Book Title: Pratikramanhetugarbh
Author(s): Jaychandrasuri, Buddhisagar
Publisher: Jhaverbhai Keshrichand Jhaveri
Catalog link: https://jainqq.org/explore/090381/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImanmohana-yazaHsmArakagranthamAlA granthAGka 21 tapAgacchagaganAlaNadinamaNidhIsomasundarasUrivineyavarazrIjayacandrasUricitaH prtikrmnnhetugrbhH| saMzodhakaH sampAdakazvara zrIkharataragacchavibhUSaNa kiyoddhAraka zrImanmohanalAlajImunivaradine vineya sva0 anuyogAcAryazrImatkezaramunijI maNivaravineyo buddhisAgaro maNiH / prakAzakA paramapAIcita-mahAtapasvI thANAtIrthIddhApagaDAnekazAsanayamAvanAkAryavidhApakAcAryapravara zrImajiddhisUrivaraziSyaratnazrImadagulAbamunivaroyadiTabogolAca( rAjasthAna vAstavyagurubhaktazivadhIbherudAna jIvoyazadvArAsamprAptajhAnApatavyasAhAyyena muMbaI pAyadhunI mahAvIrajinAlayastha jinadattaprizAnabhaMDAra kAryavAhako zA0 saverabhAI kesarIcaMda saverI aura saMvat 2482 pratayA 500 / mUlya sAhoM rUpyakaH / vikrama saMvat 2013 ...- . Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atikramaNa hetugarbhaH mudrakaH-zAda gulAbacaMda lallumAI zrI mahodaya prinTIMga presa, dAyApITha-bhAvanagara. - * m ir......... ........... Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAkkathanam suviditacarametadviduSAM yaduta-karAle'smin duSpamAkAle caramajinapatizrImanmAhAvIradevazAsane'tivAro bhavatu mA vA, paratvameva karaNIyatvamasti devasikAdipratikramaNakriyAyAH zramaNAnAM zrAddhAnAM ca tatra kasyAH kriyAyAH karaNe ko stafterature gumphitametadgrantharatnaM tapogacchAdhipatibhiH zrImajayacandrasUribhI radyotidhi ( 1506 )mite varSe / anenaiteSAmAcAryavaryANaM sacAsamayaH SoDazazatAbdiprArambhakAlaH sphuTa eva / saMzodhane'sya pratitrayamAsAditaM tatrAyA pralhAdanapura ( DAyarA ) svabhANDAgArIyA " saMvat 1842 rA miti mAha yadi 7 caMdre likhitaM / paM0 kSamAprabhamuniH zrIsUritabiMdare " ityulekhavirAjitA pArzvabhAgeSyanekatra TippaTipitA zuddhaprAyA cAbhUt, tasyA uparito likhitA mudrA pratirmayA / dvitIyA tu yodhapurastha sva0 anuyogAcArya zrImara kezaranijI gaNivaracitkoSIyA " saMvat 1611 varSe mAhamAse zuklapakSe aSTamyAM tithau budhavAsare likhitA " ityulekhasamanvitA nAtyazuddhA tRtIyA punardevacandra lAlabhAI pu. phaNDa ityAkhyasuprasiddhasaMsthAyAH kAryavAhaka kesarIcaMda hIrAcaMda zarIdvArA samprAptA mudraNAna pratiratyazuddhA evaM pratitrayAdhAreNa samyaksaMzodhya pariSkRtya ca yathAsthAna viviSaTippaNairmudrApito'yaM grantho vinayavivekAdyalpaguNabhUSitamunivara zrI mad gulAba suni jIpreraNayA / vihite'dhyAyAse'sya zodhane upasthamAtrasulabhA yAH skhalanA jAtA bhaveyustAH sammArjanIyAH prakRtikRpAlubhirdhIdhanairityamparthayate viduSAM vazaMvado / saM. 2012 pauSakR0 6 candre muMbaI. buddhisAgaro gaNiH Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa hetugarbha - 3 / - anayA granthamAlayA prasiddhiM nItA granthAH1 snAtrapUjA (devacaMdrajIkRta hindI) m00-2- 0 11 naktatva saMvedana prakaraNa (saTIka) mU01-0-0 ,0-2- 0 x12 stavanAvalI x2 kalyANaparAmarza (saM.) ...-4- 13 cAturmAsika vyAkhyAnapaddhatiH ( saMskRta, 43 paryuSaNAdiparAmarza (saM.) samayasundaropAdhyAya kRtA), -8-. x4 paryuSaNAkaspasUtra (TIkA kalpAthai bodhinI) , bheTa *14 viMzatisthAnaka pUjA (jinaharSasUrikRta), .-2-0 *15 navapada ArAdhanavidhi (paatthkhiirdhrmaadi0)| 5 stavanAdisaMgraha ( devacaMdrajIkRta) ,0-2-. 16 dAdA zrIjinakuzalasUri (gu0) , 6 vadhisahita rAidayasI pratikramaNa (gu0), 0-8-. 17 yugapradhAna zrIjinadasasUri (gu0) 7 , , paMcapratikramaNa ), 1-8-0 18 maNidhArI zrI jinacaMdrasUri (gu0) 8 ArAdhanApisUtra saMgraha (hindI anu0saha) , .--. 19 piMDavizuddhi (TIkAdvayopetA) 9 dvAdazaparva kathAsaMmaha (saM0 lokavaddha) , 0-8-0 20 rAidevasI prakramaNasUtra (hindI) 1. susada caritra ) ,0-4-. | 21 prabhosara catvAriM zataka (gu0) " 5-0-0 ____x alabhyAnyetacihAnvitaHni pustakAni / * pustakadayasthApyetasya RptisthAna- dIpacaMdo gulesa, Thi0 zeTha jIvarAjajI agaravaMdajIko mAhavelI. phalodI ( raajsthaan)| / / / 4.004. / / / 00 00 0 0 -%A5% Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OM namaH zrImadaIpravacanasya / namonamaH paramaguru zrIjinadatta- kuzala- mohana- yazo Rddhi-kezarapAdapobhyaH / zrImanmohana - prazaHsmAraka pranthamAlAyAM zrI tapAgacchagaganAGgaNadinakarakalpAcAryavarya zrImatsomasundarasUripaTTapUrvAcala bhAskarAcAryazrImajjayacandrasUrivaragumphito hetugarbhitapratikramaNavidhisaMyutaH pratikramaNahetugarbhaH / zrIvarddhamAnamAnamya, zrIguruzca guNairgurUn / pratikrAnteH kramaH ko'pi yathA'vagamamucyate // 1 // Rt aracargar zrAvaNa va dvisandhyaM vidhinA pramArjitAdau sthAne Atu tadabhAve " avihikayA varamekarya, ussuavayaNaM vayaMti saJcannU / pAyacchittaM jamhA, akara guru kae lahu // 1 // " ityAdyuterapramArjitAdAvapi paJcavidhAcAravizuddhayarthaM zrIgurusamakSaM, tadvirahe sthApanAcAryasamakSaM vA ahInAdhikAkSaramAtraM pratikramaNaM vidheyaM / 1 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa hetugarmaH / // 1 // iha ca saMsAkSikaM kRtamanuSThAnamatyantaM duDhaM jAyate iti sAkSiNaH pratipAdanaM, pRthagjane'pi pratItametat sasAkSiko vyavahAro nilo bhavatIti / paJcAcArAcAmI - jJAnAcAraH 1 darzanAcAraH 2 cAritrAcAraH 3 patrAcAraH 4 vIryAcAraH 5, uktaM ca"nAmi daMsaNammi ya, caraNammi tavammi taha ya viriyammi | AyaraNaM AyAro, isa eso paMcahA bhaNio // 1 // paMca vihAyAravisuddhi- he umiha sAhU sAvago vA vi / patikramaNaM saha guruNA, guruvirahe kuNa ko vi // 2 // " as paJcavidhe AcAre kasyAcArasya pratikramaNe kena sUtreNa zuddhiH syAt / ucyate pratikramaNazabda Avazyaka vizeSavAcyapi atra sAmAnyenAvazyake rUDaH, zramaNAdibhiravazyaM kriyata iti, jJAnAdiguNA mokSo vA A-samantAdvazyaH kriyate'neneti thA, A-samantAdvazyA indriyakaSAyAdibhAtrazatravo yeSAM te tathA, taireva kriyate iti vAssvazyakaM taca padhyayanAtmakaM tAni cAnUni sAmAyikAdhyayanaM 1 caturviMzatistavAdhyayanaM 2 vandanakAdhyayanaM 3 pratikramaNAdhyayanaM 4 kAyotsargAdhyayanaM 5 pratyAkhyAnAdhyayanaM ca 6 / uktaM ca- sAmAhayaM 1 cavIsatthao 2 vaMdaNayaM 3 paDikamaNaM 4 kArago 5 pacavANaM 6 " iti| eteSAM ca SaDadhikAza abhI yathAkramaM - sAvadyayogaviratiH 1 jina guNotkIrtana 2 jJAnAdiguNavatA pratipattiH 3 jJAnAyaticAragarhA 4 graNacikitsAnyAyena tadapanayanaM 5 guNadhAraNA 6 veti / uktaM casAvajjajogaviraMI, uttirNa guNavao a parivattI / khaliyassa niMdaNoM vaNa-timicche guNadhAraNa veva // 1 // vyAkhyA prathame sAmAyikAdhyayane prANAtipAtAdisarva sAvadyayogaviratirarthAdhikAraH 1, dvitIye pradhAnakarmakSaya kAraNa 2 paJcAcAra vizuddhaddetu tvaM pratikra maNasya // 1 // Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAghamoSivizuddhihetutvAtpunarvodhiphalatvAcca sarvamAvadyayogaviratyupadeza karavenopakAriNAM tIrthakratAM guNotkIrtanArthAdhikAraH 2, tRtIye guNA-mUlottaraguNarUpA vrata- piNDavizuddhadyAdayaste sansyasyAsau guNavAn, tasya pratipattirvandanAdikA kAryetyarthAdhikAraH, ca zabdAtpuSTAlambane'guNavato'pi pratipattiH kAryeti jJeyam 3, skhalitasya mUlocaraguNeSu pramAdAater pratyAgatasaMvegasya jantorvizudvAdhyavasAyatrazato'kAryamidamiti bhAvayato nindA caturthe'dhikAraH 4, paJcame aritrauta niryruSasya yo'yamaticArarUpo bhAvavraNastasya dazavidhaprAyazcittameSajena cikitsAdhikAraH 5 SaSThe ca mUlaguNottaraguNapratipattistasyAca niraticAraM sandhAraNamarthAdhikAraH cazabdAdanye'pyapAntarAlArthAdhikArA vijJeyAH 6 / taMtra sAmAyikena cAritrAcArasya zuddhiH kriyate 1 caturviMzatistavena darzanAcArasya 2, vandanakena jJAnAyAcArANAM 3, pratikramaNena teSAmatIcArApanayanarUpA 4 pratikramaNenAzuddhAnAM tadatIcArANAM kAyotsargeNa 5 tapaAcArasya pratyAkhyAnena vIryAcArasyaibhiH sarvairapi 6 / uktaM ca vArisa visohI, kIra sAmAieNa kila ihye| sAvadheyarajogANa, vajjaNAsetraNataNao // 2 // sAmAyikena samabhAvalakSaNena 'daha ca' ihaiva-jinazAsane, na zAkyAdidarzane, varjanA cAsevanAtvaM ca varjanAsevanAtve AsevanAtvamA sevanAzabdapravRttinimittaM - yAsevanamityarthaH taabhyaam| " daMsaNaghAravisohI, cavIsAha err fear pa / avannuaguNa kittaNa-rUveNaM jiNavarriyANaM // 3 // " jinAnAM caturviMzateH svavena, yadvA caturviMzaterAtmanAM jIvAnAM tIrthakarasambandhinAM janAnAmatyadbhutalokodyo karatvAdiguNarUpeNa, AtmapakSe sAmAnyavizeSabhAvena 3 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa hetugrmH| // 2 // smbndh|| "nANAIA u guNA, tsNpnnpddivttikrnnaao| baMdaNaeNaM vihiNA, kIrai sohI ya tesiNtudrshnaacaar|||4||" vandanakena-dAnAdisampamapratipacikaraNAt pUrva cAritradarzanAcArayoH zodhitayorapi punarvizeSato bandanakena zodhanAya vizuddhihetuzAnAdIti grahaNa / atra 'mANAIA' iti zAnanayaprAdhAnyaM uttaratra 'caraNAIA' iti kriyAnayaprAdhAnyaM / "khaliyassa yatesiM puNo, vihiNA jaM nivaNAhapaDikamaNa / teNaM paDikamaNeNaM, tesiM piya kIrae sohI ||5||"vitistskhaaldsy-vrtaadevysvaatikrmaadiprkaarjaataapraavsy, tathA 'tesi 'ti teSAM jJAnAcArAdInAM dhuna: pratiSiddhakaraNA vsy| zraddhAnaviparItaprarUpaNAdijA[tA ticArasya ca 'duSTa mayaitatkRta'miti nindanAdi pratikramaNamucyate, tena pratikramaNena 'tesi piya[ti] na kevalaM sAmAnyato vratAdiviSayAparAdhAnAM, kintu teSAmapi jhAnAcArAdInAM kriyate shossiH| "caraNAjhyAiyANa, ahakkama varNacigiccharUveNaM / paDikkamaNA'suddhANaM, sohI taha kAussaggeNaM // 6 // " pratikramaNenAyuddhAnAmaIzuddhAnAM vA caraNAdikAnyatigacchantyatikrAmantIti caraNAdikAtimA-zrAstriAyaticArAsteSAM mAvavraNacikitsArUpeNa kAyotsargeNa zuddhistasya mahAnirjarAkAraNatvAt / -" guNadhArarUpeNaM, paJcakravANeNa tvhaarss| viriyAyArassa puNo, sabvehi vi kIrae sohii||7||" ekonatrize zrIuttarAdhyayaneSyAha-"sAmAi. erNa bhaMte / jIve ki aNayaha, sAmAieNaM sAvabajogaviraI jaNayaha" ityaadi| nA tayotsargeNa devasikapratikramaNakAlasvarUpameva-" addhanibujhe sUre, suttaM kahUti gIyatyA / iya vayaNapamANeNaM, devasiyAvassae kAlo // 1 // " rAtrikasya tve-" Avassapassa samae, nihAmukkhaM kariti aayriyaa| // 3 // Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taha taM kuNati jaha, dasa paDilehaNAnaMtara sUro // 2 // " apavAdastu daivasikaM divasatRtIyapraharAdanvarddhazatraM yAvat "triketu [ rAtrivRtIyapraharAdanu ] divasapraharaM yAvat, yogazAstravRttau tu daivasikaM madhyAhnAdanvarddhazatraM yAvada, rAtrikamarAtrAtprabhRti madhyAhUM yAvadityuktam / uktaM ca- " + ugvADAporisiM jA, rAiyamAvassayassa cuNNIe / vavahArAbhipAyA, bhaNati purA jAba purima // 1 // " tatra ca kAle AvazyakAra zrIdeva sarvamapyanuSThAnaM zrIdeva guruvandanavinaya bahumAnAdibhaktipUrvakaM saphalaM bhavatIti, Aha ca "viNayAhIyA vijA, diti phalaM iha pare ya logammi | na phalati viyahINA, sammANi va toyahINANi // 1 // bhattIha jiNavarANaM, khivaMti puJvasaMciyA kammA | AyariyanamukAreNaM, vijA maMtA ya sijyaMti // 2 // iti hetordvAdazabhiradhikAravatyavandanAmAdhye - " paDhamahi gAre baMde, bhAvajiNe 1 bIe u davvajiNe 2 / igaveaThavaNajiNe, sahaya 3 vautthammi nAmajiNe 4 // 1 // tihuaNaTavaNajiNe puNa, paMcamae 5 viharamANajiNa chaTThe 6 | sattamae suyanANaM 7, ahamae savvasiddhathuI 8 // 2 // tisthAhibavIrathuI 9, navame dasame ya ujjayaMtathuI 10 / aTThAvayAha igadasi 11, sudiTTisurasamaraNA + natra bahupaDiNNA porisI 'ti bhaNanaM yuktiyukta, sarvamAnyaprAcInAcAryaracitazAstreSu prAyaH sarveSvapi ' ugvADAporisI 'ti maNanasyaivatvAda ' bahupaDipuNe 'ti zabdasyApi sarvAzena pUrNArthatvAca yaduktaM zrIzAnticandropAdhyAyaracitAyAM jambUdvIpatiTIkA "bahupratipUrNa dezenApi na nyUnamiti / " [ patra 158 ] sy 11 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. pratikramaNa hetugarbhaH / // 3 // lages carime 12 // 3 // namu0 1 je[a] a0 2 ari0 3 loga0 4 samya0 5 pukkha0 6 tama0 7 siddhA0 8 / jo devA0 9 urji0 10 basA0 11. vayAvacaga0 12 ahigAraparamapayA || 4 || " iti gAthokairdevAnyandate / taMtra cArya mudrAvidhiH- zrI abhayadevasUritadevavandanapaJcakavRttigataH - praNipAtadaNDaka pAThasyAdAvavasAne va praNAmaH paJcAGgamudrA kriyate, paJcAGgAnyavayavAH karajAnudrayomA lakSaNAni vivakSitavyApAravanti yasya sA tathA paJcAGgayA api mudrAsvamaGgavinyAsavizeSarUpatvAdyogamudrAvat zakrastavAdistavapAThastu " annunaMtari aMguli, kosAgArehiM vohaM hatthe / pivari kupparasaM-Thiehi taha jogamudanti // 1 // " iti lakSaNayA yogamudrA | nanu caturviMzatistavAdereva pATho yogamudrayA vidheyo na tu zastrasya taM hi " samAkucitayAmajAnurbhUvinyastadakSiNajAnulAdapaghaTita kara kudmalaH patI " ti jIvAbhigamAdiSyabhidhIyate satyaM kevalaM nAnantaroktavizeSaNayukta patra taM paThatIti niyamossti, " paryaGkAsanasthaH zirovinivezitakarakorakastaM paThatI "tyasyApi jJAtAdharmakA darzanAt / tathA haribhadrAcAryeNApi caityavandanavRttau "kSitinihitajAnukaratalo bhuvanagurau vinivezitanayanamAnasaH praNipAtadaNDakaM paThatI "tyukteH / tato'sya pAThe vividhavidhidarzanAtsarveSAM ca teSAM pramANagranthoktasvena vinayavizeSabhUtatvena ca niSedhchumazakyatvAdyogamudrA'pi zukastavapATho na virujyate, vicitrasvAnmunimatAnAM na caitAni parasparamativiruddhAni, sarvairapi vinayasya darzitatvAt / tathA " arihaMtaceyANaM " ityAdidaNDakapAThena jinavimbAdistavanaM " cattAri aMgulAI, purao UnAI 6 devavanda nASikAra // 3 // Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jatva pacchimar3a / pAyANaM ussagge, esA puNa hoi jiNamuddA // 1 // " iti lakSaNayA jinamudrayA / iyaM ca pAdAzritA yogamudrA ca hastAzritetyubhayorapyatra prayogA, pazcAGgamadrAmuktAzuktimudrayostu atikrmnnenaadhikaaraa| devAnvanditvA ca caturAdikSamAzramaNaiH zrIgurunvandate, loke'pi hi rAbaH pradhAnAdInAM ca bahumAnAdinA svasamIhitakAryasiddhirbhavati, atra rAjasthAnIyAH zrItIrthakarA pradhAnAdisthAnIyAH zrIzrAcAryAdaya + iti| zrAtrakAtu tadanu 'icchakAri samastazrAvako bAMdu' iti bhavati / ....evaM ca cAritrAcArAdizuddhi vidhisustasmiddhimabhilaSapANazcAritrAcArAdhArAdhakAn samyak praNipasyA'tIcArabhAramArita ivAvanatakAyayaSTi nihitazizaH sakalAticAravIjakaM "sambassa vi devasiya" ityAdisUtra maNivA mithyAduSkRtaM datte / idaM ca sakalapratikramaNavIjabhUtaM veyaM, anyatrApi ca andhAdau Adau cIjakasya darzanAt / " jaya jaMtu. ppapAyaka" ityAdAviva / anena ca pratikramaNasyAdau bIjakopanyAsena zrIbhAmavatadarzane sarvasyApyarthasya avizeSasipA sAmAnyavizeSarUpatA'bhyupagamyate, sA pratikramaNe'pyanUyate iti sambhAvyate / Aha ca-"vaMdinu gheiyAI, dAuM caurAie khamAsamaNe / bhUnihiyasiro sayalA-iyAramicchukaI deha // 1 // " tata utthAya zAnAdiSu cAritraM garieM, tasya mukteranantarakAraNatvAt , jJAnAdestu paramparakAraNatvAt / tathAhi-sarvAtmanA cAritraM hi bailezya namana bhagavAnaha 'miti bhaNanasya sUcanamapyakAri manthakAraNAto viruddhaM svapUrvajokteradhavanAnAM 'bhagavAnaha miti jalpanam / yA samasyevamayAtanA etadapi svapUrvajAsonameva / Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa hetugrbhH| GRA cAritrA PRAKRACTECHERE vizuddhinivandha natvaM sAmAyi. vasthAyAmeva, tadanantaraM cAvazyaM muktiH / jJAnaM tu sarvAtmanA kSINamohAnantarameva, na ca tadanantaramavazyaM muktiA, jaghanyavo'pyantarAle pratyekamAntamAhUrtikasayogyayogiguNasthAnadvayabhAvAt , tathA "jamhA saNanANA, saMpuNNaphalaM naditi pattayaM / cArittajuyA diti a, visissae teNa cArittaM // 1 // " tathA " sammattaM acarittassa, hunja bhayaNAda niyamaso natthi | jo puNa carittajutto, tassa uniyameNa sammattaM // 2 // " tathA "gotravRddho naro naiva, sadguNo'pi praNamyate / alaGkRtanRpazrIstu, dhandhate natamaulibhiH // 1 // evaM na kevalajhAnI, gRhastho namyate jnH| gRhItacArucAritraH, zarapi sa pUjyate // 2 // ato dizAnti cAritraM, kevalajJAnato'dhikam / tasmillabdhe'pi tallabdhaM, tena dhAvanti dhIdhanAH // 3 // " iti hetorAdau cAritrAcAravizuddhyartha "karemi bhaMte ! sAmAiya"mityAdisUtratrayaM paThitvA dravyato vapuSA mAvatazca zuddhapariNAmenocchitocchitamekonaviMzatikAyotsargadoSarahita kAyotsarga kuryAt / kAyotsargazca navadhA ucchitocchita ityAdi, Aha ca.." usiussia 1 taha ussio, ya 2 ussiyanisannao 3 zeva / nisantussio 4 nisanno 5, nisannaganisannao6 ceva // 1 // nibannusia 7 nivanno 8, nivaNNaganivapaNao 9 ya naaybbo|" . jyAkhyA-dharmazukle yatra dhyAyati sa ucchitocchuitaH 1, dharmAdi catvAri dhyAnAni dhyAyati yatra sa drazyokichutAra, Ataraudre yatra dhyAyati sa dhyocchuito bhAvato niSaNNaH 3, eSu Urcasthita iti neyam / dharmazukle dhyAyati yatra eSa niSayotiH , dharmAdi catvAri dhyAnAni yatra na cyApati sa niSaNNaH 5, Araudre dhyAyati yatra sa niSaNNanipaSNaH 6, // 5 // Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eSu niSaNNa iti iyam / dharmazukle dhyAyati epa niSaNNocchritaH 7, dharmAdi catvAri dhyAnAni yatra na dhyAyati sa nipannaH8, | Araudre dhyAyati yatra sa nipaaniSatra: 9. ee viSvapi nipala ( anidrasutaH) samiti vizeSaNaM neyaM, uktaM ca-.. ___""sAmAiya puyAmecchAmi ThAuM kaaussggmicaaii| suttaM bhaNiya plNbiy-muakussprdhriyphitaarnno||1|| saMjaha 1 kaviTTharavaNa 3 laya 4-laMyuttara 5 khaliNa 6 sabari 7 vaha 8 peho9| bAruNi 10 bhamuhaM 11 guli 12 sIsa 13 mujha 14 haya 15 kAya 16 niyalu 17 ddhI 18 // 2 // dhaMbhAi 19 | dosarahiyaM, kuNai duhussiotaNussagaM / nAbhi aho jANuDDaM, cauraMgulaThaviyakaDipo // 3 // M... vyAkhyA-saMyatIvanomayaskandhopari prAkRNuyAta, yadi prAvRNuyAttadottarAsanena 1, caJcaDAdibhayAna kapityavatparidhAnaM piNDayet 2, daMzAdirakSaNArthamavAnAdvA na hRdayaM pracchAyaM 3, vAtAhatalatAvanna kampeta 4, nAmerupari jAnoradhazca prAlambanaM kA basna na vidadhyAt 5, kavikavamA rajoharaNAdi dhAryam 6, atrasanavarIvanAgre karau kAryo 7, vadhUvanAtyanta nAmyaM cirA, | kintu nAzApAdau dazau sthApye yathA vA pAdAnuSThayorayaM dRzyate 8, anuprekSamANo vAnaravadoSThapuTau na cAlayet 9, surAvana buDamuDayet 10, itastato na dhruvau pAlayet 11, AlApakasaGkhyA nAlIcAlayet 12, yakSAviSTavanna ziraHkarma kuryAt 13, mUkabama chaidakAdau huI kuryAda 14, azvavatyAdamekamAIMcya na viSamapAdaH kAyotsarge tiSThan 15, kAkavacakSugolakaM / dAvAmetaradizAsuna kSipeta 16, nigaDitavatpAdauna vistAryoM na mIlanIyau 17, zakaToddhiSadaMguSThau pANI vA na mIlayet / Paa 18, stamme kuDayAdau vA nAvaSTamnIyAt 19 / Fallptures % Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa hetugarbhaH / // 5 ..kAyotsarge ca oratstyapratilekhanAyAH prabhRtidivasAvicArAMzcintayati manasA sampradhArayeca " saghaNAsaNe "tyAdimAthAcintanataH / etadatI cAracintanaM manasA saGkalanaM ca zrIgurusamakSamAlocanArthaM, anyathA tatsamyak na syAt, lokepi hi rAjAdInAM kimapi vilayaM manasA sampradhArya kAgadAdau likhitvA vA vijJapyate / tatazca namaskArapUrva kAyotsarga pAravA caturviMzatestavaM paThet / Aha ca- "kAsmma Thio, nireakAo niruddhavayapasaro / jANaha suhumegamaNo, muNi devasiAi araM // 1 // parijANiUNa pa tao, samma gurujaNapagAsaNeNaM tu / sohei apparga so, jamhA va jiNehiM atra ||2|| kAussaggaM mukkha paha-desiaM jANiUNa to ghIrA divasAiAra jANaNa-ThAe ThAyaMti ugo // 3 // paNAsaNannapANe, beiajadasijakA uccAre / samihabhAvaNAmuttI, vinahAyaraNe[ya] ahajAro || 4 || gose muhaNaMtagAI, Aloe desie aIyAre / sadhe samAhattA, hiyae dose vivAhi // 5 // kArDa hiyae dose, jahakameM jA na tAva pAriMti / tAba suhumANapANU, dhammaM sukaM va jhAijA // 6 // aur " ya ghare hiyae, jahakarma diNakara aIyAre / pArintu namukAreNa, paDhai caubIsatthayaM daMDa // 1 // " vyAkhyA--' nirejakAyo' niSprakampakAyaH sukhaM sukhena munirdevasikAdyatIcAraM [jAnAti], yasmAcca jinaiH kAyotsa maNitastasmAtkAyotsargaH kaaryH| yatazcaivamataH 'kAu' mokSapatha upacArAcIryakRtA dezitastaM divasAvicArajJAnArthamityupalakSaNaM rAjyavicArajJAnArthaM ca / tatrauvato viSayadvAreNa tamavicAramAha-" sayaNA0 " ' zayanaM zayanIyaM saMstArakAdi 10 kAyotsargadoSANAmekonaviMzatiza // 5 // Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ACCI 'AsanaM' pITha(phala)kAdi, abhapAne pratIte, teSAmavidhinA grahaNAdau vitthaacrnno'ticaas| caityaviSayaM ca vitathAcaraNamavidhinA bandanakaraNe'karaNe cetyAdi, yativiSayaM vitathAcaraNaM ca yathA'haM vinayAyakaraNaM, zazyA-vasatistadviSayamavidhinA pramArjanAdau syAdisaMsaktAyAM vA vasata ityAdi, kAya iti kAyikA 'uccAraH' purISaM, tadviSayamasthANDile vyutsRjata ityAdi, samitayaH paJca, bhAvanA-anityAdyA dvArA patrapati, gujayastitraH, vitathAcaraNaM cA''sAmaridhinA sevanena vidhinAsevanena cetyAdi, tasmin satyatIcArasa / itthamaticAramuktA kAyotsargagatasya muneH kriyAmAha-'gosa.' gosAva-pratyUSAdAramya 'mukhAnantakAdau, mukhabasikAdau viSaye avalokayet daivasikAnatIcAsanavidhipratyupekSitAdIna , tataH sarvAna ticArAna pukharakhikAgratyupezvaNAdArabhya yAvatkAyotsargezAvasthAnaM / atrAntare 'samANaittA' samApya buddhyAvalokanenaitAnta ete, nAtaH paramaticAro'stIti, tato hRdaye doSAnAlocanIyAn sthApayet / 'kAuM.' doSAn yathAkrama-pratiSetraNAnulomyenAlocanAnulomyena ca, prativevaNAnulomyaM-ye yathA sevitA:, AlocanAnulomyaM tu-pUrva laghava Alocyante pazcAngurakaH / yAvatra tapArayati purustAvada sUkSmaprANApAna:-mUkSmoccAsaniAzvAso dharma zurUM ca vyAyet / tastha ya ghare" iti gAthA na pUrvagAthAsambaddhA, kintvanyatratveti na paunaruktyam / kAyotsarge gurorayaM vizeSa:..." x jA devasiyaM duguNaM, ciMteha gurU ahiMDao cittuN| bahuvAvArA iyare, egaguNaM tAva citaMti // 1 // pabbaiANa va ciTTha, nAUNa va gurU pahuM pahuvihAyaM / kAleNa taducieNaM, 'sagaNAsaNe ' tyAdivAyArtha dviguruH paribhAvayet / Avekastu "nAyammi daMsaNammi" ityAdi gAthA'vakArya cintyet| SCEISEX Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa hetugarbhaH rAtridinAticArAlo. canam / pAreha theSa ciTTho vi||2||" catavizatistavapAThAdanu jAnupAcAsyabhAgapiNDikAdipramRjyopavizya ca zrIgurUNAM bandanakadAnArtha mukhavatrikA kArya ca dvAvapi pratyekaM paJcaviMzatidhA pratilikhet / uktaM ca-"saMDAsae pamajiya, uvavisia alggviaybaahjuo| muharNatayaM ca kArya, pa pehae paMcavIsaihA // 1 // " iyaM ca dehapratilekhanA paJcaviMzatiH puruSAnAzritya vijJeyA, strINAM tu gopyAvayacavilokanarakSaNAya hastadvayavadanapAdadvayAnAM ca pratyeka timraH pramArjanA iti paJcadazaiva bhavantIti prvcnsaaroddhaarvRttau| tathA mukhavatrikAkAyapratilekhanAyAM manasaH sthirIkaraNArthamevaM cintayet-" suttasthatattadiTThI 1, saNamohatirga ca 4 rAgatigaM 7 / devAitattatigaM 17, taha ya adevAi'tattatiga 13 // 1 // nANAitigaM 16 taha tabdhirAhaNA 19 tini gutti 22 daMDatiga 25 / iya muharNatagapaDile-haNAha kamaso vicitijA // 2 // hAso raI ya araI 3, bhayasogaduguMchayA ya6 vajijA / bhuajugalaM pehato, sIse apasatthalesatigaM 9 // 3 // gAravatiga 12 ca vayaNe, uri sallatigaM 15 kasAya ca piDhe 19, payajugi chajjIvavahaM 25, taNupehAe vi jhANamiNaM // 4 ||jh vi paDilehaNAe, heU jiaravaNaM jiNANA ya / taha vi imaM maNamakkaDa-nijjataNathaM muNI viti||5||" iti / tadanu vandana ke dadyAt , etadvandanaM ca kAyotsargAvadhAritAtIcArAlocanArtha / vandanaM ca dvAtriMzaddoSarahitaM pazcaviMzasyAvazyakapiyuddhaM ca vidheyaM / uktaM ca-"uddhaDio saviNayaM, vihiNA guruNo karei kihkrm| yattIsadosa. 12 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahiyaM paNavIsAvassayavisuddhaM // 1 // thaddha 1 paviddha 2 maNAdiya 3-paripiMDia4 maMkusaM 5 jhasuvvattaM 6 / kacchavariMgiya 7 TIDagaI 8, DhaGkaraM 9 veIyAbadraM 10 // 2 // maNaduTTha 11 bhaTTa 12 tajiya 13-saha 14 hIliMga 15 teNiyaM 16 ca paDiNIyaM 17 / diTTamadiTuM18 siMga 19, kara 20 moaNa 21 mRNa 22 mUyaM ca 23 // 3 // bhaya 24 mittI 25 gArava 26-kAraNehiM 27 paliuMciyaM 28 bhayaMta 29 ca / AliddhamaNAliddhaM 30, cUliya 31 buDulitti 32 bttiisaa||4||" ___-vyAkhyA-'stabdha' yazAvAdisTamodate 1, pavi-bandadazya nazyati 2, anAdRta-anAdaraM sambhramarahita vandate 3, paripiNDita-prabhUtAnekavandanena vandate, AvartAn vyaJjanAbhilApAna vA vyavacchinnAna kurvan 4, aza- 1 asaMvadrajoharaNaM karaDU yena gRhItvA vandate athavA colapaTTAdAvupakaraNe iste vA guruM dhRtvopavezya vandanaM dadAti 5, yoddhRtta-eka banditvA dvitIya matsyavaddutarecakAvartena dvitIyapArzvana parAvartamAno bandate 6, kacchapavadriyAnvandate 7, tiDavadutplusyotplutya visaMsthulaM vandate 8, mahatA zabdenocArayanvandate 9, jAnunIrUpari hastau nivezyAdhauM vA pArzvayovA utsane vA ekaM vA jArnu karadvayAntaH kRtvA vandate 10, vandyo hInA kenacidguNena tameva manasi kRtvA sAchyoM vandate 11, krodhAcmAto vandate 12, na ipyasi na prasIdasi kASThaziva ivetyAditajaiyantrakulyAdibhirvA tarjayan vandate 13, mAThacanA vidhammAthe vandate glAnAdivyapadeza kA kRtvA na samyag vandate 14, kiM bhavatA vanditenetyAdi hIlayitvA vandate 15, mA meM lAparva bhavatviti paremya AtmAna gRhayan svena iva vandate 16, AhArAdikAle vandate 17, (anyenaantrit|) tamasi / 13 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : pratikramaNa htugmH| -: vyavahito vA (maunaM vidhAyAste, na tu vandate, dRzyamANastu vandate 18, uttamA kadezena vandate 19, karaM manya mAno vandate, vandanakananirjarArtha 20, nAnyathA mokSa iti vandate 21, vyasanAbhilApAvazyakairasampUNe 22 AlApakAnanucArayan vandate 23, 12 dopA mA gacchAdibhyo niTiyasviti bhavana bandale 24, maiTInimitta 25, gosvanimitta-vidantu mAM sAmAcArIkuvalo'yamiti Avazya26, jJAnAdivyatiriktaM kAraNamAzritya vandate, vastrAdi me dAsyatItyAdi 27, avandita eva dezAdikathAM karoti 28, kaashv| bhajanta bandate, bhajati majiSyatIti vA bukhyA 29, AzliSTAnAzliSTa, aba caturbhaGgI-rajoharaNa karAmpAM zliSyati zirazca, eSa zuddhA 1, rajoharaNa na ziraH 2, ziro na rajoharaNaM 3, ubhayamapi na 4, zeSatripu doSaH 30, vanditvA pazcAdAI mastakena vande' iti vakti 31, ulmukamivAntena gRhItvA rajoharaNaM bhramayan banda te 32 / paJcaviMzatirAvazyakAni caitAni-" dupavesa 2 mahAjAyaM 3, duoNayaM 5 payaDavArasAvattaM 17 / haganivamaNa 18 tiguttaM 21, causiranamaNaM 25 ti paNavIsA // 1 // evaM vidhinA kandanaM pradAya sampagavatAnA pUrva kAyotsarge svamano'vadhAritAn devasikAtIcArAn " icchAkAreNa saMdisaha bhagavan devasiya Aloemi?" ityAdi sUtraM cAritratrizuddhihetukamuccArayan zrIgurusamakSamAlocayen / Aha ca-" aha sammamavaNayaMgo, karajuyavihidhariyaputtirayaharaNo / paricitiejhyAre, jahakarma gurupuro vighaDe // 1 // " evaM devasikAtIcArAlocanAnantaraM manovacanakAyasakalAtIcArasavAhaka savassa vi devasiya" ityAdi paThet / 'icchAkAreNa saMdisaha bhagavan ! " ityanenAnantarAlocitAtIcAraprAyazcittaM ca mAyet / gusvaca " paDikamaha" iti pratikramaNarUpaM prAyazcittamupadizAnti, taba dazaH CIRCT 4105 BRITERTAINMENT Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidha prAyazcitte dvitIyaprAyazcittarUpaM, prathamaprAyazcittaM vAlocanArUpaM prA(? pra)kRtam / davavidha caitra AloaNa 1 paDikkamaNe 2, mIsa 3 vivege 4 tahA biussagge 5 / taba 6 saya 7 bhUla 8 aNavaThThayA ya 9pAraMcie 10 vedha // 1 // vyAkhyA-tatra 'A' iti maryAdayA 'locanaM ' gurusamakSaM prakaTIkaraNamAlocanaM, tacca gamanAgamanAdiSvavazyakAryeSu samyagupayuktasya niraticArasya, sAticArasya tUparitanaprAyazcittasambhavAttathA chaasthasya, na tu kevalajJAninA, [tasya ] kRtakRtyatvenAlocanAyA amAvAt / ayamarthaH-sarvasminnapi kSetrapratilekhana-sthaNDilAnveSaNa-zaikSaniSkramaNa-saMlekhanAdikaraNIyavyApAre hastazatAbahirAcarite guroranAlocite'zuddhaH samityAdyaticAralezavAn , Alocaryastu zuddhA, hastazatamadhyAcaritaM tu kizcittazravaNAdikamAlocyate kizcica khela-siddhAna-jalla-nivizano sthAna-vijambhaNA-kuzcana-prasAraNo-mahAsa-nizvAsAdika nAlocyate / nanvevaMvidhasyAnyathApi zuddhireva, yathAsUtraM pravRteH, satya, yAvedhAnimicAH sUkSmAcAvakriyAH samityAdyaticAralezarUpAstAsAM zukhyarthamAlocanA / nanu karaNIyeSu yathoktavidhikRtyeSvapi yadyAlocanAprAyazcitvaM tarhi na kimapi kartavyaM, vratamAdAya prathamamevAnazanaM kArya, tama, evaM sati tIrthocchedaH, kA kena vivodhayiSyate / kiJca-na khalu mAlinyAzayA vastrANi na paridhIyante, aparidhAne hidA vivakhatayA sarveSAM pazutvApattistataH paridhIyanta eva, jAtamAlinyAni ca jalena prakSAlaya nirmalIkriyante, evaM pAritramapi karaNIyayogakaraNe sAtAticAralezamalamAlocanAprAyazcittabalena vizodhya nirmalIkArya 1 / [IryAyAM kathA kathayet gRhastha hA 15 . Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa // 8 // * bhASayA darasvareNa vA vadet 2, epaNAyAmanupayuktaH 3 bhANDopakaraNasyAdAne nikSepe vA'pramArjayitA 4, apratyupekSite stha- prAyazcitta pitAmya danapiDale uccArAdInAM pariSThApayitA, na tu hiMsAdoSamApa 5, manasA duzcintitaM 6, vacasA durbhASitaM 7, kAyena duveSTitaM kRtaM syAt 8, kandapoM hAso vA khyAdi / kathA krodhAdayaH viSayeSvamiGgazca sahasA'nAbhogato vA kRtA syAt , AcAryAdau vidhttm| manasA dveSAdau cAntaramASAdikato, tacAparI gamanAdau "icchAmicchAsahakArA"dhakaraNe mithyAduSkRta* ] IryAsamityAdau sahasAtkArato'nAmogato vA padhi kathAdikathana-gRhasthabhASAmApaNAdipramAdena mithyAkaraNe mithyAduSkRtarUpaM pratikramaNa, etaca mithyAduSkatenaiva zukSyati, nahi gurUNAmAlocyate / zabdAdIndriyArthAnanubhUya kasyApi saMzayaH syAt-yacchabdAdiSu rAgadveSau gato'haM na veti, tato yacchatAviSaye AlocanApUrva mithyAduSkRtena zukhyati tanmizra, rAgadveSau gato'hamiti nivite tu sapaH prAyazcisam 3 / aneSaNIye'zanAdike zudakhuLyA gRhIte pavAdazuddha zAte prathamapauruSyAmAnItaM caturthapauruSIM yAvaddhRtaM tathA arddhayojanAtikrameNa nItamAnItaM vA tasmin kAlakSetrAtIte udgatAnastamitabukhyA'nugate'stamite vA sUrya maktAdau gRhIte va tyAgenaiva shuddhistdvivekaa4| yatkAyaceSTAnirodhopayogamAtreNa duHsvaprajanitAdi zuddhayati tdvyutsrgH5| yatra sacicapRthivyAdisabahAdau nirvikRtikAdiSaNmAsAntaM tapo dIyate tattapaH 6 / yasmin vratAropaNakAlAdArabhyAhorAtra| pazcakAdinA krameNa sandaSitapUrvaparyAyavyavacchedaH zeSaparyAyarakSAnimitaM kriyate, duSTavyAdhiSitadehekadezaccheda iva zeSAva| yavarakSArtha, tacchedA, idaM ca tapodurdamo yA SaNmAsakSapako'nyo vA vikRSTatapAkaraNakSamastapasA garvitaH syAdyathA 'kiM mamA * pralhApanapurasatkapratAvAsyesavihAntargataH pAThaH / * * ....16 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nena prabhRtenApi tapasA kriyate ?' iti, tapo'mamoM kA glAnAsahabAlavRdAdistadhAvidhatapa:zraddhAnarahito niSkAraNamapavAda rUciLa tasya jJeyam 7 / AkuThyA paJcendriyavadhe, darpaNa maithune, mRpAcAdAdattAdAnaparigraheSu utkRSTeSu seviteSu, AkuvA punaH punaH seviyuvA mUla-gopi sahasA kArya 8 maSTimuSTyAdimirmaraNanirapekSatayA svasya parasya vA ghorapariNAmataH praharaNa, tenAtisakliSTamanA na teSu sthApyate yAvaducitaM tapo na kRtaM syAta, ucitaM cotthAnaniSidanAdyazaktiparyantaM, sa hi yadosthAnAdyapi kartumazaktastadA'nyAna prArthayate-'AryA ! utthAtumicchAmI 'tyAdi, te tu tena sahA vanta statkAsyanti, etAvati tapasi kRte tasyotthApanA kriyate 9 / svalihinI-nRpamAryAdisevA-liGgipAta-mAjavadhAdimiracyA ktaliGgabhUtAM jinakalpikAmAnAM kSetrAvahiHsthAnAM suvipulaM tapastapasyatA mahAsatvAnAM pUrINAmeva jaghanyataH SaNmAsAnuskRSTato dvAdazavarSANi pArAgnika, tato'ticArapAragamanAnantaraM pravAjyate, nAnyathA 10 tatropAdhyAyasya yeSu yevaparAdheSu pArAzcikaM teSvapi bahuzaH sevitetranavasthApyameva, upAdhyAyasthAnavasthApyAntasyaiva prAyazcittasyoktaH, sAmAnyasAdhUnAM tu navamadazamaprAyazcittAhoparAdhezvaSi mUlAntameva prAyazcinaM / tathA'navasthApyaM jaghanyataH paNmAsAnulkRSTatastu varSa; idaM ca tIrthakaragaNadharapravacanAdyadhikSepakAriNAmAzAtanA'navasthApyamAzrityoktaM, hastatADana-sAdha mikAnyadhArmikastainyakAri-pratisevanA'navasthApyasya tu jaghanyato varSa utkRSTato dvAdaza, eNvantyadvayaM caturdazapUrviprathama- / IPsaMhananinor2yAvacchinnayorvyavacchinnaM, aSTavighaM tvAya duSprasamAntam / atikramaNamityasya cAyamartha:-" svasthAnAcatparasthAna, pramAdasya vshaagtH| tatraiva kramaNaM bhUyA, RECECASED .. ... 17 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa RSA pratikramaNamucyate // 1 // " taza mithyAduSkatAdirUpaM, uktaM ca-"patikamaNaM 1 pasiaraNA 2, paDiharaNA 3|| pratikramavAraNA 4 niyattI y5| niMdA garihA 7 sohI 8, paDikamaNaM aTThahA hoI // 1 // " japaryAyAtato vidhinopavizya samabhAvasthitena samyagupayuktamanasA'navasthAprasaGga bhItena pade pade saMvegamApadyamAnena dezamabhakAdIna dehegaNayatA sAdhunA iha sarva pazcaparameSThinamaskArapUrvakaM karma karttavyaM ityAdau sa paThyate, samabhAvasthena pratikramitavyamityataH sAmAyikasUtra karemi ! sAmAiya" ityAdhiyAryate, padanantaraM maGgalArtha " cattAri maMgala"mityAdi maNyate, atha devasikAdyatIcArANAmodhAlovanAthaM "icchAmi paDimiuM jo me devasio aIyAro kao" ityAbhidhIyate, vibhAgAlocanArtha tu gamanAgamanAticArapratikramaNarUpA IpithikI, anu ca zeSAticArapratikramaNArtha mulasAdhupratikramaNasUtraM paThyate, yAba " ttassa dhammassa "ti / zrAddhastu AcaraNAdinA namaskAra "karemi bhaMte !0, icchAmi paDimiuM." iti sUtrapUrvakaM zrAddhapratikramaNasUtraM kathayati / tadanu sakalAtIcArabhAranivRpayA'pagatatadbhAro laghubhUta uttiSThati, tathA cAha-"kayapAvo vi maNusso, Aloiya nidiya gurusgaase| hoi aharegalahuo, ohari-16 bharuvva bhAravaho // 1 // " iha ca caturdA pApakarma spRSTabaddhanidhattanikAcita medAna, yathA zUcIpujo'nyonyaspRSTastAvattiSThati yAvatkarAdi: kasyApi na lagati, tallagane tu vizIryate, evaM yatkarma sopayogasthApi sahasAkA reNa lagna nindAgahomyAM vilIyate, tadAya, | prasanacandrasyeva 1 / sa eva zUcIpuo yadA guNabaddho bandhe choTita eva pRthag' bhavati, evaM patkarma vikathAdipramAdajAta Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prANAtipAtAdidoSairbaddha mAlocanApratikramaNAmyA zrIyate tadva, mRgAvatyatimuktakAdekhi 2 / sa eva canyatayA cirAtraFarta frostoftho baddhastalakSaNAgnitApa-loSTavarSeNAvibahupakrameNaiva pRthaksyAdevaM yatkarma dhAnavamanAdidarpeNa upetya karaNarUpAya vArjitaM ciramanAlocanAjI pradezaiH saha gAI barddha tIvama gurudatta ghorayANmAsikAditapasA yAti taniSaya, yenAveriva 3 sa evAgnimAta lohaH piNDIbhUtaH sa cedbhavA ghavyate tadA navInA eva bhavanti evaM jAnatA jIvena kRtaM yatkarma ' bhavyametacake, punarapyevameva vidhAsvAmI 'ti punaH punaranumoditaM jIvapradezaiH saha gADekatvaM prAptaM tacca yathA kRtaM tathaitra vedanena gurudattaghoratastapasA vA kSIyate tacaturtha zreNikAdekhi 4 | after nindAlocanApratikramaNAdibhiH spRSTavadvayorapagamaH / evaM ca dravyato bhAvatakotthAya " abhuDiobhi " ityAdisUtraM prAntaM paThati, Aha ca - " aha uvavisitta suta, sAmAiyamAiyaM padiya payao / 'ammuddiomi 'ivAi, paDhaha duhauDio bihiNA // 1 // tataH pratikrAntAticAraH zrIguruSu svakRtAparAdhakSamaNakArthaM vandanakaM dadAti yaduktaM paDikamaNe 1 sajjhAe 2. kAussaggA 3 varAha 4 pAhuNae 5 / AloyaNa 6 saMgharaNe 7, uttama ya 8 caMdaNayaM // 1 // vyAkhyA pratikramaNe sAmAnyatatvAri vandanAni dvikadvikarUpANi syuH 1 | svAdhyAye - vAcanAdiviSaye trINi " sajjhAe vaMdittA paTTaveha paDhamaM 1, paTTacie paveyatassa bIyaM 2, pacchA uhiM samuhiM paDhai usa mudde - 10 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atikramaNa hU~ hetugrmH| caMdanaka daansthaanaani| sarvadaNANamihevaM'sambhAvo / tao kAlavelAe vaMdiu paDikamaha, evaM tayaM 3" pUrvAha sapta aparAhe'pi sapta / anullAvandanAnAM svAdhyAyemvevAntAvAt / evametAni dhuvANi pratyaha 14 manti 2 / kAyotsargo'traiva vakSyamANo vyAdilogassaMrUpA, yo vA vikRtiparibhomAyAcAmlavisarjanArtha kriyate 3 / aparAdho guruvinayalaGghanarUpo, yatastaM vanditvA zAmayati, pAkSikavandanAnyaparAdhe patanti 4 / mAghUrNake jyeSThe samAgate 5 / AlocanAyo vihArAparAdhamedaminAyAM 6 / saMvaraNe bhuktAnantarapratyAkhyAne'bhaktArtha gRhNataH saMparaNaM vA, tasmin 7 / uttamArthe'nazanasalekhanAyA~ 8 / iti pazcaprabhRtiSu sAdhuSu satsu trIn zrIguruprabhRtIna kSamayet paJcakamadhye tu jyeSThamevaikaM, AcIrNAbhiprAyeNedamuktaM, anyathA gurumAdi kRtvA jyeSThAna krameNa sarvAn kSamayet / [ idaM ca vandanaka 'malliyAvaNavaMdaNaya 'mityucyate, AcAryAdInAmAzrayaNAyetyA, ityuktaM pravacanasAroddhArapRcau, tatazca' ityadhikaM paalnnpuriiyprtii|] .. tadanu ca kAyotsargakaramArtha " paDikamaNe 1, sajjhAe 2, kAussaggA." ityAdivacanAdvandanakadAnapUrva bhUmi pramRjya "je me kei kasAyA" ityAdyakSarasUcitakapAyacatuSTayAtpratIpakramaNamanukurvaciva pazcAtpadairavagrahAvahinismRtya "AyariyauvajjhAe" sUtraM paThati / Aha ca-" dAUNa vaMdaNaM to, paNagAisu jaisu khAmae tini / kiDakamma kariya Thio, saTTo gAhAtigaM paDhai // 1 // " AlocanApratikramaNAmyAmazuddhAnAM cAritrAdivRhadatIcArANAM zukhyartha kAyotsargavidhAna, tatrAyavAstrizuddhyartha kAyotsoM vidhIyate, cAritraM ca kapAyaviraheNa zuddhaM bhavati, saho' ityanenAtrApi zrAkhAnAmevAsya bhaNanIyatA proktA, yazca yogazAsavRttAkye "zabdo niSkAzito mudrApakasaMzo. 20 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TRE tadabhAve tasyAsAravAda , uktaM ca-"sAmaNNamaNucaraMtarasa, kasAyA jassa ukaDA hu~ti / manAmi ucchupuSpha va, niramA kasa lAnA suvi ubramamANaM ityAdi ca / tatazcAritraprakarSakRte kaSAyopazamAya ca "AyariuvajjhAe " ityAdigAdhAtrayaM paThitvA cAritrAcArAticArANAM " paDikamaNAsudANa" miti vacanAtpratikramaNenAzuddhAnAM vizuddhinimitaM kAyotsarga cikIrSuH "karemi bhaMte ! sAmAiyaM" sUtratrayaM paThati, caturvizatistavadvayaM cAritrAticAravizusartha kAyotsarga cintyti| Aha ca- iya sAmAjhya ussagge, suttamuccariya kaaussggtthio| ciMtaha ujjoadurga, caritta aiyArasuddhikae // 1 // " iha cAha-nanu karemi bhaMte ! sAmAiya"miti sUtrasyAdau pratikramaNasUtrakathanakSaNe tRtIyavAra punarihocAraNaM dhakAbhyAM tatvapUrvajokteviruddha vihitaM, yata ukta senaprocare-"AyariyauvamAe" ityAdigAthAtrayaM kecana na paThanti, vadanti ca yogazAstravRttI kAuNa vaMdaNaM to" ityatra zrAddhAnAmeva proktamasti, ma yatInAmiti pramo'trottarI-yogazAstravRttijINepustakapaTaka vilokita, satra sarvatrApi "kAUma baMdaNaM to" iti gAthAyAH pAThaH / saDho' iti padenaiva saMyukto dRzyate, tatra : azaThA' iti | vyAkhyAnena sAdhunAbayo samAnamevAvazyakakartavyaM dRzyate, tathApi mAvadevasarikRtasAmAcAryA acUrNAvetadgAthAtrayaM keSAni mateM sAdhayo na paThantIti proktamasti, tanmatAntaram // 145 // 3 patra 62 // atra 'kArasyaikatvaM vidhAya 'saDho' iti zabdAlekhana ' azaThA' ityaniSkAzana tathA 'so' ityatra spaSTa evaikavacane ' azaThA' iti bahuvacanAntatayA nirdezayApi svamatapoSaNarasikataiba vyakti, vastuto vimayamANe saho' iti zabdastasya cAryaH / zrAddha' ityeva yuktiyuktaH / Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa kAyotsargaayasya hetvH| kimartha ? ucyate-samapi dharmAnuSThAnaM samatApariNAme sthitasya maphalaM bhavatIti pratikramaNasyAdau madhye'vasAne ca punaH puna- stasmRtyartha taduccAraNa / Aha ca-" AimakAussage, pahikamata akAu sAmaiyaM / to kiM kareha pIya, tayaM ca puNo vi ussrgo||1|| samabhAvammi Thiyasma, ussaggaM kariya to pddikmii| emeva ya samabhAve, Thiyassa tayapi ussgo||2|| sajjhAyajhANatavao-sahesu uvaesathuipayANemuM / saMtaguNakittaNesuM, nahu~ti puNahattadosAo // 3 // " cAritrAcAravizuddhihetuM kAyotsarga ca pArayitvA "jugavaMpi samuppannaM, sammattaM ahiMgama cisohecha / jaha kayaga 1 maMjaNAI 2, jaladivIo 2 vimohaMti // 1 // jahajaha sujjhai salilaM, taha taha rUvAIpAsaha daTThA / iya jahajaha tattaI, tahataha tattAgamo hoha // 2 // kAraNakajavibhAgo, dIvapagAsANa jugavajammevi / jugavuSpannapi tahA, he U nANassa sammattaM // 3 // " ityAdihetubhi nAdarzana gariSTha, ityAdi kAragaJjanAcAsatpUrva darzanAcAravizuddhyarthaM bharatakSetrotyamatvenAsanopakAritAcchrIRSabhAdistutirUpaM caturvizatistava "saJcaloe arihaMtaceiyANa "mityAdisUtraM ca paThitvA tadarthametra kAyotsargamekacaturvizatistapacintanarUpa kuryAt / taM ca tathaiva pArayitvA zrutavAnAcAravizuyartha " pukavaravaradIvaDDe" ityAdisUtraM " suassa bhagavao karemi kAussagga" mityAdi ca paThitvaikacaturvizatistavacintanarUpaM kAyotsarga kuryAt / pArayitvA ca taM jJAnadarzanacAritrAcAraniraticaraNasamAcaraNaphalabhUnAnAM siddhAnAM "siddhANa buddhANa "miti siddhastavaM paThati / Aha ca"vihiNA pAriya sammatta-muddhiheDaM ca paDhiya ujjoyaM / taha savvalobha arihaMta-gheiyArAhaNussagaM // 1 // 4 // 11 // 22 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ %A kArDa ujjoagaraM, citiya pArei sundrasammatto / pukavaravaradIcaDUM, kahA suArAhaNAnimittaM // 2 // puNa paNabIsusmAsaM, kAussaggaM kuNai pArae vihinnaa| to sayalakusala kiriyA-phalANa sidbhANa paDhai dhayaM // 3 // " iha caturvizatistabadvayacintanarUpo dvitIyazcAritrAcAravizuddhihetuH kAyotsargaH, asmiMzca pUrvoktayuktyA cAritrAcArasya zAnAdyAcArebhyo vaiziSTyAdinA caturvizatistabadvayacintanaM mammAmyane, nAtanayoH, tRtIyo darzanAcArazuddhihetuzcaturthoM jJAnAcArAzudituH / Aha -"nabhukAra cauccIsaga-kir3akammAloaNaM paDikramaNaM / kii kammadurAloiyaduppaDikkate ya ussaggo // 1 // esa caritnussaggo, saNasuddhIdda tayao hoi / muanANasma cautyo, siddhANa thuI ya kiikammaM // 2 // " divasAticAracintanArtha prathamazcAritrAcArazudihetuH kAyotsargaH, dvitIyo'pi catuvizatistabadvayacintanarUpastadetareva kAyotsargaH "dunni ya huMti carita, IsaNanANe ya ikaiko a" iti vacanAt / iha ca sakalakuzalAnuSThAnaphalabhUtAH sidvipadaprAptAH siddhA eva / yadAha-"jiNadhammo muvavaphalo, sAsayasukno jiNehiM pnntto| narasurasuhAI aNusaM-giyAI iha kisipalAlubba // 1 // " sAmrAjyasvargAdyupabhogasukhAnAca samyakphalatvaM na syAt, yata uktaM-" kaha ne bhaNNai ? sukvaM, sucireNavi." ityAdi / sarvAsAmapi kriyANAM phalaM | paryavasAne eva syAt , nAka, vRkSAdAvapi phalasya tathA darzanAt / uktaM ca-"mUlAu baMdhappabhavo dumassa, khaMghAu / pacchA samurviti sAhA / sAhappasAhA viruhaMti pattA, taosi puSpaM ca phala raso a||1||" tathA ca siddhasakalakuzalAnuSThAnasya siddhA samyaphalamiti, tato yuktaM jJAnadarzanacAritraphalabhUta siddhammaraNa, tadanu zrIvIraM vandate, samprati SHIK 23 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAyotsarga ye'pi bhimaloga sacintane # hetvH| pratikramaNa takha tIrthasahAvena vizeSataH smaraNIyasvAda / sadanu mahAtIrthasvAdinojayantAlavaNaM zrInemi, tato'pi cATApadanandIzvarAdi- hetugamaHbahutIrthanamaskArarUpAM cattAri aTTa dase "tyAdi paThanti / 18... evaM cAritrAcAra-darzanAcAra-bAnAcArANAM buddhiM vidhAya sakaladharmAnuSThAnasya zrutahetukasvAttasya samRddhadhartha 'sua- devayAe karemi kAussaragaM, annatthe 'tyAdi paThitvA zrutadevatAkAyotsarga kuryAta, tatra ca namaskAra cintayati, devatAbArAdhanasya vimAnasApalelA kunA jAna cAyAporasa ityAdi hetaH sambhAvyaH / pArayisvA ca tasyAH stuti / paThati "sudevayA bhagavaI " ityaadi| ___*[nanu cutarUpadevatAyAH zrutasamRkSArtha yuktaH kAyotsargaH, atabhaktAnAvaraNAdikarmakSapaNadvArA zrutasamRdihetutvena supratItvAva, zrutAdhiSThAtRdevatAyAstu myantarAdiprakArAyA na yuktA, tasyAH parakarmakSapaNe asamarthatvena zrutasamRdayahetusvAda, zrutarUpadevatAyAstu tRtIyakAyotsarge smRti vaiva, tama, zrutAdhiSThAtRdevatAgocaradhumapraNidhAnasyApi smanuH karmavayahetutvenAmihitatvAt , taduktaM-" suyadevayAha jIe, saMbharaNaM kammakkhayakara bhaNiya / nasthitti akabakarI, pavamAsAyaNA tIe // 1 // " evaM ca kSetradevatA'pi smRtimaIti yasyAH kSetre sthitividhIyate, tatastasyAH kAyotsargAnantaraM stuti bhaNati, paca pratyaI kSetradevatAyAH smaraNa tattRtIyate'bhIkSNAvagrahayAcanarUpabhAvanAyAH satyApanAyeM sambhAvyate / [nanu zrutadevatA kSetradevatAdInAM kAyotsargakaraNaM na yuktaM, mithyaatvprskt| nai, pUrvadharAdikAle'pi etatkAyotsargasya - nAsyetacinhAnsavinyastau pAThI prahAdanapurIyapratI / RANASI 24 ___HARE WAIIMa Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ U kriyamANatvena sambhAvyamAnatvAt yata:- " Avassapalahuguru-vitticuNNibhAsesu pakkhiyAIsu / pakSayaNasArudvAre, suyadevapAi ussaggo // 1 // " tathA " praNipatya jinavarendraM vIraM zrutadevatAM gurUn sAdhUn / Avazyakasya vivRtiM, gurUpadezAdahaM vakSye || 2 ||" iti zrIAvazyaka bRhadvRcau harimandra [mUri] kRto namaskAraH / " AyaraNA suyadevaya- mAINaM hoI ussaggo // " iti paJcastuke / zrIvIranirvANAdvarSasahasre pUrvazrutaM vyavi zrIharistadanu paJcapaJcAzatA vardivaGgatAH, granthakaraNa kAlAJcAcaraNAyAH pUrvameva sambhavAt zrutadevatAdikAyotsargaH pUrvagharakAle'pi sambhavati, ato yujyate kartum / ] tataH paJcamaGgalabhaNanapUrvakaM saNDAsakaM pramRjyopavizati, yaduktaM-" aha suasamiddhiheu, suadevIe karei ussagaM / fine art, air va deI va tI huI // 1 // evaM khettasurIe, kAussaggaM ca kuNai dei thuii| paDhi va maMgala-sipamA saMDAsaM // 2 // " upavizya va pUrvavadvidhinA khatriko kArya ca pratilirUya - zrIgurUNAM vandana ke daar ramo aNusadvi " miti + maNitvA jAnubhyAM sthitvA kRtAJjali" namo'rhassiddhe "ti pUrvaka stutitrayaM paThati / Aha ca " putravihiNeva pehiya, putiM dAUNa vaMdaNaM guruNo / icchAmo aNusadviti, bhaNiya jANUrhi to ThAi // 1 // " pUrvovandakadAne zrIgurvAjJayA kRtAvazyakasya vineyasya mayA yuSmAkamAiyA pratikAnta 'miti vijJapanArtha, nikAnAM "sAmAhayaca ucIsasthao " ityAdibhAnaM zAkhosInaM svapUrvajokteApi viruddham / 2.5 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramamA tainin: mo0' itksthaa| loke'pi ca rAjAdInAmAdevaM vidhAya praNAmapUrvakaM teSAmAdezakaraNaM nivebate, evamihApi zevaM, yadAha*sukayaM ANattaMpiva, loe kAUNa sukayakir3akammA! batiA thuIo, guruyuhagahaNe kae tini // 1 // " vyArUpA-yathA rAmA manuSyA AjJaptikayA preSitAH praNamya yAnti, tAM va sukatAmapyAnaptiM kRtvA punaH praNamya niveda-- yanti, evaM sAghavo gurusamAdiSTA vandanapUrva cAritrAdivizuddhiM kRtvA punaH sukatakRtikarmANaH santo guronivedayanti / to guruSa vinayahetostAvatiSThanti yAvad guruvaH prathamastutigrahaNaM kurvanti, samAnAyAM ca stutau barddhamAnA stutiH paThanti / eta sambhAvyate vandanakAnte " icchAmo aNusaTTi" miti darzanAt / etadarthavAya-' icchAmo ''bhilapAmo'nunAstigurvAjJA pratikramaNa kArya misyevarUpA, tAM ca vayaM kRtavantaH svAbhilASapUrvaka, na tu rAjaveSyAdinyAyena, ityaM sammAjanAvidhAna "icchAmo aNusahi" miti makanAnantaraM zrIgurUNAmAdevasya zravaNAda / anyatra cAyaM zyate, yathA sampannasAmAyikAyAropaNe krAyudezAdau vA, evaM va pratikramaNakaraNaM sampUrNa samajani, tatsampUrNImavanAca sampabAnirbharapramodaprasarAkulA barddhamAnasvareNa vardamAnAvaraM zrIvarddhamAnastutitrayaM "namostu varddhamAnAye" tyAdirUpaM zrIgurubhirekasyAM stutI,pAkSikAdipratikramaNe tu zrIguruparvaNomzeiSabahumAnasUcanArtha tisamvapi stuti' bhaNitAmu satISu sarve sAdhanA zrAdAbamapada paThanti / "bAlanImanvamUrkhANAM, nRNAM cAritrakAkSiNAM / anugrahArtha sarvajJaiH, siddhAntaH prAkRtaH kRtH||1||" ityAdhuktibhiHkhINAM saMskRte'nadhikAritvasUcanAbhATakAdivapi prAyaH syAlApAnAM prAkRtAdibhApayeva darzanAsAdhyA bhAvikAba"namohassiddhAcArye" tyAdivatraM na paThanti, "namo'stu barddhamAnAye" tyAdivAne "saMsAravAvAnale" RSS // 13 // 26 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ syAdirUpa stutitrayaM ca paThanti, satrikapratikramaNe tu "vizAlalocanadala " mityasya sthAne / [kizva-"tucchA gAravabahulA, caliMdiyA dubbalA ghiIe y| ia aisase'jjhayaNA, bhUAvAo a nesthIrNa // 1 // " vyAkhyA--dRSTivAde hi bahavo vidyA'tizayAH sarvakAmadA varNyante, strI va strIsvabhAvatvAtturuchA-'lpasavA, alpAyAmapi RddhI garvabahulA (calendriyA) 'dhRtyA' cittAvaSTammena durbalA, tena-"saMghamAiakajesu jassegassa kulassa cA gAmassa vA jAca rAyahANIe vA samaNe kayasaMkappe Asukatte appasane appasanalese visamamuhAsapatthe upautte samANe uTThANasuamajjhayaNaM pariaddei iSaM do linni thA vAre, tAhe se kule vA gAme vA jAva rAyahANI vA ohayamaNasaMkappe vilayaMte tu pahAvate udveda, umbasaitti vuttaM bhavai / tayA sammatte kaje tasse va kulassa vA gAmassa vA jAca rAyahANIe vA se veva samaNe kayasaMkappe tuDhe pasanne pasanna se samasuhAsaNasthe uvautte samANe samuTThANasuamajjhayaNaM pariaddei ika do tinni vA vAre, tAhe se kule vA gAme vA jAva rAyahANI vA pahaGkacitte suppasatthamaMgalakalakalaM kuSamANe maMdAe gaIe saMlaliyaM Agacchati samuhAi-Avasaitti buttaM bhavat / evaM kayasaMkappassa pariatassa puvudviaMpi samuha / " tathA aruNo nAma devastatsadupapAtaheturaruNopapAto, yadA tudadhyayanamupayuktA san zramaNaH parivarcayati tdaa'saavrunno| - nAstyetazcinhAntargataH pAThaH pralhAdanapurIyAda" / SARKACHECK Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ utthAnAdi mhaatmym| pratikramaNa devaH svasamayanibaddhatvAJcalitAsanaH sambhramoddhAntalocanaH prayuktAvadhistadvivAya H prahaTavalacapalakkuNDaladharo divyathA yutyA divyayA vibhUtyA divyayA gatyA yanavAsI bhagavAn zramaNastatraivopAmacchati, upAgatya gha maktimarAvanatabadano vimuktavarakusumavRSTiravapatati, avapatya ca tadA tasya zramaNasya pustaH sthitvA'ntarhitaH kRtAJjalika upayuktaH sNvegvishuny||14|| mAnAdhyavasAnaH aNvastiSThati, samApte ca bhaNati-" susvAdhyAyitaM susvAdhyAyita iti baraM kRti "ti, tato'sAbihalokaniSpipAsA samavaNamaNileSThukkAzanaH siddhivardhanirbhaganumatacittaH zramaNaH pratibhaNati 'na me vareNArtha' iti / tato devo'dhikatarajAtasaMvegaH pradakSiNya vanditrA namasyitvA pratigachati / evaM varuNopapAtAdiSvapi vAcyaM / ityAdi svarUpANi sAtizayAni utthAna-samutthAnazrutAruNa-varuNopapAtAdInyadhyayanAni, bhUtavAdazca-dRSTivAdaH zrINAM nAnu. zAtAni, ityAyukteH svINA pUrvAbhyayane'nadhikAritvA"namo'hatsiddhA, namo'stu barddhamAne "tyAdInAM ca pUrvAntargatatvena sambhAvyamAnatvAna paThantItyAhuH anyathA vA yathAmnAya tadakathane ] kAraNa sudhiyA'bhyUddham / ... / yacca zrIgurukathanAvasare pratistutiprAnte "namo svamAsamaNANaM" iti gurunamaskAraH sAdhuzrAddhAdimirmaNyate takRpAbAlApeSu prativArtAprAntaM jIvetyAdimaNanavat zrIguruvApratIcchAdirUpaM sammAnyate / tatheha zrIvarddhamAnasvAmina stIrthamidaM, tasyAcayA cedaM pratikramaNAdikaraNaM, nirvighnaM va tatsampUrNIbhavane harSeNa maGgalArtha ca zrIvarddhamAnastutipAThaH / mAlA ayaM ca kRtavAnAM vyavahArama, yat svasamIhita zubhakAryanirvinamavane ca zrIdevagurubahumAnanAdvivarddhamAnasvareNa stutitrayapAutha tirekeNa / ayaM ca nyAyo loke'pi dRzyate, yathA-rAmaH avajayAdau vivAhAdau vA harSeNa vicitrvaaditrvaadnovai| HERE Rifast ya 570 ANSAR S Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GitatCIENC2% svaragItanRtyapUjyapUjanAdi / . stuvitrayapAThAnantaraM zakastabapAThaH, tata udArasvareNaikaH zrIjinastavaM kathayati, apare ca sarve sAvadhAnamanamaH kRtAjalayaH bhRNvanti / stavamaNanAntaraM ca "varakanake "tyAdi paThitvA caturbhiH kSamAzramaNaiH zrIgu dIna + vandate / atra ca zrIdevaguruvandanaM " namo'hatsiddhe "tyAdezaramya catuHkSamAzramaNapradAnaM yAvajjJeyaM, Addhasya tu " aDDAijesu" ityAdimaNanAvadhi jJeyaM / sarvamapi dharmAnuSThAnaM zrIdevagurubhaktibahumAnanAdipurassaraM saphalaM bhavatIti pratikramaNasya prArambha sampUrNImavane ca zrIdevaguruvandanamiti, 'AdyantagrahaNe madhyasyApi grahaNamiti nyAvena tadbhaktiH sArvatrikI jJeyA, yathA-zakastave " namutthuNa" mityatrAdau " namo jiNANa" mityante ca " namo" ityasya sthApanena zakasto pratipadaM tatpAThaparitrApana, sthA kA paJcadaNDakapurassaraM devanandanAdhikAre zakrastavamaNanamAdAvante ca dRzyate, evaM sarvatrApi Deyam / ___ + anena 'bhagavAna'mAdena, kintvAcAryAdereva grahaNamatreti / * sarvataH prAgIyA~ pratikramya pazcAcchakastavakathakAnAmetad andhakAroktyanusaraNaM na bhavati, kintu " evazca pazcAzakastavaM bhavatiutkRSTacaityabandanayA vanditukAmaH sAdhuH pAvako vAxxx yogamudrayA jinasammukhaM zakrastavamaskhalitAdiguNopetaM paThati, tadanu aipithiko pratikramaNaM karoti, tataH paJcaviMzatyuccAsamAna kAyotsarga kRtvA pArabisvA * logassujoyagare' ityAdi paripUrNa bhaNitvA | jAnUnI ca bhUmau nivezya yojitakarakuzezayastathAvidhamukavikasajinanamaskArabhaNanapUrva zakrastavAdibhiH paJcabhirdaNDakairjinamabhivandate, caturthastutiparyante punaH zakrastavamabhidhAya dvitIyavelaM tenaika krameNa bandate, tadanu caturthazakastavabhazanAnaMtara stotraM pavitraM bhaNitvA CARE 29 .... ........ Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atikramaNatumaH / // 15 // IryAprati-. krAnta prAka zakrastava maNanIya pUrva pratikramaNe jJAnadarzanacAritrAcArApa zusvayaM sAmosameMSu kRtrImati punAra dvebaddhaM subaddhaM bhavatI"ti nyAyena prANAtipAtAdiviramaNAticAravizuddhyartha catuzcaturvizatistavacintanarUpaM devasikaprAyazcittavizuyartha kAyotsarga kurute / uktaM ca-guruthuragahaNe dhuitiNi baddhamANakvarassarA pada / satyavaM thavaM paTiya, kuNada pacicatta ussaggaM // 1 // pANivahamusAvAe, adattamehuNapariggahe ceva / sayamegaMtu aNUNaM, UsAsANaM havijAhi | // 2 // " ayaM ca kAyotsargaH sAmAcArIbazena kaizcitpratikramaNasyAnte kaizvicAdau x kriyate iti / / tadanu tathaiva pArayitvA caturvizatistavaM ca maGgalArya paThitvA kSamAzramaNa dyapUrva maNDalyAmupavizya sAvadhAnamanasA svAdhyAyaM kurute mUlavidhinA pauruSI yAvatmampUrNA syAt / yadAha-" paDhama porisi sajjhAyaM, bIyaM jhANaM jhiyAyaI / taiyAe nimukkhaM tu, sajjhAyaM tu cautthIe // 1 // ukkoso sajjhAo, caudasapuravINa bArasaMgAI / ittI parihANIe, jAva tayastho nmukkaaro||2|| vArasavihammi citave, sabhitaravAhire kusaladikhe / navi asthi mavi ahohI, sajjhAyasamaM tavokammaM // 3 // " nanu pratikramaNaM paJcavidhAcAravizuddhayartha prAguktaM, atra tu jJAnadarzanacAritrAcAratrayasya yathAsthAnaM zuddhiruktA, na tpo| baya vIyarAya.' ityAdikaM ca praNidhAnaM kRtvA punaH zakastavamabhidhatte iti " etatpravacanasArodvAra patra 20. vRtyuktyA sarvataH | prAk zastavamabhidhAyeyApratikrAmakAnAmeva bhavatyevamanthakArakathanAnusaraNam / xjJAyate'nena kathanena, yaduta pranthakArasamaye'rya kAyotsargaH prAgapi devasipratikramaNAt kaizcit ziyamANamAsIt / MARRIAGACK 39 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIryAcArayoH, ucyate-etacchuddhirvAnAdyAcArazuddhyA nAntarIyakA iti pratipAditaka, tathAhi-sAyaM sAdhoH kRtacaturvidhAhArapratyAkhyAnasya pratikramaNaM spAta, zrAvasyApi kRtapratyAkhyAnasya tadbhavati / prAtastu pANmAsikatapasaH prabhRti yathAzaktitapaH karoti, abhyantaraM tapastu kAyotsargasvAdhyAyAdirUpaM pratikramaNe pratItameva, evaM ca sphuTaM tapaAcArazuddhiruktA, yathAvidhi yathAzakti ca pratikramato vIryAcArazuddhirapi pratIka, uktaM ca prAra" guNadhAraNarUveNa" mityaadi| tathA kAle AvazyakAkaraNe caturlaghuH, maNDalyapratikrAntau kuzIlaiH saha pratikrAntau ca caturkhaghuH, nidrApramAdAdinA pratikramaNe na militastatraikasmin kAyotsarga bhinnamAsaH dvayorla ghumAmastriSu gurumAsaH, tathA gurubhirapArite kAyotsarge svayaM yadi pArayati tadA gurumAsaH, sarveSvapi kAyotsargeSu caturlaghuH, evaM candanakeSvapi yojyaM iti vyavahAre / tathA sAdhavaH pratikramaNAnantaraM tathaivAntarmuhUrta mAtra kAlamAsate, kadAcidAcAryAH khalvapUrvA sAmAcArI prarUpayeyurapUrva vA'rthapadamityuktaM zrIopaniyuktivRttau * [tathA pratikramaNakAriNA zramaNena zrAvakeNa ca pratipadaM pravarddhamAnaparamavairAmparaneNa nirjarArthinA sampamyogatrikazuddhividhau viziSya yatitavyaM, tathAhi-manasA bhagavadbhaktirAgasAgastaraGgitena samyakpadasampadarthaparicintana, vacasA tu udArasukumArasvareNAnyUnAdhikAlApakocAraNaM, gAtreNa zrIbhAgavatamataprabarddhamAnabahumAnavazaprasAraromAzcanicayakalacukitatvapAtreNa, karacaraNAdau yathAyogyajinayogamudrAdiviniyogayathAsthAnamuvinamanagurvatragrahagatipratyAgatyAdihetukabhRtalamaNDAzakapamArjanaprabhRtitattasUtrasaJcAreNa samakAlamera vidheyaM, evameva hi trikazuddhyA vidhIyamAnaM * patito'traivadhidvAntargataH pATo'smadguruvaryAnuyogAcAryazrImaskezaramunijIgaNikararittoSIvAdajhe prahAranapurIyapratikRtAvapi ca / %E6%AKALnI 34 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa - hetugarbhaH / // 16 // pratikramaNAdyanuSThAnaM ratnatrayaprAptilakSaNAntaralAbhAya prabhavati / dRzyate hi nAdayo vAlA masApekSA api sAkSAtrikaM satyApayantaH, tathAhi yathaiva hi zrIrAgAdi samAzriyate gItagAnaM tathaiva vAdyate tAlamardalayuGgalaveNuvINAdyaM vAdyamapi yathaiva tathaivAGgAlacAla rAjyavidhi, tathaiva hi teSAM caturacetazramatkAra [prApa] vizeSamAhava bhavati nAnyathA, uktaM ca " tAlaH padbhyAM vAkyabhaGgIbhujAbhyAmaM [ge] geyaM locanAbhyAM ca hAvAH / zrotuzcitte bhAvyate yatra sAkSA-tadvai nRtyaM nRtyamanyadvimyaH // 1 // " ata eva cAntaraGgaraM ( 1 ) zeSalAbhArthinA trikaraNazuddha viziSya yatitavyaM evameva bhagavadAjJAyA vizeSArAdhanena nirjarAlAmAditi / sampadupayuktatAdivizeSaNaviziSTasya pratikramaNakaraNa [sya] kiM phalaM ? ucyate-anyo'nyAnAvAdhyA yathopUrva vidhIyamAnaM prati ( 1 ) pratikramaNaM zArI[ri]kAzeSa klezavinAzAya jAyate, tathA ( 1 ) yathocitakAle kriyamANaM rasAGgAdyauSadhamasAdhyasyApi vyAdhevidhvaMsAya, nAnyadA tathA / natu yadyevaM pratikramaNakalpataro durantaduHkhamokSalakSaNaM mukhyaphalaM satataM pratikrAntireva kriyatAM kimanyena kriyAntareNAnuSTitena : naivaM anyo'nyAnAvAdhyeti vizeSaNenaiva vihitovAt / ayamarthaH pratikrAntikriyA kriyamANA yadi yathocitakAlakaraNApratilekhanAdikriyAntaraM na bAdhyate tarhi yathoktaphalA, yathAhi bheSajamapi yathocitakAlapadhyAsevanAdikriyAntarAvAcakaM yathoktarogasya sAdhakaM / ayambhAvaH- pratikramaNaM api yathoktakAla pratilekhanAdyakurvan dezata evArAdhakA sthAna sarvataH / sarvata ArAdhakatvevaM "paMcidiehiM guto, mnnpbhiitivihkrnnmaautto| tapaniyamasaMjamammi, jutto ArAhao hoi // 1 // " 32 mano vAkAya zu viziSTa nirjarA svam / // 16 // Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NENERA vyAkhyA-indriyaiH paJcabhirguptaH, manaHprabhRtitrividhakaraNayatnavAn , dvAdaza bhedatapaindriyaniyamayuktaH, pRthivyAdikAya 5 dvIndriyAdijIva 4 ajIva 10 prekSA'prekSApramArjanApariSThApanima] novacanakAyaiH saMyamaH ssdshbhedH| atra saMyataH san mokSasyAsacakaH pravrajyAyA vA bhavati / ] atra pratikramaNamityukte vayaM labhyate, kriyA kartA karmaca, tatra pratikramaNamiti kriyA, pratikramakaH kartA sAdhvAdiH smygdRssttirupyuktaadivishessnnvishissttH| uktaM ca-"japaNaM samaNo vA samaNI vA sAvao cA sAviyA vA sacitte tammaNe tallese tavajhavasie tattivyajjhabasAe tayaTThovautte tadapipakaraNe tambhASaNAbhAvie, annatya katdha maNaM akuruvamANe egamaNe avimaNe jiNavaNadhammarAgarattamaNe ubhao kAlaM AvassayaM kareMti" iti| mithyAtvakaSAyAdipratikramaNIya karma / etacca pratikramaNaprasAdace / iti devasika prtikrmnnvidhirutH| ... idAnIM rAtrikapratikramaNakramaH kazciducyate-tadyathA-pAzcAtyanizAyAme nidrAM parityajya "iriyAvahiyAe appaDikaMtAe na kiMci kappaDa ceyabaMdaNasajjhAyAvassayAha kAuM+" iti zrImahAnizIthe / " divbaDikusumasehara-muccA bavAhigAramajjhammi / ThavaNAyariyaM ThaviDaM, posahasAlAi to sIho // 1 // ummukabhUsaNo so, iriyAi purassaraM ca muhptti| paDilehiUNa tatto, caubvihaM posahaM kuNai // 2 // x iti vivAha + anukke'pyatra sAmAyikAbhidhAne yatsAmAyikoccArAtprAgIryAyAH pratikramaNamukte'pi ca svAdhyAyAtprAgapratikramaNamiti svAbhinivezavilasitameva / 4 nirasitaturthacaraNaitadgAthAyugenApi sAmAyike prAgIryApratikrAntiprasAdhanaM svasuhRdA pratyAyanamAtrameka, 33 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * pratikramaNa hetugrmH| * * cUlikAyo / "tastha haTTaro nAma sAvao sarIracitaM kAUNa paDissayaM baccai, tAhe teNa dUrahieNa tiniTIpratikramaNe nisIhiyAo kayAo, evaM so hariyAI dareNa sareNa karei" ityaacaavshykcuurnnau| [ pUrvArddha patra 403] kriyAkartAtathA vivhaaraavssymhaa-nisiihbhgvivivaahcuulaasu| paDikkamaNadhupiNamAisu, padama iriyAi paDi- karmaNo kamaNaM // 1 // " ityaayuktH| "jaha gamaNAgamaNAI, Aloiya nidiUNa garihittA / hA duTu'mhehi karya, niruupnnaam| micchAdukkaDamia bhaNittA // 2 // taha ussaggeNa tayaNu-rUvapacchittamaNucarittANaM / je AyahiyaM ciivadaNAha'NuTTija uvutto||3|| dazvaJcaNe pavittI, kareha jaha kAu bajjhataNusuddhiM / bhAva'vaNaM tu kulA, sAjhApauSadhavidheraktavArasAmAyikanAmamAtrasyApyanutatvAzceti / * anenApi pramANena sAmAyikocArAstrAgIryApratikAntrisiddhayartha " AvazyakacUrNI daharaprAvako vibhAtakAle gRhAnissRtya | zarIracintAM vidhAyopAzraye IyA~ pratikrAman kadhito'sti, sA velA sAmAyikapratikramaNakaraNasyeti / / 49 // " [ seva pra. u. 4 patra 107] ityAdi jalpanamapi yena kena bhaktajanasthirIkaraNAyAsameva, na vAstavika, yato guruvandanAnimittikaiva dahArasyeyopratikrAntiriti 'dahareNa sareNa karei' ityataH purovartinA " so [ AryarakSito ] mehAvI taM ubadhAreti, so vi teNeva kameNaM navAgato sosi sAdhUrNa kata" ityanena cUrNipAThena prasphuTa bhavati / gAthAyAmasyA prAgIryAprasAdhakatvena nirdiSTAbhidhAneSu prAyaH sarveSvapi zAkheSu noktA sAmAvikopacArAtyAgIryApratikrAntiH, pratyutAvazyakacUryuttaravibhAge (299 pRSTe) sAmAvikavidhi pratipAdayadbhiH pUrvavidbhiH zrImajinadAsagaNisahattaraiH saSTamuktA saamaayikocaaraanntrmiiryaaprtikraantiH| // 17 // * RECE 314 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ BAS taha hariyAe vimalacitto // 4 // " + ityAdiyuktezca pUrvamIryApathika pratikrAmet / as ca tripazyadhipaJcazatImitAnAM jIvAnAmevaM midhyAduSkRtaM dIyate, tadyathA-" caudasapayA 1 aDacattA 2, tigahiyatisayA 3 sayaM ca aDanaiyaM 4 / caugai dasaguNamicchA, paNasahasA cha sayatIsA ya // 1 // neraiyA sattavihA, paJcattaapalattaNeNa caudasahA aDacantAIsaMkhA tirinaradevANa puNa evaM // 2 // bhUdaga gvAtA, bIsa seensfare ava / gameyara pajjeyara-jala 1 la 2 naha 3 ura 4 bhuA 5 vIsaM // 3 // panarasa 1 tIsa 2 chappannA 3, kammA 1 kammA 2 tahaMtaradIvA 3 / sabhayapaja apanA, mucchaapajjA tisayatini 303 // 4 // bhavaNA paramA jaMbhaya-vaNayara dasa panara dasa ya solasagaM / caratharajoisadasagaM, kivvasiti nava ya logaMtA // 5 // kavyagevija'Nuttara-vArasa nava paNa pAttaapattA | aDanauyasayaM abhihaya-vattiyamAIhiM dasaguNiyA // 6 // " evaM " abhiyayAdahaguNa, paNasahassa cha saya tIsayA bheA / te rAgadosadguNA, ikArasa do sayA sahA // 7 // maNavayakAe guNiyA, tittshsvsttsysiiaa| kAraNakaraNANumaI, lakkhasahassA tisaya cAlA | .8 // kAla+ etadgAthAcatuSkoear bAhyazuddhirmalasthAnAtpAdvA'napatya yadvadarikamalamanisRjya zodhakaraNasyaiva yathA inyArcane dravyamanyussarjana purassarameva brAhmA vanuzuddhirvidhIyate tathaiva bhAvArcanAtmake sAmAyike sAmAyikocAreNa sAbadhayogalakSaNabhAvamadautsarjanapUrvakameve pratikrAntyA bhAvazuddhirvidhAtumucitA, sAmAyikoccAraNamantareNAsambhAvyatvAsAdyamalotsarjanasya / 39 anged - Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - pratikramaNa igrbhH| IyAMza midhyA. saGkhyAnayanam / ttaeNaM gupiyA, tilaca causahasacImaahiyA ya arihaMtamidamAha, devayaguruappasavIhiM // 9 // aTThArasalakambAI, cavIsamahassa egavImahiyA / iriyAmicchAdukkaDa-pamANamevaM sue bhaNiyaM // 10 // " vyAkhyA-mananaskabhatrAH 7, paryAptAparyApta bhedena 14 / ilAjalAnalAnilAnantavanaspatayaH paryAptAparyApravakSmavAdarabhedaiH 20 / pratyekavanaspatayaH sUkSmavAdarabhedAbhyAM 2 / dvitrivanurindriyAH paryAptA aparyAptAca 6 / jalasthalakhacarA urapari mujaparisAzva saMyasaMviparyAptAparyAptAH 20 / evaM 48 tiryagbhedAH / karmabhuvaH 15, akarmabhuvaH 30, antIpA: 56, evaM 101, ekA garbhavAnAM paryAptAparyAptatayA 202, sammRrchajasvena bhutraH 303 [ manujamedAH ] | mavanapati 10, nyantara 16, carasthirabhedajyotiSka 10 medAH, straloka 12 aveyaka 9 anuttara 5 lokAntika 9 killiSika 3. bharatairAvatavaitAdayadazakastha jammA 10 mA kAmikAH 35, sarva cAlAyalA. 19. sarvAgreNa 563 [ jIvamedAH / abhihayAdi 10 guNitAH 5630 gamadveSaguNitAH 11260 / yogatrayaguNitAH 33780, evamagrato'pi jJeyAH |ane1paanne 2 sayaNe 3, batthe 4 TheNe 5 a puppha 6 phala 7 cijA 8 / bahuphala 9 avivattijuyA, ya 10 jebhagA vasavihA hu~ti // 1 // " evamIyopadhikI pratikramya mAdhuH, zrAvastakRtamAmAyikA mAmAyikaM kRtvA dhamAmamaNapUrva | "kRsumiNa-dussumiNa-ohaDAvaNiyaM rAyapAyacchitadisohaNatthaM kAussaggaM karemi?" ityAdi maNitvA / caturvizatistakcatuSkacintanarUpaM RtoccAsamAnaM, khIsevAdispasvanophlamme tvaSTottaranatocyAsamAna kAyotsarga kuryAt / | rAmAdimayA isamA zAdiyayo dusvamA, yadukaM kAyotsarganiyuktI svamadvAre-"pANivahA 1 musAvAe.2, A 18 // 636 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SA- SRISHESARKAREGA adatta 3 mehuNa 4 pariggahe 5 ceva / sayabhegaM tu aNaNaM, usAsANaM havinAhi ||1||'mehunn ti bhAvyatedihI vipariyAse, symehunnmitthiivipriaase| bavahAreNa DhasayaM, aNabhissaMgassa sAhussa // 2 // " khiyA anurAgato'valokanaM dRSTiviSayAsaH, strIviparyAso-bramasevanaM / ayaM ca kAyotsargo duHsvaprajanitAdipAtakazuvartha tatprAyazcittarUpo rAtrikAvazyakAtpRthageva sambhAvyate, gamanAgamanAdo IryApathikI kAyotsargavat / ___ iha 1 sarva zrIdevaguruvandanapUrva sakalamiti caityavandanAM vidhAya svAdhyAyakAyotsargAdidharmavyApAra vidhatte yAvastrAmAtikapratikramazadelA, tadanu caturAdizcamAzramaNaiH zrIgurvAdIn : vanditvA kSamAzramaNapUrva "saiya paDikkamaNe ThAuM ?" ityAdi maNivA bhUnihitazirAH "savassa vi rAiyaH" ityAdipatra sakalarAtrikAtIcAravIjabhutaM xtra hi senaprocaratRtIyosAsarATaM nirdezyamANa praznottaraM vicAraNIyamasti-" atikramaNahetugameM rAtrikapratikramaNavidhI rAtrikaprAyazcittakAyotsargasvataH caitvavandanaM dataH svAdhyAyaH, evaM pazcAtpratikramaNAdau catvAri amAtramaNAnyuktAni santi, evaM tu na kriyate vaki bIjamivi pro'trocara-yatidinacaryAdau svAdhyAyAnu catvAri kSamAzramaNAni protAta, AddhadinakRtyabRtti-vandAravRttyAdI khAdhyAyAnu pratikramaNasthApanamura, satastAni svAdhyAyAtpUrva jJAyante, ayaM ca vidhiH parampazyA bAhulyena kriyamANo'sti sAmAcArivizeSeNa cobhayathA'pyaviruddhameti // 192 // " (3. 3, patra 68) atra vicAraNIyametaJcaduta-zrAvadinakRtyavRtti-vandAravRttyAdAvanutamapi svAdhyAkaraNAdAk kSamAzramaNacatuSTayasya dAna yatidinacaryAdAvulamapi ca svAdhyAyAnu yattasvAdAnaM tatra svAgrahAdanyarika kAraNaM mantuM zakyate / %E9A4%ARE Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaya-IMI bhaNitvA akrastavaM paThati / uktaMca-"evaM nArevaptiA, sAipani gajamera navari | tahiM paDhama dAuM, micchAmi dekhmmH| | dukkaI padai sakthayaM // 1 // " [ + prAktanaM ca caityavandanaM svAdhyAyAdidharmakRtyasya pratibaddhaM, na tu rAtrikAvazyakasya, ata evAtra etadArambhe maGgalAdyartha punaH zakrastavena saMkSepadevakandanaM,] ityAdi kAraNAni yathAgamasampradAyAdisvayaM bhAvyAni / tato dravyato bhAvatazcotthAya " karemi bhaMte ! sAmAiya "mityAdisUtrapAThapUrva cAritra-darzana-bAnAcArAticAravizuddhayartha kAyotsargatrayaM karoti, prathame kAyotsarge ekaM caturviMzatistavaM cintayati, dvitIye'pyeka " sAyasayaM gosaddha"ti vacanAcintayati, tRtIye tu nibhA'ticArA~cintayati / iha ca pUrvoktayuktyA cAritrAcArasya bAnAyAcArebhyo vaiziSTaye'pi yadekasyaiva caturvizatistavasya cintanaM tadrAko prAyo'lpavyApArasvena cAritrAcArAticArANAM svalpatyAdinA smbhaavyte|| tataH kAyotsarga pArayitvA siddhastavaM paThitvA saNDAsakAmArjanapUrvamupavizati, uktaM ca-"uddiA karei viriNA, ussagaM ciMtae a ujjoyaM / bIyaM dasaNasuddhI, ciMtae tastha vi tameva // 1 // tahae nisAiyAraM, jahakama |ciMtiUNa pAreha / siddhatvayaM paDhittA, pamajja saMDAsamudavisaha // 2 // " nanu prAbhAtikapratikramaNe'pi prAdoSikapratikramaNavatprathame cAritrAcArAticAravizuddhikAyotsarge nizAvicAracintana kasmA kriyate ?, ucyate-" nihAbhibhUyA na saMbharaMti mucha aiyAraM, mA ya aMdhayAre vatANa annunaghaNaM + etacinhAntargatapAThasthAne " iha ca zakastavapAThena saMjheradevabandanaM pUrvakRtace avandanatve'pi zrIdevabhaktiH sarvatra kAryati" iti pAThAntaraM pa. pustke| rAtrikapratikrama svAdhyAyAda dhamA KASHIKARAN daanm| 38 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ** G aMdhayAre vA asaNao maMdasadA na sammaM baMda rAhaga titihAI re mAie niladavAraM ciMtaMti / " [R uktaM ca-"tattha paDamo caritte, saNasuddhIha vIyao hoi / suanANassa ya taio, navaraM ciMtei tattha ima // 1 // taie nisAiAra" mityAdi / tataH pUrvavanmukhavastrikAdipratilekhanApUrva vandanakadAnAdividhi vidhatte tAvadhAvatpratikramaNasUtrAnantaraH kaayotsrgH| uktaM ca-"puva va puttipehaNa-vaMdaNamAloasuttapaDhaNaM c| baMdaNa khAmaNa-baMdaNa, gAhAtigapaDhaNamussaggo // 2 // " pUrva cAritrAdyAcArANAM pratyekaM zuddhaye pRthak 2 kAyotsargANAM hA kRtatvena sAmprataM teSAM samuditAnAmavicArAn pratikramaNenAzuddhAn zodhayitumayaM kAyotsargaH smbhaavyte| atra ca kAyotsarga zrIdhIrakRtaM pANmAsikaM tapazcintayati-zrIvarddhamAnatIrthe vartamAnastvaM he jIva / barddhamAnakRtaM pANmAsika tapaH kartuM zaknoSi na devAditapovidhizca zrIbhAgamokto, yathA-prathamatIrtharasya tIrthe vArSikaM tapo bhavati, madhyamatIrtharANAM tIrthe aSTamAsikaM tapaH, zrIvarddhamAnatIrthe tu paNmAsikaM tapaH / yadAha-"saMvaccharamusabhajiNo, +chammAsA * baddha x saMvatsara yAvadbhikSA'labhanakAraNakarmabandho vAcyaH / + nanu pANmAsike tapasi ekaikadinahAnyA nyUnIkaraNe kuta ekonatriMzadinAni yAvadeva nyUnIkaraNaM na triMzadinAni yAvat , triMzateka dinarmAsa iti vyavahArAta , iti cenna, abhiprAyAparikSAnAt , yatacisadinAni yAvanyUnIkaraNe'pi mAseneva nyUnatA, sA cakona trizahinAni yAvanyUnIkaraNapUrva 'paJcamAsikatapaH kariSyasIti prabha. vacasA siddhA, yataH 'paJcamAsikatapaH kariSyasIti prazre'pi 'nizadinabhyunaM pANmAsikaM tapaH kariSyasI'tyayamekArthaH, yadi ca vizahi. DI mAni yApamanyUnIkRkha punaH pakhamAsikaM tapaH kariSyasI' tyucyeta tadA yunaruktiprasakti, tena yuktaH ekonaviMzadinAni yAvanyUnI-15 AKSHARASTRA RAE%E ionalai | Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ m | rAtrika mmmmmcitrimm pratikramaNa maannjinncNdo| avihariyA nirasaNA, aija eovamANeNaM // 1 // tatazca kramAddhAnyA pANmAsikaM tapazcintayana hetuma yatkanuM zaknoti tanmanasi nidhAya kAyotsarga pArayitvA mukhavadhikAdipratilekhanApUrva vandanakaM datvA manazcintitapratyAkhyAna prtikmnne||20|| vipace / uktaM ca-" tatva ya ciMtaha saMjama-jogANa na jeNa hoi me hANI / taM paddhivajAmi tavaM, chammAsA pANmAsitA na kAumalaM ||1||egaaigunntiisnni-pihonaasmti / evaM cala-ti-dumAsaM, na samasyo tAkatapazciegamAsaM pi // 2 // jA taMpi terasUrNa, cautIsaimAi to duhApIe / jAva cautthaM to, aMbilAi jaantnvidhiH| tya pRSam vyaktyAdyartha pacamAsikatapaH phariSyasI 'ti praznaH / evaM zeSamAsedhvapi bhAvyam / etena pratimAsamekaikadinahAnireva praznotarakrameNa cintanIyA, ma punaH pazcAvidviparyanteSu mAseSvekadvitricatuHpanadinAnA hAniyugapadeveti manyate spaSTam / sampAdakaH ] / nanvevaM paJcasu mAseSu nizadinapUraNe ekamAsikatasi viMzadinapUraNaM, yatastatra ekaidina hAnistrayodazadinAni yAvat cauvIsaoll! catuzicamatapasi ca SoDaza, evaM militAnyekonaviMzadinAnyeva ili celsatyaM, kintu pratipraznamekaidinahAnirevaM caturvaza dinanyUnaM kartuM zaknoSI ti praznAvasare ca catunizantama katuM zaknoSIti praznaH, tataH catuvizattama kajhaknobhI svasya ko'ya! ? 'caturdazadinanyUnamekamAsaM ka zakno'dhItyevA, anyathA prayodazadinanyUna mAsa katuM zaknopI'ti praznasyAbhivAt kA ponaruktyApattiA, taba pUrva ekadinahAnyA dinatrayodazaka, satA] suvidhAsamaM kartuM zaknomIti 20() iti praznApana batadezamavinaM, tadanantaraM sAmApratItayovinamILane mAsaH / evamekamAsike'pi vizahinapUraNam / iti pAemAsikatA sampUNarmA IPIT TippitametatkenApi prAyaviduSA praadnpur(thaayraaytkcitkopiiyprviktii| 20 ...... 18 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Kal: M porisi namo vA // 3 // jaM sakai taM hiyae, gharitu pAritu pehara putiM / dAu vaMdaNamasado, taM ciya pacakkhara + vihiNA || 4 || " 46 tadanu ca " icchAmo aNusaddhi " x ti bhaNitvopavizya stutizrayAdipAThapUrva caityAni vandate / yata uktaMicchAmo aNumahiM ti, bhaNia uvavisia paDhar3a tinni dhuii| miusadeNaM saka-svayaM hao ceie vaMde // 1 // " umayorapyAvazyakayorAdyanteSu maGgalArthaM vaityandane daharmukha pradIpa ca vistarato devayandanaM dvi mAlyArtha kAlavelAprativaddhatvena ca sambhAvyate, anyathA vA yathAgamaM kAraNamabhyuddham / idaM ca pratikramaNaM mandazabdenaiva kuryAt, rAtrAvuccaiHsvareNa zabda kAsita huGkAra-khuGkArAderapi niSedhAt anyathA tatkaraNena jAgaritairgRhamodhAdihiMsajIvairmacikopadravAdyArambhaH prAtivezmikaiva svasvArambhaH pravarceta tathA ca paramparayA nirthakamaneke dopAH pravarttitA maveyuH / evaM pratikramaNaM vidhAya sAdhuH kRtapauSadhaH zrAddhava kSamAzramaNadvayena "bhagavan ! bahuvelaM saMdisAvemi+ manazcintitaM pratyAkhyAnaM pratyAkhyAtavyamevAtra, anyathA sudurnivAraH pratyAkhyAnanAmaSaSThAvazyaka bhAvaprasaGga atoH manyante ve'tra pratyAkhyAnadhAraNaM te sAgurvAjJottIrNavAdina eva / x etena " sAmAiya cauDIsatthao0 " ityAdibhaNane sphuTameva zAstraguvA hocIrNatvam / kALaveLAprativaddhatvAdevavandanasya vyatItAyAmaprAptAyAmapi ca prAtassAyaM cApi yadazyaM devavandanaM tanmatAgraha vilasitameva 1 41 Danga Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svareNaalpanI yatvaM. % % pratikamA bahavelaM karemi" iti maNati, etasyAyamarthaH-sarvakAryANi zrIgurupraznapUrvaka kAryANi +, tatazca divasamadhye laghulaghudevamarma kAryeSu punaH punaH praznaH kurnu duHzakA, tata etat kSamAzramaNadvayena tacallaghuladhukAryakaraNaviSaye zrIguruNAmanumati mAyati, pahavelAsambhavAni kAryANyapi bahuveletyucyante, sudhIbhistvanyathApi yathAgama vicArya, uktaM ca-kicakicaM gAvo. vayati viNayapaddhivattiheDaM ca / UsAsAiyamurnu, tayaNApucchAi paDisiddhaM // 1 // " tatazcaturbhiH kSamAzramaNaiH / zrIguravAdIn vandate, zrAddhastu " aDDAijesu" ityAdi ca paThati, tataH pratilekhanAM vidhatte, tadvidhistu pratItaH / atrApi | pratikramaNe pazcavidhAcAravizuddhividhiH pUrvavadrAvyaH / rati raadhikaatikmnnmibhiH| ___ atha pAkSika caturdazIdine, nanu daivasikarAtrikAmyAM zuddhau pAkSikAdi kimartha ? ucyate-sAdhavaH sUkSmabAdarAticArajAtasya vizodhanArtha sadA divasanitrAvasAneSu pratikramaNa vidadhAnA api pakSacaturmAsasaMvatsarAnteSu 4 vizeSeNa pratikramaNa kurvanti, uttarakaraNavidhAnArtha, tathAhi-yathA kazcittailAdibhiH kRtavapussaMskAro'pi cUpavilepanabhUSaNAdibhirusaskaraNa vidhatte + esenAyuktaM sAmAyikAdau / vemaNe saMdimAuM' ityAdyAdezamArgaNAtprAgevAsane upavizanaM zrAddhAnAM, yeyuktamatasyAcadA 'sAmAyika saMdimAuM' ityAdezamArgaNAprAksAmAyikocAraNe svAbhyAyAdezAtprAsvAdhyAyakaraNe'pi ca kimayuktaM syAt / / ___ x nahi caturdazyAdikSaye trayodazI pakSAntatvena vyapadeSTuM zakyate kenApi, cetpannadazadinAvasAnabhAvitvAprayodazI pakSAntakhena vyapadeSTumucitaM syAtahi kimanucitaM sarvAnAmapi pratipadAditithInAM pakSAntatvavyapadezanaM 1 sarvAsAmapi tAsA pazcadazadinAvasAna eva bhavanAt / rAtrikapratikramaNa sy| % % A 42 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * HOUSEHOREC sameM na sikapratikramaNa , tA mAtA tathA sAdhavo'pi zuddhivizeSa kurvate iti / kizva-"jaha gehaM paidivasa, visohiyaM tahavi pakkhasaMdhIsuM / sohijar3a savisesaM, evaM ihayaM pi nAyabvaM // 1 // " tathA nityapratikramaNe kazridaticAro'pi vismRtaH syAt smRto vA bhayA-15 dinA gurusamahaMsane ra pratihAralagAra pariNAmamAndyAdasamyak pratikrAnto vA syAdataH pAkSikAdiSu ne pratikAmanti / tatraca pAkSike pUrvadevasikapratikramaNaM pratikramaNasUtrAntaM vidhatte, Aha ca-" aha pavitrayaM upasi-diNammi puDhavaM va tattha devasiyaM / suttaMtaM paDimiuM, tA sammamimaM karma kuNai // 1 // "" icchAmi svmaasmnno| masthaeNa caMdAmi, devasicaM AloiyaM paDikaMtitA (!) icchAkAreNa saMdisaha agavan ! pAkhI muhapattI paDilehuM ?" ityuktvA to pratilikhya vandanaM datvA sambuddhAna zrIgu dIna kSamayituM kSamApradhAnaM ca sarvamapyanu / vAnaM saphalamiti jhApayituM " abbhuhiomi saMbudghAkhAmaNeNaM ambhitara pakisvayaM khAmeuM+ iti maNitvA + itaH purastAdAvazyakasUtre "emarasa pakkhassa pacarasahaM divasAyaM paramahaM rAINaM" iti jalpanoDekha upalabhyate, etadanusAreNeva yathA naturmAsAtmake cAturmAsike "cauNDaM mAsANaM atuNDaM pakvANa 120 gAIdiyANaM " ityecaM tathA dvAdazamAsAsmake sAMvatsarike'pi bArasoI mAsANaM covIsahaM pakvANaM 360 rAIdiyANa" ityevaM, kalpanA kriyate sarvairapi, tathaiva pazcamAsAtmake cAturmAsike "paMcaNDaM mAsANaM dasAI pakkhANaM 150 rAiMdiyANaM " ityevaM tathA prayodazamAsAtmake sAMvatsarike " terasaphaI mAsANaM chabIsaNhaM pakkhANaM 390 rAIdiyANa" ityevaM kalpanAkaraNa nAyukta, yataH sarveSvapi cAturmAsikeSu "cauNDaM mAsANaM." kA ityAdi tathA sAMvatsarikeSu "bArasaNiM mAsANaM." ityAyeva aspitavyamiti nokaM kasminnapi sarvamAnyaprAmANikeSu zAstreSu / % ESC 4.3 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa hetugmH| // 22 // vidhau dhAma zrIgu dIna zAmayati bIn paJca vA yadi dvau zeSau, uktaM ca pAkSikasUtravRttau sambudAvAmaNakaprastAve-"evaM jahanneNaM pAkSikAdi. tinni paMca vA, cAummAsiya saMvaccharie satta, ukkoseNaM tisuvi ThANesu sabve svAminaMti ti" tata utthAya " icchAkAreNa saMdisaha bhagavan ! paksviyaM Aloemi, iccha Aloemi jo me pakkhi-181 nnaavidhi| o" ityAdivatra mANatvA sakkSepaNa vistareNa vA pAkSikAnAcArAnAlocayati, [tataH] " sambassa vi pakviya" | ityAdi maNivA upavAsAdirUpaM prAyazcittaM pratipadyate / tato vandanakadAnapurassaraM pratyekakSAmaNakAni vidhAtuM guruAnyo vA jyeSThA pUrvamutthAyosthita eva kaniSThaM kSamayati, yathA-'amuka tapodhane 'tyAdi, atra coktaM pAkSikAtra cau~-" gurU | anno vA jo jeho so paDhamamuDheUNa uDhio veba kaNiTuM bhaNai, jathA-'amuka tapodhane'tyAdi / sIso | pucchaha-kiM gurU uttiA khAmei ? ucyate-jahajANAvaNatthaM, jahA esa mahappA mottumahaMkAraM vadao vi bhAvao vi anmuTTiDaM khAmer3atti kiMca-je gurusamIcAo jaccAiehiM uttamatarA, mA te ciMtejA- esa nIataro amhe uttama' ti kArDa paNayasiro svAmeitti, evaM sesAvi ahArAyaNiyAe khAmati jAva duca. rimo crimNti| tato bandanakadAnapUrva " devasi AloiyapaDikAtA (1) icchAkAreNa saMvisaha bhagavan! pakviyaM paDikamAveha, iyachaM" iti maNivA " karemi bhaMte ! sAmAiyaM" ityAdisUtradvayapAThapUrvakai kSamAzramaNa datvA kAyotsargasthitaH pAkSikasUtraM zRNoti, + gurugurusandiSTo vA sAdhuH sAvadhAnamanA vyaktAkSaraM pAkSikatraM kathayati / + noktamatra pakkhiyatrakaI " ityAdezamArgathe, badi ca " gururgurusandiSTo vA " ityanena vAkyena svIkriyate cettarhi na // 22 // RAKASAKAR ADHI N Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SHA PRESIDERE uktaMca-"muhapattI vaMdaNayaM, saMyuddhAkhAmaNaM tahA loe| caMdaNapatyaskhA-praNANi vaMdaNayamuttaM ca // 1 // " - pAkSikasatrAnantaraM "suadevayA bhagavaI " iti stuti bhaNitvopavizya pUrvavidhinA pAkSikapratikramaNasUtraM paThati / utthAya taccheSaM kAyasvA ca karemi bhaMte ! sAmAiya "mityAdimUtratrayaM paThitvA pratikramaNenAzudbhAnAmatIcArANAM vizukhya dvAdazacaturviMzatistacintanarUpaM kAyotsarga kuryAt / tato mukhavatrikApratilekhanapUrva bandana datvA zAmamapaJcakaM kuryAt / natra ca prathama-" icchAkAreNa saMdisaha bhagavan ! abbhudiomi samAptikhAmaNeNaM abhitara pakviyaM svAme "mityAdi bhaNitvA kSAmaNakaM vidhatte / nanu pUrvameva sAmAnyato vizeSataca pAkSikAparAdhakSAmaNakaM kRtaM sahi kiM punarapi idAnI pAkSika kSAmayate ? ucyate-kAyotsarne sthitAnAM zubhaikAgrabhAvamupagatAnAM kizcidaparAdhapadaM yadasmRta mavezasya vAmaNAnimirza punarapi dhAmaNakaM kurmaH, athavA sarvagheha pAkSikapratikramaNaparisamAptistataH prAcyakSAmaNakAnantaraM kizcidapravItika vitakriyAvyatikarAdinA samutpanna tadiha dhAmyate, athavA vidhirevAya karmakSayaheturbhagavatA vatIyave | ghauSadhaprayogasadRzo darzitA, kanyamevAtrApi dhAmaNaka, na ko'pi paryanuyogaH kAryaH, Aveiha mAgavatI pramANam / tatacaturmiH kSamAzramaNaiH sAmAcArIyathoktavidhinA catvAri pAkSikakSAmaNakAni karoti / uktaMca-" sutaM anbhuhANa, ussamgo putti vaMdaNaM taha ya / patiakhAmaNayaM, taha cauro chobhaNayA // 2 // tatra ca yathA rAjAnaM puSpamANavakA atikrAnte mAGgalyakArye bahumanyante, yaduta-akhaNDitabalasya te suThukAlo matAnyo'pyevamevopasthitA, kevala 'kaDUDhuM' ityeka eva, kintu 'saMdisAuM-kahu~' ityevamAdezadvayamArgaNameva yuktiyujam / HT katavyamevAtrAnA catvAri pA chomavaM ...... Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa hetugarbhaH // 23 // evaM pAkSikavinayopacAraM-" icchAmi khamAsamaNo / pigaM ca me " ityAdi prathamaca maNakasUtreNa tathAsthita eva sAdhurAcAryasya karoti, tato dvitIye zrAmaNa ke caityasAdhuvandanaM nivedayitukAma " icchAmi svamAsamaNo / puvi " ityAdi maNati, tadanu tRtIye AtmAnaM gurunnivedayituM -" icchAmi khamAsamaNo ! abhuTTiohaM tujjhancha " mityAdi maNati, tucchakSAM grAditastamanugrahaM bahumanyamAna - " icchAmi svamAsamaNo ! ahamapuvAI " ityAdyAha / eteSAM aff pAkSikaaranarai pratyekaM prAnte " tummehiM samaM 1, ahamavi vaMdAmi cehayAI 2, AyariyasaMniyaM 3, freereapAragA hoha " ti 4 zrIguruktau ziSya "cche 2 " iti bhaNitvA sarvaprAnte " icchAmo aNusaddhi " iti bhaNati / tato vandanaka-kSAmaNaka-vandanaka-mAthAtrikAdipAThakameNa daivasikapratikramaNaM kuryAt / zrutadevatAyAH pAkSikasUne sthAnadevatA kAyotsargaH +, kSetradevatAyAH pratyahaM smRtI bhavanasya kSetrAntatatvena tato bhavanadevyA api smRtiH kRtaitra, tathApi parvadine tasthA api bahumAnAItvAsatkAyotsargaH sAkSAt kriyate / svasthAne ajitazAntistavapAThatha, uktaM ca-" pujyavihizeva satyaM devasiyaM vaMdaNAda to kuNaH / sibasurIussaggo, x meo saMtthiyapaDhaNe ya // 1 // " + yadyapi pAkSikAdiSu tatsUtraprAnte zruvadevatAyAH smRtirviditA atastatkAyotsargAkaraNaM kathaJcinmanyate para vihAradineSu mAsAmyAvattatkAyotsargakaraNe kiM kAraNaM kasmi~zcAnuSThAne tasyAntardhAnaM vidhAtuM zakayata iti vimarSaNIyaM dhIdhaneH / X gAthAyAmapyasyAM zayyAsUryA: kAyotsargakaraNalakSaNA vizeSadeva darzitA, natu zrutadevatAyA: sthAne sasya karaNIyatvam / 46 pAkSikAdiviSau dhyAsUryA kAyotsarga hetu: / // 23 // 3 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -C4 %E 6 atrApi pAkSikapratikramaNe paMcavidhAcAravizuddhistattatyUtrAnusAreNa svayamamyUyA, sA caivaM sambhAvyate-bAnAdiguNavattatipattirUpatvAdvandanakAni sambuddhazvAmaNakAni ca brAnAcArasya, 12 logassakAyotsargAnantaraM prakaTacaturviMzatistavacintanena darzanAcArasya, azIpanAlocara -pratyeka mAjha pasalasisthana-samAptipAkSikakSAmaNakAdibhizcAritrAcArasya, caturthatapaHpratiyatti-12 lomassakAyotsargAdibhiH bAhyAbhyantastaSa AcArasya, sarvairapyateH samyagArAdhitairvIryAcArasya ca zuddhiH kriyate / etadanusAreNa cAturmAsika-sAMvatsarapratikramaNayorapi sambhAvyam / yattu jJAnAdyAcArapatrANAM vyatikrameNa pAThastatra tattagachasAmAcAryAdipramANaM sambhAvyate, iti paakssikprtikrmnnvidhiH| cAturmAsikasAMvatsarikapratikramaNayorapi krama eSa eva, navara-nAmni vizeSaH, kAyotsameM ca cAturmAsikapratikramaNe caturvinatistavaviMzaticintanaM, sAMvatsaripratikramadhye ca catvAriMzacaturvidhatistavAstadante eko namaskAra cintyate / dhAmaNakaM ca pAkSikacAturmAsikayoH paJjAnAM sAMvatsarike ca saptAnAM zrIgu dInA, yadi dvau zepo tisstthtH| uktaM ca-evaM ciya caumAse, barise ajahakkama vihI neo| pakva caumAsa barisesu, navari nAmammi nANattaM // 1 // taha ussaggo uboa-pArasa vIsA samaMgalA cttaa| saMbuddhakhAmaNaM ti-paNa-sattasAhraNa jaha saMkhaM // 2 // " [x evaM likhitA pratikramaNAnAM sampratikriyamANA sAmAcArI, cUrNikAralikhitA tu sAmAcArI kvacitvacidanyathApyupalampate, na ca tathopalabhya sammohaH kartavyo, vicitratvAtsAmAcArINA, ] iti cAturmAsika-sAMvatsarikaprati x nAstyetazvidvAntaH pAThaH pa. pustake / %AK- Shaile Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNahetugarbhaH / // 24 // kramaNayoH kramavidhiH saGkSepata uktaH / atha pratikramaNamiti kaH zabdArthaH ? [ ucyate-] pratItyayamupasargaH pratIpAdyarthe varttate / " krama-pAdavikSepe " asyAnaT pratyayAntasya pratIpaM pratikUlaM vA kramaNaM pratikramaNamiti bhavati / ayamAzayaH- zumayogebhyo'zubhayogAntaraM krAntasya zubhedhveva pratIpaM pratikUlaM vA kramaNaM pratikramaNaM, uktaM ca-" svasthAnAdyasparasthAnaM, pramAdasya vazAdgataH / tatraiva kramAM bhUyaH, pratikramaNamucyate // 1 // kSAyopazamikAdbhAvA-daudadhikasya vazaGgatA / tatrApi ca sa evArthaH, pratikUlagamAtsmRtaH || 2 || " pratiprati kramaNaM vA pratikramaNaM zubhayogeSu taM taM zubhayogaM prativardhanamityarthaH / uktaM ca" pratiprativarttanaM vA, zubheSu yogeSu mokSaphaladeSu / nizzalyasya yaterya tadvA jJeyaM pratikramaNam // 1 // ." yathA karaNAtkarmakatraH siddhistadUvyatirekeNa karaNAnupapatteH evaM pratikramaNAdapi pratikramaka - pratikrantavyasiddhiH ityatatritayamabhidhIyate, tatra pratikramaNamiti nirUpitazabdArthe pratikrAmatIti pratikramakaH karttA, pratikrantavyaM karmAzubhayogalakSaNaM, atIte varttamAne emye ca kAle / nanu pratikramaNamatItaviSayaM yata uktaM-" aIyaM parikamAmi par3apanaM saMvarebhi aNAmayaM paJcakkhAmi " tti, tatkathamiha kAlatrayaviSayaM pratikramaNaM ? ucyate-pratikramaNazabdo patrAMzubhayoganivRtimAtrArthaH sAmAnyaH zabdaH parigRhyate, tathA ca satyavItaviSayaM pratikramaNaM nindAdvAreNAzubhayoganivRtireveti, pratyutpannaviSayamapi saMvaraNadvAreNAzubhayoganivRcireva, anAgataviSayamapi pratyAkhyAnadvAreNAzubhayoganivRttireva uktaM ca 48 pratikramaNazabdArthaH / // 24 // Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 11 "paDikamaNaM paDikamao, paDikamiyanvaM ca ANuputrIe / tIe paccutpanne, aNAgata ceva kAlami // 1 // " X sAmprataM pratikramakasvarUpaM, ta[ya]coktaM tacca bhedaparyAyairvyAkhyeti pratikramaNatasvamuktaM samprati tadbhedAste ca devasikAdayaH, Aha ca--" paDikamaNa desiya, rAjyaM ca ittariyamAvakahiyaM / pakviya cAummAsiya-saMvacchara utta maTThe // 1 // " itvaraM devasikapratikramaNAdi yAvatkathikaM mahAvratAdirUpam | [natu] devasikenaiva zuddha pAkSikAdi kimarthaM ? ucyate-jaha gehUM padiyaha, sohiyaM tahavi pakgvasaMdhI | sohivar3a savisesaM, evaM iha pi nAyavvaM // 1 // " samprati pratikramaNaparyAyAste cAbhI a-" paDikamaNaM 1 paDiaraNA 2, pariharaNA 3 vAraNA 4 niyattI 5 / niMdA 6 garihA 7 sohI 8, paDikamaNaM aDaDA hoi // 1 // " tatra ca yathAkramamaSTau dRSTAntAste nAmIaANe 1 pasAe 2, buddhakAya 3visabhoyaNa 4 talA 5 / dokanAo 6 padmA-riyA va 7 va a agae ye 8 // 2 // " tatra dravyapratikramaNamAzrityAcvananto yathA pure kApi nRpaH ko'pi, sauvaM kartumanA bahiH / sUtramAcchoTayavye, dine nyAsthaca rakSakAn // 1 // Uce ca yadi kosyatra, pravizenmArya eva saH / apasapeMta padethettai-reva mocyaH pumAn sa tu // 2 // vyAkSiptAnAM ca teSAM dvau grAmyau x AnupUrvyAtI pratyutpanna - vartamAne [nA]gate (?) kAle pratikramaNAdi yogyaM, Aha-pratikramaNamatItaviSayaM "aIyaM par3hikamAmi " iti vacanAt kathamiha kAlatraye ? ucyate pratikramaNazabdo'trA zubhayoganivRttimAtrArthI gRhyate / pratikramakasvarUpamAhaiti TippaNa poSapurIyapratau 1 pava Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ praticarashaakhaa maamaaidRssttaantH| // 25 // pratikramaNa- IM prAvizatA narau / rakSakasmairdaSTA-vuktau taiH kampitAsibhiH // 3 // are !!! praviSTau 1 kimiha, dhRSTa eko'vadattayoH / doSaH ko'ti nikhiMza-nazyastatra hataH sa teH|| 4 // bhIto dvitIyasteSveva, padevasthAnamANa taan| ajAnana prAvikSamA mAM, itasvAdezakAriNama // 5 // uktastairya detaireva, padestvamavasarpasi / tanmuktiste sa bhIto'tha, tathA'kAdamoci // 6 // bhogamAgI sa sajace, no bhAgI cAparo'bhavat / iyaM dravyapratikrAnti rbhAve copanayaH punH||7|| sajA tIrthakarovA ca, saMyamo rakSya ityavaka / grAmyeNeva vyatikrAntaH, sa ekena sAdhunA / / 8 // sa ito rakSakai rAga-dveSAdyaiH suciraM bhave / lapsyate bahuni[ bahubhirjanma-maraNAni punaH punH||9|| yastu pramAdadoSeNa, jAsvatikrAntasaMthamaH / pratikrAmati saMsAra-mIrustaireva daNDakaiH // 10 // sa nirvANasukhAbhAgI, jAyate munipuGgavaH / asau pratikramaNAyAM, dRSTAnto darzito'dhunA // 11 // 1 // 2-atha praticaraNA, etadarthavAya-' prati ' prati teSu teSu mAveSu caraNaM' gamanaM tena tenAsevanAprakAreNa iti prativaraNA, sA dvividhA-prazastAprazastA 'ca, aprazastA mithyAvAjJAnAviratipraticaraNA, prazastA samyagdarzanazAnacAritraprati caraNA, pratikramaNaparyAyatA cAsyA, yataH-zubhayogeSu pratIpaM kramaNaM pratikramaNamuktaM, praticaraNApyevambhUtaiveti / praticaraNAyAM | prAsAdadRSTAnta ucyate-- pure kvApi vaNiko'pi, prAsAdaM ratnasambhRtaM / upanikSipya bhAryAyA, digyAtrAyAM yayau svayam // 1 // chyApUtA svArabhUSAdauna sA prAsAdamaikSata / papAtAthaikadezo'sya, dadhyau saitAvatA'stha kim // 2 // bhittau pipalapoto'tha, jAta: / so'dhyvaahiilitH| nApanIvastayA tena, prAsAdobhAji varddhanAda // 3 // tato vaNika samAyAto, manaM prAsAdamaikSata / sA'ya * * // 25 // * Ho Happ R o m. ... .... .. ................. ... ................. ... ... Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ R ECE%ESIX nissAritA tena, prAsAdA kArito navaH // 4 // anyA''ninye priyocerva, prAsAdavinazyati / tataste'haM nAsmItyu- kvA. digyAnAM gatavAn vaNim // 5 // prAsAdaM taM priyA sA ca, trisndhymblokte| bhagaM syAtra yatkiJcita. sarva saMsthApayatyA prasAdasvAdivAsI-idarza vshimaagtH| sarvasvasvAminI cakke, tena tuSTena sA tataH // 7 // bhojanAcchAdanAmAvA-jAtA'nyA duHkhabhAginI / dravye praticaraNA'sau, bhAve copanayaH punH|| 8 // vaNigvarya idAcArya, prAsAdaH saMyamA punH| Adizatpraticaryo'ya-miti sAdhujanasya saH // 9 // sAtagRddhena caikena, pratyacAri na sAdhunA / sa paNipUrvabhAryeva, saJjAno duHkhamAjanam // 10 // pratyacAri ca yenAsau, prAsAdaH sNymaabhidhH| sa nirvANasukhAbhAgI, jAtaH saMsArapAragaH // 11 // 2 // 3-atha pariharaNa, pariharaNA-sarvaprakAravarjanA, sA ca dveSA-prazastA aprazastA ca, aprazastA bAnAdipariharaNA prazastA krodhAdipariharaNA sarvaprakAraiH, atikramaNaparyAyattA cAsyAH pratikramaNamapyazubhayogapariharaNaveti / atha pariharaNAryA dugdhakAyena dRSTAntaH, dugdhakAyo-dugdhakAyayaSTiH / [ 'kAvaDa' iti bhASAyAm ] ___ekaH ko'yamavagrAme, kutrApi kulaputrakaH / anyAnyanAmayostasyo-dUhamasti svasuyam // 1 // tasyAbhUduhitA jAmyoH, putrau teSAM ca yauvane / svasvakhanukate jAmyau, pubyartha samamAgate / / 2 / / so'vadatkasya yacchAmi ?, punyekA tadhuvAM sutau / atra preSayatA dAsye, tataH kRtyavidaH sutAm / / 3 // mate te preSitau putrI, mAtulena tadaiva tau / arthayitvA ghaTAyukto, dugdhamAnayatAM drajAt / / 4 // kAyayadi gRhItvA to, gatau bhRttvA payoSaTAn / nivRttau tAnathAdAya, tathA cAsti pathadvayam GI Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - hetugama vAraNAyAM viSamojanavaDA // 5 // nedIyAn viSamaH panthA, dabIyAzca samaH punaH / viSama parihatyaka-statrAcAlIsamAdhvanA // 6 // viSamenApi na kayA-balanisma dvitiiykH| skhalatpadasya tasyako, bhagnaH kumbho'paro'pi ca / / 7 / abhAji patatA tena, rikta evAtha so'bhyagAta hai samAcanA nairanyo, gRhItvA duthamAyayau / / 8 // tuSTastammai dadau putrI, dvitIya prepayarapunaH / bhayoktaM dugdhaIM mAneyaM, zIghAzIghrAgatinaM tu // 9 // dravye pariharaNeyaM, mAve copanayaH punH| tIrthakutkulaputro'bhU-cAritraM SayamaH [ kaTe] pa dra zAdiH prayoga prApyA kanyeca nivRtiH| gokUla mAnuSaM janma, pandhAstatra parantapaH // 11 // sthavi. rANAmanikaTo, nikaTo jina kalpinAm / rakSetra cAritrapayo-gItArtho jinakalpikaH // 12 // duSprApA nirvasistasya, skhalitasya kathaJcana / prApyAyaistu anaH siddhi-shraastrikssiirrksskaiH|| 13 // 3 // 4-idAnI vAraNA, sA'pi dvidhA-] prazastA'annastA ca, [tatra] praznastA pramAdavAraNA aprazastA saMyamAdivAraNA, pratikramaNaparyAyatA cAsyA api sphuTaveti, vAraNAyAM viSabhojanataDAgena dRSTAntaH-- pure kApi nRpaH ko'pi, jAtvA parabalAgamam / grAmeSu makSyamojyAdau, midhAmbhassthAnakeSu ca // 1 // vRkSapuSpaphalAdau ca, viSaM sarveSvayojayat / itarassvAgato rAjA, taM jJAtvA viSamAvitam // 2 // ghoSayAmAsa senye sve, madhyabhojyAnyamuni yaH / miSTAmmAsi phalAdIni, mokSyate ma mariSyati // 3 // durAdAnIya bhojyAni, kSArAmbha: prabhRtIni ca / upamanIvamityetA ghoSaNAM nizcamayya ye // 4 // nisA jIvitAste'tra, sarve'pyanye punrmutaaH| dravyato vAraNoktapA, mAve copanayaH punA // 5 // rAjA jinona viSayAn , vidhAnAmbukdojayat / tatsaktA bhavamazrAmpa-vistIrNAstvapare bhavam // 6 // 4 // 52. REAK // 26 // massac L eke................ ni Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -MERO 5-samprati nivRttiH, sA'pi dvidhA-prazastA'prazastAca, prazastA pramAdAdInAM nipattiH aprazastA samitiguyAdInA, pratikramaNaparyAyavAcAsyAH prakaTA / atra dvayoH kanyayozcitrakakivindamanArAjasutayomadhye dvitIyayA rAjakanyayA dRSTAnto yathA ekatra nagare zAlA-patiH zAlAsu tasya ca / dhRrtA vasanti teSveko, pattoM madhuragIH sadA // 1 // kuvindasya sutA tasya, tena sArddhamayujyata / tenoce sA'tha nazyAmo, yAvadvetti na kazcana // 2 // tayoce me vayasyA'sti, rAjaputrI tathA samam / saGketito'sti yathA dvAbhyAM, patirekaH kariSyate // 3 // tAmapyAnaya tenoce, sA'ya tAmapyacAlayat / tadA pratyUSe maiti, gIta kenacanAcyadaH // 4 // "jaha + phullA kaNiyArayA, aga! ahimAsammi ghuTThammi / tuha na + puspitAH kutsitakarNikArAH he cUtaka! adhikamAse ghoSite zabdite sati taba na 'dharma' yuktaM puSpituM, yadi 'pratyantakA' nIrakA kurvanti umarakA-NyazobhanAni tataH kiM tvayA'pi kartavyAni ? naivetyarthaH / iti Ti. yodhpuriiyprtii| praztAmAvazyakaniyukliAtA gAthA adhikamAsatiraskaraNaM tadvAlizatApradarzanapurassara dRSTirAgavisphUrjitameva, yato nopanyastaiSA hai gAthA svAbhimasatayA zrutakevalizrImadAdabAhusvAmibhiH kintu puro'nyenodgItA aupadezikatvenoddhRtA, na caivaMvidhAyAH parAbhimattamAnya tApradarzakagItikAyA uddharaNamayuktaM, yato'naupadezikatve'pi "rohiNimaNahiyayavallaI " ityanena rohiNyAzcandravAlabhAtvaM " rassIsaisapaliyAditasohaM." ityanena sUryasya sahasrakiraNatvaM ca yajapanaM tathaivopadezikarave dIharaphaNiMdanAle, mahiharakesaradisAmahadalille / opiyaha kAlabhamaro, jaNamayaraMdaM puhavIpaume // 1 // " ityanayA vairAgyazatakagAthayA varNitaM pRthivyAH sahasranAgamastakasyAyitvaM zAsakArestaki jainasiddhAntAbhimatatvenAbhimantuM zakyate 1 va kathamapi, eSamevopadezikatayA "bA phulle "tyAdi. 53 LAL . .. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa khama phalelaM, jA pacaMtA kariti DamarAI // 5 // " 'na khamaM' na yuktaM ' pratyantA' nIcakAH 'DamarANi' nivRttI viplavarUpANi, naaii| aaura rAjAmAtA, dayau vnmhaalkH| upalabdho dhasantena, karNikAro'dhamastAH // 6 // kuvindagAcayA'pyadhikamAsAgaNanaM na jainadarzanAbhimataM, jainadarzanaM tu "moyamA abhivaDDiyasaMvaccharasma chavIsAI pavAI" ityAdinA "paMca rAjAsaMvaccharie juge pAsaTTi puNNimAo vAvaTi amAvasAo" ityAdinA ca zAstrapramANenAdhikamAso gaNanAyAmazsyena, netA. ajayo banmAtramecha, pratyuta paryuSaNadinagaNanAyAmapi " etya adhimAsago ceva mAso gaNiti, so vIsAe samaM sAvIsatirAto mAso rudAharaNaM bhaNNati veva iti bRhatkalpathUrNiprAmANyAlakudamevAdhikamAso gaNanAyAmastIti siyati / viphalatvaM anyaza-prathamo mAso'dhika ityapi vaktuH pRthusthUlabuddharevAnumAyaka, yata " airitA ahigamAsA" iti dazavaikAlikaniyuktikA ca jai kyavRttau " atiriktA-ucitakAlAtsamadhikA adhikamAsakAH" iti pAThAtathA " saTThIe ayAe, ivaha hu adhimAsago phullelyAjagadammi / cAvIse paDasae, havada bIo jugNtmmi||1|| vRttiekasmin yuge-prAmdhyAvarNitasvarUpe pakSANAM paSTAvatI- digAthayAtAyA, SaSTisaGkhatheSu pazceSvatikrAnteSvityarthaH, etasminnavasare yugAIpramANe eko'dhikamAso bhavati, dvitIyastvadhikamAsakazcAndre dA'dhikamAdvAviMzatyadhike parSazate-pakSazatetikrAnte yugasyAnte-yugasya paryavasAne bhavati "iti jyotiSakaraNyakattiprAmANyA dvitIya eka | sAgaNanamAso'dhikatvena svIkRtaH zAmrakAraiH / tatraivocitakAlAtsamadhikaravasya pakSANAM SaSTeratItvasya ca ghaTamAnatvAt / / prayAsasya / kila-zrAvaNAnantaramAgate prathame bhAdrapade'dhikatvaM yadi manya tarhi ASAdAnantaramAgate zrAvaNe'pi kathaM nAdhikatvaM mAnanIya bhavet ? bhavezvaM vetarhi sudurnivAra eva sarveSvapi mAsevadhikatvaprasaGgaH / ityalaM prasanena / 27 // 54 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pito yadi kiM yuktaM , vocamatarostvayA / aghimAsaghoSaNA kiM, na zrunesyasya gI: zubhA // 7 // cekovindI karotyevaM, kA kartavya 1 kimayA'pi tat / nivRttA sA miSAdrana-karaNDo me'sti vismRtaH // 8 // rAjasUH ko'pi tatrAhni, motrajaisA| sito nijaiH| tattAtaM zaraNIcakre, pradattA tena tasya sA // 9 // tena vArasAhAyyA-nirjitya nijagotrajAn / punarleme nijaM rAjya, paddharAjI pabhUva saa||10|| nivRttidravyato'bhANi, bhAve cophnayaH punaH kanyAsthAnIyA sunayo, viSayA dhuurt'smimaaH|| 11 // yo gItigAnAcAryo-padezAtebhyo nivartate / sugate janaM sa syAd-durgatestvaparaH punaH // 12 // dvitIyo'pyatra dRSTAnto, dravyamAvanivarttane / kvacidgacche yuvAsAdhuH, kSamo grahaNadhAraNe // 1 // ityAcAryAH pAThayanti, | tamAdasparAyaNAH / so'nyadoditaduSkarmA, nigacchAmIti nissRtaH // 2 // tadA ca taruNAH zUrAH, sAbhimAnamidaM jaguH / malArtha ca tatsAdhuH, sopayogaH sa suzruvAn // 3 // " tariavvA gha pahaniyA, mariyarSa vA samare samastheNaM / asarisajaNaullAbA, na hu sahiyacA kule pasUeNaM // 4 // " sUktaM caitatkenApyuktaM " lajAM guNaudhajananI jananImivAryA-matyantazuddhahRdayAmanuvartamAnAH / tejasvinaH sukhamasunapi santyajanti, satyasthitivyasanino na punaH pratijJAm // 5 // " gItikArthazcArya-svAmisammAnitAH ke'pi, subhaTAH prAptakIrtayaH / raNAdbhagnAH praNazyanto, nijapakSayano'rthinA / / 6 // cire kenacitra, naSTAH zobhivyatha kacit / tataH pratinivRttAste, parAnIkamabha| ayan // 7 // prabhusammAnitAste'tha, zobhantesma smnttH| evaM gItyarthamAkarNya, mAdhurevaM vyacintayan // 8 // raNasthAnIyA pravrajyA, magno'haM vidito'dhunA / bhraSTo'yamiti hIliSye, janerasadRzairapi // 9 // tataH pratinivRtto'bhUda , dRDhadharmo kc KAR 55 Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *1 prtikrmnnivmrmH| nindAyAM citrakara // 28 // %ER sutodA haraNam / vidhAya tamAna vizeSataH / AlocitapratikrAnto, guroricchAmapUrayat // 10 // 5 // 6-samprati nindA-''tmasAkSikyAtmakutsA, sA'pi vidhA-prazastA prazastA ca, aprazastA saMyamAdyAcaraNaviSayA. prazastA tvasaMyamAcAcaraNaviSayA, yathA-"hA haTTa kayaM hA! , kAriyaM dahaTa,aNumayaM htti| aMtoM aMto Dajhaha, musi kabdha dumo vaNaveNaM // 1 // pratikramaNaparyAyatA cAsyAH sugmaa| nindAyAM dvayoH kanyayo[madhye]dvitIyacitrakarasutodAharaNa--- pure kApi nRpo'nyepA, rAjJAM citrasabhA zubhA / mama nAstIni vijJAya, kArayitvA mahAsabhAm // 1 // samabhAgArpitA citra-kAriNAM citrayanti te / tatraikA citrakalpatrI, bhaktamAnayate pitH||2||raajaa'shcn yeNeti, kaSTAaSTA'tha sA ttH| tayAnAta ca bhakta'gA-dehacintAkRte pitA // 3 // kekipicchaM tyA'lekhi, varNakaistatra kuTTima / tadA''yAto nRpA kurvastakAkI gatAgatam // 4 // dRSTvA bhayApincha tad-gRhItuM vAhitaH karaH / nakhazu(paM)kti bhannA'sya, isivA sA'vadasataH // 5 // mUkhemazAnimiH pAdai- sthaano'dhunaa'bhvH| rAjA'pRcchatkathaM soce, rAjamArga'tha niSkapAta / / 6 / / Agacchato'tijavinA, turgennaashvshrt:| AnayantI piturbhaktaM, svapuzya citA'smyaham // 7 // eSa eko'bhavatpAdo, dvitIya: kSamApatiH punaH / yena citrakA citra-sabhAbhAgaH smo'rpitH||8|| yAvAna bahusahAyAnI, tAvAnekasya meM pituH / hatIyoM meM pitA pAdo, yena citrasamAmimAm // 9 // niSThAM nItaM citrayatA, labdha prAgarjitaM ca yat / padacimacAnItaM, zItaM / tatkIcazaM maveda // 10 // tatrApi dehacintAyA-mAnIte sati gacchati / rAjove'haM kathaM tuH, saa'vdtkthyte'dhunaa| // 11 // kekipincha inoveti, yA samyagavIkSya ca / avimRzya vipan pANi, kiM na mUryo'si / so'smyaham // 12 // 56 statraikAkI ganapratibhA pAdai-nasyiApramiyantI vitabhaktaH // 8 // yAvAca nAgajitaM pattathI, sAvadA avinA amitatA S E-SCHECEMEENA // | Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na Pariwww M - .nindi rAjA yayau mojayitvA, pitaraM sA'pyamAdgRham / tanmAtA mANitA rAnA, dehi putrI mahIpateH // 13 // soce vayaM re daridrANi, nRpAcoM kramahekathama rAjA dravyeNa tadgeha, mana mA paryaNIyata / / 14 / / ziSTA dAsI tayAdhyAkSIna, suple saMtrasya rAjani / yAtranidrAti rAjendra-stAvadArakhyAhi me kayAm // 15 // sovAcakasya puJyekA, smmeyuvraatryH| mAtrA mAtrA ca pitrA ca, pRthagadattAM jivRkSavaH // 16 // sA rAtrau bhoginA daSTA, dagdha ekastayA shH| eko'nazanamAsIna, ekenArAdhitaH sur||17|| sodhdAsacivanAmantraM, tena mA saca jiivitau| upasthitAkhayo'pcete, kasya deveti kathyatAm / / 18 / / dAsyUce devi! no vedhi, svamevAkhyAhi kasya ? saa| soce svapayAmi nidreti, kasye te kathayiSyate // 19 // rAjJA tasyAH kathAkSepA-dvitIye'pyati vArakaH / danamtathaiva mA'prAdhI-dAkhyacitrakarAjA // 20 // prAtA'bhyaH sahAjIvata, sa pitA yena jiicitaa| AsIno'nazane yasta, sA deyA tasya kanyakA // 21 // pRSTA dAsyA'nyadAkhyA, sA''rUyadekasya bhUpataH mazidIpakatodyotA, kalAdA bhgRhsthitaaH||22|| ghaTayantyAmaraNAnpa-niyantio'ntaHpurIkRte / / ekaH papraccha kA belA?, pRSTaH prAha nizAdhanA // 23 // dAsyace sa kathaM vetti', yazcandrAkauM na pazyati / svaphyAmyetaIi kAdeNyace, kalye kathayitA'smi te // 24 // dvitIyeti tathaivAkhya-drAtryandhatvena besisaH / vRSTA dAsyA punaH smAi, rAja sA kastaskaradayam // 25 // maz2apAyAM vinikSipya, kSepayAmAsa vaaridhau| cireNa taTalapAso, dRSTvA kenApyagRtaH // 26 // / utAbezya narau pRSTau, zitayo kati vA dinAH / Akhyadeko dinaM turya, dAsyace vezyasau katham ? // 27 // dvitIye'ddhi ticAkhya-dvasi turyajvarIti saH pRSTA'nyatpunarAcakhyau, kApyAstAM ve sapatnike // 28 // ekA ratnavatI cAnyA, nisvAINImprry: 57 ake Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atikramaNahetugarbhaH / // 29 // sA sneo'tha tAm / vyavAsayadapazpaca, yAntyAyAntI jihIrSayA / / 29 / / ratnAnyAdyA ghaTe kSivA, nyasyAlipsa ghaTAnanam / tAnyanthA vijane hatvA tathaivAlisa taM ghaTam // 20 // lipte'pyavedratAnyAdyA, dAsyUce veti ? sA katham / dvitIye'dvi tathaivA rUyat, sa hi kAcamayo ghaTaH // 31 // vIkSyante vidyamAnAni na vIkSyante hRtAni tu / anyAmAha punaH pRSTA, kApyekasya mahIpateH / / 32 / / sahasrayodhI vaidya, rathakAro nimittavit / catvAraH sevakAstaspa, pudhyekA cAsti sundarI // 33 // * hatvA tAM khecaro'naiSIt, zAyate na kacidgataH / yo mamAnayate putra, rAjoce tasya tAM dade // 34 // niminyArUyadizaM cakre, rathayoni ratham / catvAro'pi rathenaiyuH, sAhasreNa hataH khagaH / / 35 / / sa kanyo inyamAnossa, vaidyo'jIvayadoSaH / caturbhirapi sA ninye caturNAmapyanRpaH // 36 // kanyoce kathamekAMpe, caturNAM svAmahaM pitaH 11 baritAshaM tasya yaH sArddha, mayA vahnau pravekSyati // 37 // pravizyA''dAsyate'gnau ko ?, rAvAca halA 1 vada / sAvadadevi no veSi, tathaivAkhyatpare'ini // 38 // jJAlA nimittI praznAdyairyathaiSA mriyate nahi / svIcakre tena nAnyaiH saH citAM saha tayAvizat // 39 // agnau lagne nissutau tau prAkkhAnitasuraGgayA / tataH sa tAnupAyaMsta pRSTA''rUpaparAM kathAm // 40 // khiyaikayotsave yAnkhyA, suvarNakaTakadvayam / kuto'pyayAcitenApi dhRtvA tanmUlyarUpyakAn // 41 // tayA'kSepi sutAste, na pUrNe'yutsave'rpitam / vismRtyA'ndAni jAtAni mArmitA tena sA'bravIt / / 42 / / gRhANodArya notIrNa, prArAt / tayoktaM kaTake mukha, gRhyatAM rUpyakAH punaH // 43 // IdRze kaTake yA ghaTatvA'pare dade / sA necchA eva, afa chedyau ? sutAkarau // 44 // bodhyate ? sA kathaM brUhi, soce kastvAM vinA'sti ? vit / dvitIye'i S8 nindAryAM citrakara suto dAiraNam / // 29 // Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * nininda * / asambhAvyedRzAna mA kathAH // 50 // ii, rasAsvaM yatnatastataH / mAnin * HI saMdhedAruya-sayAta ekarUpyakAH // 45 // yadyapyate tatkaTaka-dvitayamapyetadapyate / yaNmAsAnIgAkhyAna, rAjAnItastayA gRhe // 46 // tasyAmichadrANi vIkSante, sapatnyo nitymiipyaa| sA copavarakasyAntaH, sthitvA citrakasatmajA // 47 // nininda svaM puraskRtya, vanabhUpAdipetarka / jIvedameva nepathya, tAvakaM paramArthataH // 48 // rAjarvasamacA: palyo, rAjJaH santi mnormaa:| asambhAdhyedRzarddhistvaM, kIdRzI kAruputrikA / / 49 // vijitA'marasaH putrI, muktvaitAstvAM mahIpatiH / yadanuvartate puNyAt, garva tajItra / mA kRthAH // 50 // pratyahaM kurvatImevaM, tatsapalyA kathazana mAsvA''rUyan bhajo deva, pravizyAntargRhaM kudhIH // 51 // kAmeNaM kurute te'sau, rosvaM yatnatastataH / rAjA svayaM tadAlokya, tuSTastatkriyayA tayA !! 52 / / vidadhe parAjI tAM, guNaiH ko nAnurajyate / / tadiyaM dravyato nindA, mAnindA yatestvasau // 53 // kathazcana mave jIva 1, bhrAmyatA janma mAnuSam / labdhaM satrApi cAritra, yataH pUjyo jane'mavaH // 54 // mA kArjAitu tagarva, yathA'haM subahuzrutaH / yadi bocamacAritro, yena te sugatirbhavet // 55 // 6 // -dAnI gardA-parasAkSikIkRtsaika, evApi dvimedA-prazastA prazastA ca, tatrAprazastA saMyamAdhAcaraNaviSayA praznastA punarasaMyamAdhAcaraNaviSayA, pratikramaNaparyAyatA cAsyAH prasiddhaka, vyagIyAM patimArikASTAnta:--... .....ekatrAdhyApako vipra-stasyAsIsaruNI priyA / Uce bharcA bali dehi, kAkebhyaH sA'pyavocata // 1 // vimenyahamiti chAtrA, upaadhyaaynideshtH| rakSanti vArakeNaikhA, tatraiko'cintayatsudhIH // 2 // na mugdhA kinsvasatyeSA, sa tacaritamIyate / narmadAparale ca, gopena samamasti sA // 3 // narmadA nizi kumbheno-tAntI cAsti sAyadA / santyuttarantArAba, Sy Post ..... .. - Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hetumrmH| VI maagdyodRssttaanto| | teSveko jalajantunA // 4 // Atto rastayA proce, pidhehyasyAkSi mudhyase / muktastathA kRte'thoce, kutIrthenAvatera kiM / / 5 / / ma tacchrutvA nivRtto'tha, dvitIye'hani khaNDikaH / baliM dadAnAM rAstA, mandasvaramavocata // 6 // divA bimeSi kaakebhyo| rAtrau tarasi narmadAm / kutIrthAni ca janAsi, jalajanvakSirodhanam // 7 // sAvadArtika karomyatra, yanecchanti bhavAivAH / upAcacAra taM sAtha, ma U'dhyApakAtrape // 8 // sA dadhyau mArayAbhyetaM, martA'sau syAdyathA mama / vinAzya piTake kSivA, gatATavyA tamujjhitum // 9 // vyantaryA'stambhi piTaka, mUni sA'tha bane'bhramat / galatyupari mAMsaM tad, bAdhyamAnA'ya sA kSudhA // 10 // udvigrA svacaritreNa, gaIte straM gRhe gRhe / patibhyA dehi me bhikSA-mevaM kAlo bahurgataH // 11 ||2mntyaa anyadAsAdhI, pAta TikAve / sA'thApradive, kAryA duSkRtagaINA / / 12 // 7 // . . -idAnI zuddhi-vimalIkaraNamityA ! sA ca dvedhA-prazastA'prazastA ca, prazastA bAnAdeH aprazastA cAzuddhasya sataH krodhAdevaimaravAdhAna-spaSTatApAdanamiti / pratikramaNaparyAyatA cAsyAH sphuTaiveti / zuddhau vakhAgadAbhyo dRSTAntaH .. puraM rAjagRhaM nAma, zreNikastatra bhuuptiH| rajakasyArpayatkSauma-yugalaM vAlanAya saa||1|| tena tadbhAryayordata, vartiSNo kaumudImahe / abhaya zreNiko tatra, pazyantau channamatsavam // 2 // tattAmbUlArdramaikSiSTI, rajakaste gRhAgate / dRSTA kSaume santatarja, | kucchAda dhArerazodhayat // 3 // prAtarAnItavAn pRSTaH, sadbhAva rajako'bravIta , dravyazuddhirbhAzuddhi-statkAlAlocane yate // 4 // TA vakhadaSTAnto lokaprasikhyA kizciducyate-yathA loke mahatAM rAjAdInAM vividhAni maharSANi vAsAsi malarahitAnpusa| mAjAdI nidhIyante, tAnyeva vyApAryamANAni katipayadinalinImatAni dhAvanAyadha rajakaprabhRtimalinajAtInAmarpaNAyoca OM MAINEE Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maidaithitvA cArAditamAGgAdau yathAsthAnaM bhAdamA cApagacchanivaDAdhyate, sarvalokeza nivAdhigacchati / eve mAjAdehacArya bhUmau nikSipyante, tatamtairekIkRtya anyau baccA svagRhe AnIya thArAdau prakSipyante, tatazca prandhinaddhAni rAsamAdhirUDhAni vidhAya catuSpathamadhyena sarvajanasamakSa jalAzraye nIyante, tatra ca rajakAdibhiH zilAdI kuTTayitvA pAdAdibhimardayitvA kSArAdidAnapurassaraM nirmalAni kriyante, tAnyebAsAditazuddhabhAvAni aguruprabhRtibhirvAsayitvA rAjAdInAmupanIyante, punarapyuttamAGgAdau yathAsthAnaM nidhIyante, evaM kazcitpuruSaH prauhiM prApto'pi rAgadveSAdibhirvirUpakarmANi vidhAya malinIbhUto nijasthAnAgrati, tasya mahimA cApagacchati, cauryAdiviruddhakarmakArI ca ziromuNDanAdi purassaraM sasamAdhi. rUI katvA sarvajanasamakSaM mAtaGgAdibhirviviviDambanAprakAreDimbyate, sarvalokaizca nindyate, kazridvana[vAsa pradAnAdidaNDena sarvasvApahAreNa divyakaraNAdinA vA zuddhyati, punarapi vizuddhakarmakaraNena mahimAnaM cAdhigacchati / evaM sAdhyAdirapi jhAnA. yAcArAticArasamAcaraNataH pramAdaparo mahApadaM bhavati, zrIgurumamakSaM manovAkAyavizuddhyA zuddhAlocanAgrahaNAdinA yathAgarma zrIgurudacavizuddhihetukavividhatapastapanaprakArAtmAnaM zuddhaM vidhAya punarapi mahimAnamadhigacchati / punarapi zuddhAvevAgadadRSTAnto yathA-puraM ro'dhuM samAyAti, parasainye purAdhipaH / vinAzayitumambhAsi, vaidyAdAnAyayadviSam // 1 // yavamAnaM viSaM vaigro, gRhItvA'gAnRpo'kRSat / viSa sahasravedhIdaM, vaidyo'naGmA kupa prabho! | // 2 // kathametat karI tenA-nAyI kSINAyurasya tat / zmazrumutpAya tatrAdA-dvipIbhUtaH sa kuJjaraH ||shaa tadbhujo'pi viSImAva-stasyApyAdI viSIma vet / sahasraM yAvadevaM tava , kurute viSarUpatAm // 4 // rAjoce bAlanA'pyasti , sa Uce'stItyathAnayat / auSadhaM tallavaM datvA, IPUmayAmAsa tadviSam / / 5 // evaM vaidyatatsAdhunA'pi nindAdirUpAgadenAticAraviSamapasAraNIyam // 8 // 61 - CET Nex Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramadevagaH RECOR // 31 // - uktAni atikramaNasyaikArthikAni, sAmprataM pratthaI yathA zramaNenAticArazuddhividhIyate tathA mAlAkAradRSTAntena prati-1 aticArapAdyate-"AloyaNamAluMbana-viyovAra ya bhASasohI ya / Aloiyammi ArA-haNA aNAlohae bhayaNA | // 1 // " yathA kazcinmAliko dvisandhyaM 'Aloka' kusumAni vIkSya 'AluzcanaM' grahaNaM, tato 'vikaTIkaraNa' vikasita- mAlAkAra mukulitAnAM vibhajanaM, ca bhandAttato prathanaM [ karoti ], tato vikrayAllA me mati 'mAvataH ' paramArthataH zuddhi-mana prasannatA dRssttaantH| tasya syAt, yastvevaM na karoti tasyaitana syAt, evaM sAdhurapi kAyotsargasthaH prAmAtikopadhimukhavatrikApratyupekSAdeH pratikramaNAyakAyotsargAntasya devasikAticArasyAvalokana karoti, pazcAdAluzcana-sajJAtAparAdhagrahaNaM, tato -- vikaTIkaraNa' gurulacaparAdhavibhajana, cazabdApratisevanAprakAreNa prathanaM, tato guronivedane maavshuddhiH| evamAlocite ArAdhanA mokSa| mArgasya anAlocite vibhajanA-kadApi syAtkadApi na syAt / " AloyaNApariNao, samma samuvahio guru sagAse / jai aMtarA ukAlaM, karina ArAhao tahavi // 1 // iDDIi gAraveNa ya, bahussuamaeNa vAvi ducariyaM / jo na kahei gurUNaM, nahu so ArAhago bhaNio // 2 // ecaM pratikramaNaM tacca bhedaparyAyAkhyAtaM / samprati pratikantavyamucyate, tazca paJcadhA-"micchattapaDikamaNaM, taheva assaMjame paDikkamaNa kasAyANa paDikamaNaM, jogANa ya appasasthANaM ||1||sNsaarpddikrmnnN, cauvihaM hoi ANupuruvIe / bhAvapaDikkamaNaM puNa, tivihaM tiviheNa nAyavvaM // 2 // micchatAina gacchaha, na ya gacchAveha naannujaanneh| maNakyakAehiM,taM bhaNiyaM bhAvapaDikamaNa // 3 // " iha mavamUlaM kaSAyAstatpratikramaNodAharaNa pkssaa-5||31|| SA % % 62 .............. ...... mulidinatowintine ... Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ....+dau sAdhU tridivaM prAptau, saGketamiti ckrtuH| prAmotyAdau naratvaM yA, pratibodhyaH pareNa sH||1|| pure lakSmIpUre nAmnA, dattasva zreSThinaH priyA / ArAdhayamakAthaiH, putrArtha nAgadevatAm // 2 / / tayA maviSyatItyuktaM, taba svAgataH sutH| tayoH svargatayoreka-acyutvA tasyA: suto'bhavat // 3 // nAmadaceti dattAho, dvAsaptasikalApaTuH / gandharvanAgadano| 'sau, khyAto gandharvakauzcalAn // 4 // sajanakelibyasanI, bhavasaukhyaM anakti saH / muhuryodhayate devo, na punaH pratibudhyate // 5 // devo'yAvyaktaliGgeno-pAnasarpa karaNDakA / udyAnikAyAM yAvasya, tasya gacchannadastaH // 6 // mitrairadarzi devAya, dRzyate sarakhela mAstadanti ke prAkSAda, kimatrAsti ? suro'vadat / / 7 / / sarpAH santyatra gandharva-nAgadattastamRcivAn / ramasta mama sastvaM, tava sarahaM rame // 8 // devazcikrIDa tatsa-rdaSTo'pi niyate sma na gandharvanAgadatto'thA-mAMdrasye'hamityavak // 9 // devo'vocata daSTastvaM, mama sapamariSyasi / nibandhe maNDalaM tatrA-likhya sarpakaraNDakAn // 10 // muktvA caturdizaM devaH, sarva sampiNDaya tajanam / tadgrandhakAra evAha, tadAnIM yaduvAca sH4|| 11 // "gaMdhavanAgadatto, icchA | sappehiM khilli iyaM | so jai kahaM ci * khajadda, itya hu doso na kaaybco||12|| " mameti zeSaH / teSAM +kapAyapratikramaNe jhAtamucyate-dI saMyatau svargato, saGketaM, ekavyutto nAgadevatArAdhanAjAtaH zreSTigRhe, nAgadaca iti | nAma kRtaM, yauvane dvisaptatikalAkunalo gandharvakalAkuzalatvAdgandharvanAgadatto bhaNyate / tataH sa gArur3I jAto bahumitrayuto hiNDo / ito devo rajoharaNAdivinAyatalinena catussarpakaraNDika AgAt / svajanAvisamakSamuktavAn / Ti. yodha0 prtii|x yathA catastadhvani dikmaNDaleyu sthApitAnAM sapANAM mahAtmyamasAvakathayasathA''ha ** svAyate ' bhakSyate / ..' eferetail Rec / 63 ........ Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atikramaNa kaSAya. pratikramaNe | gandharvanAgadatto daahrnnm| tugasiho, aTTamaNo jamalaja ahI chandavyatyaye jillA mANa vipaddaI nAgo // 16 sarpANAM mahAtmyaM vadustaM granthakadAha-" + taruNadivAyaranayaNo, vijjulayAcaMcalaggajIhAlo / ghoramahAvisadAho, ukkAiva pavAliyaroso // 13 // " unkeva-jvAleva prajvalito roSo [ yasya sa ] roSAkhyo nAmaH / " iko jeNa maNaso; kayamakarya vA na yANai pahuMpi / adissamANamacc , kaha ghicchasi / te mahAnAgaM // 14 // " grahIdhyasi tvaM / 'adRzyamANDasyo tyutubAnmRtyuH / tathA" merugirituMgasiharo, aTTaphaNo jmljualjiihaalo| vAhiNapAsammi Thio, mANeNa viyAI naago|| 15 // " yama lAtyanekArthatvAdAtUnA lagayati iti | yamalaM, prAkRtisvAcchandavyatyaye jihvAyUgalaM yasya sa yamalajihvAyumalA, mAnena hetubhUtena vivartate-vizeSeNa soramAI vartane / "hako jeNa maNaso, dharona gaNei devarAyaM pi| merupankyanirbha, kaha ghicchasi taM mahAnAgaM // 16 // " salaliyabillahalagaI, ssthialNdhnnphddkiyphaagaa| mAyAmaiyA nAgI, niyaDiakabaDavacaNA kusalA 4 // 17 // " svastikalAJchanAGkitA kaNapatAkA, nikRti-rAntaro dambhaH 'kapaTa' veSaparAvartAdi, AbhyAM pazcanAkuzalA / + taruNadivAkaranayano-raktAkSaH, vidyulatena pannalAgrA-jihA yasya sa tathA / (yodha0 Ti.) x azyamAno'yaM karaNDakastho mRtyuvartate / mayaM krodhasarpaH, krodhasamanvitasvaruNadivAkaranayana eva syAdityAdiyojanA jheyaa| * mekagiristumAni-usmRtAni, te saza uvata pratyarthaH / aSTaphaNAH jAtyAdIni draSTavyAni / 'yama' mRtyu * lAti' lagayatIti yamalA 'yugalA' yugmA jilA / yasya sa sathA, dakSiNAyeM sthito dakSiNaviganyAsastu dAkSiNNadata-uparodhakdo mAnapravRttaH, mAnena hetubhUtena yAvarttate nAgaH / sajitA-maDI, bebahalA-phItA gatiryasyAH sA tathA / [Tika yodha.]...... ORKEE* 132 MASTARTS Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RECENSESSINESRECCC "taM ghasi+vAlaggAhI, aNosahiyalo a aparihattho / sA pa cirasaMciyavisA, gahaNammi dhaNe vasai nAgI // 18||"vyaalaa:-mstessaaN prAhI 'aparihattho' 'davA, gahane pane-dussAdhye kAryajA(te)le vasati / "hula hu se viNivAo, tIse dADhaMsaraM uvagayassa I4 apposahimaMtavalo, naha appANaM cigicchihisi // 19 // uccharamANo sabvaM, mahAlau punnameha nigyoso| uttarapAsammi Thio, loheNa vipaTTaI nAgo // 20 // " * uccharamANo saca-sarva jagadamibhavana | lomazvAsau sarvakaSAyAdhikacalavAdinaca (!) lomenA, prAkRtatvAdvimaktilope sa eva nAgaH1 "Dako jeNa maNUso, hoha mahAsAgaroda duppuuro| saM samvavisasamuzyaM, kaha pichasi ? taM mahAnAgaM / / 21 / ee te pAcAhI, attAri vi kohmaannmylobhaa| jehiM sapA saMtattaM, jariyamiva jagaM kalakaleha // 22 // " maya-ni ApatvAnmAyAzabde varNadvayalyApi svasvaM / " eehiM jo u khabara, cauhiM vi AsIbisehiM paavehi| avasassa narayaparaNaM, nasthi hu se AlaMbaNaM kiMci / / 23 // " evamAkhyAya + iyamevambhUtA [mAyA nAgI, tvaM ca 'thyAlagrAhI sarpagrahaNazIlo'nauSadhIvalavA-parihastazcA-dazaH / 'gahane' sadhule 'vane" kAyeMjAle vasati / vaM alpauSadhimanto'yalo'to naivAtmAnaM cikitsidhyasi / iyaM maayaanaagii| * 'uharamANo'tti abhibhavat sarva vastumahAlayaH, sarvatrAnivAritatvAt / uttaravigranyAsastu sarvottaralobha iti sthApanArthaH, lobhena hetubhUtena vyAvatate sadhyati vA naagH| grihISyasi tvaM, ayaM lomsrpH| yaH[sadA santaptaH san caritamiva jagatkala kalayati-bhavAbdhI k(k)yyti| tasyAvazasya sato bharakapatanaM syAt , evamuktvA te mukkAH, sa paSThaH patitaH, mitradattauSadhi[bhine guNastasya svajanaH pAdayoH patitaH, ujIvatArya, devaH praai| % %A5-4398 MistaketizK3 sa Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atikramaNacetugarbhaH // 33 // te muktAH, sa tairdaSTo'patanmRtaH / Uce suro'bhavadidaM vArito'yaM sthito na yata // 24 // prAguktAH suhRdastena, bheSajAni "vyadhuH paraM / na guNaH ko'pyabhUtpacA calokastaM kRtAJjaliH / / 25 / / patitvA pAdayorUce, jIvayAmuM prasadya naH / devo'voca 'dahaM daSTo, jIvitaH kriyayezA / / 26 / / kriyAM karoti yadyetAM tato jIvatyasAvapi / na pAlayati cenmaukhyA-priyate jIvito'pi san // 27 // etacaritraM zAstradgAthAmirAha-" eehiM ahaM khaio, cauhiM vi AsIvisehiM pAvehiM / visanigdhAyaNaheuM, carAmi vivihaM tavokrammaM // 28 // sevAmi selakANaNa + - susANasunnaghararukkhamUlAI / x pAvAhINaM tesiM, khaNamavi na ubemi vIsaMbhaM // 29 // * acAhAro na sahaha, ainidveNaM visayA / uijjati / jAyAmAyAhAro, taMpi pagAmaM na bhuMjAmi // 30 // jAyAmAyAhAro - pAvatA saMyamayAtrA nirvahati mAtramAmi / " ussannakamAhAro, ahavA vigarhavivajji aahaaro| jaM kiMci kayAhAro, avaujjhiyathoAhAro // 31 // " ussanaM prAyazo'kRtAhAraH, ava ujjhiyathova ti- ujjhitadharmAkhyabhikSA stokAhAraH / evaM kriyAyuktasya guNavizeSamAha -" haha jo dhovAhAro, zrotra ya bhaNio ya thovaniho y| thoyovahi ubagaraNI, tassa hu devAvi paNati // 32 // " UcustatsvajanAste'tha, karotyeSa kriyAmimAm / jIvantameva drakSyAmaH so'tha + kAnanAni ' dUravarttinanAni / x 'pApAhInAM' pApasarpANAM nopaimi vizrambhraM / * ' atyAhAraH ' prabhUtAhAra : 5 viSayAH zabdAdaya udIryate, tatazva yaatraamaatraahaarH| urasannaM ' prAyazo'kRtAhArastiSThAmi / utadharmA stoka AdAro yasya sa tathA / evaM kimAyuktasya guNAnAha / evaM yadi karoti tadA uttiSThati / svajanametaM / devaH pUrvAbhimukhaH sthitvA bhaNati / 66 kaSAya pratikramaNe gAndharva nAgadato udAharaNam / // 29 // Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUrvAmakho'bhavata // 33 // " siddhe namaMsiUNaM, + saMsArasthA ya je mahAvijA / bucchAmi daMDakiriya, samvavi-11 manivANi vijjaM // 34 // " mahAdyA mahAvratadharAH / sA ceyaM vidyA-"savvaM pANAhavAyaM, paJcakvADa ti ali. avaSarNa ca / savaM adattAdANaM, adhyabhapariggahaM svAhA / / 35 // " uttasthAvevamukta sa, maataapitbhirocyt| azradhAna patito. devenosthApitaH punH|| 36 // punarapyapatanmUDho, devenotthApayatyatha / prasAdhosthApito bhayaH, svajanaistatprapatravAn / / 37 // ApRcchaya mAtApitarau, samaM tena jamAma sH| ekasmin vanakhaNDe'tha, tasyAkhyatprAmbhavaM maraH // 38 // buddhaHpratyekabuddho'bhU-jAtismRtyA'tha tatkSaNAt / saJjajhe bhAvacAritraM, yayau devo yathAgatam / / 39 / / evaM sa tAna pAyAhIn, kSiptA dehakaraNDake / nAdAtsazcarituM kApi, nijagrAhAkhilAnapi / / 40 // kaSAyebhyaH pratikrAntA, zrAmaNyamupalabhya ca / gandharvanAgadaco'tha, paramAM niyati yayau // 41 // atra paraH prAha-kathaM niraticAraiH pratikramyate / AhAcArya:-atra vaidyena dRSTAnta: ekasya nRpterek-stnujo'tiivvllbhH| sa dadhyau mA'sya rogo'bhU-cikitsA kAsyAmi tada // 1 // AkArya vaidyAnacesA cikitsata sutaM mama | yathA'sya naiva rogaH syA-cire taiH kariSyate // 2|| rAjoce kIdRzAH kasya, yomA eko'vdtttH| + saMsArasthAbaye mahAvaidyA kevaliyaturdazapUrvagharAdayasvA~zca namaskRtya vakSye daNDakiyAM piyAM, sArtha-pratyAkhyAti epa mahAtmeti / evaM maNita usthitH| na adhyAti, dhunaH patita stRtIyavelAyAM mAtrAdi pRSTvA tenaiva samaM palitaH / pUrvabhavatrAvaNA. IP pratibuddhaH pratyekabuddho. jAdA / dIrghaparyAyeNa siddhH| 67 Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ananicArasthApi pratikramaNe utIyaupadha nidrshnm| pratikramaNa- romA syuzcenivartante, na syuzvenmAsyanti(tam )te // 3 // dvitIya: smAha rogazce-dvavettaduSazAmyati / nocedguNaM vA doSo vA, hetuHna kizcidapi kurvate // 4 // tRtIyo'bhidadhe rogaH, syAcchettadupazAmyati / na syAcedvarNalAvaNya-tathA pariNamanti te // 5 // rAnA tRtIyavaidyana, kAritA vaidykriyaa| nIrogaH samabhUdivya- yavarNa gAra azimabhaSe'pi, spAdopavedvizuddhyati / // 34 // na sthAvaraNasyaiva, zuddhiH zuddhatarA bhavet // 7 // ityuktaM niraticArANAmapi pratikramaNa(karaNa)kAraNaM / etAH zlokamathyo dRSTAntakathA: zrIAvazyakaniyuktelaghuvRttito likhitA jnyeyaaH| iti kiniddhatugarbhaH pratikramaNakramavidhiH samAptaH / grnthkRtprshstiH| itthaM sahetukayathAkramasUtrayuktyA , sAdhuH pratikramaNakRnijakarmajAlam / sadyo vimidya vRtakevala vitkrameNa, mukti majeta bhRzamakSayasokhyalakSmIm // 1 // zrIjayacandramaNIndra, pratikramaNavidhiryadhAvagamam / likhitastatrotsUtra, yanmidhyAduSkRtaM tasya // 2 // evaM zrIyutasomasundaraguruzrIpaTTapUrvAcalA-dityazrIjayacandramarigurubhiH zrImattapAgacchapaiH / kizciddhatumayaH pratikramavidhivarSe sadyotithi (1506)-saMkhye(dakSajana)mandamatiprabodhavidhaye kaptazciraM nandatAt // 1 // iti paramaguruzrItapAgacchanAyakazrIjayacandrasarikatA pratikramaNahetugarbhaH sampUrNaH / RESSES // 28 // Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa-10 devmrmH| // 35 // HD4429 mantrita vAdikaviziSTa - dvAraH pApramAdI, madyAdyAnAM, pazcapramAdI harantIti pnycprmaadiihraaH| punaH kiviziSTAste 1 pazcANuvatapaJcasuvratavidhiprajApanA lA patramIsAdarA, pazcANavatAni zrAvakA pAsubratAni pAnAM pate pAzujanAcavatAnAM vidhi-rAcArasa pazcAcArastasya stutiH prajJApana-nApana, tatra pazcANuvratapazcasuvatavidhiprajApane saadraa-sotsaahaaH| atho-'tha anantaraM tathA paJcaddapIkanirjayaM kRtvA- mdiikaa| pazcendriyanigrahaM vidhAya paJcamI gati mokSagati prAptAH // 2 // paznAcAradharINapazcamagaNAdhIzena saMsUtrita, paJcajJAnavicArasArakalitaM paJceSupanatvadam / dIpAbhArupazcamAratimiregvekAdazIrohiNI-pazcamyAdiphalaprakAzanapaTuM dhyAyAmi jainAgamam // 3 // vyAkhyA-ahaM jainAgama-vItarAgopadiSTaM siddhAntaM vyaayaami| kiMviziSTaM jainAgamaM pazcAcAradharINapaJcamagaNA. dhIzena saMkhatritaM. pazcAcAreNa dhurINa:-samartho yo'sau paJcamagaNadharo-gaNAdhIzaH sudharmasvAmI, tena saMmatritaM-vihitaM / puna: kiMviziSTa janAmama? pazcajJAna vicArasArakalitaM, pazca ca tAni jJAnAni pazcabAnAni matyAdIni, teSAM paJcajJAnAnA vicArastasya sAro-rahasya, tena kalita-sahita / puna: kiMviziSTaM jainAgamaM ! pazceSupazcatvada, paJca ipako bANA yasya sa paJceSu:-kandarpastasya pazcava-vinAzaM pradadAtIti pazceSupaJcatvadamtaM] pazceSupazcatvada / punaH kiMviziSTaM jainAgamaM dIpAbharupacamAratimirepu, guru-mahAn yo'sau paJcamAro gurupazvamAraH-pazcamakAlaH sa eva timirANi gurupazcamAratimirApi, teSu gurupaJcamAratimireSu dIpAma-dIpasadRzaM / punaH kiMviziSTaM taM ? ekAdazIrohiNIpaJcambAdiphalaprakAzanapaTuM, ekAdazIrohiNIpaJcamyAditapasA kalaprakAzane paTu-samartham / / 3 / / // 35 // %A4% AC 8 - uslement %% Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mmmmmmmmmmmmm paJcAnAM parameSTinA spiniyA sIpamegazviAM, bhaktAnAM bhavinAM gRheSu bahuzo yA padigya vyadhAt / prahe paJcajane manomanakRtI svAranAzcAlikA, pazcamyAditapovatAM bhavatu sA siddhAyikA nAyikA // 4 // vyAkhyA.....sA siddhAyikA zAsanadevatA paJcamyAditapovanAM pUMmAM bAyikA-rakSikA matu, AdizagdAdekAdazIrohiNI gRhItA I mA kA ? yA siddhAyikA marinA-macyAnAM gRheSu bahazo-vAraMvAraM pazcadigdha vyaghATa-akarot / kiMviziSTAnoM bhavinA ? paJcAnAM parameSThinA aIdAdInAM maktAnAM / kiMviziSTAnAM paJcAno parameSThinAM? sthiratayA zrIpaJcamerudhiyAM, sthiratayA-dhama zrIyantrameruvata-mekagiripaJcadhAvana zriyaH-bhomA yete [tathA, teSAM] zrIpachamerudhiyAM / kiviziSTA mA / praddhe pacanane manomanakRtI svAranAzrAlikA, praha-bhakte paJcajane-mAnave manomatakRtI-mano'bhISTapradAne svAratnapAzAlikA, svA-vastamba ina svAranaM, tasya svAratnasya-cintAmaNiratnasya pAAlikA-puttalikA, yathA cintAmaNi pusalikA mano'bhISTaM dadAti tathetyartha: / / 4 // iti paJcamIstutitiH samApta / zrIpArzvanAthastutiH | kamaThAmbudavRddhisamAdhimarA--'marabhUrupalabakAnticurA / jinapArzva ! navopari mAti phaNA, navaratnarucipacayairaruNA // 1 // jinasaMdatirastu made mavinA, khalu sajanamAnasatkRtinaH / pravizvAmitadugyazyotirivA, didi tArakatA pratipakSa yuvA // 2 // varivasyata jainamatAmbupati, [ nayabhaMgagamorumabhIratatim ] kSatadurgatiratnavitAnikare / puruSottamasevitagonikaram // 3 // kuruhe kumhe batu jAmburuI, vibhRte nibhRtAlikliAsagRham / varapustakasanmahanAdhidhiyo, dhruvamAtinAgiramadhyadhiyo // 4 // 70 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - gacche kharatare'bhUvana, muvizuddhakriyAnvite / munimohanalAlAkhyAH, kriyoddhAravidhAyakAH // 1 // / iti pratikramaNahetugarbhaH smaaptH|| tcchissyshissypnyaas-gnnikeshrsnmuneH| ziSyaM hi gaNibuddhayabdhi, te zaM yacchantvaharnizam // 2 //