________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મહાવીર અંકની સમાલોચના
૧૯ માંથી લઈને આળાવાના ટુકડે ટુકડા ઘણે સ્થળે તદ્દન નિરૂપયેગી મૂકયા છે. આ હકીકત તેઓ ટીકનો આધાર લીધા સિવાય પરભાય સૂત્રે વાંચવાના અભ્યાસવાળા હશે એમ સૂચવે છે. પરંતુ સૂના રહયને યથાર્થ સમજનારા મહાન પ્રતિભાશાળી આચાર્યની કરેલી ટીકાઓ વાંચીને અથવા ગુરૂમુખે સાંભળીને સૂત્રોને ખરો અર્થ સમજવામાં ન આવે ત્યાં સુધી તેનું ખરું રહસ્ય પામી શકાતું નથી.
બીજી બાબત એમણે દશ શ્રાવકના ચરિત્રને આધ્યાત્મિક દ્રષ્ટિએ ઘટાવ્યા છે તે છે. જે ચરિત્ર એવા વિચારથી લખાયેલું હોય તેમાં તે આધ્યાત્મિક દ્રષ્ટિ શ્રી ઉપમિતિ ભવ પંચા કથાની જેમ ઉતરી શકે છે, પરંતુ જે ચરિત્ર લખતાં એ આશય રાખવામાં આવ્યું ન હોય તેને મરડી મરડીને તેવા રૂપમાં ઉતારવા જતાં રસ ઢળી જાય છે અને શુષ્કતા પ્રકટ થાય છે.
લેખકે પિતાનો આશય લેખના પ્રાંત ભાગમાં પ્રકટ કરેલ છે કે જે પૃષ્ઠ ૪૯૦ ઉપર છપાયેલ છે, તેની અંદર તેઓ લખે છે કે- સૂરમાં જ્યાં જોઈએ ત્યાં સ્નાન કરી નવાં વસ્ત્ર પહેરીને પર્વદા મહાવીરને વાંદવા ગઈ એમ પાઠ છે.” “લંકાશાહની પરંપરાના જેનેએ તે સ્નાન કરી નવાં વસ્ત્ર પહેરી મુનિરાજે સામા ધામધુમથી જવાને રીવાજ તદન ઉસ્થાપી નાંખે છે. વળી આનન્દ વગેરે શ્રાવકે હમેશાં નિયમ બધી સ્નાન કરતા હતા. તેમના સમયમાં પણ જિનપ્રતિમાનું પૂજન હતું, કારણકે આનંદે નિયમ ધારણ કર્યો કે “ હવેથી હું અન્ય તીથો, અન્ય તીથના દેવ તથા અન્ય તીર્થીએ ગ્રહણ કરેલ અરિહંતની પ્રતિમાજી તેમને વાં; નમું નહીં અને અર્થ એ થાય છે કે “સ્વતીથી એટલે જેનોએ ગ્રહણ કરેલ અરિહંતના પ્રતિમાજીને વાંદું નમું.” ઈત્યાદિ. આ પારીગ્રાફ વાંચતાં તેમને આશય સમજી શકાય તેમ છે. . લેખકની વૃત્તિ સુંદર જણાય છે, લેખનકળા પણ સારી છે, પરંતુ કેટલીક બાબતમાં સ્વતંત્રતા વાપરી પ્રકરણાદિકનું જ્ઞાન અને ગુરૂગમ મેળવ્યા સિવાય રસૂત્રાદિક વાંચી તદનુસાર લેખે લખે છે, જેથી ખળના થયા કરે છે. તેઓ જે ગુરૂગમ એવી તેમની પાસેથી શાસ્ત્રરહસ્ય મેળવશે તો તેમના લેખ વધારે ઉપયોગી થઈ પડશે. આ લેખે ૧૩ પૃષ્ટ કયા છે, તેની અંદર થયેલી સામાન્ય અર્થનાઓ મરણમાં રહેવા માટે આ નીચે જણાવી છે. | પૃષ્ઠ ૪૭૯માં ચાર પ્રકારના અનર્થદંડ લખતાં ત્રણ પ્રકાર લખ્યા છે, એક પ્રકાર હિંસપ્રદાન-હિંસક અધિકારણે માગ્યા ન આપવા, એ લખવો રહી ગયે છે. વળી આફ્રિાજવંધમુહરવાં એટલું પ્રતિક લખી તેને અર્થ લખતાં “અધિક
For Private And Personal Use Only