Jain Dharm Prakash 1948 Pustak 064 Ank 02 03

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 8

નિય મવહારનું કામ કરી ?? કે પતિ અને ભાર નિકાયનું કામ શક તિ; માટે જે જગત એકને પણ અનાદર કરે તે પોતાની વ્યવસ્થા 1-1 |ી શકે નહિ. બંને પોતાના સ્થળે પ્રધાન હોવાથી જયારે એકને પ્રધાનતા આપીને આદર કરતામાં માને છેપારે બીનને ગોણ રાખી તેનો ઉચિત આદર કરવું જ પડે છે. રિતિશય !નવાળા છમારો નિયને ગૌણ રાખી “વહારને પ્રધl ltd આપે છે મને આદર કરતા નથી. કેટલાક ટૂંકી સમજણુને લઈને નિશાને ધિ કરે છે. છતાં તેમને નિશાને આદર કરવો જ પડે છે. કોઈ ને કોઈ દષ્ટિથી નિશ્રાનું અવલંબન લીધા સિવાય કોઈ પણ પ્રકારના વ્યવહારમાં પ્રવૃત્તિ થઈ શકતી નથી, કારણ કે વેવાર માત્ર નિશ્રાનું પરિણામ છે. સાધારણ બાબતમાં પણ પ્રથમ નિયનો આદર કરી બતારને આદર કરવામાં આવે છે. કોઈ ગામ જવું હોય છે તે પણું પ્રથમ તે ગામનું નામ નક્કી કરી, તેને લયામાં રાખીને તે દિશામાં ચાલવાની પ્રવૃત્તિ કરાય છે. તાપર્યું કે-બેય નક્કી કર્યા સિવાય કોઇ પણ પ્રકારની પ્રવૃત્તિ થઈ શકતી નથી. જેમકે અને શાન-દર્શનજીવન-સુખરવરૂપ આત્મા છે અને તે અવિકૃત સ્વરૂપ છે. આવી રીતે આપનું સ્વરૂપ લક્ષમાં રાખવું તે નિશ્ચય દૃષ્ટિ કહેવાય છે, અર્થાત વરતુન વતુર બેધ કરાવનાર નિશ્ચય છે. અને તે વસ્તુના સ્વરૂપને પ્રાપ્ત કરવા પ્રયાસ કરો તે બે હાર કહે લાય છે. એટલે કે વસ્તુનું સમ્યગ જ્ઞાન તે નિશ્ચય અને તદ્દ અનુસાર સમ્યક્ ક્રિયા કરવી તે વવાર. તાર્યું કે રામ્યગ જ્ઞાનવરૂપ નિશ્રય અને રામ્ય ક્રિયાવરૂપ વ્યવહાર–આ બેમાંથી એક હોય અને એક ન હોય તો વસ્તુનું સમ સ્વરૂપે પ્રગટ થઈ શકતું નથી માટે બંને સમગ્ર જ્ઞાન તથા સમ્યક્ ક્રિયાની–જરૂરત રહે છે. જેમ કોઈ માણસની પાસે લાખ રૂપીઆ હામ અને તે પિતા લાખપતિ માનતો હોય તેમજ જાન પણ તેને
"પતિ તરીકે માની હા પર તે રૂ://" ઉઘરાણીપ એપમાં જ પાસે લેણ હોય છે જેમાં તેની ઉઘરાણી કરીને મેળ'ની ન લે ત્યાં સુધી તે રૂપી આનો ઉપયોગ કરી શકતા નથી. તેવી જ રીતે આત્માની પાસે કાલશાન હોવાથી તે કેવલજ્ઞાન કહેવાય છે છતાં તે ચોપડામાં લેણું નીકળતા રૂપીઆની જેમ સત્તામાં રહેલું છે. તે સમક ક્રિયાદ્વારા પ્રગટ કરવામાં નહિ આવે ત્યાંસુધી આભા તેનો ઉપયોગ કરી શકતું નથી. નિશ્ચય વસ્તુને વરસ્વરૂપે ઓળખાવીને સમ્યજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરાવે છે, પણ સમગફ ક્રિયારૂપ વ્યવહાર દ્વારા જ્યાંસુધી વરતુસ્વરૂપે પ્રગટ કરવામાં ન આવે ત્યાંસુધી એ કલા સગાનથી વસ્તુસ્વરૂપે પ્રગટ થઈ શકતું નથી, માટે જ કહ્યું છે કે- JITણાયામ્યાં મોક્ષા '
જપ-તપ-સંયમ તથા ત્યાગરૂપ ધાર્મિક પ્રવૃત્તિઓને નિષેધ કરનાર અનાજી છે, તેને સગુણા || માનuથી તીર્થ કર દેવની આશાતના થાય છે; કારણુ કે પ્રભુ પોતે સંપૂણે વિકારસી- કેવલજ્ઞાનના ધારક હતા, છતાં પ્રભુજીએ સ્વરૂપની સાધક વ્યામાએ માટે ક્યાંય પણ વ્યવહારને નિષેધ કર્યો નથી. જે બતજ્ઞાનથી છલો ક્રમશ: કેવળજ્ઞાન મેળવે છે તેનું બહુમાન જાળવવા યુત ઉપગપૂર્વક છ મને લાવેલ આકાર કેવળ દષ્ટિમી કાંઈક અશુદ્ધ હોવા છતાં પણ તે વાપરતા અર્થાત્ જુ ગોણુ પણે મવકારને