________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
A 1, 1819
'1
www.kobatirth.org
જૈન ધર્મ પ્રકારા.
આ હિંદુસ્તાનમાં જેનેમાં મુધી તતની કેળવણી લેનારા કેટલા પ્રમાણમાં વસ્તીપત્રક ઉપરથી અમર સમજી શકાય તેવુ નથી; પશુ મુંબઈ ઇલાકામાં કવિ, મ્યુમિક અને ઉચ્ચ કેળવણી લેનારાની સંખ્યા કુલા અને કાલેર્ગોમાં કહે તેની કેળવણી ખાતાના અધિકારીઓ તરફથી મને માહિતી મળેલી હોવાથી માંડો છો તું જલાવી શકું છું. આખા હિંદુસ્તાનની જૈનવસ્તીમાંથી હાર્ડ ઇલાકામાં ૯૦ ટકા જેટલા ભાગ વસતે! હાવાથી તે ભાગનું પ્રમાણ હો પણ ઉપયોગી થઇ પડશે.
આ કાડામાં આવ્યા પ્રમાણે જૈન વિદ્યાથીએ સ્કુલમાં તે તે સાલમાં અભ્યા
રતા હતા.
પ્રાથમિક સ્કુલ.
૧૬૮૬
1!yes
૧૭૦૬ ૪
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
માધ્યમિક સ્કુલ, સ્પેશીયલ સ્કુલ.
૨૦૯૩
૧૫૬
૨૨૩૫
૧૫૯
૨૩૨૩
૨૩૪
કાલેજ,
૧૮૭
૨૪૨
૧૯૩
શ્લા આંકડાઓ ઉપરથી સ્પષ્ટ જણાય છે કે, પ્રાથમિક સ્કુલમાં અભ્યાસ કરજૈન વિદ્યાથી એમાંથી ફક્ત ૧૨ થી ૧૩ ટકા વિદ્યાર્થીઓ માધ્યમિક સ્કુલમાં મધ્યાન આગળ ચલાવે છે, ત્યારે કોલેજમાં ભણતા વિદ્યાથીઓની સંખ્યા ફક્ત એજ ટકા જેટલી આવે છે.
For Private And Personal Use Only
સુધાઇ ઇલાકાના દરેક પરગણુાવાર આવેલ આંકડાઓ તપાસતાં પણ માધ્યએફ અને ઉચ્ચ કેળવણીની તેટલીજ સંખ્યા માલુમ પડે છે, તે ખરેખર ખેદની રાત છે. મુબઇ ઇલાકામાં આખી જૈનકેમ આગળ વધવાને બદલે ઘણીવાર પાદી હતી પણ માલુમ પડે છે. જુદા જુદા આંકડાઓ તરફ નજર ફેંકતા, કેળવ ની ષ્ટિએ કામની બહુજ ધીમી પ્રગતિ તરફ જોતાં અને માધ્યમિક અને ઉચ્ચ ડેળવણીવાળી કુલ અને કાલેજેમાં જૈનની બહુજ અલ્પ સંખ્યાને વિચાર કરતાં ક જ્ઞાતિહિતૈષીને અવશ્ય વિચારજ આવશે કે તે કેળવણીના કાર્યની વૃદ્ધિ થાય તેવી રીતે બહુ મજબુત પગલાં લેવામાં નહિ આવે, તે સાંસારિક તથા રાજકીય તેમજ કેળવણીની ખાખતમાં ખીજી મેટી અને અગ્રણી કામેામાં જૈન કામની ગણતરી થાય છે તે સ્થિતિ ભવિષ્યમાં ટકાવી રાખવી મુશ્કેલ થઇ પડશે. વિદ્વાન અને ચિંતક મનુષ્યાએ તાકીદે ગંભીરતાથી આ ખામત વિચારવા જેવી છે. માધ્યએક કેળવણીજ કામની પ્રગતિમાં વિશેષ સહાયભુત થાય છે તે વાત અવશ્યમેવ ગાનમાં રાખવાની છે. જૈનનાં ખાળકોને કેળવણી ફક્ત વ્યાપાર તરફ દ્રષ્ટિ રાખી કેટલી તોજ અપાય છે જે ખરેખર ખેદ ઉપજાવે તેવી બાબત છે. બીજી કામા કડી માસિક ઉન્નાંતમાં જૈનકેમ પછાત પડતી જાય છે તેનું તેજ કારણ છે. જેકામમાં વધતી જતી ખિાઈ, અપ્રમાણિકપણ વિગેરે તથા રૂઢિપ્રિયતા મા
