Book Title: Prasannatana Pushpo
Author(s): Kumarpal Desai
Publisher: Gurjar Sahitya Prakashan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/034434/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAna puSpo kumArapALa desAI Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pagale-pagale ajavALuM pAtharatA preraka prasaMgo prasannatAnAM puSpo kumArapALa desAI prAptisthAna gUrjara sAhitya bhavanA ratanapoLanAkA sAme, gAMdhImArga, amadAvAda 380001 phona : 079-2214663, 221496640 e-mail: goorjar@yahoo.com, web: gurjarbooksonline.com gUrjara sAhitya prakAzana 102, lenDamArka bilDiMga , TAiTeniyama, siTI senTara pAse, sImA haoNla sAme, 100 phUTa roDa, prahalAdanagara, amadAvAda 380015 phona : 26934340, 98252 68759 - gurjarprakashian't gail.com Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arpaNa saujanyazIla ane dharmaparAyaNa saMskArI, AnaMdI ane adhyAtmapremI zrI bharatabhAI mahetA (lakSmI javelarsa)ne arpaNa kiMmata : rU. 120 pahelI AvRtti: 2016 PRASANNATA NAPUSPO by Kumarpal Desai Published by Gurjar Granth Ratna Karyalaya, Ahmedabad-1 CU kumArapALa desAI pRSTha : 10+150 ISBN : 978-93 nakala : 1250 prakAzaka : gUrjara graMtharatna kAryAlaya amarabhAI ThAkoralAla zAha : ratanapoLanAkA sAme, gAMdhImArga, amadAvAda-380001 phona : 22144663, e-mail: goorjan@yahoo.com mudraka : bhagavatI ophaseTa sI/16, baMsIdhara esTeTa , bAlaDolapurA, amadAvAda-380 004 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AraMbhe jIvananI koI eka ghaTanA samagra jIvanazailIne navo AkAra ApatI hoya che ane tene pariNAme vyaktinA jIvananuM samULaguM parivartana thatuM hoya che. e ghaTanA enA hRdayamarmane sparzIne nUtana-maulika vicAra tarapha ene dorI jAya che. jIvananA prasaMgamAMthI kyAreka prApta thayelo bodha jIvanasamajaNanI cAvI ApI jAya che. AvA prasaMgomAM maulika darzana hoya che, ciMtananI cinagArI hoya che ane enA dvArA jIvanaviSayaka AgavI vaicArikatA prApta thAya che. prasannatAnAM puSpomAM AvA mAnavIya manane sUjha Ape tevA prasaMgonuM Alekhana karyuM che. AmAMnAM keTalAMka lakhANo agAu pragaTa thaI gayAM hatAM, paraMtu ahIM ene navesarathI taiyAra karIne mUkyAM che. A prasaMgomAMthI jIvana-adhyAtma upayogI ciMtana lAdhI jAya evI apekSA. A pustakanA prakAzana mATe zrI manubhAI zAhe khUba jahemata uThAvI che, temano AbhArI chuM. agAunAM 'jhAkaLa banyuM motI', 'phUlanI AMkhe, jhAkaLa motI' jevAM prasaMgonAM pustakone vAcakono bahoLo AvakAra ane pratibhAva maLyo hato. AzA rAkhuM chuM ke A pustaka paNa vAcakane jIvanapatha ujALatA preraNAdIpano prakAza ApI raheze. 22-7-2016 kumArapALa desAI anukrama 1. senA ene joIe, jene koI zatru hoya ! 2. prabhudarzananI prApti mATe dIrdha pratIkSA joIe ! 3. AtmahatyA to Avate bhave mahAanartha sarjaze ! 4. mAgIza to akSaya saMpattinA svAmI pAse ! 5. mULiyAM UMDAM jaze, to ukhaDaze nahIM ! 6. kaI vivAthI prasannatA prApta thaze ? 7. zuM lAvyA ane zuM laI ja zo ? 8. darpaNa tAre mATe, bIjAne mATe nahIM 9. divasa vadhu sAro pasAra thAya che ! 10. prajApremI maMtrIe suramo jIbhathI cAkhyo ! 11. bhUkhyAne bhojana, sauthI moTo dharma ! 12. zikSaNa meLavo, to tamane kSamA ApuM 13. Izvara ahaMkArane khAya che ! 14. svarAjya pachI gAMdhIjIne jelamAM pUrI deze ! 15. sUkuM pAMdaDuM paDyuM ne hRdayamAMthI kazuMka kharyuM ! 16. are Izvara ! tuM zetAnanI bhASA bole che ! 17. baLadanI sevA ke buddhanuM pravacana ? 18. niSphaLatA potAnI javAbadAra paramAtmA ! 19. varSonI vidyAsAdhanAno artha zo ? 20. deha amara nathI, to kUMDAM kaI rIte hoya ? 21. vRttione zAMta karavA pairya joIe 22. prasiddhithI dAna jhaMkhavAya che 23. garIbanuM bhikSApAtra akSayapAtra banI gayuM ! 24. bIjAnA dIpakanAM ajavALe cAlazo nahIM 25. dharma ane karma potAnAM, bAkI badhuM bIjAnuM ! 26. prakRti guNo pragaTa kare che amadAvAda Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27. je khoyuM, tene raDavuM nahIM 28. bIjAnI tRSA chIpAvavA vedanA sahe che ! 29. doSadarzIne mATe jagata TIkAnI khANa che !! 30. varasAda vInA ame khetI to karIzuM ja! 31. pANI ane Agano saMyoga kema ? 32. ahaMkAra e sarva avaguNonuM pravezadvAra che ! 33. sAme cAlIne AMsu lUchIe ! 34. bejiMganA cokhAnA bhAva keTalA hatA ? 3pa. badhiratAe avaguNano nAza karyo 36. nirdoSa lokonuM lohI zA mATe vahevaDAve che ? 37. viveka vinAno nyAya apAya che ! 38. dareka duHkhanuM bIja hoya che ! 39. amRta rasAyaNa maLI gayuM ! 40. tuM phakIra nathI, paNa kasAI che ! 41. mAre tamAre pagale cAlavuM joIe ne ! 42. paththara vAgatAM buddhanI AMkhamAMthI AMsu saya 43. tamAruM varadAna mAre mATe zApa banI jAya ! 44. sahayoga vinA zaktino viyoga ! 45. dAMtanI vacce jIbhanI jema rahejo ! 46. hAra zikhara para ane enI zodha nadImAM ! 47. sodAgaranAM khaccaro para 'kImatI' mAla ! 48. zikSake be vAra capaTI rAkha nIce pheMkI 49. mATInA avaguNo nahIM, guNo juo 50. sauthI amUlya bhASA 51. saMsAramAM sAMsArikatAno moha kevo che ? 52. suvarNamudrAthI huM bimAra paDI jaIza ! 53. sAmrAjya karatAM bhikSunuM pAtra zreSTha ! 54. bhUkhyAne bhojana, e sauthI moTI pUjA ! 55. sauthI moTo kudaratano kAyado 56. jagatanA sarvottama sauMdaryanI zodha 57. zreSTha paMDita caraNamAM jhUke kharo? 58. deha para pIDA ane AtmA sAva alipta ! 59. jJAnane guphAmAM rAkhavuM nirarthaka che ! 60. ApaNI philmanA ApaNe ja darzaka ! 61. sarakhI bhakti chatAM garIbane vizeSa suvidhA ? kara. e pUjA nahIM, sodo banI jAya ! 63. daMDa karatI vakhate bALapaNanI smRti jAge che 64. maitrI rUpI satyathI joDAyelo chuM. 65. dAna karatAM sevA mahattvanI che 66. bhAgyamAM caNA nathI, kAMkarA che ! 67. sabhAmAM sauthI vadhu sukhI koNa ? 68. lAcAra banAve nahIM, te dAna 69. saMhAralIlAnuM pariNAma anizcita hoya ! 7. mazAlathI bhItara prakAzita na thAya. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prasannatAnAM puSpo kumArapALa desAI kumArapALa desAI ? sAhityasarjana vivecanaH zabdasaMnidhi * bhAvana-vibhAvana zabdasamIpa * sAhityika nisabata caritra: lAla gulAba * mahAmAnava zAstrI apaMganAM ojasa * vIra rAmamUrti * sI. ke. nAyaDu * phirAka gorakhapurI * lokhaMDI dAdAjI * lAlA amaranAtha * AphatonI AMdhI vacce samRddhinuM zikhara * mAnavatAnI maheMka * jIvataranI vATe, akSarano dIvo + tana apaMga, mana aDikhama * mATIe ghaDyA mAnavI patrakAratva: akhabArI lekhana * anuvAda : navavadhU (Aphrikana lekhaka oNsTina bukanyAnI nATyakRtino anuvAda) * navalikAsaMgraha : ekAMte kolAhala saMpAdana : sAhitya ane patrakAratvanarmadaH AjanA saMdarbhamAM bALasAhitya saMgoSThi * ekavIsamI sadInuM bALasAhitya adAvata vinAnI adAlata + eka divasanI mahArAmI * huM pote (nArAyaNa hemacaMdra) + "The unknown life of Jesus Christ + caMdravadana mahetA nATyazreNI bhA. 1 thI 5 ciMtana : jhAkaLa bhInAM motI 1-2-3 * motInI khetI *mAnavatAnI maheka * tRSA ane tRpti* zraddhAMjali * jIvananuM amRta "duHkhanI pAnakharamAM AnaMdano eka Tahuko * maheMka mAnavatAnI * jhAkaLa banyuM motI * kSaNano sAkSAtkAra * phUlanI AMkhe, jhAkaLa motI * kSaNano utsava * prasannatAnAM puSpo " zraddhAnAM sumana ke jIvananuM javAhira * mananI mirAta zIlanI saMpadA bALasAhitya : vatana, tArAM ratana * DAhyo Damaro * keDe kaTArI, khabhe DhAla * birAdarI + motane hAthatALI * jhabaka dIvaDI * haiyuM nAnuM. hiMmata moTI * nAnI uMmara, moTuM kAma "bhIma * cAlo, pazuonI duniyAmAM 1-2-3 * vahetI vAto * motInI mALA *vAtonAM vALu " Dhola vAge DhamADhama *sAcanA sipAhI * katharoTamAM gaMgA hiMdI pustako : apahaMga tana, mana * AnaMghana ke aMgrejI pustako : Jainism: The Cosmic Vision * The Brave Heart * A Pinnacle of Spirituality * Our life in the context of five Anuvrat and Anekantwad - Influence of Jainism on Mahatma Gandhi - Tirthankara Mahavir * Glory of Jainism Non-violence : Away of life * Stories from Jainism (tathA saMzodhana, saMpAdana temaja hiMdI ane aMgrejImAM anya trIsa pustako) Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ senA ene joIe, jene koI zatru hoya ! bhagavAna buddhanA samakAlIna ane cIna, koriyA ane jApAnanI saMskRti para pragADha prabhAva pADanAra kayUziyasa mAnavatAnA sAcA himAyatI hatA. vyakti nItimAna bane ane vyavasthita samAjanuM nirmANa thAya te mATe niyamapAlana ane ziSTAcArapAlanano teo kaDaka Agraha rAkhatA. 'yathA rAjA tathA prajA ' e sUtramAM zraddhA dharAvanAra kayUziyase prajAnA mArgadarzaka evA rAjAo mATe paNa kaDaka zistano upadeza Apyo. mahAtmA kaphyuziyasa eka vAra vRkSa nIce besIne ziSyone upadeza ApatA hatA. evAmAM najIkamAMthI samrATanI savArI pasAra thaI ane khuda samrATa A dRzya joIne thaMbhI gayA. emaNe kaphyuziyasane pUchayuM, "koNa cho tame ? zI padavI dharAvo cho tame ?'' kayUziyase kahyuM, "huM samrATa chuM." tame ane samrATa ! ghanaghora jaMgalamAM vRkSa nIce samRddhi ke vaibhava vinAnA tame beThA cho ane potAnI jAtane samrATa tarIke oLakhAvo cho ?" A sAMbhaLIne kaphyuziyase pUchavuM, "Apa koNa cho ? jarA paricaya Apazo ?" samrATa kaphyuziyasanA A praznane pAmI zakyA nahIM. emane ema hatuM ke potAnI sAthenI vizALa senAne joIne ja prasannatAnAM puSpo 1 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 prabhudarzananI prApti mATe joIe dIrgha pratIkSA potAno paricaya maLI raheze. Avo prazna pUchavAno na hoya, samajaNano savAla gaNAya, kiMtu samrATe uttara Apyo, "huM asalI samrATa chuM. mArI pAse aDhaLaka dhana-vaibhava che. vizALa senAno huM svAmI chuM. keTalAya rAjasevako mArI cAkarI mATe khaDepage hAjara hoya che. tamane khyAla Avavo joIe ke huM samrATe chuM ane tame ahIM ghanaghora jaMgalamAM besIne jAtane samrATe kaho cho ? Avo bhrama rAkhavo khoTo che. vahelI take tame tamAro bhrama sudhArI lejo." kaphyuziyase hasatAM-hasatAM kahyuM, "ApanI pAse ghaNA sevako che, mArI pAse ekeya sevaka nathI. paraMtu kAma jAte nahIM karI zakanArane sevakanI jarUra paDe. huM saheje ALasu nathI. pachI mAre sevaka rAkhavAnI jarUra zI?" akaLAyelA samrATe kahyuM, "tame potAne samrATa kaho cho, to tamArI senA kyAM che ? mArI senA jozo to tamane khyAla Avaze ke samrATanI senA kevI hoya ?" kaphyuziyase kahyuM, "senA ene joIe jene koI zatru hoya. AkhI duniyAmAM mAro koI duzmana nathI ane ethI ja mArA sAmrAjyamAM senAnI koI jarUra nathI." jarA, tamAro vaibhava batAvazo kharA ?" dhana ane vaibhava ene joIe ke je garIba che. huM garIba nathI eTale mAre dhanasaMpattinI koI jarUra nathI." kaphyuziyasanA uttarathI samrATanA mananuM parivartana thayuM. teNe paNa kaziyasanAM caraNomAM mastaka namAvyuM. trilokanA nityapravAsI evA brahmAnA mAnasaputra devarSi nArada, bhagavAna viSNunA paramabhakta tarIke ane devo-manuSyo vacce saMdezavAhaka rUpe prasiddha che. 'zrImad bhAgavata', 'mahAbhArata' ane 'rAmAyaNa' e traNeya mahAna graMthomAM Adarabharyo ullekha pAmanAra devarSi nArada eka parvata pAsethI pasAra thatA hatA. mastaka para UbhI zikhA, hAthamAM vINA ane hoThe-haiye prabhunAmanuM raTaNa cAlatuM hatuM. eka vizALa vaTavRkSa nIce devarSi nArade eka tapasvIne tapa karatA joyA. e tapasvIe viSNunA prItipAtra evA sAkSAt devarSi nAradane joIne praNAma karyA ane potAnA mananI mUMjhavaNa emanI samakSa pragaTa karI. tapasvIe pUchyuM, "dasa varSathI saMsAra choDyo che, saghaLI mAyA tyajI che, mArI prabhudarzananI jhaMkhanA kyAre siddha thaze ?" devarSi nArade prathama to uttara ApavAnI anicchA darzAvI, paraMtu tapasvIe ati Agraha karatAM nArade kahyuM, "juo, tame je vaTavRkSa nIce birAjamAna cho, enI jeTalI nAnI-moTI DALIo che eTalAM varSa pachI tamane prabhudarzana thaze." A sAMbhaLI tapasvIe nisAso mUkyo ane kahyuM, "oha, zAne mATe meM saMsAra choDI jaMgalamAM vasavAnuM pasaMda karyuM ? gRhasthajIvanamAM paNa bhakti to thatI hatI ane puNya paNa maLatuM 2 1 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 3 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmahatyA to Avate bhave mahAanartha sarjaze! hatuM, to pachI AvA jaMgalamAM AvIne ghora tapa karavAnI zI jarUra ?" Ama vicAratAM tapasvI herAna-parezAna thaI gayA ane nArada tyAMthI AgaLa cAlyA. thoDe dUra gayA haze, tyAM eka pIpaLAnA vRkSa nIce bIjA tapasvI tapa karatA hatA. devarSi nAradane joIne te doDI AvyA ane emaNe paNa 'nAradabhaktisUtra' nAmaka mUlyavAna bhaktigraMtha sarjanAra nAradane e ja prazna karyo. nArade pahelAM uttara ApavAnuM TALyuM, paraMtu tapasvIe vAraMvAra anurodha karatAM kahyuM : A pIpaLAnA vRkSa para jeTalAM pAMdaDAM che, eTalAM varSonI sAdhanA tamAre bAkI che. eTalAM varSo bAda tamArA tapathI prasanna thaIne temane jarUra prabhu darzana Apaze. A sAMbhaLatAM ja tapasvI to AnaMdollAsathI nAcavA lAgyo. emanA romeromamAM harSa phelAI gayo. atyaMta khuza thaI gayA ke aMte to prabhudarzananI prApti thaze. emane joIne nAradajI vicAra karavA lAgyA ke A baMne tapasvIomAM keTalo moTo bheda che ! ekane enA tapa para saMdeha che, e hajI saMsAranA mohamAMthI mukta thayo nathI ane bIjo tapasvI prabhudarzana mATe varSo sudhI pratIkSA karavA sajja che. evAmAM ekAeka alaukika prakAza phelAyo ane pelA tapasvI samakSa prabhu pragaTa thaIne bolyA, "vatsa, nArade tane je kahyuM hatuM, te sAcuM hatuM, paraMtu tArI UMDI zraddhA ane dRDha vizvAsa joIne mAre atyAre ane ahIMyAM ja pragaTa thavuM paDyuM." madhyarAtrIno samaya hato. sarovaranA kinAre jhUMpaDI bAMdhIne rahetA vRddha potAnA ghara pAsethI eka yuvAnane jhaDapabhera pasAra thato joyo. e yuvAna sarovara tarapha dhasI rahyo hato. vRddhane khyAla AvI gayo ke A yuvAna madhyarAtrie sarovaramAM kudIne AtmahatyA karavA mAge che. divase sarovaramAM kude to koI sAhasavIra tene bacAvI le ane ene A jiMdagI pharI jIvavI paDe. AthI yuvAne evo samaya pasaMda karyo haze ke je vakhate ene sarovaramAM kUdato koI joI zake nahIM ane madhyarAtrinA aMdhArAmAM koI ene bacAvI zake nahIM. tvarAthI sarovara bhaNI jatA yuvAnane vRddhe bUma pADIne kahyuM, "are yuvAna ! paLavAra thobhI jAya. mAre tAruM kAma che.' yuvAnanA paga thaMbhI gayA. vRddha enI najIka AvyA ane pUchyuM, 'bhAI, mAre tArA kAryamAM avarodha nathI karavo paNa eTaluM ja jANavuM che ke tuM kyA kAraNasara jIvanano aMta ANI rahyo che ?" yuvAne kahyuM, 'huM parIkSAmAM anuttIrNa thayo chuM. mane jIvavuM gamatuM nathI. du:khI thaI gayo chuM. bhojana bhAvatuM nathI ane UMgha AvatI nathI. mArI AvI sthitithI huM khUba parezAna chuM." vRddha sahAnubhUti dAkhavatA kahyuM, 'bhAI, tArI vAta sAva sAcI che. AvuM jIvana to jhera samuM lAge, kharuM ne !' 4 1 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 5 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 | mAgIza to akSaya saMpattinA svAmI pAse ! 'hA, ethI ja huM AtmahatyA karavA nIkaLyo chuM. enAthI mArAM saghaLAM du:kho samApta thaI jaze. abhyAsanI jhaMjhaTa nahIM rahe ane pAsa-napAsano prazna nahIM jAge.' vRddhe kahyuM, 'tArI vAta vicAravA jevI che. paraMtu AtmahatyA e saghaLA du:khono aMta nathI. jarA vicAra to kara, AtmahatyA karIza to tAro punarjanma thayA bAda pharI tAre ekaDe ekathI abhyAsa karavo paDaze. jyAre atyAre to teM je TalA dhoraNa pAsa karyA che enAthI AgaLa vadhavAnuM raheze.' vRddhanI vAta sAMbhaLIne yuvAnano vicAra badalAI gayo. e cupacApa ghara tarapha pAcho vaLyo. mAnavInA jIvanamAM saMgharSa to sadAya cAlavAnA ja. eka arthamAM kahIe to jIvana eTale ja saMgharSa che. emAM saphaLatA ane niSphaLatA ke nirAzA ke AzAnI sthiti Ave ne jAya. mAnavIe to eno dhIrajapUrvaka sAmano karIne jIvanayAtrA urdhvagAmI pathe calAvavI joIe. jIvanano aMta ANavAno vicAra karanAra eka kSaNanA UbharAno zikAra banato hoya che. AvegathI eka kSaNa ene AtmahatyA tarapha dorI jatI hoya che. eka ja dizAmAM AMdhaLI doTa lagAvato vicAra ane hatAzAnA UMDA kUvAmAM pheMkI de che. virATe jIvananA aneka aMzomAMthI eka aMzanI niSphaLatA ene gUMgaLAvatI hoya che. jIvanane samagratayA jonAra kadI jIvanane TUMpAvI devA icchato nathI. eka ati dhanavAnanI sAme AvIne mRtyu UbhuM rahyuM hatuM. durbhAgye enA parivAramAM patnI ke koI putra-putrI nahotAM, tethI e potAnI vipula dhanarAzino vAraso kone soMpavo e aMge ghaNo ciMtita hato. aMte saMpattino yogya vArasa zodhavA mATe eNe eka upAya karyo. zaheramAM TheraThera DhaMDhero piTAvyo ke enI pAse vipula dhanarAzi che. e koI yogya vyaktine vArasArUpe ApavA mAge che, to AvI vyaktie ene rUbarU maLavA AvavuM. ghaNA loko A dhanavAnanI mulAkAte UmaTyA. koI emanI samakSa emanI atizayoktipUrNa prazaMsA karavA lAgyA, to koI emanI prazastinAM mahAkAvyo racavA lAgyA. pachI to jANe prazaMsA karavAnI hoDa jAgI ! samajyA-vicAryA vinA A dhanADhya vyaktine vizeSaNothI maDhI devAmAM AvI ane eka vyakti bIjI vyaktine dhanavAnanI khuzAmata karavAmAM mahAta karavA mATe yatna karavA lAgI. dhananI lAlacane kAraNe sahu koI ene maLI gayA, mAtra eka yuvake ene maLavA Avyo nahoto. dhanavAnane AnI jANa thaI eTale eNe yuvakane potAne ghera AvavA nimaMtraNa pAThavyuM, to e yuvake namrabhAve pratyuttara vALyo ke enI pAse Ane mATe koI samaya nathI. eno Avo uttara sAMbhaLIne to dhanavAnane ene maLavAnI prabaLa utsukatA jAgI. 6 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULiyAM UMDAM jaze, to UkhaDaze nahIM! A yuvAna sAmAnya gharamAM raheto hato. enAM kapaDAM paNa phATelAM hatAM. dhanavAne ene pUchyuM, "AkhuM gAma mArAM guNagAna karavA AvI gayuM. sahune mArA vArasa banavAnI bhAre tAlAvelI che. eka tuM ja evo che ke mane maLavA Avyo nathI. zuM tane dhanasaMpattinI icchA nathI ?" yuvAne mastIthI kahyuM, "kSamA karajo mahAzaya, tamArI prazasti karIne mAre dhanasaMpatti meLavavI nathI. jo evI icchA thAya to huM IzvaranI pAse ja mAgIza. e akSaya saMpattino svAmI che. Aje e Izvara mane mArI AjIvikA pUratuM Ape che ane te mAre mATe paryApta che. ene mATe mAre koInI khuzAmata karavAnI zI jarUra ?" yuvAnanI vAtathI dhanika prabhAvita thayo ane bolyo, "AkhA zaheramAM tuM ja eka evI vyakti che ke jenA dilamAM saheje lAlaca nathI. huM evI ja vyaktinI zodhamAM hato ane tuM maLI gayo. mArI saghaLI dhanasaMpattino tuM che sAce vArasa." vizALa sAmrAjya ane aDhaLaka dhanavaibhava hovA chatAM rAjAnA du:khano koI pAra nahoto. ene rAtadivasa eka ja ciMtA korI khAtI ke emano ekano eka putra khoTA vyasanomAM gherAI gayo che ane jo e rAjA banaze, to prajAnuM zuM thaze? rAjAe rAjakumArane vAraMvAra samajAvyo, paNa pariNAma zuM AvyuM nahIM. AthI parezAna thayelA rAjA potAnA guru pAse gayA ane kahyuM, "gurudeva, jIvanamAM saghaLuM sukha che, paNa A vyasanI rAja kumAranI ciMtA eka paLa paNa zAMtithI jaMpavA detI nathI." thoDo vicAra karyA pachI gurue kahyuM, "khera ! to ene mArI pAse mokalI Apo." rAjAe rAja kumArane guru pAse mokalI Apyo. gurue enuM bhAvabharyuM svAgata karyuM ane ene sAthe laIne udyAnamAM laTAra mAravA nIkaLyA. A udyAnamAM aneka prakAranAM vRkSo hatAM. keTalAya judAjudA choDa hatA. emAM eka choDa eka phUTa UMco, bIjo traNa phUTa UMco, trIjo cha phUTa UMco ane cotho bAra phUTa UMco hato. gurue rAja kumArane kahyuM, "A pahelo choDa ukhADIne pheMkI de." rAja kumAre tarata ja pahelo choDa kheMcIne ukhADI nAkhyo. pachI gurue bIjo choDa batAvatAM kahyuM ke have Ane paNa jamInamAMthI ukhADI nAkha. rAja kumAre saheja jora lagAvIne e choDa ukhADI nAkhyo. e pachI guru ene trIjA choDa pAse laI ! | 8 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo 9 ] Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaI vidhAthI prasannatA prApta thaze ? gayA. A cha phUTa UMcA choDane jamInamAMthI ukhADavA mATe rAja kumArane ghaNI mahenata karavI paDI. vAraMvAra ene halAvyo ane aMte choDa jamInamAMthI kheMcI kADhayo ! gurue rAja kumArane zAbAzI ApI ane kahyuM, "vAha, have jo A cotho choDa ukhADI nAkha." bAra phUTa jeTale UMce AvelA e choDanA mULane jamInamAMthI ukhADavA mATe rAja kumAre prayatna karyo. khUba mahenata karI, paNa kazuM vaLyuM nahIM. choDa jamInamAMthI bahAra nIkaLyo nahIM ane rAja kumAre gurune kahyuM ke e game teTalI mahenata karaze, topaNa A choDa jamInamAMthI ukheDI zakAze nahIM. rAja kumAra gurunI A vAtane samajI zakato nahoto. eNe pUchavuM, tame zA mATe mane Ama eka pachI eka UMcAIvALA choDane ukhADavAnuM kaho cho ? enuM kaMI kAraNa ?' gurue kahyuM, "rAja kumAra ! jo ApaNe koI bUrA vyasanamAM phasAIe chIe to zarUAtamAM ene dUra karavuM AsAna hoya che, paraMtu jo ApaNe e vyasanane choDatA nathI, to enAM mULiyAM khUba UMDAM UtarI jAya che. lAkha mahenate paNa ene ukhADavAM muzkela paDe che, samajyo ne ! AvuM ja vyasananuM che. jo e tArAmAM ghara karI besaze, to tAre rAja to ThIka, paNa ghara gumAvavAno vAro Avaze.' rAja kumArane gurunI vAta samajAI gaI ane e divasathI eNe potAnA vyasanane tilAMjali ApI. gaMgAkinAre AvelA RSinA AzramamAM bhAratIya zAstronuM adhyayana - adhyApana cAlatuM hatuM. jagatanA vyAvahArika viSayonA jJAnanI sAthosAtha dharmazAstro ane gUDha vidyAonuM jJAna paNa ApavAmAM AvatuM hatuM. RSinA cAra vizeSa priya ziSya vidyAbhyAsa pUrNa karIne potAnA gAma pAchA pharatA hatA, tyAre RSie emane bolAvIne punaH emanA adhyayana vize jANakArI meLavavAnI icchA pragaTa karI. emaNe pUchayuM, "meM tamane aneka zAstronuM gahana jJAna ApyuM che. tamArI pAse eka nahIM, paNa aneka vidyAo che . have mAre e jANavuM che ke tamane kaI vidyA sauthI vadhu pasaMda che ane e vidyAno karyo prayoga karatAM tamane sarvAdhika prasannatA thaze ? jJAna e to mukti ane prasannatAnuM varadAna che ne !' prathama ziSya kahyuM, "gurujI, Ape amane aneka prakAranI vidyAo zIkhavI, paraMtu emAM mane sauthI vizeSa maMtravidyA pasaMda che. maMtroccAra karIne Aga bujhAvavAnI vidyAno prayoga mane sauthI vadhu AnaMda ane prasannatA ApanAro banaze. ATalo AnaMda mane bIjI koI bAbatamAM nahIM Ave." bIjA ziSya kahyuM, "badhI vidyAomAMthI mane pANI para cAlavAnI vidyA sauthI vadhu game che ane gaMgotrIthI gaMgA sudhInA pAvana jala para huM cAluM, tevI mArI tIvra icchA che." 10 n prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo 1 1 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trIjA ziSye kahyuM, "gurujI, saghaLuM UthalapAthala karI detI AMdhIne maMtrabaLa dvArA zAMta pADavAnI kaLAmAM huM pAraMgata banI gayo chuM. AmAM huM koIne paNa parAjita karI zakuM tema chuM. mArI A apratima zakti sahune darzAvavAnI mArI AturatA che." cothA ziSye kahyuM, "gurujI, mane maMtra-taMtra ke camatkAranI vidyAmAM vizeSa ruci nathI. huM to manane vaza rAkhavAnI kalA zIkhyo chuM. mane ema lAge che ke janasAmAnyane manane vaza rAkhavAnI kalA zIkhavIne emane sukhI jIvanano mArga batAvI zakuM to mane apAra AnaMda thaze." RSie cothA ziSya tarapha joIne kahyuM, "vatsa, vAstavamAM teM ja badhAM zAstronA mULane pakaDyuM che. jJAna, zikSaNa ane jIvanamAM manano ja kharo mahimA che ! koI paNa vidyAmAM dakSatA hAMsala karavA mATe mananI gatine vazamAM rAkhavI Avazyaka che. mana jIte, te saghaLuM jItI zake. enI gati para prabhutva dharAvanAra tamAma prakAranA lobha ane mohane jItI zake che ane sukhI jIvana vI zake che. A rIte tArI vidyA e tArA ane samasta samAjanA kalyANanuM kAraNa banaze. tArA para huM ati prasanna chuM." 12 - prasannatAnAM puSpo zuM lAvyA ane zuM laI jazo ? jiMdagI sadaiva ekasarakhI jatI nathI. emAM bharatI ane oTa peThe sukha ane duHkha Ave che. samaya ane saMjoga palaTAya che. eka samaye apAra samRddhimAM ALoTatA dhanikanI saMpatti ekAeka cAlI gaI ane e sAva nirdhana thaI gayo. eka vAra enI pAse aDhaLaka dhana-samRddhi hatAM, ene have eka-eka pAI mATe talasavuM paDatuM hatuM. hatAza thaIne lamaNe hAtha mUkIne viSAdagrasta caherA sAthe e jIvato hato. kyAreka enuM mana AghAta anubhavatuM, to kyAreka ene AtmahatyAno vicAra Avato. evAmAM e gAmamAM eka saMta AvyA ane dhanika emanI pAse doDI gayo. potAnI badalAyelI Arthika sthitinI vAta karI ane saMtane caraNe paDIne vinaMtI karI, "mahArAja, jIvanamAM saghaLuM gumAvIne beTho chuM. koI evo rasto batAvo ke enAthI mane zAMti maLe.' saMte vaLato prazna karyo, "tamAruM badhuM ja cAlyuM gayuM che ne!" dhanike svIkAramAM mAthuM halAvyuM, tyAre saMte kahyuM, "tamArI pAse hatuM e to tamArI pAse ja rahevuM joIe. e kyAMthI cAlyuM jAya ? jarA kahezo, tame tamArA janma samaye zuM laIne AvyA hatA ?" dhanavAna vicAramAM paDI gayo. AvA praznano uttara zo prasannatAnAM puSpo C 13 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Apavo ? eNe kahyuM, "mahArAja, janma samaye to sahu koI khAlI hAthe Ave che." saMte vaLI prazna karyo, "to have e kaho ke mRtyu samaye tame zuM sAthe laI javA mAgo cho ?" dhanavAnane vaLI Azcarya thayuM ane kahyuM, "mahArAja, mRtyu samaye kyAM koI potAnI sAthe kazuM laI jAya che, paNa vAta mRtyunI nathI. mArI hAlanI AjIvikAnI che." A sAMbhaLI saMte hasatAM-hasatAM kahyuM, "je dhana para bharoso rAkhe che emanI A ja dazA thAya che. tamArI pAse hAthapaga to che ne ! eno upayoga karo. puruSArtha e ja sauthI moTuM dhana che.' dhanavAnane saMtanI vAta sparzI gaI ane eNe lamaNe hAtha daI besI rahevAne badale prabaLa puruSArthano prAraMbha karyo. 14 D prasannatAnAM puSpo darpaNa tAre mATe, bIjAne mATe nahIM ziSyanI sevAbhAvanAthI prasanna thayelA gurue eka divya darpaNa bheTa ApyuM ane kahyuM, "bIjA darpaNamAM zarIranuM pratibiMba jhilAya che, paraMtu A divya darpaNamAM mAnavInA mananuM pratibiMba jhilAya che. manamAM je koI sArA-narasA vicAro hoya, e tuM A divya darpaNa dvArA joI zakIza." gurunI A mUlyavAna bheTathI ati prasanna ziSye vicAryuM ke A divya darpaNanI kasoTI karavA mATe dUra javAnI kyAM jarUra che? eNe A darpaNa potAnA guru sAme dharyuM ane Azcaryabharyo AghAta pAmyo. e mAnato hato ke enA guru sarva durguNothI rahita evA mahAna satpuruSa che, paraMtu divya darpaNamAM to emanA manamAM rahelA moha, krodha, ahaMkAra Adi durguNo dRSTigocara thayA ane e joIne ziSyane bhArobhAra duHkha thayuM. e pachI A ziSya jyAM jato, tyAM darpaNa dharIne sAmI vyaktinI sad-asad vRttiono tAga meLavato hato. potAnA gADha mitra samakSa darpaNa dharyuM, to enA bhItaramAM rahelA svArtha ane mohano khyAla Avyo. potAnAM kuTuMbIjano sAme darpaNa rAkhIne emanA cittamAM cAlatA durbhAvonA ghamasANane jANI lIdhuM. sahu koInA hRdayamAM ene koI ne koI durguNa jovA maLyo. mAtA-pitA sAme paNa eNe darpaNa dharyuM ane emanA hRdayamAM rahelA durguNo joyA. A joIne ziSya atyaMta hataprabha banI gayo. prasannatAnAM puSpo C 15 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ divasa vadhu sAro pasAra thAya che ! pharI eka vAra e gurukuLamAM gayo ane gurune maLyo. sAthe vinamratAthI kahyuM, "gurudeva, Ape ApelA darpaNathI meM sahunA manamAM DokiyuM karavAno prayAsa karyo ane mane badhAmAM pArAvAra duvRttio jovA maLI. eka paNa vyakti evI maLI nahIM ke jene huM satyaya kahI zakuM. darekamAM koI nAno ke moTo durguNa paDelo ja hato. A joIne mane bhAre AghAta lAgyo ane A duniyAnA mAnavIo tarapha dhRNA ane tiraskAra thayAM che." gurue e divya darpaNane ziSya samakSa dharyuM, to ziSya jI UDyo. enA cittanA pratyeka khUNAomAM rAga, dveSa, kSedha, ahaMkAra jevA durguNo vidyamAna hatA. A joIne ziSya gabharAI gayo. gurue kahyuM, "vatsa, A darpaNa meM tArA upayoga mATe ApyuM hatuM. anya para upayoga karavA mATe nahIM. enA dvArA tuM tArA durguNo joI zake ane emAMthI mukta thavA mATe jIvanamAM puruSArtha Adare e hetuthI ApyuM hatuM, paraMtu anyanA durguNo jovAmAM tuM svayaMnA sadguNonI vRddhi karavAnuM cUkI gayo." ziSya niHsAso nAkhyo ane kahyuM ke meM suvarNa taka veDaphI nAkhI. tyAre gurue kahyuM, "mANasanI A sauthI moTI nabaLAI che. ene bIjAnA durguNo jovAmAM vadhu rasa-ruci hoya che. jyAre e svayaMne sudhAravAno vicAra karato nathI." ziSyane gurunI vAta samajAI ane AtmasudhAraNAnA paMthe saMcaryo. nagaranI bahAra nadIkinAre eka mahAtmA vasavA AvyA. potAnI kuTiramAM sadAya e paramAtma-bhaktimAM DUbelA rahetA. koI dharmajijJAsA laIne Ave, to eno uttara Ape. koIne zAstrano marma samajAto na hoya to ene samajAvatA. sahu koIne sadAcArI banavAnI zikSA ApatA ane e rIte emaNe emanI kuTiranI AsapAsa ucca bhAvanAmaya vAtAvaraNa saryuM. rAjA paNa vakhatovakhata emanI pAse Avato hato. evAmAM kaDakaDatI ThaMDInA divaso AvyA. rAja mahelamAM hUMphALI zaiyAmAM sUtelA rAjAnA cittamAM eka vicAra camakyo. emane thayuM ke kevI hADa dhrujAvatI A ThaMDI che ! mahelanI UMcI dIvAlo ane garama kapaDAM ane zAlathI pote AcchAdita hovA chatAM ATalI badhI ThaMDI lAge che, to nadIkinAre vasatA mahAtmAnI zI sthiti haze ? rAjAe maMtrIne Adeza Apyo, "jAo ane nadIkinAre tapazcaryA karatA mahAtmAne pUcho ke AvI kAramI ThaMDImAM tamArI rAta kevI rIte pasAra thAya che ? koI cIja vastunI AvazyakatA hoya to emane pUchajo." rAjAno saMdezo laIne maMtrI mahAtmA pAse pahoMcyA. mahAtmA to potAnI mastImAM ane paramAtma-bhaktimAM DUbelA hatA. maMtrIe emanI samakSa rAjAnA savAlanuM punarAvartana karyuM. 16 | prasanatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 17. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAtmAe uttara Apyo, "maMtrIzvara, rAjAne kahejo ke rAta to lagabhaga ApanA jevI vyatIta thAya che, paraMtu divasa ApanAthI vadhu sAro pasAra thAya che." mahAtmAno uttara sAMbhaLIne maMtrIne pAra vinAnuM Azcarya thayuM. eNe rAjAne A uttara kahyo, tyAre rAjA paNa eno artha pAmI zakyA nahIM. AthI rAjA svayaM mahAtmA pAse gayA ane pUchyuM. "mahAtman, A kAramI ThaMDImAM ApanI rAta kevI pasAra thAya che?" mahAtmAe hasatAM-hasatAM e ja uttara Apyo, "rAjana, meM kahyuM hatuM tema mArI rAta lagabhaga ApanA jevI ja vyatIta thAya che, paNa divasa ApanA karatAM vadhu sAro pasAra thAya che." rAjAe mahAtmAne AnuM rahasya pragaTa karavA vinaMtI karI, tyAre mahAtmAe kahyuM, "rAtre to huM ane tame baMne nidrAdhIna hoIe chIe eTale lagabhaga samAna rIte rAtrI vyatIta thAya che. nidrAnI godamAM sUtelA badhA mANasonI sthiti lagabhaga samAna hoya che, paraMtu jAgrata avasthAmAM tame sAcAM-khoTAM kAryomAM DUbelAM ho cho ane huM paramAtmAnI ArAdhanAmAM lIna houM chuM. e rIte divase tamArA karatAM mAro samaya vadhu sArI rIte pasAra thAya che." 18 - prasannatAnAM puSpo 10 prajApremI maMtrIe suramo jIbhathI cAkhyo ! eka rAjAe potAnA mitra-rAjAne patra sAthe suramo mokalyo. patramAM e rAjAe lakhyuM ke A sAthe mokalelo suramo ati kImatI che ane je vyakti A suramo lagADaze, eno aMdhApo dUra thaI jaze. rAjAe vicAryuM ke emanA rAjyamAM netrahInonI saMkhyA ghaNI moTI hatI ane suramAnI mAtrA eTalI che ke mAtra be AMkhomAM ja enuM aMjana thaI zake, AthI svAbhAvika rIte ja rAjAe ati priya vyaktine suramo ApavAnuM nakkI karyuM. A samaye rAjAne ekAeka potAnA niSThAvAna, kartavyapAlaka vRddha maMtrInuM smaraNa thayuM. e maMtrIe prAmANikatA ane vaphAdArIpUrvaka rAjanI sevA karI hatI ane baMne AMkhe aMdhApo AvatAM rAja kAryamAMthI nivRtta thayA hatA. hajI rAjAne emanI khoTa sAlatI hatI. rAjAe vicAryuM ke jo emanI AMkhanI rozanI pAchI Ave to punaH e kAryakuzaLa maMtrInI sevAo rAjane prApta thaI zake. AthI rAjAe maMtrIne bolAvyA ane emanA hAthamAM suramAnI A DabbI ApatAM kahyuM, "A suramAne tame AMkhomAM AMjI dejo. tame punaH netrajyoti prApta karazo. mAtra eTaluM dhyAnamAM rAkhajo ke A suramo be AMkhamAM AMjI zakAya eTalI alpa mAtrAmAM ja che." maMtrIe emanI eka AMkhamAM suramAnuM aMjana karyuM ane prasannatAnAM puSpo C 19 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhUkhyAne bhojana, sauthI moTo dharma enI rozanI pAchI AvI gaI. AsapAsanI sRSTi dekhAvA lAgI. e pachI bAkInA suramAnuM bIjI AMkhamAM aMjana karavAne badale potAnI jIbha para lagADI dIdho. - A joIne rAjA cakita thaI gayo. eNe pUchavuM, "Ape A zuM karyuM ? have to tamArI eka ja AMkhamAM rozanI raheze. prajAjano tamane kANA kaheze.' vRddha maMtrIe kahyuM, "rAjana, Apa AnI ciMtA karazo nahIM. huM kANo nahIM rahuM. mArI baMne AMkhonI jyoti pAchI Avaze, paraMtu ethIya vizeSa hajAro netrahInone huM rozanI ApI zakIza. A suramo jIbha upara mUkIne meM tAga meLavI lIdho ke e zeno banelo che. have huM jAte suramo banAvIne sahu netrahInone ApIza." maMtrInI vAta sAMbhaLI atiprasanna thayelA rAjA ene bheTyA | ane kahyuM, "A mAruM keTaluM moTuM sadbhAgya ke tamArA jevo maMtrI maLyo. je mAtra potAno nahIM, paNa sahu koIno vicAra kare che." e divasomAM paMjAbamAM cotarapha bhISaNa duSkALa pravartato hato. pariNAme cotarapha aneka loko annanA abhAve mRtyu pAmatA hatA. pazuonI sthiti to enAthI paNa badatara hatI. Ave samaye baMgALamAM potAnA AzramamAM rahelA svAmI vivekAnaMdane maLavA mATe eka sarjakanI sAthe bIjA be mahAnubhAvo paNa AvyA. emanA manamAM svAmIjInI tejasvI vANI ane prabhAvaka upadeza pAmavAnI tIvra utkaMThA hatI. emanI sAthe vAtacIta karatAM svAmIjIne jANa thaI ke AmAMnA eka mahAnubhAva to paMjAbathI Ave che. AvI jANakArI maLatAM ja svAmI vivekAnaMda tatkALa emane kahyuM, "bhAI, mane paMjAbanA duSkALa aMge vigate vAta karo. huM ati ciMtAtura chuM." - paMjAbathI AvelI vyaktie svAmI vivekAnaMdane duSkALanI paristhiti aMge mAhitI ApI ane pachI emaNe emanI vAta pUrI karI eTale svAmIjI atyaMta upadeza sAMbhaLavA ekatrita janamedanIne AvI paristhitimAM kaI rIte kArya karavuM joIe ! mAnavatAno sAda paDe tyAre rAhatakAryomAM kaI rIte yogadAna ApavuM joIe, e vize laMbANathI samajAvavA lAgyA. Ama ekAda kalAka sudhI svAmI vivekAnaMde paMjAbanA duSkALarAhata aMge mAMDIne vAta karI. samaya pUro thatAM emaNe sahunI vidAya lIdhI, tyAre baMgALanA 20 D prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo 1 2 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAhityasarjake svAmIjIne pUchyuM, "are svAmIjI ! ame to ApanI pAse satsaMga mATe AvyA hatA. Apano upadeza zravaNa karavAnI amArI tIvra utkaMThA hatI, kiMtu tame to upadeza ApavAne badale mAtra duSkALarAhatanI ja vAta karI !" svAmIjIe kahyuM, "bhAI, A ApaNo pahelo dharma che. ApaNA dezanuM eka kUtaruM paNa bhUkhyuM rahe, tyAM sudhI enI ciMtA sevavI, enI saMbhALa levI ane ene khavaDAvavuM e mAro ane tamAro sAco dharma che. A sivAya bIjuM badhuM e a-dharma ke asatya athavA to jUTho dharma che. dezanA bhUkhe maratA lokonI sevA karavA karatAM anya koI moTo dharma hoI zake nahIM." svAmI vivekAnaMdanI mAnavasevAnI unnata bhAvanA joIne AgaMtukonuM mastaka ApoApa namI paDyuM. 22 D prasannatAnAM puSpo 12 zikSaNa meLavo, to tamane kSamA ApuM mahAtmA jyotIbA phulee mahArASTramAM sAmAjika ane vaicArika krAMti karI. tera varSanI vaye jyotIbA phulenAM lagna sAvitrI sAthe thayAM. pati-patnI baMnee khabhekhabhA milAvIne pAMca dAyakA sudhI sevA, zikSaNa ane samAja-sudhAraNAnI pravRttio karI. jyotIbA phulee tatkAlIna samAja para varcas dharAvatA brAhmaNavAdane dUra karavAnuM bIDuM jhaDapyuM. e samaye brAhmaNoe bahujana samAja para Arthika ane sAmAjika gulAmI lAdI hatI te dUra karavAno hiMmatabhera prayAsa karyo. emaNe dalitone mATe zALAo kholI tema ja ucca vargano virodha sahana karIne paNa aspRzyo pratye apAra karuNA dAkhavI. jyotIbA phulenI AvI pravRtti para keTalAka brAhmaNo krodhe bharAyA. emaNe jyotIbAnuM kAsaLa kADhI nAkhavAnI yojanA karI, jethI Avo virodha karanArAone barAbara padArthapATha maLe. be majabUta pahelavAnone emanI hatyA karavAnuM soMpyuM. A mATe emane moTI 2kama ApavAnI lAlaca paNa ApI. sAmAjika sudhAraNAnI jhuMbeza calAvatAM jyotIbA ane sAvitrI niHsaMtAna hatAM, paraMtu anaurasa bALako mATe anAthAzrama calAvatAM hatAM. garIba anAtha bALakonuM peTe jaNyAnI peThe jatana karatAM. roja rAtre e bALakone vahAlathI paMpALIne hAlaraDAM gAIne suvADatAM hatAM. prasannatAnAM puSpo | 23 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyotIbAnI hatyA karavAnA irAde AvelA be zaktizALI hatyArAo gharamAM dAkhala thayA. emaNe joyuM to anAtha, garIba ane zramajvInAM bALakone A pati-patnI akhUTa vahAlapUrvaka suvADatAM hatAM. jyotIbAe baMne mArAone pravezatA joyA. emane thayuM ke koI nirakSara majUro patra vaMcAvavA AvyA lAge che. AvI rIte ghaNA majUro jyotIbA pAse patra vaMcAvavA AvatA hatA. bolyA, "bhAI, thoDI vAra beso. A mArAM chokarAM sUI javAnI taiyArImAM che, e pachI tamAro patra huM vAMcI daIza." mArAo jyotIbA pAse beThA, kiMtu A dRzya joIne emanuM hRdaya pIgaLI gayuM. emaNe jyotIbA phulenAM caraNa pakaDI lIdhAM ane kahyuM, "ame tamArI hatyA karavA AvyA hatA. tamArI AvI dayAbhAvanA joIne amane thAya che ke tamArI hatyA karI hota, to keTalAMya bALako anAtha banI gayAM hota. khoTe mArge cAlIne amArA jevA khUnI ane hatyArAM banyAM hota. tame amane mApha karo." jyotIbAe kahyuM, "tamane eka ja zarate mApha karuM ke tame zikSaNa meLavo ane AgaLa vadho." A baMne hatyArAoe jyotIbAnA kahevA pramANe bhaNavAnuM zarU karyuM. emAMno eka kSamAnA sAgara jyotIbA phuleno jIvanabharano sAthI banI rahyo ane bIjAne emaNe kAzImAM paMDita thavA mATe mokalyo. 24 D prasannatAnAM puSpo 13 Izvara ahaMkArane khAya che ! dharmajijJAsu rAjAnA darabAramAM anekavidha carcAo thatI hatI. koI vAra zAstranA koI sUtranA marma ke rahasya aMge rAjA prazna prastuta karatA, to koI vAra buddhimAnonI kasoTI kare evI samasyAo pUchatA hatA. eka vAra rAjAe sabhAne traNa prazno pUchyA, "Izvara kyAM vase che ? zuM khAya che ? ane zuM kare che ?" rAjasabhA mUMjhavaNamAM paDI gaI. paMDitoe Izvara aMge jIvanabhara ghaNI carcA-vicAraNA karI hatI. bhaktoe enuM aharniza mahimAgAna karyuM hatuM. sAmAnya mAnavIoe enA paracA ane camatkAronI keTalIya vAto karI hatI, paraMtu koInI pAse Ano pratyuttara nahoto. rAjasabhAmAM sannATo chavAI gayo, tyAre A praznano uttara ApavA mATe eka sIdhosAdo koThAsUjha dharAvato anubhavI mAnavI Ubho thayo. rAjAne thayuM ke AvA kUTapraznono ukela ApavAmAM bhalabhalA paMDito niSphaLa gayA, tyAM A vaLI kaI rIte uttara Apaze ? rAjAe ene pUchyuM, "batAva, Izvara kyAM vase che ?" anubhavIe kahyuM, "mahArAja, huM Apano atithi chuM. atithinuM yogya svAgata-sanmAna karavuM te ApaNI prAcIna paraMparA prasannatAnAM puSpo - 25 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. prathama mAro Atithya-satkAra karo, pachI ApanA praznano uttara ApIza." rAjAe namratAthI A anubhavIne pUchyuM ke teo bhojanarUpe zuM grahaNa karaze. tyAre eNe kahyuM, "mane eka kaTorImAM dUdha Apo." kaTorImAM dUdha AvatAM pelo mANasa emAM AMgaLI pheravavA lAgyo. rAjAne Azcarya thayuM ane eNe AvuM karavAnuM kAraNa pUchayuM, to pelA mANase kahyuM, "mahArAja, huM AmAMthI mAkhaNa kADhI rahyo chuM." rAjAthI hasavuM khALI zakAyuM nahIM. emaNe kahyuM, "are bhalAbhAI, dUdhamAM AMgaLI halAvavAthI mAkhaNa nahIM maLe. ene mATe to dUdhane garama karIne meLavaNa nAkhIne dahIM banAvavuM paDe, pachI ene khUba jheravavAmAM Ave tyAre thoDuM mAkhaNa maLe." tANa pelA mANase kahyuM, "mahArAja , A mAkhaNanI jema ja Izvara A jagatamAM vyApta che. tapa, dhyAna ane ciMtana karIe to ja eno sAkSAtkAra thAya. enA vinA enI kazI bhALa maLe nahIM." to have tamane e samajAvavAno namra anurodha karuM chuM ke A Izvara zuM khAya che ?" anubhavIe kahyuM, "mahArAja , ApanA agAunA ane atyAranA vartanamAM keTalo phera paDI gayo. agAu Apane ahaMkAra hato. atyAre e naSTa thaI gayo. Izvara ahaMkArane khAya che." ane Izvara zuM kare che ?" pelA mANase saraLatAthI pUchyuM, "mahArAja , Apa A prazna mane guru tarIke pUchI rahyA cho ke ziSyanI peThe ?" "je jJAna Ape te guru. mATe tame guru." anubhavIe kahyuM, "paNa tame to ziSya thaIne siMhAsana para beThA cho ane huM guru hovA chatAM jamIna para tamArI samakSa khaDo chuM. kharuM ne !" rAjA tatkALa siMhAsana parathI UThI gayA ane e anubhavIne besADyo ane praznanA uttaranI AzAe enI samakSa UbhA rahyA. anubhavIe kahyuM, "Izvara A ja kare che. e koIne siMhAsana para besADe che ane koIne siMhAsana parathI uThADI mUke che. sArAM karma karanArane sukha Ape che ane aniSTa kAryo karanArane sajA Ape che." rAjA sAmAnya lAgatA anubhavInA A asAmAnya uttarothI prasanna thaI gayA. 26 | prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo 27 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 | svarAjya pachI gAMdhIjIne jelamAM pUrI deze ! sara lallubhAI zAmaLadAse kahyuM, 'mahAtmAjI to sadAya racanAtmaka pravRtti karatA AvyA che. svarAjya maLyA pachI anya koI racanAtmaka pravRtti zarU karaze." A sAMbhaLI jyorja barnArDa zaoNnA caherA para smita AvyuM. emaNe kahyuM, nA... nA. pachI to svarAjya pachInI sarakAre temane jelamAM pUrI deze." ATaluM bolIne aMgreja nATyakAra jyorja barnArDa zaoNnA khaDakhaDATa hAsyathI khaMDa gAjI UThyo. bhAratamAM sahakArI pravRttinA pitA tarIke oLakhAtA sara lallubhAI zAmaLadAsa mahetAe gujarAtanA pratyeka jillAmAM sahakArI beMka sthApavAmAM rasa lIdho hato. 1914mAM akhila bhAratIya sahakArI beMka sthApavAmAM emaNe bhajavelI sakriya bhUmikAne pariNAme aMgreja sarakAre emane sI.AI.I.no khitAba Apyo hato. 1908mAM bombe lAIpha inzyoransa kaMpanI ane 1919mAM siMdhiyA sTIla nevigezana kaMpanI limiTeDanI sthApanA karI. enI pAchaLano emano bhAva rASTrIya bhAvanAne uttejana ApavAno hato. emanA A kArya mATe temane mahAtmA gAMdhIjIe AzIrvacana paNa ApyA hatA. AvA saMskRta, pArasI, hiMdI ane vaja bhASAnA jANakAra sara lallubhAI zAmaLadAsa mahetA eka vAra iMglenDanA pravAse gayA hatA. A pravAsamAM emane iMglenDanA prasiddha nATyalekhaka, vivecaka, vicAraka ane AgavI hAsyavRtti dharAvanAra jyorja barnArDa zo sAthe mulAkAta thaI. emanI sAthe mahAtmA gAMdhIjInI pravRttio aMge vAta nIkaLI, tyAre jyorja barnArDa zaoNe emanI lAkSaNika jabAnamAM pUchayuM. - 'A mahAtmA tamane svarAja to meLavI Apaze, paNa | svarAjya pachI tame e mahAtmAnuM zuM karazo ?' 28 D prasannatAnAM puSpo prasanatAnAM puSpo 1 29. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 sUkuM pAMdaDuM paDyuM ne hRdayamAMthI kazuMka kharyuM ! jJAna kyAreka garvanuM nimitta bane che. eka ziSya guru pAse zAstrono gahana abhyAsa karyo. eka pachI eka zAstromAM pAraMgata banato gayo. jemajema zAstrajJAna vadhatuM gayuM, tematema enA ahaMkAramAM vRddhi thatI gaI. e guru pAse Avyo ane garvabhera bolyo, "gurudeva, huM sarva zAstromAM pAraMgata thayo chuM. mane ema lAge che ke have koI zAstrano abhyAsa mAre mATe bAkI nathI rahyo. saghaLuM zAstrajJAna saMpAdita karI lIdhuM che, ema chatAM adhyayana karavAnuM kazuM bAkI hoya, to kaho." gurue kahyuM, "ziSya, jJAnamAM kyAreya pUrNavirAma hotuM nathI. jene zIkhavuM che, ene sarva sthaLethI jJAna maLe che." eTale ?" eno artha eTalo ke mAtra graMthomAM ja jJAna nihita nathI. ApaNI AsapAsanI suSTi paNa jJAnano bhaMDAra che. enA avalokanathI paNa ApaNe jJAna prApta karI zakIe chIe." ahaMkArI ziSyane gurunI vAtathI navAI UpajI, paraMtu vicAryuM ke gurue kahyuM che to lAva, jarA sRSTinuM avalokana karI lauM. mArA jJAnasaMcayamAM kazuM bAkI na rahevuM joIe. ziSya gAmanA sImADe AvelA vRkSanI nIce beTho ane copAsa avalokana karavA lAgyo. evAmAM vRkSa parathI eka pAMdaDuM kharIne nIce paDyuM. A joIne ziSya vicAramAM DUbI gayo ane AzramamAM jaIne potAnA sAthIone kahevA lAgyo, "oha ! mAruM jIvana to dhanya thaI gayuM. kevuM mahAna jJAna mane prApta thayuM." enA sahAdhyAyIone eno utsAha joIne Azcarya thayuM eTale emaNe pUchayuM, "tame kayo dharmagraMtha vAMcyo ane temAMthI tamane kayuM rahasya lAgyuM ke jethI ATalA badhA prasanna thaI gayA cho ?" ziSya kahyuM, "A jJAna mane pustakanI duniyAmAMthI nahIM, paNa duniyAnA pustakamAMthI maLyuM che. meM eka vRkSa parathI pAMdaDuM nIce paDatAM joyuM ane mane apUrva jJAna lAdhI gayuM." A sAMbhaLIne sahAdhyAyIo hasavA lAgyA. emaNe kahyuM, alyA, ame to roja sukAyelA pAMdaDAne vRkSa parathI paDatuM joIe chIe. emAM vaLI zI navI vAta ne zuM navuM jJAna ?" ziSya kahyuM, "vRkSa parathI sUkuM pAMdaDuM paDyuM ane mArA hRdayamAMthIya kazuMka kharyuM. huM vicAravA lAgyo ke AvatIkAle huM paNa A pAMdaDAnI mAphaka paDI jaIza. vilIna thaI jaIza. jo sukAyelA pAMdaDAnI jema ja mAre paNa paDavAnuM hoya, to pachI ATalo badho ahaMkAra ane akaDAI zA mATe ? pAMdaDAne paDatuM joIne mane mArI mUrkhatAnuM bhAna thayuM ane samajAyuM ke jJAnano ahaMkAra rAkhavo e sarvathA vRthA che." 30 A prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo 1 31 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 | are Izvara ! tuM zetAnanI bhASA bole che ! naukAmAM besIne nadI pasAra karatA phakIranI AMkhamAMthI AMsunI dhArA vahevA lAgI. naukAmAM traNeka evA TIkhaLI-tophAnI yuvAna sahapravAsIo hatA ke jemane phakIrane herAna-parezAna karavAmAM ati AnaMda Avato hato. emane mATe A garIba phakIra moja-majAka-mastInuM mAdhyama banI gayo hato. AthI A tophAnIo ene kyAreka apazabdo kahe, to kyAreka jANIjoIne dhakkA mAre, chatAM phakIra zAMtithI saghaLuM sahana karato hato. paraMtu have enI sahanazIlatAnI hada AvI cUkI hatI. phakIra prArthanA karavA beTho ane A TIkhaLIkhoroe utpAta macAvyo. emaNe prArthanAmAM tallIna banelA phakIrane dhakkA mAravAnuM zarU karyuM, chatAM phakIre kazuM na karatAM potAnA joDA kADhIne enA mAthA para mAryA. vicAryuM ke Ameya A phakIra sAmAnya saMjogomAM kazo pratikAra karato nathI, to prArthanA samaye kaI rIte pratikAra karaze ? tophAnIone mokaLuM medAna maLI gayuM ane phakIranI AMkhamAMthI AMsu TapakavA lAgyAM. evAmAM AkAzavANI thaI, "mArA vahAlA bhakta, tuM kahe to nAva UMdhI vALI dauM. yuvAnone barAbara sabaka zIkhavI dauM." AkAzavANI sAMbhaLIne pelA TIkhaLa-tophAna karatA yuvAno phephaDI UThyA. emane thayuM ke have to AvI banyuM. A phakIra emane jIvatA javA deze nahIM. emaNe phakIranAM caraNa pakaDI lIdhAM ane kahyuM, "amane mApha karo. amArAthI bhUla thaI gaI. ame tamArA jevA mahAna prabhubhaktane oLakhI zakyA nahIM." phakIre prArthanA pUrI karI. AMkho kholIne gabharAyelA yuvakone kahyuM, "bhAI, tame saheje gabharAzo nahIM. huM nAva UMdhI vALavAnuM kahIza nahIM." phakIre AkAza tarapha joyuM ane Izvarane kahyuM, "are Izvara, tuM paNa zetAnanI bhASAmAM bole che. nAva UMdhI vALI devAthI zuM thavAnuM? e to badalAnI vAta thaI. AvuM te karAtuM haze bhalA?" gabharAyelA yuvakoe kahyuM, "are, emaNe to tamane madada karavA mATe kahyuM hatuM." phakIre kahyuM, "nA, evI kazI jarUra nathI, nAva UMdhI vALI devAthI zuM thavAnuM ? ene badale eNe tamArI buddhi badalI nAkhavAnuM kahevuM joIe." pharI AkAzavANI thaI, "tArA para khUba prasanna thayo chuM, kAraNa ke te mArI bhASA barAbara jANI lIdhI che. je zetAnanI bhASA oLakhI zake che, e ja mArI bhASA samajI zake che." 32 1 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 33 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 baLadanI sevA ke buddhanuM pravacana ? kheDUtanI dvidhAno pAra rahyo nahIM. karavuM zuM ? ekAeka mAthe AvI Aphata Avaze evI eNe kalpanAya karI nahotI. eNe bhagavAna buddhane potAnA gAmamAM padhAravAnuM nimaMtraNa ApyuM hatuM ane bhagavAna buddhe sahajatAthI svIkArIne gAmamAM pravezavAno niyata divasa paNa sUcavI dIdho hato. e pachI, kheDUte AvIne gAmalokone vAta karI ke enA niyaMtraNano svayaM bhagavAna buddhe svIkAra karyo che ane teo amuka divase gAmamAM padhArI rahyA che. grAmajanonA harSano pAra na rahyo ane vicAravA lAgyA ke A te kevuM moTuM sadbhAgya ! sahue bhegA maLIne gAmanA sImADe vizALa vaTavRkSa nIce bhagavAna buddhanA pravacananuM Ayojana karyuM. bhagavAna buddha AvyA ane gAmanA pAdare pravacana ApavA gayA, tyAre yajamAna kheDUtane mAthe moTI Aphata tUTI paDI. eno baLada ekAeka bImAra paDyo ane tAvathI tharathara dhrUjavA lAgyo. vedanAthI jamIna para ALoTavA lAgyo. kheDUta vicAramAM paDyo ke baLadanI saMbhALa levI ke bhagavAna buddhanuM pravacana sAMbhaLavuM ? manamAM satata ema thatuM ke pote nimaMtraNa ApyuM ane pote ja pravacana nahIM sAMbhaLI zake ! eNe baLadanI sAravAra karI ane eno prANa bacI gayo. kheDUta gAmanA sImADA tarapha doDyo ane vaTavRkSa pAse pahoMcyo 34 - prasannatAnAM puSpo tyAre bhagavAna buddhanuM pravacana pUrNa thaI cUkyuM hatuM. grAmajanoe ene joIne hasI-majAka karI. koIe bhagavAna buddha samakSa evI TIkA paNa karI ke A te kevo kheDUta, ke jeNe Apane gAmamAM padhAravAnuM nimaMtraNa ApyuM ane e pote ja pravacana samaye adRzya thaI gayo ! vAha re vAha ! cheka pravacana pUruM thayA pachI Avyo. kevo svArthI gaNAya ? kheDUte be hAtha joDIne potAnI muzkelInI vAta karI. e sAMbhaLI bhagavAna buddhe kahyuM, "A kheDUte mAruM pravacana sAMbhaLavAne badale potAnuM kartavya nibhAvyuM, teno artha ja e che ke te mArA vicAra ane pravacananA mULa tattvane yogya rIte samajI zakyo che. pravacana sAMbhaLavA Avyo nahIM te sAruM karyuM, kAraNa ke jo eno baLada marI gayo hota to mArA pravacananuM saghaLuM zravaNa nirarthaka banI gayuM hota. mArA vicAranuM kazuM mUlya rahyuM na hota." koIe kahyuM, "paNa eNe ApanA vicAro jANavAnuM to gumAvyuM ne ?" "nA. jJAnaprAptino artha ja e che ke potAnA kartavyathI bhAgavuM nahIM, paraMtu ene yogya rIte samajIne potAnI javAbadArI nibhAvavI. pratyeka vyaktie potAnI vivekabuddhi mujaba kArya karavuM joIe." grAmajano bhagavAna buddhanI vAtano marma samajI gayA. prasannatAnAM puSpo | 35 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 | niSphaLatA mATe javAbadAra paramAtmA ! khetaramAM ghauno sarasa pAka laherAto joIne khetaramAMthI pasAra thatA saMte kheDUta prati prasannatA pragaTa karatAM kahyuM, "vAha, kevo sarasa pAka thayo che. A varSe tArA para bhagavAnanI kRpA anarAdhAra varasI che." kheDUte saMtane kahyuM, "AmAM bhagavAnanI kRpAnI vAta kyAM AvI ? meM AkarI mahenata karIne khetara kheDyuM. emAM vAvaNI karI. maMdhI kiMmatanAM bI vAvyAM ane samayasara khAtara-pANI ApyAM, enuM A pariNAma che." tArI vAta sAcI, paNa bhagavAnanI kRpAne kAraNe ja tane saphaLatA maLI ne !" saMte kahyuM. "nA mahArAja, sAro pAka levA mATe meM nathI rAta joI ke nathI divasa joyo. satata AkarI mahenata karato rahyo chuM. A to mArA parizramanuM phaLa che, paramAtmAnI kRpAnuM kAraNa nathI." saMte koI uttara Apyo nahIM, smita sAthe vidAya lIdhI. ekAda varSa bAda pharI saMta A rastethI pasAra thatA hatA ane emaNe joyuM to khetaramAM kheDUta lamaNe hAtha mUkIne UMDI nirAzA sAthe beTho hato. enuM khetara sAva ujjaDa lAgatuM hatuM. saMta enI pAse gayA ane sAMtvanA ApatAM kahyuM, "oha, gaye varSe sAro pAka thayo hato, A varSe AvuM kema ?" kheDUte kahyuM, "mahArAja, zuM kahuM tamane ? bhagavAne mane tabAha karI nAkhyo. mArI saghaLI mahenata vyartha gaI. bhagavAne sarjelI bhayAnaka AMdhIe mArA AkhA pAkane barabAda karI nAkhyo.' saMte kahyuM, "A agAu huM Avyo tyAre meM kahyuM hatuM ke Avo sarasa pAka thayo, temAM IzvaranI kRpA paNa kAraNarUpa che, tyAre te mArI vAta svIkArI nahotI. mane kahyuM hatuM ke A to mAtra ne mAtra mArA parizramanuM phaLa che. emAM paramAtmAnI kRpAno koI aMza nathI. Aje jyAre tuM barabAda thaI gayo che, tyAre bhagavAnane doSa Ape che, te kevuM ? sArA kAryanuM zreya tuM ekalo ja le che ane kazuMka kharAba thAya to bicArA bhagavAnane doSita mAne che." kheDUta vicAramAM paDyo. saMtanI vAta paNa sAcI hatI. koI sAruM kArya thAya to mANasa pote e kArya karyAno ahaMkAra anubhave che ane kazuM kharAba ke aghaTita bane to doSano vepalo Izvarane zire mUke che, A te kevuM ? 36 B prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 37 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 varSonI vidhAsAdhanAno artha zo ? gaMgAnA ghATa para AvelA eka AzramamAM ziSya gurune pUchayuM, "gurudeva, ghaNA dIrgha samayathI ApanI pAsethI vidyA prApta karI rahyo chuM. mAre e jANavuM che ke vidyAprAptino hetu zo ? vidyAvAnane lAbha zo ? Apa mane vidyAno marma jaNAvo." gurue hasatAM-hasatAM kahyuM, "eka divasa tame ja svayaM vidyAno marma jANI lezo, eno anubhava pAmazo." e pachI thoDA divasa bAda rAtrInA samaye gurue ziSyane kahyuM, "vatsa, A zAstragraMthane mArA adhyayanakhaMDanI pATa para mUkI Ava." graMtha laIne ziSya gurudevanA vighAkhaMDamAM gayo ane tatkALa pAcho Avyo. e bhayano mAryo dhrUjato hato. gurue pUchavuM, "kema ATalo badho DarI gayo che ? zuM thayuM tane ?" ziSya kahyuM, "gurudeva, tamArA khaMDamAM to sApa che. huM to ene joIne ja bhayano mAryo chaLI gayo." gurue kahyuM, "priya ziSya, na hoya ! mArA khaMDamAM sApa kyAMthI hoya ? A to tAro bhrama haze. pharI khaMDamAM ja Ine koI maMtrano jApa karaje . sApa haze to bhAgI jaze." ziSya punaH adhyayanakhaMDamAM gayo. eNe maMtrano jApa karyo, paNa enAthI kazuM vaLyuM nahIM. sApa e ja sthAna para aDola rahyo. e bhayabhIta thaIne thoDI vAre bahAra nIkaLyo ane gurune kahyuM, maMtrajApa to ghaNo karyo, paraMtu sApa TasanA masa thato nathI." gurue kahyuM, "khera, A dIpaka laIne jA. dIpakanA ajavALAne joIne sApa nAsI jaze." ziSya dIpaka laIne adhyayanakhaMDamAM gayo, to tyAM sApa nahoto. jene e sApa mAnato hato e to laTakatuM doraDuM hatuM. aMdhakArane kAraNe ene e doraDAno TukaDo sApa jevo lAgyo hato. bahAra AvIne ziSya gurune kahyuM, "guruvara, e sApa nahIM, paNa doraDAno TukaDo che. mAro e bhrama hato. aMdhakArane kAraNe meM ene sApa mAnI lIdho." gurue kahyuM, "vatsa, AvA keTalAya bhramonI jALamAM jagata sapaDAyeluM che. jJAnanA prakAzathI ja A bhramajALane dUra karI zakAya che. ajJAnatA e aneka bhramonI jananI che ane jJAnadIpakanA prakAzanA abhAve ApaNe AvA aneka bhramo, khyAlo, vahemo ane mAnyatAone pALIe-poSIe chIe, jyAM sudhI jJAnarUpI AMtarika dIpakano prakAza prajvalita karavAmAM Avato nathI, tyAM sudhI bhramajALamAMthI mukti zakya banatI nathI." 38 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 39 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 deha amara nathI, to kUMDAM kaI rIte hoya ? paNa kharo ke jyAM A deha amara nathI, tyAM A kUMDAM kaI rIte amara hoya ? e paNa tUTaze, phUTaze, bhAMgI jaze. emAMnA choDa sukAze ane puSpo kharI paDaze. mATe jarA vicAra kara." rAjA koInIya vAta kAne dharavA taiyAra nahoto. eTale saMte kahyuM, "mane e sthAna batAva ke jyAM teM A badhAM kUMDAMo rAkhyAM suvAsita puSponI rAjAne eTalI badhI cAhanA hatI ke rAjamahelamAM potAnA zayanakhaMDanI bahAra puSponAM pacIsa jeTalAM kUMDAM rAkhato hato. prAta:kALe UThatAMnI sAthe ja e A kUMDAMmAM khIlelAM puSpone joIne apAra AnaMda anubhavato hato. kUMDAMonI saMbhALa levA mATe eka khAsa mALI rAkhyo hato ane tAkIda karI hatI ke A kUMDAMmAM rahelA choDane samayasara pANI-khAtara ApavA ane ene jIvanI mAphaka jatanathI jALavavAM. banyuM evuM ke eka divasa mALIthI eka DuM tUTI gayuM ane rAjAno kopa phATI nIkaLyo. emaNe tarata ja mALIne sajA karatAM kahyuM ke, be mahinA bAda tane phAMsI ApavAmAM Avaze. maMtrIe rAjAne samajAvavA mATe ghaNo prayatna karyo, paraMtu puSmapremI rAjA potAnA pheMsalAmAM daDha rahyo. e pachI rAjAe nagaramAM DhaMDhero piTAvyo ke A tUTelA kuMDAnI koI marAmata karIne ene AkhuM karI Ape, to rAjA ene moM mAgyuM inAma Apaze. keTalAka lokoe nasIba ajamAvavA prayatna karyo, paraMtu emane niSphaLatA maLI. A samaye nagaramAM AvelA saMte tUTelA kUMDAnI vAta jANI ane sAthe kopAyamAna rAjAno hukama paNa sAMbhaLyo. saMta rAja darabAramAM gayA ane bolyA, "rAjanuM, tArA tUTelA kuMDAne joDavAnI javAbadArI huM lauM chuM, paraMtu sAthosAtha tane kahuM chuM rAjA ane saMta e sthAna para gayA ane saMte lAkaDI laIne eka pachI eka kUMDAM toDI nAkhyAM. pahelAM to rAjAe mAnyuM ke A kUMDAM joDavA mATenI vidhi haze. toDIne joDavAnuM koI navuM vijJAna haze. paNa pachI khyAla Avyo ke A saMte to saghaLAM kuMDAM toDI nAkhyAM che. gusse bharAIne rAjAe pUchayuM, "are, A tame zuM karyuM ? AvuM karavAnuM kAraNa zuM ?" saMte hasatAM-hasatAM kahyuM, "rAjanuM, Ama karIne meM covIsa mANasono prANa bacAvyo che. eka kUDuM tUTe to ekane phAMsI maLe . A covIse kUMDAM koI ne koIne hAthe tUTavAnAM hatAM, tethI covIsane phAMsI maLI hota. meM ja e toDIne covIsa vyaktionA prANa bacAvyA che." rAjAne samajAyuM ke A kUMDAM koI ne koI rIte to tUTavAnAM ja hatAM. eka phaMDuM tUTI jAya eTale koIne phAMsInI sajA apAya nahIM. potAnI bhUla samajAtAM rAjAe mALIne karelo phAMsInI sajAno hukama rada karyo. 0 D prasannatAnAM puSpo prasanatAnAM puSpo [ 41. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vRttine zAMta karavA pairya joIe bhagavAna buddha emanA mukhya ziSya bhikhu AnaMda sAthe vihAra karatA hatA. AjubAju mAtra sapATa medAno hatAM. dUra-dUra sudhI e sivAya kazuM dekhAtuM na hatuM. dharmavArtA karatAM-karatAM vihAramAM ghaNo lAMbo samaya vyatIta thaI gayo. rastAmAM kyAMya pANI maLyuM nahIM. bhagavAna buddha atyaMta tRSAtura thaI gayA. emaNe ziSya AnaMdane kahyuM, "vatsa, kyAMkathI thoDuM pANI laI Avo, jethI huM mArI tRSA chipAvI zakuM." pANI levA mATe bhikhu AnaMda thoDe dUra AvelA nadInA kinArA samIpa gayA. thoDA samaya pahelAM ja nadInA pravAhamAMthI eka gADuM pasAra thaI gayuM hovAthI pANI atyaMta malina thaI gayuM hatuM. AvuM malina pANI gurune mATe kaI rIte laI javAya ? AthI AnaMda pANI lIdhA vinA pAchA pharyA. bhagavAna buddha samakSa bhikhu AnaMde A vAta karI tyAre bhagavAna buddha punaH kahyuM, "jAva, have pharI e kinAre jaIne pANI laI Avo." bhikhu AnaMda bIjI vAra gayA. joyuM to pANI agAu jeTaluM malina ane DahoLuM nahotuM, paNa asvaccha hatuM. emAM ghaNo kacaro hovAthI pANI lIdhA vinA ja pAchA pharyA. thoDI vAre bhagavAna buddha pAse pahoMcyA ane kahyuM, "hajI nadInuM pANI cokhkhuM thayuM nathI. kacarAvALuM pANI saheje pivAya tevuM nathI." vaLI thoDI vAra pachI bhagavAna buddha AnaMdane e ja nadInA kinArA parathI pANI lAvavAnuM kahyuM. AnaMda tyAM gayA ane joyuM to sUryanAM kiraNomAM nadInuM svaccha ane nirmaLa jaLa camakI rahyuM hatuM. emAM kacaro ke gaMdakInuM nAmonizAna nahotuM. bhikhu AnaMda zuddha jaLa joIne nAcI UThayA, emaNe vicAryuM ke A nirmaLa pANI laI lauM, enAthI gurunI tRSA chIpaze. bhikhu AnaMda bhagavAna buddha pAse AvyA ane pANInuM pAtra dharyuM. buddha pUchayuM, "kema ! aMte e ja jagyAethI zuddha pANI maLyuM ne ?" bhikhu AnaMde svIkAramAM mastaka halAvyuM. tyAre bhagavAna buddha marma samajAvatAM kahyuM, "ApaNA jIvanane vicAronAM gADAM pratidina malina kare che ane ApaNe AvA vicArothI dUra nAsI chUTavAnI koziza karIe chIe. dUra nAsI javAne badale e svaccha thAya tyAM sudhI pratIkSA karIe, to ja jIvana sArthaka thaI jAya, ApaNA jIvanapravAhane ApaNI vRttio ane lAlasAo malina kare che. ene kAraNe citta udvigna rahe che. e cittane zAMta karavA mATe dhairya joIe." "sAcI vAta che ApanI." bhikhu AnaMde kahyuM. priya ziSya ! tame be vakhata gayA, tyAre pANI malina hatuM. tame bairya dhAraNa karyuM. vRttione zAMta karI, ane pariNAme ja svaccha , nirmaLa jaLa meLavI zakyA. jIvananAM nIra gussA ke ApattithI DahoLAya, tyAre ene zuddha karavA bairya rAkhavuM joIe." 42 D prasannatAnAM puSpo prasanatAnAM puSpo [ 43 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 prasiddhithI dAna jhaMkhavAya che karAMcImAM AvelA janacakitsAlayamAM vadhu sAdhanasAmagrI vasAvavAnI hatI ane enI suvidhAone vadhu bahetara banAvavAnI hatI, tethI enI prabaMdhasamitinA sabhyo phALo ugharAvavA mATe nIkaLyA. e samaye jamazedajI mehatA karAMcInA prasiddha vepArI ane samAjasevaka hatA. emanI pAse samitinA sabhyo phALo ugharAvavA gayA ane emAMnA eka sabhye vinaMtI karI. "ame janacikitsAlayanI Arogya sevAo vadhu sArI banAvavA mAgIe chIe tethI phALo ugharAvIe chIe. vaLI amArI prabaMdha samitie evo nirNaya karyo che ke je dasa hajAra rUpiyAnuM dAna Apaze, enuM nAma haoNspiTalanA mukhya dvAra paranI takatImAM moTA akSare lakhavAmAM Avaze. ame icchIe chIe ke Apa ATaluM dAna Apo ane ApanuM nAma takatI para lAge." jamazedajI mehatAe A sabhyone besavAnI vinaMtI karI ane pachI potAnI tijorImAMthI rUpiyAnAM baMDalo kADhIne emanI samakSa mUkyAM. prabaMdha samitinA sabhyo e 2kama gaNavA lAgyA, to te nava hajAra navasone pacAsa rUpiyA hatA. badhA sabhyo ekabIjA sAme jovA lAgyA. emane thayuM ke kadAca jamazedajI mehatA ApaNI vAta pUrepUrI samajI zakyA nathI, tethI mukhya vyaktie thoDA saMkoca sAthe kahyuM, 'Ape 9,950 rUpiyA ApyA che. jo mAtra pacAsa rUpiyA 44 D prasannatAnAM puSpo Apo to pUrA dasa hajAra thaI jAya ane haoNspiTalanA mukhya dvAranI takatI para mukhya dAtA tarIke ame ApanuM zobhAyamAna nAma mUkI zakIe.' jamazedajI mehatAe namratAthI kahyuM, "mAre mATe ATalI 2kama ane ATaluM dAna e uttama che. huM pUrA dasa hajAra rUpiyA ApIne mArA dAnanuM vijJApana karavA mAgato nathI. vijJApanathI dAnanuM mahattva naSTa thAya che." eka sabhye vaLato savAla karyo, "emAM zuM ? enAthI to lokone dAna ApavAnI preraNA thAya." jamazedajI mehatAe kahyuM, "juo, tamAro uddeza dAna ke dAtA nathI, paNa cikitsAlayanI suvidhA ane dardIone rAhata che. jo tame dAnano ja pracAra karyA karazo, to nirdhana vyaktione tyAga ane sevA karavAnI preraNA kaI rIte ane kyAMthI maLaze ? teo ochI 2kama ApatAM saMkoca anubhavaze. sAcI vAta to e che ke niHsvArtha sevAmAM je AnaMda che, tevo paththara para nAma lakhAvavAmAM nathI." jamazedajI mehatAnI vAta sAMbhaLIne prabaMdha samitinA sabhyo para emanA vicAromAM rahelI bhAvanAno UMDo prabhAva paDyo. prasannatAnAM puSpo 7 45 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 garIbanuM bhikSApAtra akSayapAtra banI gayuM ! cotarapha duSkALanA oLA patharAyA hatA. prajA annanA eka-eka dANA mATe valakhAM mAratI hatI. duSkALanA khapparamAM keTalAya mAnavIo bhoga banI cUkyA hatA. cotarapha ghAsacArAnA abhAve mRta prANIonAM hADapiMjara dRSTigocara thatAM hatAM. karuNAsAgara bhagavAna buddhathI duSkALanI A vidAraka paristhiti sahana thatI nahotI. emaNe rAjA, zreSThI sahita sahu nagarajanone ekatrita karyA ane duSkALanI yAtanA haLavI karavA mATe koI vyavasthA karavA kahyuM. nagaranA samRddha vepArIe kahyuM, "duSkALanuM duHkha ApaNe joI zakatA nathI te sAcuM che, paraMtu enA nivAraNa mATe ApaNI pAse dhana ke anna nathI. huM mAruM tamAma saMcita dhana ane anAja ApI devA taiyAra chuM, paraMtu e eTaluM nathI ke jenAthI eka saptAha sudhI tamAma nagarajanonA bhojanano prabaMdha thaI zake." bhagavAna buddhanI dRSTi nagarazeTha para paDI. emaNe kahyuM, "Apa AjJA Apo to huM mArA pUrvajonI ane meM saMcita karelI saghaLI dhanarAzi samarpita karI dauM, paNa tethI zuM ? enAthI nagarajanone mAMDa pakhavADiyuM paNa bhojana ApI zakAze nahIM." svayaM rAjAe paNa potAnI asamarthatA pragaTa karI. sabhAmAM khAmozI chavAI gaI. badhA mAthuM namAvIne hatAza thaIne besI rahyA. A samaye sahuthI pAchaLa beThelI melAMghelAM vastrovALI eka garIba mahilA UbhI thaI ane hAtha joDIne bolI, "prabhu AjJA 46 - prasannatAnAM puSpo Ape to huM nagaranA tamAma duSkALa pIDitone bhojana karAvI zakIza." sahue e garIba nArIne joI. keTalAke enI ThaThThA-majAka karI, to koIe gusse bharAIne ene pUchyuM paNa kharuM, "tArI pAse to koI moTo khajAno hoya, ema lAge che. emAMthI tuM badhAne bhojana karAvIza, kharuM ne !' AkhI sabhA garIba nArI para phiTakAra varasAvatI hatI, tyAre bhagavAna buddha ene joIne prasannatA anubhavatA hatA. teo jANatA hatA ke vepArI, nagarazeTha ane rAjAnA sahiyArA prayAso paNa je kAma karI zake tema nathI, e kAma sAcA hRdayathI sevA karavA mATe tatpara janasevaka ja karI zake tema che . te mahilA bhale garIba hoya, paraMtu enAmAM sAhasa ane saMkaTanI sAme laDavAnI anokhI tAlAvelI che. bIjA sahue hatAzA pragaTa karI, tyAre A mahilAe AzA ane AtmavizvAsa sAthe duSkALanivAraNanI hAma bhIDI. sabhAjanonI zaMkA ke saMzayanI paravA karyA vinA e mahilAe kahyuM, "huM to IzvarakRpAne AdhAre prayAsa karIza. mAruM kartavya to prayAsa karavAnuM che. mAro dhanabhaMDAra to Apa sahunA gharamAM che. ApanI udAratAthI ja mAruM bhikSApAtra akSayapAtra banaze." e sAmAnya nArI jyAM jyAM bhikSA levA gaI, tyAM-tyAM lokoe potAno dhanabhaMDAra khullo mUkI dIdho ane jyAM sudhI khetaromAM pharI anna UgyuM nahIM, tyAM sudhI A sAmAnya garIba nArI nagarajanone bhojana ApatI rahI. prasannatAnAM puSpo C 47 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 | bIjAnA dIpakanA ajavALe cAlazo nahIM gurue kahyuM, "vatsa, thoDe sudhI meM pragaTAvelA dIpakanA ajavALe tuM cAle, te barAbara che. paNa AgaLanA mArgane prakAzita karavA mATe tAre svayaM dIpaka pragaTAvavAno raheze. bIjAe pragaTAvelA dIpakanA ajavALe AkhI jiMdagI cAlavAnuM na hoya." ziSya pUchyuM, "pote ja potAno dIpaka pragaTAve to zuM thAya?" gurae kahyuM, "e dIpaka evo haze ke je koI chInavI zakya nahIM ane bujhAvI paNa zakaze nahIM. potAno dIpaka e ja potAnA sAdhanAmArganuM sarvottama pAtheya che." ziSya gurunAM vacanano saMketa pAmI gayo. guru ane ziSya gahana jJAnacarcAmAM DUbI gayA hatA. guru graMthonuM rahasya samajAvatA hatA ane ziSya ekadhyAne jJAnAmRtanuM pAna karato hato. gurumAM jJAna ApavAnI vRtti hatI ane ziSyamAM jJAna jhIlavAnI AturatA hatI. samaya vItato gayo, sUrya astAcala parathI vidAya lIdhI. rAtanuM aMdhAruM patharAvA lAgyuM. madharAta paNa vItI gaI ane gADha aMdhakAra phelAI gayo. jJAnacarcA pUrNa thatAM ziSya gurunI vidAya mAgI ane kahyuM, gurudeva, kRpA karIne mane eka dIpaka Apo, ke jene kAraNe huM AsAnIthI A aMdhArI rAtamAM mArI kuTira sudhI pahoMcI zakuM." gurue dIpaka pragaTAvyo ane ziSyanA hAthamAM mUkyo. ziSya vidAya lIdhI, to guru enI pAchaLa paDachAyAnI jema cAlavA lAgyA. ziSyane pArAvAra Azcarya thayuM. zA mATe guru A rIte potAnI pAchaLa AvI rahyA che ? ziSya enI kuTirathI thoDe dUra hato, tyAM ja pAchaLa cAlatA gurue AgaLa AvIne phUMka mArIne dIpaka bujhAvI nAkhyo. ziSyane apAra Azcarya thayuM. gurue zA mATe AvuM karyuM? eNe pUchyuM, "gurudeva ! Ape ja dIpaka pragaTAvIne Apyo hato ane Ape ja zA mATe dIpaka bujhAvI nAkhyo ?" 18 D prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 49 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 dharma ane karma potAnAM, bAkI badhuM bIjAnuM ! lAMbA samayathI cittane gherIne beThelI ciMtA laIne rAjA saMta bAbA garIbadAsa pAse AvyA. rAjAne satata eka savAla mUMjhavato hato ke pote ATalo prAmANika, dAnI ane prajAkalyANa mATe parizramI che, tema chatAM prajA kema ene cAhatI nathI ? zA mATe e prajAmAM ati apriya che ? hakIkata e hatI ke rAjA kArabhAra calAvavAmAM ati kuzaLa hato, paraMtu enAmAM pracaMDa ahaMkAra hato. eno ahaMkAra pratyeka kAryamAM DokiyuM karyA vagara raheto nahIM. AthI janasamUhamAM apriya banI gayo hato. manamAM thatuM paNa kharuM ke prajAnI ekeeka muzkelInuM dhyAna rAkhuM chuM. emanI saghaLI AvazyakatAo pUrNa karavA mATe rAtadivasa prayAsa karuM chuM, tema chatAM prajA zA mATe mArA para prasanna nathI ? zA mATe rAjamArga parathI rAjasavArI pasAra thAya, tyAre prajA AnaMda-ullAsabhera vadhAvatI nathI ? zA mATe rAjanA buddhimAno enI kAryakuzaLatAne sanmAnatA nathI ? potAnI A mUMjhavaNa saMta bAbA garIbadAsa samakSa eNe rajU karI ane sAthosAtha bhItaramAM paDeluM enuM abhimAna DokiyAM ryA vinA rahI zakyuM nahIM. eNe kahyuM, "bAbA, koI paNa cIjavastunI jarUra hoya to mane niHsaMkoca kahejo . capaTI vagADatAM tamArI samakSa hAjara karI daIza." rAjAnA zabdomAM chalakAtuM hRdayamAM paDeluM abhimAna saMta pAmI gayA, tethI emaNe kahyuM, "rAjanuM, saMtane zenI jarUra hoya? saMta pAse to AkhI sRSTino prema hoya che. koI evI cIjavastu nathI ke jenI mAre jarUra hoya, vaLI tamArI pAse evuM potAnuM che paNa zuM, ke je tame mane ApI zako ?" rAjAe garvathI kahyuM, "mArI pAse ! A jagatamAM evI koI vastu nathI, je mArI pAse na hoya? mAro rAjabhaMDAra dhAnya ane saMpattithI eTalo bharapUra che ke mane khudane khabara nathI ke emAM keTaluM dhAnya ane keTaluM dhana che !" saMte kahyuM, "rAjana, zuM A dhana-dhAnya tamArAM che ? dhana prajAe ApyuM ane dhAnya dharatIe. vaLI prajAne kAraNe tame rAjA cho. AthI rAjapATa e to prajAe tamane ApelI bheTa che. A tamAruM zarIra ane sauMdarya paNa bIjAnuM che. e tamArAM mAtApitAe tamane ApyuM che. AmAM tamAruM che zuM ?" rAjAnA ahaMkAra para prabaLa AghAta thayo. eNe saMtane namra banIne pUchayuM, "to pachI A jagatamAM mAruM zuM che ?" " kevaLa dharma. dharmapAlana karIne tuM prajAsevA karIza, to tane tArI prajAno prema maLaze ane yugo sudhI TakI rahe evI kIrti maLaze. mAtra dharma ane karma ja tArAM che. bAkInI badhI to Avana-jAvana che." to Apa mane mArA dharma ane karmanuM jJAna Apo.", 50 g prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 51 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMta pAsethI dharmanuM jJAna meLavatAM rAjAnuM abhimAna ogaLI gayuM ane ene svayaM potAnI maryAdAno khyAla Avyo. eNe vidAya letI vakhate saMtane kahyuM, "ApanI vAtane barAbara dhyAnamAM rAkhIza. mAro khoTo ahaMkAra tajI daIza. have mArA zAsanamAM dharmanuM mahattva karIza ane mArA karmathI prajAnI sevA karIza.". 52 D prasannatAnAM puSpo 26 prakRti guNo pragaTa kare che ! eka gAmaDAmAM be strIo samAna vyavasAya karatI hatI. banne gAmamAM dUdha vecatI hatI ane ekabIjAthI paricita hatI. AmAM eka strInI pAse pAMca gAya hatI, jyAre bIjI strInI pAse mAtra eka ja gAya hatI. banyuM evuM ke pAMca gAya dharAvatI strI nANAMbhIDamAM AvI eTale e bIjI strI pAse udhAra levA gaI. eNe thoDA rUpiyA udhAra lIdhA ane pachI jANe vAta ja bhUlI gaI ! Ama karatAM ghaNo lAMbo samaya vItI gayo. eka gAya dharAvanArI strIe eka varSa bAda nAchUTake potAnA uchInA paisAnI ugharANI karI, tyAre bIjI strIe kahyuM, "are ! tuM to sAva gaLepaDuM che, meM kyAM tArA paisA kyAreya uchInA lIdhA che ?" A vAta sAMbhaLI eka gAya dharAvanArI strI to stabdha thaI gaI. eNe adAlatamAM phariyAda karI. nyAyAdhIze baMne strIone bolAvI, tyAre devuM karanArI strIe kahyuM, "mAnanIya nyAyamUrtizrI, mArI pAse pAMca gAya che ane AnI pAse mAtra eka ja gAya che. have Apa ja nyAya karo ke jenI pAse pAMca gAya hoya, e kaMI eka gAya dharAvanArI pAsethI paisA uchInA le ke ene paisA Ape?" eka gAya dharAvanArI strIe nyAyAlayane nyAya karavAnI vinaMtI karatAM kahyuM, "A strIne eNe pote bacata karelI rakama ApI hatI, paNa have e nAmakkara jAya che." prasannatAnAM puSpo - 53 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je khoyuM, tene raDavuM nahIM nyAyAdhIze bIje divase nirNaya jAhera karavAnuM nakkI karyuM. banne strIo nyAyAlayamAM AvI tyAre bahAra pAMca gAya dharAvanArI strIne mATe pANInA pAMca loTA rAkhyA ane eka gAya dharAvanArI strIne mATe eka loTo rAkhyo. | nyAyAdhIze sucanA ApI hatI ke pANIthI hAthapaga barAbara dhoIne baMnee nyAyAlayamAM praveza karavo. karaja lenArI strIe dhaDAdhaDa eka pachI eka loTA ThAlavIne hAthapaga dhovA mAMDyA. ghaNuM pANI ema ne ema DhoLAI gayuM. pAMca loTAnuM pANI paNa ene mATe pUratuM thayuM nahIM. bIjI strIe khuba cIvaTathI hAtha ane paga sApha karyA ane thoDuM pANI bacAvyuM paNa kharuM. nyAyAdhIza dhyAnathI baMne strIonI vartaNUka jotA hatA ane emaNe jANI lIdhuM ke pAMca gAya dharAvatI strIe rakama uchInI lIdhI hovI joIe. emaNe potAno pheMsalo ApatAM kahyuM, karaja lenArI pAMca gAya dharAvatI strI khUba kharcALa che. ATaluM badhuM dUdha maLatuM hovA chatAM enA bephAma kharcAne kAraNe e devAmAM rahetI haze, jyAre bIjI strIe loTAmAM rahelA pANIthI hAtha-paga dhoyA ane vaLI thoDuM pANI bacAvyuM paNa kharuM. e ocho kharca karanArI mitavyayI svabhAvanI lAge che ane eTale ja e bacata karelI rakama udhAra ApI zakI haze." Ama baMne strIonI prakRtinI oLakha meLavIne nyAyAdhIze potAno nyAya Apyo. jALamAM phasAyelI cakalIne pakaDIne zikArI ene mArI nAkhavA mathAmaNa karato hato, tyAM cakalIe AjIjI karatAM kahyuM, "mane mArIza nahIM, mane choDI de." zikArI koI paNa saMyogomAM cakalIne mukta karavA taiyAra nahoto, tyAre cakalIe punaH vinaMtI karI. "mArA jevI nAnakaDI cakalIne mArIne tane keTaluM bhojana maLaze ? jarA to vicAra kara. ene badale tuM mane mukta karIza, to huM tane jIvanane mATe atyaMta mUlyavAna evI traNa vAta kahIza, jenA pAlanathI tAruM jIvana sukhasamRddhipUrNa banaze." zikArIe kahyuM, "paNa huM tane jALamAMthI mukta karIza, to to tuM AkAzamAM UDI jaIza." cakalIe enA para vizvAsa rAkhavAnuM kahyuM ane sAthe ema paNa kahyuM, "pahelI vAta huM tArA jamaNA hAtha para besIne kahIza, bIjI vAta DAbA hAtha para besIne ane trIjI amUlya vAta dIvAla para besIne kahIza. mArI traNeya vAtone samajI vicArIne svIkArIza, to tane jIvanamAM kyAreya koI muzkelI nahIM naDe." cakalInI vAtathI rAjI thayelA zikArIe ene jALamAMthI mukta karI ane jamaNA hAtha para rAkhI. cakalI bolI, "jIvanamAM je vAta asaMbhava hoya, teno kyAreya svIkAra karavo nahIM, pachI bhale e vAta koI aMgata svajane kahI hoya." 4 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 55 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 bIjAnI tRSA chipAvavA vedanA sahe che ! ATaluM kahI e cakalI zikArInA DAbA hAtha para beThI ane bolI, "jiMdagImAM gumAvela vastuno pastAvo karavo nahIM, balake ema mAnavuM ke e tamArI potAnI hatI ja nahIM." ATaluM kahIne cakalI UDIne dIvAla para pahoMcI. zikArIe kahyuM, "have tArI trIjI vAta kahe." cakalIe kahyuM, "trIjI vAta kahetAM pahelAM huM tamane eka rahasyabharI vAta kahuM chuM. mArA peTamAM ardho kilo vajanano eka hIro che. jo teM mane mArI nAkhI hota, to ati dhanADhya banI gayo hota." A sAMbhaLI AghAta pAmelo zikArI jorajorathI poka mUkI raDavA lAgyo, tyAre cakalI bolI, "are ! vicAra to kara ! mAruM vajana to mAMDa pacAsa grAma paNa nathI, to mArA peTamAM aDadho kilono hIro kaI rIte hoI zake ?" zikArIe kahyuM, "have samajyo. azakya vAta para vizvAsa mUkavo nahIM, ane je khoyuM, tene raDavuM nahIM. paNa have trIjI vAta vasaMta Rtu purabahAramAM khIlI hatI e samaye gulAbanA choDa para vikasita sugaMdhita gulAbane joIne udyAnamAM AvanArA sahu koI prasanna thaIne gulAbanA maghamaghatA sauMdaryanuM mahimAgAna karatA hatA. gulAbane manamAM ati garva thayo ane enuM ghamaMDa bolI UThyuM, "huM A jagatanuM sauthI suMdara puSpa chuM e vAta nirvivAda che, paraMtu mArI paDozamAM Ugelo thora kevo kAMTALo che? bicArA jagatane suMdara rUpa ane beDoLa dekhAva banneno eka sAthe durbhAgI paricaya thato haze." gulAbe ghamaMDI ane tucchadRSTithI thora tarapha joyuM, tyAre bAjumAM UgelA pIpaLAe kahyuM, "gulAba, suMdaratAno garva karavo joIe nahIM. tuM suMdara che ema chatAM tArI nIce paNa kAMTA che e tAre bhUlavuM joIe nahIM." gulAbe mijAja gumAvyo ane kahyuM, "pIpaLA, tArA jevo mUrkha bIjo koNa haze? jeTalo tuM vizALa che, eTalo jADI buddhino che. mAtra kAMTA hovAne lIdhe mArI ane thoranI tulanA thAya nahIM. teM uMmara vadhArI che, paNa jJAna vadhAryuM nathI." e divase to badhAe gulAbanA gumAnane sahana karI lIdhuM. paNa e pachI ghamaMDI gulAbane to thorano tiraskAra karavAnI Adata paDI gaI ane rojeroja paDozI thorane kahevA lAgyuM, tArAmAM nathI raMga ke nathI sugaMdha. basa ! mAtra kAMTA ne kAMTA ja kahe " cakalIe kahyuM, "jyAM te mArI be vAta para vizvAsa mUkyo nahIM, to trIjI vAta kyAMthI mAnIza ? bolanArAe e vicAravuM joIe ke sAMbhaLanAra enI vAta samaje che ke nahIM." 56 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 57 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. tane mArI paDozamAM jouM chuM, tyAre pArAvAra duHkha thAya che." vasaMte vidAya lIdhI ane dhomadhakhato taDako zarU thayo eTale gulAbanuM puSpa pANInA abhAve mUrajhAvA lAgyuM. ene mATe jIvavuM ja muzkela banI gayuM. A samaye eNe joyuM to eka cakalI thora para beThI. thorane cAMca mArIne emAMnuM pANI laI gaI. tarasathI parezAna gulAbe bAjunA paDozI pIpaLAne pUchyuM, "AvI rIte koI cakalI cAMca mAre, to thorane kaMI darda ke vedanA thatI nahIM hoya ?" pIpaLAe kahyuM, "thatI to hoya, paraMtu bIjAnI tRSA chIpAvavA mATe pote vedanA sahana karI le che." gulAbane thayuM ke mane paNa pANI Ape to sAruM, tyAre pIpaLAe kahyuM ke Ane mATe tAre cakalInI ane thoranI madada levI joIe. gulAbane mATe cakalIe thoramAMthI pANI laIne thoranI anumatithI gulAbane ApyuM. e divase gulAbane samajAyuM ke bAhya sauMdaryanuM abhimAna mAtra sapATI sudhI sImita che. asalI suMdaratA to bhItaramAM hoya che . 58 - prasannatAnAM puSpo 29 doSadarzIne mATe jagata TIkAnI khANa che ! prajApremI ane dayAvAna rAjA pratye prajAne khUba Adara ane prema hato. rAjyanA sAmAnya mAnavIthI mAMDIne sahukoI rAjAnI guNaprazasti karatA hatA. mAtra sonAnI thALImAM loDhAnI mekha jema rAjyano eka nAgarika evo hato ke je rAjAno prakhara TIkAkAra hato ane enA mukhethI rAjAvirodhI vANI satata vahetI rahetI. virodha karavAno koI muddo na maLe, to koI kAlpanika muddo Ubho karIne paNa e TIkA ane niMdAnAM tIra satata varasAvato raheto. rAjApremI prajA A vAMkadekhuM TIkAkArathI khUba parezAna hatI, paNa enI parezAnImAM vadhAro to tyAre thayo ke jyAre prajAe ema jANyuM ke rAjAe potAnA sainika mAraphate A TIkAkArane eka borI loTa, sAkara ane sAbu bheTarUpe mokalyAM che. TIkAkArane to vaLI TIkA karavAnuM eka navuM sAdhana maLyuM. eNe gAmanA nagarazeTha pAse jaIne kahyuM, "juo, tamArI jIbha jenI prazaMsA karatAM thAkatI nathI evA rAjA mane kevuM ati sanmAna Ape che. sAme cAlIne mAre ghera loTa, khAMDa ane sAbu mokalAve che. jANo cho AnuM kAraNa ?" "nA, kaMI samajAtuM nathI." TIkAkAre kahyuM, "enuM kAraNa e che ke rAjA mArI prasannatA icche che ane mAro sadbhAva pAmavA mATe Atura che. icche che. prasannatAnAM puSpo C 59 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30. varasAda vinA ame khetI to karIzuM ja ! ke vinAmUlya ATaluM badhuM mane maLyuM, tethI have emanI TIkA karato huM aTakIza. paNa nA, evuM to kyAreya nahIM thAya. bhalene rAjA adhuM rAja Ape." nagarazeThe kahyuM, "bhAI, svapnAM jovAM rahevA de. jarA samajadAra bana. rAjA keTalA samajadAra che eno vicAra kara. A loTa to tArA bhUkhyA peTa mATe che. sAbu tArA asvaccha zarIra ane melAM kapaDAM mATe che ane khAMDa tArI kaDavI jIbhane thoDI mIThI banAvavA mATe che. rAjA koI lAMcaruzavata ApavA mAgatA nathI, paNa tArA jevA TIkAkAro sudhare ema icche che." nagarazeThanI vAta sAMbhaLIne TIkAkAranuM mukha zaramathI jhUkI gayuM. pRthvIloka paranI ghaTanAothI bredhAyamAna banelA devarAja iMdrae duMdubhinAda sAthe ghoSaNA karatAM kahyuM, "A pRthvIlokathI huM eTalo badho trAhimAm trAhimAm thaI gayo chuM ke na pUcho vAta ! enA aparAdhono daMDa karavA mATe huM ghoSaNA karuM chuM ke have A pRthvIloka para bAra-bAra varSa sudhI varasAda nahIM varase. loko anne mATe TaLavaLatA hoya evI sthiti Avaze. pazu-pakSIo paNa pANI vinA taraphaDatAM haze." iMdranI AvI pracaMDa, bhayAvaha ghoSaNA sAMbhaLIne pRthvIlokanI prajA AtaMkita banI gaI. bhaviSyanA bhayathI sahu koI dhrUjavA lAgyA. kAramAM duSkALano Dara sahunA manamAM pesI gayo ane eTalAmAM to varSARtunI veLA AvI. kheDUto khetaramAM gayA ane bhUmi sApha karI ane tyAra bAda khetara kheDavAnI taiyArI karI. devarAja iMdrane apAra Azcarya thayuM ke emanI spaSTa ghoSaNA chatAM kheDUto zA mATe khetInI taiyArI kare che ? AvuM vyartha kArya karavAno artha zo ? jyAM megha varasavAno ja nathI, tyAM jamIna kheDavAno hetu zo ? Ama chatAM khetInI taiyArI karatA kheDUtone joI enuM rahasya jANavA mATe chUpA veze dharatI para AvyA ane kheDUtone pUchyuM, zuM tame devarAja iMdranI ghoSaNA sAMbhaLI nathI ? bArabAra varSa sudhI pANInuM TIpuM varasavAnuM nathI, to pachI A haLa hAMkavA kema nIkaLI paDyA ?" prasannatAnAM puSpo [ 61 60 prasannatAnAM puSpo Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pANI ane Agano saMyoga kema ? kheDUtoe kahyuM, "hA, ame ghoSaNA sAMbhaLI che ane ame jANIe chIe paNa kharA." "jo jANo cho to pachI khetara sApha zuM kAma karo cho ? A baLadone zuM kAma Amatema doDAvo cho ? zA mATe khaLAM sApha karo cho, jyAre varasAda ja thavAno nathI." kheDUtoe kahyuM, "mahAzaya, varasAda thAya ke na thAya, paNa ame to khetara cokhkhuM karIzuM ane kheDIzuMya kharA, jo ame mahenata karavI choDI daIe, to amArI bhAvi peDhI bekAra banI jAya. kAma vinAno mANasa keTalAMya anicce sarjato hoya che. ane evuM paNa bane ke bAra-bAra varSa sudhI ghera besIne e kRSikAma paNa bhUlI jAya." "hA, evuM bane kharuM !" have jo bAra varSa pachI emane khetI nahIM khAvaDatI hoya, to emanuM ane emanAM bALakonuM zuM thaze ? AthI ame to prativarSa A ja rIte kAma karIzuM. varasAda varase ke nahIM e enI marajI. paNa kRSi choDIzuM nahIM te amArI marajI. vaLI Ama karatAM-karatAM eka divasa varasAda varasaze ane khetI paNa thaze." devarAja iMdra kheDUtono saMkalpa joIne prasanna thayA ane varasAda varasAvavAnuM zarU karyuM. irAkanA basarA zaheramAM janmelI basarI rAbiyAnI allAhamAM atUTa zraddhA hovAthI e koInI bheTasogAda svIkAratAM nahIM ane allAha pAse bhautika padArtho mAgatAM emane zarama AvatI, kAraNa ke je kaMI che te to badhuM tenuM ja che. AvI saMta rAbiyAnuM jIvana atyaMta AdhyAtmika ane tapazcaryAyukta hatuM. enI Izvarabhaktie sahu koIne AkarmA haMtA. basarAmAM vasatI rAbiyA pAse eka divasa eno ziSya Avyo. eNe joyuM to tapasvI rAbiyAnA gharamAM eka bAju pANIthI bharelo kaLaze paDyo hato ane bIjI bAju Aga saLagI rahI hatI. rAbiyAnA ziSyane to Azcarya thayuM ke A Aga ane pANI ekasAthe kema ? eNe rAbiyAne pUchayuM, tyAre rAbiyAe hasIne kahyuM, huM mArI icchAone pANImAM DubADI devA tatpara rahuM chuM ane ahaMkArane bhasmIbhUta karavA icchuM chuM. A pANI ane Aga baMnene sAthosAtha joIne huM mArA durguNo pratye sAvadhAna thaI jAuM ziSya kahyuM, "ApanI sAdhanA to eTalI mahAna che ke Apane lAlasA ke ahaMkAra sparzI zake tema nathI. kharuM ne ! Ape ja agAu narakanA bhayathI ane svarganI lAlasAthI IzvaranI 62 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 6] Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhakti karatA sUphIparaMparAnA bhaktone niHsvArtha bhaktino mArga cIMdhyo. temane 'izke hakIkI' dvArA Izvara pratyenI premabhaktino mahimA samajAvyo, pachI ApanAthI to AvI kSati thAya ja nahIM ne !" sUphIvAdI strIsaMta rAbiyAe kahyuM, "he ziSya, mAtra Izvara ja sarva doSothI rahita che. je divase huM mArI jAtane sarvaguNasaMpanna mAnI lauM e divase bhakta tarIke mAruM sauthI moTuM patana thaze." 64 - prasannatAnAM puSpo 32 ahaMkAra e sarva avaguNonuM pravezadvAra che ! apAra saMpatti dharAvanArA lakSmInaMdana para aviratadhAre lakSmIkRpA varasatI hatI. e je koI vepAra kheDe, emAM napho ja thAya. dezamAM vepAramAMthI dhana raLe ane videzamAMthI paNa kamANI thAya. dhanavAna nItivAna paNa hato. potAnA cittamAM abhimAna, lobha, lAlasA ke anItino vicAra Ave nahIM, tenI sadaiva jAgRti rAkhato. eka vAra lakSmInaMdananA gAmamAM saMta padhAryA. emanI sAthe bALapaNano paricaya hovAthI lakSmInaMdana doDIne emanAM darzane gayo. saMtanI AgaLa sahu koI potAnuM hRdaya khole, ema lakSmInaMdane paNa kahyuM ke mArI pAse aDhaLaka saMpatti che, paNa satata takedArI rAkhuM chuM ke mArA bhItaramAM koI ahaMkAra jAge nahIM. paraMtu koNa jANe kema, paNa koI ne koI rIte thoDoka ahaMkAra manamAM pravezI jAya che. jANuM chuM ke ahaMkAra e sarva avaguNonuM pravezadvAra che, AthI huM rAtadivasa ciMtita rahuM chuM ke mAro nAnozo ahaMkAra bhUlecUkeya avaguNone poSaka bane nahIM. AvA ahaMkArane aTakAvavAno upAya ApanI pAsethI jANavo che. sAdhu lakSmInaMdanane laIne nagaranA sImADe bhramaNa karavA nIkaLyA ane baMne smazAnabhUmi pAse UbhA rahyA. A smazAnabhUmimAM moTI medanI ekaThI thaI hatI. avasAna pAmelA eka karoDapatinA dehane agnisaMskAra devA mATe badhA AvyA prasannatAnAM puSpo - 5 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 sAme cAlIne AMsu lUchIe ! hatA. e pachI tarata ja eka garIbanuM zaba laIne gaNyAgAMThyAM sagAMvahAlAM AvyAM ane emanA aMtima saMskAra karyA. saMte eka hAthamAM karoDapatinA bhasmIbhUta thayelA dehanI rAkha lIdhI ane bIjA hAthamAM pelA garIbanA dehanI rAkha lIdhI ane e batAvatAM juo, vyakti garIba hoya ke amIra, paNa aMte to e samAna thaI jAya che. pariNAme vyaktie enA yaza, dhana ke dehano garva dhAraNa karavo joIe nahIM. vyaktino deha rAkha banI jAya che, paNa jIvanamAM je umadA kAryo karyA hoya, te enI sAthe rahe che. e karmo ja ene mRtyu pachI mokSa prApta karAvI zake che." lakSmInaMdananA hRdayamAM raheluM nAnuMzuM abhimAna paNa osarI gayuM ane pachI jyAre-jyAre manamAM saMpattinuM abhimAna jAgavAnI kSaNa Ave, tyAre ene eka muThThImAM karoDapatinI ane bIjI muThThImAM garIbanI rAkha batAvatA saMtanuM smaraNa thatuM. pavitra gaMgAnA ramaNIya taTa pAse AvelA AzramanA guru abhendranAthanuM aMtara valovAI rahyuM hatuM. jyArathI emaNe jANyuM ke Akho pradeza duSkALanA kAramAM paMjAmAM sapaDAyelo che ane dUradUranAM nAnAM gAmaDAMonI saMbhALa lenAra koI nathI, tyAre emanuM mana ati vyathita thaI gayuM. potAnA traNa variSTha ziSyone bolAvyA ane kahyuM ke bhayAnaka duSkALane kAraNe cotarapha mAnava, pazupakSI ane vanaspati badhAM ja taraphaDIne marI rahyAM che, tyAre tamAre emane sahAyatA karavI joIe. tame judAjudA pradezamAM jAo ane duSkALagrasta bhUkhyA lokone premapUrvaka bhojana karAvo. mArI bhAvanA che ke koI annane abhAve maravuM joIe nahIM. ziSyoe kahyuM, "gurudeva, ApanI AjJA zirodhArya che, paraMtu ATalA badhA lokone bhojana karAvavuM kaI rIte ? Ane mATe na to ApaNI pAse annabhaMDAra che ke na to anAja kharIdavA mATe apAra saMpatti che. ATaluM badhuM anna meLavIzuM kaI rIte ?" guru abhendranAthe ziSyone eka thALI ApatAM kahyuM, "juo, kAmadhenu vRkSanA jevI A kAmadhenu thALI che. tame enI pAse jeTaluM bhojana mAgazo eTaluM bhojana e tamane Apaze. tamAre 66 | prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 67. Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na to anAja kharIdavAnI jarUra che ke na annabhaMDAranI. basa jAva ane sahunA peTanI bhUkhane ThAro." thALI laIne traNe ziSyo nIkaLI paDyA. be ziSyoe najIkanA zaheramAM ja paDAva karyo ane je koI bhUkhyA loko emanI pAse Ave, temane bharapeTa bhojana karAvavA lAgyA. potAnA annakSetramAMthI koI bhUkhyo jAya nahIM enI takedArI rAkhatA. trIjo ziSya gopAla eka sthaLe Asana jamAvIne besavAne badale TheraThera jaIne lokone bhojana ApavA lAgyo. khabara paDe ke koI vRddha, bImAra ke azakta cAlI zake tema nathI, to emanI pAse jaIne emane jamADavA lAgyo. thoDA samaya bAda traNe ziSyo AzramamAM pAchA AvyA ane guru abhendranAthane potAnA anubhava saMbhaLAvyA, tyAre gurue mAtra ziSya gopAlanI prazaMsA karI. AnAthI be ziSyone mAThuM lAgyuM. emane thayuM ke guru pakSapAta karI rahyA che. ethI bolyA, "gurudeva, ame paNa akALagrastone bharapeTa bhojana karAvyuM che, chatAM Ape amArA traNamAMthI mAtra gopAlanI ja prazaMsA kema karI?" abhendranAthe uttara Apyo, "tame zahe2mAM sagavaDatAbharyA sthAnamAM besIne tamArI pAse AvanArA lokone ja bhojana ApyuM, paraMtu je ati vRddha, lAcAra ke vikalAMga hoya ane cAlIne tamArI pAse AvI zake tema na hoya teno tame vicAra karyo kharo? teo tamArI sahAyathI vaMcita rahI gayA. jyAre gopAle TheraThera pharIne jAte evA loko pAse jaIne emane bhojana 68 - prasannatAnAM puSpo ApyuM. eNe sevA karavAnI sAthe jAtane paNa ghasI nAkhI, AthI enuM kAma vadhu mahattvanuM gaNAya. koI tamArI pAse AvIne AMsu sAre ane enAM AMsu lUcho, enA karatAM tame sAme cAlIne enI pAse jAva ane enAM AMsu lUcho e kArya vadhu mahAna che." prasannatAnAM puSpo - 9 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 bejiMganA cokhAnA bhAva keTalA hatA ? cInanA bejiMga zaheramAMthI eka bhikSu satyanI khoja mATe nIkaLyA. Aja sudhI emaNe satya vize ghaNuM vAMcana-manana karyuM hatuM. satya vize emaNe pravacano ApyAM hatAM, paraMtu manomana vicAratA ke A saghaLo to ADaMbara che. mAtra bAhya vANI-vilAsa che. graMthonuM popaTiyuM uccAraNa che, kAraNa ke satyano emane khudane sAkSAt anubhava thayo nathI. satyanI khoja mATe A bhikSu khUba pharyA. cInanA pratyeka prAMtamAM ghUmI vaLyA. Akhare emane eka jJAnI marmajJa maLI gayA ane lAgyuM ke emanI pAsethI satya vize sAcI samajaNa maLaze. AthI emaNe marmajJane pUchyuM, "satyanI khoja mAM nIkaLyo chuM, paNa hajI mane satya hAtha lAgyuM nathI. mAre satyano sAkSAt anubhava karavo che ane e anubhava mATe mArI jAtane sajja karavI che." - jJAnI marmaNe kahyuM, "e vAta to sAcI, paraMtu A satyane jANatAM pahelAM mAre tamane bIjuM pUchavuM che. tame saMsAramAM keTalAM varSa rahyAM ?' bhikSue kahyuM, "ghaNAM varSo vitAvyo saMsAramAM, paNa pachI sAdhaka banI gayo ane e mArge vikAsa sAdhatAM Aje bhikSaka thayo chuM." jJAnI marmajJa pUchyuM, "to. to tamArA jIvananI anubhavayAtrA ghaNI lAMbI che. saMsArathI mAMDIne cheka saMnyAsa sudhInI che. paNa mAro prazna to tane sAva sAmAnya che." karyA che Apano prazna ?" marmajJa kahyuM, "mAre jANavuM che ke tame bejiMgathI nIkaLyA tyAre cokhAno bhAva zo hato ? zuM bhAva ghaNo vadhI gayelo ke pachI sAva ghaTI gayo hato ? loko enI moMghavArI vize phariyAda karatA hatA kharA ?" bhilue kahyuM, "huM to kyAranoya bejiMga choDI cUkyo chuM. je saMsAra choDI dIdho enA tarapha koI dRSTi karato nathI. je rastA parathI pasAra thayo ene bhUlI jAuM chuM." AvuM zA mATe karo cho tame ?" AnuM kAraNa e ke atIta ghaNI vAra bhAvine dhUMdhaLuM banAvI de che. pAchaLanA rastAnI yAda AgaLanA rastAne oLakhavAmAM avarodharUpa bane che. A AMkhano ja vicAra karo ne ! te eka ja bAbata jue che kAM to e AgaLa jue athavA to e pAchaLa jue. ekasAthe e AgaLa ane pAchaLa joI zakatI nathI, AthI jo pAchaLa ja joyA karIe to AgaLa kazuM dekhAtuM nathI. AgaLa jovuM hoya to pAchaLanuM tyajavuM paDe." marmajJa pUchavuM, "tame zuM kahevA mAgo cho ?'' "mAre to eTaluM ja kahevuM che ke benkiMgamAM cokhAnA bhAva zA hatA e to bhUtakALanI vAta banI gaI che. e badhuM choDIne nIkaLyo chuM. cokhAnA bhAva vadhu hoya ke ochA enI koI yAda 70 prasanatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo 1 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArI pAse nathI. eka bhikSu tarIke badhuM choDI dIdhuM che, mATe mApha karajo. mane e kazuM yAda nathI." A sAMbhaLIne jJAnI marmajJa hasyA ane kahyuM, "juo, tame bejiMgamAM cokhAnA bhAva keTalA che tema kahyuM hota to tame satyathI ghaNA vegaLA raheta. satya pAmavA mATe bhUtakALane bhUlavo jarUrI che. ghaNI vAra vyakti jIvanabhara bejiMganA cokhAnA bhAva yAda rAkhe che ane ene pariNAme ene satya prApti thatI nathI." satyanI prAptine mATe citta paranI bojarUpa bAbato haTAvavI joIe. gaIkAlanA anubhavono boja ene AjanA AnaMdathI dUra rAkhe che ane bhaviSyane pUrepUruM pArakhavA detuM nathI. mANasa gaIkAlane pakaDIne bese che. enI smRtiomAM jIvana pakaDI rAkhe che ane pachI varSo vItI jAya che. tema chatAM e smRtione jakaDIne vartamAnakALamAM jIvato hoya che. A bhUtakALanI smRti vartamAnakALane samajavA detI nathI. je banI cUkyuM che te Aje banavAnuM nathI, mATe bhUtakALane badale bhaviSyane jovuM joIe. 72 D prasannatAnAM puSpo 35 badhiratAe avaguNano nAza karyo saMtanuM nAma hatuM hAtima, paraMtu loko ene baherA hAtima tarIke oLakhatA hatA. nikaTanA anuyAyIo paNa mAnatA ke guru eTalA badhA dhira che ke teo anyanI sAmAnya vAtacIta paNa sAMbhaLI zakatA nathI. emanA kAna pAse jaIne khUba jorathI bolavAmAM Ave to ja e mAMDa sAMbhaLI zake che. AthI banatuM evuM ke, A saMtanI samakSa AvatI dareka vyakti mana phAve tema bolatI, kAraNa ke, e jANatI hatI ke bicArA hAtima to kazuM sAMbhaLatA nathI, pachI ciMtA zenI ? baherAzane kAraNe barAbara sAMbhaLyuM nathI ema kahIne saMta hAtima paNa sAmI vyaktine najIka AvIne jorathI bolavAnuM kahetA. eka divasa saMta potAnA ziSyo pAse beThA hatA, tyAM ekAeka eka mAkhI jALamAM phasAI gaI ane emAMthI bahAra nIkaLavA mATe gaNagaNATa karavA lAgI. A joIne saMta hAtima bolI UThyA, "are lobhI ! zA mATe Ama bhamI rahI che. badhI jagAe khAMDa ke madha hotuM nathI. kyAMka jALa paNa hoya che." emanI najIka beThelo anuyAyI Azcarya pAmyo. eNe kahyuM, "Ape A mAkhIno gaNagaNATa kaI rIte sAMbhaLyo ? ame na sAMbhaLI zakyA, te tamArA baherA kAne kaI rIte sAMbhaLyuM ? bIjI vyaktie kahyuM, "Ano artha e ke tame badhira nathI. loko to tamane badhira samaje che." prasannatAnAM puSpo - 73 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 nirdoSa lokonuM lohI zA mATe vahevaDAve che? saMta hAtima hasI paDyA ane bolyA, 'khoTI vAto, malina AkSepo ke vyartha pralApo sAMbhaLavA karatAM badhira thavuM vadhu sAruM che. jo huM mArA ziSyonI badhI vAtano javAba Apato hota to mArA e ziSyo mArA avaguNa chupAvIne mArA guNagAna ja karatA hota. mane jiMdagImAM kyAreya mArA avaguNano khyAla Avata nahi, ane to pachI e dUra karavAno prayatna kaI rIte karI zakyo hota ?' "to zuM Apa badhira nathI ?" saMte kahyuM, "nA, meM jAte badhiratA oDhI che. mArI jAtane badhira banAvIne huM mArA ghaNA avaguNane dUra karI rahyo chuM, kAraNa ke mArA sAthI ane ziSyo mane badhira samajIne mArI sArI ane khoTI badhI ja vAto niHsaMkoca kahe che." sahune Azcarya thayuM ane samajAyuM ke saMta hAtimane doSa nivAraNamAM badhirapaNuM keTaluM badhuM lAbhadAyI banyuM. | vijayano eka mada hoya che, sattAno eka kepha hoya che. vizALa pradeza para vijaya maLatAM rAjavInI rAjalAlasA vadhI gaI. baMdIjanoe enAM yazogAna karyo eTale enAmAM zaktino ahaMkAra jAgyo. bIjAM rAjyo jItIne nAnakaDA rAjyane mahArAjya to banAvyuM, paraMtu have ene samrATa thavAnAM svapna AvavA lAgyAM. senApatio paNa rAjAnI rAjalAlasAne udIpta karavA lAgyA ane A ahaMkArI rAjAe vadhu eka navuM rAjya jItavAno saMkalpa karyo. vizALa senA laIne rAjA paDozI rAjya para AkramaNa karavA nIkaLyo. vacce ghanaghora jaMgala AvatuM hatuM. jaMgalamAMthI pasAra thato hato, tyAre eka tapasvIe vijaya mATe kUca karI rahelA rAjAne aTakAvyo. rAjAe joyuM to emanA rathanI AgaLa eka tapasvI UbhA hatA ane ene hAtha UMcA karIne thobhavAnuM kahetA hatA. rAjA rathamAMthI nIce Utaryo ane tapasvI pAse Avyo. tapasvIe kahyuM, "rAjanuM, kAMI ciMtAmAM lAgo cho. koI samasyAthI parezAna lAgo cho." rAjAe aTTahAsya karatAM kahyuM. "mArA jevA vijayIne kaI vimAsaNa hoya, koI ciMtA ke kazI samasyA nathI." 74 1 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 75. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37 viveka vinAno nyAya anyAya che ! "to pachI koI evI muzkelI hovI joIe ke jeno ukela paDozI rAjya paranA vijayamAM hoya." "nA, nA." rAjAe kahyuM, "huM to vijaya mATe nIkaLyo chuM. samasyAnA samAdhAna mATe nahi. mArA rAjyamAM to pUrNa sukha ane parama zAMti che." tapasvIe vaLato prazna karyo, "to ema lAge che ke paDozI rAjyamAM koIno AtaMka chavAyelo che. je tamane sahune parezAna kare che, te dUra karavA cAho cho ?" rAjAe kahyuM, "nA, evuM paNa nathI. rAjA nirdaya hoya, prajAvirodhI hoya ke trAsa ane AtaMka varasAvato hoya evuM paNa nathI." "he rAjanuM, koI samasyA hala karavAnI nathI ke koI AtaMka dUra karavAno nathI, to pachI zA mATe tame AkramaNa karIne ATalA badhA nirdoSa lokonuM vRthA lohI reDavA nIkaLyA che." tapasvInA uttare rAjAnA ahaMkAranA mULamAM ghA karyo ane e pAcho vaLI gayo. nagaracaryA karavA nIkaLelA samrATe karuNa svare AkraMda karatI yuvatInAM phUsakAM sAMbhaLyAM ane emanuM hRdaya vedanAthI vIMdhAI gayuM. samrATe sainikone kahyuM, "A yuvatInA rudana mATe je javAbadAra hoya, ene zodhI lAvo, mArI sAme hAja2 karo. paLanAya vilaMba vinA mAre eno nyAya karavo che." rAjasainiko tapAsa karavA nIkaLyA ane jANa thaI ke eka yuvatI piyarathI vidAya laIne sAsare jaI rahI hatI, tethI AvuM AkraMda karatI hatI. rAjAe prazna karyo, "koNa ene sAsare laI jaI rahyuM che ? yuvatIne AkraMda karAvanArane abI ne abI hAjara karo." rAjasainiko jamAIne laIne AvyA ane rAjAne kahyuM ke yuvatInA rudananuM kAraNa jamAInuM Agamana che. "to juo cho zuM ? mArA rAja mAMthI tamAma jamAIone bhegA karI, AvA nirdaya prANIone phAMsIe laTakAvI do." maMtrIne rAjAnA hukamanI jANa thaI. eNe joyuM ke rAjAmAM sAcuM-khoTuM pArakhavAno viveka nathI. paNa have karavuM zuM ? rAjAnI AjJAnuM pAlana na karanArane mRtyudaMDa ApavAno niyama hato, AthI maMtrIe lokhaMDa, cAMdI ane sonAnI sAMkaLo banAvI ane bIjA divase jamAIone phAMsI ApavA mATe rAjAne laIne nagara bahAra hAjara thayo. prasannatAnAM puSpo 1 77. 76 prasannatAnAM puSpo Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjAe Azcarya vyakta karatAM kahyuM, "jAta-jAtanI beDIo zA mATe banAvI che. ? badhI ekasarakhI hoya to na cAle?" maMtrIe kahyuM, "mahArAja ! phAMsI ApatI vakhate vyaktinI garimA ane enA padanuM dhyAna rAkhavuM joIe ane tethI AvI judAjudA prakAranI beDIo banAvI che. A suvarNanI beDI Apane mATe che, kAraNa ke Apa paNa koInA jamAI to cho ja." "to zuM mane paNa phAMsIe caDAvazo ?" maMtrIe kahyuM, "ApanA Adeza pramANe. paNa eTaluM kharuM ke Apane sonAnI beDIthI bAMdhIzuM. lokhaMDathI nahi." rAjAe kahyuM, "beDI te beDI che. lokhaMDanI hoya ke sonAnI, tethI zuM ? enuM kAma to vyaktino prANa levo e ja che." maMtrIe kahyuM, "A saghaLo vicAra Ape karavAno che. amAre to mAtra ApanA AdezanuM pAlana karavAnuM che." rAjAne potAnI bhUla samajAI, tyAre maMtrI bolyo, "mahArAja ! nyAya karatI vakhate vivekano vicAra jarUrI che. vivekabuddhi vinAno nyAya anyAyakArI nIvaDe che." 78 - prasannatAnAM puSpo 38 dareka duHkhanuM bIja hoya che ! bhikhkhuothI vIMTaLAIne bhagavAna buddha eka vRkSa nIce beThA hatA. dharmatattvanI carcA cAlI rahI hatI ane bhikhkhuo bhagavAna buddha samakSa potAnI jijJAsA pragaTa karatA hatA ane bhagavAna buddha emane uttara ApatA hatA. evAmAM bhagavAna buddhanI najara eka bhikhkhu para paDI. eno cahero udAsa hato. cUpacApa besI rahyo hato, enA mAthA para duHkhano moTo boja hoya ema lAgatuM hatuM, AthI bhagavAna buddhe pUchyuM, "zA mATe ATalA badhA udAsa cho ? evuM zuM banyuM che tamArA jIvanamAM ?" bhikhkhue kahyuM, "duHkhanA sAgaramAM DUbI gayo chuM. duHkhanivAraNano koI mArga sUjhato nathI." bhagavAna buddhe kahyuM, "eno eka saraLa mArga che, tame A jaMgalamAMthI jamInamAMthI saheja UgelA choDa laI Avo. jenA para be-traNa pAMdaDIo hoya evA aMkurita choDane enA mULa sahita lAvo.' bhikhkhu jaMgalamAM gayo ane judAjudA prakAranA cAra-pAMca choDa ukhADIne laI Avyo ane bhagavAna buddhane ApyA. emaNe A choDamAMthI eka pAMdaDuM toDyuM ane bhikhkhune pUchyuM, 'kaho, A pAMdaDuM kayA choDanuM che ?' bhikhkhue kahyuM, 'bhagavan, khabara paDatI nathI. A nAnI prasannatAnAM puSpo - 79 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39. amRtarasAyaNa maLI gayuM ! pAMdaDIo hajI pUrepUrI vikasita thaI nathI, tethI e kayA choDanI che, te kaI rIte jANI zakAya ?" bhagavAna buddhe kahyuM, "e pAMdaDAnA mULamAM raheluM bIja juo." bhikhue bIja hAthamAM lIdhuM ane bolI UThyo ke A to liMboLI che. bhagavAna buddha bIjA choDanuM bIja ApyuM ane pUchyuM to bhikhu bolI UThyA ke A to bora che. trIjA choDanuM bIja joIne e bolI UThyA ke A to jAMbu che. bhagavAna buddhe kahyuM, "juo, A ja rIte dareka du:khanuM bIja hoya che. jIvanamAM koI paNa du:kha bIja vinA UgatuM nathI. duHkhanA bIjane oLakho eTale eno upAya tamane ApoApa maLI jaze." bhikhune bhagavAna buddhano upadeza sparzI gayo. eNe duHkhanA | mULamAM jaIne enA nivAraNano prayatna AraMbhyo. magadhano rAjA citrAMgada potAnA maMtrI sAthe prajAjIvana jovA mATe rAjyanAM judAMjudAM sthaLomAM pharato hato. eka vAra ghanaghora jaMgalamAMthI pasAra thatAM eNe eka yuvAna tapasvIne joyA. rAjA emanI pAse gayo ane bolyo, oha ! Apa AvA ghanaghora jaMgalanI vacce raho cho ? mane to ciMtA thAya che ke Apa kaI rIte bhojana karatA hazo ? AvuM nirjana jaMgala choDIne mArI sAthe nagaramAM cAlo. A thoDI suvarNamudrA ApuM chuM, jethI nagaramAM tame nirAMte jIvana gALI zakazo. ahIM tame bImAra paDazo to koNa tamArI saMbhALa leze? bhUkha lAgaze to koNa bhojana Apaze ? cAlo mArI sAthe." yuvAna tapasvIe kahyuM, "rAjanuM, huM to RSi chuM. saMsArano tyAga karIne tapa karavA nIkaLyo chuM. mAre A suvarNamudrAnuM zuM kAma ? koI garIba ke jarUratamaMdane ApI dejo." rAjAe Azcarya pragaTa karatAM kahyuM, "are, garIba paNa sUko roTalo pAmato hoya che. tamArI pAse to eya kyAM che ! jIvana gALavA mATe dhananI AvazyakatA to hoya ja. tema chatAM tame A suvarNamudrAono asvIkAra karo cho ?" tapasvIe kahyuM, "mArI pAse eka evuM suvarNarasAyaNa che ke je rasAyaNano upayoga karIne ame tAMbAne sonuM banAvI 80 D prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 8I Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daIe chIe. enAthI amAruM jIvana sukhethI pasAra thAya che." tapasvInI vAta sAMbhaLIne rAjA vicAramAM paDI gayo. eNe tapasvIne nivedana karyuM, "oha, to Apa mane e kalA zIkhavI do ne. mArI pAse ATalI badhI saMpatti che, chatAM saMtoSa thato nathI. bharyobharyo rAjabhaMDAra khAlIkhama lAge che. huM to paDozI rAja para caDAI karIne enI saMpatti meLavavA mATe varSothI prayAsa karuM chuM. jo ApanuM A rasAyaNa maLI jAya to pachI mAre koI vAte ciMtA na rahe." rAjAnI vAta sAMbhaLIne tapasvIe kahyuM, "tamane jarUra A kalA zIkhavI dauM, paraMtu A kalA zIkhavA mATe tamAre eka varSa sudhI mArI sAthe rahevuM paDaze ane sAdhanA karavI paDaze." rAjAe vicAryuM ke keTalAMya varSonuM duHkha jo eka varSamAM dUra thatuM hoya, to vAMdho zo ? eTale eNe maMtrIone rAja soMpI eka varSa mATe sAdhanA karavAnuM nakkI karyuM. tapasvI pAse sAdhanA karatAM-karatAM rAjAne sAcA adhyAtmanI ane AnaMdanI prApti thaI. enA hRdayamAMthI kramazaH dhanalAlasA ochI thavA mAMDI ane pachI to eka evo samaya Avyo ke parigraha tarapha koI Asakti ja rahI nahIM. eka divasa hasatAM-hasatAM tapasvIe kahyuM, "rAjan, tamArI eka varSanI avadhi pUrNa thavA AvI che. have tame kahezo tyAre suvarNarasAyaNanI vidyA zIkhavIza." 82 D prasannatAnAM puSpo A sAMbhaLIne rAjAe kahyuM, "have mAre koI suvarNarasAyaNanI jarUra nathI, kAraNa ke eka ja varSamAM mAruM samagra astitva amRta-rasAyaNathI palaTAI gayuM che. basa, have mane AzIrvAda Apo ke huM niHsvArtha bhAvathI A ja rIte prabhumaya, amRtamaya jIvana gALIne mAruM kArya karuM." tapasvIe rAjAne AzIrvAda ApyA ane rAjAe vidAya lIdhI. prasannatAnAM puSpo I 83 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tuM phakIra nathI, paNa kasAI che ! suphI saMta pharIda pAse AvIne nagaranA dhanavAna zeThe gaLagaLA avAje phariyAda karatAM kahyuM, "roja kalAkonA kalAko pUjApATha karuM chuM. lAkho rUpiyA dAna-puNyanI pAchaLa kharca chuM. TheraThera sadAvrata UbhAM karIne garIbone bhojana karAvuM chuM. ATaluM badhuM karavA chatAM hajI mane IzvaranAM darzana thatAM nathI. koIka evo upAya batAvo ke jethI huM IzvaranAM darzana karI zakuM." sUphIsaMta pharIde kahyuM, "oha, emAM zuM ? A to taddana AsAna che . cAlo mArI sAthe. jo taka maLI to Aje ja tamane prabhudarzana thaI jaze." zeThane apAra AnaMda thayo. varSonI jhaMkhanA saphaLa thavAnI kSaNa najIka AvatI lAgI. e saMta pharIda sAthe cAlavA lAgyA ane baMne gAmanI bahAra nadInA kinAre pahoMcyA. saMta pharIde zeThane nadInA pANImAM UMDI DUbakI lagAvavA kahyuM. zeThe mAnyuM ke A UMDI DUbakI lagAvIza eTale gahana Izvarano sAkSAtkAra thaI jaze. ati utsAha sAthe zeThe pANImAM DUbakI mArI. emanI pAchaLa saMta pharIda paNa pANImAM kUdyA ane zeThanA khabhA upara savAra thaI gayA. saMta pharIda sthULakAya hatA. emanA kadAvara zarIranuM vajana UMcakavuM zeThane mATe muzkela banI gayuM. zeTha emAMthI chuTakAro pAmIne bahAra nIkaLavAnI koziza karatA hatA, paraMtu saMta pharIda zeThanA khabhA para beThA hatA ane potAnI pakaDa saheje DhIlI karatA nahotA. zeTha taraphaDavA lAgyA. emane thayuM ke have kharI kaTokaTInI ghaDI AvI che. prANa bace tema nathI. kSaNabhara vicAryuM ke Avyo hato prabhudarzana mATe ane jiMdagIthI hAtha dhovAno vAro Avyo ! zeThanA zarIrano bAMdho nabaLo hato, paraMtu motane sAme joIne emaNe evuM to jora lagAvyuM ke eka jhaTakAmAM khabhA parathI pharIda bAjumAM paDyA ane zeTha pANInI upara AvI gayA. motanA mukhamAMthI bahAra AvelA zeThe saMta pharIda para gusso ThAlavatAM kahyuM, tuM mane prabhudarzana karavA lAgyo hato ke pachI mArA prANa haravA ? tuM phakIra nahIM, paNa kasAI che." pharIde pUchayuM, "tame jyAre pANImAM gUMgaLAI rahyA hatA I tyAre kevo anubhava thayo ?" zeThe kahyuM, "thAya zuM ? mAro to prANa rUMdhAto hato. pahelAM to ghaNA vicAra karyA ke huM kaI rIte tamArI pakaDamAMthI bacIne bahAra nIkaLI jaI zakuM. paraMtu mArA evA prayatno niSphaLa jatAM dhIredhIre bacavAno vicAra paNa gumAvI beTho. pachI to mana samakSa eka ja savAla hato ke koI paNa bhoge tamArI pakaDa choDAvIne prANa bacAvavA. tyAra bAda e vicAra paNa vilIna thaI gayo ane koI paNa rIte mAtra bahAra nIkaLavAnI tAlAvelI lAgI. samajyA?" saMta pharIde kahyuM, "zeTha, paramAtmA sudhI pahoMcavAno aMtima A prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo 85 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41 mAre tamAre pagale cAlavuM joIe ne ! mArga ghaNo saraLa che. je divase mAtra paramAtmaprAptino ja mArga raheze ane anya saghaLA vicAra ane prayAsa baMdha thaI jaze, e divase tamane IzvaranAM darzana thaze." e kaI rIte ?" saMta pharIde kahyuM, "mANasa Izvara vize vicAra kare che, enI prApti mATe ciMtana kare che, paraMtu jyAM sudhI hRdayamAMthI sAco bhAva utpanna thato nathI, tyAM sudhI ene pUrNa saphaLatA maLatI nathI. jema pANImAM rahelA tame jIva bacAvavA mATe aNI para AvIne chalAMga mArI, evI chalAMga ane evI taDapana Izvara mATe hoya, to e AsAnIthI maLI jaze.' gAmaDAmAM dukAna calAvatA vepArIe vRddhAvasthA AvatAM dhIredhIre dIkarAne javAbadArI soMpavA mAMDI. samaya jatAM dIkarAe dukAnano saghaLo kArabhAra saMbhALI lIdho. thoDo samaya to dIkarAe pitAnI barAbara sAra-saMbhALa rAkhI, paraMtu dhIredhIre emanI avagaNanA karavA lAgyo. gharanI chevADe AvelA rUmamAM emano khATalo rAkhyo ke jyAM na taDako Ave ke na prakAza Ave. bhojana paNa emane rUmamAM ja apAvA lAgyuM. dIkarAe vicAra karyo ke dhAtunA vAsaNamAM bhojana ApIe, to e eThAM vAsaNane mAMjavAM paDe. ene badale mATInAM vAsaNa laI Avyo ane emAM pitAne bhojana ApavA lAgyo. thoDA samaya bAda vRddha vepArInuM avasAna thayuM. putre pitA tarapha apAra prema dAkhavavA mATe AkhA gAmane miSTAnna-bhojana karAvyuM. saghaLI aMtimavidhi pUrI thayA pachI pelA avAvarA khaMDamAM jaIne yuvAna vepArI pitAnI cIja vastuo eka pachI eka bahAra pheMkavA lAgyo. emano tUTelo khATalo bahAra pheMkyo. jUnAM kapaDAM bahAra pheMkyAM. jyAre mATInAM vAsaNo pheMkavo jato hato, tyAM yuvAna vepArInA putre kahyuM, "are pitAjI ! thobho ! dAdAjInAM A vAsaNo pheMkazo nahIM. e to mAre jALavIne rAkhavAnAM che." yuvAna vepArIe kahyuM, "zuM ? Avo kacaro rAkhavAno zo.] 86 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 87, Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 paththara vAgatAM buddhanI AMkhamAMthI AMsu saryA phAyado ? eno zo upayoga ? Ane to pheMkI devAnAM hoya." putre kahyuM, "nA. A vAsaNo to khUba upayogI che. eka divasa tame jyAre vRddha thazo ane mAre zire javAbadArI saMbhALavAnI Avaze, tyAre tamAre mATe paNa A mATInAM vAsaNonI jarUra paDaze ne ! e samaye bajAramAMthI navAM vAsaNo kharIdavAne badale A mATInAM vAsaNono ja upayoga karIza. mAre tamAre pagale cAlavuM joIe ne !' putranI vAta sAMbhaLIne pitA UMDA vicAramAM DUbI gayA. thoDA samaya pachI emaNe kahyuM, "dIkarA ! tuM sAcuM kahe che. pitAnI sAthe meM jevo vyavahAra karyo, evo ja vyavahAra tAre mArI sAthe karavo joIe. oha, mane A pahelAM samajAyuM hota to keTaluM sAruM thAta ke pitAnAM sArAM-khoTAM karmonI asara putra para paDe che." yuvAna vepArInuM mAthuM jhUkI gayuM. putre kahyuM, "pitAjI, have tame e mATInAM vAsaNo pheMkI do. have enI kazI jarUra nathI, kAraNa ke tamane tamArI bhUlano ahesAsa thaI cUkyo che." satyaprApti mATe kaThora sAdhanA karyA bAda niraMjanA nadIne kinAre pIpaLAnA eka vRkSa nIce dhyAnastha siddhArthane parama jJAna(bodhi)nI prApti thaI. teo 'buddha' banyA. e pachI emanI vihArayAtrA daramiyAna keTalIya vyaktioe emano upadeza apanAvyo. emaNe varNano mada toDyo ane dehapIDananI vRttine vakhoDI nAkhI. tyAga ane brahmacaryanuM mahattva samajAvyuM ane eka vizALa saMgha banAvIne lokone dharmamArge vALyA. AvA mahAtmA buddha nagara bahAra udhAnamAM vizrAma karI rahyA hatA. evAmAM bALakonI eka ToLI AvI ane emaNe AMbAnA jhADa para kerI joIne e kerI toDavA prayatna karyo. UMce laTakatI kerIne paththara mArIne pADavAno prayAsa karatAM eka paththara bhagavAna buddhanA mAthA para vAgyo ane emAMthI lohI vahevA mAMDyuM. bhikSuo doDI AvyA. cArebAju kolAhala macI gayo. bhagavAna buddhane AvI rIte paththara mArIne lohIluhANa karanAra che koNa ? A paristhiti jotAM bALakone ema lAgyuM ke have bhagavAna buddha emane sakhata zabdomAM Thapako Apaze. AvuM karavA mATe emane koI sajA paNa kare kharA. AmAMthI UgaravA mATe bALako bhagavAna buddhanI pAse doDI AvyAM ane emanAM caraNa pakaDIne kSamAyAcanA karavA lAgyAM. 88 1 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 89. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 | tamAruM varadAna mAre mATe zApa banI jAya ! bhagavAna buddha nirlepabhAve A dRzya jotA hatA. e UMDA vicAramAM paDI gayA ane thoDI vAramAM emanI AMkhamAMthI AMsu vahevA lAgyAM. bALako vizeSa gabharAI gayAM. ToLInA eka bALake mAphI mAgatAM kahyuM, "amArAthI ghaNI moTI bhUla thaI gaI. ame Apane AvI IjA karI beThAM. amAro koI irAdo nahoto, chatAM AvuM thaI gayuM. amAre kAraNe ApanI AMkhomAM AMsu AvyAM." bhagavAna buddhe kahyuM, "pyArAM bALako, nA, tamAre kAraNe mArI AMkhamAM AMsu AvyAM nathI. enuM kAraNa to sAva bhinna maMDaLInA mukhya bALake pUchavuM, "to pachI AMsu AvavAnuM kAraNa zuM ?" bhagavAna buddha kahyuM, "bALako, tame AMbAnA vRkSane paththara mAryo, to e vRkSa tamane enA badalAmAM mIThAM phaLa Ape che ane mane mAryo to huM tamane mAtra bhaya ApI zakuM chuM." saMtanI ekaniSTha ane samarpaNazIla sAdhanA joIne paramAtmAne pArAvAra prasannatA thaI. AvI pUrNabhaktinAM agAu kyAreya darzana thayAM nahotAM, Ama chatAM saMtanA mananA UMDANano tAga meLavavA mATe paramAtmAe potAnA dUtane emanI pAse mokalyo. dUte AvIne saMtane vinaMtI karI, "ApanI je koI icchA hoya te kaho, tamArA pratye prasanna thayelA paramAtmA tamane e sarvanI prApti karAvaze. tamArI icchA hoya te varadAnarUpe mAgo." saMte vinamratAthI uttara Apyo, "have manamAM koI icchA ja rahI nathI, to mAgavuM zuM ? paramAtmAnI sAdhanAnA mArge cAlatAM saghaLI icchAo samApta thaI gaI che. hA, eka samaye mArA manamAM IcchAo hatI, tyAre pUchavuM nahIM ane have jyAre manamAM koI icchA ja nathI rahI, tyAre paramAtmA pUche che !" dUte kahyuM, "A ati svAbhAvika che. tamAro icchAyAga ja tamane AvA varadAnanI yogyatA apAve che . icchAmukta thavA mATe ja paramAtmA ane tamArA vaccenuM aMtara ogaLI gayuM ane mATe ja e prasanna thaIne tamane kazuMka mAgavAnuM kahe che." paramAtmAnA dUte saMtane kazuMka varadAna mAgavA mATe vAraMvAra Agraha karyo, paNa saMte enI vAtano saheje svIkAra karyo nahIM. dUte kahyuM, "Apa jo varadAna mAgazo nahIM, to paramAtmA chA 1 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 91 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sahayoga vinA zaktino viyoga ! mane emanI sevAmAMthI dUra karI nAkhaze, game te thAya, paNa Apa koIka varadAna to mAgo ja ." saMte kahyuM, "khera, AvuM ja che, to pachI paramAtmAne je varadAna ApavuM hoya te Ape. huM eno svIkAra karIza." prasanna thayelA paramAtmAe saMtane varadAna ApyuM ke teo koI bImArane sparza karaze, to enI bImArI cAlI jaze ane e svastha banI jaze. pAnakharamAM parNo vinAnA vRkSane sparza karaze, to e vRkSo para parNo AvI jaze ane lIluMchama banI ja che. varadAna sAMbhaLIne vaLI saMta vicAramAM paDI gayA ane emaNe paramAtmAne kahyuM, "jo ATalI kRpA karI che, to eka bIjI vadhu kRpA karajo ane te e ke A kArya mArA sparzathI nahIM, paNa mArI chAyAthI thAya ane je thAya tenI mane jANa sudhdhAM na thAya." dUte pUchayuM, "AvuM zA mATe ? A to tamane ApeluM varaMdAna che, pachI vAMdho zo ?" saMte kahyuM, "AvI rIte koI ghaTanA bane ane emAM camatkArano ahesAsa thAya, to mArA bhItaramAM ahaMkAra utpanna thAya ane jo AvuM thAya to paramAtmAnuM varadAna mArI saghaLI sAdhanAne naSTa karato zApa banI jAya." dhanuSya tarapha ahaMkArabharI najare joIne bANa bolyuM, alyA, durbhAgyanA avatAra ! mArI sAthe vasavA chatAM tArAmAM skUrti ke tAkAta AvI nahIM." dhanuSya pUchavuM, 'are bANa mahAzaya ! kaI skUrti ane tAkAtanI Apa vAta karo cho ?' ghamaMDI bANe jozabharyA avAje kahyuM. 'alyA, jo ne mAro lakSyavedha, keTale dUra sudhI gayo chuM ane nizAnane vIMdhI dIdhuM. ane tuM to koI pramAdInI mAphaka hajI ahIMne ahIM ja beTho chuM." dhanuSya kahyuM, 'bhAI, darekanuM potAnuM kartavya hoya che. meM mAruM kartavya bajAvyuM ane te tAruM, emAM tuM ja taravariyo ane huM ALasuM; tuM lakSyavedhI ane huM pramAdI evo bheda na hoya.' tIra khaDakhaDATa hasIne bolyuM, 'ghaNA loko potAnA doSane guNa tarIke batAvatA hoya che, tuM paNa tArI maryAdAne khUbI gaNIne chAvarI rahyo che. jo huM AkAzamAM caDavo, dUradUra sudhI gayo, bIjI koI ADIavaLI dizA nahIM. kyAMya kazuM phaMTAvAnuM nahIM, sIdho lakSyavedha.' dhanuSya joyuM ke tIranuM gumAna paNa AkAze UDavA lAgyuM che. AthI eNe paNachane kahyuM, 'mitra, ApaNo eka parivAra ane ApaNe sahu sarakhA. bhale ApaNe judA paNa ApaNuM kAma to sahiyAruM. paNa jo ne A tIrane garva caDavyo che. kharuM ne !' 92 D prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo 1 93 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4pa dAMtanI vacce jIbhanI jema rahejo! paNache kahyuM, "parivAramAM sahu sarakhA hoya ane sAthe maLIne kAma kare. paNa A tIra to toramAM lAge che." dhanuSya paNachane kahe, 'eno garva to naSTa karavo paDaze. tuM eka kAma kara. dhanurdhara bANa mAravA Ave tyAre tuM sAva DhIlI raheje ." evAmAM dhanurdhara Avyo. eNe dhanuSyanI paNacha kheMcIne tIrathI lakSyavedha karavAno prAraMbha karyo, paraMtu paNacha DhIlI hovAthI AkAzamAM dUra dUra sudhI UDavAnuM ke lakSyavedha karavAnuM to dUra rahyuM. tIra najIkamAM ja jamIna para athaDAIne paDyuM. dhanuSya kahyuM, 'are mitra tIra, jarA saMbhALo. tame lakSyavedha to cUkI gayA, paNa AkAze uDDayana paNa na thayuM.' tIrane potAnI vAstavika sthitino khyAla Avyo. eNe | dhanuSya ane paNachanI kSamA mAgI ne bolyuM, 'tame mArA ahaMkArane aLago karyo che. mane samajAI gayuM che ke have AkAzamAM dUradUra sudhI UDavAnuM, saDasaDATa sIdhI gati karavAnuM ane AbAda lakSyavedha karavAnuM badhuM ja tamArA para AdhArita che, mAro lakSyavedha e tamArA para nirbhara che. khare ja, tame baMne mArA karatAM ghaNAM samartha cho.' dhanuSya kahyuM, 'bhAI, ApaNAmAMthI koI vadhu zaktizALI nathI ke nathI ati nirbaLa. ApaNe badhAM samAna chIe. sahayogI chIe. ekabIjAnA AdhAre ane parasparanA baLathI saphaLa thanArAM chIe.' cInanA dharmasthApaka ane tattvavettA kanphayUziyase paMdara varSanA ekAMtavAsa bAda tera varSa cInamAM satata paribhramaNa karyuM. emaNe jIvanamAM sukha ane zAMti prApta karavA mATe lokone prema, kartavya, sahiSNutA, dAna ane kSamA jevA guNo apanAvavA kahyuM. mAnavatAvAdanA puraskartA kaphyuziyase janasamUhane nItivAna, guNavAna ane cAritryazIla banavAno upadeza Apyo. A dharmapracAra arthe dUra dezAvara rahelA emanA ziSyo kaphyuziyasa pAse AvyA ane emaNe jJAnI gurune mArgadarzana ApavA vinaMtI karI. kaphyuziyase eTaluM ja kahyuM, "je dezamAM jAva tyAM batrIsa dAMta vacce jIbha rahe che evI rIte rahejo." - ziSyone gurudevanA A upadezano marma samajAyo nahIM eTale emaNe vadhu spaSTatA karavA vinaMtI karI. saMta kaphyuziyase kahyuM, "vatsa, tame deza-dezAvara jAva cho. tyAre e yAda rAkhajo ke tamane ahIM dAMta jevo niSphara samAja maLe che, tevo ja tyAM maLavAno che. A samaye kaThaNa batrIsa dAMta vacce jIbha jevI komaLatAthI tame vartajo." ziSyoe kahyuM, "gurudeva, eTale zuM ?" Ano artha samajavA mATe mArA praznonA uttara Apo. bALaka janme che tyAre dAMta ane jIbha e bemAMthI paheluM koNa Ave che ?" ziSyoe kahyuM, "gurudeva, bALaka jIbha sAthe janme che, dAMta to e pachI Ave che." 94 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 95 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 | hAra zikhara para ane enI zodha nadImAM ! kaphyuziyase pUchayuM, "mAnavInA jIvanakALa daramiyAna dAMta ane jIbhamAMthI koNa pahelI vidAya le che ?" dAMta to paDI jAya che, jyAre jIbha jIvananA aMta samaya sudhI sAthe rahe che." "A dAMta ane jIbhamAMthI koNa narama ane koNa kaThaNa che?" ziSyoe kahyuM, "dAMta kaThaNa che ane jIbha narama che." kaphyuziyase kahyuM, "juo, kaThaNa dAMta moDA Ave che ane vahelA paDI jAya che. jyAre narama jIbha to janmathI mRtyu sudhI mANasanI sAthe rahe che. dAMtanI mAphaka jo kaThaNa ane akkaDa rahezo to mULamAMthI UkhaDI ja zo. jIbhanI mAphaka narama rahezo to cheka sudhI TakI zakazo. eka bIjI vAta paNa samajI lo, kaThaNa dAMta jIbhane kacarI nAkhe che ane jIbhane pArAvAra vedanA thAya che. chatAM jIbha kyAreya verabhAva rAkhatI nathI. are, koI khAdyapadArtha dAMtamAM bharAI gayo hoya to jIbha ene dUra kare che. kaSTa sahana karIne paNa jIbha mIThAza vahaMce che. vaLI A jIbha dhAre to batrIse dAMta pADI zake evI zaktizALI che. paraMtu jIbha saMyama rAkhe che. tame paNa samAjanI vacce jIbha jevA saMyamI banIne vartajo." aMte saMta kaphyuziyase ziSyone kahyuM, "saMsAramAM namra mANasa zAMtibharyuM jIvana gALe che. akkaDa, abhimAnI mAnavI ukheDAIne pheMkAI jAya che. dAMta jevA akkaDa, abhimAnI banazo nahIM. dAMta durjananI mAphaka kApe che. jIbha sajjananI mAphaka jALave che. vaLI A jIbha sahana kare che to svAda paNe pAme che. tame dharmapracAranI sevAno anupama AnaMda paNa prApta karI zakazo." potAnA kaMThamAM zobhato atyaMta kImatI hAra rAjarANIne potAnA prANathI paNa vadhu priya hato. eka vAra e rAjAnI sAthe vanamAM sahelagAhe nIkaLI hatI, tyAre rastAmAM vizrAmasthaLe potAno A kImatI hAra dhanavAnone batAvIne harakhAtI hatI. A samaye AkAzamAMthI eka bAja pakSI hAra cAMcamAM laIne UDI gayuM. rAjAe A joyuM eTale e bAjanI pAchaLa doDyA. rAjAne doDatA joIne rAja karmacArIo ane sipAIo paNa doDyA. sahue joyuM to bAja pahADanA zikhara para beThuM ane pelo hAra enI cAMcamAMthI nIce paDyo. rAjA , senApati ane tenA sahue e hAra cAMcamAMthI paDato joyo, paNa kyAM paDyo e temane dekhAyuM nahIM. loko pahADa nIce cArebAju zodhavA lAgyA, paNa kyAMya hAra maLyo nahIM. rANI to haiyAphATa rudana karavA lAgI. rAjAne samajAtuM nahotuM ke have karavuM bIje divase savAre keTalAka lokoe najIka vahetI nadInA pANImAM camakato hAra joyo. rANInA AnaMdano pAra na rahyo. keTalAka taravaiyA e hArane levA mATe nadImAM UtaryA, paraMtu ghaNI koziza karavA chatAM hAra maLyo nahIM. rANI pharI udAsa banI gaI. sahunA caherA para nirAzA gherI vaLI. rAjAne samajAtuM nahotuM ke have karavuM zuM ? % 1 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 97. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 sodAgaranAM khaccaro para 'kImatI' mAla ! evAmAM thoDA samaya pachI eka saMta ahIMthI pasAra thayA. rAjAe emane sanmAnapUrvaka bolAvIne AdarasatkAra karyo. saMta samajI gayA ke nakka, koI samasyA sarjAI lAge che. saMte pUchavuM eTale rAjAe saghaLI hakIkata kahI. saMta nadI pAse pahoMcyA ane enA pANIne hAthanI thApaTa mArIne halAvyuM ane bolyA, "pahADa para pahoMcI jAva ane enA zikhara para rahelA hArane zodhI kADho." rAja sainiko tyAM pahoMcyA ane emane hAra maLyo. sahune Azcarya thayuM. saMte kahyuM, "bhAIo, hAra to zikhara para ja hato, paNa enuM pratibiMba nadInA pANImAM paDatuM hatuM ane tame badhA ene nadImAM zodhI rahyA hatA." rAjAe kahyuM, "A to amane samajAyuM ja nahIM. hAra zikhara para ane enI zodha nadImAM." saMte kahyuM, "rAjanuM, AvI ja rIte ApaNe bhautika cIjavastuonI prAptimAM sukhanI zodha karIe chIe, jyAre sukha to ApaNA aMtaramAM vase che." rANI saMtanI vAtano marma pAmI gaI. havAnI madhura laharIo vahetI hatI ane jaMgalamAM vRkSa nIce ArAma karatA phakIranI AMkho maLI gaI. eNe svapnamAM joyuM to eka sodAgara pAMca khaccaro para moTImoTI gaThariyAM lAdIne jato hato. A poTalAM bhAre hovAthI e khaccara bicArAM mAMDamAMDa cAlI rahyAM hatAM. phakIre sodAgarane savAla karyo, "are, teM A gaThariyAMmAM evI te kaI cIjavastuo rAkhI che ke jene A bicArAM khaccaro mAMDa eno bhAra uThAvI rahyAM che ?" sodAgare kahyuM, "AmAM to mAnavInA rojiMdA vaparAzanI khUba jarUrI cIjavastuo ThAMsIThAMsIne bharI che, eno sodo karavA mATe bajAramAM jAuM chuM.' ema ? to emAM kaI-kaI cIja che, jarA huM paNa jANuM?" sodAgare kahyuM, "A paheluM khaccara tame juo cho, enA para atyAcAranuM poTaluM che." phakIre pUchayuM, "bhalA mANasa, atyAcArane to koI kharIdatuM haze. enAthI to badhA dUra bhAge." sodAgare kahyuM, "nA. evuM nathI. AnI kharIdI karanArA amIra, tuMDamijAjI, kAmI ane atyAcArI loko hoya che. ghaNI moTI kImate AnuM vecANa thAya che." to tArA bIjA poTalAmAM che zuM ?" 98 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 99 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 zikSake be vAra capaTI rAkha nIce pheMkI sodAgare kahyuM, "ahaMkArathI bharapUra che mAruM e poTaluM ane enI kharIdI karanAra hoya che mahApaMDito ane jJAnI vidvAno ane A trIjA khaccara para IrSAnuM poTaluM mUkyuM che. enA grAhaka che dhanavAna loko jeo ekabIjAnI pragati sahana karI zakatA nathI. Ane kharIdavA mATe to loko varSo sudhI lAMbI kataramAM UbhA rahe che." phakIre hasIne kahyuM, "to A cothA poTalAmAM zuM che, bhAI?" "emAM beImAnI bharelI che ane enA grAhaka moTAmoTA rAja kAraNIthI mAMDIne sAmAnyamAM sAmAnya paTAvALA paNa che. dharma, zikSaNa, samAja, sarakAra badhAM kSetranA loko AnI satata mAga kare che. AnAthI ghaNo phAyado thato hovAthI enI kharIdI karanAranI kyAreya khoTa paDatI nathI." "ane A chellA khaccara paranA poTalAmAM zuM che ?" emAM che chaLa-kapaTa. netAo, navarA mANaso ane kAma vinAnI amara strIomAM enI bhAre mAMga che. e potAnI lITI moTI karavA mATe bIjAnI lITI satata bhUMsatAM hoya che. AnI kharIdI karanArAM paNa kaMI ochAM hotAM nathI." vAha, tuM to A khaccaro para kamAlano mAla laIne nIkaLyo che, vAha !" ane Ama hAtha phaMgoLatAM phakIranI UMgha UDI gaI ane A svapna enA keTalAya praznono uttara ApI dIdho. zikSaka jagatarAma pAse eka dhanADhaya vepArIno putra abhyAsa mATe Avato hato. eka divasa e chokaro abhyAsa karavA mATe Avyo, tyAre gaLAmAM, kAnamAM ane kAMDA para kImatI ghareNAM paherIne Avyo hato. kAnamAM sonAnI kaDI, gaLAmAM motIno hAra ane hAthamAM sonAnuM kaDuM paheryuM hatuM.. jagatarAme ene kahyuM, "pahelAM tArA zarIra parathI A ghareNAM utArI nAkha. lakSmIno ATalo badho prabhAva haze, to sarasvatI Avaze nahIM ane tane vidyA caDaze nahIM." jagatarAme vidyArthInA alaMkAro utArI lIdhA ane abhyAsa pUrNa thayA bAda ghareNAM pAchAM ApyA vinA ja ghera mokalI Apyo. ghera pahoMcyo ke tarata ja enI mAtAe pUchyuM, "beTA, ghareNAM kyAM gayAM ? koNe laI lIdhAM?" chokarAe kahyuM, "zikSake bhaNAvatAM pahelAM utArI lIdhAM ane bhaNAvyA bAda pAchAM ApyAM nathI." vepArInI strIe paDozaNane vAta karI. eNe vaLI bIjI strIne vAta karI ane pachI AkhA gAmamAM vAta phelAI gaI ke jugatarAma to ThagatarAma che. bhAre beImAna che. e vaLI ApaNA chokarAone kaI rIte ImAnadAra banAvavAno ? gheraghera jagatarAmanI 100 L prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 101 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vepArIe pUchayuM, "eTale ? Apa zuM kaho cho ?" zikSaka ja gatarAme kahyuM, "niMdA karatAM paNa prazaMsA loko pacAvI zakatA nathI. niMdAnI bAbatamAM to vyakti sAvadhAna rahe che, paNa prazaMsAnI bAbatamAM sAva bekhabara hoya che ane e pote enAthI vadhu hAni paNa pAme che." niMdA thavA lAgI. evAmAM paradeza gayelo vepArI pAcho Avyo ane enI patnIe ene A ghaTanAnI vAta karI. vepArI jagatarAmanA ghera gayA ane jagatarAme ene ghareNAM soMpatAM kahyuM, "meM jANIjoIne ghareNAM utArI lIdhAM hatAM. mane lAgyuM ke koI A chokarA pAsethI A ghareNAM paDAvI leze to ? AthI meM sAcavIne mArA gharamAM rAkhyAM ane vicAryuM ke tame Avazo eTale hAthohAtha soMpI daIza. ATalA nAnA chokarAne AvAM kImatI ghareNAM na paherAvo." vepArI ghera Avyo ane eNe kahyuM, "AkhA gAmamAM jagatarAma jevo ImAnadAra ane samajadAra mAnavI bIjo koI nathI. jagatarAma nahIM, e to bhagatarAma che." pachI to A vAta eka kAnathI bIjA kAne ane bIjA kAnathI trIjA kAna sudhI vahevA lAgI ane AkhA gAmamAM jagatarAmanI prazaMsA thavA lAgI, jeo gaIkAla sudhI jagatarAmanI AkarI niMdA karatA hatA, teo enI ati prazaMsA karavA lAgyA. jyAre jugatarAmane AnI jANa thaI tyAre eNe capaTImAM rAkha laIne be vAra nIce pheMkI. lokoe AnuM rahasya pUchyuM, to jagatarAme kahyuM, "A eka capaTI rAkha e niMdAnI capaTI che ane bIjI capaTI e prazaMsAnI che. baMne pheMkI devA jevI che. duniyA tamArI niMdA kare ke prazaMsA enA para dhyAna ApavuM joIe nahIM. emAM paNa A prazaMsAnI capaTI to vadhu kaparI che." 102 1 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 103 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 49 mATInA avaguNo nahIM, guNo juo mAnavajanma pUrvenI A ghaTanA che. dharatI para sarjanahAre aneka sarjano karyA hatAM, tema chatAM e sarjanothI emane saMtoSa thato nahoto. rAtadivasa koI abhAvano, asaMtoSano anubhava thato hato. Akhare sarjanahAre caMdranuM hAsya, gulAbanI suvAsa, amRtanuM mAdhurya, jaLanI zItaLatA, agninI uSNatA ane pRthvInI kaThoratA ekaThI karIne mATInuM eka pUtaLuM banAvyuM ane emAM prANasaMcAra karyo. mATInA A pUtaLAmAM prANasaMcAra thatAM ja pRthvI para cAre tarapha mAnavInI doDadhAma macI gaI. enI pravRttithI dharatI dhamadhamavA lAgI. cArebAju anokhI ronaka AvI ane AvAso mAnavIya avAjothI gAjavA lAgyA. sarjanahAranA A apUrva sarjanane joIne Azcaryacakita thayelA devadUtoe prazna karyo, "A mATInA pUtaLAmAMthI Ape zenuM sarjana karyuM ? AvuM sarjana pUrve ame joyuM nathI." sarjanahAre kahyuM, "tamane Azcarya thAya e svAbhAvika che. A to pRthvI paranA jIvananI sarvazreSTha kRti mAnava che. basa, have pRthvI para A mAnavanA jIvananuM sarvatra prabhutva raheze." sarjanahAre hajI potAnI vAta pUrNa karI nahotI, tyAM ja eka devadUta vacce bolI UThyo, "kSamA karajo prabhu, Ape khUba mahenata karIne A mATIne AkAra Apyo, emAM prANa phUMkyA, paNa mAro savAla e che ke A mATe mATInI pasaMdagI zA mATe karI? mATI to tucchamAM tuccha ane jaDamAM jaDa che. A mATIne badale tame sonA athavA cAMdInA AkAramAM Avo prANa phUMkyo hota, to vadhu sAruM thAta. enI ronaka ane zAna-zaukata judAM ja hota." devadUtanI vAta sAMbhaLIne sarjanahAre hasatAM-hasatAM kahyuM, A ja A jIvananuM rahasya che. A mATInA zarIramAM meM duniyAnuM tamAma sukha-sauMdarya ane samagra vaibhava mUkyAM che. tane je jaDa lAge che, te mATImAM AnaMdanuM caitanya phUMkI dIdhuM che. have mAnavI teno icchaze te rIte upayoga karaze." eTale ? ApanI vAtano marma huM samajI zakyo nahIM ?" sarjanahAre kahyuM, "je mAnavI mATInA A zarIrane mahattva Apaze e mATInI jaDatA pAmaze, paNa je jaDatAthI upara UThaze, ene Urdhva cetanAnA AnaMdanI anubhUti thaze. kamaLanI eka pachI eka pAMdaDI khIle, ema eno aMtarano AnaMda satata khIlavA lAgaze." paNa mATI zA mATe ? eno ATalo badho mahimA kema ?" kAraNa eTale ke mATInuM ghara bhAMgatAM saheje vAra nathI lAgatI. AthI mATI racita jIvana kSaNika che. vaLI, e kSaNabhaMgura 1pa prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo 1 105 Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa0 sauthI amUlya bhASA che, mATe ja e jIvananI pratyeka kSaNa mUlyavAna che." sAcI vAta." sarjanahAre kahyuM, "paNa tame mATInA avaguNone juo cho, guNone nahIM. yAda rAkho, A mATImAMthI ja aMkura phUTe che ane mahenata karavAthI sarasa majAno pAka ugADI zakAya che. sonA ane cAMdImAMthI kyAreya aMkura phUTatA nathI. AthI ja meM mArI sauthI mahAna kRti mAnavane mATe mATInA zarIrane karmakSetra banAvyuM." kAzImAM vasatA vidvAna saMte potAnA priya ziSya pAraMgatane bolAvIne kahyuM, "vatsa pAraMgata, varSothI A AzramamAM rahIne teM zAstrAbhyAsa karyo che. meM tane saghaLuM zAstrajJAna zIkhavyuM che. te paNa yathAyogya rIte enuM adhyayana ane svAdhyAya karyo che. have tAre vizeSa jJAnaprApti mATe udyama karavAno che." | ziSya pAraMgate kahyuM, "gurudeva, ApanI pAsethI jJAnacakSu pAmyo chuM. have mAre kaI jJAnasAdhanA karavAnI che enuM mArgadarzana Apo." gurue kahyuM, "have tuM dezabharamAM AvelAM tIrthonI yAtrA kara ane saghaLI bhASA zIkhIne pAcho Ava." gurunI AjJA pramANe pAraMgata dezATana karavA mATe nIkaLI paDyo. ghaNAM varSo pachI e pAcho pharyo, to eNe joyuM ke guru atyaMta vRddha thaI gayA hatA. emanA zarIranI dazA joIne duHkha thAya evuM hatuM. e atyaMta bImAra hatA. paraMtu utsAhI pAraMgata bIjuM kazuM vicAravAne badale praNAma karIne bolyo, "gurudeva, samagra dezanI ekeeka bhASAnuM jJAna meLavIne Avyo chuM. have kazuM meLavavAnuM bAkI rahetuM nathI." saMte zAMtabhAve enA yAtrAvarNana ane bhASAabhyAsanI saghaLI vAto sAMbhaLyA pachI ene pUchavuM, "vatsa, tane koI evI vyakti maLI kharI ke je atyaMta lAcAra hovA chatAM bIjAne madada 106 | prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 107 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa1 | saMsAramAM sAMsArikatAno moha kevo che ? karatI hoya, jAte bhUkhI rahIne bIjAne bhojana ApatI hoya." pAraMgate kahyuM, "hA, evA loko to ghaNI jagyAe mane maLyA, paNa mAre enI sAthe vaLI zI nisabata?" zuM tArA manamAM emane mATe koI sahAnubhUti jAgI nahIM? teM emane premano eka zabda paNa kahyo nahIM ? ATalI badhI bhASA zIkhyo hovA chatAM emanA udAra bhAvanI koI prazaMsA karI nahIM ?'' ziSya kahyuM, "gurudeva, AvI mAthAkUTamAM paDuM to huM ApanA AdezanuM pAlana kaI rIte karI zakuM ? mArI pAse sneha darzAvavAnI, premano zabda kahevAnI ke prazaMsA karavAnI kyAM phurasada hatI, ke emanA tarapha huM dhyAna ApuM." saMte kahyuM, "pAraMgata, tuM saghaLI bhASAmAM pAraMgata thayo kharo, paraMtu e amUlya bhASA zIkhyo nahIM, jene mATe meM tane mokalyo hato. tuM hajI prema, karuNA ane sahAnubhUtinI bhASAthI vaMcita rahyo che. AvuM banyuM na hota to du:khIonAM du:khanI teM upekSA karI na hota. eTale sudhI ke tuM gurunI AvI ruNAvasthA joyA pachI emanA kuzaLakSema pUchaLyA vinA potAnI vAta ja saMbhaLAvato rahyo." pAraMgatane samajAyuM ke badhI bhASAomAM pAraMgata banavuM eTaluM ja pUratuM nathI, paNa e bhASAo sAthe hRdayano prema, paropakAra ane karuNA bhaLavAM joIe. maMtradraSTA, brahmarSi, RtikAra ane tattvajJAnI evA guru vasiSThane eka vAra emanA ziSya pUchyuM, "gurudeva, sAMsArikatA ane bhautikatAnA mohamAM phasAyelI vyakti zA mATe unnati karI zakatI nathI?" guru vasiSTha ziSyane praznanA uttararUpe eka kathA saMbhaLAvI. emaNe kahyuM : AMbAnA vRkSa para kerIo AvI hatI, paNa eka pAkelI kerIne vRkSa para ja coMTI rahevAnI icchA jAgI. ene AMbAno evo to moha vaLagyo ke ene vRkSane choDavuM gamatuM na hatuM. A vADIno mAlika pAkI gayelI kerInI zodha karato AMbA para caDI gayo ane pAkelI kerIo toDavA lAgyo. e samaye vRkSathI vegaLA nahIM thavA mAgatI pAkelI kerIe pAMdaDAMonI ADamAM potAnI jAtane evI chupAvI dIdhI ke jethI vADInA mAlikane kerI dekhAI nahIM. e nIce UtarI gayo, A joIne pelI pAkelI kerI keTalAya judAjudA vicAromAM khovAI gaI. bIje divase savAre pAkelI kerIe joyuM to enI badhI ja paDozI pAkelI kerIo vRkSa parathI adRzya thaI gaI hatI. mAtra ene ja pelA vRkSano moha hajI chUTyo nahoto. paNa sAthosAtha potAnI rojanI paDozI evI pAkelI kerIonI yAda ene satAvavA lAgI. eka vAra to evo vicAra paNa karyo ke nIce kUdI paDuM ane 108 n prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 109. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa2 suvarNamudrAthI huM bImAra paDI jaIza mArAM varSonAM sAthIone jaIne maLuM. paNa vaLI pAcho vRkSano moha ene kheMcavA lAgyo. Ama vRkSa para coMTI rahyuM ke vRkSa parathI kUdI jAuM - evA saMzayamAM ne saMzayamAM e pAkelI kerI kazuM karI zakI nahIM." saMzayano kIDo ene dhIredhIre korI khAvA lAgyo. thoDAka samayamAM e kerI sukAI gaI ane eka divasa e kerI mAtra goTalI ane sukAyelI chAlanA rUpamAM rahI gaI. have koI enA tarapha naja rasudhdhAM nAkhatuM nahotuM. potAnuM AkarSaNa gumAvavAne kAraNe pelI kerI pArAvAra pastAvo ane aphasosa karavA lAgI ke e saMsAramAM koInI sevA karI zakI nahIM ke koInI bhUkha zAMta karI zakI nahIM. enA rasathI koInA caherA para prasannatA lAvI zakI nahIM. vaLI have to potAnI dazA joIne ene lAgyuM ke eno aMta paNa bhAre duHkhada AvavAno che ane banyuM paNa evuM ke eka vAra susavATAbhera pavana Avyo ane kerI DALI parathI tUTIne nIce paDI. | ziSyane A kathAnuM zravaNa karAvyA bAda guru vasiSTha kahyuM, "vatsa, saMsAramAM rahenArI vyaktio sAMsArikatAnA mohamAMthI chUTatI nathI. e jJAnI hovA chatAM satata e vicAramAM DUbelo rahe che ke Aje nIkaLe ke kyAre nIkaLe ane eka divasa evo AvI pahoMce che ke emane A saMsAra choDIne cAlyA javuM paDe che. AvA bhramagrasta loko pelI kerInI mAphaka na ahIMnA rahe che ke na tyAMnA." guru vasiSThanI kathAmAMthI ziSyane potAno uttara maLI gayo. kAzImAM AvelA eka karmakAMDI paMDitanA AzramanI sAme AvelA vRkSa nIce eka mocI besato hato. e mocI haMmezAM prabhubhaktimAM DUbelo raheto. pagarakhAM sIvato jAya ane mastImojathI bhajana gAto jAya, Aja sudhI kyAreya enA tarapha paMDitajInuM dhyAna gayuM. nahotuM, paraMtu eka vAra paMDitajI bImAra paDyA ane pathArIvaza thayA. pathArImAM sUtelA paMDitajIne kAne pelA mocInAM bhajano saMbhaLAyAM ane emane eno rAga ane bhAva baMne sparzI gayAM. emanuM citta roga parathI dUra thayuM, vedanAnuM smaraNa jhAMkhuM paDyuM ane bhajananA harirasamAM lIna banI gayA. jIvanabhara karmakAMDa karanAra paMDitajIne pahelI vAra bhajanarasanA AnaMdano anubhava thayo ane emanuM darda bhUlI gayA. paMDitajIe potAnA eka ziSyane mokalIne e mocIne bolAvyo ane kahyuM, bhAI, tuM sarasa majAnAM bhajana gAya che. moTAmoTA vaidyoe ilAja karyo, topaNa mAro roga ocho karI zakyA nahotA, paraMtu tArAM bhajano sAMbhaLIne huM rogamuktino anubhava karuM chuM." Ama kahIne paMDitajIe ene eka suvarNamudrA ApI ane kahyuM, "basa, A rIte sadA gAto raheje ." mocInA AnaMdano pAra na rahyo. e vAraMvAra pelI suvarNamudrA jovA lAgyo. ene kyAM chupAvI rAkhavI e vize rAtadivasa | llo D prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ ill Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa3 sAmrAjya karatAM bhikSunuM pAtra zreSTha ! ciMtA sevavA lAgyo. dhIredhIre enA kAmamAMthI ekAgratA gumAvI beTho. mAthe ciMtA eTalI savAra thaI gaI ke bhajana gAvAnuM paNa bhUlI gayo. mocIne kAmamAM bedarakArI dAkhavato joIne enA grAhako bIje javA lAgyA. dukAna baMdha thAya evI dazA AvI ane bhajana gAIne prabhubhakti karavAnuM to sAva vIsarI gayo. bhajana baMdha thatAM paMDitajInuM dhyAna emanA roga tarapha gayuM ane roga vadhavA lAgyo. eka divasa mocI paMDitajI pAse Avyo ane suvarNamudrA pAchI ApatAM bolyo, "mahArAja, Apa ApanI A suvarNamudrA pAchI rAkhI lo. mAre nathI joItI." paMDitajIe pUchyuM, " kema ? tane kaMI mAThuM lAgyuM che ? A suvarNamudrA joIne tArA para koIe corI karavAno zaka karyo mocIe kahyuM, "nA jI, evuM kazuM thayuM nathI, paraMtu jo huM A suvarNamudrA rAkhIza, to ApanI mAphaka bImAra thaI jaIza. A suvarNamudrAe to mAruM jIvavuM harAma karI nAkhyuM che. bhagavAnanAM bhajano ane bhAva huM vIsarI gayo chuM. kAmamAM mana lAgatuM nathI eTale dhaMdhApANI baMdha thavA lAgyA che. Aje mane samajAyuM ke potAnI mahenatanI kamANImAM je sukha che, e parAyI suvarNamudrAmAM paNa nathI. A suvarNamudrAne kAraNe to paramAtmA sAtheno mAro saMbaMdha visarAI gayo. Apa Ano svIkAra karo." paMDitajIe A suvarNamudrAno svIkAra karyo ane mocIe AnaMdabhera vidAya lIdhI. bhagavAna buddha eka nagaranA udyAna pAsethI pasAra thavAnA hatA. rAjyanA anubhavI maMtrIe rAjAne vinaMtI karI ke nagara bahAranA uMdhAnamAM bhagavAna buddha padhAre che, tyAre emanA svAgata mATe rAjAe javuM joIe. AnAthI bhagavAna buddhanAM darzananuM mahAbhAgya prApta thaze. anubhavI maMtrInI A vAta sAMbhaLIne rAjA gusse thayo ane bolyo, "maMtrIrAja , viveka ane aucitya e ghaNAM mahattvanAM che. ema kaho ke bhagavAna buddha sAme cAlIne rAjAne mahelamAM maLavA AvavuM joIe, e ja aucityapUrNa gaNAya." maMtrIe Azcarya pragaTa karatAM kahyuM, "mahArAja, Apa bhagavAna buddhathI sArI rIte paricita cho. emanA jJAna ane tyAgane Apa jANo cho. jJAnI ane tyAgInA sAme cAlIne darzana karavAM joIe." maMtrIrAja, bhagavAna buddhano darajjo zo che ? samAjamAM e kayA sthAne birAje che ? e to mAtra bhikSu che ane huM rAjA chuM, samajyA !" ghamaMDI rAjAnI AvI dalIlathI anubhavI maMtrIne AghAta lAgyo ane eNe maMtrIpadethI tyAgapatra ApyuM. rAjAe ene bolAvyo ane kahyuM, "tame bhUlathI tyAgapatra lakhI nAkhyuM che. tamArI gerasamaja thaI lAge che. ghamaMDane kAraNe 112 1 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ li3 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahIM, paNa sthAnanI uccatA ane garimAne kAraNe ja bhagavAna buddhanuM svAgata karavA jato nathI, Akhare huM eka vizALa rAjyano rAjA chuM, kharuM ne !" "mahArAja ! ghamaMDa ke haThAgraha e moTAI nathI. tame e bhUlI gayA cho ke buddha paNa kyAreka mahAna rAjakumAra hatA. vizALa rAjyanA svAmI banI zake tema hatA, paraMtu adhyAtmaprApti mATe ane potAno janma sArthaka karavAnA hetuthI emaNe svecchA ane prasannatAthI rAjavaibhavano tyAga karIne bhikSunuM pAtra grahaNa karyuM che. bhikSunuM pAtra tamArA sAmrAjyathI ghaNuM zreSTha che. tame bhagavAna buddhathI ghaNA pAchaLa cho, kAraNa ke e rAjA banyA pachI bhikSu banyA che, emanA manamAM dayA ane karuNA hatI ane tethI adhyAtmane paMthe gayA che ane tame hajI rAjA ja rahyA cho." maMtrInI vAta sAMbhaLIne rAjAnAM abhimAna ane moTAI naSTa thayAM. e ja samaye teo maMtrInI sAthe bhagavAna buddhanA svAgata arthe nagara bahAranA udyAnamAM gayA. 114 D prasannatAnAM puSpo 54 bhUkhyAne bhojana, e sauthI moTI pUjA ! pUjA karavA besI gayelA sAdhakane ekAeka khyAla Avyo ke gharamAM prasAda to che nahIM ! e vAtane Aje e sAva bhulI ja gayo hato. eNe enA AjJAMkita putrane bolAvIne pAMca rUpiyAnAM keLAM lAvavAnuM kahyuM. eno putra doDato-doDato bajAramAM gayo ane pAMca rUpiyAnAM keLAM kharIdyAM. hAthamAM keLAM laIne e ghara tarapha Avato hato, tyAM eka bALaka enI pAchaLa-pAchaLa Avato hato ane keLAMnI bhIkha mAgato hato. e hAtha laMbAvIne satata kaheto hato, "huM khUba bhUkhyo chuM, mane keLuM Apa, nahIM to huM bhUkhathI marI jaIza." A chokaro Ubho rahyo ane eNe keLuM ApavAno vicAra karyo, tyAM to e bhUkhyA bALakanI mA enAM bIjAM garIba ane bhUkhyAM bALakone laIne A chokarAne gherI vaLI. AjIjI karIkarIne e keLAM mAgatAM hatAM. chokarAne thayuM ke keLAM ghera laI javAne badale A bhUkhathI taraphaDatI mAtA ane tenAM bALakone ApavAM vadhAre sArAM che. eNe A keLAM ApyAM ane pachI bAjumAMthI pANI lAvIne emane pivaDAvyuM. pelI garIba mAtA ane saMtAnonI sudhA to zAMta thaI. emaNe A chokarA prati kRtajJatA vyakta karI. emano AnaMda joIne A chokarAnI AMkhomAM jhaLajhaLiyAM AvI gayAM, paraMtu sAthosAtha khAlI hAthe ghera jatAM Dara lAgavA lAgyo. prasannatAnAM puSpo - 115 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sothI moTo kudaratano kAyado e vicAravA lAgyo ke enA pitA khUba nArAja thaze. kadAca gusse paNa thAya ke bhagavAnano prasAda eNe bIjAne khavaDAvIne emanI pUjA niSphaLa karI. eka kSaNa to A chokarAne vicAra Avyo ke gharane badale bIje cAlyo jAuM. paraMtu vaLI manamAM thayuM ke ema karaze, to gharanA loko pArAvAra ciMtA karaze. e gabharAtogabharAto ghera pahoMcyo ane joyuM to enAM pitA enI rAha jotAM hatAM. chokarAe gharamAM dAkhala thatAM sAthe potAnI bhUlano svIkAra karyo ane kahyuM, "mArAthI bahu moTI bhUla thaI gaI ke meM prasAda mATe kharIdelAM keLAM bhUkhyAM garIbone khavaDAvI dIdhAM. emane bhUkhyAM joIne huM rahI zakyo nahIM. huM jANato hato ke AnAthI bhagavAna ApanA pratye ane mArI tarapha khUba nArAja thaze, paNa karuM zuM ? mArAthI emane bhUkhathI TaLavaLatAM joI zakAya nahIM." sAdhaka pitAe putrane kahyuM, "tuM vyartha bhaya seve che. bhUkhyA garIbane khavaDAvavAthI bIjI moTI pUjA kaI hoI zake ? teM to mArI pUjA sArthaka karI che ane Izvarano huM AbhArI chuM ke eNe mane tArA jevo putra Apyo che." Ama kahIne pitAe putrane dhanyavAda ApyA. dezabaMdhu cittaraMjanadAsanA pitA udAra ane sevAbhAvI hatA. koI paNa dIna-duHkhI emane tyAMthI khAlI hAthe pAcho pharato nahIM. gAMThanuM gopIcaMdana ghasIne paNa bIjAne madada karavA tatpara rahetA. paraMtu AnuM pariNAma e AvyuM ke teo paiseTake ghasAvA mAMDyA. samaya jatAM evo vakhata Avyo ke emane devALuM kADhavuM paDyuM. pitAno A udAra svabhAva dezabaMdhu cittaraMjanadAsane vArasAmAM maLyo hato. emanI udAratA, sevAparAyaNatA ane dezapremane kAraNe teo sarvatra 'dezabaMdhu' tarIke khyAti pAmyA hatA. cittaraMjanadAsa khUba mahenata karIne bhaNyA ane tene pariNAme agraNI dhArAzAstrI banyA. kAyadAnA niSNAta tarIke emanI gaNanA thavA lAgI. potAnA kuTuMba para devALa kADhyuM hovAnuM je kalaMka lAgyuM hatuM te dUra karavAno cittaraMjanadAse prayatna karyo. emaNe je lokonI je kaMI 2kama bAkI hatI tenI vigata ekaThI karavA mAMDI. e leNadAronI zodha karavA lAgyA. A joIne emanA eka sAthIe kahyuM, 'tamArA pitAe devALuM kADhyuM hatuM ane adAlatamAM noMdhAvyuM hatuM. adAlate emane devALiyA jAhera karyA hatA. to pachI tamAre ATalI moTI rakama ApavAnI zI jarUra ? tame to kAyado jANo 116 | prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ il7 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cho. ane kAyadAnI dRSTie tamAre eka pAI paNa cUkavavAnI thatI nathI.' dezabaMdhu cittaraMjanadAse kahyuM, 'kAyado e ja jIvananuM nirNAyaka paribaLa nathI. mArI najare to badhA karatA sauthI moTo guNa e prAmANikatA che.' dezabaMdhu cittaraMjanadAsanA mitrae kahyuM, 'vAha ! tame ja dhArAzAstrI thaIne tame ja kAyado pALatA nathI ? tamAre to kAyadAnI kalamonuM pAlana karavuM joIe.' A sAMbhaLatA ja dezabaMdhu cittaraMjanadAse kahyuM, 'A badhA kAyadAo karatAM naitika kAyadAo haMmezAM UMcA hoya che. ene vizeSa mAna ApavuM joIe.' Aje mANasa kAyadAno upayoga gerakAyade kAmo mATe kare che. vaLI kAyado paNa eTalo vilaMbathI nyAya toLe che ke jyAre kAyadAno kazo artha raheto nathI. Ave samaye sauthI mahattvanI bAbata e che ke kAgaLa paranA kAyadA karatAM kudaratanA kAyadAne vadhu mahattva ApavuM joIe. 118 - prasannatAnAM puSpo 56 jagatanA sarvottama sauMdaryanI zodha "A jagatanuM sarvottama sauMdarya zemAM chupAyeluM che ?" evo savAla eka yuvakanA manamAM jAgyo ane enA uttaranI zodha mATe TheraThera bhramaNa karavA lAgyo. eka sAdhaka pAse AvIne eNe potAnI jijJAsA pragaTa karI, tyAre sAdhake sAhajikatAthI kahyuM, "sauthI sarvottama to zraddhA che. e zraddhA mATI ke paththarane paNa IzvaramAM parivartita karI de che." yuvaka AgaLa cAlyo. ene rastAmAM premaghelI yuvatI maLI ane ene A prazna pUchyo, tyAre yuvatIe kahyuM, "premanuM sauMdarya e jagatanuM sarvottama sauMdarya che, eTale e premanA jore vyakti duniyAnI moTAmAM moTI zaktine jhukAvI zake che." yuvatIe A uttara Apyo, e samaye eka ghAyala yoddho lohI nIMgaLatI hAlatamAM hatAza thaIne, mAMDamAMDa DagalAM bharato ghara tarapha jato hato ane A yuvake ene A savAla karyo, to teNe kahyuM. "A jagatamAM sarvottama che zAMti. yuddhano mahAsaMhAra huM najare joIne Avyo chuM. meM joyuM che ke kaI rIte IrSA ane lobhane vaza thaIne khelAtuM yuddha aneka mAnavIonI jiMdagI barabAda kare che. keTalAMya kuTuMbone besahArA banAvI de che ane keTalIya strIonuM saubhAgya jhUMTavI le che." prasannatAnAM puSpo - 119 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evAmAM eka raDatI-kakaLatI strI maLI. yuvake ene AvuM karuNa AkraMda karavAnuM kAraNa pUchyuM, to strIe kahyuM, "mArI dIkarI ramatAM-ramatAM kyAMka khovAI gaI che. huM ene zodhI rahI pa7 zreSTha paMDita caraNamAM mUke kharo ? yuvake potAne mUMjhavato savAla karyo, tyAre e strIe kahyuM, bhAI, jagatamAM sauthI moTI bAbata hoya to te mAnI mamatA. badhA prakAranA prema ane badhI siddhiothI mahAna che mAtAnuM vAtsalya.'' A sAMbhaLatAM ja yuvaka coMkI UThyo. ene yAda AvyuM ke je sarvottama sauMdaryanI zodhamAM jagatabharamAM dhUmI rahyo, paNa kharuM sauMdarya to enI mAtAnA vAtsalyamAM raheluM che. eNe vicAryuM ke sarvottama sauMdarya e sApekSa bAbata che. dareka vyakti potAnI sthiti, saMjogo ane AvazyakatA mujaba amuka bAbatane sarvottama gaNe che. jenA manamAM je artha rahelo hoya, te pramANe enI najaramAM e sarvottama hoya che. keTalAya divaso sudhI zAstrArtha cAlyA pachI mahArAja caMdraguptanI vidvatsabhAmAM mahApaMDita bhAravine vijetA ghoSita karavAmAM AvyA. A mahApaMDite potAnA guru ane pitA pAsethI prApta karelA jJAnanA baLe bhAratavarSanA ekeeka paMDitane zAstracarcAmAM parAsta karyA. mahArAja caMdragupta emanuM bhavya sanmAna karyuM, eTaluM ja nahIM, kiMtu paraMparA anusAra A mahApaMDitane hAthI para besADIne emanA mastaka upara cAmara jhulAvatA-jhulAvatA ati sanmAnapUrvaka emanA ghara sudhI laI gayA. potAnA putra bhAravinA vijayane joIne mAtA-pitAnA hRdayamAM AnaMdano sAgara UmaTI paDyo. bhAravi mAtA-pitA pAse gayo, paraMtu haMmeza mujaba emanA pagamAM jhUkIne praNAma karyA nahIM. mAtA putranuM A parivartana pArakhI gaI ane pitA pAmI gayA ke putramAM bhAratavarSanA zreSTha paMDita hovAno garva jAgyo che. Avo zreSTha paMDita nIco namIne caraNamAM jhUke kharo ? eka vAra mahApaMDita bhAravie pitAnI sAthe saMvAda karavA prayatna karyo, paraMtu pitAe enI vAta para vizeSa lakSa na ApatAM bhAravine emano upekSAbhAva khaTakavA lAgyo. eNe mAtAne AnuM kAraNa pUchayuM, tyAre mAtAe kahyuM, "he putra, tArA vyavahArathI tArA pitAne du:kha pahoMcyuM che. tuM Aje bhAratavarSano zreSTha mahApaMDita banyo, tenI pAchaLa tArA pitAnuM keTaluM moTuM yogadAna 120 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 121 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa8 | deha para pIDA ane AtmA sAva alipta ! che, te tuM bhUlI gayo che. jIvanabhara tane jJAnaprApti thAya te mATe tArA gurunI sAthosAtha emaNe paNa prayAsa karyo che. ene kAraNe tuM Aje AvA ucca sthAne pahoMcyo che." bhAravie kahyuM, "e vAta sAcI ke pitA pAsethI huM zAstrajJAna pAmyo chuM, paNa A vijaya to meM mArA jJAnanA baLe meLavyo A sAMbhaLIne bhAravinI mAtA hasI paDI ane bolI, "mAtra tArA jJAnanA baLe ? enI pAchaLa pitAnA AzIrvAda ane mAtAnI mamatA rahelI che, te tuM bhUlI gayo. sAMbhaLa, zAstrArtha mATe tuM gayo hato, e divasomAM tArA pitAjIe tArA vijaya mATe vizeSa sAdhanA karI hatI. e divasomAM emaNe mAtra jala ja grahaNa karyuM hatuM. je jJAnanA baLa para tuM sarvazreSTha ghoSita thayo che, eno pAyo racanAra to tArA pitA che. emaNe ApelA jJAnanuM RNa tuM cUkavI zakIza kharI ?" mAtAnI vAta sAMbhaLIne bhAravinuM mAthuM zaramathI jhUkI gayuM ane te pitAnI pAse jaIne emanA pagamAM paDIne kSamAyAcanA karavA lAgyo, tyAre bhAravinA pitAe kahyuM, - "putra, Aje mane adhika AnaMda che. tuM zreSTha paMDita banyo tyAre thayelA AnaMda karatAM paNa vadhAre. AnuM kAraNa e ke jJAnaprAptimAM koI sauthI moTo avarodha hoya to te ahaMkAra che. sAruM thayuM ke te samayasara A avarodhane oLakhI lIdho ane dUra paNa kya." gAmanI bahAra AvelA AzramamAM vasatA saMta pAse eka yuvaka Avyo ane eNe varSothI enA manamAM ghoLAtI jijJAsAnuM samAdhAna pUchyuM. eNe savAla karyo, ayodhyAnA rAja gAdI gumAvanAra rAmane vanavAsa maLyo, chatAM enAthI kema du:khI thayA nahIM? yogI mahAvIranA sADAbAra varSanA sAdhanAkALamAM emanA para aneka upasargo (Aphato) AvyA, chatAM emane kema koI du:khano anubhava na thayo? Isu khristane bresa para caDAvIne jAtajAtanAM kaSTa ApavAmAM AvyAM, chatAM emaNe enA du:khano kema anubhava na karyo ane vaLI potAne AvI sajA karanAra AtatAyIonA kalyANa mATe prArthanA karI ? mIrAMbAI hasate mukhe jhera gaTagaTAvI gayAM. AvuM bane kaI rIte ?" saMta yuvakanI vAta sAMbhaLIne hasyA ane bAjumAM paDeluM lIluM nALiyera ApatAM kahyuM, "tamArA praznano javAba pachI ApIza, pahelAM A nALiyera toDIne emAMnuM koparuM mane Apo." yuvAne lIluM nALiyera toDyuM to kharuM, paNa emAMthI koparuM juduM maLyuM nahIM. e saMta pAse pAcho Avyo, to saMte vaLI ene eka sUkuM nALiyera ApyuM ane kahyuM, "jarA, A nAriyeLa toDIne juo to ?" yuvAne e nALiyera toDyuM. emAMthI koparuM juduM nIkaLyuM 122 1 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 123 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa9 | jJAnane guphAmAM rAkhavuM nirarthaka che ! eTale e doDato-doDato saMtanI pAse Avyo ane kahyuM, "lo, A koparuM." saMte kahyuM, "yuvAna, A ja tamArI zaMkAnuM samAdhAna che. rAma, mahAvIra, Isu khrista ke mIrAM jevI vyaktio sUkA nALiyera jevI hoya che, jemAM bahAranI chAla ane koparuM judAM hoya che. emane mana deha ane AtmA bhinna hoya che. je pIDA deha para thatI hoya che, tenI kazI asara emanA AtmAne thatI nathI. AthI ja teo potAmAM masta rahIne sahunA kalyANano vicAra karatAM hoya che. jyAre sAmAnya mAnavI lIlA nALiyera jevA hoya che, jemAM nALiyeranI malAI nALiyera sAthe coMTelI hoya che, judI hotI nathI. ema emanA zarIra sAthe emanI Asakti vaLagelI hoya che, jethI deha ane AtmAnI bhinnatAno emane khyAla Avato nathI." saMtanI vAta sAMbhaLIne yuvAnane Asakti ane anAsaktino mahimA samajAyo ane sAthosAtha deha paranA sukha ane duHkhanA baMdhanane pAra rahelA AtmAnI kalyANabhAvanAno khyAla Avyo. muni bhAradvAja UMDI guphAmAM besIne ghora tapazcaryA karatA hatA ane Ama tapa karatAM-karatAM keTalAya mahinA ane varSo vItI gayAM. jevA utkRSTa jJAnI, evA ja mahAtapasvI. eka vAra devarAja indra guphAnI bahAra AvIne sAda pADyo. "he muni bhAradvAja , tame kyAM cho ? tame kyAM cho?" aMdarathI muni bhAradvAje javAba Apyo, "tame koNa cho ke je mArI tapazcaryAmAM avarodha Ubho karo cho. huM tapa karuM chuM. bahAra AvavAno nathI, mATe pAchA cAlyA jAva." devarAja iMdra e divase to pAcho cAlyA gayA, paraMtu pharI be divasa bAda guphA pAse AvIne jorathI bolyA, "maharSi bhAradvAja, huM svayaM devarAja indra tamane bahAra AvavA nivedana devarAja indranuM nAma kAne paDatAM ja maharSi bahAra AvyA ane bolyA, "prabhu, huM ApanI zI sevA karI zakuM ?" devarAja indra kahyuM, "huM tamArI pAse yAcanA karavA Avyo mArI pAse yAcanA ? A garIba ane daridra paMDita pAse evuM te zuM hoya, je ApanI pAse na hoya?" iMdre kahyuM, "RSirAja , A duniyAmAM ApanAthI vadhu koI 124 [ prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo 125 Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Go ApaNI philmanA ApaNe ja darzaka ! dhanavAna nathI, paraMtu tame tamAruM dhana mAtra tamArI pAse ja rAkho cho. jJAnanI paraba banAvIne enuM pANI sahune pAtA nathI. mArI icchA che ke ApanuM dhana jana-jana sudhI pahoMce." "prabhu, A garIba brAhmaNane Apa sauthI vadhu dhanavAna kahIne enI majAka to karatA nathI ne !" devarAja indra kahyuM, "maharSi, jemanI pAse duniyAmAM sauthI vadhu jJAna, vidyA ne dharma che, enAthI vadhu moTo dhanavAna koNa ? mArI dRSTie to e sauthI moTo garIba che ke jenI pAse duniyAbharano khajAno hoya, paNa jJAna, vidyA ke dharma na hoya." maharSie kahyuM, "prabhu, mane AjJA Apo. huM Apane mATe zuM karI zakuM tema chuM ?" devarAja indra kahyuM, "maharSi, atyAre samAjamAM ajJAnatA ane rUDhivAditA khUba phelAyAM che. ene pariNAme chaDecoka zoSaNa ane atyAcAra cAlI rahyAM che. tame tamArI jJAnagaMgAthI lokone jAgrata karIne yogya mArge lAvI zako tema cho. Ane mATe Ape A guphAmAMthI bahAra nIkaLIne janasamUhanI vacce javuM paDaze. eka jJAnInuM kartavya che ke e potAnA jJAnanI jyoti jana-jana sudhI pahoMcADe." maharSi bhAradvAje devarAja indranI yAcanAno svIkAra karyo ane guphAmAMthI bahAra nIkaLIne dezanA khUNekhUNe bhramaNa karIne lokajAgRtinuM kAma karyuM. nidrAdhIna evA mithilAnA rAjavI janake svapnamAM evuM joyuM ke koI videzI rAjA enA rAjya para AkramaNa karIne ene ghora parAjaya Ape che ane dezanikAla kare che. mAtra kamara para eka vatra vIMTALIne rAjA janaka nagaranI sImA para bhaTakI rahyA che. atyaMta bhUkhyA thayelA rAjA janaka gheraghera bhIkha mAge che ane tyAM emanI dayAjanaka sthitine joIne nokarone karuNA jAgatAM emane kaMIka bhojana ApavAnuM vicAre che, kiMtu bhojana pUrNa thaI gayuM hovAthI have mAtra tapelImAM coMTI gayelI baLelI khIcaDInA thoDA dANA rahyA hatA, e rAjA janakane ApyA. A varadAna samuM bhojana karavA jAya, te pahelAM eka samaDI ekAeka dhasI AvI ane enA jhapATAne kAraNe baLelI khIcaDI paDI gaI ane rAjA janaka ghAyala thayA. emanA hAthamAMthI lohI vahevA mAMDyuM. bhUkha ane vedanAne kAraNe mukhamAMthI cIsa nIkaLI gaI. AnI sAthe ja rAjA janakanI UMgha UDI gaI ane emanI svapnasRSTi adRzya thaI gaI. mahAlayanA vaibhavazALI khaMDamAM vaibhavI zaiyA para sUtelA mahArAja janaka UMDA vicAramAM paDI gayA ke svapnamAM joyeluM jagata sAcuM hatuM ke ughADI AMkhe dekhAtuM A ja gata sAcuM ? rAjAne muMjhavatA A praznano koI saMtoSakAraka uttara ApI zakyA nahIM. evAmAM RSi aSTAvakra mithilA AvyA ane rAjAe emane prazna karyo ke emAMthI sAcuM zuM ? 126 1 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 127 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTAvakre dhyAna dvArA samagra paristhitinuM Akalana karIne kahyuM, "he rAjanU, svapnamAM bhUkhano anubhava thato hato, tyAre tame kyAM hatA ?" rAjA janake kahyuM, "tyAre huM tyAM ja hato." "ane atyAre Apa kyAM cho ?' "atyAre ApanI samakSa rAjamahAlayamAM chuM." aAvakre kahyuM, "rAjan, tamArI svapnanI avasthA paNa satya nahotI ane A jAgrata avasthA paNa satya nathI. satya e to draSTA che, je svapna, jAgRti ane gADha nidrAnI badalAtI avasthAonuM sAkSI che. A satyamAM ja jIvananI kahAnI chupAyelI che. jo ApaNe jIvanamAM banatI ghaTanAone vinA kAraNe mahattva ApIe nahIM ane ApaNuM ciMtana Atmatattva para sthira rAkhIe, to jIvananI pratyeka avasthA AnaMdapUrNa banI raheze." jIvananA raMgothI sukhI ane duHkhI thavAne badale sAkSIbhAve vanArane paristhitinuM parivartana kazI asara karI zakatuM nathI, ApaNA jIvananI philmanAM dazyo eka pachI eka pasAra thAya ane ApaNe thiyeTaranI khurazI para besIne nirAMte ene nihALatA hoIe ! 128 - prasannatAnAM puSpo 61 sarakhI bhakti chatAM garIbane vizeSa suvidhA? gAmanI bahAra AvelA maMdiramAM amIra ane garIba baMne prabhupratimA samakSa jaIne hRdayanA UMDA bhAvathI pUjA-arcanA karatA hatA. maMdiramAM Izvara samakSa ghIno dIpaka pragaTAvavAno rivAja hato, AthI amIra potAnA gherathI zuddha ghI laI Avato ane prabhu samakSa dIpaka pragaTAvato. garIbanI Izvara pratyenI bhakti eTalI ja hatI, paraMtu e zuddha ghI kharIdI zake tema nahoto, tethI enI icchA hovA chatAM maMdiramAM ghIno dIpaka pragaTAvI zakato nahIM. ene badale e roja sAMje telathI dIvo pragaTAvato ane te dIvo potAnI galInA nAke mUkI Avato. e galImAM ghaNuM aMdhAruM hatuM ane sAMja paDe tyAMthI ghaNA loko pasAra thatA hatA. teone mATe telanA dIvAnuM ajavALuM rasto batAvanAruM banyuM. thoDI rAta vIte, tyAM to dIvo bujhAI jAya ane e galImAM AvanArAonI avarajavara paNa baMdha thaI jatI. varSo sudhI A niyama paLAto rahyo. amIra sAMje maMdiramAM ghIno dIvo kare ane garIba sAMje rastA para telano dIvo mUke. baMne vRddha thayA ane emanuM avasAna thatAM svargalokamAM pahoMcyA. paraMtu svargalokamAM amIrane sAmAnya sagavaDa ApavAmAM AvI ane garIbane khAsa ucca zreNInI suvidhAo ApavAmAM AvI. amIra akaLAyo. enAthI A anyAya sahana thayo nahIM. eNe jaIne dharmarAjane pUchyuM, prasannatAnAM puSpo - 129 Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 e pUjA nahIM, sodo banI jAya ! ame baMne samAna rIte Izvarabhakti karatA hatA. are, huM to maMdiramAM ghIno dIpaka paNa pragaTAvato hato, jyAre A nirdhana evuM kazuM karato nahoto, tema chatAM mArA karatAM ene vadhu suvidhA zA mATe ? vaLI, huM vepAra bhale nakalI ghIno karato hato, paraMtu prabhune to haMmezAM asalI ghI caDAvato hato." amIranI vAta sAMbhaLI dharmarAje hasIne kahyuM, "kiMmatathI puNyano mahimA aMkAto nathI, kiMtu kAryanI upayogitA ane hRdayanI bhAvanA para puNya nirbhara che. maMdira to pahelethI ja prakAzamAna hatuM. temAM tame eka vadhu dIvo pragaTAvyo, jyAre A garIbe evA sthAna para prakAza phelAvyo ke jenAthI hajAro vyaktione lAbha maLyo. dharmano mULa uddeza sAmAnya mAnavInI unnati che. jo dharma-karmathI sAmAnya mAnavIne lAbha maLe nahIM, to eno artha zo ? A garIba sAmAnya mAnavIono vicAra karyo ane ethI ene tamArA karatAM ucca zreNInI suvidhA prApta thaI." ghutamAM parAjita pAMDavo ghanaghora vanamAM AvyA, kiMtu hastinApuranI rAjasabhAnAM e dRzyo emanA cittamAMthI khasatAM nahotAM. badhA vanamAM AgaLa prayANa karatA hatA, paraMtu bhUtakALa emane satata pAche pagale kheMcato hato. emanI apamAnabharI sthitine e bhUlI zakatA na hatA. kyAreka pAMDavone potAnAM kAryo mATe pazcAttApa thato hato. vicAratA hatA ke zA mATe hastinApuranI rAjasabhAmAM draupadIne hoDamAM mUkI ? vaLI dilamAMthI vAraMvAra vasavaso jAgato hato ke zA mATe dhUta khelavA gayA ? pazcAttApa sAthe prabhuprArthanA karatA hatA ke pharI AvA koI durvyasananI jALamAM phasAvuM nathI ke jethI jIvanamAM AvI du:khada apamAnajanaka paristhiti Ave. eka divasa dharmarAja yudhiSThira vRkSa nIce besIne IzvaranuM dhyAna dharatA hatA. draupadIe emane dhyAnastha mudrAmAM joyA. emanA caherA paranI prasannatA draupadIne sparzI gaI. dhyAna pUrNa thatAM dharmarAja yudhiSThire netro kholyAM, tyAre draupadIe pUchavuM. mahArAja , dhyAnamAM Apa kevA tallIna thaI gayA hatA ! huM to ApanI A avasthA joI ja rahI." dharmarAja yudhiSThire kahyuM, "paramAtmAnA dhyAnamAM to pUrNa manathI ja tallIna thavAnuM hoya ne !" to pachI e paramAtmA pAse Apa kema evI prArthanA 130 1 prasannatAnAM puSpo ' prasannatAnAM puSpo [ 131 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karatA nathI ke satyano jaya thAya ane asatyano parAjaya thAya. asatyanA pakSe rahelA kauravo ApaNane herAna-parezAna kare che. A paramAtmAne kaho ne ke e ApaNAM saghaLAM kaSTo dUra karI de." dharmarAja yudhiSThire kahyuM, "priya draupadI, sAcI vAta to e che ke pratyeka vyaktine potAnAM karmonuM phaLa bhogavavuM paDe che. jevuM vAvIe evuM laNIe, e dharmazAstrono siddhAMta sAva sAco che, AthI IzvaranI pAse dhyAna karatI vakhate ke pUjA karatI vakhate huM kazuM mAgato nathI. hA, eTaluM jarUra mAguM chuM ke mArA jIvanane enI ArAdhanAthI sArthaka karI zakuM evuM baLa Ape." draupadIe kahyuM, "ghanaghora vanamAM nisahAya avasthAmAM ATalAM badhAM du:kho anubhavIe chIe, chatAM Izvara pAse tame kema kazuM mAgatA nathI ?" yudhiSThire kahyuM, "pUjA ane dhyAnano marma ane mahattva e che ke enA dvArA ApaNuM jIvana sArthaka karIe. jo Izvara pAse ApaNe mAgIe to pUjA e sodo banI jAya. eka prakAranI badalAnI ke vaLataranI apekSAe thatuM kArya banI jAya. pachI te dhyAna nahIM, balake vyApAra banI jAya." e divase draupadIne dhyAna-pUjAno marma samajAyo. 132 - prasannatAnAM puSpo 63 daMDa karatI vakhate bALapaNanI smRti jAge che dakSiNa bhAratanA prasiddha keLavaNIkAra zrInivAsa zAstrI eka vizvavidyAlayamAM upakulapati tarIke kAmagIrI bajAvatA hatA. A vizvavidyAlayanA keTalAka adhyApakone vidyArthIone nAnI ke sAmAnya bhUla badala daMDa karavAnI Adata hatI. koI vidyArthI vargamAM ekAda divasa thoDo moDo Ave eTale tarata daMDa phaTakAratA. koI melAM kapaDAM paherIne Ave to ene zArIrika sajA uparAMta amuka rakamano daMDa thato. koI ekAda divasa gerahAjara rahe to paNa ene daMDa phaTakAravAmAM Avato. guno nAno hoya ke moTo, paNa te daMDane pAtra gaNAto. AvA vidyArthIo zrInivAsa zAstrI pAse AvatA ane potAnI vAta rajU karatA. zrInivAsa zAstrI vidyArthIonI muzkelIne samajatA hatA ane tethI kyAreka daMDanI sajA mApha paNa karI detA. dhIredhIre adhyApakone kAne A vAta gaI. emaNe jANyuM ke teo je vidyArthIne daMDa kare che, emAMthI keTalAkano daMDa upakulapati mApha karI de che ! adhyApako ekatrita thayA. emaNe vicAryuM ke AvI rIte vidyArthIne karelo daMDa mApha karavAmAM Ave to vizvavidyAlayanI zista kaI rIte jaLavAya ? bIjI bAbatamAM samAdhAna thaI zake, paraMtu sajA pAmelA vidyArthInI bAbatamAM koI samAdhAna hoya nahIM. jo Ama daMDa mApha karI devAze, to A vidyArthIone koInI bIka rahe nahIM. teo gerazista AcaratAM saheje acakAze nahIM. prasannatAnAM puSpo - 133 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 maitrIrUpI satyathI joDAyelo chuM adhyApakonuM pratinidhi maMDaLa zrInivAsa zAstrI pAse gayuM ane emaNe emanI phariyAda rajU karI, zrInivAsa zAstrIe kahyuM, "tamArI vAta sAcI che. tamArA jeTalo ja huM saMsthAnI zistano AgrahI chuM, paraMtu koIne daMDa karuM chuM tyAre mane mAruM bALapaNa yAda Ave che." adhyApako Azcarya pAmyA. AmAM vaLI bALapaNanI smRtinI vAta kyAMthI AvI ? upakulapati zrInivAsa zAstrIe kahyuM, "bALapaNamAM mArI Arthika sthiti ghaNI nabaLI hatI. phInA paisA mAMDamAMDa ekaThA thatA hatA. pAThyapustako to bIjAnAM lAvIne vAMcato hato. dhovAnA sAbunA gharamAM paisA nahIM, AthI kyAreka melAM kapaDAM paherIne nizALe javuM paDatuM. eka vAra AvAM melAM ane gaMdA kapaDAM paheravA mATe vargazikSake mane ATha AnAno daMDa karyo. jenI pAse sAbu kharIdavAnA paisA na hoya, te vaLI A daMDa kyAMthI bharI zake ? e divase khUba 2Dyo. zikSakane vAraMvAra AjIjI karI. chevaTe paDozIe madada karatAM daMDa bharIne abhyAsa cAlu rAkhI zakyo. AthI Aje jyAre koI vidyArthIne daMDa karavAmAM Ave che, tyAre mane mArA bALapaNanI e ghaTanA yAda Ave che. e garIbI yAda Ave che. ethI vidyArthInI paristhiti jANIne huM enA daMDane mApha karuM chuM. evuM na bane ke o daMDane kAraNe ene abhyAsa choDI devo paDe." potAnA bALapaNanI smRti varNavatAM zrInivAsa zAstrInI AMkhomAMthI AMsunI dhArA vahevA lAgI. dasa divasanA mahAsaMhAra pachI pitAmaha bhISma duryodhanane kahyuM ke have tuM verano tyAga karIne kurukSetranuM yuddha baMdha kara. temAM ja tAruM ane mAnavajAtinuM zreya che, paraMtu sattAlobhI duryodhane kazoya uttara ApavAne badale avinayathI mukha pheravI lIdhuM. dasamA divasanI rAtre pitAmaha bhISmane maLavA mATe karNa jAya che. yuddhabhUmimAM bANazaiyA para sUtelA bhISma ekamAtra karNane ja ekAMtamAM maLavAnI taka ApI hatI. bANazaiyA para sUtA pachI duryodhana ke arjunane paNa teo ekAMtamAM maLyA nathI. potAnA rakSakone dUra karIne bhIkha mahArathI karNane maLe che, tyAre karNajanmanuM rahasya jANanAra bhISma jevA duHsaha vIrane pitAmaha tarIke karNa prati svAbhAvika rIte vAtsalya jAge che. pitAmaha bhISma potAno eka hAtha laMbAvIne karNane vahAla kare che, pachI e ja hAtha UMco karIne bhUtakALanI saghaLI kaDavAza bhUlI gayAno saMketa Ape che. bhIma karNane kahe che ke bANavidyAmAM, zastrasaMdhAnamAM ane astrabaLamAM tuM arjuna ane kRSNano barobariyo vIra karNane bhIma dvArA kevI bhavya aMjali ! A sAMbhaLI karNa gargada thaI gayo. enI AMkhomAM AMsu AvI gayAM. eNe pitAmaha bhISma pAse yuddhamAM pravRtta thavAnI anujJA sAthe AzIrvAda mAgyA. pitAmaha bhISma karNanA vaMzarahasyane jANatA hatA. bIjI 134 1 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo 1 135 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ duryodhanane mATe yuddhamAM laDIza, kAraNa ke enI sAthe maitrIrUpI satyathI huM joDAyelo chuM." pitAmaha bhIkhe kahyuM, "karNa, tuM pAMDavo mATe verabhAva dharAve che, arjunane mATe vizeSa. have jo tuM e verabhAva choDI zakato na hoya to svargaprAptinI icchA sAthe yuddha kara. tane mArA AzIrvAda che. tArI mAtA kuMtIne yaza maLe evuM kArya karaje , ene lAMchana na lagADato." ema kahI pitAmaha bhISma AzIrvAda ApavA hasta UMco karyo. karNa namIne teno sparza karyo ane vaMdana karIne vidAya lIdhI. bAju A mahAsaMhAra aTakAvavA mATe Atura hatA. ka mAgelA AzIrvAdanA uttaramAM bhIme kahyuM, "karNa, yuddhamAM saMmilita thavAnI, laDavAnI AjJA ApuM kharo. icchA paNa rAkhuM ke tuM tAruM pUrepUruM zaurya-parAkrama A yuddhamAM dAkhava, paraMtu aMte AmAM vijaya arjunano che, kAraNa ke enI sAthe kRSNa che." tethI zuM? ema dhArIne yuddhamAMthI pAcho haTI jAuM to mahA vizvAsaghAta gaNAya ?" bhIkhe kahyuM, "karNa, hajI vicAra kara. tuM pAMDavono jyeSTha bhrAtA che. emanA pakSamAM mokhare rahIne tAre laDavuM joIe. Ama karIza to emano vijaya e tAro vijaya gaNAze." karNanI sAme A trIjI kasoTI hatI. pahelo prayatna viSTi mATe hastinApura AvelA zrIkRSNa karNane pAMDavone pakSe lAvavAno karyo hato. bIjo prayatna ene janma ApanArI mAtA kuMtIe karyo ane trIjo prayatna pitAmaha bhISma karI rahyA hatA. karSe pitAmahane kahyuM, "huM badhuM jANuM chuM ane mane emAM koI saMzaya paNa nathI, paraMtu jeNe mArA para mahAna upakAra karyo che evA paramamitra duryodhana samakSa meM pratijJA karI che ke tArAM saghaLAM duSkara kAryo huM pUrNa karIza. duryodhane mane aMgarAja banAvyo. Adara ane mAna-sanmAna ApyAM. enuM aizvarya bhogavyA pachI mArAthI e pratijJAne niSphaLa na karAya. pitAmaha, A duryodhana mATe huM saghaLuM cauchAvara karavA taiyAra chuM. mAruM zarIra, putra, patnI, yaza ane aizvarya - e badhA sAthe huM duryodhananA pakSe chuM. yaza choDavo paDe, zarIra haNAya ke aizvaryano nAza thAya, topaNa 136 | prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo 1 137 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa dAna karatAM sevA mahattvanI che AryasamAjanA sthApaka, vedonA UMDA abhyAsI, agraNI samAjasudhAraka ane mahAna dezabhakta svAmI dayAnaMda sarasvatInI pratibhAthI aMjAI gayelA eka yuvake kahyuM, "svAmIjI, tame dezamAM dhArmika, sAmAjika ane rAjakIya bAbatamAM pracaMDa krAMti sarjI che. mRtyu pachInAM kriyAkAMDono virodha karyo che. vaLI samAja sevAne tame ghaNuM mahattva ApyuM che, AthI mAre Apane sarvasva samarpita karIne samAjasevA karavI che." svAmI dayAnaMda sarasvatIe kahyuM, "samAjane mATe jAta ghasI nAkhavAno tAro vicAra jarUra sAro che." garIba yuvake kahyuM, "svAmIjI, mArI samAjasevAnA preraNAdAtA Apa ja cho, dezanI daridratAnuM Ape ApeluM dAMta hajI mArA manamAM taravare che. potAnA ekamAtra saMtAnanuM avasAna thatAM enA zabane nadImAM vahAvI detI strI enA ja kaphanathI potAnI lAja DhAMke che. A satya hakIkata mArA hRdayane khaLabhaLAvI mUkyuM che ane tethI ja huM mAruM sarvasva dAna ApavA ane Apane jIvana samarpita karavA Atura chuM." svAmI dayAnaMda sarasvatI garIba yuvAnanI Arthika paristhiti jANatA hatA tethI emaNe kahyuM, "bhAI, AvI utAvaLa na kara. tArI garIbAI ane javAbadArI huM jANuM chuM. tAre mAthe parivAranA poSaNanI javAbadArI che." yuvAne kahyuM, "svAmIjI, jenuM jevuM bhAgya haze ema thaze. mAre mAruM jIvatara eLe javA devuM nathI, e sAcuM ke huM rAjAmahArAjAnI jema moTuM dAna karI zakIza nahIM, paraMtu mAre mArI pAse je kaMI dhana che te Apane samarpita karI jIvana kRtArtha karavuM che. A mahAmUlo mAnava avatAra maLyo ane puNya-dAna na kare to mAruM jIvatara eLe gayuM gaNAya." svAmI dayAnaMda sarasvatIe dRDha avAje kahyuM, "sAMbhaLa, ghara ane parivAranI phikara choDIne tuM badhuM dAnamAM ApI daIza to tAro avatAra eLe gayo kahevAya. dAnanI rakamamAMthI bALakone barAbara dUdha ApavuM ane pauSTika khorAka Apavo te pahelI vAta che. pachI puNyadAnano vicAra karaje. paisA karatAMya tana ane manathI karelI sevA Izvarane copaDe vadhu lakhAya che. samajyo." garIba yuvAne kahyuM, "paNa mAre to jIvana sArthaka karavuM che. dAna-puNya sivAya Ano bIjo koI upAya che kharI ?" jarUra, parivArane sneha karavo. pArakAnA bhalAno vicAra karavo. duSTa vicAra ane duSTa kRtyathI dUra rahevuM - e dharmAcaraNa che ane dharmAcaraNa e ja jIvana sArthakya che. samajyo !" yuvakane jIvananuM satya samajAyuM. ghara-parivAranI yogya saMbhALa lIdhA pachI ja jagatakalyANanI vAta thaI zake. 138 [ prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo 1 139 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ha bhAgyamAM caNA nathI, kAMkarA che ! mahArASTranA bhaktisaMpradAyanA pravartaka ane bhAgavata dharmanA pravaktA saMta jJAnezvare mAtra bAvIsa varSanI vaye samAdhi lIdhI. emano 'bhAvArthadIpikA' nAmano graMtha Aje 'jJAnezvarI' tarIke sarvatra vikhyAta che, eka vAra saMta jJAnezvaranA be ziSya tanaya ane manaya vacce vivAda jAgyo. vivAda jAge te paNa svAbhAvika hatuM, kAraNa ke mAnavajIvanane bhAgya ghaDe che ke karma e savAla emane mUMjhavato hato. tanaya mAnato hato ke bhAgye ja jIvana vidhAyaka che ane e pramANe ja jIvanamAM ghaTanAo ane paristhiti sarjAya che. bIjo ziSya manaya mAnato hato ke bhAgyanuM koI vizeSa mahattva nathI. karma ane puruSArtha ja kvanamAM pradhAna che. baMne vacce ghaNI dalIlo thaI, paraMtu koI nirNaya sadhAyo nahIM, AthI aMtima nirNayane mATe baMne saMta jJAnezvara pAse gayA. saMta jJAnezvare kahyuM, "tamArI A samasyAno ukela jarUra ApIza, paraMtu te pUrve tamAre mArI eka zarata pALavI paDaze. AvatIkAle vahelI prabhAtathI AkhI rAta sudhI baMdha koTaDImAM tamAre rahevuM paDaze. tamane bhojana ke pANI kazuMya nahIM maLe. bIjA divase savAre tame e baMdha koTaDImAMthI bahAra nIkaLo, pachI huM tamArA praznano uttara ApIza." bIje divase saMta jJAnezvare baMnene nAnI baMdha koTaDImAM pUrI dIdhA. ghaNo samaya pasAra thaI gayo. manaya bhUkhathI akaLAvA lAgyo. eNe tanayane kahyuM, "are mitra ! peTamAM Aga lAgI che. cAla, A aMdhArI koTaDImAM Ama-tema tapAsa karIe, kadAca kazuM khAvA yogya maLI jAya." tanaye hasIne kahyuM, "mitra, AvI jhaMjhaTa zA mATe kare che ? bhAgyamAM haze te sAMpaDaze. ahIM tAre mATe kazuM khAvA yogya nathI, mATe zAMtithI bhAgyane bharose besa." puruSArthamAM mAnanAra manaya aMdhArI koTaDImAM Amatema kazuMka zodhavA lAgyo ane ene eka UMce rAkhelI nAnI mATalI maLI gaI. emAM zekelA caNA hatA. enA AnaMdano pAra na rahyo. eNe tanayane kahyuM, "joyo ne karmano mahimA ! tuM bhAgyane AdhAre besI rahyo, to kazuM maLyuM nahIM ane mane sarasa majAnA zekelA caNA maLyA." tanake kahyuM, "emAM ATalo badho garva zAno kare che ? tArA bhAgyamAM zekelA caNA pAmavAnuM lakhyuM haze eTale tane maLyA, samajyo ? manaya ema hArI khAya tevo nahoto. eNe kahyuM, "jo tuM bhAgyane ja zreSTha mAne che to A mATalAmAM caNA sAthe keTalAka kAMkarA che, te kAMkarAno tuM svIkAra kara. tArA nasIbamAM caNA nathI, kAMkarA che tema mAnIne bhUkhyo cUpacApa sUI jA." tanaye kAMkarA svIkArI lIdhA. vahelI savAre jJAnezvare baMnene aMdhArI koTaDImAMthI bahAra kADhyA ane kahyuM, "kaho, kevo rahyo tamAro anubhava ?" 140 | prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 141 Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 67 sabhAmAM sauthI vadhu sukhI koNa ? manaye saghaLI vAta saMbhaLAvIne kahyuM, "e nAnI mATalImAMthI maLelA zekelA caNA meM khAdhA ane kAMkarA bhAgyavAdI tanayane ApyA." saMta jJAnezvare kahyuM, "manaya, teM karma karyuM tethI tane khAvA mATe zekelA caNA maLyA e sAcuM, paNa tanaya bhAgyazALI ke ene kazIya mahenata karyA vinA hIrA maLyA. tuM jene aMdhArI rAtre kAMkarA mAnato hato, te hakIkatamAM hIrA hatA. meM ja ene caNAmAM bheLavyA hatA.' | baMne ziSyo punaH vimAsaNamAM paDyA. bhAgya zreSTha ke karma zreSTha eno koI nirNaya tAravI zakyA nahIM. tyAre saMta jJAnezvare kahyuM. "baMne zreSTha che, kAraNa ke bhAgya ane karma baMne parasparanA pUraka che, karma vinA bhAgya adhUruM che ane bhAgya vinA karma apUrNa che." zIla, samAdhi ane prajJA e ja jIvanavizuddhino sAco mArga che evo upadeza ApatA bhagavAna buddha bhAratavarSamAM vihAra karatA hatA. emaNe virATa yajJono virodha karyo, to enI sAthe janasamUhamAM AtmA-paramAtmAnI zuSka carcAnuM mahattva ochuM karyuM. sukha-lAlasAne lIdhe pAmara banI gayelA lokone sAce mArge vALyA. samAjane brahmacarya ane tyAgano mahimA samajAvyo. teo bhikhuo sAthe vihAra karatA-karatA pATaliputra nagaramAM AvI pahoMcyA. eka divasa bhagavAna buddhanI sabhAmAM samrATa mArca, senApati, mahAmAtya sahu koI upasthita hatA. bhagavAna buddhanA priya ziSya bhikhu AnaMda to hoya ja. emaNe bhagavAna buddhane prazna karyo, ApanI A sabhAmAM beThelA janasamudAyamAM sahuthI adhika sukhI koNa che ?" bhagavAna buddha kSaNabhara mauna rahyA. sabhAjano para daSTipAta karyo. sabhAmAM sannATo chavAyelo hato. sahu koI vicAravA lAgyA ke sauthI sukhI mAnavI koNa hoya ? samrATa mArca jevo rAjavaibhava konI pAse che ? koIe vicAryuM ke mahAmAtya jevI sattA konI pAse che ? koInA manamAM ema hatuM ke sauthI sukhI to nagarazreSThI haze, jenI apAra samRddhi sahukoInI IrSAno viSaya che. paraMtu bhagavAna buddhanI najara to cheka khUNAmAM beThelI kRSakAya 142 1 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo [ 143 Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evI eka garIba ane sAmAnya vyakti para gaI. eNe sAdAM vastro paheryAM hatAM. enA caherA para zAMti hatI. bhagavAna buddhe enA tarapha saMketa karatAM kahyuM, "A sabhAmAM sauthI vadhu sukhI e che." comera Azcarya phelAI gayuM. AvI vyakti sauthI vadhu sukhI? AthI bhikhkhu AnaMde punaH prazna karyo, "bhante ! A sabhAmAM samrATa mArca, mahAmAtya, senApati, nagarazreSThI sahu koI upasthita che ane emAM kaI rIte cheka khUNe beThelo pelo sAmAnya mAnavI sauthI sukhI hoI zake ?" pratyuttara ApavAne badale bhagavAna buddhe pratyeka sabhAjanane emanI manokAmanA vize pUchyuM ane bhaviSyamAM e zuM prApta karavA cAhe che te aMge jANakArI meLavI. chelle pelA garIba, sAmAnya mANasane pUchyuM ke "tAre zuM joIe che ?" "kazuM ja nahIM." bhagavAna buddhe punaH AgrahapUrvaka pUchyuM, "paNa tArI koI icchA to haze ne ? zI che tArI icchA ?" garIba mAnavIe kahyuM, "Ape pUchyuM ja che, to mArI icchAnI vAta karuM ke basa, mArA manamAM evo bhAva pedA karo ke jethI mArA manamAM koI icchA ja pedA na thAya." sabhAne praznano uttara ane mananuM samAdhAna maLI gayuM. sukha e dhana, vaibhava, sattA ke vezabhUSAmAM nathI, paraMtu vyaktinA aMtaramAM che. $ 144 - prasannatAnAM puSpo 68 lAcAra banAve nahIM, te dAna cheka nAnI vayathI vyApAra kheDanAro vepArI have vRddha banI gayo hato. AkhI jiMdagI eNe kamANI karavA pAchaLa gALI hatI. dravya upArjana sivAya enuM bIjuM koI lakSya nahotuM. have buDhApo dekhAvA lAgyo tyAre e vicAra karavA lAgyo ke Aja sudhI satata saMpatti ekaThI karI rahyo chuM, paNa kyAreya eno saravALo karavAno samaya maLyo nathI. lAva, jarA gaNatarI karI lauM. vepArI potAnI saMpattinI gaNatarI karavA beTho to khyAla Avyo ke enI pAse to karoDo rUpiyA ekaThA thayA che. ene thayuM ke have dAna-puNya karavAno avasara AvI gayo che. gaNatarIbAja vepArI vicAravA lAgyo ke koI evI jagAe dAna karuM, ke jethI dhanano sadupayoga thAya ane puNyanI prApti paNa thAya. lAMbA samaya pachI eNe vicAryuM ke eka virATa maMdira bAMdhuM ke jethI lokone puNya karavAnuM sthAna maLe. vaLI ema paNa vicAryuM ke kazAya kAmadhaMdhA vinAnA lokone Arthika sahAya ApuM. trIjo evo paNa vicAra Avyo ke koI sadAvrata zarU karuM ke jethI bhUkhyAMne anna maLe. zubhakAryano prAraMbha karavA mATe zubhamuhUrta kaDhAvavA e vepArI saMta pAse gayo ane saMtane potAnI maMdira, bekArone sahAya ane sadAvratanI yojanAnI vAta karI. enI A yojanAo sAMbhaLIne saMta nirAza thaI gayA. prasannatAnAM puSpo - 145 Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vepArIne to ema hatuM ke saMta ene zAbAzI Apaze, ene badale saMta gaMbhIra banIne UMDA vicAramAM DUbI gayA. thoDA samaya pachI emaNe vepArIne kahyuM, "bhAI, tArI pAse jeTalI saMpatti che eTalA to A dezamAM sadAvrata para nabhanArA loko che. kazoya kAmadhaMdho na karatA keTalA pramAdIone tuM sahAya karIza ? vaLI A badhA mahenata karavAne badale maphatanuM khAvA lAgaze ane thoDAka samayamAM tArI saghaLI saMpatti kharcAI jatAM tane koI puNyalAbha prApta thaze nahIM." saMtanI vAta sAMbhaLIne vepArI dvidhAmAM paDI gayo. eNe hAtha joDIne saMtane kahyuM, "mahArAja, Apa ja koI mArga sujhADo. mAre zuM karavuM joIe ?" saMte kahyuM, "tamArI bhAvanAnuM parivartana karazo, to tame jarUra tamAruM dhyeya siddha karI zakzo." "e kaI rIte thaI zake ?" saMte kahyuM, "virATa maMdira, kAma vinAnA mANasone sahAya ke sadAvratane badale vidyAlaya, udyogazALA ane cikitsAlayonI sthApanA karo. jethI loko svastha banaze. zikSita thaze ane kharekhara udyamI banI raheze. jo teo udyama kare to emane bhikSAvRtti karavAnuM, sadAvrata para nabhavAnuM ke corI karavAnuM mana nahIM thAya. AvI rIte dayA-dAna karavAthI loko vadhu udyamI ane mahenatu banaze. e ja sAcuM dAna che ke je dAna vyaktine lAcAra ke yAcaka banAve nahIM, paraMtu svAbhimAnathI jIvana jIvatAM zIkhave." # 146 - prasannatAnAM puSpo 69 | saMhAralIlAnuM pariNAma anizcita hoya ! nadInA kinArA para AvelI eka UMcI retALa TekarIne mATe be rAjyo sAmasAme yuddhe caDyAM. A TekarI para potAno adhikAra che evo baMneno dAvo hato ane have e dAvAne adhikAramAM badalavA taiyAra thayA hatA. baMne rAjyonI senAo sAmasAme AvIne UbhI rahI. baMne rAjAoe prANAnte paNa TekarI para Adhipatya meLavavAno huMkAra karyo. baMnene potIkuM baLa batAvavuM hatuM ane sAmA pakSane parAjita karavo hato. evAmAM bhagavAna buddha e mArgethI nIkaLyA ane emaNe joyuM to rAjAo potapotAnI senA sAthe yuddha khelavA mATe susajja ane Atura hatA. bhagavAna buddhe A yuddhanuM kAraNa pUchyuM, to baMnee potapotAnA dRSTikoNathI vAta karI. baMnee potAno dAvo sAco hovAnuM kahyuM. A sAMbhaLIne bhagavAna buddhe kahyuM, "tamAro hetu A retALa TekarI para potAnuM rAja jamAvavAno che, paraMtu mAre jANavuM e che ke tamAre mATe A retALa TekarI koI rIte upayogI che kharI ? enuM koI prajAkIya ke AMtarika mUlya che kharuM ?" baMne rAjAo vicAramAM paDyA. emane to prabhutva sthApavAno ahaMkAra poSavo hato. paNa kyAreya evo vicAra nahoto karyo ke A TekarIno upayoga zo ? enuM AMtarika mUlya zuM ? baMne rAjAoe kahyuM, prasannatAnAM puSpo D 147 Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 mazAlathI bhItara prakAzita na thAya "Ama to A TekarInI amArA mATe koI upayogitA nathI, to pachI AMtarika mUlyanI vAta to kyAMthI Ave?" buddhe kahyuM, "tame baMne A retALa TekarI mATe yuddha karazo, to e yuddhamAM ghaNA sainiko haNAze. keTalAya azvono kaccaraghANa nIkaLaze. kone khabara kadAca tame paNa yuddhamAM khapI jAva. kazuM ja nizcita nathI. saMhAralIlAnuM pariNAma sadAya anizcita hoya che. kharuM ne !!" baMne rAjAoe buddhanI vAtano svIkAra karyo. "to zuM A sainikonuM ane tamAruM jIvana A retALa TekarIthI ochuM mUlyavAna che ? ene mATe aneka sipAIo ane kadAca tame prANa nyochAvara karo, te yogya che ?" rAjAoe hyuM, "nA evuM nathI. manuSyanuM jIvana to amUlya che." buddhe kahyuM, "to pachI tame evA amUlyane evI bAbata mATe dAva para lagAvo cho ke jenuM koI AMtarika mUlya nathI. A retALa TekarIne mATe aneka sipAIonAM lohI vahevaDAvavA iccho cho. koI vyartha vastu mATe amUlyane veDaphI nAkhe kharuM ? jenuM kazuM AMtarika mUlya nathI ene mATe Avo saMhAra zuM yogya che ?" bhagavAna buddhanI vAta sAMbhaLIne rAjAono krodha zAMta thayo ane baMnee saMdhi karI lIdhI. vAda-vivAdano e jamAno hato ane kauzAMbInA eka prakhara vidvAne potAnI sAthe vAda-vivAda karavA AvelA eka pachI eka diggaja vidvAnone parAjaya Apyo. dhIredhIre A prakhara vAda-vidvAnanI kIrti samagra dezamAM prasarI. A mahAvidvAnane ema thayuM ke mAre samagra vizvamAM jJAnano prakAza phelAvavo che. jJAnanA prakAzanuM pratIka che saLagatI mazAla. AthI teo hAthamAM mazAla laIne eka nagaramAMthI bIjA nagaramAM bhramaNa karavA lAgyA. emanA AvA vartanathI Azcarya pAmIne koI pRcchA karatuM to kauzAMbInA A vidvAna kahetA, "A vizvamAM ajJAnano aMdhakAra eTalo badho gADha che ke ene naSTa karavA mATe huM A saLagatI mazAla laIne jJAnano prakAza phelAvuM chuM." eka vAra A prakhara vidvAna eka nagaramAMthI bIjA nagaramAM jaI rahyA hatA, tyAre emane rastAmAM eka bhikSu maLyA. bhikSue vidvAnanA hAthamAM saLagatI mazAla joI. emanA be-cAra ziSyo e mazAla saLagatI rahe te mATe emanI AsapAsa cAlatA hatA. koInA hAthamAM telanuM pAtra hatuM, to koI e mazAla olavAI na jAya te mATe ADA UbhA rahIne ene pavananA jhapATAthI bacAvavA prayatna karatA hatA. bhilue vidvAnane mazAlano marma pUkyo, to vidvAne kahyuM, 148 1 prasannatAnAM puSpo prasannatAnAM puSpo 149 Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "jagatane ajJAnanA aMdhakAramAMthI jagADavA huM utsuka thayo chuM. mazAla e saMdeza Ape che ke jAgo, tamArI copAsano aMdhakAra dUra karo. prakAza pAmo." vidvAnanI vAta sAMbhaLIne bhikSu khaDakhaDATa hasI paDyA. emaNe kahyuM, "A te kevuM ? jo tamArI AMkho suryanA sarvavyApta prakAzane joI zakatI nathI, to emAM duniyAno nahIM, tamAro doSa che. ane kyAM che aMdhakAra ? he vidvAna puruSa ! tame mane eTaluM kahezo ke A tamArI saLagatI mazAlathI bhItaranA ajJAnano gADha aMdhakAra dUra thAya kharo ?" eTale zuM ?" bhikSue kahyuM, "lokonA hRdayamAM rahelA ajJAna ane zikSAnA aMdhakArane dUra karavAnI AvazyakatA che. tame tamArA jJAna ane vidyAthI tene dUra karI zako ane emanA hRdayane prakAzamaya banAvI zako. A rIte mazAla laIne cAlavAthI to tame tamArA tela, zrama ane jJAna - traNeyane vyartha naSTa karI rahyA cho." 150 prasannatAnAM puSpo che D prahanatAnAM puSo 9