Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ISSN 2454-3705 Tello AAROR SHRUTSAGAR (MONTHLY) July-2019, Volume : 06, Issue : 02, Annual Subscription Rs. 150/- Price Per copy Rs. 15/ EDITOR: Hiren Kishorbhai Doshi BOOK-POST / PRINTED MATTER grrrrrrrrrrrrNgNNNNNNN varakANAjI tIrtha jinAlaya aarNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNN AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira For Private and Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir parama pUjya rASTrasaMta AcAryadeva zrI padmasAgarasUrIzvarajI mahArAjA ke sa adANI zAMtigrAma meM cAturmAsa praveza kI jhalakiyA~ TELLALUELI Mas - - ddddddddddddiNciNdi. gNddN ddddddigiNdirN m ttmm mttm" FOR com Fa For Private and Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 3 SHRUTSAGAR RNI : GUJMUL/2014/66126 July-2019 ISSN 2454-3705 AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira kA mukhapatra) zrutasAgara mRtasAgara SHRUTSAGAR (Monthly) varSa-6, aMka-2, kula aMka-62, julAI-2019 ____Year-6, Issue-2, Total Issue-62, July-2019 vArSika sadasyatA zulka - ru. 150/- * Yearly Subscription - Rs.150/aMka zulka - ru. 15/- * Price per copy Rs. 15/ AzIrvAda rASTrasaMta pa. pU. AcArya zrI padmasAgarasUrIzvarajI ma. sA. * saMpAdaka * * saha saMpAdaka * * saMpAdana sahayogI * hirena kizorabhAI dozI rAmaprakAza jhA rAhula Ara. trivedI evaM jJAnamaMdira parivAra 15 julAI, 2019, vi. saM. 2075, ASADha zukla-14 na ArAdhanA takendra. mahAvIra amRtaM tU padhA AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira (jaina va prAcyavidyA zodha-saMsthAna evaM granthAlaya) zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra kobA, gAMdhInagara-382007 phona naM. (079) 23276204, 205, 252 phaiksa : (079) 23276249, vaoNTsa-epa 7575001081 Website : www.kobatirth.org Email : gyanmandir@kobatirth.org For Private and Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara julAI-2019 anukrama 1. saMpAdakIya rAmaprakAza jhA 2. guruvANI AcArya zrI buddhisAgarasUrijI 3. Awakening Acharya Padmasagarsuri 4. jJAnasAgaranA tIre tIre DaoN. kumArapAla desAI 5. zrI varakANApArzvanAtha gajhala gaNi suyazacaMdravijayajI 6. 19 doSa kAusagga sajjhAya sAdhvI kAvyanidhi 7. gujarAtI mATe devanAgarI lipi ke hindI mATe gujarAtI lipi cunIlAla vardhamAna zAha 8. zrutasevA ke kSetra meM AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira kA yogadAna rAhula Ara. trivedI 9. pustaka samIkSA DaoN. hemantakumAra 10. samAcAra sAra jaga AsA jaMjIra kI gati ulaTI kara mori| jakaDyo dhAvata jagata mai rahai chuTai ika Thori // prata kra. 15187 bhAvArtha- yaha saMsAra AzArUpI jaMjIra hai, jisakI ulTI gati hotI hai, jo isameM jakar3a jAtA hai, vaha saMsAra meM daur3atA rahatA hai aura jo isase mukta ho jAtA hai, vaha sthira ho jAtA hai| mA * prAptisthAna * AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira tIna baMgalA, Tolakanagara, hoTala herITez2a kI galI meM DaoN. praNava nANAvaTI klInika ke pAsa, pAlaDI ahamadAbAda - 380007, phona naM. (079) 26582355 For Private and Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SHRUTSAGAR July-2019 saMpAdakIya rAmaprakAza jhA dharmArAdhanA aura AtmakalyANa hetu sarvathA anukUla cAturmAsa kA prArambha ho cukA hai| gurujanoM kI nizrA meM kI gaI sAdhanA mithyAtvAdi doSoM ko dUrakara vyakti ko AdhyAtmika vikAsa kI ora le jAtI hai| zrutasAgara ke isa aMka meM vibhinna lekhoM ke mAdhyama se vAcaka varga kI jJAnapipAsA ko saMtRpta karane kA eka choTA sA prayAsa kiyA gayA hai| cAturmAsa prArambha ho rahA hai, isa upalakSa meM sarvaprathama "guruvANI" zIrSaka ke antargata adhyAtmayogI AcAryadeva zrI buddhisAgarasUrIzvarajI ma. sA. ke patroM ke mAdhyama se sAdhuoM va bhaktoM ko cAturmAsika ArAdhanA kaise karanI, karAnI cAhie, isa viSaya meM die gae saMdezoM ke kucha aMza prakAzita kie jA rahe haiM / dvitIya lekha rASTrasaMta AcArya bhagavaMta zrI padmasAgarasUrIzvarajI ma. sA. ke pravacanoM kI pustaka Awakening' se kramabaddha zreNI ke aMtargata saMkalita kiyA gayA hai, isameM jIvanopayogI prasaMgoM kA vivecana kiyA gayA hai| "jJAnasAgaranA tIre tIre" nAmaka lekha meM DaoN.kumArapAla desAI ke dvArA AcAryadeva zrImada buddhisAgarasUrIzvarajI ma. sA. ke vyaktitva evaM kRtitva kA paricaya prastuta kiyA gayA hai| aprakAzita kRti prakAzana ke krama meM sarvaprathama pUjya gaNivarya zrI suyazacandravijayajI ma. sA. ke dvArA sampAdita "varakANApArzvanAtha gaz2ala" prastuta kiyA jA rahA hai| isa kRti ke mAdhyama se kavi ne varakANA pArzvanAtha ke jinAlaya kI mukhya vizeSatAoM tathA prabhu ke divya svarUpa kA varNana kiyA hai| dvitIya kRti ke rUpa meM pUjya sAdhvI kAvyanidhizrIjI ke dvArA sampAdita muni zrI pratApavijayajI kRta "19 doSa kAusagga sajjhAya" prakAzita kiyA jA rahA hai| isa kRti meM kAyotsarga ke 19doSoM kA varNana karate hue isa bAta para jora diyA gayA hai ki doSayukta kriyA prAyaH niSphala ho jAtI hai / punaHprakAzana zreNI ke antargata isa aMka meM buddhiprakAza, I.1934, pustaka-82,aMka-2 meM prakAzita "gujarAtI mATe devanAgarI lipi ke hiMdI mATe gujarAtI lipi" nAmaka lekha kA punaHprakAzana kiyA jA rahA hai| pustaka samIkSA ke antargata pUjya AcArya zrI ratnazekharasUrijI dvArA racita tathA svopajJa TIkA se alaMkRta "guruguNaSaTtriMzat SaTtriMzikA kulaka" pustaka kI samIkSA prastuta kI jA rahI hai| isa aMka meM "zrutasevA ke kSetra meM AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamandira kA yogadAna" nAmaka zIrSaka ke aMtargata samrAT samprati saMgrahAlaya meM pradarzita kalAkRtiyoM kI vizeSatAoM aura unake aitihAsika mahattva para prakAza DAlA gayA hai| hama yaha AzA karate haiM ki isa aMka meM saMkalita sAmagriyoM ke dvArA hamAre vAcaka avazya lAbhAnvita hoNge| For Private and Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara julAI-2019 guruvANI AcArya zrI buddhisAgarasUrijI yoganiSTha pa.pU. AcArya zrIbuddhisAgarasUrIzvarajI ma.sA.nA patromAM jhalakato AdhyAtmika bhAva cAturmAsano saMdeza mu. pethApura. le. buddhisAgara. zrI mahesANA. tatra. vairAgyAdi guNAlaMkRta. muni. jItasAgarajI yoga anuvaMdatA vizeSa. patra vAMcI samAcAra jaannyaa| zrI raMgasAgarajI ane bhaktisAgarajI vagere maLI cAturmAsamAM dharma goSThImAM jIvana gaalsho| jainonI ane jainadharmanI pragatinA je je upAyo jaNAya teno nirbhayapaNe sacoTa upadeza devo| dhArmika jJAnanA pracAra mATe je thAya te karavaM, ane vyAvahArika keLavaNInI sAthe dhArmika keLavaNI maLe evA prayatno jArI rAkhavA upadeza devo| jainakoma vyApArI che, lakSmI putromAM prAyaHajJatA rahe che teone satya mArgo darzAvavAmAM khAmI rAkhavI nhiiN| jainonI lakSmIno sadupayoga thAya tema upadeza devo. svAdhyAyamAM, dhyAnamAM apramatta raheQ / AgamonU, granthonuM vAMcanamanana karavaM. zarIra baLano kSaya na thAya tevI rIte dareka pravRtti krvii| sArAMza ke zarIra narama na thAya tevI rIte pravRtti krvii| zrI raMgasAgarajInuM mana AnaMdamAM rahe tema samayajJa thai pravartavU ke jethI bhaviSyamAM dharmyapravRttimAM teo sahAyakArI bne| dharmasAdhana krsho| dharmakArya lkhsho| OM 3 arham. zAntiH 2 saM. 1971 zrA. sudi.1 mu. mANasAthI le. - mu. pAdarA madhye zA. mo. hI. atra saheje cAturmAsa thayuM che / kaMi dhArIne mahAlAbha dekhIne karavAmAM Avyu nathI paraMtu nivRtti gAmaDAmAM sArI rahe che ane atra tevU jANI rahevAnuM karyu che / AtmAmAM AtmAnA bhAva comAsAnA dravya, kSetra, kAla, ane bhAvathI comAsu upazama, kSayopazama ane kSAyikabhAve thAya ema upayoga bhAve icchu chu. bAhyanuM nimitta comAsu antaranA bhAva comAsAnI zuddhivRddhi arthe thAya to purUSArthanI saphalatA thshe| te jIvo mukta thayA-thAya che ane thaze, ke jeoe AtmAmAM bhAvacomAsu karyu hatuM tathA jeo kare che ane karaze / sAdhyadRSTie upayoganI mukhyatAe bAhyakSetranuM comAsu sthiratAmAM upakArI thAya che / ema bhAvanA bhAvu chu|... jyAM tyAM comAsu thAya paNa AtmAnA guNo pragaTAvavA eja mukhya uddeza che evI dazAmAM rahevA icchu chu / dhArmika gadya saMgraha bhA.1 For Private and Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SHRUTSAGAR July-2019 Awakening Acharya Padmasagarsuri (from past issue...) The serene, radiant brightness that appears on account of God's mercy, teacher's precepts and righteous conduct spreads everywhere; shines out in all directions; produces peace everywhere, spreads happiness everywhere and causes the rain of love to pour down. If you ask a man who is running, what his destination is and if the man is silent or if he says that he does not know, you will consider him a fool, but are we not also fools? We are surely living, but we do not know the aim of life. Even an insect flies from leaf to leaf with some purpose, but man who is highly developed being with wonderful mental powers does not know the purpose of life! What a wonderful thing this is! Only when the aim is determined, progress can be made in the right direction. A Shraman (one who endeavours to attain spiritual objectives) strives to achieve his own spiritual welfare. But the ordinary Jiva i.e., the ordinary man who takes delight in pudgala (worldly things) engages himself in sinful actions and in selfish pursuits to achieve mere existence. The weight of an article can be known accurately only when the needle of the balance is stable. In the same manner, only a stable mind can know the aim of life. To know the aim of life one needs the powers of thinking, reflection and assimilation. One cannot know the aim of life by running after outward things. The fruitfulness of human existence lies in freeing the soul from the various attachments of life (samsar), by means of self-sacrifice, austerity, self-control and self-discipline. Just as Lokamanya Tilak declared that Swaraj (freedom) was his birth-right, all sages and ascetics declare that it is the birth-right of all beings to attain Moksha (final release). Those sages say that the aim of life should be to attain divinity. Every Jiv (creature) should aim at becoming Shiv (God) and every soul should aim at attaining the level of divinity. This should be the aim of life. (continue...) For Private and Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara julAI-2019 jJAnasAgaranA tIratIre (yoganiSTha AcArya zrImad buddhisAgarasUrIzvarajI mahArAja:2) DaoN. kumArapAla desAI (gatAMkathI AgaLa..) 'gaNAvU bhakta koTImAM, nathI kAMI vAta e shelii|' AvI jarIte anya kAvyamAM paramAtmAnuM jIbhethI raTaNa karanArAo sAme cetavaNI uccAratAM e kahe che ke 'tattvamasi' ke 'soham' bolavAthI pAra nathI aavto| mAtra zabdothI prabhu prApta thaze nahIM, kAraNa ke paramAtmA to zabdAtIta che, ane dhyAnamArge ja pAmI zakAya che / akhAe gAyelA jIva ane brahmanI ekatAnA anubhavanI yAda Ape e rIte A jaina AcArya AnaMdabhera kahe che "sAdhanathI prabhu vegaLA, sAdhanathI prabhu sahela; sAdhana sAdhaka sAdhyanA ekatve che gel|" AvA paramAtmAnI jhAMkhI maunathI thAya che / enI khoja karavAnI jarUra nthii| e to ApaNA aMtaramAM ja vaselo cha / mAnavInI A ja viDaMbanA che ne ke e bahAranuM badhuM jue che, paNa potAnI aMdara Dokiyu ya karato nathI! ane bhItaranI duniyA ajANI rahI jAya cha / e caMdranI dharatI para bhale jaI Avyo hoya, paraMtu AtmAnI bhUmi ene ajANI lAge cha / A aMtaramA rahelI AnaMdajyotanI jikara karatAM teo lAkSaNika Dhabe kahe cha : "jyAM tyAM prabhujI zodhiyA, paNa prabhujI pAsa; AnaMdajyote jANIe, rAkhI mana vizvAsa / prema vinA prabhujI nathI, karo upAya hajAra; marajIvo prabhune maLe, bIjA khAve maar| nirmala citta thayA vinA, Izvara nA dekhAya; koTI upAya karo, kadI kAka na dhoLo thaay|" "A eka varSa daramiyAna racAyelAM kAvyomAM viSayavaividhya paNa ghaNuM che| emAM 'nAnAM bALako', 'juvAnI, 'mAtA, vRddhAvasthA thI mAMDIne 'dezasevA, 'kanyAvikraya, 'sudhAro, yogya kara samajI', 'pragati', 'garIbo para dayA lAvo, 'baLI! parataMtratA bUrI!, 'maLo to bhAvathI maLazo' ane virodho sahu samAvI de jevI bhAvanAvALAM kAvyo maLe che, to 'sAgara', 'AMbo' ke padhAro, meghamahArAja!' jevAM prakRtine uddezIne racAyelAM For Private and Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SHRUTSAGAR ___July-2019 kAvyo paNa maLe che| jyAre 'sAbaramatImAMthI grAhyazikSaNa, 'AtmAnI tRSNA prati ukti, 'zuddha cetanA satInI AtmasvAmI prati ukti' jevAM AdhyAtmika bhAvanAone anulakSIne thayelAM kAvyasarjanoya sAMpaDe cha / emanI pAse zIghrakavitva hovAthI keTalAka patronA pratyuttara teoe padyamaya ApyA htaa| emaNe vi. saM. 1971nA bhAdaravA vada ekame 'ahIM jhaTa megha varSAvo' nAmarnu kAvya lakhyuM ane kavi kahe che ke, "A kAvya karyA bAda bhAdaravAmAM varSA thaI ane tethI gujarAtamAM duSkALa paDavAno hato tene sthAne sukAla thyo|" ___ kavie lakhelu 'smazAna' vizernu kAvya to vizeSa noMdhapAtra che, te e dRSTie ke 240 paMkti jeTaluM lAMbu kAvya A viSaya para bhAgye ja koIe lakhyu hshe| kAvyano aMta 'phAgu'ne yAda karAve te rIte vairAgyarasamAM Ave che / teo kahe che - "pragaTe vAMcyAthI vairAgya, bAhyAbhyaMtara pragaTe tyAga; hove zivasuMdarIno rAga, zAzvata sukhano Ave laag| Adhi, vyAdhi sahu nAse duHkha, aMtaramA pragaTe zivasukha; ratnatrayInI prApti thAya, cAritrI thaI zivapura jaay| bhaNe gaNe je nara ne nAra, dharmI thAve te nirdhAra; 'buddhisAgara' maMgalamALa, pAme thAve jyjykaar|" eka kAvyamAM emaNe "bhagu, tava jIvananI balihArI" kahIne 'jaina' patranA adhipati bhagubhAI phatehacaMdane snehAMjali arkI che| snehAMjalimAM videha pAmela vyakti vize Adara darzAvavAmAM Ave che| paNa kyAreka AvI snehAMjali Adarane badale atizayoktimAM sarI jatI hoya che| AcAryazrI buddhisAgarasUrijIe lakhelI snehAMjalimAM emaNe bhagubhAInA nirbhaya ane sudhAraka vyaktitvane biradAvyu che, sAthe sAthe emanA virodhIoe emane sapaDAvIne jelamAM bhale mokalyA, paraMtu bhaviSyamA emanI kiMmata thaze ema teo spaSTa kahe che| bArabAra varSa sudhI AkarA saMjogomAM jaina'patra calAvyu ane kyAreya koI badalAnI AzA rAkhI nahi, e sadguNane kavi darzAve che| paraMtu enI sAthosAtha, bhagubhAInA doSo tarapha AMkhamicAmaNAM karatA nthii| teo kahe che - 'anizcita mana bhame bhamAvyo, kAyavyavasthA na sArI / ' bhagubhAInA jIvananI nakkara vigato para A snehAMjali AdhArita cha / emAM kavi kyAMya ati prazaMsAmAM sarI paDyA nathI te noMdhapAtra bAbata kahevAya / (kramazaH) For Private and Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 10 zrutasAgara julAI-2019 zrI varakANA pArzvanAtha gajhala gaNi suyazacaMdravijayajI 'gajhala' mULe to zRMgArarasa pradhAna racanAo khevaatii| pUrve ArabAdi dezomAM strIonuM ke teNInA sauMdarya- varNana karavA mATe vizeSe karI A sAhitya prakAra pryojaato| kALAMtare hiMdustAna paranA mogalonA sattAkALa daramyAna gajhalono ahIM paNa pracAra-prasAra vdhyo| jo ke te pUrve ja suphI saMtoe gajhala sAhityanI zRMgArapradhAna zailIne AdhyAtmikatAnuM svarUpa Apyu hatuM / tethI suphI saMtonI jema anya kavioe paNa AdhyAtmikatAnI chAMTavALI ghaNI gajhalo rcii| Ama sauprathama arabI, phArasI bhASAmAM racAyelI gajhalono vistAra cheka urdU, hiMdI, gujarAtI jevI prAdezika bhASAomAM paNa thyo| anya kavionI jema jaina darzanakAroe paNa gajhalanI lokacAhanAne joI te sAhitya upara potAnI lekhanI claavii| temaNe AdhyAtmika gajhalonI sAthe sAthe aupadezika gajhalo to banAvI ja, paraMtu te sivAya paNa aitihAsika kAvya kRtio kahI zakAya tevI prAdezika gajhalono eka navo AyAma temaNe potAnI A racanAo dvArA rajU kryo| A prAdezika gajhalomAM temanA vaDe je te nagaranA bhaugolika citAra sahita tyAMnA rAjakIya-dhArmika-vyAvasAyika tathA loka svabhAvanA svarUpane vistRta rIte rajU karavAmAM AvatuM / khAsa to je te nagarInA tatkAlIna itihAsane svataMtrapaNe rajU karavA mATe banAvAtI laghukRtirUpe A kAvya prakAra vadhu prasiddhi pAmyo / temAMya kavi khetala(kheto), yati kalyANavijayajI, paMDita jinendrasAgarajI jevA jaina kavioe A kAvyaprakAramAM nAnI-moTI svataMtra ke vijJaptipatrAdi kAvyAntargata suMdara kAvyakRtio sarjI AvA kAvyo- sAhityika mUlya paNa vdhaaryu| jaina kavioe kula maLI AvI 57 nAnI-moTI racanAo karI cha / jenI noMdha ApaNe pharI kyAreka joIzuM / jo ke jaina kavio sivAya AvI gajhalo koI anya darzananA kavioe racI hovAnuM khyAlamAM paNa nthii| kRti paricaya kAvyanI zarUAta kavie 'mAM' zAradAnA tathA potAnA ArAdhya deva (?) gaNapatijInA nAmasmaraNathI karI ch| kavizrI kAvyamAM sauprathama jinAlayanA (poLa) daravAjAnuM varNana karatA hoya tevu jaNAya che / jo ke teo cokkasa kaI dizAthI varNana karavAno prAraMbha kare che te spaSTa thatuM nathI paraMtu kAvyono tAtparyArtha jotA je te dizAmAM For Private and Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 11 SHRUTSAGAR July-2019 suMdara nakazIvALA jharUkhA, jALIyA hovAnuM tathA vizeSamAM pahelI poLa pAsenA dvAra pAse uttara (dizA)nA bAdarI (megha?) jevA kALA 2 hAthI hovA, pahelI poLamAM temaja uttara (dizAnI?) poLamAM khetalavIra tathA (jamaNI suDhavAlA)gaNapatinI mUrti hovA, cAlanA 9 mAM padyanI noMdha mujaba sIMgIbaMdhanI pAchaLa gaMgA (nadI?) vahetI hovAnuM temaja pradakSiNAmAM khALe tathA kAMgarAvALo koTa joyAnuM kavi jaNAve cha / ahiM kAvyanA 11 thI 14 naM. nA padyo spaSTa samajAtA nathI tethI te aMge ame vizeSa kazuM lakhyu nthii| pradakSiNA pUrNa karI mANekacokathI jinAlayanA (?) pagathIyA caDatA gogAdeva juhAryAnI tathA bIjI poLanI koraNI, sthaMbha temaja bAraNAdi nihALyAnI vAta kavie dUhA ane caMdrAyaNi chaMdamAM guMthI che / te ja vAtane AgaLa vadhAratA kavie tyArapachInI cAlamAM tyAM dhvajadaMDa-kaLaza sahitanI 52 derI, sukhaDa ghasavAnA orasIyA, bhoyaruM, pakSAlanI khALa, suvarNa kaLaza tathA dhvajadaMDathI zobhatuM mULanAyakanuM jinAlaya, pattharamAM kaMDArAyela siMha temaja Abu jevI koraNIvALA caumukha zikhara joyAnI mahatvapUrNa vigata AlekhI ch| ____ ahIMthI pagathIyA utarIne AgaLa jatA caumukhanA jinAlayamAM aneka jinabiMbo, muni ji(ja)na pAdukA tathA pradakSiNAmAM rahelA 2 jinabiMbo juhAryAnI aitihAsika vigata kavi vaDe gAthA 29 thI 33 mAM guMthAi ch| A ja varNanakramamAM kavi AgaLa vadhatA khelA-maMDapanI koraNInI, saMghayAtrIo vaDe karAtA pUjAthATanI, khelAmaMDapanI DAbI bAju sthapAyela paMcatIrtha(paTTa) tathA hAthI (caumukha?)nI, temaja raMgamaMDapamAM koraNIvALA jharukhA ane bhaMDArAdika joyAnI vigata tyArapachInA 9 padyomAM rajU kare che| jo ke raMgamaMDapanA maLatA anya kAvyonA varNananI apekSAe A padyo- varNana thoDaM adhuraM hoya tevU lAge ch| have pachInA kAvyo prabhunA divyasvarUpanI varNanAne uddezIne kavie racyA che temAMya khAsa karI ullekhAyelI AbhUSaNonI vigata lokonI prabhu pratyenI dravya pUjA-bhaktinuM udAharaNa che. Aja gAthA kramamAM pAchaLa kavi prabhunA janma mahotsava- saMkSipta varNana kare che| jo ke te varNananA 3 padyonA aMtyabhAge prabhunA vihAra karatA goDhANa dezamAM padhAryAnI, dAdA-vasahI(?)mAM pragaTa thayAnI tathA vIjhevA saMghe praNamyAnI koI vizeSa bInIno saMketa jaNAya che paraMtu te spaSTa samajI zakAto nthii| kAvyanI chellI cAlamAM kavie varakANAmAM bharAtA posa dasamanA meLAnI tathA tyAM maLatI vastunI achaDatI noMdha ahIM rajU karI ch| gajhalanA chellA 3 padyo kavitta kAvya svarUpanI racanA che| jemAM prathama kavittamAM For Private and Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 10 zrutasAgara julAI-2019 kavie prabhunA jinAlaya saMbaMdhi varNanA, bIjA kavittamAM jemanA puNya sAmrAjyamA temaNe A gajhalanI racanA karI che te vijayajinendrasUrijInI prazasti varNanA tathA trIjA kavittamAM kAvya racanA saMvatAdinI varNanA dvArA kAvya- samApana karyu cha / ahIM kavinuM nAma spaSTa samajI zakAtuM nathI paNa prathama kavittanA aMtamAM lakhAyela 'nitya' athavA bIjA kavittanA pAMcamAM padamAM lakhAyela netasI' nAma kavi tarIke kalpI zakAya kharu / prata paricaya prastuta kRtinuM saMpAdana AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira, kobA bhaMDAranI 105286 naM. nI hastaprata uparathI thayu che / A kRtinI eka mAtra prata ahIM sacavAyela che| jo ke kRtinuM lekhana paM. lAvaNyasAgarajI dvArA thayu hovA chatAM azuddha che / temAMnA ghaNA pATho to taddana bhraSTa cha / kyAMka-kyAMka kavi potAnI rajuAta spaSTarUpe samajAvI zakyA nathI tethI racanA tyAM khaMDita thatI hoya tevU jaNAya che / vaLI lekhana doSa hovAne kAraNe anusvAra-mAtrA vigere paNa kyAMka jarUra vagaranA paNa thayA che / kRtinuM saMpAdana karatI vakhate uparokta bAbatone dhyAnamA rAkhIne ame jarUra mujaba pAThamAM sudhArA karyA che te vAta vAcako dhyAnamA le| khAsa saMpAdanArthe prastuta pratanI nakala ApavA badala zrIkailAsasAgarasUri jJAnamaMdira kobAnA vyavasthApakono khUba khUba AbhAra / ||ahN nmH|| O // atha zrI varakAMNA pArzvanAthajI rI gajjala likhyate // dUhA- sArada mAta mayA karo, dIjai vcn-vinod| guNa gAveMgoDI taNA, mujha mana adhika pramoda // 1 // tujha samaryAM nava nidha milaiM, tujha samaryAM riddha sidh(ddh)| aliya vighana dUre hare, Apai bahulI budha(ddha) // 2 // gu(ga)Napati gavarInaMda ko, leu dhurAdhara naam| akSara-bIje opatA, sIdha caDhAve kAma me(e)kadaMta sohe bhalo, gu(ga)Napati guNe gahIra' / tIna bhuvanameM dIpatau, soheM vaDo vajIra // 3 // // 4 // 1. agraNI, 2. gaMbhIra, For Private and Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 13 July-2019 // 5 // // 6 // // 7|| // 8 // // 9 // SHRUTSAGAR gura dayAla gura paramagura, gura dAtA gura dev| gura kA nita prati lIjIyeM, nita zaraNa ugamate meva caraNAMbuja gura bheTatAM, budha(ddha) mArga bi(ba)talAya / kAMnai mIDhI(DI) mAta(tra) mai(te), zuddha kareM cittalAya pehalI praNipatti sAradA, ghi(dvi)ti(tI)ye gu(ga)Napati deva / guNa-ThikANa gurujI japuM, sAta dUhai karI seva kheDA devata khAMtasyuM, dekha huA gahagaTTa / zaMbhu darasaNa pekhatAM, bhAja' gayA bhaya-bhaTTa zrIvarakAMNe vAMdatAM, sIdhA saghalA kAja / yAtrA kIdhI yugatasuM, bheTyA tribhuvanarAja ||caal gajhala rI jai // varakAMNA pAsa hai vaMkA, vAjita suM(a)vaNImeM DaMkAk / pehalI pola hI joIk, dekhata dala hI moIk airAvaNa opai hai aisAk, uttara bAdarI jesAk / soheM dharma kI sAlAk, racI guNa kI mAlAk vAMma jImaNai sohaiMka, dekhyAM manaDA mohaiMk / gavarInaMda hai gAjIMka, dekhata bhraMta hI bhAjIk khetalavIra hai AsAk, usIkA dekha tamAsAk / bhalA bhauga hI leMveMk, dUsamaNa dUra hI kheMveMka dUhau- uttara pole pesatAM, kharo ja khetlviir| poleM uThA polIyA, gu(ga)Napati guNai gahIra savaiyo- sUMDa pracaMDa hI dIpata suMdara bhAMNa vinAyaka sohata bhAlA3, modaka AhAra karai rIri-bhasa(bhaMja)Na pAsa ubhI doya suMdara bAlA, ......................* Ava(yu)dha cyAra bhujA tujha sobhita nitya vijaya kai sadA pratipAlA // 1 // // 2 // ||3|| // 4 // // 5 // // 6 // 3. mIMDu, 4. AnaMdita tharbu, 5. nAza pAmyo, 6. adbhuta, 7. dila-hRdaya, 8. mohAya, 9. gAjatA, 10. bhrAMti-bhramaNA, 11. nAkhe, 12. gaNapati, 13. kapALa, * ahIM eka caraNa oLu lAge che. For Private and Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir julAI-2019 // 7 // // 8 // // 9 // // 10 // zrutasAgara gAjata vIra ghanAghana rAji(ja)ta chAjata hAtha trisula te DhAlau5, tela siMdUra caDhAvata naivyada mada pIyaMta sadA jaTIyAlau, riddha samRddha bhaMDAra bharAvata zatru ko nAsa karai nita kAlo, nitya praNAMma kahai jaTIyAla tuM jAgatI jotasyuM dInadayAlo cAli- mANakacokameM AyAk, dekhata dala hI bhAyA, jharokA jAlIyAM jokhAMk, jaisI iMdra kI gokhAMk sIMgI baMdha hai caMgAk, puMThe21 vahata hai gNgaak| pUrava pola hI pekhIk, upara gokhakuM dekhIk karI koraNI nIkIka, bIjI vAta hai phIkIk22 / airAvata ehavau gu(ga)jjek23, kAyara dekha hI dhujjaik4 aMbAvADI he esIk, iMdravimAna hI tesIk5 / japai navakAra hai lInAk, prabhu dhyAMnasaiM bhInAk raNachoDa muMtA he rAjIk, jasa kI nopa(ba)tAM bAjIk / Agala deharA bhArIk, tiNakA kAma he bArIka uThI26 kA kAma hI lAdhAk27, sAvA" jagatamaiM bAdhAk / lakSmI lAhA lIdhAk, premarasa hI pIdhAk Agala pradakSaNA pekhIk, bicameM khAla" hI dekhIk / kauTa kAMgarA tAjAk, tiNakA kAma haiM jAjhAk20 dUho- pradakSiNA deI AvIyA, mANakacoka majhAra / hivai caDhatAM prabhu-pAvaDI', goga-daiva juhAra caMdrAyaNau- dekhI bIjI pola prema bahu pAvIyA, koraNIA ati kahara22 pekha mana bhAvIyA, thaMbha aDhArai sohe ke dIpeM bAraNA, harahAM33 kehatAM nAveM pAra hivai mAMhiM dhAraNA // 11 // // 12 // // 13 // // 14 // // 15 // // 16 // 14. madamasta hAthI(?), 15. DhAla, 16. naiveda, 17.jaTAvALo, 18. gamyo, 19. jharUkhA, 20. AnaMda ApanArA, 21. pAchaLa, 22. moLI, 23. gAje, 24. dhruje, 25. tevI, 26. ?, 27. ?, 28. ?, 29. khALa=nIka, 30. ghaj, 31. jinAlayanA pagathiyA, 32. manohara,?, 33. sArAM, guNa, vakhANa?, For Private and Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 15 July-2019 // 17 // // 18 // // 19 // // 20 // // 21 // SHRUTSAGAR cAla- bAvana deharI dIpek, mAnu svargasuMjIpek / DaMDa kalaza hI jhalakaik, kaviyaNa dekha hI malakaik jiNameM deva he sArAk, darisaNa dIThA hai pyArAk / orIsA ope heM esAk, jaDIyA mahI meM khAsAk6 jasa para kesarAM ghasIyAk, hivaDA harakhaseM hasIyAk / bhUhirA eka he bhArIka, mAnu mada hI gArIk29 prabhu pakhAla hI AveMka, nIkI khAla suhAvek / pAvaDa-sAlA heM pyArAk, tiNakA kAma hai sArAk upara caDhakeM joyAk, hIvaDA harSasyai(se) mauhyAk / mu(mU)lanAyaka haiM deharAka, mAnu svarga kA seharAk suvarNa kalaza he tAjAk, tiNakA kAma haiM jAjhAk / jhilamila jota hI jIpek, aisA kalaza hI dipek tiNa para DaMDa he bhArIk, jaDIta lohameM mArIka / dhajA ehavI jalakeka, gagana vIjarI bhalakek73 ehavA deharA dIThAk, misarI dUdha he(se) mIThAk / karI koraNI jI(sI)nIka, sAteM dhAta he bhInIk asa(ssa)la kesarI jAyok5, bhaviyaNa manaDe bhAyok6 / paththara kahara hI kApIk, upara chatrIyAM thApIk comukha zikhara hI dIThAk, pApa sarva hI nIThAk / adhikAM kAma hI opek, nIkA gokha hI dIpek unakI koraNI kesIk7, arabuda gaDha he jesIk / kArIgara khAMta chai(sa) kIdhAk, mAMgyA dAma hI lIdhAk // 22 // // 23 // // 24 // // 25 // // 26 // // 27 // 34. orasiyo, 35. pRthvImAM, 36. khAsso ghaNo 37. hRdaya, 38. bhoyaruM, 39. ahaMkAra?, 40. ?, 41. zikhara (?), 42.?, 43. camake, 44. khAMDa, 45. banyo (?), 46. gamyo, 47. kevI, 48. hozathI, kALajIthI, For Private and Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir __16 julAI-2019 // 28 // // 29 // // 30 // // 31 // zrutasAgara caMdrAyaNo- dilabhara upalA kAma ke dekhI mohIyA, harakhyA hIvaDA moha-tamAsA johIyA / gokhAM jokha ago[kha?]51 ke dIpe deharA, sohe prabhu prAsAda sa(svarga) kA seharA dUho-ehaveM Utarane 2 AvIyA, comukha re darabAra / caitya juhArI navA navA, anopama biMba apAra cAla-anopama biMba hI upek, vedabArIyAM diipeNk| unakA nAma hai comukha, darasaNa dIThAM gayA hai dUkha bhavIji(ja)na bhAvanA bhAvek, nave nidha lakSmI pAvek / maMDANa dekhatAM mohek, muniji(ja)na-pAdukA sohek eka dau(do)ya phera hI pharIyAk, dilameM kAma he dharIyAk / mugati-mahelameM varIyAk5, ciMtyA kAma hI sarIyA 6 dUho- ekaNa jIbheM kima kahuM, UNa devala kerI choja57 / pradikSa(dakSiNA doya puM(pU)jI prabhu, aba khelAmaMDapa moja cAli- khelAmaMDapa meM khAsAk, usIkA dekha tamAsAk / kehatAM koraNI nAveka, muniji(ja)na bhAvanA bhAvek saMgha bahu dezanA Avek, pUjA thyA(thA)Ta" banAvek / vAjA chatrIsa hI vAjeMka, gagana[meM] mehulA gAjeMk khelA khaMtase khelek, DaMDA-rasa hI jeleMk / uMcA kAma hI opek, aisA maMDapa hI dIpeMk dahA- aba darasaNa prabhu dekhavA, dharI dhyAMna mnrNg| motIDe meha varasIyA, mujha ghara AI gaMga tIratha pAMca pragaTa acha, jAtAM DAve vaaN(tthaaN?)m| hAthI comukha? sobhatA, japatA zrIjinanAMma // 32 // // 33 // // 34 // // 35 // // 36 // // 37 // // 38 // 49. uparanu, 50. joyA (?), 51. agocara?, 52. utarIne, 53. kharekhara 'cAra' saMkhyAnA arthamAM(?), 54. racanA, 55. prApta karyu, 56. saryA pUrNa thayA, 57. zobhA?, 58. pUjAno samudAya, 59. dAMDIyA rAsa, For Private and Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir July-2019 // 39 // // 40 // // 41 // // 42 // // 43 // SHRUTSAGAR 17 gaDagaDa traMbAluM gu(ga)De, dhure nisAMNe1 ghAya2 / AratIyAM jinarAyanI, iMdra utAre Aya raMgamaMDapa ralIyAmaNo, dekhyA mohata mn(nn)| vAha vAha vidhisuM baNyau, nIramala (ni)huA jatana(nna) cAli- raMgamaMDapa hI rAjek, suMdara kAma hI chAjek / dekhI jAlIyAM jokhAk, jAMNe mugata kI mo(go?)khAk bhaMDAra bhUra he bharIyAk, khajAnA bahuta hI dharIyAk / suvarNavAMna he muMDAk3, tiNakA pAra nahIM tuMDAk4, dUhA- mUlagabhAro(rA) mo(mA)hilA, mai a(A)ja naiNe diitth| bhAMNa samovaDa jhalahaleM, pAvana huI dITha65 pArasa paratakha peMkhIyo, ciMtAmaNa cittavela66 / jaba saMga pArasa bhaI, arIyaNa nAMkhyA Thela cAli - dIThI dIpa kI mAlAk, toraNa jA(jhA)kaja(jha)mAlAk / kIvI AratI AsIk, khevata dhUpa suvAsIk kesara daNA melIka, kapU(ppU)ra kastu(stU)rI bhelIk / isa vidha AMgIyAM opek, dunIyAM ANa nahIM lopek mogara mAlatI mohek, caMpA kevaDA sohek / gayaMdA 8 guMthakeM lyAveka, prabhune masta caDhAvek darasaNa deva kA dIThAk, pApa sarva hI nIThAk / mastaka mugaTa hI ja(jha)lakeka, kaMThe hAra hI halake kAMne kuMDalA sohek, niramala netra hI mohek / bhAlA vIsa he TIlAk, jaDIyA naMga hI nIlAk kaMThe caMpa kI kalIyAk, vica vica lAla hI malIyAk / bAjubaMdha hai bhArIka, nIkA kAma hai bArIka // 44 // // 45 // // 46 // // 47 // // 48 // // 49 // // 50 // 60. eka jAtanuM nagArA jevU vAdya, 61. nobata, DaMko, 62. prahAra, 63. jinAlayanu mukha AgaLano bhAga?, 64. ?, 65. dRSTi, 66. citravelI, 67. karI, 68. phulanuM nAma(?), 69.?, 70. kaLI, For Private and Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 18 julAI-2019 // 51 // // 52 // // 53 // // 54 // // 55 // zrutasAgara hAthAM hadda bIjorAk, kaDyAM(TyAM) dIpeM kaMdorAk / kaDA hAtha meM aDIyAk, niramala naMga hI jaDIyAk savaiyA- nAma niraMjaNa he jinarAja kau nAma lIyAM navai nidhi male hai, nAMmathI mAna vadhe bimaNA Ita bhIta savI(vi) dukha dUra Tale hai, vAMmA hai mAta vAMNArasI nAtha Avai sahU yAtra so Asa phala hai, prAta samai nitya uThakai sAhiba pArzvajiNaMda ke pAya lulai hai daho- janama-mahochava varNavaM, sAMbhalajyau citta laay| gAMma ThAMma mAtA pitA, laMchaNa sarpa savAya vAMNArasI nagarI bhalI, janama yo prabhu paas| azvasena ghara avataryA, viji dazamI posa mAsa dhana vAmA tujha kuMkhane, janamyA paaskmaar| prathavI meM pragaTyau isau, Atamanau AdhAra vicaraMtA tihAM Avi(vI)yA, dhana goDhANA deza / pragaTa hUyA nagarI kasA, dAdA-vasahI kaheka(sa) dhana vIjhevA saMghane, praNamyA paarsnaath| anamI nara alagA kIyA, haTha bhAMjyA bahu bAtha pragaTyau prathavI tAravA, ku(ka)layuga kahaNI kiidh| pavana chatrIsai pharasanI, tujha vAMdyA nivi(nava) nidha cAla- mahInA posa he pyArAka, dazamI dina he sArAk / dunIyAM bahota hI AvI(ve)k, melAM khuba banAvek haTTAthaTTa hajArAk, dIpeM masta bajArAk / tharamA paTu hI levaik, mAMgyA mola bhI devaik munijana masta hI malIyAk, hIyaDA harSasyai(sa) khulIyAk / dAdA pAsakuM gAyAk, anaghala lachamI pAyAk // 56 // // 57|| // 58 // // 59 // // 60 // // 60(61) / 71. saMdara, manohara, 72. bIjoraM, 73. upadrava, 74. vijaya, 75. na namanAra, akkaDa, 76. eka jAtaveM kApaDa,77. vastra (?), For Private and Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SHRUTSAGAR July-2019 kavI(vi)tta- guMthI gajala gayaMda ANa mitareM(?) anusAre, vidha vidha choja viNA(Na)ya dhyAna sadaguru so dhAre, devala choja aneka hadda vihadda vakhAMNI, thaMbha tIna chai cyAra kAma bahU adhiko jANI, pArzva varakAMNa tuMTho valI dhyAMna eka citta mai dharI, vijaya avicala supasA(ya)thI navI joDa nitye karI // 61(62) // zrI vijaijineMdrasUri Isa tapagacha ro AkhAM, zrIvijaijineMdrasUra la(ga)yaNa-vRMda kIrata lAkhAM", zrIvijaijineMdrasUri dAkhIyai jinadharma dIvo, zrIvijaya(jai)jineMdrasUri yugoyuga ca(ci)raMjIvo, karajoDa ema netasI vade IsyA veNa AsIsa rA, jihAM lage caMdra sUrane jaladhi jineMdrasUra pratapai dharA // 62(63) // saMvata aDhAre soya varasa ekatAla (1841) akhIjai, posa mAsa sumAsa dina dazamI bhakhIjai, vAra bhoma valI jANa kAma bahU zru(su)krata kIdho, pAyo darasaNa pAsa lAho lachamIno lIdho, laghu stuti isaDIka pArasanAtha pote milyo, eka zudha(ddha) dhaNI dhA(dhyA)vatAM kalpavRkSa AMgaNa phi(pha)lyau // 63(64) / / ||iti zrIvarakANAM pArzvanAthajI rI gajjala sampUrNaM // ||likhtN paM. lAvaNyasAgareNa budhInagare // 1857 dutiya yeSTa vadi 4 rAtrau // 78. ?, 79. vayaNa, 80. evI. na jAta lAbha kala rUpa tapa, bala vidyA adhikaar| inakau garava na kIjIyai, e mada ATha prakAra // prata kra.-128428 bhAvArtha:- mada ATha prakAra ke haiM - jAti, lAbha, kula, rUpa, tapa, bala, vidyA Laura adhikAra / ataH inake Upara manuSya ko kabhI garva nahIM karanA caahie| For Private and Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 20 zrutasAgara julAI-2019 pratApavijayakRta 19 doSa kAusagga sajjhAya sAdhvI kAvyanidhi prastAvanA jaina sAdhanAnuM lakSya mukti ch| muktino artha baMdhana ane parAdhInatAthI chuTakAro meLavavo cha / rAga-dveSa baMdhana che, rAga-dveSathI parAlaMbana thAya che ane parAlaMbanathI rAga-dveSa puSTa thAya che / parAlaMbana ke parAzraya e ja parigraha cha / parigraha parAdhInatAne puSTa kare che| rAga-dveSa ane parAlaMbana- sAdhanAmAM kyAMya paNa sthAna hotuM nthii| rAga, dveSa, parAlaMbana, parAzraya, parAdhInatA ane parigrahathI mukta thavAnI sAdhanA eTale kAyotsarga saadhnaa| kAyotsarga e jinasevita ane jinopadiSTa AgavI sAdhanA paddhati ch| mana, vacana, zarIrarUpI kAyAno tyAga karI mAtra AtmAmAMja sthira thavAnI prakriyAne kAyotsarga kahevAmAM Ave che| bhagavAna mahAvIra dIkSA aMgIkAra karyA pachI sADA bAra varSa AhAra ane UMgha levA pratye udAsIna rahI ekAMta ane nirjana sthAnomAM apramattapaNe kAusagga dhyAne rhyaa| AvI zreSTha kAyotsarga sAdhanA paNa jo doSayukta karavAmAM Ave to saMpUrNapaNe potAnuM kArya karavAmAM saphaLa thatI nthii| jema uttama rasAyaNa banAvatAM temAM ekAda dravya ochu naMkhAI jAya ke ekanA badale bIju bhaLatuM dravya meLavAI jAya to te rasAyaNa dhAryu kAma karatuM nathI, tema ghaNIvAra AzAtanAdithI bharapUra karelI doSayukta kriyA niSphaLa jAya cha / prastuta kRtimAM kartAe kAyotsarganA 19 doSonuM varNana karela ch| kRti paricaya prastuta kRti muni zrI pratApavijayajI dvArA mArugurjara bhASAmAM 13 gAthAomAM racAyelI che / A kRtimAM kAusagganA 19 doSonuM varNana karavAmAM Avela cha / kartAe prathama gAthAmAM praNamI vIra jinesara deva' kahIne paramAtmA vIranuM maMgala smaraNa karyu cha / tyArapachI kAusagganA 19 doSonuM varNana karyu che je nIce pramANe che 1. ghoTaka doSa- ghoTaka eTale azva. azvanI jema be paga (vAMkA, UMcA ke nIcA) rAkhIne kAyotsarga kare te| 2. latA doSa- latA eTale velaDI. ugra pavananA saMgathI jema velaDI hAle tema kAyotsargamAM zarIra haale| For Private and Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SHRUTSAGAR July-2019 3. sthaMbha doSa- staMbha eTale thAMbhalo. thAMbhalAne Teko daIne kAyotsarga kare te| 4. mALa doSa- mALa eTale mALiyu. mALiyAne mastakano Teko daIne kAyotsarga kre| 5. Udha doSa-Udha eTale gADAnI Udha (UMdha). gADAnI UdhanI jema AgaLathI banne paganA aMguThA bhegA karIne ane pAchaLathI penIone pahoLI karIne kAyotsarga kare te| 6. neula (nigaDa) doSa- nigaDa eTale beDI. pagomAM beDI hoya tema pagone pahoLA karIne ke bhegA karIne kAyotsarga kre| ___7. bAvarI (zabarI) doSa- zabarI eTale bhilaDI. jevI rIte vastrarahita bhilaDI hAthothI gupta aMgone DhAMke tema hAthothI gupta bhAgane DhAMkIne kAyotsarga kre| 8. khalita doSa- khalita eTale ghoDAnA moDhAmA raheluM cokaLu. tenI jema rajoharaNanI dasIo AgaLa ane dAMDI pAchaLa rAkhIne kAyotsarga kare te| ___9. vadhU doSa- kulavadhUnI mAphaka mastaka nIcaM rAkhIne kAyotsarga kare te| 10. laMbuttara doSa- avidhithI colapaTTAne nAbhithI upara ane jAnuthI nIce rAkhIne kAyotsarga kare te| 11. stanIta doSa- DAMsa-macchara AdinA bhayathI, ajJAnathI ke lajjAthI stanone DhAMkIne kAyotsarga kare te| 12. saMyatI doSa- sAdhvInI jema AkhA zarIre kapaDo ke colapaTTo oDhIne kAyotsarga kare te| 13. aMguli doSa- AlAvAone (navakAra vi. ne) gaNavA mATe kAyotsargamAM AMgaLIo pheravavI te / 14. vAyasa doSa- vAyasa kAgaDo. bhamatA cittavALo jIva kAyotsargamAM kAgaDAnI jema dRSTine pherave te| 15. kaviTha doSa- kaviTha eTale koTho. melaM thavAnA, jUnA bhayathI colapaTTAne koThAnI jema guMcaLAvALu kare te| 16. ziraHkaMpa doSa- yakSathI adhiSThita puruSanI jema mastakane kaMpAvato kAyotsarga kare te| 17. mUka doSa- ADa paDatI hoya vigere prasaMge mUMgA mANasanI jema huM huM kare te| 18. madirA(vArUNI) doSa- madirA eTale dAru kAyotsarga rahelo jIva surAnI For Private and Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 22 zrutasAgara julAI-2019 jema avyakta baDa baDa AvAja kare te| 19. prekSya doSa- kAyotsarga anuprekSA karato jIva vAnaranI jema hoTha halAvyA kare te| aMtima gAthAmAM kartAe tapAgacchamaMDaNa lakSmIsUrijI, guru mAnavijayajI temaja potA nAma pratApavijaya tarIke ullekha karyo che| kartA paricaya A kRtinA kartA tapAgacchIya mAnavijayajInA ziSya pratApavijayajI che / temanI racanAomAM anya paNa ghaNI kRtiono samAveza thAya ch| jemAM 18 doSa posaha sajjhAya, nemarAjimatI gIta, nemarAjimatI pada ane Adijina pada vigere ch| pratApavijayajInA guru mAnavijayajI dvArA racita gajasiMhakumAra rAsanA anusAre temanI pUrva paraMparA maLe che| tadanusAra tapagacchapati vijayANaMdasUrijI tat ziSya zrIvijayahIrasUri tat ziSya vijayarAjasUrijI tat ziSya uvajjhAya dAnavijayajI tat ziSya vRddhivijayajI tat ziSya paMDita kapUravijayajI tat ziSya mAnavijayajI thayA, tapAgacchanAyaka vijayalakSmIsUrijInA rAjyamAM gajasiMhakumAra rAsanI racanA thayela hovAno ullekha maLe ch| prata paricaya saMpadanArthe prastuta kRtinI 2 hastapratonI nakala AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira kobAmAMthI maLI htii| jemAMthI saM.1852mAM likhita prata naM-100009mAM patrAMka-1a thI 2a para A kRti che je vadhu prAcIna hovAthI tene Adarza prata tarIke svIkArela ch| anya prata naM. 180311 Adhunika 20vIM nI prata jaNAya che, tenA be pAThAMtaro paNa ApyAM che| banne pratanI lekhanazailI suMdara, spaSTa ane suvAcya ch| prata naM-100009mAM kula 8 patro cha / pratyeka patramA 13 thI 14 paMktio che, pratyeka paMktimA 32 thI 38 akSaro ch| MO // copii|| praNamI vIra jinesara deva, suranara kinnara sAre seva / teha taNe supasAI karI, sIdhaMta vRtti ati manadharI kAusaganA ugaNisa dosa, te chaMDye hoe dharmano poss| paho(he)lo ghoDaka doSa ja kahyo, caraNa vakra rAkhe te lahyo // 2 // // 1 // For Private and Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir July-2019 // 3 // // 4 // // 5 // // 6 // // 7 // SHRUTSAGAR latA dosa te bIjo joya, tanuya halAveM tehI ja hoy| sthaMbha dosa te tIjo jAMNa, oThIMgaNa lie te apramANa mAladosa te cotho kema, uttamaMga aDakAve em| pAMnI aMguThA melavI rahe, udha dosa te paMcama kaheM neula dosa te chaTho bhASa, caraNa vistAre tehija saakh| bAvari dosa te sAtameM kahyo, guhyasthAna kara rAkheM lahyo rajoharaNa cokaDanI pareM, khaliNa dosa te kahIeM siireN| radho mukhe karI bese jeha, vadhu dosa te kahIye teha laMbuttara jAnu pareM thAya, nAbhI niha cuMpaTa paherAya / stanIta dosa te kahIye jeNa, hRdaya AchAde lajjA teNa sItopadrava bhayathI teha, saMjiti dosa tanu AchA deha / bhamuhaMgulI doSa kahIye jAMma, bhuMha nacAve aMgulI tAMma vAyasa dosa cavadamo eha, caudisa nirakhavo nari saMdeha / kapicha doSa vastrAdika jema, mlAna' bhae~ saMkoce tema kaMpa dosa teM solame bhaNyo, sIsa dhUNAveM tehI ja sunnyo| muMgAnI pareM huM huM kare, mukadosa teM kiNapareM tareM madirA dosa kahyo aDhArameM, baDa baDa karatAM sAmAyaka gmeN| preSya dosa ugaNisameM jAMNa, ahara' halAve plavaga vakhAMNa iNapare tRvidhe sAmAyaka kareM, zivasaMpada te lIlA vre| gurumukheM zAstrathI suNIye sAkha, khaDAvasyake iNapareM bhASa tapagaccha maMDaNa lakSmIsUriMda, tapa teje karI jAMNe diNaMda / zrI guru mAnavijaya supasAya, pratApavijaya iNapare guNa gAya ||iti 19 doSa kAusagga svAdhyAya saMpUrNa // // 8 // // 9 // // 10 // // 11 // // 12 // // 13 // 1. Teko 2. uttama aMga- mastaka 3. ghoDAnA moDhAmAM rahetuM cokaLu 4. ahIM radho ne badale adho zabda yogya lAge che 5. hoTha 6. vAMdaro. 1. mlAnata 2. kiNapari. For Private and Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara julAI-2019 gujarAtI mATe devanAgarI lipike hindI mATegujarAtI lipi? __ cunIlAla vardhamAna zAha gujarAtIne mATe ane gujarAtamAM devanAgarI ('bALabodha, azAstrIya lekhako jene 'hiMdI' paNa kahe che te) lipino upayoga vadhAravAnI vakIlAta ghaNA kAlathI thatI AvI cha / aMgrejI amala ane zAMti daramiyAna prajA jAgRta thavA lAgI ane sudharelI sthiti, duniyAnA banAvo viSe vadhatI mAhitI, keLavaNI, tema rAma mohanarAya jevA mahApuruSoe AraMbhelI pravRttiothI AkhA hinda mATe prajAnA hRdayamAM asmitAno saMcAra thayo; rAjapUta rAjaputANIo viSenI navalo lakhAtI thai; ane sAthe ApaNA khaMDa jevaDA moTA dezamAMgeM kudaratI bhASAbAhulye khUcavA lAgyu, tenI sAthe sAthe A vakIlAtano paNa udaya thyo| kAlakrame jUnA vakIlo zAMta paDatA gayA to avanavA AgaLa paNa AvatA gyaa| Ama keTalAka dAyakAthI cAlatuM Avyu cha / paNa A himAyata to dama vagaranI che, ema have samajhAvA mAMDyu cha / lipi jANavAthI bhASAjJAna meLavavAmAM keTalo thoDo phAyado thAya che tenA dAkhalA hAlatAM cAlatAM najare paDe cha / TapAlIo aneka lipi jANe che; emAMno koI eka paNa bhASA jANe che kharo? e to mANasa keTaluM bhaNyo che te tapAsiye tyAre kahI zakAya / be vadhAre saMgIna dAkhalA ApuM hindIne Urdu (hindustAnI) lipimAM, Urdune devanAgarImAM, lakhI juvo| evA lipi pherathI te te bhASAnI agamyatAnI mAtrA ghaTatI nthii| vaLI A dAkhalAmAM to hindI ane Urdu bhASAzAstranI dRSTie eka ja bhASA che, be judI judI bhASA paNa nathI, tathApi vastusthiti A pramANenI che / bIjo dAkhalo jarA judI jAtano liye| Urdu (ke siMdhI) jANanAra phArasI lakhANa ke copaDI vAMcI to zake, kema ke banne bhASAnI lipi eka che* tethI te zuM phArasI bhASAne jANyA vagara samajhI zakaze kharo? ajaba jevI vAta che ke AvA parapoTAne paNa di. ba. kRSNalAla jhaverI jevA vyavahArarIDhA nara saMgIna goLo hoya ema vaLagI paDe ch| lipio ghaDAi ane phelAI mudraNakaLAnI zodha pahelAM ghaNA saikA upara / eTale mudraNanI najare lipimAM guNadoSa dekhAya teTalA uparathI tulanA karavI yogya nthii| * phArasI lipi+thoDAM navAM cihna = Urda lipi; Urda lipi+thoDAM navAM cihna-siMdhI lipi. siMdhI bhASA Adhunika kALamAM devanAgarI lipie lakhAvA mAMDI che, te pahelAM Urdu lipimA lakhAtI zIkhAtI. X juvo emaNe zrIsayAjI gujarAtI vyAkhyAna mALAmAM tA. 3-3-34 sAMjhe kareluM vyAkhyAna. For Private and Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SHRUTSAGAR July-2019 lipione mukhyatve lekhananI dRSTie tapAsavI ghtte| lipiomAM guNadoSa bane hoya / yuropIya lipine iTAlika ane aMgrejI e nAme oLakhIe chIe, temAM aneka doSo cha / emAM keTalAMka uccAraNo mATe cihno nathI; eka ja uccAraNa mATe be traNa cihno jaNAya che, eka ja cihna ke cihna jUtha emAM vidhavidha uccAraNone mATe vaparAya che / Cease, seize, she, her, gem, major, cat, pass, laugh, fought, phew, sew, sue, sow, now, sure, put, gun, evA nhAnA ane jANItA aMgrejI zabdo paNa A doSonA dAkhalAo mATe pUratA ch| paNa mudrakanI dRSTie vicArIe to e lipimAM eka guNa moTo cha / emAM vyaMjana ne svaranAM uccAraNo mATe judAM judAM cihno che, vaLI badhAM cihno maLIne chavvIsa ja, eTale e lipimAM kareluM lakhANa ochAmAM ochAM bIbAM vaDe chApI zakAya che| ApaNI uttara hindanI bhASAonI lipiomAM vyaMjana cihnomAM akAra bhaLelo che, bIjo svara bhaLe tyAre a nathI ema mAnI levAnI rUDhi che, ane eke svara bhaLelo nathI ema dekhADavA mATe vyaMjana cihna taLe navu cihna (k khoDo che ema dekhADanAraM) karavU paDe che* vyaMjano tema svaromAM vaLI ApaNI lipiomAM jeTalAM uccAraNa zakya te darekane mATe svataMtra cihna rAkhavAnI bhAvanA spaSTa dekhAya che / A khAsiyatone lIdhe ApaNI lipimAMthI koIne paNa chApatAM ghaNAM vadhAre bIbAMnI jarUra paDe che, A khAsiyatone liidhe| ___ paraMtu lipino upayoga mULa to lakhavA mATe hato ane chApavAnu nIkaLyA pachI ke TAiparAiTaro vadhatAM paNa lakhavAnuM ochu nathI thtuN| kema je jIvananI saMkulatA sagavaDo ane vAcaka lekhakonI saMkhyAnA vadhArA sAthe lakhavAnuM vadhatuM ja jAya che / ane lakhavAmAM to lekhaNa upADavI nA paDe ne eka pachI eka ghaNA akSaro lakhI zakAya, e te lipino moTo vyavahAru guNa gaNAya / lakhavAmAM saralatA ane jhaDapa banne A guNathI maLe ch| A guNa gujarAtI temaja iTAlika lipimAM sau svIkArI le ema moTA pramANamAM ch| ane e devanAgarI lipimAM ghaNo ocho ch| koIpaNa ATha lITI, gujarAtI devanAgarI ane iTAlika traNe lipimA lakhI juvo eTale khAtarI thaI jshe| (kramazaH) * joDAkSaromAM chellA sivAyanA vyaMjano mATe te te AkRtino amuka khaMDa vAparIe chIe eTalI mudraNamAM kasara zakya che, ane sAthe eTalI agavaDe paDe che. For Private and Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 26 zrutasAgara julAI-2019 zrutasevA ke kSetra meM AcArya zrIkailAsasAgarasari jJAnamaMdira kA yogadAna rAhula Ara. trivedI (gatAMka se Age) samrAT samprati saMgrahAlaya AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira ke prathama tala para samrAT samprati saMgrahAlaya avasthita hai| isa saMgrahAlaya meM purAtattva adhyetAoM aura jijJAsu darzakoM ke lie prAcIna bhAratIya zilpa paramparA ke gauravamaya darzana hote haiN| pASANa, dhAtupratimA, tADapatra va kAgaja para citrita pANDulipiyoM, laghucitra paTTa, vijJaptipatra, kASTha tathA hastidaMta se banI prAcIna evaM arvAcIna advitIya kalAkRtiyoM tathA anya purAvastuoM ko bahuta hI AkarSaka evaM prabhAvotpAdaka tarIke se pradarzita kiyA gayA hai| sAtha hI kisI bhI rUpa meM unakI dhArmika athavA sAMskRtika avahelanA na ho usakA pUrA dhyAna rakhA gayA hai| ____ saMgrahAlaya cAra khaNDoM meM vibhakta hai : 1. vastupAla tejapAla khaNDa va Thakkara pheru khaNDa, 2. paramArhata kumArapAla va jagata zeTha khaNDa, 3. zreSThI dharaNAzAha va pethaDazA mantrI khaNDa, 4. vimala mantrI va dazArNabhadra khnndd| 1. vastupAla, tejapAla va Thakkara pheru zilpa khaNDa saMgrahAlaya meM praveza karate hI prathama tIrthaMkara bhagavAna RSabhadeva kI vi. saM. 1174 meM baluA patthara se banI pratimA dikhatI hai| gucchedAra kezayukta mastaka, tirachI palaka, adhakhulI A~kheM, nukIlI nAka, suMdara hoTha, zrIvatsa, hathelI evaM paira ke talavoM para mAMgalika cihna va zAnta evaM prasannabhAva mathurA zailI kI vizeSatA hai| ___isake alAvA pArevA patthara se nirmita padmAsanastha tIrthaMkara neminAtha kI pratimA hai, jo prAyaH 7vIM zatAbdI kI hai| do pratihArya (trichatra evaM gAdI) yukta isa pratimA ke pArzva meM pahAr3I evaM vRkSa kA aMkana, mukha ke tInoM ora vastra-toraNa kA aMkana evaM gAdI ke nIce madhya meM dharmacakra aura usake donoM ora zaMkha evaM siMhAkRtiyoM kA aMkana kiyA gayA hai| zarIraracanA meM aMgoM kA pArasparika saMbaMdha acchI taraha aMkita kiyA hai| pratimA ke mukha kA adhikAMza bhAga naSTaprAya ho gayA hai| For Private and Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SHRUTSAGAR July-2019 nAlaMdA se prApta pratimAe~ usa yuga kI sauMdarya-cetanA kA pratinidhitva karatI haiN| ina tIrthaMkara pratimAoM meM prAcIna paraMparA se kahIM adhika pragatizIla sthUlatA ko saralatA se rekhAMkana karane kA prayatna kiyA gayA hai| eka prANavAna rUpa pradAna karane kI bhAvanA sabhI pratimAoM meM dikhAI detI hai| jahA~ kahIM prAcIna paraMparA raha gaI hai, vaha kuSANakAlIna mathurA zailI ke prabhAva ke kAraNa hai| samagra rUpa se ye pratimAe~ uttara aura madhya bhArata ke anya kSetroM kI kalAkRtiyoM ke sadRza haiN| prAcInatama pratimAoM meM baluA patthara se nirmita dvArapAla kI pratimA pradarzita kI gaI hai| jo lagabhaga 3rI zatAbdI kI hai| usake UparI bhAga meM matsyAMkana dikhAyA gayA hai| matsyAMkana pratimA ke kuSANakAlIna hone kA pramANa hai| vibhinna pradezoM se prApta vibhinna zailiyoM kI evaM vividha sAmagriyoM meM nirmita jinamaMdira kI bArasAkha, staMbha, toraNa, vAdyayukta zAlabhaMjikAe~, deva-deviyA~ evaM svadravya nirmita jinamaMdira ke dAtA kA zilpa Adi AkarSaka kalAkRtiyoM ko rocaka DhaMga se pradarzita kiyA gayA hai| prastuta zilpAMza ko pradarzita karane kA dhyeya jinamaMdira ke mahatvapUrNa bhAgavibhAgoM kI jAnakArI denA hai| bhArata ke kaI jinamaMdira apane stambha evaM dIvAroM para kI gaI nakkAzI evaM mahatvapUrNa prasaMgoM ke citrAMkana ke liye vizvaprasiddha hai, zaluMjaya, sammetazikhara, giranAra, Abu ke jinamaMdira, nAlaMdA, khajurAho, tAraMgA, kuMbhAriyA, osiyAjI, rANakapura, devagaDha ke jinamaMdiroM meM kI gaI nakkAzI usa samaya ke samAja kI dharmabhAvanA evaM kalA ke prati udAratA kI sAkSI hai| ____ bhAratIya dhAtupratimA ke itihAsa meM jainakalA kA mahatvapUrNa yogadAna rahA hai| jainakalA kI sabase purAnI kAMsya pratimA causA (ji. bhojapura, bihAra) se prApta huI hai, jo pahalI zatAbdI kI mAnI jAtI hai| ___bhagavAna AdinAtha se mahAvIra svAmI taka kI 7vIM se 19vIM zatAbdI ke madhya nirmita kAMsya pratimAe~ haiN| ina pratimAoM meM apane-apane kSetra kI vizeSatAe~, kalA evaM dharmabhAvanA ko aMkita kiyA gayA hai| inameM se kaI pratimAoM ke pIche prazastiyA~ aMkita kI gaI haiM, jo jaina itihAsa evaM paraMparA ke saMzodhana meM mahatvapUrNa haiN| For Private and Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 28 zrutasAgara julAI-2019 2. paramArhata kumArapAla evaM jagatazeTha zrutakhaNDa zrutakhaNDa isa saMgrahAlaya kA mahatvapUrNa khaNDa hai, jo sAmAnyatayA anya kisI saMgrahAlaya meM nahIM hotA hai| isa khaNDa meM prAcIna se arvAcIna kAla taka kI zruta paramparA pradarzita kI gaI hai| isa khaMDa meM paThana-pAThana kI pA~ca prakriyAoM ke dvArA zruta kA zikSaNa evaM saMrakSaNa, brAhmI lipi kI utpatti evaM vikAsa, Agama vAcanA, granthalekhana, jaina lipi, lekhana ke mAdhyama evaM sAdhana, sulekhana kalA graMtha ke vividha svarUpa, grantha saMrakSaNa ke mAdhyama ke sAtha-sAtha 45 Agama evaM aneka mahatvapUrNa viSayoM para racita hastapratoM ko pradarzita kiyA gayA hai| 3. zreSThI dharaNAzA evaM pethaDazA maMtrI citra khaNDa ___ sacitra pANDulipiyA~ dIvAroM, kASThaphalakoM, vastroM para citrAMkana kI paraMparA prAraMbhika kAla se pracalita rahI hai| sAtavAhanakAlIna ajaMtA kI guphA ke bhitticitra isa paraMparA ke spaSTa sAkSya haiN| 10vIM zatAbdI ke pUrva hI dhArmika aura sAhityika granthoM kI sacitra pANDuliyoM kI eka sAmAnya paraMparA pracalita thii| prAraMbhika pANDulipiyoM kI citrazailI prAcInakAla se calI A rahI ajaMtA kI uccastarIya citra-paraMparA se lI gayI thii| paraMtu isakI racanA meM kahIM adhika sthiratA aura prastutIkaraNa meM aupacArikatA thii| ajaMtA elorA kI citrazailI gujarAta meM 12vIM zatAbdI taka niraMtara rUpa se pracalita rhii| Age calakara usane eka vikasita zailIbaddha sthAna grahaNa kiyaa| gaTTAjI gaTTAjI eka prAcIna paraMparA hai| jainadharma meM prAtaH sarvaprathama jinadarzana pUjA eka nityakrama mAnA gayA hai| prAcIna kAla meM tIrthayAtrA ke daurAna jahA~ dUra-dUra taka jinamaMdira dikhAI nahIM dete the, vaisI jagaha para bhI rAtri vizrAma karanA par3atA thaa| aisI paristhiti meM gAjI meM aMkita tIrthaMkara ke darzana-pUjA Adi karake apane dharma kA pAlana karate the| vijJapti patra kuNDalInumA paToM para kathA-citraNa eka prAcIna paramparA hai| isI paramparA ke For Private and Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SHRUTSAGAR July-2019 tahata vijJapti athavA vinatIpatra kI racanA huii| vijJaptipatra vAstava meM eka vizeSa prakAra kA patra hai, jisake mAdhyama se pa.pU. AcAryabhagavantoM ko cAturmAsa hetu zrAvakoM ke dvArA nivedana kiyA jAtA thA athavA rAjA mahArAjAoM ko prajA kI ora se nivedana kiyA jAtA thaa| 17vIM zatAbdI se ina vijJaptipatroM meM citroM kA samAveza hone lgaa| isameM prAyaH citra Arambha meM hI hote haiN| sabase pahale aSTamAMgalika cihna, caudaha svapna aura zayyA para vizrAma karatI tIrthaMkara kI mAtAzrI aura usake bAda nagaracitraNa hotA hai| nagaracitra kA prArambha jinamaMdira, bAjAra, kilA, rAjadarabAra, pramukha smAraka, devAlaya Adi ke citroM se hotA hai| citroM ke bAda gadyAtmaka athavA sundara kAvyAtmaka zailI meM patra likhA hotA hai aura anta meM samAja ke pratiSThita vyaktiyoM ke hastAkSara hote haiN| 4. zreSThI vimalamaMtrI evaM dazArNabhadra paraMparAgata khaNDa isa khaNDa meM candana, hAthIdA~ta evaM cInI-miTTI kI banI kalAtmaka vastue~ pradarzita kI gaI haiM jo darzakoM kA mana moha letI hai| sAtha hI yahA~ paramparAgata kaI purA vastuoM kA pradarzana bhI kiyA gayA hai jo darzakoM ko apane gauravazAlI atIta kI yAda dilAtA hai sAtha hI jaina dharma evaM darzana ke prati cintana-manana evaM isa sambandha meM adhyayana ke liye AkarSita bhI karatI hai| jaina saMskRti kI prAcInatA evaM bhavyatA se samAja kI naI pIDhI ko paricita karAnA isa saMgrahAlaya kA pramukha uddezya hai| bhAratIya saMskRti kI isa amUlya nidhi ko rASTrasanta AcArya zrI padmasAgarasUrIzvarajI ma.sA. ne apane vihAra meM padayAtrA ke daurAna deza ke kone-kone se vyaktigata rUpa se, vibhinna saMsthAoM evaM saMghoM se samparka kara ekatrita kiyA hai| isa amUlya nidhi ko yahA~ para surakSita va saMrakSita kiyA gayA hai| isa samaya kula saMgraha meM se mAtra 10pratizata kalAkRtiyoM ko hI pradarzita kiyA gayA hai| zeSa 90pratizata durlabha kalAkRtiyA~ bhaMDAra meM surakSita haiN| ___bhaviSya meM bahuta bar3I lAgata se vizvastarIya nUtana saMgrahAlaya ke nirmANa kI pariyojanA para kAma cala rahA hai| jisameM aura bhI amUlya vastuoM ko sundara tarIke se pradarzita kiyA jaaegaa| jainasamAja ke lie yaha bahuta hI gaurava kA viSaya hai| (kramazaH) For Private and Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 30 zrutasAgara julAI-2019 pustaka samIkSA DaoN. hemanta kumAra pustaka nAma - guruguNaSaTtriMzat-SaTviMzikA kulaka kartA evaM TIkAkAra - A. ratnazekharasUrijI anuvAda evaM saMpAdaka - muni zrI saMyamakIrtivijayajI prakAzaka - zrIsamyagjJAna pracAraka samiti, ahamadAbAda prakAzana varSa - vikrama 2075 mUlya - 150/bhASA - saMskRta evaM gujarAtI saMsAra ke sabhI dharmoM meM vyakti ke jIvanotthAna evaM samAja ke nirmANa hetu guru kI bhUmikA ko mahattvapUrNa sthAna diyA gayA hai. jainadharma meM deva, guru aura dharma ye tIna tattva vizeSa mahattva ke haiN| deva dharma ke saMsthApaka hote haiM, guru dharma ke pracAraka hote haiM aura sarvajJabhASita, dayAmaya, ahiMsAmUlaka, jIva evaM ajIva meM bheda batAne vAle siddhAnta ko dharma kahate haiN| guru kA sthAna deva aura dharma donoM ke madhya kA hai. madhya meM rahane vAlA donoM ora yogya dRSTi rakhatA hai. ina tInoM meM guru kA sthAna sarvopari hai kyoMki deva aura dharma kA paricaya karAnevAle guru hI to haiN| guru ke binA deva aura dharma kA jJAna saMbhava nahIM hai| guru dharma se svayaM jur3e rahate haiM aura dUsaroM ko bhI jor3ate haiN| guru kI mahimA aparampAra hai. guru jaina saMskRti ke amara gAyaka haiM, mahAna unnAyaka haiM. sabhI dharmoM evaM sampradAyoM meM guru kA sthAna sarvopari mAnA gayA hai| bhAratIya vaidika vAGmaya evaM laukika vAGmaya donoM meM hI guru kI garimA evaM mahimA kA bharapUra varNana milatA hai. vaidika paramparA meM jahA~ guru ko brahmA, viSNu, maheza aura paramabrahma kI saMjJA dI gaI hai, vahIM jaina paramparA meM bhI guru ko vartamAna ke arihantasama saMjJA se vibhUSita kiyA gayA hai| cAhe vaha kisI bhI dharma-sampradAya ko mAnatA ho, kintu yaha dhruva satya hai ki guru ke binA jJAna kI prApti asambhava hai| isalie guru kI mahimA, unake guNoM aura unake upakAroM Adi kA varNana sabhI dharmoM-zAstroM meM samAnarUpa se milatA hai| guru ke guNoM kA varNana karatA huA eka adbhuta evaM advitIya graMthaguruguNaSaTtriMzatSaTtriMzikA kulaka kI racanA AcArya zrI ratnazekharasUrijI ma. sA. ne anumAnataH vikrama kI 15vIM sadI meM kI hai| pUjyazrI ne isa kRti kI gUr3hatA ko samajhane ke lie isakI For Private and Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 31 SHRUTSAGAR ___July-2019 dIpikA nAmaka svopajJaTIkA bhI likhI hai, jisameM guru ke guNoM ko vistArapUrvaka samajhAyA gayA hai. pUjyazrIjI ne 40 gAthAoM meM isa kRti kI racanA kI hai| inameM se 36 gAthAoM kI pratyeka gAthA meM guru ke 36 guNoM kA varNana kiyA hai| isa prakAra isa kRti ke mAdhyama se guru ko 1296 guNoM se yukta batAyA gayA hai| ____ AcArya zrI ratnazekharasUrijI ne TIkA ke anta meM apanI guruparamparA ko smaraNa karate hue likhA hai ki bRhadgaccha (nAgapurIya tapAgaccha) meM jayazekharasUri ke paTTadhara zrI vajrasenasUri, unake paTTanAyaka zrI hematilakasUri kA ziSya maiM zrI ratnazekharasUri ne isa vivRtti ko likhA hai. inake dvArA likhita saMskRta evaM prAkRta kI anya kRtiyA~ bhI milatI haiN| ___ guru kI mahimA evaM unake guNoM ko prastuta karatI isa kRti kA pUjya muni zrI saMyamakIrtivijayajI ne gujarAtI bhASA meM sarala evaM sugamya zabdoM meM bhAvArtha likhakara samAja ko upakRta kiyA hai| pUjya muni zrI tapAgacchIya pUjya AcArya zrI puNyakIrtisUrijI ke ziSya haiN| inhoMne guru guNa mahimAyukta isa kRti kA saMpAdana evaM anuvAda karake sarvasulabha kara diyA hai| pUjya munizrI saMyamakIrtivijayajI ne isa grantha kA sampAdana va anuvAda kara lokopayogI banAne kA jo anugraha kiyA hai, vaha sarAhanIya evaM stutya kArya hai| pustaka kI chapAI bahuta suMdara DhaMga se kI gaI hai| AvaraNa bhI kRti ke anurUpa bahuta hI AkarSaka banAyA gayA hai| vistRta viSayAnukramaNikA evaM pariziSTa meM TIkA ke saMdarbhagraMthoM kI sUcI dene se prakAzana bahupayogI ho gayA hai| __ aneka mahAna graMthoM kI prastuti ke pazcAt pUjyazrIjI kI yaha eka aura sImAcihna rUpa meM prastuti hai| saMgha, vidvadvarga, jijJAsu isI prakAra ke aura bhI uttama prakAzanoM kI pratIkSA meM haiN| bhaviSya meM bhI jinazAsana kI unnati evaM prabhubhaktimArga meM upayogI granthoM ke prakAzana meM inakA anupama yogadAna prApta hotA rahegA, aisI prArthanA karate haiN| pUjya munizrIjI ke isa kArya kI sAdara anumodanA ke sAtha koTizaH vNdn| For Private and Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara 32 julAI-2019 samAcArasAra parama pUjya rASTrasanta AcAryadeva zrI padmasAgarasUrIzvarajI mahArAjA kA rAjanagara ahamadAbAda meM bhavya cAturmAsa praveza rASTrasanta AcArya zrI padmasAgarasUrIzvarajI ma. sA. 3700 ki.mI. kA ugra vihAra karake di. 13-7-19 ko zrI AdinAtha tapAgaccha zvetAmbara mUrtipUjaka zAMtigrAma jainasaMgha, ahamadAbAda cAturmAsArtha pdhaare| navakArazI ke pazcAt prAtaH 8:30 baje zAMtigrAma TAunazIpa ke mIDaoNja phlaiTa se zobhAyAtrA kA prArambha huaa| isa zobhAyAtrA meM hAthI, ghor3e, bainDabAjA, dhvajA-patAkA tathA zahanAIyoM kI dhuna ke sAtha zrI AdinAtha tapAgaccha zvetAmbara mUrtipUjaka jaina saMgha ke zreSThivarya, zrAvaka tathA dillI, mumbaI, cennaI, rAjasthAna, AgarA, hariyANA, madhyapradeza, indaura tathA bhAratabhara ke vibhinna sthAnoM se padhAre hue zraddhAlu gurubhakta zAmila hue| 10 baje yaha zobhAyAtrA cAturmAsa sthala para pahu~cakara sabhA meM parivartita ho gii| sabhAgRha ke paMDAla meM jayajayakAra ke udghoSa ke sAtha rASTrasanta zrI kA maMgala praveza huaa| upasthita zraddhAluoM ne sarvaprathama sAmUhika guruvaMdana kiyA, isa avasara para zrI gautamabhAI adANI ne akhaMDa akSata se badhAte hue guruvandanA kii| adANI parivAra tathA zrI AnandajI kalyANajI peDhI ke TrasTI zrI zrIpAlabhAI Ara. zAha, dillI se padhAre hue zrI vIrujI buraDa, tathA bhAyaMdara, mumbaI se padhAre hue zrI mAMgIlAlajI tathA zrI surezabhAI devacaMda Adi ne dIpa prajvalita kara kAryakrama ko prArambha kiyaa| isake bAda zrImatI suvarNAbena adANI ne gurubhakti gIta prastuta kiyA, 12varSIyA bAlikA pala jinalakumAra zAha ne bhAvapUrNa nRtya ke sAtha guru vandanA prastuta kara upasthita darzakoM ko mantramugdha kara diyaa| kAryakrama kA saMcAlana karate hue zrI uttama cheDA tathA zrI hArdika zAha ne bhaktipUrNa mAhaula banA diyaa| unhoMne pUjya rASTrasanta AcAryazrI ke jIvana kA saMkSipta paricaya dete hue unake jIvana ke kucha mahattvapUrNa prasaMgoM kA bhI varNana kiyaa| usake bAda pUjya AcArya zrI ne apanI sumadhura vANI meM upasthita zraddhAluoM ko sambodhita kiyaa| unhoMne kahA ki "manuSya ko apane jIvana meM kauna sA kArya kaba aura kaise karanA cAhie? isa cAturmAsika pravacana meM Apako vaha sabakucha jAnane ko milegA, jo Apane Ajataka nahIM jAnA hai, aura jise jAnanA Apake jIvana ke lie bahuta hI upayogI hai| pUjyazrI ke pravacana ke pazcAt adANI parivAra ne gurupUjana kiyA tathA pUjya For Private and Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 33 SHRUTSAGAR July-2019 AcArya bhagavantoM va pATa para virAjamAna sabhI sAdhu bhagavantoM ko kAmalI arpaNa kiyaa| kAryakrama ke pazcAt padhAre hue sabhI mahAnubhAvoM ne pUjya rASTrasanta zrI se AzIrvAda grahaNa kara dhanyatA kA anubhava kiyaa| kAryakrama samApta hone ke bAda adANI parivAra kI ora se sabhI zraddhAluoM va atithiyoM kI sAdharmika bhakti kI gii| zrI sImandharasvAmI jainatIrtha, mahesANA tathA zrI ghaMTAkarNa mahAvIra jainatIrtha, mahuDI meM sthiratA di. 30-6-19 ko zrI sImandharasvAmI jainatIrtha, mahesANA meM pUjya zrI ne sthiratA kI, gujarAta ke mAnanIya upamukhyamantrI zrI nitinabhAI paTela pUjyazrI ke darzanArtha padhAre aura unase AzIrvAda grahaNa kiyaa| vahA~ se vihAra kara di. 3-7-19 ko zrI ghaMTAkarNa mahAvIra jainatIrtha, mahuDI meM sthiratA kI aura di. 6-7-19 ko zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra, kobA padhAre, vahA~ do dinoM taka sthiratA kara di. 8-7-19 ko cAturmAsa hetu ahamadAbAda kI ora vihAra kiyaa| zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra kobA meM zrI gautamasvAmI mahApUjana kA bhavya kAryakrama vizvaprasiddha kobAtIrtha meM pa. pU. AcAryadeva zrI padmasAgarasUrIzvarajI ma. sA. Adi gurubhagavaMtoM ke puNya padArpaNa evaM sUrimantra ArAdhaka pUjya AcAryadeva zrI amRtasAgarasUrIzvarajI ma. sA. kA maMgalamaya cAturmAsa praveza di. 6-7-19 ko prAtaH 7:15 baje bhavya samAroha ke sAtha huaa| prAtaH 9:00 baje navanirmita gurumandira meM zrI gautamasvAmI mahApUjana kiyA gayA, jisake lAbhArthI zrImatI kAntAbena rasikalAla acaratalAla zAha parivAra the| padhAre hue zraddhAluoM ke lie saMsthA kI tarapha se navakArazI kI bhI vyavasthA kI gaI thii| AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamandira kI bejor3a khAsiyatoM evaM mahattvapUrNa upalabdhiyoM kI bhavya prastuti paramapUjya rASTrasanta AcAryadeva zrI padmasAgarasUrIzvarajI mahArAjA, paramapUjya AcAryadeva zrIamRtasAgarasUrIzvarajIma.sA., pa.pU.AcArya zrIaruNodayasAgarasUrIzvarajI ma. sA., pa. pU. AcArya zrI hemacandrasAgarasUrIzvarajI ma. sA., pa. pU. gaNivarya zrI For Private and Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 34 zrutasAgara julAI-2019 prazAntasAgarajI ma. sA. tathA zrImad rAjacandra AdhyAtmamika sAdhanA kendra se padhAre hue DaoN. mukuMda sonejI (zrI AtmAnaMdajI), zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra, kobA ke TrasTI zrI zrIpAlabhAI Ara. zAha tathA jJAnamaMdira ke samasta kAryakartAoM kI upasthiti meM di. 7-7-19 ko zrutasaMrakSaka paramapUjya AcArya zrI ajayasAgarasUrIzvarajI ma. sA. ke dvArA eka mAtra AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamandira meM cala rahI vividha pravRttiyoM, pariyojanAoM tathA Aja taka kI upalabdhiyoM para prakAza DAlA gyaa| jJAnamandira kI mahattvapUrNa vizeSatAe~, jo ise vizva ke sabhI granthAlayoM meM advitIya va atulanIya banAtI haiM, jaise vizva ke anya sabhI granthAlayoM meM pracalita sUcIkaraNa praNAlI se haTakara kI jAnevAlI gahana saMzodhana AdhArita sUcIkaraNa paddhati tathA isake antargata kRti putra-pautrAdi parivAra va vidvAna guru-ziSya paramparA Adi kI vibhAvanA ke kAraNa vAcakoM ko bahuta hI alpa samaya meM unakI apekSita sUcanAe~ upalabdha karAI jAtI hai, jisase ve apane bace hue samaya kA sadupayoga anya mahattvapUrNa kAryoM ke lie karate haiN| jJAnamandira kI aneka upalabdhiyoM va siddhiyoM tathA jJAnamandira ke kAryoM evaM sevAoM kI vajaha se jinazAsana gagana meM zruta saMzodhana-saMpAdana ke kSetra meM samasta zrIsaMgha evaM samAja meM A rahe bar3e evaM krAntikArI parivartanoM ke viSaya meM bhI pUjya rASTrasantazrIjI ko avagata karAyA gyaa| sampAdana-saMzodhana Adi kSetroM se jur3e hue parama pUjya sAdhu-sAdhvIjI bhagavantoM tathA dezI-videzI vidvAnoM ke dvArA mA~gI gaI apekSita sUcanAe~ kisa prakAra alpa samaya meM aura saTIka rUpa se upalabdha karAI jAtI hai, isa bhagIratha kArya meM Adhunika takanIka kisa prakAra upayogI siddha hote haiM tathA jJAnamandira ke paNDitagaNa aura unake sahayogI kAryakartA kitane dhairya aura sUjhabUjha ke sAtha vividha granthoM meM se sUkSma sUcanAoM kA saMgraha kara unheM kisa prakAra vidvadbhogya banAte haiM, isa sambandha meM pUjya AcAryazrIjI ne upasthita sabhI ko vistArapUrvaka btaayaa| sAtha hI yahA~ kAryarata vidvAna paMDitoM kI viziSTa pratibhAoM kA paricaya prastuta karate hae pUjya AcAryazrI ne jJAnamandira kI vividha pariyojanAoM meM prApta honevAle unake mahattvapUrNa yogadAna ke viSaya meM bhI prakAza ddaalaa| paramapUjya rASTrasanta zrI ne jJAnamaMdira kI isa upalabdhi meM sabhI kAryakartAoM ke kAryoM kI prazaMsA karate hue unheM aMtaHkaraNa se AzIrvAda pradAna kiyA tathA unake maMgalamaya bhaviSya ke lie zubhakAmanAe~ diiN| For Private and Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir parama pUjya rASTrasaMta AcAryadeva zrI padmasAgarasUrIzvarajI mahArAjA kI nizrA meM kobA tIrtha meM saMpanna hue vividha kAryakramoM kI kucha jhalakiyA~ Rava HSIC 6.ON R.COM III For Private and Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Registered Under RNI Registration No. GUJMUL/2014/66126 SHRUTSAGAR (MONTHLY). Published on 15th of every month and Permitted to Post at Gift City So, and on 20th date of every month under Postal Regd. No. G-GNR-334 issued by SSP GNR valid up to 31/12/2021. zrI AdinAtha jinAlaya adANI zAMtigrAma (pUjya rASTrasanta zrI kA cAturmAsa sthala) BOOK-POST / PRINTED MATTER prakAzaka zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira, kobA ji. gAMdhInagara 382007 phona naM. (079) 23276204, 205,252 pheksa (079) 23276249 Website : www.kobatirth.org email: gyanmandir@kobatirth.org Printed and Published by : HIREN KISHORBHAI DOSHI, on behalf of SHRI MAHAVIR JAIN ARADHANA KENDRA, New Koba, Ta.&Dist. Gandhinagar, Pin-382007, Gujarat. And Printed at : NAVPRABHAT PRINTING PRESS, 9, Punaji Industrial Estate, Dhobighat, Dudheshwar, Ahmedabad-380004 and Published at : SHRI MAHAVIR JAIN ARADHANA KENDRA, New Koba, Ta.& Dist. Gandhinagar, Pin-382007, Gujarat. Editor : HIREN KISHORBHAI DOSHI For Private and Personal Use Only