________________
દાખલ થાય. ત્યાર પછી સિનિયોરિટી પ્રમાણે ક્રમાનુસાર લાઈનબંધ એક પછી એક ઓફિસર દાખલ થાય. દરેક પોતાનો ક્રમ જાણે. દરેકની ખુરશી નિશ્ચિત હોય. ખુરશીમાં તરત ધડ દઈને બેસાય નહીં. મેસ પ્રેસિડન્ટ પહેલાં બેસે પછી જ બીજાથી બેસાય. બેસતી વખતે ખુરશી ખસેડવાનો કે બૂટ ચંપલ તો પહેરાય નહીં, મેસમાં એ નિષિદ્ધ ગણાય)નો જરા પણ અવાજ ન થાય તેની કાળજી રાખવી પડે.
બેરરો ખભા પાછળ ઊભા રહી ડાબી બાજુથી પીરસે. એકસામટું વધારે પડતું લેવાય નહીં. બધાને પીરસાઈ જાય એનું ધ્યાન ખેંસ પ્રેસિડન્ટ રાખે. એ પોતે ખાવા માટે હાથમાં ચમચો કે છરી-કાંટા લે ત્યાર પછી જ બીજા બધાથી ચમચો કે છરીકાંટા હાથમાં લેવાય. પ્રેસિડન્ટ જે ક્ષણે પોતાનું ખાવાનું પૂરું કરી ચમચો કે છરીકાંટા પ્લેટમાં મૂકી દે તે જ ક્ષણે પોતાનું ખાવાનું પૂરું થયું હોય કે ન થયું હોય તોપણ બધા ઓફિસરોએ ચમચો કે છરી-કાંટા મૂકી દેવાં પડે. ચમચો, છરી-કાંટા, માખણની છરી વગેરે કયા હાથે કેમ પકડવાં, સૂપ કે પોરીજ પૂરું કરવા માટે ડાબા હાથે પ્લેટ પકડી કઈ બાજુથી ઊંચી કરવી તેનું આખું શાસ્ત્ર હોય. પોતાનું ખાવાનું હજુ ચાલુ છે તે દર્શાવવા, પોતાને હજુ કંઈક જોઈએ છે તે સૂચવવા અથવા પોતાનું ખાવાનું પૂરું કરી લીધું છે તે જણાવવા પ્લેટમાં છરી-કાંટા અમુક રીતે જ મૂકવાનાં હોય. બેર૨ પાછળ ઊભા ઊભા એના ઉપર સતત ધ્યાન રાખે અને તે પ્રમાણે વર્તે. ક્યારેક ખાતાં ખાતાં ભૂલ થઈ જાય તો પ્લેટ ઊપડી જાય. પાછી મંગાય નહીં કે બોલાય નહીં.
એક કોર્સ પૂરો થતાં બધી પ્લેટો ઝડપથી ઉપાડી લેવાય. બીજી પ્લેટો આવે. બીજો કોર્સ શરૂ થાય. કેટલા કોર્સનું ડિનર છે એ બહાર નોટિસ-બોર્ડ પર લખ્યું હોય, ટેબલ પર પણ થોડે થોડે અંતરે કાર્ડ મૂક્યાં હોય તેને લક્ષમાં રાખીને જમવાનું રહે. ક્યારેક પાંચ કોર્સનું ડિનર હોય, ક્યારેક સાત કોર્સનું તો મોટી ડિનરનાઇટ વખતે વળી નવ કોર્સનું પણ હોય.
આટલા બધા ઑફિસરો જમતા હોય તોપણ ચમચાનો પ્લેટ સાથે ખખડવાનો જરા સરખો અવાજ ન થાય. જમતા જમતાં સબડકા ન લેવાય; બૂચકારા ન બોલાવાય; ઓડકાર ન ખવાય. ચાવતાં ચાવતાં જરા સરખો પણ અવાજ ન થવો જોઈએ. છીંક કે બગાસું ન આવવાં જોઈએ ! આવે તો તરત “સોરી’ કહી માફી માગવી જોઈએ. બે-ત્રણ દિવસ ઉપરાઉપરી છીંક આવે તો મેસ પ્રેસિડન્ટનો તરત ઠપકો મળે. ડાયનિંગ હૉલમાં જમવાનું બંધ થાય. દંડ થાય. રૂમમાં બેરર ખાવાનું આપી જાય તે ખાઈ લેવાનું રહે.
જમતાં જમતાં આજુબાજુમાં પોતાની અંગત જુદી વાત ન થાય. મૅસ પ્રેસિડન્ટ જે વિષયની વાત કરતા હોય તેમાં જ રસ અને ભાગ લેવાય. જ્યાં સુધી કોઈ પણ
૨૫૦ = ચરિત્રદર્શન
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
