Jain Dharm Prakash 1914 Pustak 030 Ank 11

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 8

૪૨
નલમાં પ્રકાશ
રીતે જાણીતા છે. એપર આપણે પ્રથમ વિચાર કરીએ એટલે સ`ગતિ મનુષ્ય જીવનપર શુ અસર કરે છે તે વિચારીએ, પછી સત્સંગના પ્રસ`ગેા અને પરિણામપર વિચારણા કરીશુ અને તે સાજન્ય કેવી રીતે છેતેના ખ્યાલ કરવા સાથે વિષય વિચારણા છેવટે પ્રી કરીશુ
લેકામાં એ પોપટની વાત પ્રસિદ્ધ છે અને તે વાંચનમાળામાં પશુ મૃકવામાં આવી છે. એક માપના બે પોપટ ખચ્ચાંઓને પારાધિએ પકડી એકને ભાલુ લાકા વચ્ચે અને બીજાને મને વેચ્ચે. હવે હકીકત એમ બની કે એક વખત પોતાના સૈન્યથી ભ્રષ્ટ થયેલા રાન્ન ભિલ્લુ લેાકેાની પલ્લી પાસે નીકળ્યે. ત્યાં પાંજરામાં રહેલ પટે ઉચ્ચ સ્વરથી કહ્યું “અરે શિલ લેકે ! અહીંથી મેટ પૈસાદાર માણસ પસાર થઈ ય છે, માટે તેને માા, પકડા, લુંટો, કળામાં લેા.’ રા. આવા શબ્દો સાંભળી બીકથી ઘેાડાને લગામ ચારી ઉતાવળે. દર નીકળી ગયા. અન્ય પવનવેગળી હતા અને ભિલ્લુ લાકે તૈયાર નહોતા, તેથી તેએ તેની પુંડ પકડી કયા નિહ. ચાકી ગયેલ અશ્વ અને રાજા ત્યાંથી કેટલેક દૂર આવેલ ઋષિના આશ્રમ નજીક આવી પહેચ્યું. ત્યાં રાજાને આવતા જોઇ ત્યાં રહેલા પેપટ છોલ્યા ૮ અહી તાપસ લેકે ! કાઈ મહાનુભાવ પુરૂષ આવે છે, તેને બોલાવે, તેના આદર કરી, સત્કાર કરો, તેનું આતિથ્ય કરા, ભિકન કરે. ' રાજા ત્યાં કાયા. કપડા ઉતારી ઘેાડાને ચારે। આપી આતિથ્ય સ્વીકાર્યું અને પછી પોપટને પાતાના હાથમાં લઈ બેસ્થેા કે અન્ને પોપટ લગભગ તદ્દન સરખા છે, રૂપ રંગ અને શરીરનો ઘાટ એક બીજાને મળતા છે, છતાં બન્નેની ભાષામાં આટલા બધા ફેર કેમ પડ્યા? તેના જવાળમાં ઋષિઐએ ખુલાસા કર્યો કે ‘બન્ને પોપટે એકજ માળાપના અચ્છાં હોવા છતાં એને રાગ ભિલ્લાને રહ્યા તેથી તેની સેાબતમાં લુંટફાટની વાતું શીખ્યું અને બીજો અમારી પાસે સારી રીતભાત શીખ્યા. સ’ગતિ પ્રમાણે ગુણ દેષ પ્રાપ્ત થાય છે વિગેરે વાત કહી. જે સાંભળી રાજાને સુગતિ કેટલી અસર કરે છે તેની પ્રતીતિ થઇ.
1
"
*}
આ પ્રસ્તુત હકીકત રા ના જાણવામાં હેવા સંભવ છે, પણ તેના ગર્ભમાં રહેલ આશયપર મહ ઘેાડા વિચાર કરે છે. પંચતંત્રમાં ગાયને એક રાત્રી પ્રસ‘ગધી કાઃઘટાની વિડંબના થઈ હતી તે વાત પણ એટલી સારી રીતે જાહીતી છે. આવી રીતે સંગતિની અસર ઘણી થાય છે, એમ સ્પષ્ટ ાણવા છતાં ઘણા પ્રાણીએ તે સ’બધમાં ટુ બેદરકાર રહે છે. એક વિજ્ઞાન્ પુરૂષને પૂછવામાં આવ્યું કે ‘અમુક માણસ માટે તેને શે! અભિપ્રાય છે? ” તેના જવાથ્યમાં તેણે જણાવ્યું કે ‘હું તેના સબંધમાં વિશેષ જાણતા નથી, તેથી અભિપ્રાય આપી તેની સ્થિતિમાં હાલ નથી, પણ તેના સેાખતીઓ-મિત્રા ફેવા છે તે