________________
આવ્યા હતા. એટલે અમારી પાસે યુનિફોર્મ માટેનાં કપડાં, બૂટ વગેરે નહોતાં.
એટલામાં અમારો બેરર ધોન્ડી અમારી પાસે દોડતો આવ્યો. એણે કહ્યું, “સર, તમે મારી સાથે ચાલો. તમને ક્યાંથી યુનિફોર્મ મળશે તે બતાવું.' એમ કહીને તે અમને થોડે દૂર આવેલા ક્વાર્ટર-માસ્ટરના સ્ટોરમાં લઈ ગયો. અમે તાલીમ લેવા માટે આવ્યા છીએ એમ ક્વાર્ટર-માસ્ટર કેપ્ટન મહાડકરને અમે જણાવ્યું એટલે અમને અમારા માપ પ્રમાણે લશ્કરી ગણવેશ-શર્ટ, ટ્રાઉઝર, બૂટ, ટોપી, પટ્ટો, બિલ્લો વગેરેની ત્રણ જોડી આપવામાં આવી. રૂમમાં આવી યુનિફોર્મ પહેરી અમે મેસમાં અધિકારપૂર્વક દાખલ થયા. મેસના પ્રેસિડન્ટ મેજર વિશ્વનાથને અમને આવકાર આપ્યો. અમે ચા પીધી. લંચને હજુ થોડી વાર હતી. દરમિયાન પરેડ પરથી જેમ જેમ એક પછી એક લશ્કરી ઑફિસરો આવતા ગયા તેમ તેમ અમને તેઓનો પરિચય કરાવતો ગયો.
તે સમયે મેજર વિશ્વનાથન ઉપરાંત કેપ્ટન મહાડકર, કેપ્ટન કલંગ, કેપ્ટન વિલિયમ્સા (તેઓ અંગ્રેજ હતા, પરંતુ આઝાદી પછી તેમણે ઇંગ્લેન્ડ પાછા ન જતાં ભારતમાં જ રહેવાનું પસંદ કર્યું હતું), કેપ્ટન વર્મા વગેરે ઑફિસરો હતા અને ઑફિસર્સ મૅસના ક્વાટર્સમાં રહેતા હતા. બે-ત્રણ દિવસમાં અમને તેઓના ફૌજી અસહિષ્ણુ મિજાજનો પરિચય થઈ ગયો. લશ્કરમાં બધે જ ઉપર ઑફિસરોનો મિજાજ એવો જ હોય. નીચેની રેન્કના માણસો સાથે આજ્ઞાકારી અવાજે જ વાતચીત થાય.
કોઈ પણ લશ્કરી મથકનું ઑફિસર્સ મૅસ એટલે જાણે એક જુદી જ દુનિયા. ચોવીસે કલાક સિક્યોરિટી ગાર્સ તેની કડક ચોકી કરે. પરવાનગી વગર બહારના કોઈ નાગરિક તેમાં દાખલ ન થઈ શકે. કમ્પાઉન્ડમાં દાખલ થતાં જ સ્વચ્છતા અને રંગબેરંગી ફૂલઝાડની રમણીયતા તરત આપણું ધ્યાન ખેંચે. સદ્ય અનુભવાય તેવી
ત્યાં શાંતિ હોય. ઘાંટા પાડીને ત્યાં વાત ન થાય. બૂમ પાડીને કોઈને બોલાવાય નહીં. ઉપરીઓ સાથે ધીમા સાદે વિનયવિવેકપૂર્વક વાત થાય. શિસ્તનો કંઈ સુમાર નહીં; લશકરી એટિકેટનો તો કંઈ પાર નહિ. જે સિનિયર ઓફિસર બેઠા હોય તેમને સમયાનુસાર “ગુડ મોર્નિંગ’ કે ‘ગુડ ઇવનિંગ એમ કહ્યા વગર મેસના બેઠકના ખંડમાં દાખલ થવાય નહીં. જેટલા બેઠા હોય તેનાથી કોઈ વધુ સિનિયર ઑફિસર ધખલ થાય તો બધાએ ઊભા થઈને ‘ગુડ મોર્નિંગ', ‘ગુડ ઇવનિંગ' ઇત્યાદિ સમયાનુસાર શુભેચ્છા દર્શાવવી પડે. મૅસ પ્રેસિડન્ટ માટે અમુક જ ખુરશી કે સોફા નિશ્ચિત હોય. મૅસ સેક્રેટરી માટે પણ. ત્યાં બીજાથી બેસાય નહીં. કોણ કોની જમણી બાજુ બેસે, કોણ કોની ડાબી બાજુ બેસે એના પણ નિયમો હોય. બેઠક-ખંડ (એન્ટિ રૂમ)માંથી ડાયનિંગ હૉલમાં ભોજન માટે દાખલ થવાનું હોય ત્યારે સૌથી પહેલાં મેસ પ્રેસિડન્ટ
બેરર ધોડી
૨૪૯
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
