________________
સંધ્યા ટાણે અંધારી ઝૂંપડીમાં ડોશી સોયમાં દોરો પરોવવા બેઠા. હાથમાંથી સોય નીચે પડી. ઘણી શોધી, પણ અંધારામાં ન જડી. ઝૂંપડીમાંથી બહાર આવ્યા. રોડ પર મ્યુનિસિપાલિટીની લાઈટ ચાલુ થઈ ગઈ હતી. “હાશ! આ અંધારામાં તો સોય નહિ જડે, લાવ, ત્યાં રસ્તા પર બત્તીનું અજવાળું છે. ત્યાં શોધવા દે, અજવાળામાં જડશે.” અને ડોશીમાએ બત્તીના થાંભલા નીચે સોયની શોધ આરંભી ત્યાં પણ કલાક મથવા છતાં ન મળી. ડાહ્યા માણસે આવીને પૂછપરછ કરી, “માજી શું ખોવાયું ?”
“અરે, ભઈલા ! સોય ખોવાઈ, અડધો કલાક ઝૂંપડીમાં શોધી. અંધારામાં ન જડી. તેથી અહીં અજવાળામાં આવી, અહીં પણ કલાક થઈ ગયો, હજુ ય જડતી નથી.” “માજી કલાક જ થયો ? અહીં શોધવામાં આખી જિંદગી કાઢી નાંખશો, તો'ય નહિ જડે, ઝૂંપડીમાં ખોવાયેલી હોય તે રસ્તા પર ન જડે.”
કસ્તુરી મૃગ અને ડોશીમાં બન્નેની વાત નાનકડી છે પણ હતાશાને ઝાપટી નાંખે તેવી છે. “નિત્ય' તરફ આંગળી ચીંધે તેવી છે. શાશ્વત ભાણી સર્ચલાઈટ ફેકે તેવી છે.
અવિનાશી સુખનું સરનામું આ કસ્તુરી મૃગના કરુણ રકાસમાંથી જડે છે. નશ્વરની દોટ ડોશીમાના આંધળા પ્રયત્નો જાણ્યા પછી અટકે છે. સુખને શોધવા બંગલામાં વસ્યા, પૈસાના ઢેર પર સૂતા, પરિવારથી પરિવર્યા અને ખાનપાનમાં મહાલ્યા. પણ, સુખનો અંશ પણ ન અનુભવ્યો. તે ઝાકઝમાળોથી અંજાઈ જવાથી “સુખ’ ત્યાં મળશે, તેવી આશા બંધાયેલી હા, ટયુબ લાઈટના પ્રકાશમાં સોય જડશે, તેવી આશા ડોશીમાએ બાંધી હતી તેમ. ઘણું થાક્યા તોય સુખ ન જ મળ્યું. ન જ મળે. કારણ કે હોય તો મળે ને ? સોય ઝૂંપડામાં જ શોધવી પડે, ત્યાંથી જ જડશે. અંધારું હોય તો'ય પ્રકાશ ત્યાં જ કરવો પડે. સુખ જ્યાં નથી ત્યાં તેની
હૃદયકંપ છે ૧૩૧
