Gunsthanak Kramaroh Granth Vachna

Author(s): Vijaydharmsuri
Publisher: Mama Pol Jain Sangh Vadodara

Page 10

गर्भसूच्यां विनष्टायां यथातालोविनश्यति ।
तथा कर्मक्षयंयाति, मोहनीयेक्षयंगते ।। આમ આઠેય કર્મોમાં મોહનીયની પ્રધાનતા હોવાથી શ્રી જીનેશ્વર દેવને હતમોહ એવું વિશેષણ આપ્યું છે. વળી શાસ્ત્રો માં પણ કહ્યું છે જ “અવનવી રસી મોહ” વગેરે એટલે પાંચેય ઈન્દ્રિયોમાં રસના, કર્મમાં મોહનીય, વ્રતોમાં બ્રહ્મચર્ય અને ગુતિમાં મનોગુતિ આ ચાર મહા દુર્જે છે.
ગુણસ્થાનકો કુલ ૧૪ છે તે નીચે પ્રમાણે૧) મિથ્યાદ્રષ્ટિ, ૨ સાસ્વાદનદ્રષ્ટિ ૩ મિશ્રદ્રષ્ટિઅને ૪ અવિરત સમ્યગદ્રષ્ટિ, પ દેશવિરતિ- ૬ સર્વવિરતિ-૭ અપ્રમત્ત સંયત ૮ અપૂર્વકરણ ૯, અનિવૃતિ બાદર, ૧૦,સૂક્ષ્મ લોભકષાય ૧૧, ઉપશાન્ત મોહ ૧૨ છદ્મસ્થ વીતરાગ ૧૩ સયોગિ કેવળી ને
૧૪ અયોગિકેવળી ગુણસ્થાનક એટલે શું?
જે ગુણ આત્મામાં પહેલાં પ્રગટ થયો ન હોય પરંતુ પાછળથી તેની પ્રાપ્તિ થાય. અર્થાત્ ગુણનું સ્થાન બદલાય તેને ગુણસ્થાનક કહેવાય એક પછી એક એમ અનુક્રમે આત્માના ગુણો ઉપર ઉપરના ગુણસ્થાનક કે પ્રગટ થતા જાય. પ્રથમ ના ચાર ગુણ ગુણસ્થાનમાં અનંતાનુબંધિ ચોકડી માં, મિથ્યાત્વમોહમાં, મિશ્ર મોહમાં અને સમ્યકત્વ મોહનીય માં તરતમતા હોય છે.