________________
વ્હાલો આવ્યાની વધામણી !
પિતાજી પણ એમ જ ઇરછતા. પિતાએ મોકળાશ કરી આપી કે મારા ધંધામાં જોડાવાને બદલે તને બીજો કોઈ વ્યવસાય ગમે તો ખુશીથી તેમાં જા. તપાસ શરૂ થઈ. પ્રકૃતિમાં જ સાહસનો ગુણ, એટલે સટ્ટાબજારમાં મન લાગી ગયું. ત્યાં ‘કરશન કમા' ના નામની જાણીતી પેઢી હતી, તેમાં જોડાયા.જોતજોતામાં ધંધો શીખી લીધો, અને હિંમતભેર સટ્ટો રમવા લાગ્યા. ત્યારે વરસાદનો સટ્ટો બહુ રમાતો, તેમાં તેમની હથોટી બરાબર બેસી ગઈ, બે પૈસા રળવાનું આમ શરૂ થયું.
અરિહંત પ્રભુનો જન્મ, જીવન, મૃત્યુ-બધું જ પ્રશસ્ત હોય છે. મહાપુરુષોનાં જીવન અને મૃત્યુ હમેશાં પ્રશસ્ય હોય છે.
જન્મ, અરિહંતો સિવાય, કોઈનોય પ્રશંસનીય નથી હોતો; તે છતાં પણ, મહાપુરુષો પોતાના પવિત્ર અને આત્મલક્ષી જીવન દ્વારા પોતાના જન્મને સાર્થક ઠરાવી આપતા હોય છે.
નેમિસૂરિ મહારાજ ૨૦મી સદીના મહાપુરુષ હતા; જૈન શાસનના પ્રભાવક જ્યોતિર્ધર હતા. તેમનો જન્મ મહુવામાં, તો તેમનો દેહવિલય પણ મહુવામાં. બેસતા વર્ષે પરોઢિયે ચાર વાગે જન્મ, તો બેસતા વર્ષે બપોરે ચાર વાગે દેહના અંતિમ સંસ્કાર. જન્મદાતા માતાનું નામ દીવાળી, તો સ્વર્ગગમનનો દિવસ હતો દીવાળી, લોકો લક્ષ્મીનું પૂજન કરીને દીવાળી ઉજવતા હતા, ત્યારે લક્ષ્મીચંદના કુળદીપક ‘નમચંદનો જન્મ થયો.
મા દીવાળીબાની ગોદમાં નવજાત નેમચંદ કેવા શોભી રહ્યા છે!
પણ એકાદ વર્ષમાં જ ધંધા-વ્યવસાયમાંથી તેમનું મન ઊઠી ગયું, કમાવાની વાત પણ મનમાં ન બેઠી.
નેમિસૂરિ મહારાજ તરીકે જગપ્રસિદ્ધ થયા પછી, તેઓની પાસે કોઈ સટોડિયો વ્યાપારી આવે તો તેને કહેતા, ‘સટોડિયા સદા દેવાળિયા'; એલા, સટ્ટો છોડી દેજે. લાગે છે કે આનાં મૂળ, ૧૫ વર્ષની વયે સટ્ટાનો ધંધો છોડવાની સાથે સંકળાયેલી કોઈક ઘટનામાં પડેલાં હશે.
પિતાજીને કહ્યું કે મારે ધંધો છોડવો છે. સંસ્કૃત ભણવું છે, રજા આપો અને ગોઠવી આપો, સૌરાષ્ટ્ર-ગુજરાતના વિવિધ પ્રદેશો તથા જ્ઞાતિ-સમાજોના પુરુષવર્ગમાં માથે પહેરાતી વિધવિધ પાઘડીઓ બાંધવાનો નિષ્પાપ વ્યવસાય કરતા તેમના અધ્યાત્મરંગી પિતાજીએ તેમની આ ભાવનાને સ્વીકારી, અને સૂચવ્યું કે તું ભાવનગર પહોંચી જા. ત્યાં મારા ગુરુમહારાજ વૃદ્ધિચંદ્રજી મહારાજ બિરાજે છે. તેઓ તને સંસ્કૃત પણ ભણાવશે, ધર્મનું પણ શીખવશે. હું તેમને પત્ર લખીને જાણ કરી દઉં છું. ભલામણ પણ કરું છું.
પુણ્યવંતનું બધું જ પાંસરું પડે તે આનું નામ !
ધૂળી નિશાળનો વર્ગખંડ.
શિક્ષકના ઘરનું આંગણું. તેમાં વિશાળ વૃક્ષ, વૃક્ષ હેઠળ ચાલી. રહેલા વર્ગમાં શિક્ષક મયાચંદ લિંબોળી પાસે બાળ નેમચંદ અક્ષરોનું પ્રાથમિક જ્ઞાન મેળવી રહ્યા છે. ૧૪ વર્ષની વયે નેમચંદ ૭ ગુજરાતી અને ત્રણ અંગ્રેજી ધોરણો ભણી લીધાં.
ભણતર પૂરું થતાં જ તેમને થયું કે કાંઈ કામધંધે લાગવું જોઈએ.
