________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈનધર્મ પ્રકાશ.
પિરપ મધુરતા હોવાથી તપ કરતાં નિરંતર આનંદની વૃદ્ધિજ થયા કરે છે. દહીં ઉપેય તે કોની નિરારૂપ સમજવું. કર્મની નિર્જરા માટે બળવાનમાં મળવાનું સાધન જ્ઞાનપૂર્વક બાધંતર તપ છે, તપ સિવાય બીજું એક સાધન ત, બળવાનું નથી.
* તપ દુઃખરૂપ હોવાથી તે વ્યર્થ છે” એમ બુદ્ધ-બંધ ધમી એ કહે છે, પરંતુ તેમ કહેવાથી તેની બુદ્ધિ નષ્ટ થઈ ગયેલી છે એમ પ્રત્યક્ષ જણાય છે. કારણકે તપ દુ:ખરૂપજ નથી, તેમાં આનંદનો પરિક્ષય નથી. આનંદની વૃદ્ધિ છે. તેનો ખરો અનુભવ જ્ઞાનીઓજ કરી શકે છે–તેજ કરે છે. પુગળાનંદી અને તેની ખબર પડતી નથી. તેને ગંધ પણ આવતો નથી. કારણકે શુક રાદિની જેમ સંસારરૂપ પક (કાદવ )માં રચ્યા પચ્યા રહેનાર અને આ સાત ધાતુમય શરીર કે જેના અનેક દ્વારોમાંથી દુર્ગધી પદાર્થો સતત ઝર્યા કરે છે જેથી તેની અંદર દુગધી પદાર્થો ભરેલા છે એમ સૂચવવા સાથે જે મિષ્ટ કે સુગધી પદાર્થો ઉપલોગ લેવામાં આવે છે તે પણ તેવા દુર્ગધીજ થઈ જાય છે એવી ખાત્રી આપે છે, તેવા શરીરને રાત દિવસ પંપાળનાર–તેને સુખ આપવા ઈચ્છનાર ખશીળીયા મનુષ્ય તેમાં રહેલા વિકારોને તેમજ તેના વિનાશીપણાને લ જાય છે અને ભવ પર્યત તેની સેવા ભક્તિ કરીને પૂર્વ પુણ્યને વ્યય કરી–અનેક પ્રકારનાં અશુભ કર્મોનો ન બંધ કરી દુર્ગતિમાં ચાલ્યા જાય છે. એવા ભવાભિનંદી મનુષ્યને જ્ઞાનના કે તપને આની ખબર જ પડતી નથી. તેઓ આત્માને અને આત્મિક આનંદને ભૂલી જાય છે. તેઓ શરીરનેજ આમે માને છે અને શરીરના સુખને-તેના આનંદને જ આત્મિક આ નંદ માને છે. તો એવા મનુષ્યની બુદ્ધિ મારી ગઈ છે એમ કહે છે તે અક્ષરશ: સત્ય છે.
જે તપમાં બ્રહ્મચર્ય, જિનાચાં, કપાયનો ય અને સાનુબંધ જિનાજ્ઞા છે તે તપજ શુદ્ધ છે. આ તપ કરવા ગ્ય છે. આ બધા તપથી થનારા ફળ છે, તેમજ તેના સહાયક પણ છે. બ્રહ્મચર્યના પ્રતિપાલનમાં, કષાયના માં તપની જ આવશ્યકતા છે. કદિ કે પ્રાણીને તપ કરતા સતા ક્રોધાદિકની વિશેપતા દેખાય તો તે તપનું ફળ નથી પણ તેના પૂર્વ પદ્ધ મેહનીય કર્મને ઉદયજન્ય વિકાર છે એમ સમજવું. તે સ્થાનકે તપને ધ ઉત્પના કરનાર માની મેહ પામલે નહીં, કેમકે તપને અને ધન કાર્ય કારણ ભાવ સંબંધ નથી. બુદ્ધિ પૂર્વક વિચારતાં તરતજ તે વાત સમજી શકાય તેમ છે.
આગળ કત્તા બહુ જરૂરની વાત સમજાવે છે. તે કહે છે કે- તેજ તપ કર કે જેમાં મન ન થાય અને મને વચ્ચન કાયા એગ હાની ન પામે
For Private And Personal Use Only
