Atmanand Prakash Pustak 069 Ank 05 06

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 9

જગતના પરમાત્મા, અહિંસા અને દયાના પૂર્ણ અવતારીને પુણ્ય કર્માંના ભેાગવટાને ભાગવામાં પૂર્ણ મસ્ત બનેલા કરોડો દેવતાઓ, તેમના ઈન્દ્રો, તથા રાન્ત, મહારાજાએ પણ કેવળ જ્ઞાનીને પૂજનારા છે. અને તેમના ચરણ કમળામાં બેસનારા છે. રાજ્યાની ખટપટને તથા માયાવી અને હિંસક જીવનને છોડીને તે રાજા, મહારાજાએ પણ સંયમ માના મુસાફર બન્યા છે. રાજરાણીઓએ અને નગરશેઠાણીએએ પણ સંસારના ભાગેાની અસારતા સમજીને ત્યાગમાગ પસન્દ કર્યાં છે. દીન, દુઃખી અને અનાથે। તથા હિરકેશી જેવા ચડાલા તથા મેતારજ જેવા હિરજના અને અર્જુનમાળી, દૃઢ પ્રહારી જેવા ભયંકર નરહત્યારાએ પણ મહાવીર સ્વામીના ચરણામાં બેસી ગયા અને મેાક્ષના અનંત સુખના માલિક બન્યા છે.
જગતના એક સ્વામી ભગવાન મહાવીર સ્વામી જ્યારે પણ દેશના દેવા ઇચ્છે છે ત્યારે દેવતાઓ સમવસરણની રચના કરે છે જે અદ્વિતીય વિશાળ અને ભવ્ય હાય છે. તેમાં વિરાજમાન થઇને દયાના
સાગર ભગવાન મહાવીર સ્વામી જેમનાં હૃદયમાં કોઈ જાતિવિશેષ નથી પણ માનવમાત્ર છે. સુરુપ શ્રીમંતા જ નથી પણ દીન, દુ:ખી, અનાથ, કામી, ધી પણ છે. જીવમાત્રના કલ્યાણને કરનારી દેશના આપે છે. અને સંસારના રાગદ્વેષ, કામ, ક્રોધ રૂપી ભઠ્ઠીમાં ખૂબ સેકાઈ ગયેલી જનતા પણ ચાતક પંખીની માફક દેશના સાંભલે છે. અને પોતપોતાનું કલ્યાણ સાધે છે. જયવંત હે। ભગવાન મહાવીર અને તેમનું શાસન.
स्याद्वादो वर्तते यत्र पक्षपाते। न विद्यते नास्त्यन्यपीडनं किश्चित् जैनधर्मः स उच्यते
જૈન શાસનની આરાધના માટેના આ ત્રણ મૂળ પાયા છે.
૧ જ્યાં સ્યાદ્વાદ અને નયવાદપૂર્વક જ ખેલાતું હાય, લખાતું હોય, અને વિચારાતુ
હોય.
७२
૨ પક્ષપાત વગરનું જીવન હાય, અને ૩ આપણાથી વ્યતિરિકત બીજા કોઇપણ જીવને માનસિક પીડા ન થાય તેવું જીવન જીવાતું હાય. બાર પ`દાને સંબોધન કરતાં ભગવાને કહ્યું કે તમારા આત્મિક જીવનના આ ત્રણ પાયા જો મજ મૃત હશે તો ચોક્કસ સમજી લેજો કે તમારૂં કલ્યાણુ નિશ્ચિત છે.
હવે જરા વિસ્તારથી ત્રણેને વિચાર કરીએ
૧. ચાઠાદ :
આ શબ્દમાં ‘સ્યાત્ 'ના અર્થે સંશય નથી પણ ‘અપેક્ષા’ છે કોઈ પણ વાવિવાદવાળી વાતને અપેક્ષાએ જેવી જેથી પક્ષપાત અને અન્યપીડન નામનાં બે પાપોથી આપણે આપણુ જીવન દૂર
રાખી શકીએ.
મનુષ્યના અવતાર પામીને આપણે જો ખેલવાની કળા કેળવી શકયા ન હેાઇએ, તે જૈનધમ પામ્યા પછી પણ આપશું આન્તર જીયન હિંસક જ રહેશે. હિંસવૃત્તિ અને કૃષ્ણવેશ્યાને જેમ ગાઢ સબંધ છે તેમ બંનેના સદૂભાવમાં અતતાનુબંધી કષાયાનું પણ સાહચય અનિવાર્ય છે.
આવી પરિસ્થિતિમાં ‘સમ્યગ દશ ન’ને પલાયન થતાં વાર લાગવાની નથી.
યથા સ્વરૂપને ન સમજવાને કારણે પડતા નિ`ય પર આવી શકયા ન હતા. માટે જ જીવ છે? કેવા છે ? સંસાર શું છે? આવા પ્રશ્નોએ તેમનાં દિલ અને દ્વિમાર્ગને હિંસક વૃત્તિવાલા બનાવી દીધાં હતાં.
અને પછી તે વય નઇ: પાન નાયતિ” આ ઉકિતને સત્યા કરતા તે પંડિતોના પાપે ભારત વર્ષમાં હિંસાદેવીનું તાંડવ નૃત્ય અત્યન્ત સ્પષ્ટ બન્યું હતુ, તે જ કારણે રોજના હજારો અકરાએ, ઘેટાએ પાડાઓ ઉપરાન્ત ખત્રીસ લક્ષણા પુરુષા પણુ બલિદાનની વેદિકા પર ચઢી
આત્માનદ પ્રકાશ