________________
વિરમતા પહેલા :
રોજ સવારે જે અનુચિંતન કરે કેઆજે હું મરી જવાનો છું. અને, રાત્રે ન કરવા બદલ પ્રભુનો આભાર માને તે માણસને પાપ શી રીતે સ્પર્શી શકે ?
જ મૃત્યુ-મનન अनित्यानि शरीराणि, वैभवो नैव शाश्वतः । નિત્ય સન્નિહિતો મૃત્યુ:, કર્તવ્યો સંચય.....!!
એ દ્વિપ ઉપર પર્વત જેવા બે મોટા ઢગ હતા. એકનું નામ રત્નરાશિ, બીજે હતો પાષાણરાશિ. આ દ્વીપ પર જનાર કોઈ પણ વ્યક્તિ બેમાંથી મન ફાવે તે ઢગમાંથી જેટલા કોથળા ભરવા હોય તેટલા ભરી શકે તેવી સ્વતંત્રતા હતી, પણ તે કોથળા ભરીને કોઈ માણસ દ્વીપમાંથી બહાર નીકળવાના દરવાજા પાસે આવે ત્યારે ત્યાં ઊભેલો એક વિકરાળ અને બિહામણો ચોકીદાર તેના કોથળા તપાસે. કોથળામાં જે પથરા ભરેલાં હોય તો ત્યાં જ ફેંકાવી દે. એક પણ પથરાનો ટુકડો લઈ જવા ન દે. પણ, કોથલામાં જે રત્ન ભરેલાં હોય તો ખુશીથી બહાર લઈ જવા દે. ભેગા કરેલા બધા રત્નો લઈ જવા દે.
આ વિચિત્ર દ્વીપ એટલે મનુષ્યલોક. અહીં ધનનો પણ સંચય થી શકે છે અને ધર્મનો પણ. દ્વીપના દરવાજે ઊભેલો મૃત્યુ નામનો ચોકીદાર ધનના (એટલે કે પાષાણના) કોથળા બહાર લઈ જવા દેતો નથી પણ ધર્મનો ( એટલે કે રત્નનો) સંચય કરેલો હોય તેને તે લઈ જતા અટકાવી શકતો
નથી.
પણ, આયર્ય અને આઘાત ઉપજાવે તેવી બાબત એ છે કે આ દ્વિીપમાં આવનારા મોટા ભાગના મનુષ્યો આખી જિંદગી પથરાં ભેગા કરી કરીને થાકી જાય છે અને છેલ્લે બધાય પથરા અહીં જ છોડીને રડતા રડતા અહીંધી રવાના થાય છે.
હૃદયકંપ છે ૧૬૦
'
