________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સત્સંગ ('સપ્તમ સાન્ય)
S
હિત અથવા શિષ્ટ પુરૂષોને કરવામાં આવે ત્યારે તેએ એકજ જવામ આપે છે કે તમે તમારા સચેગા સારા બનાવે, તમારા સાચેાગે! પ્રમળ બનાવે, તમારા સયેાગે! ઉત્તમ મના. નિમિત્ત અનુસાર આ પ્રાણીનું વર્તન થતું હાવાથી સતિ મહુ વિચારવા લાયક અસર તેનાપર કરે છે એ ખાખત હવે સ્પષ્ટ થઈ હશે.
અહીં સાથે એટલું જણાવવું ઉચિત છે કે જેમ આપણા ઉપર. આપણા સેાખતીની અસર થાય છે તેમ તેના ઉપર આપણી પણ અસર થાય છે અને તેથી જો આપણી ખરાબ અસર અન્ય કોઇ પણ પ્રાણી ઉપર થતી હાય તે તેના અનિષ્ટ વન માટે આપણે જવાબદાર થઇએ છીએ, કારણ કે નિમિત્ત અથવા નિમિત્તના કારણે પાક પણ નૈતિક દૃષ્ટિએ એક રીતે જવાબદાર ગણાય છે. આથી આપણા ખાવાના હિત ખાતર શુદ્ધ ન કરવાની જરૂર હેાવા ઉપરાંત સમુચ્ચય મનુષ્ય જાતિની ઉન્નતિ માટે પણ આપણે વન ઉચ્ચ રાખવું ઉચિત છે, કારણકે આપણા સંબંધમાં આવનારના ચારિત્ર ધારણ માટે અમુક પેક્ષાએ આપણી જવાદારી રહે છે.
‘સુખમે તાસીર સાતે અસર ઃ આ બન્ને તણીતી કહેવત છે. એના વિશિષ્ટ ભાવ આપણે ઉપર વિચારી ગયા. હુવે એક સજ્જનની સાખત કેવી અસર કરનારી થાય છે તે આપણે વિચારીએ. ત્યાં સજ્જન કોને કહેવા તેની વિચારણા અગાઉ થઇ ગઈ છે. આપણે પ્રથમ સજ્જનમાં વ્યવહારમાં ઉત્તમ વર્તનવાળા મનુષ્યને લઇએ તે તેની સેખતમાં આવનાર પ્રાણી અથવા તેના સબંધી મારે વર્તન કરવાનેા પ્રસગ આવશે ત્યારે જરૂર તેની સલાહ પૂછશે. સજ્જન પોતે ઉચ્ચ વિચારના હોવાથી તેના અભિપ્રાય અથવા સલાહ પૂછવામાં આવતાં તે જરૂર સત્ય સલાહ આપશે અને સત્ય ( પ્રમાણિક) માર્ગે વર્તવાથી થવા કાયદા ગળી બનાવશે, પાતે સજ્જન હેાવાથી તેની સલાહુ કદિ ખાટી આવવાનો સંભવ રહેતા નથી અને પરિણામે કદાચ તાત્કાલિક નુકશાન થાય તે પણ અંતે સત્યને જય થયા વગર રહેતા નથી અને તદુપરાંત સ્વાત્મસ તેષ થાય છે તે બીજે મોટા લાભ છે. નિષિદ્ધ આચરણ કર્યાં પછી મનમાં કેવાં શલ્યે . રહે છે, ખેાટી વાતને નીભાવવા ખાતર મીન કેટલાં અસહ્ય આચરણા કરવાં પડે છે અને તે ખાતર મનને, વિચારને અને આત્માને કેટલા ગોટા વાળવા પડે છે તેની જે એકવાર કલ્પના કરી હોય તે સત્ય માના આચરણમાં રહેલા સ’તેષસુખ અને આત્મનિવૃત્તિ માટે આનદ આવ્યા વગર રહે નહિ. પરિણામે નુકશાન સત્ય વર્તનથી થતું નથીજ. પરંતુ કદાચ તેટલે વખત મનની સ્થિરતા ન રહે તે પણ ખેાટા ગેટાળામાં મનને વિપત્તિ થાય છે અને સત્યમાં સત્તાષ થાય છે, ફરજ બજાવ્યાની માનવૃત્તિ રહે છે. તેની સરખામણી કરી હાય તે
For Private And Personal Use Only
