________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશે.
ગુણેનું અનુશીલન કરેલ હોતું નથી તો પારમાર્થિક જીવનના સુફળ માટે આશા રાખવી એ હસવા સરખી મુખોઈજ છે.
- આ જમાનો જેને ધાર્મિકતા” માને છે તેને અંગે માણસે કેટલુંક એવું એવું બેવકુફાઈ ભરેલું કલ્પી બેઠેલા જોવામાં આવે છે તે જોઈને સમજુ મનુષ્યને આંતરિક ખેદ અને નિરાશા ઉત્પન્ન થાય છે. તેઓ એમ માનતા જોવામાં આવે છે કે જેને પારમાર્થિક જીવન ગાળવું છે તેણે સંસારના કાર્યોમાં જીવ પવવા જરૂર નથી. “મા, બાપ, ભાઈ, પુત્ર, સગા, સંબંધી સમાજ, દેશ, રાષ્ટ્ર અને વિશ્વ સે પિતપિતાનું ફોડી લેશે. આપણે આપણું પરકનું સાજુ કરો અને હવે પછીના જીવન માટે ભાતું તૈયાર કરે” આવી કલ્પનાથી તેઓએ સર્વની અવજ્ઞા અને ઉપક્ષા કરી, તે સર્વ પ્રત્યેના પિતાના કર્તવ્યને અનાદર કરી તેમને પોતાના ધર્મ જીવનના અંતરાય સ્વરૂપ ગણી, પિતે બ્રમથી માનેલા “માર્ગ”ને આશ્રય લે છે. આવા મનુષ્યનું જીવન જેને અંદરખાનેથી અવલકવાના પ્રસંગો મળ્યા છે, તેમને અનુભવ જે આ સ્થળે ટાંકવામાં આવે તો વાચકને બહુ કલેશ થાય એમ ધારી તેના ઉલેખથી વિરામ પામવાનું ઉચિત ધાર્યું છે. અલ્પમાં એટલું જ કથિતવ્ય છે કે જેણે પોતાના સાંસારિક ધર્મોને ઉત્તમ પ્રકારે નિભાવ કરેલ હોતે નથી અને અનેક પ્રકારની કસોટીઓ અને મુશ્કેલીઓની મધ્યમાં પણ શાસ્ત્રોએ વિહિત કરેલા માર્ગાનુસારી આત્માના આદેશનું પાલન કરેલું હેતું નથી તેમનું કહેવાતું પારમાર્થિક જીવન એ માત્ર કલેશ અને કૃત્રિમતાની જ પરંપરા છે.
ગ્રહ, સમાજ, વ્યાપાર, વ્યવહાર, દેશ, રાષ્ટ્ર, અને વિશ્વ એ આપણી સાધ નાનું ક્ષેત્ર છે. જેમણે પોતાના માતા, પિતા, બંધુ, પુત્ર, સ્ત્રી, આદિ ગૃહ અને કુટુઅને અંગભૂત મનુષ્ય પ્રત્યેને ધર્મ શાસ્ત્રોક્ત રીતે, સ્વાર્થ રહિતપણે, પ્રેમપૂર્વક બજાવ્યું નથી, તેમની સાર્વદેશીય ઉન્નતિ અને પભિવૃદ્ધિમાં પિતાથી બનતી સહાય આપી નથી, જેણે સમાજમાં પોતાના ઉત્તમ ચારિત્રની મધુર સુવાસ પ્રસારી નથી, જેણે વ્યાપારાદિ વ્યવહારમાં સત્ય, ન્યાય, નીતિ અને સદાચારનું ઉત્તમ દષ્ટાંત આપ્યું નથી, જેણે દેશની આર્થિક, રાજકિય, નૈતિક અને ધાર્મિક ઉત્કાત્તિમાં પિતાના જીવનને સમપ્યું નથી, તેઓ કોઈ પ્રકારના પારમાર્થિક માર્ગમાં પ્રવેશવા લાયક નથી. મનુષ્ય હૃદયના હલકા વિકારે, રાગદ્ધ, અંધવાસનાઓ અને અધગામી વૃત્તિઓને પરાજય કરવાનું કુરુક્ષેત્ર આ સંસાર છે. તેણે આ સંસારમાં માર્ગોનુસારીના ગુણોરૂપી શસ્ત્રથી એ અધમ વૃત્તિઓની સાથે યુદ્ધ કરી તેના ઉપર વિજય મેળવવાનો છે. અને તે પછી સંયમ, કર્તવ્યનિષ્ઠા, જનપ્રેમ, ઈશ્વર–ભક્તિ એ બધુ પણ મેળવી શકાય છે.
For Private And Personal Use Only