________________
સ્યાદ્વાદ
તે તે ધર્મ છેડવા જેવું છે. ધર્મ સારે છે કે ખરાબ છે તે જાણવા માટે સ્યાદ્વાદના applicationની જરૂર છે.
સ્યાદ્વાદ apply કરતાં ક્યારેક દેખીતી અહિંસા તે હિંસા બની જાય છે, અને દેખીતી હિંસા તે અહિંસામાં ફેરવાઈ જાય છે. આમ સ્યાદ્વાદથી કયી વસ્તુ સ્વીકાર્યું છે, કે ત્યાજ્ય છે તેની ખબર પડે છે.
દેખીતી રીતે જે હિંસા જણાતી હોય તેને સ્યાદ્વાદ apply કરવાથી તે અહિંસા બનતી હોય, તે તે દેખીતી હિંસા સ્વીકાર્ય છે. તે પ્રમાણે જે સ્યાહાર કapply કરવાથી દેખીતી અહિંસા એ હિંસા બનતી હોય તો તે ભલે અહિંસા દેખીતી રીતે હેય, છતાં પણ તે અહિંસા ધર્મરૂપે સ્વીકાર્ય નથી. '
એટલે કે અનુબંધથી જે હિંસા જણાય, તે અહિંસા પણ ત્યાજ્ય છે, અને જે અનુબંધમાં જે અહિંસા જણાય, તે હિંસા પણ સ્વીકાર્ય છે.
અનુબંધમાં જે સ્વીકાર્ય છે, તે જ સ્વીકાર્ય છે, અને અનુબંધમાં જે ત્યાજ્ય છે તે જ ત્યાજ્ય છે.
આ પ્રમાણે અનુબંધમાં જે હિંસા બનતી હોય તે દેખીતી અહિંસા હેય, તે પણ ત્યાજ્ય છે અને અનુબંધમાં જે અહિંસા બનતી હોય તે દેખાતી હિંસા હોય તે યુ સ્વીકાર્ય છે.
આપણે કહીએ છીએ કે “અહિંસા પરમ ધર્મ” આ . ધ. ૯
