Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
मज्ञापनासूत्रे ___टीका-प्रथमे पदे पृथिवीकायिकादयः प्ररूपिताः, द्वितीये पदे च तएव पृथिवीकायिकादयः स्वस्थानादिना प्ररूपिताः अथ तृतीये पदे तेषामेव पृथिवीकायिकादि जीवाना मल्पहुत्वादिकम् प्ररूपयितुं सप्तविंशतिद्वारसंग्राहकगाथाद्वयमाह-'दिसि' प्रथमं द्विग्द्वारम् १, ‘गइ' द्वितीयं गतिद्वारम् २, 'इंदिय' तृतीयम् इन्द्रियद्वारम् ३, ‘काए' चतुर्थ कायद्वारम्४, 'जोए' पञ्चमम् योगद्वारम्५, 'वेए' षष्ठं वेदद्वारम्६, 'कसाय' सप्तमं कषायद्वारम्७, 'लेस्सा य' अष्टमं लेश्याद्वारम् ८, 'सम्मत्तं' नवमं सम्यक्त्वद्वारम्९, 'नाण' दशमं ज्ञानद्वारम्१०, 'दसण' एकादशं दर्शनद्वारम् ११, 'संजय' द्वादशं संयतद्वारम् १२, ‘उवओग' त्रयोदशम् उपयोगद्वारम्१३, 'आहारे' चतुर्दशम् आहारद्वारम् १४, 'भासग' पञ्चदर्श भाषकद्वारम्१५- परित्ता' षोडशं परीतद्वारम् १६, परीता प्रत्येकशरीरिणः शुक्लपाक्षिकाश्च तद् द्वारम् 'पजत्त' सप्तदशं पर्याप्तद्वारम् १७, 'सुहुम' अष्टादशं सूक्ष्मद्वारम् १८, 'सन्ती' एकोनविंशं संज्ञिद्वारम् १९, 'भव' विशं' भवसिद्धिकजीच (य) तथा (खित्त) क्षेत्र (बंधे) बन्ध (पुग्गल) पुद्गल (महादंडए) महादण्डक (चेय) और ___ टीकार्थ-प्रथम पद में पृथिवीकाय आदि जीवों की तथा द्वितीय पद में उनके स्थानों की निरूपणा की गई। प्रस्तुत तीसरे पद में उन्हीं पृथिवीकाय आदि जीवों के अल्पबहुत्व की प्ररूपणा करने के लिए दो गाथाओं में सत्ताईस द्वारों का नाम निर्देश करते हैं-चे द्वार इस प्रकार हैं-(१) दिग्द्वार (२) गतिद्वार (३) इन्द्रियहार (४) कायद्वार (५) योगद्वार (६) वेदवार (७) कषायद्वार (८) लेश्याद्वार (९) सम्यक्त्वद्वार (१०) ज्ञानद्वार (११) दर्शनद्वार (१२) संयतद्वार (१३) उपयोगद्वार (१४) आहारद्वार (१५) भाषद्वार (१६) परीत अर्थात् प्रत्येक शरीर और शुक्लपाक्षिकद्वार (१७) पर्याप्सद्वार (१८) सूक्ष्मद्वार (१९) ससी (भव) सप (अस्थिए) मस्ति४ (चरिमे) २२म (जीवे) ०१ (य) तथा (खित्त) क्षेत्र (बंधे) पन्ध (पुग्गल) पास (महादंडए) भ६७४ (चेव) मने
ટીકાથ–પહેલા પદમાં પૃથ્વીકાય આદિ જેની તથા બીજા પદમાં અનેક સ્થાનેની નિરૂપણ કરાઈ. પ્રસ્તુત ત્રીજા પદમાં તેજ પૃથ્વીકાય આદિ
વોના અલ્પ મહત્વની પ્રરૂપણું કરવાને માટે બે ગાથાઓમાં સત્યાવીસ દ્વારે ના નામ નિર્દેશ કરે છે. તે દ્વારે આ રીતે છે.
(१) हिवा२ (२) तिहार (3) न्द्रिया२ (४) अयद्वा२ (५) योगदार (6) वा२ (७) ४ायदार (८) श्याद्वा२ (6) सभ्यत्पदा२ (११) शनिवार (१२) सयतबा२ (१३) पा२ (१४) माहा२६१२ (१५) ला५४६१२ (१६)
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૨