Bruhad Gujarat kosha Part 2

Author(s): Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board

Page 17

તે પ-વૃક્ષ ૧૦૫૨
તબલું થવી એ (પરસ્પર તાપસે મળતાં એકબીજાને વિવેક તબક-ફાટ પું. [ઓ “તબક' + “ફાડવું.] (લા) કુસ્તીને કરવાને શબ્દ)
એક દાવ તપ-વૃક્ષ ન. [સર તાર્ + વૃક્ષ પું, સંધિથી] તારૂપી ઝાડ તબકવું અ. કિ. અનુ.] નાના ઝગારા થાય એ રીતે પ્રકાશવું, તપ-વ્રત ન. [ સં. તપસ્ + વ્રત, સંધિથી ] તપ કરવાનું ટમટમવું. તબકાવું ભાવે., જિ, તબકાવવું છે., સક્રિ. લીધેલું વ્રત
તબકાવવું, તબકાવું એ “તબકનું માં. [‘સ્ટેઈજ’ તપ્ત વિ. [સં.] તપી ઊઠેલું, દઝાડે તેવું ગરમ થઈ ગયેલું. તબ છું. [અર. તબક૭ ] દરજજે, પાયરી, (૨) કક્ષા,
(૨) (લા.) દુઃખ કલેશ વગેરેથી હેરાન. (૩) ક્રોધ પામેલું, તબકક ક્રિ. વિ. રિવા.] છેડાના ડાબલાઓને જમીન ઉપર ગુસ્સે થયેલું [નામનું એક વ્રત અવાજ થાય એમ, તબડાક
[ દોડને અવાજ તપ્તકુછ ન. [સં.] એક પ્રકારની આકરી વ્રતરાર્યા, એ તબક-તાઈ શ્રી. જિઓ “તબડક’ દ્વારા] ડાંઓ વગેરેની તપ્તતામ્ર-ક્રાંતિ -કાતિ) સ્ત્રી. [સ-] તપાવેલા લાલ ચાળ તબકાવવું સ, ક્રિ. [ જુઓ “તબડક'- ના. ધા] ઘેડાને
થયેલા તાંબાના જેવું તેજ, (૨) વિ. એ “તપ્ત-તામ્રવરણું.” “તબડક તબડક’ થાય એમ દોડાવવું તપ્ત-તામ્ર-વરણું, તપ્તતામ્રવર્ણ વિ. [સં. તત-Rાઘવળે તબકી સ્ત્રી. [જ “તબડક' + ગુ. “ઈ' ત. પ્ર.] છેડાની
> અર્વા તદ્દભવ ‘વરણ’ + બેઉને ગુ. “ઉ” ત...] એક પ્રકારની દોડ[૦ મૂકવી (રૂ. પ્ર.) તેડવું. ૦ વાગવી તપાવેલા લાલચોળ થયેલા તાંબાના રંગ જેવા રંગવાળું (રૂ. પ્ર.) ઘોડાની દોડને અવાજ થ. તપ્ત-મહા સ. સ.1 ભગવાનનાં આયુધ કે એવાં નિશાને- તબલું ને. બાકડિયું, તગારું. (૨) ઠંડું વાળી તપાવીને શરીરનાં ખાસ કરી બાવડાં ઉપર લેવાતી તબકે . [ જુએ “તબડક + ગુ. “ઓ' ત. પ્ર. ] (લા.) છાપ (બેટ-શબોદ્ધારમાં મફત દર્શન કરવા આવનાર સાધુ વેગ, ઝપાટે, સપાટ બાવાઓ લેતા).
તબાટાક ક્રિ. વિ. [રવા.] એ “તબડક.” તપ્તદક ન. સિં, ત+૩ઢ તપી ઊઠેલું કે તપાવેલું પાણી તબક? (-કય) જી. [રવા.3 ટકે રે, ટપલી ત૫૮ પં. દુકાનદારને બેસવાની જગ્યા, થડું
તબાહી સ્ત્રી. [રવા.] ડાંઓના દોડવાને સતત અવાજ. તપલ ન. લેડાના કપાળ ઉપરનું ધોળા વાળનું તલકું (૨) દોડાદોડ, દેટ, હડી. ત(૦૨)કવું અ. જિ. [અનુ.] અસહ્ય વેદના વગેરેને કારણે તબઢાવવું સ. ક્રિ [૨] છેડાએ વગેરેને ડાબલાઓ કે શરીરનાં અંગોનું આમથી તેમ સળવવા કરવું કે આછા ખરીઓને અવાજ થાય એમ દોડાવવું. (૨) (લા.) અનાજ પછાડા ખાવા. (૨)(લા.) વ્યર્થ પ્રયત્ન કરો. ત(૦૨)કહેવું પાણીમાં ઉકાળવું, ખદખદાવવું. (૩) ધમકાવવું, દબડાવવું ભાવે, ઝિં. ત(૨)ફટાવવું છે. સ. .
તબડૂક ફિ. વિ. [૨] જુઓ “તબડક.” તફડંચ (તફડચ), -ચી સ્ત્રી, જિઓ “તફડાવવું' દ્વારા.] તબડૂક વિ. ભેટ, મૂર્ખ, (૨) લેલા શરીરવાળું. (૩) છાની રાતે ઝૂંટવી લેવાની ક્રિયા, ઉચાપત, તફડાવી લેવું વસ્ત્રવિહીન, નાગુ એ, “લેગિયારિઝમ
[તરફડવાની ક્રિયા તખતબવું અ. ક્રિ. [અનુ] ભરચક રહેવું. (૨) ફુલીને ત(૦૨)ફયાટ કું. [જએ ‘ત (૦૨).ફડવું' + ગુ. “આટ’ કુ.પ્ર.] ઢાલ થવું. તબતખાવું ભા., જિ. તબતાવું પે., સ કિ. ત(૨)કઢાવવું' જ ‘ત(૦૨)ફડવુંમાં.
તબતબાવવું જ “તખતબવું'માં. (૨) (લા) કાંડું ઝાલી તફડાવવું? સ. કે. [અર. ‘તક' દ્વારા. છાની રીતે ઝંટવી બહાર લઈ જવું લેવું, ઉચાપત કરવું
તબતખાવું જ (તબતખવુંમાં. ત( ૨)ફાવું જ “ત(૨)ફડવું'માં.
તબદીલ ક્રિ. વિ. [અર.] કેરબદલ કરાય એમ તફરકે ક્રિ. વિ. [અર. તણૂક ] તફડંચી કરવામાં આવે એમ તબદીલી સ્ત્રી. [ + ગુ. “ઈ' ત. પ્ર] કેરબદલે, ફેરફાર તફસીલ જ એ “તપસીલ.”
તબકુક છું. [અર. તબરૂંક ] દરગાહનો તેમજ મુસ્લિમ ધાર્મિક તફસીલ-વાર જુઓ તપસીલ-વાર.'
કથાવાર્તામાં પ્રસાદ તફાવત છું. [અર.] કઈ પણ બે વસ્તુ માપ અંતર સંખ્યા તબલ ૫., ન. (ફ.1 ફરસીના પ્રકારનું એક શસ્ત્ર, (૨) વચ્ચેનું જ દાપણું, અંતર, કેર, કરક. [૦ કરે (૨. પ્ર.) ભેદ શિંગડાવાળે એક પ્રકારને સેનિકને ટોપ રાખવો. ૦૫ (રૂ. પ્ર.) અસમાનતા દેખાવી] તબલચી . [અર. + તુક. “ચી' ત. પ્ર.] તબલાં વગાડતકે . [અર. તાઈફહ ] તે તે સમહ કે ટેળું, પક્ષ, નાર કલાકાર, તબલિયો વિભાગ, ફિરકે, તડ
ઢિંકા કાનાની છાછર તબલાં ન., બ,વ, [અર. તબ્લ] નરવું અને ભેણિયું કે તબક સ્ત્રી, [અર. તબાક ] તાસક, ૨કાબી ઘાટની થાળી, બધું મળીને થતી નરઘાંની જોડી [વગાડનાર, તબલચી તબક-ચે . [અર. તબાકૃચ ] નાને થાળ, તબકતું તબલિ છું. [જ એ “તબલું' + ગુ. “ઇયું” ત. પ્ર] તબલાં તબકડી સ્ત્રી- જિએ ‘તબકડું' + ગુ “ઈ' પ્રત્યય.) તબલી સ્ત્રી, [ જુએ “તબલું ' + ગુ. ‘ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય ] નાની તક
[મધ્યમ ઘાટની તબક નંબર વગેરે વાદ્યોના તું બડા ઉપરનું લાકડાનું પાટિયું તબક' ન. [ જ એ “તબક' + | ‘ડુ' સ્વાર્થે ત. પ્ર. ] તબલીગ, મેઘ શ્રી. [ અર, તબલીગૂ ] ધર્મો તાર કરવાની તબક-દીવડી સી. [જ “તબકવું' + દીવડી.'] ઝીણે ક્રિયા, ધર્મ પરિવર્તન. (૨) ધર્મ-પ્રચાર પ્રકાશ આપતી દીવ
તબલું ન [અર. તબ્લ૯ ] નરપું (એ. વ.માં વપરાય ત્યારે