________________
સ્યાદાદ
૧૫૧
-
* .
.
.
(૧) પહેલું વાક્ય, “દાન જ ધર્મ છે” તેમાં બીજા પ્રત્યે ધિક્કાર છે તેથી તે દુર્નય કહેવાય છે.
(૨) બીજું વાક્ય દાન ધર્મ છે” તેમાં બીજાની ઉપેક્ષા છે તેથી તે નય કહેવાય છે,
(૩) ત્રીજું વાક્ય-દાન પણ ધર્મ છે તેમાં બીજાને ખુલે સ્વીકાર છે, તેથી તે સ્યાદ્વાદ કહેવાય છે. તેને પ્રમાણુવાક્ય કહેવાય છે.
(૩) આ ઘેડે પણ છે..
આ વાક્યમાં પણ પદથી તે પશુ છે વગેરે સત્યને સ્વીકાર કરવામાં આવે છે.
ઉ. પશુ છે તે કબુલ પણ અત્યારે અમને તે ઘડે છે એટલે જ નિસ્બત છે.
(૧) “આ ઘોડે જ છે” (દુનય)
શંકા–શું તે પશુ નથી? - ના..આ ઘોડે જ છે. (૨) “આ ઘડે છે.” શંકા-શું તે પશુ નથી ? આ કાકા છે–તે ભત્રીજે નથી? છે.
શું કાકા કેઈન મામા નથી? છે. તે કોઈના બાપ નથી ? છે. તે તે એક વ્યકિત કાકા છે, મામા છે. ભત્રીજે છે, બાપા છે, સાહેબ છે, હદી છે, ડેકટર છે. આ બધા ધર્મ એક જ વ્યકિતમાં સમાયેલા છે