Jain Dharm Prakash 1915 Pustak 031 Ank 06

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 6

6
તેમાં પ્રકાશ
ધારાશી લખ ચાની માં, વેર વિધિ ક્યા અન્યાય માં માથું છું. મને વચ કાય, ખમો ના જીવ કરી પસાય. આ ભવ ભવ કીધો રાગ, પથી કાપ અથાગ; તે વહુ અને વજ્ર કાય, મિથ્યાદુષ્કૃત ગુ` ભાય. જે કૃતે આ ભવમાં કર્યું, પરભવથી આ ભવ ઉદ્ધર્યું ; નૃત્ય કૃત્ય માનુ તે સાર, પુખ્ત પાપ આવે દાય ડાર. છ પ્રકારની આરાધના, દુષ્કર્માની જે ગરા; પ્રાણીથકી ખમત ખામણા, ચરણ ચાર મારે ભાવના. નમકાર ને અનશન જાણુ, શકિત પ્રમાણે કરૂ પ્રણામ; વિનયયકી નામી કર ભાળ, ખમી ખમાતુ ભવ જ જાળ. અત સમે આ આરાધના, સક્ષેપે આરાધે જના; નિચે ભાવી ભવ સુધરે, સાંકળચંદ ભવ જળ નિસ્તરે.
૩૫
૩
૩૭
૩૮
૩૯
૪૦
ज्ञानसार सूत्र विवरणम्.
तपोऽकम् ॥ ३१ ॥
ધ્યાનને શાસ્ત્રકારે અત્યંતર તપરૂપ કહેલ છે; અને અનશન ( આહાર ત્યાગ ) ઉભુંદરી, વૃત્તિનું રૂપ, રસત્યાગ, કાયકલેશ અને સલીનતારૂપ ડાહ્ય તપ, સાધ્ધ ગ્રંથી કરતાં ધ્યાનાદિક અત્યંતર તપને પુષ્ટિકારક થાય છે. શાસ્ત્ર રહસ્યના અન્વણ કેટલાક મુખ્ય જના અથવા સુખશીલ જને બાહ્ય તપના આદર કર્યા વગરજ ધ્યાનાદિકના લાભને અવેષતા ફરે છે, તે એમની ગંભીર ભૂલ છે, અમ બતાવતા ગ્રંથકાર ઉક્ત તપનું નિરૂપણ કરે છે:-~~
ज्ञानमेव वा प्राहुः कर्मणां तापनात्तपः ॥ સાચવેલું, વાનું સત્તુમ્ ॥ ૨ ॥ ભાવ કર્મને શિચિ કરી નાંખનાર હોવાથી જ્ઞાનજ તપ છે, એમ તત્ત્વજ્ઞાનીઓ કહે છે. તે તપ એ પ્રકારના છે, એક ખાદ્ય અને ખીન્ને અભ્ય ૩ર. તેમાં કર્ણ માત્રનો ક્ષય કરવા સમર્થ એવા અભ્યાંતર તપજ શ્રેષ્ઠ છે. પ્રાયશ્ચિત્ત, વિનય, યાવૃત્ય, સ્વાધ્યાય, ધ્યાન અને કાર્યોત્સર્ગ એ અભ્યતર તપના છ ભેદ છે. ઉન અજગર તપની પુદ્ધિ સાથેજ માથે તપ કરવાના કહ્યા છે. . અનશન