Book Title: Shripal Charitram
Author(s): Satyaraj Gani, Vikramvijay
Publisher: Chandulal Jamnadas
Catalog link: https://jainqq.org/explore/600314/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SunlabdhisUrIzvarajainagranthamAlAyAstRtIyomaNiH [3] zrIsyAdvAdine namaH / AtmakamalalandhisUrIzvarebhyo namaH / paNDita satyarAjagaNiviracitam zrI zrIpAlacaritram / - sarisArvabhauma jainAcArya zrImadvijayalabdhisUrIzvaraziSyeNa muni vikramavijayena saMzodhitam / jainaratna vyA0 vA0 kavikulakirITAcAryavaryazrImadvijayalabdhisUrIzvarapaTTadharAcAryazrImadvijayagaMbhIrasUrIzvaropadiSTa verAvalavAstavya zA. devakaraNa kalyANajI vihitArthasAhAyyena labdhisUrIzvarajainagranthamAlA kAryavAhakena jamanAdAsatanujacandulAlena prakAzitam / bIra 2456. Atma 43. vikrama 1995. pratayaH 250. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI labdhisUrIzvara jaingrnthmaalaa| 1 jainavratavidhisaMgraha 2 hIrapraznottarANi 3 zrIpAlacaritram 4 tattvanyAyavibhAkaraH 5 paMcasUtram 6 AraMbhasiddhiH ( sudhArAvadhArA sAthe bijI AvRtti) 0-8-0 (kIrtivijayamaNisamuccita) 0-12-0 (paNDita satyarAjagaNikRtam ) 0-0-0 (zrImadvijayalabdhiMsUrIzvarapraNItaH) (presamAM) ( haribhadrAcAryakRta Tikopetam ) (presamAM) (hemahaMsagaNikRta TIkopetA) (presamAM) zAha candulAla jamanAdAsa chANi ( vaDodarA sTeTa) mudraka : zAha gulAbacanda lallubhAI, zrI mahodaya prInTIMga presa-bhAvanagara. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HORAKAREGACASASARAS * pra....stA....va....nA ayi surabhAratIratimanto dhImantaH ! janmajarAmaraNavipattisaGkale, mithyAdarzanAviratyAdimahAgrAhaparipUrNe, rAgadveSajavanapavanasaMkIrNe, nAnAvidhAniSTeSTasaMyogaviyogavicitravIcInicayasazcite, pazuputrakalatrAdimahAvartAvRte, prabalamanorathavelAkulAkule, ativiSamasaMsArapArAvAre, anAdikAlataH saMsaradbhirasumadbhiH mahApuNyodayAddazodAharaNebhyo durlabhatayA prasiddhiM gato mAnuSo bhvo'vaapyte| __ sa ca mAnuSo bhavaH sakalajIvAjIvAdipadArthasArthaprarUpakeNa, avadAtadharmaprAdurbhAvAsAdhAraNakAraNena, nitAntAnavadyAnyAvijJAtacaraNakaraNakriyApratipAdakena, avisaMvAdipravacanenAnuziSTazAsanAkUlapravartanAt saphalIbhavati / tatra vividhavidheSu zAstrAbhihitopAyeSu sarvAnanuSThAtuM sarve na zaknuvantItyupakAraikajIvimiH syAdvAdibhiH jIvayogyatAnuguNaM naikavidhArAdhanAH pradarzitAH / tAsu naika vidyAmantrAdyadhiSThitadRSTivAdAdyAgamaprathitamahAmantrAvataMsaM yathAsAmagrIpUrvakaMparamavizuddhacittenAnuSThAtustasminneva bhave mokSadAtR ca siddhacakrArAdhanameva pravarataraM varvatti / ____ tacca parAnugrahaikavatsalaiH syAdvAdasamayapArAvArapArINaiH zrImanmunicandragurubhiH nRpAlapRthivIpAlanandinImadanAvacasA, siddhAntAt niSkAsitaM pUrvajananopArjitakarmaprAdurbhUtaraudravedanApradakuSThAmayagrastAvanipAlazrIpAlasya kRte / zrInavapadArAdhakairaihikapAralaukikasaukhyaM kathaM prApyata ityetannijaracitazrIpAlamadanasundarIpavitracaritreNa paNDitamaNDalamaNDana RRRRRRRR Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA zrIpAlacaritra / satyarAjarSigaNiH prabodhayati / asmizca caritre zrIpAlajaniH, pitRvyAjitasenabhayAt mAtrA satrA svanagaryA nirgamanam , saptazatakuSTikadambakasaMmilanam , madanasundaryAH pANipIDanam , gurorupadezanAnusAreNa zrIsiddhacakrasthArAdhanam , tena nIrogIbhavanam , vividhaviSayAvalokanAya pRthivIparyaTanam , dhavalazreSThikRtopadravANAM siddhacakrasaMsmaraNato dUrIbhavanam , anekapArthivakumArIbhiH samaM pariNayanam , svarAjyasvAyattIkaraNam , parAbhavabIjavairAgyAt sarvaviratyApannAjitasenarAjarSivaMdanena pUrvajanmavRttAntAkarNanamityAdayaH zrIpAladharAdha| vasyAtikAntodantAH samAsenoditAH / AstAm zrIpAlo madanasundarI ca zrImunisuvratasvAmitIrthe / ____etad granthAvasAnavartibhiH prazastaprazastizlokairasya granthasya praNetAro vaikramapaJcadazazatAbdyAmAsan , tathA pUrNimAgacchIyaguNasAgarasUrIzvarAntevAsinaH samudrasAgaramunivarA etadgranthakarturgurava ityavagamyante / ___etaccaritraM kavikulakirITa-vyAkhyAnavAcaspati-Acaryavarya zrImadvijayalabdhisUrIzvarapaTTaprabhAvakANAM gambhIrarivarANAmupadezena verAvalavAstavyayoH zrAddhavaryayohIrAlAladevakaraNayordravyasAhAyyataH / zrIlabdhisUrIzvarajainagranthamAlAyA 'stRtIyamaNitayA prakAzitaM / anthe'sminmatimAndyAdinA yantrato vA saJjAtA azuddhayo'pazcimavipazcidbhiH saMzodhyAvalokanIyamiti prArthayate .IDaranagare. mArgazIrSabahulapaJcamyAm tA. 11-12-38 munirvikramavijayaH // 1 // Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RRRRRR zrI labdhisUrIzvarajainagranthamAlAyAH tRtIyo maNiH * zrI AtmakamalalabdhisUrIzvarebhyo nmH|| paNDitazrIsatyarAjagaNipraNItaM zrIsiddhacakramAhAtmyasyoparizrI shriipaalcritrm| Othere zriye zrImanmahAvIra svAmI vAsavasevitaH / yadvAco bhavyajantUnAM rajjUyante bhavAvaTe // 1 // ahaMdAdyAM navapadI dhyAtvA hRtpadmasamani / zrIsiddhacakramAhAtmyamuttamaM kimapi bruve // 2 // astyatra bharatakSetre deze magadhanAmani / puraM rAjagRhaM tatra rAjate zreNiko nRpH|| 3 // tasya prazasyabhUjAnerjAne rUpazriyA shriyH| sunandAcellaNAdhAriNyAdyA dharmapriyAH priyAH // 4 // abhayaH koNiko hallavihallau meghanAmakaH / evamAdyA anekepi vivekenAnvitAH sutAH // 5 // vasanti yatra zrI zAlibhadrAdyA ibhyapuGgavAH / yatra vaibhAragiriNA bhUSitopAntabhUtalam // 6 // tatrAnyadA nijapadaiH punAtuM pRthivItalaM / zrIvIraH samavAsArSInagaropAntasImani // 7 // prAhiNotprathamaM ziSyamindrabhUti gnneshvrN| pure rAjagRhe svAmI lokAnAM lAbhahetave // 8 // Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla - // 1 // 1 jJAtvA tamAgatamatho lasadromAJcakaJcukaH / zrIzreNiko nRpo'pyAgAdvandituM saparicchadaH // 9 // paJcadhAbhigamaM kRtvA dattvA tisraH pradakSiNAH / praNamyocitabhUdeze dezezaH sa niSaNNavAn // 10 // bhagavAn gautamasvAmI garjatparjanyamaJjunA / - ninA vaktumArebhe dharma zarmanibandhanam // 11 // bho bhavyA ! dazadRSTAntairmAnuSyaM prApya durlabham / yatitavyaM dAnazIlatapobhAveSu santatam // 12 // tatrApi bhAvo nAsIravIraH saddharmabhUbhRtaH / tamantareNa yadvyarthaM dAnAdi tuSavApavat // 13 // sa manoviSayastacca nirAlambaM hi durjayam / niyantraNArthaM tasyoktaM sAlambaMdhyAnamuttamaiH // 14 // yadyapyAlambanAnyatra zAstre santi bahUnyapi / tathApi navapadAnAM( siddhacakrasya 1 ) dhyAnamuttamamucyate // 15 // arhantaH siddhAcAryopAdhyAyAH sarvasAdhavaH / darzanajJAnacAritratapAMsIti padAvalI / / 16 / / dazASTadoSavikalAn kevalAlokanirmalAn / smarArhatastathA siddhAn siddhAnantacatuSTayAn // 17 // paJcAcAravicArajJAn smara sUripurandarAn / sUtrArthAdhyayanaparAn smara vAcakapuGgavAn / / 18 / / zivasAdhana yogeSu nityodyuktAnmunIn smara | jinoktatattvazraddhAnaM samyagdhAraya darzanam ||19|| paTha pAThaya sadjJAnaM yAnaM bhavamahArNave / cara duzvaracAritraM tapastapa sudustapam ||20|| etairnavapadaiH siddhaM siddhacakraM prakIrttitam / zrIdharmasArvabhaumasya saccakramiva mUrttimat // 21 // etAni navasaMkhyAnyarhadAdIni padAni yaH / ArAdhayet sa prApnoti zrIzrIpAla iva zriyam ||22|| pRSTavAn magadhezo'tha zrIpAlaH ko'munA kathaM / siddhacakraM samArAdhya saMprAptaM ? phalamuttamam || 23 || uvAca gautamezo'pi zRNu zreNikabhUpate ! / zrIsiddhacakramAhAtmyamaticitra karaM nRNAm // 24 // tathAhi - ihaiva bharate'vantidezeSuJjayinI purI / pRthvIpAlaH prajApAlastatra nAmnA guNairapi // 25 // tasyAvarodhe saundaryanirjitAzeSanAyike / jAte zubhe ubhe devyau devyAviva bhuvaM gate / / 26 / / mithyAtva caritram. // 1 // Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tayoH / zaive jaine matecAnAmatajJayoH / zivabhutisubuddhyAkhyAcamotsava tayoH / surasundarImada 4] mohitA tatrAdimA saubhAgyasundarI / samyaktvavAsitA bADhaM dvitIyA rUpasundarI // 27 // atho mithaH prItiyujoH sApalye 'pi tayoH samaM / ApannasatvayorjAte ubhe kanye manohare // 28 // pramodAtkArayAmAsa pitA janmotsavaM tyoH| surasundarImadanasundarItyabhyadhatta ca // 29 // samaM samarpite te ca shaivjainmtjnyyoH| zivabhUtisubuddhyAkhyAcAryayoH pAThahetave / / 30 // paraM| tathAvidhAcAryayogAtprAgalbhyametayoH / zaive jaine mate cAsIcchiSyastAdRg yathA guruH // 31 // itthaM kRtakalAbhyAse te kalA-| cAryasaMyute / kalAparIkSaNakRte pitaraM nntumiiytuH|| 32 // pitrApi hRSTamanasA nivezyAtmIyapArzvayoH / dvayoH prajJAparIkSAyai samazyApadamarpitaM // 33 // yathA-'puNNehiM labhai eha ' / tatastatkAlamatyantagarvacaJcalacittayA / pUritA surasundaryA samazyA zRNvataH pituH // 34 // 'dhaNa-juvaNa-subaDDapaNa, rogarahiyaniyadeha / maNavallahamelAvaDa puNNehiM labbhai eha // 35 // tat zrutvA nRpatistuSTaH prAzaMsattatkalAgurum / caturvidyAnidhAneti pariSatsakalApi ca // 36 // tato'parA nRpAdiSTApUrayanmadanApi tAm / svabhAvasadRzA vAcA jinadharmaparAyaNA // 37 // 'viNaya-viveka-prasannamaNa sIlasunimmaladeha / paramappahamelAvaDu puNNehiM lapmai eDa. // 38 // tatastajananI copAdhyAyastuSTau na cetare / yatastattvopadezo na mude mithyAdRzAM bhavet // 39 // itazca kurudeze'sti nAmnA zaMkhapurI purI / damitArirnupastatra prajA pAti piteva yH||40|| prativarSa sa cAvantIpatisevArthamAvrajet / tatsthAne'thAnyadAgacchat suto'ridmnaabhidhH||41|| divyarUpaM ca taM vIkSya cukSobha surasundarI / kAmabANairbhRzaM bhinnA kaTAkSAn vikSipantyatha // 42 // | tadekatAnAM tAM dRSTvA nRpo'pi jnyaattnmnaaH| provAca te varaH ko'stu ? tubhyaM vA rocate'tra kaH // 43 // tadanantaraM prativAksajayAtha tayoditaM / tAtapAdAH saprasAdAzcanmamAyaM varo'stu tat // 44 // tatheti pratipanne'smin parSalloko'pyado'vadat / AAAAAAAA%9454 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla caritram. // 2 // SACREARSA devAyamanayoryogo bhAgyayogena saMbhavet // 45 // pitrAtha madanA pRSTA varArtha sA tu ljjyaa| jinavAkyavazodbhUtavivekA nAha kiJcana / / 46 // punaH pRSTA narendreNa vihasyaivaM jagAda sA / tAta ! kiM pRcchasIdaM mAM lajjAkAri vivekyapi // 47 // yenaivaM kulabAlAnAM nocitaM hi varArthanaM / yasmai datte pitA taM tu vRNute kulabAlikA // 48 // nimittamAtraM hi varapradAne pitarAvapi / pUrvabaddho hi sambandho yasmAjantuSu jAyate / / 49 / / yadyena yAdRzaM karmopArjitaM syAcchubhAzubham / tattena tAdRzaM sarva bhoktavyaM nizcayAdapi // 50 // kanyA puNyAdhikA yA tu dattA hInakule'pi sA / sukhitA puNyahInA tu sukule'pi hi duHkhitA // 51 // tattAta ! jJAtatattvasya garvo'yaM te na yujyate / matprasAdAprasAdAbhyAM yajjanaH sukhaduHkhabhAk // 52 // ya eva puNyavAMstasya tvamapyAzu prasIdasi / puNyahInastu yastasya na prasIdasi jAtucit / / 53 / / iti tadvacasA dUno bhUpaH kopakarAlahak / prAha re! matprasAdena vastrAlaGkAraNAdikam / / 54 // dadhAnA bhavyabhojyAni bhuJjAnApi nirantaram / yadevaM vakSi tena tvaM svakarmaphalamApnuhi // 55 ||yugmN|| athAha parSalloko'pi mugdheyaM nAvagacchati / tvameva kalpavRkSo'si tuSTo ruSTo ymopmH||56|| madanovAca dhig lakSmIlavalAbhakRte'pyamI / jAnanto'pi nRpasyAgre kurvate'lIkabhASaNam // 57 // kimatho bahunoktena tubhyaM yastAta! rocate / varaH sa me'stu cetpuNyaM nirguNo'pi guNI tataH / / 58 // yadivA puNyahInAhaM sundaro'pi varastataH / asundaro dhruvaM bhAvI tAta! matkarmadoSataH // 59 // tataH prakupitaM jJAtvA mantrI vijJaptavAnnRpaM / svAmin ! samasti te rAjapATikAsamayo'dhunA // 60 // prajvalanniva roSeNa ghRtasikta ivAnalaH / sasainyo'tha nRpo rAjapATikArtha vinirgtH||61 // purAdahiratho rAjA nirgacchan kuSThipeTakaM / dRSTvA papraccha mantrIzaM so'pyuvAca yathAtatham // 62 // devAtra nagare saptazatasaMkhyAH kilAsinaH / 55555OMOM Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taiH sambhRyombaravyAdhigrasta eko nRpaH kRtH|| 63 // umbararADiti khyAto'bhitastaiH kuSThibhirvRtaH / varavesaramArUDho bambhramItyakhile pure // 64 // mahebhyAnAM kule rAjakule mantrikule'pi ca / gRhNan svapaJjikAdAnameSa AyAti sanmukham // 65 // vihAya tadamuM mArga gamyate'nyapathA prabho ! / tathA kRte kuSThino'pi valitAstatpathi drutam // 66 // rAjA prAha puro gatvA mantrinnetAnivAraya / dattvA prArthitamapyeSAM darzanaM yanna zobhanam // 67 // yAvanmantrI karotyetattAvattatpeTakAd drutaM / galitAGgulinAmAgAtkuSThI mantrI nRpAgrataH // 68 // sa cAvadannRpaM nAthA'smAkamumbararANakaH / sarvatra mAnyate sarvairdAnamAnAdibhirbhRzam / / 69 // 5 tenAsmAkaM dhanasvarNAdibhiH kArya na kiMcana / punarasmatprabhorekA rAjJI kApi na vidyate // 70 // kRtvA prasAdaM tadbhUpa! kanyAmekAM pradApaya / yuSmadattena cAnyena kRtaM svarNadhanAdinA / / 71 // niSiddho mantriNA bhUyo'pyavadad galitAGguliH / zrutAsmAbhinRpasyAsya kIrtirevaMvidhA yathA / / 72 / / kurute prArthanAbhaGgaM mAlavezo na kasyacit / hArayatveSa tAM kIrtiM yadvA yacchatu kanya- 12 kAm / / 73 / / babhANa bhUpo yuSmabhyaM dAsyAmi varakanyakAm / hArayetsvalpakAryeNa yataH kaH kIrtimAtmanaH ? / / 74 / yAsau kRtaghnatanayA sA deyAsmai mayA dhruvam / dhyAtveti nRpatiH sadyo valitvAgAniketane / / 75 / / AkArya madanAM prAha bhUpo'dyApi hi manyase / matprasAdaM tadvareNa pravareNa vivAhaye // 76 // cepunarnijakamaiva manyase tena samprati / samAnIto'styasau kuSThI varastattvaM vRNu svayaM // 77 // AhUya kuSThinAmIzaM nRpaH prAdAnnijAM sutAM / sa ca provAca bho rAjan ! kimayuktaM bravISyadaH // 78 // ekamagre'pyahaM pUrvakRtakarmabhavaM phalam / bhuJjAno'syAH striyo deva ! kathaM janma vinAzaye // 79 // tvaM ceddAsyasi ta. dehi dAsI dAsIsutAmatha / na cettatte'stu kalyANaM vrajAmi svaniketane // 80 // babhANa bhUpo bhadreyaM manyate karmaNaH phalaM / KC Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla - // 3 // tenAsi tvamihAnIto vicAraM hRdi mA kuru // 81 // zrutveti madanotthAya tasyombaravarasya sA / vivAhalagnavelAyAM karaM jagrAha pANinA / / 82 / / mAtRmAtulamurUyo'tha parivAro'samaJjasaM / tad dRSTvA kurute hAhAravaM zokabharArdditaH // 83 // tathApi nRpatiH kopATopAnnaiva nivarttate / jJAtataccA madanApi na saccAccalitA manAk // 84 // yAti vesaramAruhya madanAmumbare nRpe / eke vadanti dhigbhrUpamavicAriziromaNim // 85 // daivaM kecitsutAM kecijinadharma ca kecana / ke'pi nindantyupAdhyAyaM naikavAkyo jano yataH || 86 // zRNvantyevaM vacAMsyuccairumbareNa samaM yayau / hRSTena peTakenApi cakre pANigrahotsavaH // 87 // rAjJAtha surasundaryA vivAhArthaM nimittavit / pRSTaH prAha mahAlagnamabhUnmadanayA yadA / / 88 / / kuSThino'sya karo'grAhi sAmprataM tu na tAhazam / rAjApi prAha huM jJAtaM lagnasyAsya phalaM mayA / / 89 / / adhunApi nijAM putrIM sumahena vivAhaye / ityuktvA mudito rAjA vivAhaM kRtavAMstayoH // 90 // kumAro'thAridamanaH pariNIya nijAM purIm / prasthitaH surasundaryA samaM laukairnirIkSitaH // 91 // bhaNantyeke'nayoryogaM kRtavAn kIdRzaM vidhiH / suvinItA mahApuNyA yadvAsau surasundarI // 92 // nRpaM kecidvaraM kecitkanyAM kecijjanAstadA / prAzaMsan zivadharma ca kecitkecicca paNDitam ||13|| sanmAnaM surasundaryA madanAyA viDambanam / dRSTvA samagraloko'pi samaduHkhasukho'bhavat // 94 // itazca kuSThinA tena bhaNitA madanA nizi / yAhi bhadre ! naraM kazcid yauvanaM saphalIkuru // 95 // peTake'tra ca tiSThantyA bhavitA sundaraM na te / prAyaH kusaGgajanitaM kuSThamAsInmamApi yat // 96 // iti tadvacanaM zrutvA madanA sAzrulocanA | jagau bhUyo'pi no vAcyamidaM nAtha ! vacastvayA // 97 // prathamaM mahilAjanma kIdRzaM tatpunarbhavet / cecchIla vikalaM taddhi kAMjikaM kvathitaM nanu / / 98 / / tatprANanAtha ! maraNaM tvameva zaraNaM mama / udagacchatsahasrAMzurvadatorevametayoH caritram // 3 // Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 19 // madanAvacasA prAtarumbarezaH samaM tayA / zrImadahagRhaM prApto yugAdijinamAnamat // 100 // atha prasannavadanA madanA | KI madhurasvarA / praNamya zrIyugAdIzaM stotumevaM pracakrame // 101 // jayAdivararAjendra ! jaya prathamanAyaka ! / jaya prathamayogIndra ! jaya prathamatIrthapa! // 102 // bhavArNave jraamRtyurogduHkhormisngkle| majatAM yAnapAtrAbhastvameva jina! dRzyase // 103 // tvaM me mAtA pitA bhrAtA bandhuH svAmI suhRdguruH| gatimatirjIvitavyaM zaraNaM ca namo'stu te // 104 / / ghorarogArditA ye'tra ye ca duHkhaiH prpiidditaaH| te sarve sukhitAM yAnti tvatpAdAbjaprasAdataH // 105 // iti stuto mayA bhakyA shriiyugaadijineshvrH| mano'bhimatadAnAya bhava kalpadrumopamaH // 106 // itthaM jinastutiparA madanA yAvadasti sA / phalena tAvatpuSpasak jinakaNThAdudacchalat // 107 // jagRhe madanoktenombararAjena tatphalaM / puSpamAlA svayaM cAdAdAnandodyatamAnasA // 108 / / bhaNitaM ca tayA svAmin ! gato rogastanostava / jAto yenaiSa saMyogo jinarAjaprasAdataH / / 109 // madanAtha yutA patthA munIndugurusannidhau / prAptA praNamya tatpAdAviti zuzrAva dezanAm // 110 / / mAnudhyatvaM kulaM rUpaM saubhAgyArogyasaMpadaH / svargApavargasaukhyAni labhyante puNyayogataH // 111 / / evaM zrIdharmamAhAtmyaM vijJAya jagadadbhutaM / mithyAtvaparihAreNa tatra yatno vidhIyatAm // 112 // ihAstAM vibhavo bhUyAn kuTumbaM ca mahattamaM / paraM bhavAntare'vazyaM puNyamevAnugaM matam // 113 / / dezanAnte guruH prAha vatse ! ko'yaM narottamaH / madanApi rudantyAkhyat sarva vRttAntamAditaH // 114 // vijJaptaM ca vibho ! nAnyanmama duHkhaM hi kiMcana / paraM mithyAdRzo jaina dharma nindanti tanmahat // 115 // kRtvA prasAdaM tatkicidupAyaM kathaya prabho ! / samaM lokApavAdena yeneyaM kSIyate hi ruk // 116 / / kRpAmAnaso'thAkhyad gurustaduHkha Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla caritram. // 4 // duHkhitaH / bhadre'navA kurAdhanaM navapadAtmakaM // 117 / / arhantaH siddhAcAryopAdhyAyAH sarve'pi sAdhavaH / darzanajJAnacAritratapAMsIti padAni ca // 118 / / etaiH padaivirahitaM tatvaM nAstyatra kishcn| eteSveva tathA dRSTivAdaH sarvo'vatIrNavAn // 119 // siddhAH siddhyanti setsyanti ye jIvA bhuvanatraye / sarve'pi te navapadArAdhanenaiva nizcitaM // 120 / / etairnavapadaiH siddhaM siddhacakraM prakIrtitaM / tadaSTadalapadmasthaM dhyeyaM dhyAnaparAyaNaiH // 121 / / nAdabindukalopetaM mAyAvIjasamanvitaM / Adau praNavasaMyuktaM dhyAyedahantamantarA // 122 / / siddhAdIni caturdikSu darzanAdipadAni ca / vidisthitAni catvAri smara nityaM pramodabhAk // 123 / / siddhyanti yatprasAdena dhruvamaSTApi siddhayaH / anantasaukhyo mokSo'pi tasya sannihito bhavet // 124 // kSAnto dAnto nirArambha upazAnto jitendriyH| etadArAdhako jJeyo viparIto virAdhakaH // 125 // tadetadArAdhakenArjavamArdavazAlinA / bhAvyaM vizuddhacittena muninA gRhiNApi ca // 126 / / AzvinadhavalASTamyA AramyASTaprakArayA / pUjayASTau dinAnyAcAmAmlAni kuru bhAvataH // 127 / | navame ca dine paJcAmRtaiH snAnaM vidhAya ca / zrIsiddhacakrayantrasya vidhinArAdhanaM kuru // 128 // caitre'pyevaM tathA bhUyo'STAhnikAnavakena tat / ekAzItyAcAcAmAmlaiH pUryate sakalaM tpH||129|| kurvannevaM navapadadhyAnaM manasi dhAraya / sampUrNe ca tapasyatra vidhino. dyApanaM kuru // 130 // kRte'muSmin duSTakuSThajvarakSayabhagaMdarAH / kAsazvAsAdayo rogAH kSIyante tatkSaNAdapi // 131 / / na syAdasyAnubhAvena dAsyaM pressytvmndhtaa| mRkatvaM badhiratvaM ca daurbhAgyaM cApi dehinAm // 132 // etadArAdhanaparA na vandhyA vidhavApi ca / durbhagA mRtavatsApi jAyate jAtu nArI na / / 133 // yadi vA kiM bahUktena prasAdAdasya sarvadA / manomanISitaM sarva janaH prApnotyasaMzayaM // 134 // gururevaM siddhacakramahimAnaM prakIrNaM ca / tatrAgatazrAvakebhyastadvAtsalyArthamuktavAn Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AASARAGRAM // 135 // sAdharmikANAM vAtsalyaM ye kurvati nrottmaaH| zrImajinezvarasyAjJA zirasyAropitA hi taiH // 136 // gurvAdiSTaistatastairapyAnIyaitau svavezmani / sthApayitvAnnavastrAdyaiH saccakrAte prmodibhiH|| 137 // tatra sthitaH kumAro'tha zraddhAvAnmadanAnvitaH / guruvAkyAsiddhacakratapazcakre yathAvidhi // 138 // aSTAhnikAtapaH kRtvA navame'tha dine sudhIH / zrIsiddhacakrasnapanAmbubhiH svAGgaJca siktavAn // 139 // tena zAntijalenApa kramAdullAghatAM vapuH / maNimantrauSadhAdInAmacintyo mahimA yataH // 140 // taM tathAvidharogArtamapi rUpazriyA tadA / dRSTvA devakumArAmaM citrapUrNA na ke'bhavan ? // 14 // zrIsiddhacakramAhAtmyamitipratyakSamAtmanaH / vIkSya jainamate rAgaM babaMdhurniviDaM janAH // 142 // madanAtha svanAthasyAlokya rUpaM tathAvidhaM / prAha priya! prasAdo'yaM sarvo'pi gurupAdayoH // 143 // tAdRg naivopakurvanti mAtRpitrAdayo'pyamI / niSkAraNadayApUrNo gururyAdRk tu dehinAM // 144 // kumAro jinadharmasya mAhAtmyamanubhUya tat / jinadharmaikacitto'bhUt phalairevodyamo ytH||145|| jinaM natvA jina-13 gRhAnirgacchannanyadA sakaH / dRSTvA kAtyAyanI kAMcidvanitAM sahasA'namat // 146 // aho ! anabhrA vRSTirme jAtA mAturvilokanAt / vadatyasminniti jJAtvA zvazrU sApi nanAma tAm // 147 // papraccha jananI putraM kimidaM vatsa ! dRzyate so'pyAha sma snuSAyAste prasAdaH pazyatAmiti (dRshytaamiti)||148|| sAtha tadvattamAkarNya saharSA samabhUbhRzam / zazaMsa svaM ca vRttAMtamazeSamapi tadyathA // 149 // tvAM tathAvidharogAta vatsa! svacchamate / tadA / gRhe vimucya vaidyArtha kauzAmbyAM puri jagmuSI // 150 / / dRSTvA jinagRhe kaMcittatra jJAnadharaM muniM / apRcchaM bhagavan ! sajjaH kadA me bhavitA sutaH // 151 // muninoktaM tadA bhadre! sutaste jagRhe balAt / tenaiva kuSThivRndena nirmitazca nijaH prabhuH // 152 // tatkRtombaranAmA sa sAmprataM mAlavezituH / uduvAha sutAM tatra Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla nAmnA madanasundarIm // 153 // gurUpadiSTazrIsiddhacakramantrasmRteratha / bhadre ! tvadaGgajo jAto jAtarUpasamaprabhaH // 154 // takRtvA muditasvAntA yAvadatra samAgamam / tAvadvadhdhvA samaM dRSTo jyotsnayeva sudhaakrH||155|| tadvatsa! savadhUkastvaM jaya jIva sukhAnvitaH / yAvajjIvaM mamApi syAccharaNaM dharma ArhataH // 156 // itazca putrIduHkhena duHkhitAH rUpasundarI / svabhrAtuH | puNyapAlasya gRhe tiSThati shoktH||157 / / athAnyadA jinagRhe gatA yAvaddadarza sA / tAvatkumAraM taM jAyAjananIbhyAM sama-18 nvitaM // 158 / / upalakSya ca putrIM svAM rAjJI cetasyacintayat / nUnaM taM kuSThinaM tyaktvA madanAnyena cAlagat // 159 / / kule kalaGka AnIto jinadharmazca dUSitaH / yayA na tAdRzaM duHkhaM sutayA mRtayatayA // 16 // yAdRgIdRkSavRttena jIvantyApi mamAsti tat / matkukSau nApatadvajraM kathamevaM ruroda sA / / 161 // madanApi jagau mAtaH! ko'yaM harSapade tava / viSAdo yena jAmAtA'pyeSa te'bhUnirAmayaH / / 162 // vikalpo yazca te citte mAtarjAto'sti mayyapi / udeti pazcimAM bhAnu| stathApyevaM na saMbhavet // 163 // uce kumAramAtrApi bhadre ! maivaMvidhaM vada / tvatsutAyAH prabhAveNa sUnurme'bhUnnirAmayaH | // 164 // kathamevamathAcakhyau madanAvRttamAditaH / tataH kumArajananImavadadpasundarI // 165 // lokottaraguNA bhadre ! tvatsUnoviditA mayA / tathApi tatkulaM zrotuM kargakautUhalaM mama // 166 // sApyAkhyadaMgadeze'sti campAnAmamahApurI / tatra siMhastho rAjA tatpriyA kamalaprabhA // 167 / / tayozcireNa putro'bhUt zrIpAlo nAmavizrutaH / tasmin dvivarSadezIye naranAthovyapadyata // 168 // matisAgarasaMjJena rAjyabhaktena mntrinnaa| sadyaH zrIpAlabAlo'yaM paivye rAjye nivezitaH // 169 // tatpitRvyo jitasenaH kiyatsvapi dineSvatha / sainyabhedaM vidhAya svazizomantritavAn vadhaM / / 170 / / jJAtvA kuto'pi tanmantrya'katha lpo yathA / madanApi jI" 160 // ALANARRAHASAHERE Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yatkamalaprabhAm / sAdAya svasutaM rAtrau niragAnagarAdahiH // 17 // patyurmRtyuH sthAnanAzo vairitrAso'sahAyatA / bAlaH sutaH kka gantavyamiti ? duHkhAduroda sA // 172 // kathaMcitpravibhAtAyAM vibhAvaryAmatha prage / cacAlAsau purastAvanmilitaM kuSThipeTakaM // 173 // tad dRSTvA kamalA bhItA bhASitA kuSThibhizca taiH / bhadre ! kAsi ? kimatraikA ? kimu rodiSi vA kathaM // 174 // mA bhaiSIrbhagini ! bhadraM bhavAmaste shodraaH| tayApi nijavRttAntaH sarvastebhyo niveditaH // 175 / / te'pi tAM vesarArUDhAM kRtvA celuH zanaiH zanaiH / udbhaTA vairisubhaTAstAvattatra samAgaman // 176 / / apRcchaMste'pi bho ! dRSTA kApi rAjJI sutAnvitA / uktaM tairasti sAthai nazcetkArya tatpragRhyatAm // 177 / / ekenoktamime'smabhyaM pAmAnaM dadate khlu| ta(sa)deva dIyate sarvainaSTAste ta yAttataH // 178 // krameNojayinI prAptA sasutA kamalaprabhA / sa zrIpAlakumAro'pi kramAtprApannavaM vayaH // 179 // tataH sa karmadoSeNoMbararogArdito'bhavat / zrutvA kuto'pi kamalA vaidyaM kuSThAmayApaham // 180 // kauzAmbyAM puri saMprAptA jJAtvA tatra munermukhAt / putrazuddhimiha prAptA sA cAhaM kamalaprabhA // 181 / / eSa me tanujanmA ca bhadre ! zrIpAlanAmakaH / yastvatsutApriyo jAto vikhyAto jagatItale / / 182 / / atha siMhasthasyAGgajanmAnaM samavetya sA / pramodaparatantrAbhUdvizeSAdrUpasundarI / / 183 // vRttAntamenaM cAjJApi puNyapAlanRpastayA / jAmAtaraM samAdAya so'pi svasthAnamAgamat // 184 // athAnyadA gavAkSasthaM nRpastaM vIkSya sapriyam / acintayaddhi matputrI kulaM svamakalaGkayat / / 185 / / krodhAndhena mayApyekamayuktaM vihitaM khalu / kAmAndhayA madanayA dvitIyaM hi vidhervazAt / / 186 / / atrAntare puNyapAlo rAkSe taccaritaM jagau / tacchrutvA naranAtho'pi hRSTastadgRhamAgamat / / 187 / / saMbhASya bahumAnena sutAM jAmAtaraM tathA / mahAmahena nRpatinijagehaM samAnayat // 188 // zrutvA tamatha vRttAntaM Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla caritram | lokaH sarvo visiSmiye / jineMdrazAsanasyocaiH prabhAvaH prasRto muvi // 189 // zrIpAlamanyadA rAjapATikArtha vini gataM / dRSTvA grAmyeNa kenApi pRSTaM ko'yaM narottamaH // 190 // anyenoktaM narendrasya jAmAtAsau nigadyate / vacaH zrutveti vicchAyaH sa samAgAnijaukasi // 191 / / dRSTvA taM tAdRzaM mAtA'pRcchatkAluSyakAraNaM / so'pyAkhyadadhamatvasya lakSaNaM metra tiSThataH / / 192 / / yataH-uttamAH svaguNaiH khyAtA madhyamAstu piturgunnaiH| adhamA mAtulaiH khyAtAH shvshuraishcaadhmaadhmaaH||193|| tenAhaM gamanaM kurve videshdrshnecchyaa| tvayA sukhena vadhvA ca mAtaH! stheyaM svmndire||194||athaah jananI vatsa! khedaM mA kuru cetasi / gRhANa paitRkaM rAjyaM zvazurasya balAdapi // 195 / / trapAkaramidaM mAtarabhimAnavatAM nRNAm / svabalAdyadi gRhAmi kRtArthaH syAM tadA nanu // 196 // anumanyasva tanmAtarvidezagamanAya mAm / yenAcireNa rAjyaM svaM gRhNAmi svabhujaujasA // 197 / / (taMpai jaMpai jagaNI bAlo saralosi taMsi sukumAlo / desaMtaresu bhamaNaM visamaM durakAvahaM ceva // 1 // to kumarojaNaNIMpai jaMpai mA mAi erisaM bhaNasu / tAvacciya visamattaM jAva na dhIrA pavajaMti // 2 // pabhaNai puNovi mAyA vaccha ! ya amhe sahAgamissAmo / ko amhaM paDibaMdho tumaM viNA ittha ThANaMmi // 3 // kumaro kahei ammo tummehiM sahAgayAhiM sa| vattha / na bhavAmi mukkalapao tA tumbhe rahaha ittheva // 4 // mayaNA bhaNei sAmiya! tumhaM aNugAmiNI bhavissAmi / bhAraM pi hu | kiMpi ahaM na karissaM dehachAyava // 5 // kumareNuttaM uttamaM dhammapare devi ! mama vayaNeNaM / niyasasssu sUsaNaparA tumaM rahasu ittheva // 6 // mayaNAha paipavAsaM saiu icchaMti kahavi no tahavi / tumhaM Aesucciya mahappamANaM paraM nAha ! // 7 // arihaMtAipayAI khapi na mayAu milhiyajvAiM / niyajaNaNiM ca sarijasu kayAvi hu maMpi niyadAsiM // 8 // ) Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahaMdAdipadAni tvaM dhyAyeryadanubhAvataH / sukhenaiSyAmi kAryoM na hRdi khedo manAgapi // 198 // jJAtvA tannizcayaM sApi kRtakautukamaMgalA / visasarja sutaM so'pi cacAla karavAlabhRt // 199 // grAmAkarapurAdIni zanairullaMghayannasau / pRcchati sma vane kaMcinnaraM dhyAnakatatparam // 200 // kastvaM ? kathamihaikAkI kiM vA dhyAyasi mAnase so'pyAha taM smarAmye| nAM vidyAM sadgurudezitAm // 201 // na siddhyati paraM bhadra! sA vinottarasAdhakam / narottama! tatastvaM me bhavatUttarasAdhaka: // 202 // tataH kumArasAnnidhyAtsiddhavidyaH kSaNAdasau / dadau kRtopakArAya kumArAyauSadhIyugam // 203 / / uktaM ca jalatAriNyekA'parA zastravAriNI / bhujayordhAraNIye ca veSTayitvA tridhaatubhiH||204|| tataH kumAreNa yutaH sa vidyAsAdhako gireH| yayo nikuJja proktaM ca dhAtuvAdinaraistvidaM // 205 // deva! tvaduktakalpenA'smAkaM saadhytaampi| kenApi kAraNenAtra rasasiddhirna jAyate // 206 // kumAro'pyUcivAn bhadra ! madRSTyA sAdhayantviti / taistathA vihite jAtA siddhiH kalyANasaMbhavA // 207 // tadAgrahAdathAdAya kumAraH kAMcanaM kiyat / bhRgukacchapuraM prApto vilasan dhanamicchayA // 208 // tatrAgato'tha kauzAmbyA mahebhyo dhavalAbhidhaH / yiyAsuH parakUlaM sa bhUri yAnAnyasajjayat // 209 // nRpAdezAdatho nAnAvidhairmRtvA kryaannkaiH| cAlyamAnAni yAnAni manAgapi na cAcalan // 210 // cintAture'tha dhavale zAkinyekA hyado'vadat / dvAtriMzallakSaNenAtra puMsA balividhiM kuru // 211 // nRpAdezena nirnArtha zrIpAlaM samavetya tam / zreSThI balividhAnArtha nijapuMbhiradhArayat // 212 // eSo'pyajaiSIddhavalabhaTAneko'pi lIlayA / jJAtvAmahAnubhAvaM tamatha zreSThyapyado'vadat / / 213 // paropakArarasikopAyaM kaMcitkurudhva tam / calanti yAnapAtrANi yenAmUni kSaNAdapi // 214 // dInAralakSadAne'tha zreSThinA svIkRte sati / acAlayannavapada Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla caritram. dhyAnAdyAnAnyasau kSaNAt // 215 // mahAmantrasmRterasya praNaSTA duSTadevatA / dInAralakSaM dattvAtha zreSThI zrIpAlamRcivAn // 216 / / dInArANAM sahasreNa pratyekaM prativatsaram / gRhItamasti sAthai sve bhaTAnAmayutaM mayA // 217 // tvamapyeSyasi cedbhadra ! tannijaM brUhi vAJchitam / so'pyAha sma yadetebhyaH sarvebhyo dIyate tvayA // 218 / / ekAkine'pi taccheSThin ! yaccha svacchamanA hi me / snehalobhena yannUnamucchiSTamapi bhujyate // 219 // dInArakoTimAdAsye varSe naitattathApi te / dazasahasrAn dAsyAmi kuru pazcAdyathocitam // 220 / / kumAro'thAha me tAta ! rAyA kArya na kiJcana / dacA bhATakamapyetat (pa)kiMtveSyAmi tvayA samam // 221 // zreSThinApyomiti prokte yAnArUDhazcacAla saH / prAptAni babbaradvIpe yAnapAtrANyapi kSaNAt // 222 // mahAkAlAbhidhastatra nRpo bhUribalAnvitaH / zreSThinaM samupAgatya vastuzuklamamArgayat / / 223 / / adadAno'tha taM zreSThI yuddhAya praguNIbhavan / samaM bhaTAyutenApi jito baddhazca tatkSaNAt / / 624 / / atrAntare kumAro'pi zreSThinaM prAha bho! vada / kva gatAste bhaTA ? yebhyaH koTidattA tadA tvayA // 225 / / adyApi tava sarvasvaM tadito vAlayAmyaham / yadArddhamapi datse me so'pi tatpratipannavAn // 226 / / kumAro'pi tataH khaDgacApatUNIrabhRtsvayaM / baDvA nRpaM mahAkAlamAninye zreSThisannidhau // 227 // bandhAnmukto'tha dhavalo nRpaghAtArthamutthitaH / zaraNAgata ityuktvA kumArastaM nyaSedhayat // 228 / / mapTena zreSThinAthaite vRttibhaGgAnirAkRtAH / kumArendrasya sevAyai subhaTAH samupAgaman // 229 / / svabhAgAgatayAneSu niyuktAstena te pRthak / saccakre ca mahAkAlanRpaM bandhAdvimocya saH // 230 / / mahAkAlo'pi taM puNyazlokaM nItvA nije pure / vasanAzanabhUSAdyaiH satkRtyeti jagAda ca / / 231 // kumArendra ! 1' rAyA 'lakSmyA / FASEARCARE Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tvadAyattaM rAjyaM prANAH zriyo'pi me / tathApi yAsau madanasenA nAmnA mamAGgajA // 232 // prasaunAM svayaM (svIya) pANigrahaNena kRtArthaya / tannibaMdhAtkumAro'pi sadyaH pariNinAya tAm // 233 / / mahAkAlo'pi bhUpAlaH svajAmAtre tato dadau / gajAzvaratnakozADhyaM svarNAdi karamocane // 234 // navanATakaM vastrAlaMkAraratnAdibhirbhUtam / mahAyAnaM catuHSaSTikUpastaMbhayutaM tathA // 235 // kumArendro'pi sAmagryAM praguNAyAM tato'calat / ratnadvIpaM ca samprApya tasthau vArinidhestaTe / / 236 // pazyanATyavidhiM yAvadAsIno'sti kumArarAT / tAvattatrAgataH ko'pi puruSo vararUpabhAk // 237 / / visRjya nATakaM pRSTaH kumArendreNa so'JjasA / kastvaM ? kutaH sameto'si ? vadAzcarya ca kiMcana / / 238 / so'pyAha ratnadvIpe'tra rtnsaanungottme| sadratnasaMcayApuryAM nRpo. 'sti kanakadhvajaH // 239 // caturNAM tasya putrANAmuparyekA sutAbhavat / nAmnA madanamaJjUSA jinadharmaikanizcayA / / 240 // nRpo'nyadA jinagRhe nijapUrvajakArite / zrIyugAdijinaM nantuM parivArayuto'pyagAt // 241 // viracayya mahApUjAM jinasya nRpaputryapi / sAnandA vandate devAn jinadhyAnaparAyaNA / / 242 // nRpo'pi tatkRtAM pUjAM vIkSya vismitamAnasaH / dadhyau jinendrapUjAyAM kIdRgasyA hi kauzalam // 243 / / yathAvadanurUpo'syA varaH kazcana saMbhavet / tadA cintAsamudrasya prApnuyAM pAramadhyaham / / 244 // iti cintayato rAjJaH kumArI garbhagehataH / yAvaniryAti tAvattakapATayugalaM tathA // 245 // amiladvalayuktenApyuddhATyate na vai yathA / kumArI svakRtAM pUjAmapazyantI ruroda ca // 246 // nRpo'pi dadhyau doSo'yaM mamaiva yajinAlaye / varacintAkRte zUnyamanAH kSaNamaho'bhavam / / 247 // dhyAtveti zAsanasurIprasAdanavidhau nRpH| upavAsatrayaM cakre dhRpotkSepapurassam / / 248 // tRtIyasminneva dine cintAcAnte nRpe nizi / sahasA divyavANyevaM prAdurAsI jinaukasi // 249 // Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhopAla caritram. ACCA%ARORSC3% yathA--dosa na kAMI kumarI iha naravara dosa na koii| jiNa kAraNiM jiNahara jaDio taM nisuNau sahu koi // 250 // jasu nara diThai hoise jiNaharamukkaduvAru / soija mayaNamaMjUsiya hoisai bharatAru // 251 // siririsahara olagaNI huM cakkesarI devI / mAsAbhiMtara tasu naraha ANisu niccala mevI // 252 // yadRSTyA jinagehasya dvAramuTayidhyati / dhruvaM madanamaJjUSAyogyo bhAvIvaro'pyasau // 253 / / zrImadyugAdinAthAMhibhaktA cakrezvarI jagau / mAsAntastamihAneSye vidheyA nA'dhRtistataH // 254 / / taddvArodghATane sarvairapi yatno vinirmame / sa ca sarvo'pi saMjAtostyavakezIva niSphalaH // 255 // puruSottama! taccettvaM dvAramuddhATayiSyasi / dhruvaM cakrezvarIvANI tnmaasaantrmilissyti||256|| tadAkarNya kumAro'pi ttraagaatspricchdH| dRSTe tasmin jhaTityeva dvAramujaghaTe'tha tat // 257 / / tataH sarve'pi santuSTA nRpAmAtyAdayo jnaaH| natvA kumAraM papracchanijavaMzAbhidhAdikam // 258 // svamukhena svavaMzAdivarNanaM kriyate katham ? / iti sa cintayAmAsa cAraNarSistadAgamat // 259|| taM vanditvA nRpAyeSu niSaNNeSu yathAkramam / cAraNazramaNazcakre dezanAM klezanAzinIm / / 260 // dharmaH samyasvamUlo'yaM tattu tattvatrayAtmakam / saddevagurudharmAzca tattvAnIti vidurjinAH // 261 / pratyekaM te'tha vijJeyAH kramAd dvitricaturvidhAH / arhatsiddhabhedabhinna devatattvaM prakIrtitam // 262 // gurutattve'pi bhedAzcAcAryopAdhyAyasAdhavaH / dharmo'pi darzanajJAnacAritrasattapo'bhidhaH // 263 // yadeteSveva navasu dRSTivAdo'pyavAtarat / tadbhaktyArAdhanIyAni padAni tAni sarvadA // 264 // etadArAdhanAtkAntikIrtisaubhAgyasiddhayaH / ihaloke'pi jAyante zrIpAlasyeva nizcitam // 265 / / rAjApRcchanmune! ko'yaM ? zrIpAlo'nena vA katham ? / siddhacakraM samArAdhya prAptamatraiva satphalam // 266 // taM nRpAvaM samAcakhyau muniH svakarasaMjJayA / // 8 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tadvattamapi cAzeSa nRpapRSTo munirjagau // 267 // zrutvA tatkulanAmAdi vizeSAd hRSTamAnasaH / nRpaH pradattavAMstasmai kumArAya nijAM sutAm // 268 // nRpapradattAvAse'tha priyAdvayayutaH sthitaH / siddhacakrasmRtiM kurvan sukhamAste kumArarAT // 269 / / anyadA sthAnamAsInaM nRpaM ko'pi vyajijJapat / ekena sArthapenAtra zulkaM bhagnaM vibho ! tava / / 270 // sa cAparAdhI baddho'sti daNDaH ko'sya vidhIyate / so'pi bhrakSepamAtreNa taM vadhAya samAdizat / / 271 / / evamazraddadhAne'tha kumAre bhUpatistakam / yAvadAnAyayattAvatsa kumAreNa lakSitaH // 272 // dhavalazreSThinaM taM sa nRpAdezAdamocayat / sAparAdheSvapi prAyaH sAdhavaH syurdayAparAH // 273 // kiyato'tha dinAn sthitvA kumAraH zvazurAlaye / dhavalazreSThinA yuktazcacAla svapuraM prati // 274 / / dhavalo'tha kumAraddhiM patnIyugmaM tathAsya ca / dRSTvA (ca?) calacitto'bhUt kimakArya hi lobhinAm / / 275 / / so'pi tannijamAkUtaM caturmitrairamantrayat / trayaH subuddhidAste'tha dhavalaM pratyabodhayan / / 276 // anyasyApi na yujyeta dhanastrIharaNaM nRNAm / prabhostadvAJchakA ye tu te svAmidrohapApinaH // 277 / / yadyAnacAlanaM yacca mahAkAlAdvimocanam / vidyAdharendrAcca sakhe ! vismRtaM kiM tavAdhunA ? // 278 // evaMvidhopakAraikakAriNyapi narottame / yad drohabuddhistannUnaM pizunasyaiva lakSaNam / / 279 // anyacca na tvaM dhavalo lezyayA kRSNayAnayA / ataH paraM tu nAsmAkaM tvayA''lApo hi yujyate // 280 / / ityuditvA trayo'pyete yayurnijanijAspadam / vakrasvabhAvasturyo'tha zreSThinaH paarshvmaashritH||281|| uvAca ca vipakSA hi zreSThinnete trayo'pi te / pazyAhaM sAdhayAmyeSa tatkSaNAttava cintitam // 282 / / zreSThyapyuvAca satyaM tvaM madartha sAdhayiSyasi / tathApi brUhi mitrAtra ko'pyupAyo vidhIyate ? // 283 // so'pyAha baddhamaJca'smin guNAdhAreNa maNDite / AropyainaM guNacchedAt pAtayiSya mahArNave // 28 // DRONACADERS Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla - // 9 // tatastvaM nAyako bhAvI strINAM zrINAM ca nizcitam / ityukte tena tatkAryaM zreSThI siddhamamanyata / / 285 / / athAnyadA kautukArthaM tamAro pyoccamaJcake / tena kUTaprayogeNa pAtayAmAsa so'mbudhau // 286 // nipatan sahasA so'pyarhadAdIn dhyAyati sma ca / tatprabhAvAnmInapRSThe sthitaH kauMkaNamAptavAn || 287 // kasminnapi vane tatra campakAkhyatarostale / supto jajAgAra yAvaddadarza parito bhaTAn || 288 // tairvijJaptaM vibho ! sthAnAbhidhAnapuravAsinA / vasupAlanRpeNAmI tvatkRte preSitA vayaM / / 289 / / yadasmAbhistvamevAtra yathoktaguNazobhitaH / dRSTo'si tatsamAgaccha samAruhya turaMgamam / / 290 / / tatra prAptaH kumAro'pi sarvAropitavismayaH / abhigamya nRpeNApi dAnamAnaizca pUjitaH || 291 // uktavAnekadA prAptaH kazcinaimittikAgraNIH / putryA madanamaJjaryAH pRSTazca varahetave // 292 // tenoktaM sitavaizAkhadazamyAM jaladhestaTe / chAyAtarutale suptaH so'syA bhAvI dhruvaM varaH // 293 // AnIto'syetadarthaM tat putryAH pANigrahaM kuru / ityuditvA nRpazcakre vivAhaM varakanyayoH // 294 // dezagrAmapurAdIni dadato'pi nRpAdasau / sthagIdharapadaM svasya samprArthya labdhavAMstataH / / 295 / / itazca dhavalazreSThI sAMyAtrikanRNAM puraH / hA daiva ! kiM tvayA cakre'smatprabhorIdRzI dazA // 296 // vadamevaM zucAkrAnto hRdayaM kuDTTayan bhRzam / vilalApa sa bhUyo'pi lokapratyaya hetave // 297 // tacchrutvA madane hAhAravaM bhUmau nipetatuH / kathaMcillabdhacaitanye svorastADaM vilepatuH // 298 // dhavalo'pi tadAgatyAvadanmadhurayA girA / bhadre ! mA kurutaM khedaM zocyate na mRtaM gatam // 299 // sa tAvadyuvayoH svAmI yuvAM muktvA gato yadi / tathA punarapyeSo'haM bhAvI vAM prANavallabhaH / / 300 / / iti zrutikaTuprAyaM vAkyamAkarNya duHzravam / vizeSAd duHkhabhAjinyau dadhyaturmanasIti te / / 301 / / dhruvametena pApenAkAryakAryamidaM yataH / bhujyate yAdRguddvArastAdRkSa eva nizcitam // 302 // caritram. 118 11 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | cintayantyorityanayoryajAtaM tanizamyatAm / kSaNAjalenollalitaM pavanena ca jRmbhitam // 303 / / unnataM meghamAlAbhidyoMtitaM vidyutApi ca / prasRtaM ghoratamasA raudrazabdaiH samutthitam / / 304 // pravRttaM cATTahAsenetyutpAtAH zatazo'bhavan / tad dRSTvA dhavalaH zreSThI bhayabhrAntamanA abhUt / / 305 // uccaiH kolAhalAkrAnte sAMyAtrikajane tadA / cakrezvarI prAdurAsItsaccakraM bibhratI kare // 306 / / tadAdiSTaH kSetrapAlastaM durbuddhipradAyakam / udbhadhya kUpastambhe'tha gatAsuM cakrivAn kSaNAt / / 307 // dhavalo bhayabhItaH san striyoH zaraNamAzritaH / mA kArSIH punarityuktvA vimuktazcakrayApyasau // 308 // atho jagAda madane prItA cakrezvarI surI / mAsAnte bahulakSmIyuk saGgameSyati vAM patiH // 309 // na kAryastanmanAka khedo manasIti nigadya sA / kalpavRkSasrajaM kaMThe'kSipanmadanayostayoH / / 310 // asyA srajo'nubhAvena duSTA dRkSyanti vAM na hi / ityuditvA tiro'dhatta kSaNAcakrezvarI surI // 311 // trayo'pyatha vayasyAste prAhuHsma dhavalaM prati / dRSTaM kubuddhidAtRRNAM phalamatraiva janmani // 312 / / anayoH zaraNaM prApya chuTito'si bhavAnapi / pApaM kurvan punaH zreSThin / lapsyase'narthasantatim / / 313 // athAbdhau vahamAneSu yAneSu nikhileSvapi / kiyatsvapi dineSveSa punarevamacintayat / / 314 / / aho ! puNyodayo yanme svAyattA zrIrasAvabhUt / manyete cetstriyau mAM tat saubhAgyopari maJjarI // 315 // vicintyeti tayoH pArzva preSayAmAsa ceTikAm / sApi nirbhasitA tAbhyAM tataH svayamagAdasau / / 316 // mAlAprabhAvato yAvanmadane naiSa pazyati / kuTTayitvA sa dAsIbhistAvanirvAsito gRhAta // 317 // itazca tAni yAnAni nIyamAnAni vartmanA / pavanaprAtikUlyena samprApuH kauMkaNaM taTam // 318 // dhavalo'pyupadApANirupAgacchannarezvaram / sthagIdhareNa tAmbUlaM bhUpo'pyasmai vyatItarat // 319 // zrIpAlaH zreSThinaM vIkSya tatkSaNAtsamalakSayat / 40CANCHOCACCCCCACANCECASCAMER Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla - // 10 // cintayAmAsivAnevaM zrIpAlaM vIkSya zreSThyapi // 320 // zrIpAlo'yaM kimathavA ? ko'pyanyaH 1 sadRzo'munA / kuto'pi jJAtatadvRttaH zreSThI vajrAhato'bhavat || 321|| nRpajAmAtaraM taM sa jJAtvA zreSThI gRhaM yayau / mAtaGgAnAM kulaM tAvat tatrAgAd gAnahetave // 322 // cintAturo yAvadasAvebhyaH kiMciddadAti na / tAvatairgaditaM svAmin ! kiM ruSTo'smAsu varttase 1 / / 323 / / athAkArya rahasyekaM zreSThI mAtaMgamUcivAn / haMsi kenApyupAyena nRpajAmAtaraM yadi // 324 // vitarAmi tadA nUnaM sarvaM tvanmukhamArgitam | gRhANa kAryasiddhyarthamarddhalakSamitaM dhanam || 325 || pratipadya tadeSo'pi sakuTumbo nRpAntike / cakre gAnaM nRpo'pyasmai sa tAmbUlamadApayat / / 326 / / tadaikA vRddhamAtaMgI kumAragalakandale / lagitvA kutra putra ! tvamityuktvA vyalapaddhahu // 327 // hA vatsa ! kiyataH kAlAnmilito'si mamAdhunA / kutra bhrAnta iyatkAlaM ? zodhito'si pade pade || 328|| mAtaMgo'pyavadatsvAmin ! laghubhrAtA mamAsakau / yuSmatpArzvasthitaH sampratyasmAbhizcopalakSitaH || 329 // ekADvocanmama bhrAtA bhrAtRvyo'syaparA'vadat / devaro'syaparovAca puNyaiH prApto'si sAmpratam ||330|| dadhyau nRpo hahAnena kulaM mama kalaGkitam / tadeSa kutra hantavyaH pApabhAjAM ziromaNiH // 329 // nRpau naimittikaM prAha kimayaM durmate ! tvayA / mAtaGgo na mamAkhyAtastadvadhyo'si tvamapyare || 332 || nRpaM naimittiko'voca mAtaGgo naiSa nAtha ! he| kiMtu mAtaGganAtho'yaM bhaviSyati na saMzayaH / / 333 || gADhaM ruSTo nRpo'pyetau vadhArthaM yAvadAdizat / vyajijJapadidaM tAvannRpaM madanamaJjarI ||334|| AcAreNa kulaM jJeyamidaM loke'pi gIyate / lokottarastadAcAraH ko'pyapUrvo'tra dRzyate // 335 // nRpaH prAha kumAraM bhoH ! prakAzaya nijaM kulaM / so'pyAcakhyau jalaM pItvA gRhaM kiM pRchayate 1 nRpa / / 336 / / sainyaM saJjaya yathA me jau nigadataH kulam / svajihvayA svavaMzasya varNanaM yat trapAkaram ||337|| yadvA pravahaNAntaHsthe AnIya caritram . // 10 // Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vanite mama / kulaM pRccha kSamAnAtha ! yadi te saMzayo'ratyayaM // 338 // papraccha dhavalaM rAjA tvadyAne vanitAyugam / kimasti so'pi vicchAyastatkSaNAnyagmukho'bhavat // 339 // nRpAdiSTainaraiste dve Aninye tatkSaNAdapi / apyete nijabhartAraM vIkSya svAnte jhrsstuH||340|| atha pRSTA narendreNa vidyAdharasutA jagau / kumAracaritaM sarva jagadAzcaryakArakam // 341 // rAjA provAca tannUnaM mamaiva bhginiisutH| sakuTumbo'pi mAtaGgo rAjJA ruSTena tADitaH // 342 // so'pyAha sarvamapyetatsArthavAhena kAritam / asmAbhirdhanalobhAndhastatprabho ! kSamyatAmidam // 343 // ruSTo nRpaH zreSThinaM taM vadhAya samupAdizat / kumAro'mRmucattaM ca santaH sarvatra sakRpAH / / 344 // mAtagAdhipatAM pRSTaH rAjJA naimittiko'vadat / mAtaGgA hastinasteSAmadhipo'yaM bhaviSyati // 345 / / tato visRSTaH satkRtya naimittikaziromaNiH / jAmAtaraM ca jAmeyaM zrIpAlaM bahvamanyata // 346 // kumAro'pyeSa dhavalaM nItvA nijaniketane / svagehacandrazAlAyAM sthApayAmAsa mAnadaH // 347 // tatra supto'nyadA rAtrau sa taddhAtaM vicintayan / Aruhya saptamI bhUmiM yAvadghAtArthamudyataH // 348 // tAvattadutthapApena pAtitaH prApa pApabhAk / vihAya saptamI bhUmi saptamI narakAvanim // 349 // loko'pi taM tathAvasthaM prAtarvIkSya mitho'vadat / nUnamatyugrapApAnAM phalamatraiva dRzyate // 350 // yaJcintyate parasmin hi tatsvasyaivAdhigacchati / kumAre cintito drohaH zreSThinyeva yathAbhavat / / 351 // taccaritraM kumAro'pi dhyAyan zokAtsagadgadaH / tatpretakRtyaM kRtvAtha dadau tasmai jalAJjalim / / 352 // dhavalasya ca trayo ye'bhUvan sdbuddhidaaykaaH| sarvazrINAM kumAreNa te'dhikAre niyojitaaH|| 353 // kumAro'thAnyadA rAjapATikA) vinirgataH / sArthavAhaM puraH kazcid dRSTvA papraccha ceti tam // 354 // kutastvamAgataH ? kutra gamiSyasi ? ca sArthapa ! nAnAdezabhramAtprAptamAzcayaM brUhi kiMcana Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla - // 11 // // 355 || so'pyAkhyadAgataH kAJcayAH kambudvIpaM vrajAmi ca / dRSTaM yadantarAzcaryaM tatkumAra ! nizamyatAm ||356 / / ito'sti yojanazate kuNDalAkhyapure nRpaH / makaraketustadrAjJI karpUratilakAbhidhA / / 357 / / tayorbahuSu putreSu sutA'bhUdguNasundarI / sA ca sarvakalAdakSA vINAvAdye vizeSataH // 358 / / pratyajJAsIdidaM sA cAnyadA vINAvidhau hi mAm / vijetA varaNIyo yaH sa eva hi varo mayA / / 359 / / tacchrutvA tatra samprAptA rAjaputrA anekazaH / vINAbhyAsaM prakurvanti tatpANigrahahetave || 360 // paraM na jIyate kenApyasau vINAvizAradA / tvaM cejeSyasi rAjaMstAM tattavaiva bhavitryasau / 361 // ityAkarNya kumAro'pi didRkSustatkutUhalam / kRtvA navapadadhyAnaM yAvatsupto'sti tAvatA // 362 // saudharmavAsI zrI siddhacakrAdhiSThAyakaH suraH / vimalezaH samAgatya kumAraM pratyado'vadat // 363 // icchA'kRtiyoMmagatiH kalAsu, prauDhirjayaH sarvaviSApahAraH / kaNThasthite yatra bhavatyavazyaM, kumAra ! hAraM tadasuM gRhANa || 364 // vadannevaM kumArasya kaNThe hAraM nivezya saH / svasthAne 'gAtkumAro'pi tatkSaNAtkuMDalaM puram || 365 || kRtavAmanarUpo'sau hArasyAsya prabhAvataH / vINAbhyAsaM prakurvANaH kaM kaM hAsayati sma na ? // 366 // tatrAtha lekhazAlAyAmabhyasyanti nRpAGgajAH / vINAvAdyaM ca so'pyeSAM madhye'bhyAsaM karoti ca / / 367 / / upAdhyAyaM vazIkRtya vINAmAdAya vAdayan / tattantrIM troTayAmAsa sphoTayAmAsa tumbakam || 368 / / vaiparItyena gRhNazca vINAM hAsyaM pravarddhayan / janairnivAryamANo'pi tAM krIDAM sa mumoca na / / 369 || pratimAsaM sadasyete svaM svaM vINAsu kauzalam / nRpAGgajAyAH purato darzayanti nRpAGgajAH // 370 // gacchatsu teSu sarveSvekadA tatraiva vAmanaH / lokairvihasyamAno'pi kumAryAH pura Agamat || 371 || svarUpadarzanenAsau kumAryA rAgamutkaTam / vAmanatvena lokAnAM hAsyamevamavIvRdhat ||372 || caritram // 11 // Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tathAsau tatra vINAyA darzayAmAsa kauzalam / rAjaputrImukhaH sarvaH parivAro'pi vyasmayat // 373 / / atha pUrNapratijJA'sau kumArI guNasundarI / vRNute sma kumAraM taM jagatsAraM tanuzriyA // 374 / / cintayanti nRpAdyAste vAmano'yaM hahA ! vRtaH / tAvatkumAraH svaM rUpaM teSAmeSo'pyadIdRzat // 375 / / tadrapadarzanAttuSTastasmai kanyAM nRpo'pyadAt / ratnasvarNAdidAnaM ca cakAra karamocane // 376 // tatra sthitaH kumAro'sau samayaM gamayansukham / vaidezikena kenApyanyadeti jJApito mudA // 377 / / deva ! svarNapure rAjA vajraseno'bhidhAnataH / trailokyasundarI tasya putrI svaHstrImanoharA // 378|| atha tasyAH kRte rAjJA svayaMvaraNamaNDapam / prArabhyAkAritAH santi zatasaMkhyA narezvarAH // 379|| zutrizukladvitIyAyAM lagnaM kalye ca tadinam / zrutvetyagAtkumAro'pi kubjarUpeNa tatpuram ||380||kunjN vIkSya nRpAHprocuH kimarthaM tvaM smaagtH| so'pyAkhyadyatkRte yUyamAgatAstatkRte'pyaham // 381 / / itthaM nAnAvidhairvAkyasiyAmAsa tAnayam / atrAntare nRpasutApyAruhya zivikAM varAm / / 382 / / dadhAnA vAsasI zubhre svarNaratnavibhUSaNA / samAgAdvibhratI pANI svayaMvaraNamAlikAm // 383 // darziteSu pratIhAryA nikhileSvapi raajsu| svarUpasthaM kumAra taM dRSTvAsau mumudetarAm // 384 // atrAntare zAlabhaMjIvadanAddhAradevatA / prAha vijJAsi vatse ! cettadamuM kubjakaM vRNu // 385 / / yadi dhanyAsi vijJAsi jAnAsi ca guNAntaram / tadenaM kubjakAkAraM vRNu vatse ! narottamam / / 386 // tacchrutvA kubjarUpo'pi | vRto yAvattadaitayA / udAyudhA nRpAstAvattaM kubjaM paryaveSTayan / / 387 / / kSaNAjigAya tAneSa kubjo'pi svabhujaujasA / tad dRSTvA vajraseno'pi kubjakaM tamado'vadat / / 388 / / tvayA yathA kumArendra ! prAduzcakre nijaM balam / tathA rUpamapi svIyaM prakAzyAsmAn pramodaya // 389 // tathAkRte kumAreNa bhUpo'pyasmai nijAGjAm / davA pradhAnA''vasathe sthApayAmAsivAMzca Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla caritram. // 12 // *CREA4%AC RAMECHASRECHAR tam // 390 // anyadAtha naraH ko'pi sadaH prApya jagAvadaH / deva ! dalapattane'smina dharApAlAbhidho nRpaH // 391 // tatputrI jinadharmaikacittA shRnggaarsundrii| pratyajJAsItpuraH paMcasakhInAmiti sAnyadA // 392 / / ghRNomi jinadharmajJameva nAnyaM varaM halAH / / UcustA lakSyate cittasamasyApUraNAtsa ca // 393 / / tataH sanIpaJcakena samasyApaJcakaM hyasau / adIdRzacca bhUpebhyo na ca tatko'pyapUrayat // 394 // tacchrutvAgAtkumArastatpuraM haarprbhaavtH| zAlabhaMjikayA sadyaH samasyA apyapUrayat // 395 // ___tadyathA-'maNavaMchiyaphalahoi' / arihaMtAi navapaya niyamaNu dhare ju koi / nicchai tasu naraseharaha maNuvaMchiyaphala hoi // 396 // dvitIyA prAha-avara ma jhaMkho Ala' / arihaMta deva susAdhu guru dharma te dayAvizAla / maMttuttamanavakAravara avara ma jhaMkho Ala // 397 / / tRtIyA smAha-kari saphalaM appANa' / ArAhavi devaguru diu supatta dANa / tabasaMyamauvayAra kari kari saphalu appANa // 398 // caturthI prAha-'jittau likhiu nilADi ' / are maNa appA khaMcidhari ciMtAjAla ma pADI / phala tittau pAmIe jitto likhiu nilADi' // 399 // paMcamI prAha-'tasu tihuyaNa jaNa daas'| annabhavaMtarasaMciuM puNNa sunimmala jAsu / tamu bala tasu siri tasu jasa tasu tihuyaNa jaNa dAsa // 40 // | pUritAsu samasyAsu pUrNasandhA kumAryapi / tatkaNThapIThe dakSAsau cikSepa varamAlikAm // 401 // itazca mAgadhaH X ko'pi sabhAyAmevamUcivAn / deva ! kollAkanagare purandaranRpo'sti yaH // 402 // tatputryA jayasundaryA pratijJAtamidaM PI kila / rAdhAvedhavidhau dakSo baro me nAparaH punaH / / 403 // rAjJA ca sarvasAmagrI kRtvAhUtA nRpaanggjaaH| parameke %545 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na kenApi rAdhAvedho na nirmitaH // 404 // kumAro'pyetadAkarNya karNAmRtasamaM vcH| prApya kollAkanagaraM rAdhAvedhaM cakAra ca // 405 // vRto'tha jayasundaryA kumAro mArarUpabhAk / mahAmahena bhUpo'pi vivAhaM kRtavAMstayoH // 406 // tatra sthitamatha jJAtvA kumAraM mAtulo nRpaH / jAmAtaraM svaM suprIta AjuhAva nijaM puraM // 407 // sthitvA tatra kiyatkAlaM tatrAnAyya nijAH priyAH / samAtulo'pi zrIpAlazcacAlojayinI prati // 408 // AgacchannaMtarA sopaarkaa(ngreshituH| mahasenanarezasya sutAM trailokyasundarIm // 409 // daSTAM duSTAhinA hAraprabhAvAtsamajIvayat / nRpAgraheNa tAM tatra paryaNeSItkumArarAT // 410 // evamaSTapriyAyuktaH svamAturmilanodyataH / samprApya mAlavaM dezaM nijasainyamavAsayat / / 411 // paracakrAgamaM zrutvA mAlavezo'pi tadrayAt / viveza durga sainyena paritaH so'pyaveSTayat // 412 // (AvAsIe ya sinne rayaNIe paDhamajAmasamayammi / hArappabhAveNa sayaM rAyA jaNaNIgihaM patto // 1 // AvAsaduvAri Thio siripAlanaresaro suNai tAva / kamalappabhA payaMpai vahuyaM paI erisaM vayaNaM // 2 // vacche! paracakkeNaM nayarI. pariveDDiyA samaMteNaM / hallohalio loo kiM kiM hohI na jANAmi // 3 // vacchassa tassa desaMtarammi pattassa vaccharaM jAyaM / vacche ! kAvi na labbhai ajjavi suddhi tuha piyassa // 4 // pabhaNei tao mayaNA mA mA mAI ! kiMpi kuNasu bhayaM / navapayajhANammi maNe Thiyammi je huMti na bhayAI // 5 // jaM ajaMciya saMjhAsapae maha niNavariMdapaDimAe / pUyaMtIe jAo koi aucco suho bhAvo // 6 // teNaM ciya aJjavi maha magamino maaiN!aannNdo| nikkAraNaM sarIre khaNe khaNe hoi romNco|| 7 / / anaM ca maja vAmaM nayaNaM vAmo payoharo ceva / taha phaMdai jaha manne ajeva milei tuha putto||8||tN souNaM kamalappabhAvi ANaMdiyA Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhIpATha caritram . // 13 // CHECHHOROS bhaNai jAva / vacche ! sulakhakaNA tuha jIhA eyaM havau evaM // 9 // tAva siripAla rAyA piyAi dhammapi niclmnnaae| nAUNa saccavayaNaM dAraMdAraMti jaMpei // 10 // kamalappabhA payaMpai nUNamiNaM maja puttavayaNaMti / mayaNAvi bhaNai jiNamayavayaNAI kimannahA huMti ? // 11 // ugghADiyaM duvAraM siripAlo namai jaNaNipayajugalaM / daiyaM ca viyaNapauNaM saMbhAsai paramapimmeNaM // 12 // " gatvA puryAM kumArendraH sadyo hAraprabhAvataH / Aropya skandhayormAtRjAye zibiramAgataH // 413 // natvA sa mAtuzcaraNau svavRttamakhilaM jagau / madanApi svjaamiinaamssttaanaammiltttH||414|| atha dUtamukhAhUtaH pRthvIpAlo'pi sAJjasam / samAgatyo padApANiH zrIpAlanRpamAnamat // 415 / / atha praNamya pitaraM madanaivaM vyajijJapat / tAta ! yaH karmaNA datto varaH so'yaM nRpottamaH // 416 // saubhAgyasundarIrUpasundarIpramukhA api / svajanAstatra cAjagmustatkautukadidRkSayA // 417 // militeSu tataH sarvasvajaneSu samAdizat / nRpo nATyavidhi mukhyA nottiSThati naTI punaH / / 418 // atha nATakinAM teSAM kathaMcitpreraNAvazAt / dIrgha niHzvasyotthitA sA padyamekamado'vadat // 419 // kihAM mAlatra kihAM zaMkhapura kihAM babbara kihAM naTTa / surasundarI nacAvIyeM paDo daivazira daTTa // 420 // zrutveti sarve sAzaGkAstAmapRcchannijAM kathAm / sA AkhyanmAlavezasya sutAhaM surasundarI // 421 // pitRdattAridamanakumAreNa samaM tadA / pariNIya samAgacchamahaM zaMkhapurAntikam // 422 // sumuhUrtakRte yuSmajAmAtA pUrvahiHsthitaH / bhaTTAnAM parivArastu svaM svaM sadanamAptavAn // 423 / / atrAntare caurapATI patitA balavattarA / muktvA mAmAryaputro'sau jIvaM lAtvA praNaSTavAn // 424 // cauraidhRtvAhaM vikrItA dvIpe bbbrnaamke| mahAkAlanarezena varanATyaM ca zikSitA // 425 / / tenApyahaM svajA Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtre dattA bhUrinaTaiH samam / kuTumbaM militaM me'dya nRtyantyAstvatpuro'dhunA // 426 // tadA nijagurutvAca madanAyAviDambanAt / cakre garvamidAnIM tu phalaM bhujAmi karmaNaH // 427 // ekaiva sA mahApuNyavatInAM dhuri kIrtyate / yayAtmIyaM kulaM zIlaM saccaritraiH pavitritam // 428 // ahaM punaradhanyAnAM prathamA kIrtitA budhaiH / kulazIle parityajyAbhavaM duHkhaikabhAjanam // 429 // anyacca jinadharmo'syAH kalpavRkSa ivAphalat / mithyAdharmo mama punarviSavRkSa ivAbhavat / / 430 // tato'ridamanaM bhUpo'pyAhUya surasundarIm / tasmai pradattavAn so'pi mithyAdharma tridhA'tyajat // 431 // atha saptazatIsaMkhyAH kuSThino madanAgirA / gatarogA bhajanti sma zrIpAlanRpazekharam / / 432 // athAyaM paitRkaM rAjyaM yAvadgantumanA abhUt / matisAgaramantrIzastAvadetya vyajijJapat // 433 // bAlo'pi pitRpade tvaM sthApito'si tadA prabho ! / yena cotthApito rAjyAt sa te zatrurna saMzayaH // 434 // sati sAmarthyayoge yaH paicyaM rAjyamupekSate / sa loke hasanIyaH syAt tatpunIhi nijAM purIm // 435 / / atha tanmantrivacasA sasainyaH sa kumArarAT / vijityAjitasenaM taM campArAjyaM ca labdhavAn // 436 / atha prabodhamApanojitasenanRpo'pi sH| saccAritraM samAdAyAvadhijJAnamavAptavAn / / 437 // atha zrIpAlabhUpo'pi dattvA tisraH prdkssinnaaH| praNamya taM mahAbhakyA vijJaptimiti cAtanot // 438 // bhagavan ! karmaNA kena bAlye'pi mama taadRshH| dehe mahAmayo jAtaH? karmaNA kena zAntavAn ? / / 439 / / sthAne sthAne cehagRddhiM karmaNA kena labdhavAn / kena mano'mbudhau ? kenAntyajatvaM cAhamApnuvam ? // 440 / / prasadya bhagavan ! sadyaH saMzayaM me nirAkuru / udite hi sahasrAMzI na tamo bAdhate jamat // 441 // atha prAhAvadhijJAnI zRNu zrIpAlabhUpate / hiraNyapuramastyatra zrIkAntastatra bhUdhavaH // 442 / / satyazIlapavitrAMgI gaMgeva saralAzayA / zrIma Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla caritram. // 14 // tIti priyA tasya jinadharmaikamAnasA // 443 // pAparddhiniratazcAbhUdrAjA saMsargadoSataH / sAnyadA madhurairvAkyai bhujaM pratyabRbudhat | // 444 // yathA-cairiNo'pi hi mucyante prANAnte tRNabhakSaNAt / sadaiva ca tRNAhArA hanyante pazavaH kathaM ? // 445 // tRNAni khAdanti vasantyaraNye pibanti toyAnyaparigrahAzca / tathApi vadhyA hariNA narANAM ko lokamArAdhayituM samarthaH // 446 // hatUNa parappANe appANaM je kuNaMti sappANaM / appANaM divasANaM kae sa nAsei appANaM // 447 // iti rAjIvaco'. mbhobhirapyabhinnamanA nRpaH / mRgayAmagamatsaptazatavaNThaiH sahAnyadA // 448 // vIkSya dharmadhvajakara munimekaM nRpo'vadat / ko'pyeSa cAmarakaraH kuSThirAjotra dRzyate // 449 // nRpatuSTyai atholluNtthevaitthetairdussttcessttitaiH| upadruto munIndro'sau kSamAvaoNlleSTuyaSTibhiH // 450 // yathA yathA tADyate'sau munirasya tathA tathA / prAvarddhiSTa rasaH zAnto hAsAhvazca narezituH // 451 // bhUyo'pyekaM muni vIkSya nadIkaNThasthitaM nRpH| prerya zaivalinIpake pAtayAmAsa niSkRpaH / / 452 // punaH saJjAtakAruNyo munimAkRSya muktavAn / ko vetti ? prANinAM bhAvaparAvRttiM navAM navAm // 453 / / vRttAntamenamAcakhyau sa sarva strIpuraH svakam / sApi taM madhurairvAkyairnRpatiM pratyabodhayat / / 454 // anyeSAmapi jantUnAM pIDanaM duHkhadAyakam / kiM punastanmuninAM ? yadghorazvabhraphalapradam // 455 // munighAto hi jantUnAM dIrghasaMsArakAraNam / bhavecca durlabhA bodhirevamuktaM yadAgame // 456 // ceiyadabaviNAse isighAye pavayaNassa uDDAhe / saMjaicautthabhaMge mRlaggI bohilAbhassa // 457 // iti rAjIvacaH zrutvA prabuddho'tha dharAdhavaH / niravartiSTa sAdhUpaghAtapAtakapaGkataH // 458 // punaH saJjAtavairo'yaM kaJcid dRSTvA muni jgau| re re nirvAsthatAmeSa mAtaGgo matpurAntarAt / / 459 / / ityAdiSTA bhaTA yAvanmuni nirvAsayanti tam / tAva // 14 // Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirbhartsayAmAsa dRSTvA tat zrImatI nRpam ||460 // atha sAnuzayo bhUpo'pyAnAyya tamRSiM gRhe / nijAgaH kSAmayAmAsa praNipAtapurassaram ||461 || zrImatyAtha muniH pRSTo vibho ! ajJAnabhAvataH / kRtvopasarga sAdhUnAM rAjJA yad duSkRtaM kRtam ||462 || tatpApazAntaye svAminnupAyaM brUhi kazcana / kRtena yena bhUpo'yaM sadyachuTati pAtakAt // 463 // munirjagAda zrIsiddhacakArAdhanamuttamam / nRpaH karotu tatsadyaH pAtakAdvipramucyate ||464 || tatastapovidhAnAdividhipUjApurassaram / zrImatyA sahitaH siddhacakramArAdhayannRpaH // 465 // anvamodi tapo rAjhyA vayasyAbhistadASTabhiH / prazaMsitaM kSaNaM saptazatasaMkhyaizva sevakaiH / / 466 / / te cAnyadA nRpAdezAt siMhanAmakabhUbhujA / samaM yuddhvA mRtAH saptazatAni kuSThino'bhavan // 467 // sAdhUpasargapApottho'mISAM kuSThAmayo'bhavat / zrIkAMtajIvastatpuNyaprabhAvAcaM nRpo'bhavaH / / 468 // zrImatyA api jIvo'yaM jAtA madanasundarI / jainadharmaprabhAveNa sA rAjJI ca tavAbhavat // 469 / / yattvayA munivaryasya vihitAzAtanA tadA / kuSThitvaM vApitanaM mAtaGgatvaM tato'bhavat // 470 // yaccaiSa RddhivistArastavAsIdakhilo'pyasau / prasAdaH siddhacakrasya parisphurati nizcitam ||471 // yat zrImatyA sakhIbhizca kRtA tadanumodanA / tena puNyena te kSullapaTTadevyo'bhavannimAH // 472 // dharmaprazaMsayA saptazatasaMkhyaizca setrakaiH / yatkarmopArjitenaite sarve jAtA nirAmayAH || 473 || siMhajIvastvahaM mAsamekaM saMpAlya saMyamam / jAto'smyajitasenAkhyaH zaizave tava rAjyahRt ||474 || prAgbhavAbhyAsayogena cAritramiha cAptavAn / so'haM prAptAvadhijJAno narezAtra samAgamam // 475 / / evaM ca yAdRzaM yena kRtaM karma zubhAzubham / avazyameva bhoktavyaM tattena khalu tAdRzam ||476 // ityAkarNya kumAspi bhAvavismeramAnasaH / prAha saMyamadAnena vibho ! tAraya mAM bhavAt // 477 // athovAca munirbhUpamudayAdbhogakarmaNaH / bha Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpAla caritram. ve'sminnAsti cAritraM tava puNyavatAM vara ! // 478 // kintu smaraMstvametAnyahaMdAdIni padAnyalam / saMprApya navamaM svarga navasaMkhyAn bhavAnatha // 479 / / uttarottarasaukhyAtyAM prApya svaHsannRsaMpadaM / siddhiM ca prApyasyasItyuktvA vijahAra munIzvaraH // 480 // zrIpAlo'pyavanIpAlaH priyAbhinavabhiryutaH / siddhacakraM samArAdhya vidhinodyApanaM vyadhAt // 481 / / atho bhuvanapAlAdyAH sutAstasya navA'bhavan / rAjye nava sahasrANi tasyAsan rathahastInAm / / 482 // navalakSAsturaMgANAM pattInAM nvkottyH| navavarSazatAnyevaM nyAyAdrAjyamapAlayat / / 483 // saMsthApya rAjye bhuvanapAlaM navapadI smaran / samAdhimRtyuyogena navamaM kalpamAptavAn // 484 // snuSAbhinavabhiryuktA samaye tajjananyapi / AyuHkSayeNa tatraiva devatvenodapadyata // 485 // tatazyutvA catuH kRtvAH prApya saccAdhikA amI / devatvaM mAnupatvaM ca samprApsyanti zivaM kramAt / / 486 // ityevaM magadhezasya puraH zrIgautamo vibhuH| AkhyAya virato yAvat tAvatko'pi narezvaram // 487 // sadyo vardhApayAmAsa zrIvIrAgamanena vai / zrIzreNikanRpo'pyasya tuSTidAnaM vyatItarat // 488 / / iti zrIvIranAtho'pi punAnaH pRthivItalaM / surAsuraiH sevyamAnastadudyAnaM vyabhUSayat // 489 // samavasRtimadhye'tha ratnasiMhAsanasthitaH / vyadhatta vIranAtho'pi dezanAM kalezanAzinIm / / 490 // jJAtvA nRpasya taM bhAvamarhadAdipadAvalIm / zrIvIro'pi samAcakhyau bhavyAnugrahahetave // 491 // zrIsiddhacakramAhAtmyaviSayAM dharmadezanAm / zrutvA ke ke janA nAsaMstadArAdhanatatparAH // 492 // eSA navapadadhyAnavatI zrIpAlasaMkathA / zRNvatAM gadatAM nRNAM karotu sukhasantatim / / 493 // rAkApakSavalakSapakSavimalAH sadvRttapuNyojvalAH zazvacchAtrasudhAsamudralaharInistandracandratviSaH / sUrizrIguNasAgarAkhyasuguruprAptapratiSThodayAH, zrImantotra guNAtsamudraguravo rAjanti tejaHzriyA // 494 // tatpAdadvitayaprasAdavazato vAgdevatAdhyAnato, dRbdhaM paNDi 10 // 15 // Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tasatyarAjagaNinA svAtmasmRterhetave / yAvaccandragabhastimerudharaNIpAthodharAmbhodhayastAvannandatu vAcyamAnamRpibhiH zrIpAlavRttaM hydH|| 495 // zrIvikramAdvizvatithi(1514 )pramite vatsare kila / prAkRtAbdheH samuddhRtyAnuSTubbandhena nirmame // 496 // jayatAttajinendrasya zAsanaM ye tathArhatam / dharmamArAdhayantyete jayantu purussottmaaH|| 497 // jayantu guravaste'pi zrutapIyUSasindhavaH / yadupAsanayA'narghyaratnatritayamApyate // 498 // SACRECORRECRACY // iti zrIsiddhacakramAhAtmyopari ___ zrIzrIpAlanRpacaritraM saMpUrNam // Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ iti zrIzrIpAlacaritram smaaptm|