________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈન ધર્મ પ્રકાશ..
ના મહામંગળકારી ગણે છે. તે નવસ્મરણમાંના બે કલ્યાણ મંદિર અને સરકાર છે. દિગંબર પણ આ ઑત્રો બહુ ભાવથી ગાય છે પણ તેના ભક્તા'. રાજપુત શક્તામરથી ચાર લેક વધારે છે. સ્થાનકવાસીઓમાં ભકતામર આ પ્રલિત છે; કલ્યાણ મંદિર તેઓમાં પ્રચલિત નથી. કલ્યાણ મંદિર સ્તોત્રમાં
મડ બાસીઓને અનુકૂળ ન પડે તેવું એક પણ તત્ત્વ દેખાતું નથી, પણ તેઓને - કરાય કલ્યાણુમંદિરની ઉત્પત્તિ પર હશે; કારણકે કાણુમંદિરની ઉત્પ- ની કથામાં મૂર્તિનું પ્રતિપાદન આવે છે.
દરેક પ્રતિભાસંપન્ન કાગ્ય કે મહાકાવ્યની આસપાસ અનેક દંતકથાઓ વીંટદેવલી હોય છે. આ દંતકથાઓ સર્વથા કે એ છે વધતે અંશે સાચી છે, પણ આ a: વાર એક પક્ષે મૂળ કાવ્યને અમુક પ્રકારનું મનેહારિત્વ કર્યું છે ન્ય બા રમા પક્ષે સમાજ તેને કેવા ભાવથી આદર કરે છે તેનું માપવામાં = ! માં દંતકથાઓ બહુ સહાય કરે છે. વાલ્મીકી રામાયણ, ગંગાલહરી, સૂર્યશતક,
તક વિગેરે અનેક કાવ્યના સંબંધમાં આવી દિવ્ય દંતકથાઓ લેક પ્રચલિત છે જ રીતે કલ્યાણુમંદિર તથા ભક્તામર સ્તોત્રની ઉત્પત્તિ વિષે પણ અમુક અ
: તકો જેનસમાજમાં જાણીતી છે. જેને અવઉલ્લેખ કરવામાં આવે તે અસ્થાને - ગણાય. પ્રથમ કલ્યાણ મંદિરની ઉત્પત્તિ વિષે પ્રચલિત દંતકથા તપાસીએ.
ઉપર જણાવી ગયા તેમ જ્યારે સિદ્ધસેન દિવાકરે સર્વ સિદ્ધાંતને સંસ્કૃત નાષામાં ઉતારવાનો વિચાર પોતાના ગુરૂને નિવેદન લીધે ત્યારે તેમના ગુરૂને પિદt : વિયના વા કુતર્ક માટે બહુ ખેદ થશે અને સિદ્ધસેન દિવાકરને કહ્યું
" बाल श्रीगन्दमुखांणा, वृणां चारित्र कांक्षीणाम् । अनुग्रहाय तत्वज्ञैः', सिद्धान्तः प्राकृतः कृतः ॥
अथ एवं जल्पतस्तव महत् प्रायश्चितं लग्नम् । " (બાલ, સ્ત્રી, મદ અને મૂM—એવા ચારિત્રની આકાંક્ષાવાળા મનુષ્ય ઉપર એ હું કરવા માટે શિક્તિને પ્રાકૃત ભાષામાં રચ્યા છે, તેથી આ વિચાર કર- તને હું પ્રાયશ્ચિત લાગ્યું છે.)
એમ કહીને તેમના ગુરૂએ સિદ્ધસેન દિવાકરને ગ૭ બહાર કીધા. સિદ્ધસેન9 ગુના રસ એમ પણ પાઠ છે.
1 અહીં અન્યત્ર સ્થળે એમ કહેવું છે કે તેમને પારચિત નામનું દશમું પ્રાયશ્ચિત્ત આપ્યું, : : છે ગોપવીને બાર વર્ષ પરત ચારિત્ર પાળવું. બાર વર્ષના અંતે કઈ નવીન તીર્થ '' - ફટ કરવું એટલે તેમને ગમાં લેવામાં આવે. સિદ્ધસેન દિવાકર તે પ્રાયશ્ચિત્ત કબુલ : વે પર ચાલી નીકળ્યા અને બાર વર્ષ પૂરાં થતાં ઉજજયનીમાં પ્રાચીન તીર્થ પ્રગટ ચછે. ૦૪ જતાં ત્યાં લાગ્યા. પછી મહાકાળનાં મંદિરમાં બ્રિલિંગ ઉપર પગ દઈને સૂતા.
(બાફી લેખમાં છે તે પ્રમાણે.)
For Private And Personal Use Only
