________________
- ૧૨૮.
જૈન ધર્મના મર્મો છે. તૃષા છીપાવવા માટે પાણીની જરૂર છે. પણ તે પાછું પીવાય કેવી રીતે? તે પાણી પીવા માટે જરુર પડે છે ગ્લાસની. આ ગ્લાસ સાધન છે.
ગ્લાસ તે સ્યાદ્વાદ છે. પાણી રૂપી પાંચ કર્તવ્ય છે. અહિંસા, વ્રત, જપ, તપ વગેરેને જીવનમાંથી આત્મસાત કરવા માટે તે બધાને સ્યાદ્વાદ apply કર જોઈએ.
- સ્યાદ્વાદ રૂપી ગ્લાસથી ધર્મરૂપી પાણી પીવાય. એટલે ધર્મ ન લેવાય, તે માટે સ્યાદ્વાદ તે જોઈએ. * પાણીનું application ગ્લાસ છે, તેમ ધર્મનું 'application સ્યાદ્વાદ છે.
જે ધમને એના સાચા સ્વરૂપમાં જીવનમાં apply કરવા માટે સ્યાદ્વાદની આવશ્યક્તા છે. અહિંસામાં સ્યાદ્વાદ
અહિંસા રૂપે દેખાતે ધર્મ સ્યાદ્વાદની અક્ષિાએ ક્યારેક - અધર્મ તરીકે જોવા મળી જાય છે. સ્યાદ્વાદનું application ન હોય તે એ અહિંસા આપણને ધર્મરૂપ જ લાગી જવાની. હિંસા અધર્મ છે, પણ ક્યારેક સ્યાદ્વાદથી તેની ભીતરમાં પડેલી શક્યતા રહે, અહિંસા જોવા મળી જાય છે. દષ્ટિકોણથી જે અહિંસા હિંસા બને તે તે અહિંસા “છેડી દેવી પડે.
કોઈ ધર્મ બાહ્ય રીતે સારે દેખતે હોય, પણ દ્વાઇના દૃષ્ટિકેણથી જે તે અધર્મ બની જતે હોય
