Bruhad Gujarat kosha Part 2

Author(s): Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board

Page 8

તાવવું
૧૦૪૩
તડ-ડ
નતને એક મધ્યકાલીન રાજવંશ. (સંજ્ઞા.)
તટ-વતા વિ. [સ, ] કાંઠા ઉપર રહેલું તછાવવું, તછાવું જ બતાવું'માં.
તટસ્થ વિ. [સં.] કાંઠા ઉપર રહેલું. (૨) (લા.) પક્ષપાત તજ ., સી. સિ. વત્રા > પ્રા. તના છાલ સામાન્ય વિનાનું, નિષ્પક્ષ, (૩) મધ્યસ્થ. (૪) સમભાવી. (૫) (લા.) એક તેજાનાના ઝાડની છાલ
અપક્ષ, ત્રાહિત, થર્ડ પાર્ટી’ તજગરાવવું, તજગરાયું જુઓ “તજગારવુંમાં.
તટસ્થતા,વૃત્તિ સ્ત્રી. [સ.] તટસ્થપણું તજગરો છું. [અર. જિકર ] ઉપરાઉપરી લેવામાં આવતી તટસ્થેશ્વર-વાદ . [સં. તટસ્થ + A-વાઢ] ઈશ્વર તટસ્થ તપાસ, તજવીજ કરવી એ. [૦ લે (રૂ.પ્ર.) હિંસાબ છે-માત્ર સાક્ષીરૂપ છે. એ પ્રકારને મત-સિદ્ધાંત (મ.ન.) તપાસ] .
તટસ્થેશ્વરવાદી વિ. [સ, j] તટસ્થશ્વર-વાદમાં માનનારું તજગારવું સ.ક્રિ. ગણકારવું, ધ્યાનમાં લેવું. તજગરાવું તટિની સમી. [સં.] નદી
કર્મણિ, ક્રિ. તજગરાવવું છે., સ.. [કહી ત: ન. [ સં. તટ છું. > પ્રા. તટ- તત્સમ] નદી સરોવર તરો . [અર. તજ બહ 1અખતરે, પ્રવેગ, (૨) પરીક્ષા, વગેરેના કાંઠાને ઢોળાવવાળો માર્ગ, આરો તજવીજ સી. [અર.] તપાસ, તલાસ. (૨) ચેકસી, ત* ન. સમુદાય કે ફિરકાને જુદે પડેલો ભાગ, તો, તડું ખાતરી. (૩) યત્ન, કેશિશ. () કરામત, યોજના, તદ- ત૮ (ડ) સ્ત્રી, [૨વા.] આછી ફાટ, ત૨૩, ઝીણી ચિરાડ બીર, (૫) વેવસ્થા, ગોઠવણ. [૦માં હોવું (ઉ.પ્ર.) ગોઠવણ [૦. પટવા (.પ્ર.) તરડાવું, ફાટ પડવી] રાખવી. ૦ રાખવી (રૂ.પ્ર.) સંભાળ રાખવી].
તક્રિ. વિ. [૨વા.] “તડ' એવા અવાજથી. [ ને કહે તજવીજ-દાર વિ. [ + કા. પ્રત્યય ] તજવીજ કરનારું કે (રૂ. 4) સ્પષ્ટ, ખુલાસો થયો હોય તેવું, સંકેચ વિના રાખનારું એક અમલદારી હોદ્દો
બોલાય એમ] તજવીજદારી સ્ત્રી. [+ કા. “ઈ' ત.ક.] તજવીજ રાખવાપણું તક (ક) સ્ત્રી, રિવા] “તડક' એવો અવાજ, તતડાટ. તજવીજિયે વિ. [ + ગુ. ઈયું' ત... ] તજવીજ કરનારું, (૨) તડ પડવી એ. (૩) (લા.) શરીરનાં અંગોમાં પાકવાથી ગોઠવણ કરી આપનારું
થતી વેદના તજવું સ, જિ. [સ, વન્ - અર્વા. તભવ] ઓ ‘ત્યજવું.' તકવું અ. જિ. જિઓ “તડ' દ્વારા ના. ધા. તડ પડવી, તાલું કર્મણિ, કે. તજવવું છે, સ. જિ,
આછી ફાટ પડવી. (૨) (લા.) ગભરાવું, બીજું, ડરવું. તજા સ્ત્રી, [ સં. ત્યાં પ્રા, તના, પ્રા. તસમ), ગરમી તકાવું ભાવે, ક્રિ. તડકાવવું પ્રેસ.કિ.
જી. [+ જ “ગરમી....] (લા.) ચામડીને એક રોગ તડકા-છાંયડી સ્ત્રી. [ જુઓ “તડકો' + “છાંયડી.”] છેડે તારું ન. અફીણનું ફૂલ
થોડે તડકો ને થોડે થોડે છાંયડે એવી સ્થિતિ. (૨) તજાવવું, તજવું જુએ “તજવું'માં.
(લા) ચડતી-પડતી (બેઉ માટે “તડકીછાંયડી) તજિયાં ન., બ. વ. [જ “તજ' + ગુ. “ઇયું' ત. પ્ર.] તડકા-ટીપી સ્ત્રી. [ઓ ‘તડકો' + ટાપી.'] તડકો રેક (લા.) તજના જેવા પિલા બની એક જાત
પહેરવામાં આવતી ટોપી તજાર ન. લોખંડના પતરાનું એક વાસણ
તડકા-નિવારક વિ. જિઓ “તડકે' + સં.] તડકે અટકાવતજ, તજજન્ય વિ. સિં] એમાંથી ઉત્પન્ન થયેલું નાર (છ વગેરે), “સન-બ્રેકર' [એવો અવાજ તજજ્ઞ વિ. સં.] તે તે વિષયનું નિષ્ણાત, જ્ઞાતા, વિદ્વાન, તડકારો છું. [ એ “તડક’ + ગુ. “આરો' ત. પ્ર.] તડક' નિષ્ણાત, પારંગત, ‘એકસ્પર્ટ'
તટકાવવું જ “તડકવું'માં. (૨) (લા.) ટેકવું, ઠપકે તજજ્ઞતા સ્ત્રી. [સ.] નિષ્ણાત-તા, વિદ્વત્તા, પારંગતતા આપ તડકાવું એ “તડકવું'માં. તટ, . [સં.] કાંઠે, કિનારે, તીર, (૨) તડ, આરે તકી સ્ત્રી, જિએ “તડકે'+ ગુ, “ઈ'• પ્રત્યય.] સહેજ તટ,૧૦૭ કિ. વિ. રિવા.] ‘ટ’ ‘તટક એવા અવાજથી તીખો છતાં નરમ પ્રકારને સૂર્યનો તાપ [છાંયડી.” તટકવું અ.કિ, જુઓ “તટ',દ્વારા ના. ધા] (લાં.) ગુસ્સે તડકી-છાંયડી સ્ત્રી, [ + જુએ “છાંયડી.”] જુઓ “તડકા| થવું. તટકવું ભાવે, કેિ. તટકાવવું છે., સ.કિ. તડકું ન. [સુ] જુઓ ‘તડકે.” ટકાવવું જ ‘તટકવું સાં. (૨) પછાડવું
તકે શું સૂર્યના તાપ, આત૫. [-કે મૂકવું, કે મેલવું તટકવું જ “તટકવુંમાં.
(રૂ. પ્ર.) પડતું મૂકવું. (૨) ભૂલી જવું. ૦૫ ગાળ (રૂ.પ્ર.) તટપ્રાંત (પ્રાન્ત) ૫. [સં.] (સમુદ્ર નદી સરોવર તળાવ કે તાપને સમય વિતાવવો. ૦ દેવ (રૂ.પ્ર.) તડકામાં તપાવવું વાવ કૂવાના) કાંઠાને પ્રદેશ
તડકા-છાંયડે, ત૮-છાંયે પુ. જિઓ “તડકે' + “છાંયડે' Aી (-બ-ધી) સ્ત્રી. જિઓ ‘તટ' + ફા. બન્દુ' + ગુ. છો.” ] જુઓ તડકા-છાંયડી'. (૨) (લા.) એ નામની | ‘ઈ' ત. પ્ર.] કાંઠે કે દીવાલ બાંધી લેવાની ક્રિયા. (૨) એક દેશી રમત ' કિલ્લેબંદી
તટલિયા પું. જિઓ “તડકે' દ્વારા] સવારને આછો તડકે) ટમાટ પું, ન. મેટું દુઃખ, તીવ્ર વેદના
તરી મું. [ જુઓ “તડકે' + શીળે.'] જુઓ તટ-રેખા શ્રી. [સં.] કોઈ પણ જલાશયના કિનારાની લીટી ઉતડકા-છાંયડી.'
[મગજનું, ગાંડું તટવરી સ્ત્રી, જિઓ “તટ' દ્વારા કાંઠા નજીક ચાલી શકે તટલ (ઘેલ) વિ. [જુએ “તડ” + ઘેલું.'1 ચસકેલા છે તેવું નાનું વહાણ, મછવો
તક-જેઠ (તડથ જોડય) સી. [ જુઓ “તડ' + “જોડવું.”]