Book Title: Bharatvarshiya Prachin Charitra Kosh
Author(s): Siddheshwar Shastri Chitrav
Publisher: Bharatiya Charitra Kosh Mandal Puna

View full book text
Previous | Next

Page 1197
________________ वाल्मीकि रामायण वाल्मीकि रामायण - वाल्मीकि कृत आदिकाव्यई. पू. ३००, वाल्मीकि का प्रचलित रामायणग्रंथ - ई. पू. २ री शताब्दी । कालनिर्णयकोश अन्य मत -- डॉ. याकोबी - ई. पू. ६ वीं शताब्दी; डॉ. मॅक्डोनेल - ई. पू. ६ वीं शताब्दी; डॉ. मोनियर विल्यम्स - ई. पू. ५ वीं शताब्दी; श्री. चिं. वि. वैद्यई. पू. ५ वी शताब्दी, डॉ. कीथ - ई. पू. ४ थी शताब्दी; डॉ. विंटर नित्स - ई. पू. ३ री शताब्दी । विलुप्त धर्मसूत्रग्रंथ (काठक, कालापक, मौदक, पैप्पलाद, आर्थवण आंगिरस ) - ई. पू. ७०० । विश्वरूपकृत वृहदाण्यकोपनिषद भाष्य - ई. स. ७९०-८५०; याज्ञवल्क्य स्मृतिभाप्य - ई. स. ७९०.८५० । विष्णु पुराण -- ई. स. ३०० - ५०० (हजरा ); ई. स. ५ वी शताब्दी (पार्गि. ८० ); ई. स. ३ री शताब्दी ( ह. प्र. ) । विष्णुधर्मसूत्र - - ई. स. १००-५५० ( डॉ. काणे ) । विष्णुधर्मोत्तर पुराण -- ई. स. ६००-९०० (हजरा ) | वेदांग ज्योतिष ( लगधकृत ) - ई. पू. ८०० - ४०० | वेदांतसूत्र - ई. पू. १५०-१०० ( म. उ. ५१ ) । उपलब्ध वेदांतसूत्रों में जैन, बौद्ध एवं पांचरात्र धर्मसिद्धांतों का खंडन प्राप्त है, जिससे प्रतीत होता है कि, इस ग्रंथ का उपलब्ध संस्करण बुद्धोत्तरकालीन है। व्याडिकृत ' संग्रह ' ( व्याकरणग्रंथ ) -- ई. पू. ३०० । व्यासकृत योगसूत्रभाष्य - ई. स. ४००-५००। व्यासस्मृति - ई. स. २००-५०० ( डॉ. काणे, २३८ ) । शंकराचार्यकृत गीता, उपनिषद, एवं ब्रह्मसूत्रभाष्य - ई. स. ७८८ - ८२० ( डॉ. काणे. २६१ ) । शंखस्मृति - ई. पू. ४०२ - २०२ ( डॉ. काणे. २.३७) । शतपथ ब्राह्मण ई. पू. ४००० - १००० ( डॉ. काणे); ई. पू. ३१०० ( भा. ज्यो. १२८ ); ई. पू. २५०० ( रामायण समालोचना ८.४१ ); ई. पू. १४२२ ( विविधज्ञानविस्तार १९२८, पृ. २७ ) । इस ग्रन्थ का उत्तरार्ध काफी उत्तरकालीन माना जाता है, जिसका काल ई. स. पू. ११२२ माना जाता है । शबरकृत पूर्वमीमांसाभाष्य - ई. स. २०० - ४०० । हाल सातवाहन शाकटायनकृत उणादि सूत्रपाठ -- ई. पू. १००० ( डॉ. वेलवलकर) । शिव पुराण - ई. स. ९ वीं शताब्दी (हजरा ) । शौनक गृत्समदकृत ऋग्वेदानुक्रमणी -- ई. पू. २०५० (पु. नि. २८५ - २८६ ) । संवर्त स्मृति-- (स्मृति देखिये ) | सत्याषाढ श्रौतसूत्र -- ई. पू. ८००-४०० । सांब पुराण -- ई. स. ९ वीं शताब्दी । सायण कृत ऋक्संहिता भाष्य - ई. स. १३००१३८६ । सुश्रुत संहिता - काल अनिश्चित, किंतु ८ वीं शताब्दी में इस ग्रन्थ की ख्याति विदेश में पहुँची थी । स्कंद पुराण -- ई. स. ७ वीं शताब्दी - ९ वीं शताब्दी | स्मृति - विभिन्न स्मृतिग्रंथों की जानकारी कालानुक्रम से नीचे दी गयी है: (१) गौतम स्मृति - ई. पू. ६०२ । ( २ ) वसिष्ठ स्मृति-- ई. पू. ६०२ ( गौतमस्मृति के उत्तरकालीन ) । ( ३ ) शंखलिखित स्मृति - - ई. पू. ४०२ - २०२ । ( ४ ) पौधायन स्मृति - ई. पू. ४०२ । (५) विष्णु स्मृति - ई. पू. १७५ । (६) मनुस्मृति - ( भृगुप्रोक्त. ) -- ई. पू. १५२ (७) बृहस्पति स्मृति - ई. पू. १२७ । (८) व्यास स्मृति - महाभारतकालीन । ( ९ ) अत्रिस्मृति (१०) अंगिरस्स्मृति (११) आपस्तं स्मृति (१२) उशनस्स्मृति (१३) कात्यायनस्मृति (१४) दक्षस्मृति (१५) पराशरस्मृति (१६) यमस्मृति (१७) याज्ञवल्क्यस्मृति (१८) शांतात पस्मृति (१२) हारित स्मृति पू. १०२ स्मृतिचंद्रिका (देवन्नभट्टकृत ) -- ई. स. १२००१२२५ । हरदत्तकृत गौतमसूत्रभाष्य – ई. स. ११५०१३०० । ११७६ हाल सातवाहनकृत गाथासप्तशती - ई. स. ९९-१०२ (पु. नि. २१९ ) ।

Loading...

Page Navigation
1 ... 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228