________________
જોરદાર ચાલ્યા કર્યું. લશ્કરનું ઇન્સ્પેક્શન એ ચા-નાસ્તો લઈ, ટોળટપ્પા કરી છૂટા પડ્યા જેવું ન હોય. એકેએક વસ્તુ ઝીણવટથી શરમ-સંકોચ રાખ્યા વગર ચકાસાય.
તે રાત્રે ઑફિસર્સ મેસમાં રેજિમેન્ટલ ગેસ્ટ નાઇટ હતી. રેજિમેન્ટમાં સહકુટુંબ રહેતા ઓફિસરોને સજોડે જમવાનું નિમંત્રણ હતું. આ રાત્રિ મનોરંજનની મહેફિલ જેવી હતી. આગલી રાત જેવું ગંભીર, કડક વાતાવરણ નહોતું. સૈનિકો માટે પણ આજની રાત બડા ખાનાની હતી.
સાંજના સ્નાનાદિથી પરવારી, યુનિફોર્મ બદલી, નિયત સમય કરતાં વહેલાં અમે ઓફિસર્સ મેસમાં પહોંચી ગયા. બ્રિગેડિયર સમયસર આવી પહોંચ્યા. આનંદનું વાતાવરણ જામી ગયું. શરાબ પીનારાઓને જેટલો પીવો હોય તેટલો પીવાની છૂટ હતી. સમય થયો એટલે બુફે ભોજન લઈને સહુ પાછા એન્ટિ રૂમમાં બેસી ગયા. હવે મનોરંજન કાર્યક્રમ ચાલુ થયો.
ગીતો, ટૂચકા, વિશિષ્ટ અનુભવો, જાતજાતની રમતગમતો એમ ચાલવા લાગ્યાં. ઉજાગરો થતો હતો. પરંતુ બીજે દિવસે રજા હતી. એટલે બધા ઑફિસરોને નિરાંત હતી. બધા જ આનંદોલ્લાસના વાતાવરણમાં આવી ગયા હતા. અમે એન.સી.સી. ઓફિસરો પણ તેઓની રમતગમતોમાં ભાગ લઈને કાર્યક્રમનો પૂરો આનંદ માણતા હતા.
બ્રિગેડિયર પારસી હતા. પારસી લોકોમાં રહેલી મજાક-મશ્કરી કરવાની કુદરતી વૃત્તિ બ્રિગેડિયર દારૂવાલામાં પણ જોવા મળી. તેમણે પોતાની લશ્કરી જીવનના ગમ્મતભર્યા પ્રસંગો કહ્યા. બ્રિટિશ ઓફિસરોમાં પણ ક્યારેક સામાન્ય બુદ્ધિ ન હોય એવા પ્રસંગો પણ વર્ણવ્યા. વળી લશ્કરી જીવનના કેટલાક સરસ ટૂચકાઓ કહ્યા. વાતે વાતે તેઓ હસાવતા હતા. ગઈ કાલના કડક બ્રિગેડિયર આજે એટલા બધા હળવા, અનૌપચારિક, મિલનસાર અને ખુશમિજાજી લાગતા હતા. તેઓ પોતે બધી રમતમાં ભાગ લેતા અને બધા સાથે સમાન ધોરણે ભળી જતા. લશ્કરના ઓફિસરોમાં પરસ્પર ભિન્ન એવાં બે નિરાળાં પાસાં આવે પ્રસંગે આપણને જોવા મળે.
મનોરંજનના કાર્યક્રમ દરમિયાન બ્રિગેડિયરે પોતે એક રમત રજૂ કરવાનું જાહેર કર્યું. બ્રિગેડિયર કહે એટલે લકરી શિરસ્તા પ્રમાણે બધા એ દરખાસ્ત સહર્ષ સ્વીકારી જ લે. તરત તાળીઓના ગગડાટ થયા. બ્રિગેડિયરે કહ્યું, “મારી રમતનું નામ છે Judging the weight.” તેમણે કહ્યું કે કોઈ પણ વ્યક્તિને ઊંચકીને પોતે તેનું વજન (weight) કહી આપશે. બ્રિગેડિયર કદાવર હતા. વળી કોઈ પણ વ્યક્તિને ઊંચકવાનું સૈન્યના દરેક સૈનિકને આવડવું જોઈએ. એટલી એનામાં તાકાત
બ્રિગેડિયર ધરૂવાલા - ૨૩૭
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org