________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
તે હુંજ છું. હવે જે પથને હું મુસાફર છું તે “આતે તમે મને છેતર્યો અને મેં તમને છેતર્યા પર મને જવાની રજા આપો.
જેવું થયું. હવે તે જાગ્યા ત્યાંથી સવાર. બાકી આ - આષાઢાભૂતિને હવે પાછો વિલાસ પૈભવના વધી છેતરપિંડીના મૂળમાં પૂર્વ જન્મનાં શાં શાં માગે લાવો અશક્ય છે, એમ જાણી બંને પત્નીને કારણે તેની પાછળ રહ્યાં હશે, તેની આપણને શી ઓએ પિતાના ભરણપોષણના માટે દલીલ કરી,
ખબર પડે! ખરેખર કર્મની ગતિ ભારે વિચિત્ર છે.” એટલે આષાઢાભૂતિએ જીવનનું છેલ્લું નાટક ભજવી
- આષાઢાભૂતિની મુખાકૃતિમાં અજબ પરિવર્તન તેની આવક તેમને આપી દેવા તૈયારી બતાવી.
થયું. તેને વિશેષજ્ઞાન પ્રાપ્ત થયાની અનુભૂતિ થઈ આષાઢાભૂતિના છેલ્લા નાટકની જાહેરાત થતાં, એ
અને જાણે પિતાનો પૂર્વભવ પ્રત્યક્ષ જોઈ રહ્યા નાટક જેવા દેશપરદેશના અનેક રાજવીઓ, રાજ
હોય એવા ભાવે કહ્યું: “મહાનુભાવ! મેનકા અને કુમાર અને સાધનસંપન્ન સ્ત્રી પુરુષો રાજગૃહીમાં
ઉર્વશીના પાછલા ભવમાં તેઓની સાથેનો આવી પહોંચ્યા.
મારા પૂર્વજન્મને અસત વ્યવહાર હું હવે પ્રત્યક્ષ આષાઢાભૂતિના જીવનને ચિતાર આપતું એ રીતે જોઈ રહ્યો છું. મારે સહેવી પડેલી વિડંબનાનું એક અદ્ભુત નાટક હતું. નાટકના અંતિમ ભાગમાં કારણ પણ તેમાંથી મળી રહે છે. પૂર્વજન્મમાં આષાઢાભૂતિના મહાભિનિષ્ક્રમણ વખતે, પત્નીઓએ હું જ્યારે ભેગી તરીકે ધ્યાનસ્થ બેઠો હતો, ત્યારે પાછા ફરવા અત્યંત આજીજી કરી ત્યારે તેણે આ બંને સ્ત્રીઓ મને લલચાવવા આવી હતી. જવાબ આપતાં હ્યું: “પ્રેમ અને ધર્મના ઓઠા આ વખતે યોગશક્તિથી પ્રાપ્ત થયેલી વિદ્યાને નીચે આ નાટકરૂપી સંસારમાં પતિપત્નીના સ્નેહ જેમ વ્યભિચાર કર્યો, તેમ ગયા જન્મ પ્રાપ્ત થયેલી અને પ્રીતિનું પણ એક અદ્દભૂત ફારસ ચાલે છે. સિદ્ધિના બળ વડે આ બંને સ્ત્રીઓનું તેના હું મારો સાધુધર્મ ચૂકે, તમે શુદ્ધ પ્રેમ ધર્મ પૂર્વભવમાં ભારે અપમાન અને અવહેલન કર્યું હતું. ભૂલ્યા. વિલાસનાં બે સ્વરૂપ છે, દેહ અને આત્મા. ધન કરતાં પણ વિદ્યાને પચાવવી એ ભારે કઠિન છે. દેહના ભોગ-વિલાસમાં રેગ અને વિડંબના છે, સમગ્ર સ્ત્રી જાતિ પ્રત્યે હું તિરસ્કાર અને ધૃણા આત્માના વિલાસમાં ચિરશાંતિ અને સમભાવ સેવતો. સ્ત્રીઓને નરક તરફ લઈ જનાર નિસરણીની પ્રાપ્ત થાય છે. દેહના વિલાસને બદલે આપણે ઉપમા આપતે. જે ત્યાગના મૂળમાં તિરસ્કાર વૃત્તિ જે આત્માના વિલાસની ખોજ કરી હેત, રહેલી હોય છે, તે ત્યાગમાં જીવનશુદ્ધિ અને સાચી આપણું જીવન મરણના ચકને અંત આવી જાત. સમજણને અભાવ છે. ત્યાગ, તપ અને સંયમનું તમારા હૃદયમાં મારા આત્મા પ્રત્યેનો પ્રેમ હેત, પાલન કરનાર સાધકના મનમાંથી જો ધિક્કાર, તે દીક્ષાના માર્ગેથી તમારી સાથે વૈભવ વિલાસને તિરસ્કાર અને ધૃણાની વૃત્તિને નાશ થવા ન પામે, માગે આવતાં તમે મને અટકાવ્યા હોત. તમારા તે એવા સાધકના ત્યાગ, તપ અને સંયમ દોષયુક્ત દેહને બદલે આત્મા પ્રત્યે મને જે પ્રેમ થયો અને ભૂલભરેલાં છે. ત્યાગ-તપ સંયમની સાધનાનું હોત, તે તમારે ત્યાં આવવાને બદલે દીક્ષા અ ફળ સમભાવ છે, તિરસ્કાર અને ધૃણા નહીં. ગયા હું જ તમને ગુરુદેવ પાસે લઈ ગયા હોત. જન્મ અભિમાનના કારણે જે બે સ્ત્રીઓની દુર્દશા
પ્રેક્ષકે અપૂર્વ શાંતિપૂર્વક એક ચિત્તે આષાઢા- કરી, એજ બંને સ્ત્રીઓ મારી દુર્દશામાં કારણ રૂપ ભૂતિના કલ્પાંતની વાત સાંભળી રહ્યા હતા. બની. “કર અને જેનો સિદ્ધાંત કામ કરી ગયે. આષાઢાભૂતિએ પત્નીઓ પ્રત્યે ફરીને જોઈ કહ્યું: રાગ અને દ્વેષ એજ સંસાર છે, એમાંથી જે સુક્ત
મહાવીર જન્મકલ્યાણક અંક
૧૦૫
For Private And Personal Use Only