________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પા ંદે પન પ્રસંગે જીવદયાને અંગે થતી વિચારણા અને તેનું પરિણામ.
Gi
*
,
ધારણ કરતા હતા ત્યારે આ મધુ સહજ અનતું હતુ અને અનેક જીવાને ઉપકારક થતું હતું. કાળના વહેવા સાથે જેનપ્રજા ઘસાતી જતી દેખાય છે, અને કુલ નિહ તે ફુલની પાંખડી ' એ ન્યાયે ગમે તે નાણુ ખર્ચીને પણ જીવદયા પળાતી જોવા અાપે તે પાતાની ફરજ વિચારી તેવે માંગળિક પ્રસંગે તૈયાર રહેતી જણાય છે. પ્રથમ વગર પૈસે-હુકમથી પુષ્કળ કામ થતું ત્યારે અત્યારે પ્રથમ પુન્યયેગે મેળવેલાં ફરમાનાના અમલ પણ ભાગ્યેજ યથાર્થ રીતે કરાવી શકાય છે. ખરી વાત છે કે ‘ જે બળથી ન થાય તે કળથી થઈ શકે છે' પણ તેવા ફળ-બળવાળા સહૃદય જનાની ખામીથી અને અંદર અંદર વૈરિવરાધ અને કુસંપથી તેનો લાભ લઈ ખીન્ન ફાવી જાય છે. ત્યારે હવે શું કરવું ? એ પ્રશ્નના ઉત્તર અંત:કરણમાંથી એવેા નીકળે છે કે અવસરને ઓળખી જે પૈસા ખા તેને એવા ઉત્તમ માર્ગે ઉપયોગ થવા જોઇએ કે એ રકમ ઉત્પાદક ( Productive Sum ) થઇ શકે. પર્યુષણાદિક પ્રસગે જીવદયા માટે ટીપ કે ખરડા કરવામાં આવે છે તે જીવદયાને અત્યારે ઉદાર અર્થમાં સમજવી જોઇએ. સમ જ્ઞાનીઓ કહેછે કે “સ્વયા વિના પદયા, કરવી કવણુ પકારે” પ્રથમ સ્વયાનિજ આત્મયાને સમજો, સમજવા પ્રયત્ન કરે. આત્માનું લક્ષણુ ( સ્વભાવ ) એળખા અને તેને પ્રાપ્ત કરવા ઉદ્યમ કરેા. ઇન્દ્રિય અને મનને મેાકળાં ન મૂકેા. વિષય કષાયને જીતવાથી અને પર ઉપાધિ તજીને નિજ સ્વભાવમાં રમવાથી(ચારિત્રથી) આત્મસ્વરૂપ પ્રગટ થશે એજ સ્વદયા અને ભાવદયા છે. સહુને આત્મસમાન લેખી નિજ દ્રષ્ટાન્તથી તેમને પણ નિજ સ્વરૂપ પ્રગટ કરવા પ્રેરણા થાય તેજ ખરેખરી પદયા છે. આ વાતને લક્ષમાં રાખીને છની શકે તેટલી દ્રવ્યયા-પરમાણુની રક્ષા કરવી યુકતજ છે, પણ જ્યારે ઘરના છે.કરાં ઘટી ચાટે” એવે વખત છે ત્યારે હારા પૈસા એકઠા કરી કસાઇના ઘર ભરવા હવે પાલવે એમ નથી. વળી કસાઇને અપાતા પૈસાથી પરપરાએ પાપને પુષ્ટિ મળતી રહે છે. એ હવે લેાકેાને વધારે સમજાવવું પડે એમ નથી. એ કરતાં એટલા બધાય પૈસાથી તત્ત્વજ્ઞાન, તત્ત્વશ્રદ્ધા અને શુદ્ધ આચરણને ઉત્તેજન આપવામાં આવે તે એ બધાય પૈસા લેખે થઈ શકે અને એથી ભવિષ્યમાં એવાં નરરત્ના પાર્ક, કે જેઓ ફ્રીને જૈન ધર્મના વિજય વાવટા પૃથ્વી ઉપર કાવે. મતલબ કે હવે વધારે અગત્યની બાબતમાં દ્રવ્ય ખર્ચી તેના ખરા લાભ મેળવવાના સમય છે, અને સુજ્ઞાએ તે મમતને વિચાર કરીને વર્તન કરવાની જરૂર છે. ઇતિશમ્ .
For Private And Personal Use Only
