Book Title: Prabuddha Jivan 2008 08
Author(s): Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Catalog link: https://jainqq.org/explore/526001/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ T vArSika lavAjama rUA. 125/- tA. 16 oNgasTa, 2008 chUTaka nakala rUA. 10/- 1 ** zrI muMbaI jaina yuvaka saMghatuM mAsika mukhapatra * * prabuddha jIvana | vikrama saMvata : 2064 vIra saMvata : 2534 zrAvaNa suda - tithi - 15 | parvAdhirAja paryuSaNa parva vizeSAMka jina-vacana Atma damana varaM me appA daMto saMjameNa taveNa ya / mA haM parehi dammato baMdhaNehiM vahehiM ya / / -3ttarAdhyayana-2-16 saMyama ane tapathI huM mArA AtmAnuM damana karuM e ja uttama che. bIjA loko baMdhanamAM nAkhIne ke vadha karIne mArA AtmAne dame tenA karatAM A sAruM che. saMyama aura tapa ke dvArA meM apanI AtmA kA damana karUM yahI acchA hai / anya loga baMdhana aura vadha ke dvArA merA damana kareM - isa se yaha acchA hai / It is better that I should restrain myself by self-control and penance rather than being subdued by others with fetters and violence. (DaoN. ramaNalAla cI. zAha graMthita 'bina-vana' mAMthI) - - - - - - - - - - -- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -- Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 Amana pathArI bahAra karAvI 1929nI sAlamAM bApujI thoDo vakhata himAlayamAM kausAnI rahyA hatA. himAlayamAM rAte ThaMDI ane dhummasa pArAvAra hoya che. chatAM bApujI to potAnA niyama anusAra tyAM paNa rAne khullAmAM ja sUtA hatA. eka rAte vAghanuM eka baccuM bApujInA bichAnA pAse AvIne karI gayuM. nainitAlathI AvelA keTalAka kAryakartAo bApujInA atithisatkAra mATe tyAM rahetA hatA, temAMnA eka jaNe A baccAne joyuM hatuM. bIje divase bApujIne e binA kAvI; khullI jagAne badale aMdara sUvAno badhAMe Agama karyo. bApujI to e sAMbhaLIne jANI kazuM gaMbhIra banyuM ja na hoya ema mAtra khUba hasyA ane teno haMmeza mujaba khullAmAM ja potAnI pathArI karAvI ! bA roja to aMdara sUtAM hatAM. paNa A joIne bAe paNa potAnI pathArI bahAra karAvI ! _mahendra meghANI saMpAdita 'gAMdhI gaMgA'mAMthI prabuddha jIvana tA. 16 oNgasTa, 2008 'samaNasuttuM' jevI rIte IslAmano dharmagaMja kurAna che, khristI dharmano mAnya graMtha bAIbala che, hiMdu dharmano mukhya graMtha bhagavadgItA jAya che. bauddha dharmanuM myapada che, evI ja rIte jaina dharmano koI eka pratinidhika sarasAmAnya graMtha hovo joIe evA vicArane kendramAM rAkhIne vinobA bhAranI merA 1976mAM 'samasta ' zIrSaka heThaLa eka nuM makAna yajJa prArasana samini (vaDodarA) taraphathI thayuM. aneka jainAcAryA, jaina vidvAnoe sAthe maLIne muLa Agama graMtho ane anya keTalAka mAna sugraMthomAMthI kulle 746 gAthAo pasaMda karIne e 'samAsutta graMthanI racanA karI. emAM rdhamaja bhASAmAM mULa jAya, e jamAno saMskRta pardhAnuvAda mukavAmAM Avyo che ane sAmA pAnA upara gAthAno gujarAtI gadyAnuvAda che, je zrI amRtalAla gopANIe karyo che. sarjana-sUci krama kRti (1) papAro padhirAja (2) parvomAM mahAna parva paryuSaNa parva (3) jaina dharmanA vizeSo (4) 'bhAva:' svarUpa darzana (5)'AA-mimAMsA-devA masUtra svAmI samantabhadra-graMtha paricaya (6) kasturabA sevAzrama marolI (7) covIsa tIrthaMka2 (8)sUtra (9) aSTamaMgala (10)pistALIsa Agamo (11) jara deva! micchAmi dukkaDama (12) zrI devacaMdajI racita zrI saMprati jina stavana (13) jaina pAribhASika zabdakoza (14) sarjana svAgata (10) paMtha paMtha pAtheya : madhamadhatA sAdhucarita DaoN. mukuMdarAya joSI sAthe vAMcana yAtrA kartA DaoN. dhanavaMta zAha pa. pU. munizrI vAtsalyadIpa DaoN. pravINa darajI DaoN. kavina zAha DaoN. haMsA zAha sacina saMkalita zrIharSazI saMkalita DaoN. mahe2vAna bhamagarA zrI sumanabhAI ema. zAha DaoN. jitendra bI. zAha DaoN. kalA zAha zrImatI nInA jagadIza saMghavI pRSTha kramAMka 3 4 6 12 16 17 17 21 24 26 29 32 33 36 prabuddha jIvana : grAhaka yojanA - 1 varSanuM lavAjama rUA. 125/-(U.S. $ 9) 0 3 varSanuM lavAjama rUA. 350/-(U.S. $ 26) 0 5 varSanuM lavAjama rUA. 550/-(U.S. $ 40) 0 10 varSanuM lavAjama rUA. 1000/-(U.S. $75) deg kanyA kariyAvara AjIvana lavAjama rUA. 2000/-(U.S. $ 100) kyAreya paNa jAXkha na levAnI pratijJA sAthe 1929thI zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanuM A mukha patra 'prabuddha jIvana' pratyeka mahinAnI 16mI tArIkhe aviratapaNe pragaTa thAya che ane gujarAtI prajAne preraNAtmaka ciMtana pIrasatuM rahe che. = zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanA peTano, Ajivana sabhyo ane gujarAtanA saMto tema ja vaicArika mahAnubhAvone 'prabuddha vana' vinA mUlye pratyeka mahine arpaNa karAya che. Arthika rIte nukasAnImAM pragaTa thatA A 'prabuddha jIvana'ne saddhara karavA 'prabuddha jIvana nidhi'nI sthApanA karela che jemAM dAnavIro yathAzakti potAnA dAnano pravAha mokalI rahyA che. vicAradAnanA A yajJamAM Apane paNa ApanA taraphathI dhanadAna mokalavA vinaMtI che. 'prabuddha jIvana nidhi' ane 'kanyA kariyAvara AjIvana lavAjama' ApanArane AvakaverAnI 80 G kalama anvaye karamuktanuM pramANapatra ApavAmAM Avaze. ceka 'zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha'nA nAme mokalazo.koI paNa mAsathI grAhaka banI zakAya che. zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha, 33 mahamadI minAra, 14mI khetavADI, e.bI.sI. TrAnsapaoNrTanI bAjumAM, muMbaI-400004. TeliphonaH 23820296 menejara Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Regd. With Registrar of Newspaper for India No.RNI 6067/57 0 varSa : (50) + 18 0 0 aMka: 8 0 0 tA. 16 oNgasTa, 2008 0 0 0 zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanuM mAsika mukhapatra 0 0 Ugly 606 0 0 prabuddha jIvana pAkSika 1939thI 1989 : 50 varSa 0 0 vArSika lavAjama rUA. 125/-00 chUTaka nakala rUA. 10-00 taMtrIH dhanavaMta ti. zAha padhAro parvAdhirAja he! parvAdhirAja paryuSaNa! padhAro! padhAro ane amArA tana, mana, samAcAra vAMce tyAre e paLe ja hiMsAno bhoga banelA jIvane mATe eka citta, buddhi ane AtmAmAM birAjo. amArI mokSa prAptinI vAMchanAnuM navakAranuM smaraNa karIne pachI ja moMmAM annajaLanI padharAmaNI kare ane Apa mahAnimitta cho. tame sAMsArika ane bhautika occhava utsava nathI 'hiMsAdAtAne paramAtmA sabuddhi Ape evI parama kRpALune prArthanA kare ! paNa Apa tapa, jJAna ane bhakti dvArA thatI karma nirjarAthI saMsAracakramAMthI he mahAmaMgaLakArI parvAdhirAja! amane evI preraNA Apo ke bAhya amane mukta karI mokSa paMthe dorI janArA mahAna AdhyAtmika parva ne puNya kriyAothI nahi paNa aMtarthAnathI ame prabhu bhakti karIe ane AtmAne preraka cho! paryuSaNa=pari+uSaNa. pari eTale samagra prakAre ane uSaNa paramAtmAmAM lIna karIe. jIvananI koI paNa asukha paLe amArA manamAM eTale Atma samIpa AvIne vasavuM. A arthane amArA zvAsocchavAsamAM krodha pragaTe nahi, kAraNa ke krodha to divAsaLI jevo che, pahelAM e svayaM bharI dejo. mAtra ATha ja divasa mATe ja nahi paNa Apa have to amArA baLe pachI anyane bALa! amArI bhItara rahelo "aha" amane zodhyo na aMtima zvAsa sudhI amArAmAM virAjI raho evI ame Apane prArthanA jaDe. nitya darzana, pUjA, vyAkhyAna zravaNa, pratikramaNa ane sAmAyika amArA karIe chIe. to ja mokSa mArganA amane darzana thaze. amArA karmonI jIvanano niyamita denika krama banI jAya. 18 pApa sthAnakothI dUra rahIe nirjarA karavA Apa padhAryA cho to amane jIvanabhara evA zubha karma ane 14 guNasthAno tarapha amArA AtmA ane jIvananI gati thAya. karavAnI ane azubha karmothI dUra rahevAnI dRSTi Apajo. jethI amAruM he jJAna ArAdhaka parvAdhirAja ! amane evA AzIrvAda Apo ke amane jIvana karmarahita banatuM jAya. amArI aMdara beThelA caMcaLa manane Apa pU. AcArya bhagavaMta sAdhu-sAdhvIzrIonuM sAnnidhya prApta thAya jethI amane nAthajo, e abudha mana vAre vAre amArA pApa karmonuM nimitta bane che. yat kiMcit paNa samyak darzana, samyak jJAna, samyak caritranI prApti thAya. ene Apa premathI samajAvajo, na samaje to jJAna, tapa ane bhaktinuM rAga-dveSathI mukta thaie. dAna ane tyAganI uccatama bhAvanA amArA mahattva samajAvI satya darzana karAvajo. Aje potAnI sattA ane potAnA jIvanamAM guMthAI jAva...ame vANInA nahi, maunanA sAdhaka banIe. amArI siddhAMtonuM mahattva sthApita karavA mATe vizvanA bauddhiko ane sattAzakti jihA upara vacanabaddhatA ane satya Asanastha bano. svAmIoe hiMsAnuM zastra ugAmI abudha janone potAnA sAdhana banAvI he bhava tAraka mahArAja! jenonA badhAM saMpradAyo, zvetAMbara, mUrtipUjaka, nirdoSo upara nirdaya rIte atyAcAra karI rahyAM che. he parvAdhirAja ! e sthAnakavAsI, terApaMthI ane digaMbara e sarvenA tame priyamAM priya cho! sarvene buddhi Apajo ane bhoga banelAnA manamAM dveSa ane verane kSamA, mArdava, Arjava, tyAga, saMyama, tapa, satya, zauca, akiMcanatA ane pravezavA na dezo ane emanA hRdayane kSamA bhAvathI zaNagArajo. ahiMsA brahmacarya vagere guNothI badhAM ApanuM pUjana kare che, ane kSamApanAno ane aparigraha vinA jagata zAMti ke jagata samRddhi zakya ja nathI e divasa to jaina mATe ja nahi, paNa samagra saMsAra mATe ananya che. micchAmi vicAra vizvanA aNu aNumAM prasarAvajo. "" sAco e haThAgrahamAMthI e dukkaDam e jaina dharmanI jagatane amUlya bheTa che. bauddhikone mukti apAvo. zarIra hatyA e ja mAtra hiMsA nathI, paNa koInA he jagata jJAnadarzaka parvarAja ! tamArA guNa gAvA besIe to dharatIno manane duHkha pahoMcADavuM e paNa mahAna hiMsA che eno e arthanAda vizvanA paTa nAno paDe, samudranA nIra jeTalI zAhI paNa ochI paDe ane dharatI aNue aNumAM gUMjato karI dejo , mArA parva deva! upara pragaTelA kASTanI kalama paNa alpa lAge! he karuNAdhAraka, karuNAdhirAja, parvAdhirAja ! pratyeka jainane evI he prajJAdhAraka parvAdhirAja ! Apane amArA koTi koTi vaMdana! pratijJA levaDAvo ke savAra, sAMja ke rAtre jyAM jyAM jyAre jyAre hiMsAnA | dhanavaMta zAha Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 prabuddha jIvana parvomAM mahAna parva 35. pU. munizrI vAtsalyadIpa parva eTale pavitra divasa. paryApaNa eTale AtmAnuM zaraze. AtmasaMnidhinA maMgaLanuM parva eTale paryuSaNa, pavitra sAdhanAnAM maMDANa pavitra samayamAM ja thaI zake, sAnukULa vAtAvaraNanA nirmANa vinA thato navI kriyAno prAraMbha bahu lAbhakAraka na nIvaDe ane AtmAnuM sAnidhya pAmavAnI UMDI ane kalyANamayI kriyA karavAnI che temAM to keTalI badhI sAnukULatA apekSita banI rahe che ? AtmasAdhanAnI zubha zarUAta parvanA samayamAM karavAnI hoya che. paryuSaNamAM thanArI sAdhanA AtmalakSI che. samagra jainadarzanano pAyo AtmA che. Atmatattva zAzvata dravya che. a-mRta ane akhaMDa AtmA, karmavargaNA chedIne zAzvata sukhanI saMprApti kare e A sAdhanAno maMgaLabhAva che. jIva, zAzvatasukhanI caramasImAe pahoMce, Adhi, vyAdhi ke upAdhino ane sparza suddhAM na thAya te mATe pUrvAcAryoe parvonI sAdhanAno mArga kahyo che. kiMtu balihArI e che ke AtmA jeTalI aNaprIcha vastu mAnavIne A jagatamAM ekeya nathI! mAnavInI vadhumAM vadhu najIka AtmA birAje che, ane ene ja e jANato nathI! jIvananI samagra vedanAnuM vRkSa AmAMthI sarjAya che. ane Ajano mAnavI e nathI jANato enAM kAraNo samajavA jevAM che. mANasa haMmezAM AnaMdano abhilASI hoya che. te mATe yatna paNa kare che. paraMtu e yatnamAM eka manovRtti satata jhabakatI rahe che, "huM sukhI thaI jAuM!" ane potIkA sukhane khAtara thatA prayatnomAM sArA-kharAbano viveka e cUkI jAya che. bhagavAna mahAvIre adhogati-patananA kahelA cAra mArgo, krodha, mAna, mAyA ane lobhanA sevAI jAya che. rojiMdI gaDamathalamAM jiMdagIno sAco AnaMda ane sAcuM sukha meLavavAno amUlya samaya veDaphAI jAya che. navI prApti thatI nathI. je che te maNAtuM nathI.! AmAM, jenI oLakha anivArya che e Amanu sAMbhare kyAMthI? jJAnI pUrvasUrio A jANe che. karmanA marmane bhedyA vinA AtmAnuM sAMnidhya saMbhava nathI ema nirdezIne teo paryuSaNanI parva-sAdhanA karavAnuM kahe che. pUrvasUrioe paryuSaNano mahimA Ama gAyo che : paryuSaNa parva parvANi santi proktAni, bahaviM zrI jinAgame / paryuSaNA samaM nAnyet karmaNAM marmabhedakRt / / 1 / / [zrI jinezvara bhagavaMtonI vANInA Aka2samA AgamagraMthomAM parvo to aneka che, paNa karmonA marmone bhedanAruM paryuSaNa parva samuM ekeya parva nathI.] tA. 16 oNgasTa, 2008 karmonA anubaMdha paMgu bane to AtmatattvanI sAdhanA sakSa banI jAya. paNa e mATe karavuM zuM ? pUrvAcAryoe tadarthe pAMca dharmatattvo kahyAM cheH -amArI ghoSaNA -sAdharminI bhakti -manuM tapa -tamAma caityomAM jinavedana -kSamApanA. A pAMceya dharmatattvo vicAraNIya che. amArI ghoSaNAno artha che ahiMsAnI ghoSaNA, AjanA samayamAM ahiMsAnuM ciMtana karI levuM anivArya che. hiMsA Aje kyAM nathI ? pratyeka pagale hiMsA zakya banI gaI che. dareka padArthomAM hiMsA AvI vasI che. mana, vacana ane kAyAthI harakSA hiMsA tIvra banI rahI che. ane A saghaLuMya je thAya che, te sakAraNa hoya ja che, tevuM nathI. niSkAraNa paNa hoya che. eka pApanA poSaNane mATe anekanI paraMparA cAlatI rahe che, emAM umerAya che abhimAna ane atRpti. tyAre e karma nikAcita banI jAya che! Ajano mAnavI Avazyaka hoya che tenA karatAM vadhu jhaMkhato thayo che. bIjAnuM sukha ene mATe IrSyAnI adekhAInI Aga banI rahe che! bIjA karatAM vadhu meLavavA e doDe che. bhAgyavazAt nathI maLatuM e sukha, to AkraMda kare che! AnuM mULa mananA khela che. mAnavI kyAreka vacana ane kAyAthI bacI jAya che, ene aMkuzamAM rAkhI le che, paNa manane e TALI zakato nathI vidroha daI zako nathI. mananI kSudra lAlasA ene ramADatI rahe che. ahiMsA ane aparigraha najIkanAM dharmatattvo che. spRhAnA kAraNe bIjAnuM sheja paNa azubha IcchavuM, te paNa hiMsA ja che! jo spRhAthI bacAya to aparigraha Ave ane mAnasika hiMsAthI bacI javAya. bhagavAna mahAvIre kahyuM che ke jIvananA pratyeka vyavahAromAM upayoga joIe-jayaNA joIe. upayogamAM dharma kahyo che. A jayaNA paNa mana, vacana ane kAyA traNene sparze che. manano upayoga. vacanano upayoga. kAyAno upayoga. nibaMdha vanane, mukta jIvanane je Icche che tene mATe A lAlabattI che. A jIvananI kiMmata moTI che, ene nirarthaka, nirupayogI vilAsamAM veDaphI devuM, emAM zANapaNanA aMza bahu ochA che. jIvana to eka gati che, Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 16 oNgasTa, 2008 prabuddha jIvana te ja taraphanI. temAM pramAda na pAlave, eka kSaNanoya pramAda netro samakSa tare che tyAre temAMthI evA ApaNeya thaIe tevo mahAbhayaMkara patananI khAI banI zake! upayogazUnya jIvana kyAreka zubha bhAva janme che. du:khanuM evuM ghaTaka banI jAya ke ene bacAvavAno koI upAya namratA svayaMne mahAna banAvI de evuM amogha baLa che. zeSa nA rahe! akSamAnuM kAraNa che krodha. manamAM phAve tevuM jIvo e ja sukha nathI. duHkhanA sarjananI uttarAdhyayanasUtramAM movinadana ravRti naLapa-krodhavijaya kSamAno kriyA che e. A badhAmAMthI ugaravAno sApha mArga che-ahiMsAbharyuM janaka che,-kahIne krodhajita banavAnuM kahyuM che. AcaraNa. kyAreya azubhano vicAra, azubhano uccAra ke azubhano aparAdha janme che ajJAnamAMthI. sAmenI vyakti aparAdha bAda AcAra nahIM karavAno zubha saMkalpa. kSamA mAgI le to ene mApha karI devo e vIranuM bhUSaNa che. ane, tudanti pAvakampANi navaM kmmmkuvdo| kSamA na mAMge toye zuM? aparAdhI ane krodhI baMne ajJAnI kahevAya sUtrakRtAMgano A upadeza e che ke je ochAmAM ochuM navAM che. kSamA vIratAnuM lakSaNa che, ane AMtarika nirbhayatAnuM pratIka. karmo upArjita nathI karato tenAM pUrvasaMcita karmo naSTa thaI jAya je kSamAzIla che e prasannatAthI bharelo banI jAya che. che. je mANasa upayoga samagratAthI keLave e navAM karmothI avazya A pAMca dharmatattvo paryuSaNanI sAdhanAnAM che. enI ArAbacI jAya. dhanAthI karmo chedAya che, Atmadarzana labhya bane che. bhAvanI ahiMsA Ave to hadayamAM dayAnA bhAva pragaTe, komaLatA vikase. zuddhithI, ahaMmukti meLavIne A sAdhanA karavAnI che. bhaktino ullAsa vadhe. paryuSaNa mATe kahyuM che ke "maMtromAM jema navakAra moTo che, bIjuM dharmatattva che-sAdharmikanI bhakti. tIrthomAM zatruMjaya tIrtha vaDeruM che, dAnamAM abhayadAna uttama che, potAnA ane jenI sAthe saMbaMdha joDAyo che tenA-baMnenA dhyAnamAM zukladhyAna zreSTha che, ratnamAM ciMtAmaNI ratna mahAna che svAmI eka che. evA svAmIbhaktanI bhakti, dharma jeno samAna tema parvamAM paryuSaNa parva e mahAna parva che.' che evA sAdharmikanI bhakti. AvA mahAna parvanI sAdhanAno avasara e parama saubhAgyanuM sAdharmikanI sevAmAM mukhya che AdaranI bhAvanA. je Adara Ape sUcaka che. Avo, e mahAna sAdhanA karIne ApaNe anupama che e Adara pAme che. Adara hoya to ullAsa Ave. bhAvanAnI AtmabaLa saMjIe. ramaNAM tyAM caDe. bhAvanA bhavanI vinAzaka che. jaina upAzraya, 7, rUpamAdhurI sosAyaTI, saMghavInA relve krosIMga pAse, sadbhAvanA vinA sadharmano prAraMbha kyAMthI thAya? nAraNapurA, amadAvAda-380013. dharmabaMdhane mATe sevAnI dharmabhAvanA sva-paranuM UbhayanuM hita ( zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha dvArA prakAzita karanArI che. emAMthI pote paNa ArAdhaka bane tevI preraNA khIlave DaoN. ramaNalAla cI.zAha likhita navA graMthonuM prakAzana che ane tyAre potAnA mATe vrata japanI bhAvanA pragaTAve che. 1. jinatattva graMtha-1-AvRtti bIjI, julAI- 2007, pRSTa trIjuM dharmatattva che aThThama. saMkhyA-503, mUlya rUA. 300/- 1 thI 5 bhAgamAM vistarita A graMthamAM traNa divasanA upavAsanuM tA. jainadharma viSayaka 47 lekho che. zrI yazovijayajI mahArAje tapane karmonuM dAhaka baLa kahyuM che 2. jinatattva-graMtha-2, oNgasTa-2007, pRSTa saMkhyA-364, mUlya pharmaLAM tApanAn ta2: I tapathI AtmonnatinuM paheluM caraNa maMDAya che. rU. 240/- cha thI bhAga9 sudhI vistarita A graMthamAM jaina dharma viSayaka AtmazreyanI sAthe ja A tapa-ArAdhanAno eka hetu daihika bIjAM 26 lekho che. zuddhino paNa banI rahe che. AyurvedamAM vyAdhino upadrava thAya tyAre 3. prabhAvaka sthaviro (bhAga-1 thI 6) AvRtti-bIjI mArca-2006, lAMghaNa karAvAya che, te samajavA jevuM che. pRSTa saMkhyA-612, mUlya-rUA. 350|-. jillAsaMyama A tapathI meLavI zakAya che. jillAsaMyamathI cha bhAgamAM vistarita A graMthamAM 25 jaina prasiddha ane siddha sAdhu tyAgano sparza thAya. nAno tyAga paNa kyAreka virATa banAvavAnA bhagavaMtonA caritranuM vigate Alekhana thayuM che. mArge paNa dorI jAya ne? prApti sthAna: jina caityomAM namana e cothuM dharmatattva che. zrI muMbaI jena yuvaka saMgha, AtmahitaSIe vinayamAM padArpaNa karyuM hoya to tene namratA |33, mahaMmadI minAra, 14mI khetavADI, e. bI. sI. TrAnsaporTanI bAjumAM, sulabha banI rahe che. jinezvara bhagavaMtane namaskAra karatI veLA muMbaI-400004. phona naM. : 022-23820296. manamAM bhAva jAge cheH prabhu AvI virATa siddhi zI rIte meLavI 6 pustako eka sAthe kharIdanArane 25% DiskAunTa. menejara, zakyA? kayA guNoe emane mahAna banAvyA? A samagra darzana Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jIvana tA. 16 oNgasTa, 2008 jainadharmanA vizeSo 1 DaoN. pravINa darajI mAnavajAtano vyApakarUpe vicAra karIe chIe tyAre ApaNI abhyAsano viSaya banatAM rahyAM che. paNa ahIM te vize carcA samakSa humA pakSI-phIniksa-Phoenix AvI rahe che. koI eka karavAno kazo upakrama rAkhyo nathI. ahIM mahAvIra svAmIne, saheja cheDA uparano teno vikAsa, tene kAraNe AvelI ekavidhatA, judI rIte yAda karIne kahuM to, temaNe pote koI graMtha racyo nathI. asaMtoSa ke nirveda ane pachI naSTa thavAnI paLe ja, potAnI rAkha kadAca temano rasa Text karatAM Test upara kendrita hato-satyanA jevI sthitimAMthI tenuM navanirmANa thaI rahe. pelA bIjA cheDA svayaMnA jIvananI prayogazALAmAM karelA prayogo-Test. jemAM mATenI enI tarasa vadhe, cAre taraphathI tenI te mATenI bumukSA kyAreya koIne mana, karma, vacanathI duHkha na ApavuM, sahiSNutA, jAge. navI siddhio, navI AkAMkSAo, navo jIvanabodha enuM samabhAva, kSamA, ahiMsA, tapasyA, vairAgya, mokSa, aMtaHkaraNasvapna banI rahe ane pachI tene avatAranAra koI vyakti AvI vRttionuM sthApana, cAritryazuddhi, naitika mUlyonI jikara vagere maLe. nUtana AyAmono pachI te janmadAtA ane saMvAhaka banI saguNo dvArA mAnavIya unnayanano mArga prakAzita thayelo jovAya rahe. Isu pUrvenI chaThThI sadIno ItihAsa eno sAkSI che. IrAnamAM che. "jainadharma'no vicAravistAra evI koI pAyAnI bhUmikAethI jarathosta, cInamAM lAotsa ane kaphyuzyasa grIsamAM thelisa, te pachI temanA ziSyo vaDe vistare che. pAyathAgorasa vagere ane bhAratamAM mahAvIra-buddhanuM tyAre ahIM evAM keTalAMka pAyAnAM satyomAMthI keTalAka vizeSo avataraNa thayuM. vizvamAM tyAre pAMca dharmo AvirbhAva pAmyA. batAvavAno prayatna rahyo che. jenadharma" ema jyAre kahIe chIe tyAre ApaNA manamAM jainadharmanuM moTuM AkarSaNa jo hoya to te tenI svataMtra vicAraNA RSabhadeva sametanA trevIsa tIrthakaronuM to smaraNa jAge che ja, che. keTalAMka buniyAdI gRhItomAM te taddana judo paDI jato dharma paNa covIsImA, chellA tIrthakara mahAvIra svAmInI pratimA tarata che. jemake Izvara vizenI vicAraNA. anya dharmomAM sarva sattAdhIzarUpe dRSTi samakSa AvI rahe che. ekadama sAdI-sahaja bhASAmAM koI Izvarano sAkSAtkAra thato Avyo che, ahIM Izvara nahi, paNa ema kahe ke mahAvIrano jIvanadharma e ja jainadharma to bhAgye ja e Izvaratvano svIkAra che. kendramAM manuSya rahyo che ane evA manuSya vidhAna sAme koI vAMdho laI zake. teo jainadharmano Aro- potAnAM sat kAryo vaDe Izvaratva arthAt tIrthakaratva prApta karavAnuM ovAro-kinAro che. jyAMthI saMsArane pAra karI zakAya che, sAthe kahevAyuM che. IzvaranuM nahi manuSyatvanuM pada utkRSTa che. kAkhaghoDI jina' zabdanuM te sAkAra rUpa che. jainadharmano te akhUTa srota che. rUpa Izvarane sArA-mAThA karmo mATe tethI ahIM uttaradAyitva soMpAtuM brAhmaNa paraMparAnI sAme "zramaNa' paraMparAnuM je UrjasvI rUpa nathI. ahIM kartA manuSya che to hartA paNa manuSya che. IzvaranA ApaNI sAme AvyuM temAM bhAratIya tattvavicAranA keTalAka navA astitvane svIkArIe to pachI A vizvamAM azubha, asad, khUNAo UghaDI AvyA. 'jainadharma' tattva ane jIvananA keTalAka vedanA-duHkha vagere kevI rIte hoI zake? vizva anAdi ane anaMta nUtana vibhAvo-vizeSo laIne Ave che. je vizeSoe vizvabharanA che. teno racayitA koI eka hoI zake te mAnI zakAya tema nathI. dharmaabhyAsIonuM dhyAna kheMcyuM. enA meTAphijise keTalIka jagata enA niyamone vazavartI gati karI rahyuM che. eno yaza ke Reality upara prathamavAra AMgaLI mUkI ApI. hindudharmane apayaza koI "Izvara'ne ApI zakAya tema nathI. astitvavAdanuM Atmakhoja mATenI bhUmikA pUrI pADI. enA keTalAka siddhAMta smaraNa karAve e rIte jainadharmamAM manuSyane abAdhita dhArmika vizeSone kAraNe ja etihAsika dRSTie brAhmaNadharma ane bauddhadharma svAtaMtrya maLyuM che. pasaMdagI mANase karavAnI che. enA ane enI vacce te tenuM sthAna nizcita kare che. Aja sudhI tenuM e sthAna pasaMdagI vacce koI dalAla-ADatiyAM nathI. koI temAM madadarUpa aDola rahyuM che. thaI zake tema nathI, to vikSepakara paNa banI zake tema nathI. amApa e jANItuM che ke jenatattva darzana atyaMta sUkSma sAthe saMkula che. svAtaMtrya che to tevuM ja uttaradAyitva paNa che. jIva (Spirit) IcchA tenAM tattvavijJAna-tarkazAstra-jJAnamImAMsA, tenuM manovijJAna, pramANe jIvI zake che, tenI IcchA aphara che. paNa te sAthe karelAM nItizAstra A sarvanA bhedo-prabhedo temAM AgavuM mahattva karmonI ane tenAM je te pariNAmonI javAbadArI paNa tenI ja dharAvanAra darzana, jJAna, cAritrya-triratna, cAritryane ghaDanAra vrata che. palAyanavAda temAM cAlI zake tema nathI. jIve ja potAnA samiti, gupti, bhAvanA, yatidharmo, navatattvo vagere vize vAraMvAra bhaviSyane racI ApavAnuM che. pachI te bhaviSya sakArAtmaka hoya ke vicAra thato rahyo che. tenAM keTalAMka anya viziSTa tattvo paNa nakArAtmaka. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 16 oNgasTa, 2008 prabuddha jIvana A A 'karma' jainadharmamAM, hindudharmanI jema aTThaSTa zakti rUpe nahi, paNa saMpUrNa svataMtra tattvarUpe svIkAra pAmyuM che. jIvanI upa2 je koI AvaraNo caDhe che te A karmathI. karma ane jIva anAdikALathI saMyojita che tevuM ahIM manAyuM che. jIvane samartha samaye navAM navAM karmo bAMdhatAM rahe che. A pravAhane aMta nathI. karmanuM doraDuM jIvane bAMdhIne duSTavRttio pratye agresara kare che. ane chevaTe 'karo tevuM bhogavo' evI sthiti AvIne UbhI rahe che. eTale ahIM karmapAzathI mukti meLavavA, navAM pApa rokavAM, vibhinna rIte jIve prayatna karavAno rahe che. pANI ane kAdava bhegAM maLe to zuddha jalano anubhava kevI rIte thaI zake ? pelAM dUSita karmone ema kSINa karavAnAM hoya che, aTakAvavAnAM hoya che ne aMte nAmazeSa karavAnAM rahe che. kAdava ema judo thAya to ja zuddha jalano ja mahimA samajAya. to ja lobha-mAna-mAyA-krodha-kAma vagere 'agni" jevI duvRttione ThekANe saMtoSa, zAMti, mRdutA vagere anubhavI rahevAya. 'Asava' pApavRttiothI dUra rahevAnuM sUcana kare che, tenA upara vijaya meLavavA bodha kare che, 'saMvara' navAM karmonA baMdhanane aTakAvI devAnuM cIMdhe che to 'nirjaraNa'mAM bhUtakALanAM karmono tapa-dhyAnAdithI nAza karI 'jIva'ne taMtotaMtayAne jaMgama jIvonI hiMsA karatA hoya che. pRthvInI paNa nAnAvidha saMdeza ApIne jainadharme eka navo rAha cIMdhyo che. A dharmano te adbhuta-amara payagAma che. norvejiyana vidvAna DaoN. sTenakenoe 'ahiMsA' zabdanI carcA karatAM tethI kahyuM hatuM ke "ahiMsA' vize bIjA dharmamAM vAta jarUra thaI che paNa tIrthaMkaronA upadezamAM tenI jeTalI vigate ane vyavasthita rIte spaSTatA thaI che teTalI bIje kyAMya thaI nathI. sthULa ke rUDha vibhAvathI mAMDIne sUkSmarUpa hiMsA sudhIno A carcAmAM samAveza thayo che. bAIbalamAM `Do not Kill-khUna karo nahi' ema kahevAyuM che. paNa jainadharma nAnAmAM nAnA jIvanI hiMsA ke anyanI lAgaNIne dubhavavA sudhInI aneka bAbatone hiMsArUpe oLakhAve che. mahAvIre to koIpaNa prakAranI hiMsAne varjya gaNI che ane sAcuM jJAna prApta karavAmAM hiMsA ADe Ave che tema kahyuM che. vividha jIvonA dhAtane teo tethI baMdhanarUpa lekhe che. anya jIvonI bAbate bedarakAra na rahevuM tema kahe che. sarvatra judA judA jIvonuM astitva che. tevA jIvone abhayanI pratIti karAvavI joIe. vividha jIvonuM svarUpa jANanAra ja ahiMsAnuM sAcuM svarUpa jANI-pAmI zake. viSayabhogamAM Asakta jano pRthvI, pANI, vAyu, agni, vanaspati ane trasa mukta karavAnI vAta che. sarvakarmanA kSaya pachI, pelAM aMtarAya- AvaraNo dUra thayA pachI ja mokSAvasthA Ave che. ane chevaTe caitanA siddhakSetramAM harI bhava-pherAmAMthI mukti pAme che. karyo ke ema kramazaH AMtaracetanAnuM UrdhvakaraNa ane IzvaratvanI sthiti Ave che. Ama jainadharmamAM vaLI vaLIne manuSya ane enI vizuddha cetanA upara bhAra mUkAto Avyo che. koI alaga Izvara sattAne ahIM sthAna nathI. jIve ja vIra banavAnuM che. jainadharmamAM jIvanI evI utkrAMti mATe samyak darzana, samyak jJAna ane samyak cAritryano samucita rIte mahimA karavAmAM Avyo che. A vaDe manuSya enA A AMtaravikAsanI eka avasthAne maMgalanA mArga upara Wellbeing AvIne jIvananuM sArthakya siddha karI zake che. zrAvakazrAvikAnI e sthiti che. ane tenAthI AgaLano aMtima UrdhvapaDAva mokSano-Liberation che. TUMkamAM jainadharma kSaNekSaNanI jAcanatAmAM ane jIvadravyanI evI sadakriyAmAM mAne che. Aje sakarma ane pachI tenuM phaLa evuM nathI. huM jIvadravya chuM ane mArI kriyA, mAruM pariNamana, mArA vastutva guNa vaDe mArAmAM ja thAya che tenuM abhijJAna hovuM joIe. manuSya ema svayaM bhAgya nirmAtA banavAnuM ahIM Open Secret che. rUpe loko ajJAnane kAraNe hiMsA karatA hoya che. pANImAM paNa aneka jIvonuM astitva rahyuM che. agni saLagAvatAM paNa pRthvI, tu, pAMdaDAM, chAkamAM, kacarAnI aMdara ke tenA AdhAre rahenAra jIvonI hiMsA thatI hoya che. vanaspatinA saMdarbhe paNa hiMsAnI vAta eTalI ja sAcI che. aMDaja, khijja Adi jaMgama-trasa prANonI hiMsA paNa vyAkuLa loko kare che. vAyumAM paNa aneka prArthonuM astitva hoya che. mahAvIre tethI bhArapUrvaka kahyuM ke je mANasa vividha jIvonI hiMsAmAM potAnuM aniSTa-ahita joI zake che ane tene tajavA prayatna kare che te mANasa ja duHkha' zuM che te pAmI zake che. je vyakti potAnuM duHkha jAko che, te bahAranAnuM duHkha jANe che ane je bahAranAnuM duHkha jANe che te potAnuM duHkha jANe che te potAnuM duHkha paNa jANe che. zAMtine IcchanAra anya jIvanI hiMsA karIne jIvavAnuM yogya lekhatA nathI. pramAdane, vividha karmone paNa mahAvIra hiMsA lekhe che. hiMsA karavI nahi, karAvavI nahi, koI karato hoya to tene anumati ApavAnI nahi tevuM temanuM spaSTa sUcana che. sakala jIvone jIvavAnI kAmanA rahI che, koI maravA IcchatuM nathI. tethI koIneya mAro nahi, ke teno vadha karo nahi, sarvane jIvavAno sarakho adhikAra che tevuM kahIne mahAvIre jainadharmanI ahiMsAmaya prakRtino majabUta pAryA nAMkhI Apyo che. ahIM hiMsA varjya che, paNa mana, vacana, karmathI ya du:kha koIne na pahoMce tenI satarkatA rAkhavAnI hoya che. zrI sUta kRtAMga sUtramAM 'ahiMsA' (Non-Injury) jainadharmanI sarvAMgINa oLakha ApI rahe tevA vibhAvomAMno eka pramukha vibhAva che. jainadharmanI niSThA ane pratiSThA yamAM ahiMsAnI vyApaka samaja rI che. temAM aneka tattvono samAveza thato jovAya che. vizvane 'ahiMsA'no Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jIvana tA. 16 AMgasTa, 2008 tethI jJAnanA sAra rUpe kahe che ke, prANInI hiMsA karavI nahi, darzana samajI bese che. e ja vastu ke padArtha vizeno bIjAno ahiMsA e ja sAcuM vijJAna, tenAthI caDiyAtuM koI vijJAna nathI. abhigama tenAthI sAva viparIta hoya che. kAraNa ke teNe kareluM te prazna vyAkaraNasUtra to vigate samaja ApatAM prANInA aMga vastu-padArthanuM darzana enA AgavA khUNethI karyuM hoya che. evI chedananI pIDAne, koInA manobaLane, vacanabaLane ke kAyabaLane vyakti potAnA matane ja sAco lekhe che, tenA darzanane ja satyarUpa haNavAno prayoga ke koIno zvAsocchavAsa ruMdhavAno prayatna karavo gaNe che. pariNAme AvA bhinna abhiprAyo ke matamatAMtaro nirarthaka ke tenA AyuSyano aMta lAvavo e sarvane hiMsA lekhI hiMsA jhaghaDAnAM kAraNo bane che. dareka potAno mata sAco tevo haThAgraha mATe manAI pharamAve che. darekane potAnuM jIvana vhAluM che e rIte sAco evo haThAgraha seve che. pariNAme vastunuM sAcuM darzana pragaTa anyoanyane ghAtaka banyA vinA sonA astitvano svIkAra thavAne badale ekAMgI darzana thaI rahe che. mArA mate je sAcuM che te karavAnI ahIM vyApaka samaja rahI che. e rIte "ahiMsAno vicAra bIjAnA mate na paNa hoya athavA bIjAnA mate je satya che te jIvamAtra pratye maitrI, ane averanI bhAvanA keLavavAno pAyo mArA mATe sAruM na paNa hoya e e mULa muddo tyAM visarI javAya che, vizvapremano srota che. ahiMsAthI ja vairavRtti zAMta thAya che, che. eTale dareka jaNa potAnI rIte AMzika satya dharAve che paNa duzmana paNa verabhAva taje che, kaThora hRdaya paNa pIgaLe che, pUrNa satya to darekathI ghaNuM dUra rahetuM hoya che. janmAMdha vyaktione krodha-krUratA nAza pAme che ane jagatanA jIvo prati bhrAtRbhAva koI hAthIne sparza karIne hAthI vize pUchavAmAM Ave to darekanuM keLavAya che. hAthI vizenuM jJAna jUduM ja hovAnuM. pote je aMgane sparza karyo che jainadharmanA A "ahiMsAnA vicAre gAMdhIjIne pUrepUrA tene ja te hAthI mAnI besavAno. jema ke tenA pagane sparza prabhAvita karyA che. gAMdhIjIno ahiMsAvibhAva paNa mahAvIranI karanArane hAthI thAMbhalA lAgavAno. tenA kAnane sparza karanArane jema pratyeka jIvanA svIkAramAMthI, jJAnamAMthI, samajamAMthI Avyo te sUpaDA jevo lAgavAno. tenA pUMchaDAne sparza karanArane te che. ahiMsAne tethI teo premano sAgara kahe che. jagatamAM tenuM TUMkA doraDArUpa lAgavAno, tenA dAMtane sparzanArane te sAMbelA mApa nIkaLI zake tema nathI. prema sAgarathI ApaNe ubharAI jaIe rUpa lAgavAno ane tenA zarIrane sparzanArane te koI pahADa rUpa to ApaNAmAM evI udAratA Ave ke AkhA jagatane saMkelI lAgavAno. hAthI vizeno ahIM dareka aMdhano khyAla bhinna bhinna zakIe. e kaThaNa che kharI paNa sAdhya che evI gAMdhIjInI che. dareka potAnI rIte sAcA che chatAM e satya nathI. satya to AMtarapratIti pAchaLa jainadharmano A mULa ahiMsAvicAra ja paDelo darekanA matone eka sAthe mUkIne vicArIe to ja prakaTa thAya che. joI zakAya che. mana, vANI ane kAyAno saMyama AvI ahiMsA eTale ke anekAMta mato ja chevaTanA satyano dAvo karI zake. mAge che. ahiMsAnA A tattva mAtra hindudharma upara ja nahi, vizvanA jainadarzana ema sApekSatAnA tattvane spaSTa karI Ape che. dareka tamAma dharmo upara asara karI che. A khyAle siddha karI ApyuM che ke vastu bhinna bhinna dRSTikoNathI jovAnI hoya che. ane tenuM je tAraNa jIvahAni to aTakavI ja rahe, paNa te sAthe jIvadayA-jIvasevA hoya che te AMzika satya ja dharAvatuM hoya che. dareka vastu ke padArthamAM paNa tethI vadhavI joIe. jainadarzane vyaktigata stare paNa tenI eka karatAM vadhu zakyatAo nihita hoya che. eTale tenuM mULa rUpa anivAryatA lekhIne mAnavasametanI samagra jIvasRSTinA saMvAda ane kAMtamAM raheluM che. eka-aMtathI tethI kazo aMtima nirNaya ane kalyANanI kAmanA pragaTa karI che. ApaNI jIvanavyavasthA ane kyAreya laI zakAya nahi. jainatattvadarzana sAdvAdanA saMdarbhe tethI jIvanavyavahAra aMtargata Ama 'ahiMsAnA vibhAvane vaNI ghaDAnuM dRSTAMta laIne saptabhaMgI vaDe anekAMtavAdano marma samajAve ApavAnuM kAma kevaLa jainadharme ja karyuM che. "ahiMsAnA A che. sAgaramAM aneka vicAra jharaNAM-nadIo ekatrita thaIne jainadharmano 1. syAt asti-amuka vastu hovI te. eka Agavo cahero upasAvI Ape che. 2. sAt nA sti-saMbhava che ke te vastu na paNa hoya. jainadharmano vizeSa kahI zakAya tevo jANIto dArzanika siddhAMta 3. sAt asti-nAsti-zakya che te hoya paNa kharI, na paNa syAdvAdano che. eka tarapha temAM bhArobhAra udAramatanAM darzana hoya. thaI rahe che to bIjI tarapha A siddhAMtanI keTalIka vilakSaNatA 4. sAt avaktavya-ghaNuMkharuM te avaktavya che, arthAt vacanathI paNa rahI che. jainadarzana pramANe pratyeka vastu aneka dharma dAkhave che. vyakta karI zakAtuM nathI. vyakti jyAre tenuM darzana kare che tyAre te vizenuM tenuM pUrNarUpa 5. sAt asti-avaktavya-saMbhava che te hoya athavA avaktavya najaramAM AvatuM nathI. ekAdo aMza ke ekAdI bAjunuM tenuM e hoya. satya hoya che. paNa sAmAnyataH vyakti tene ja pUrNa satya ke pUrNa 6. syAt nAsti-avaktavya-kadAca te na hoya athavA avaktavya Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 16 oNgasTa, 2008 prabuddha jIvana hoya. syAdvAdanA janmanuM eka nimitta che, e paNa syAdvAdane atArkika 7. sAt asti-nAsti-avaktavya-kadAca te hoya paNa, na paNa kahenArAoe yAda rAkhavA jevuM che. hoya athavA avaktavya hoya. jainadharmanA AvA keTalAka pramukha vizeSomAMthI tenI "dharma" jainadharma Ama vastu, padArtha ke paramatattva e vA koI paNa tarIkenI eka AgavI chabI UpasI Ave che. ahIM mAnavanI zreSThatA vize anekAMtanI mAnyatA dharAve che. dareka vastu mATe tethI bhinna kendramAM rahI che. mANasane tenAM duHkho, pIDAo, vitathakAryomAMthI bhinna matonI zakyatA rahevAnI. darekano mata tenA ekAda rUpanuM mukti maLe tenA mArgo che. jJAna mAtra jJAnarUpe vRthA che tene sUcana karato hoya che. keTalAke A siddhAMtane avyavahAru kahyo che. pariNata karavA upara ahIM bhAra mUkAyo che. agAu joyAM tevAM zaMkarAcArya ane rAmAnuja jevAoe paNa teno svIkAra karyo nathI, samyak darzana, samyak jJAna, samyak cAritra jevAM triratno, athavA ane tene tarkanI dRSTie asaMgata lekhyo che. hakIkatamAM AjanA jIva, ajIva, pApa-puNya, Asava, saMvara, baMdha, nirjara ke mokSa matamatAMtaro ane vitaMDAvAdanA jamAnAmAM, asahiSNutAnA jevAM navatattvonI nirALI samaja ke jIva, pudgala, dharma, adharma, samayamAM ane potAno ja kakko kharo karavAnA mithyAtvamAM rAcatA AkAza, addhAsamaya-jevAM cha dravyo, ahiMsA, satya, asteya, mANasonI bahulatA rahI che tyAre ApaNe sAdvAda ke anekAMtavAda brahmacarya, aparigraha jevAM pAMca vrato vagere mAnavane uttama nItimaya upara ja AvavuM paDaze. AInsTAinanA sApekSavAde paNa A jIvana ane karmathI mukta karI jIvane unnata karavA mATenA vAstavika dizAmAM ja saMketa karyo che. eka vyaktinuM darzana sApekSa rahevAnuM. mArgo che. ahIM sRSTinA jIva mAtra mATe Adara che, dareka bhedano ekane mATe aMdhakAra bhayano vAcaka che, to bIjAne mATe abhisAra svIkAra karI samanvaya mATenI dhakhanA che, satya jIvana mATeno mATeno zreSTha samaya che. ekane temAM khubu lAgavAnI to bIjAne niraMtarano yatna che. 'jIvo ne jIvavA do'no premabharyo kImiyo temAM aMdhakAra sivAya kazuM pratIta thavAnuM nahi. kSetra, kALa ane che. manuSyane potAnAmAMnA Izvaratvane jagAvavA mATenI sAva bhAvathI e darzana judu juduM hovAnuM ApaNI sAmenI vAstavikatAnuM sonAnI cAvIo che. temAM citra Upase che. keTalAke tene saMzayavAda kahyo che te paNa tirthaMkaronA anubhavamUlaka improvisation pachInI A barAbara nathI. ahIM saMzaya nathI, pote joyelI vastu e AMzika dharmaprata che. je anubhavanA AnaMdane vistArI, anyone evo hakIkata che ja, paNa te sivAyanI zakyatAno paNa temAM nizcitarUpe anubhava levA mATe nimaMtre che. AjanA vizvanI aneka svIkAra che ja. tene sApekSa nizcayavAda kahevo joIe. temAM matAgraha saMkulatAo-saMtAponuM zamana thaI zake tevI samRddha vicAradRSTi nathI, mata udAratA che, vighaTana nathI, samanvaya che. paMDita A dharmamAM paDelI che. sukhalAlajI ane AnaMdazaMkara dhruva jevA dharmamarmajJo e paNa (saMgha dvArA yojita paryuSaNa vyAkhyAnamALAmAM tA. 10-9-2007nA syAdvAdanI agatya pramANI che. jainadharmano bIjo eka vizeSa, ApeluM vaktavya.) bheda-abhedano samanvaya, bhe dAbhe dAtmaka vastu paNa ahIM phUvArA pAse, luNAvADA-389230 (gujarAta) bhAva" svarUpa darzanA 0 DaoN. kavina zAha tIrthaMkara paramAtmA samavasaraNamAM birAjamAna thaIne dharma sthiti, svarUpa vagere artho thAya che. bhAva zabdanA uparokta artha tIrthanI sthApanA karIne cAramukhe dezanA Ape che temAM dAna- je te viSayanA saMdarbhamAM samajavAnA che. dA. ta. jagaciMtAmaNi zIla-tapa ane bhAva ema cAra prakAranA dharmanI prarUpaNA kare che. sUtramAM 'jagabhAva viakhUNa" bhagavAnanA vizeSaNa tarIke dAna-zIla ane tapanI sAthe bhAvano sumeLa sadhAya to AtmA prayojAyelo che teno artha e che ke bhagavAna sarvajJa che. kevaLajJAnI avazya mokSamArgamAM pragati sAdhIne aMte siddhi padane pAme che. che eTale jagatanA padArthonuM svarUpa ane paryAyane jANe che. bhAva" zabdanI vaividhyapUrNa mAhitI jANavAthI bhAvadharmamAM nimagna vyavahAramAM vastunI kharIdI mATe bhAva zabda 'dara' kiMmatanA arthamAM thavA mATe sAco rAha prApta thAya che. che. dharmanI ArAdhanAnA saMdarbhamAM mananA zubhAzubha pariNAma 'bhAva' eTale lAgaNI, rUci, mananA pariNAma, astitva, sAthe saMbaMdha dharAve che. prakRti, svabhAva, padArtha, paryAya, IrAdo, vRtti, tAtparya, vyutpattithI vicArIe to bhAvanI mAhitI nIce pramANe che. abhiprAya, ceSTA, abhinaya, heta, prIti, AsthA, kiMmata, dara, bhavana bhavatIti vA mAd: I teno artha thavuM athavA hovuM ema Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 10 prabuddha jIvana tA. 16 oNgasTa, 2008 thAya che. cetana ane acetana dravyone potAnAM lakSaNo svabhAva bhAve bhAvanA bhAvIe, bhAve kevaLajJAna. hoya che te dravyonA bhAva kahevAya che. dravyonA guNa ane paryAya suNyA haze, pUjyA haze, nIrakhyA haze, prabhu ko kSaNe, e paNa bhAva che. cetana jIva dravyanI apekSAe bhAvanA pAMca he jagata baMdhu! cittamAM dhAryA nahIM bhaktipaNe, prakAranA che. 1. audArika bhAva-karmonA udayathI pragaTa thato bhAva, jabhyo prabhu te kAraNe du:kha pAtra A saMsAramAM, 2. karmanA upazamathI opazamika samyakatva ane opazamika hA bhakti te phaLatI nathI je bhAva zUnyAgAramAM. cAritra te opazamika bhAva, 3. kSAyika bhAva : karmanA kSayathI dAna karavA mATe saMpatti joIe. zIyaLamAM niyamayukta rahevuM kevaLajJAnAdi bhAva, 4. karmonA kSayo pazamathI pragaTa thato paDe che. tapamAM IcchAono nirodha karavo paDe che. kSAyopathamika bhAva, 5. karmanA udayathI nirapekSa cetanatva bhAva bhAva dharmamAM paisAnI jarUra nathI. mananA zubha vicAronI te pAriNAmikabhAva, 6. eka jIvane eka samayamAM bhinnabhinna avazyakatA che. bhAva dharma kaThina che. temAM jo pragati thAya to avasthAone kAraNe guNasthAnakomAM yathAyogya bhAva thAya che. AtmA siddhi padane pAmI jAya che. bhAvano mahimA darzAvatA tenA saMyogI bhedone saciAsika bhAva kahevAya che. vicAro joIe to maNimaMtra-auSadha-taMtra AdinI upAsanA odAyika bhAva baMdha karavAvALo che. opazamika kSAyopathamika bhAva vagara yathArtha phaLa ApatI nathI. dAna-zIla ane tapa dharma ane kSAyika bhAva mokSaprAptinA kAraNarUpa che. pariNAmika bhAva bhAva sahita uttama phaLa Ape che. zubha bhAvathI prasannacaMdra rAjarSi baMdha-mokSa nirapekSa che. pogalika padArthomAM spardhAdi vagere graMthIbheTa karIne be ghaDImAM kevaLajJAna pAmyA hatA. mRgAvatI sAdhvI audAyika bhAva che ane jaDatva e pAriNAmika ema be acita potAnA doSanI niMdA ane gaha karIne gurunA caraNomAM rahIne bhAva che. dharma, adharma, AkAza ane kALamAM eka pAriNAmika kevaLajJAna pAmyAM hatAM. kapila nAmanA brAhmaNa munine jahAM lAho bhAva che te acitta che. svAbhAvika che. nizcayathI vicArIe to tahAM loho, lAho loDo pavadhdhaI, e padano bhAvapUrvaka vicAra zuddha caitanya tathA pAriNAmika bhAva zuddha che. bhAvanA prakAra vizenI karatAM jAtismaraNa jJAna thayuM hatuM. karakaMDu munine tuccha tAMDula AdhArabhUta bhagavatI sUtra zataka 17nA prathama uddezakamAMthI prApta bhakSaNa karatAM bhAvathI kevaLajJAna thayuM hatuM. pUrva bhavamAM jJAnanI thAya che. tenI mAhitI nIce mujaba che. AzAtanA karI hatI te mAraturu muni nija nAmane mA rusa mA odAyika bhAva-odAyika ane udaya niSpanna ema be prakArano tusa-roSa na kara-rAga na kara. tenI zubha vicAraNAthI ghAtI karmano che. jJAnAvaraNIya Adi ATha karmanA udayathI utpanna thato bhAva kSaya karIne kevaLajJAna pAmyA hatA. jIraNa zeThajI bhAvanA bhAve audAyika che. udaya niSpanna bhAva jIvodaya niSpanna ane ajIvodaya re, mahAvIra prabhu ghera Ave. uparokta dRSTAMto dvArA bhAvano mahimA niSpanna ema be prakArano che. karmonA udayathI jIvone je bhAva siddha thAya che. dareka dharma kriyA-ArAdhanA dravyathI thAya tenI sAthe utpanna thAya te jIvodaya bhAva che. dA. ta. naraka-tiryaMca, "bhAva" sthitino saMbaMdha thAya to AtmAnuM kalyANa thatAM vAra deva-pRthvIkAya, trasakAya, mithyAtva, le zyA, purUSa-strIveda lAgatI nathI. eTale dharma dvArA bhAva vRddhinI tAlIma jarUrI che. vageremAM jIvodaya bhAva che. bhAvamaMgala-prabhunI stuti-stavanathI gaNAya che. bhAva karmakSAyika bhAva be prakArano che. karmanI ATha prakRtino sarvathA jIvonA rAgAdi bhAva samajavA, bhAva nikSepa-saMyukta vastu te nAza thAya te kSAyika bhAva che. ane kSaya bhAvathI utpanna thayela bhAva nikSepa che. dA. ta. rAjyakartA puruSa te rAjA kahevAya. cAra kevaLajJAna labdhinI prApti e "kSaya' bhAva che. nikSepamAM bhAva nikSepa che. bhAva nirjarA-upazama bhAvanI zuddhi kSAyopathamika bhAva be prakArano che. kevaLajJAnanI prAptimAM dvArA sakAma nirjarAne kAraNe jIvanA rAgAdi bhAva dUra thAya che. avarodhaka cAra ghAtI karmonA kSayopazamane kSAyopathamika bhAva bhAva yAtrA-sameta zikhara, siddhagiri. bhAvapApa-cAra ghAtI kahevAya che. ane tenAthI utpanna thayelA bhAva kSayopazama niSpanna karmanA udayamAM mohanIya mahAdhi deha karmanA prabhAvathI krodhAdi bhAva che. bhAva kuLakamAM bhAva vizenI mAhitI prApta thAya che. kaSAyo udbhave. mAvo dhammaksa sAdo bhAva e dharmanuM sAdhana che. makhamo bhAvaviyeva bhAvapuNya-cAra ghAtI karmanA kSayopazamathI mohanIya upazama, paramatyoA bhAva sAco paramArtha che. sampatarU vi vILA bhAva e samyakajJAna, kSamA vagere guNo hoya che. samaktinuM bIja che. bhAva ghuMTAya che tyAre bhAvanA bane che. bhAvamAM bhAvapUjA-AtmAnA ucca-zubha pariNAmathI prabhu pUjA-bhakti. eka-be nizcita bhAva che jyAre bhAvanA bhAvonA samUhanI bhAvaprANa-AtmAnA jJAna, darzana, cAritra, Adi guNono banelI che. eTale mULabhUta rIte bhAva kendra sthAne che. samUha. bhAve jinavara pUjIe, bhAve dIje dAna, bhAvabaMdha-jIvanA kaSAya-rAga-dveSa Adi pariNAma. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 16 oNgasTa, 2008 prabuddha jIvana 11 bhAvamala-jIvanA malina-duSTa-pariNAmo. ane saMcArI bhAva jarUrI che. sAhitya sarjanamAM paNa mAnava cittamAM bhAvamokSa-jIvAtmAne prApta thatuM kevaLajJAna. udbhavatA taraMgo e bhAva svarUpanA che. temAMthI kalpanA niSpanna bhAvaliMga-sAdhutAnI aMtaraMga dazA-saptam guNa sthAnake thAya che. rasa sRSTimAM bhAva rahelo che ane tenI cittamAM anubhUti rahelo AtmA. thAya che. manovijJAna mAnavInA manano abhyAsa kare che. temAM bhAvalezyA-kaSAyanA bhAvarUpa azubha lezyA. sthAyI bhAva (sentiment) no ullekha che. saMcArI bhAvo asthira bhAvazrutajJAna-zAstranA-sadgurunA bodhanuM pariNAma-bhAva che. A bhAvamAMthI aMte sthAyI bhAva bane che. dharmanI paribhASAmAM zuddhi. bhAva e mAnava cittanI zubhAzubha sthiti darzAve che. temAM zubha bhAvasaMvara-saMyamapAlana dvArA rAgAdikabhAvano niSedha rokavA. bhAva mahattvano gaNAya che. rasAnubhUti jevI ja bhAvAnubhUti che. bhAvena labhate sarva, bhAvena deva darzanam / bhAva vizenI mAhitI bhAva vizuddhi ane vRddhimAM upakAraka bane bhAvena paramaM jJAnaM, tasmAd bhAvalambanam / / che ane aMte AtmAnuM kalyANa thAya che. bhAva mATenI jIvAtmAnI bhAva dvArA sarva prakAranA lAbha maLe che. bhAva dvArA devatAnAM tAlIma phaLadAyI nIvaDe che. darzana thAya che. bhAvathI parama jJAna maLe che. mATe bhAvanuM avalaMbana laIne kAma karavuM joIe. bharata muninA racelA nATyazAstramAM 103-sI, bilDIMga, jIvana jyota epArTamenTa, rasano saMdarbha maLe che. rasaniSpatti thavA mATe vibhAva, anubhAva vakhArIyA baMdara roDa, bIlImorA-396 321. 24 tIrthakara bhagavaMtanI stuti 1. zrI RSabhadeva 9. zrI suvidhinAtha 17. zrI kuMthunAtha Adima pRthvinAtha-mAdima niSparigraha || karAmalakavaddhiyuM, kalayanuM kevalazriyA || zrI kuMthunAtha bhagavAna; sanAthoDatizayabhiH || Adima tIrthanAthaMca, RSabhasvAminaDuma:II aciMtyamAhAtyanidhiH suvidhirarbodhayestu vaH || surAsura-nRnAthAnA-mekanAthostu vaH zriye || 2. zrI ajitanAtha 10. zrI zItalanAtha 18. zrI aranAtha ahaMtamajita vizva-kamalAkarabhAskara IT. savAnAM paramAnaMda-kaMdod bhedanavAbuda: // aranAthastu bhagavAthaturthApanabhoravi // amyAnakevalAdarza, saMkrAntajagata tuve //. syAdvAdA-mRtanizcaMdI, zItalaH pAtuvojinaH || caturtha puruSArtha zrIvilAsa vitanotu va:// 3. zrI saMbhavanAtha 11. zrI zreyAMsanAtha 19. zrI mallinAtha vizvabhavya janArAma-kalyAtulyojayaMtitA: || bhavarogADarva-jaMtUnA-magadaM kAra-darzanaH || surAsura narAdhIza; mayUra navavAridaM; // dizanAsamaye vAcaH, zrIsaMbhavajagatyataH || niHzreyasazi ramaNaH, zreyAMsa zreyestu va:|| kamarmadrumUlanehasti, malla mallibhabhiSTramaH || 4. zrI abhinaMdana svAmI 12. zrI vAsupUjya svAmI 20. zrI munisuvratasvAmI anekAntamatAMbhodhi-samullAsanacaMdramAH || vizvopakArakIbhUta-tIrtha kRtkarma nirmitiH || jaganmahAmohanidrA, prabhUSasamayopama || dadhAdamaMdamAnaMda, bhagavAnabhinaMdanaH || surAsuranareH pUjya, vAsupUjyaH punAtuvaH || munisuvratanAthasya, dezanAvacana stumaH || 5. zrI sumatinAtha 13. zrI vimalanAtha 21. zrI naminAtha dhusatkirITazANAgro-tejitAMbrinakhAvaliH | vimalasvAmino vAcaH, katakakSodayodarAH || uThato namatAM mUrti, nirmalIkAkAraNama || bhagavAna sumatisvAmI, tanotvabhimatAni vaH || jayaMti trijigacceto-jalane malyahetala // vAriplavA iva name ; pAMtu pAdanakhAMzava:// 6. zrI padmaprabhusvAmI 14. zrI anaMtanAtha 22. zrI neminAtha padmaprabhamabhoEha-bhAsaH puNaMtu vaH zriyaM // svayaMbhUramaNa-spaDhuiM - karUNArasavAriNA yaduvaMza samudraduH, karma kakSahutAzana:// aMtaraMgArimathane, kapATopAdivArUNAH | anaMtajidagaMtAMvaH prayacchatu sukhazriya ariSTanemirbhagavAnuM, bhUyAdroDariSTanAzanaH || 7. zrI supArzvanAtha 14. zrI dharmanAtha 23. zrI pArzvanAtha zrI supArzvajinaMdrAya, maheMdrahita dhraye || kalpadrumasadharmANa-miSTaprApto zarIriNAM / kamaThe dharaNendra ca, svocita karmakuvaMti / namaRtuvarNa saMgha-gaganAbhogabhAsvate || caturvAdhamma dekhAra, dharma nAthakupAtmaheTI prabhutulya manovRttiH, pArzvanAthaH zriyastavaH || 8. zrI caMdraprabhasvAmI 16. zrI zAMtinAtha 24. zrI mahAvIra svAmI caMdraprabhaprabhocaMdra-marIcinicayojjavalA | sudhAsodaravAjyonjhA, nirmalIkRta dimukha // zrImate vIranAthAya, sanAthAyAbhutazriyA,// mUtimUrtasitadhyAna, nirmiteva zriyestu vaH || mRgalakSmA tamaH zAMtye, zAntinAthajinostu va:| mahAnaMdasaro-rAja-marAlAyAhate namaH | Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12. prabuddha jIvana tA. 16 ogasTa, 2008 Apta-mimAMsA-devAgamasUtra'-svAmI samantabhadra-graMtha paricaya DaoN. haMsA zAha bhAratIya tattvajJAna ItihAsamAM jainavAda siddhAMtanuM mahattvapUrNa kyAre thAya che?' to kahe che ke, "na mAravAthI, na kUTavAthI, ke na sthAna che. "anekAntavAda'ne vidvAno tenI pramukha mimAMsA mAne trAsa ApavAthI ke AvI koI kriyA na karavAthI jIvane pApa baMdhAtuM che. vividha matone nayavAdathI (aneka dRSTibiMduothI) nirIkSaNa nathI.' AvAM ghaNA sthAno che jyAM vidhi-niSedhano ullekha karyA karIne tenA saccAI-satyatAnA aMzono samanvaya karI pUrNa satya pachI paNa vacagALAnI eka aMtargata kriyA adhyArthe rahI jAya che. tarapha laI jato siddhAMta te ja syAdvAda siddhAMta. "mAravAthI pApa lAge-na mAravAthI dharma thAya." A be vastu kahIne naya eTale sAmAnya rIte dRSTi. padArtha ke paristhitine zAstra cUpa thaI jAya che. paraMtu bIjA jIvone zAtA pamADavAthI, mUlavavAnI vibhinna dRSTi eTale ja naya. A tamAma dRSTiono sevA karavAthI ke tene sahAyatA karavAthI zuM phaLa maLe te vAta samanvaya eTale syAdvAda. anekAntane samajavA mATe paNa naya pragaTa thatI nathI. eTale jaina darzanane anusaranArA "prANIonI siddhAMta samajavo Avazyaka che. A ja syAdvAdanA siddhAMta para sevAthI puNya thAya che' tevA matavALA hatA ane A sevAthI AdhArita svAmI samantabhadra "Apta mimAMsA'-"devAgama stotra'nI pApa lAge tevA matavALA hatA. e baMnenI vacce eka khAI sarjAyA racanA karI che. che. ane moTA pramANamAM eka bIjAno virodha karI, navA saMpradAya jaina saMmata "Apta' koNa che? AnA uttaramAM kahyuM che ke jeNe ke vADAne janma Ape che. ahIM kahevAnuM tAtparya zuM che? e ja ke rAgadveSa jItI lIdhA che evA tIrthaMkara-jina sarvajJa bhagavAna 'Apta' samagra zAstranuM dohana karI te jANI laIne AkhA siddhAMtane kramazaH che. arthAt jinopadeza ja jainAgama che. Apta vacana je che te sAdhanAnAM kramamAM goThavI lIdho hota to virodha thavAno avakAza Agama che. jainAgama tIrthaMkara praNIta je kahevAmAM Ave che tenuM na raheta. "mAravuM' e pApa kriyAno eka cheDo ane 'na mAravuM' te tAtparya e che ke teo granthArtha praNetA che. sUtrakAra nathI. dharma kriyAno aMtima cheDo che. "mAravAthI na mAravA sudhI javuM te (naMdIsUtra-40). ahiMsAno kramika vikAsa che." temAM eka biMdu bIjA biMdu sAthe mimAMsA eka svataMtra zAstra che. koIpaNa zAstra ke uccakoTinA athaDAya to AkhI syAdvAda-zailI khaMDita thAya. mimAMsA karavAthI saiddhAttika graMthone mimAMsAnA trAjavA para caDAvavAmAM na Ave sAdvAda siddhAMtanI paNa pUrI rakSA thaI zake che. to arthanA ghaNA anartha thaI javAnI saMbhAvanA che. jenAgamAM bIjuM udAharaNa : kyAreka kyAreka virodhI dekhAtA tevA utsarga ane apavAda bharelA jainAgamamAM sAdhuo mATe evI AjJA Ave che ke "jaina sAdhue mArganuM anusaraNa karI vidhi-niSedha lAgu kare che. jo zAstranI kUvAnA kinAre UbhA na rahevuM', tarata ja bIjI AjJA che ke "jaina mimAMsA karavAmAM Ave to AvA ghaNA virodhAbhAsa TaLI zake. sAdhue kUvAnA kinAre besavuM nahIM', trIjI AjJA che ke, kUvAnA mimAMsA artha karavAnI eka paddhati che. A paddhattithI zabdArtha, kinAre AhAra karavo nahIM', ane cothI AjJA che ke, "kUvAnA paramArtha, bhAvArtha ne gUDhArtha pragaTa thAya che. ane sauthI mahattvapUrNa kinAre zayana karavuM nahIM.' Ama eka sAthe cAra AjJAo tAtyayArtha tAravI zakAya che. zabdonuM tAtpayArtha prApta karavuM te ApavAmAM AvI che. ja mimAMsA che. mimAMsA dvArA zAstronA bhAvo ane tenA ahIM saheje tarka thAya ke jyAM UbhA rahevAnI manAI che tyAM vidyArtha-niSedhArtha, bAkInA maMtro, varNano ane sAmAnya besavAnI, sUvAnI ke AhAra karavAnI vAta kyAMthI saMbhave? paraMtu zabdonuM mUlyAMkana karavAmAM Ave che. eTale mimAMsA zAstrone mimAMsA na jANanArane ja Avo prazna Ubho thAya. jeNe zAstranI samajavAnI eka kUMcI che, eka cAvI che. A cAvIthI zAstromAM mimAMsA samajIne tAtpayArtha meLavavAnI kaLA meLavI che te A rahelAM gUDha rahasyo khUlI jAya che. ane zabdanI aMdara chUpAyelAM badhI AjJAonuM kramazaH sAmaMjasya karaze. 'UbhA na rahevuM' te aMtargata (bhAvo) tattvone pragaTa karI zakAya che. Ama samagra barAbara che. paraMtu koI kAraNe UbhA rahevAno samaya Ave to zAstramAM sAmaMjasya sthApI zakAya che. 'besavAnuM to nahIM ja.' kadAca zarIranA kAraNe tyAM besavAno udAharaNa tarIke... avasara Ave to ochAmAM ocho 'tyAM AhAra to na ja karavo." ziSya pUche che ke, "prabho! Apa samajAvo, pApa kema lAge? paraMtu e sthAna para potAnI pAse rahelA AhAranI kSetramaryAdA ane baMdha kyAre thAya?' to guru javAba Ape che, "jIvone pUrI thatI hoya to AhAra karIne tarata ja cAlyA javuM paraMtu "sUvAnuM mAravAthI, kUTavAthI, azAtA upajAvavAthI pApa karmano baMdha thAya to na ja rAkhe." Ama zAstranI gaMbhIratAno A vividha AjJAothI che." ane pachI pUche che ke, "prabho! zubha karma ane puNyano yoga khyAla maLI rahe che. A badhA arthaghaTana mimAMsAnA AdhAre thaI Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 16 oNgasTa, 2008 prabuddha jIvana - 13 zake che ne badhA matabhedone abhedabhAve nihALI zakAya che. arthAt nyAya-vaizeSika, buddha ane jinamatanI carcA saptabhaMgI dvArA karI tenuM samAdhAna ane nirAkaraNa thaI zake che-'mimAMsA e bagaDatI che. sAthe sAthe temaNe te te matanA satyanA aMzone laI jaina mate bAjIne sudhAravAnI utkRSTa kaLA che." teno svIkAra kevI rIte karyo che tenI carcA karI che. AvI ja rIte A kaLAno upayoga svAmI samatabhadra A graMthamAM karyo che. bIjA bIjA matonA satyanA aMzone laI jaina mate teno svIkAra teo svayaM parIkSA pradhAna hatA. teo haMmezAM kahetA ke koIpaNa kevI rIte karyo che tenI carcA karI che. AvI ja rIte bIjA bIjA tattva athavA siddhAntane vagara parIkSA kare, kevaLa ekabIjAnA matonA satyanA aMzo laI, jaina mata sAthe samanvaya karI, kahevAthI mAnI na levA joIe. paraMtu samartha yuktio dvArA tenI anekAntavAdanA siddhAMtane kevI rIte siddha karavo tenuM mArgadarzana barAbara parIkSA karavI joIe. tenA guNa-doSo zodhavA joIe ApyuM che. ane chellA 14 zlokomAM temaNe AkhA graMthano sAra pachI teno svIkAra-asvIkAra karavo joIe. Ama kadAgraha temane Apyo che. jyAre chellA 114mAM zlokamAM temaNe A graMthanI bilakula pasaMda nahoto. temaNe bhagavAnanI paNa parIkSA karI che racanAno hetu Apyo che. ane pachI ja temane "Apta' rUpe svIkAryA che. pahelAM 1 thI 8 zlokamAM temaNe bhagavAnanI parIkSA kevI pahelA thoDI mAhitI temanA jIvana viSe karIe pachI A graMtha rIte karI che, ane pachI ja temane "Apta' tarIke pasaMda karyA che bAbatanI vizeSa mAhitI ApIe. tenI carcA ApaNe joIzuM. svAmI samantabhadranA jIvana viSe ApaNe lagabhaga kaMI ja pahelA zlokamAM kahyuM che ke bhagavAna tArI alaukika siddhinA jANatA nathI. temanA viSe ghaNI daMtakathAo che, paNa ApaNe pratApe tArI AsapAsa svargIya devatAo hAjara che. jevA ke keTalAka thoDuM kaMIka cokkasa rIte kahI zakIe. teo tamilanADunA rahevAsI devatAo tArA (rakSaNa) mATe tArI sAthe cAle che, keTalAka tane hatA. kSatriya kuTuMbamAM temano janma thayo hato. pro. eca. ela. paMkho nAMkhe che, vagere vagere. paNa AvuM to jAdugaro paNa kare jaina ane pro. ema. e. DhAMkInA mata pramANe teo lagabhaga 550 che, eTale tuM mahAna che ema huM nathI mAnato. e.DI.mAM thaI gayA. teo "Apta mimAMsA, svayaMbhUstotra, bIjA zlokamAM kahe che ke tAruM (aMdarathI ne bahArathI) divya jinastutistotra ane yuktAnuzAsana'nA graMthakartA hatA e viSe zarIra che. (aMdarathI divya zarIra eTale tene parasevo thato nathI koI ja zaMkA nathI. A badhA bhagavAnanA khAsa stutistotro che. vagere, ane bahArathI divya zarIra eTale tArI upara sugaMdhI varSA tethI ja hemacaMdrAcArye temane 'siddhahemazabdAnuzAsana'mAM varase che.) AvI naisargikatA to svarganA devatAomAM paNa hoya AdyastutikaroDaOAha' kahyA che - eTale ke sauthI prathama, athavA che. tethI tuM mahAna che e huM nathI mAnato. sauthI zreSTha stutikAra kahyA che. kahevAya che ke temaNe ja stutigraMtho trIjA zlokamAM kahe che ke vividha dharmasaMsthApakonA upadeza dvArA stuti vidyAno uddhAra ane saMskAra karyo che. temanA graMtho vizvAsa pAtra na banI zake. kAraNa temano upadeza arasaparasa eTalA mATe uttama nathI ke temAM temaNe paraMparAe jina bhakti virodhI hoya che. chatAM paNa kyAreka koI anya dharmasaMsthApaka ucca kema karavI te darzAvyuM che, paraMtu eTalA paNa mATe zreSTha che ke temaNe bhAvane pAtra paNa banI zake che. sAmAnya mAnavIne paNa saraLatAthI tattvajJAnanA gUDha artha samajAya cothA zlokamAM kahe che ke keTalAka lokonI AdhyAtmika nyUnatA tevI stotranI racanA karI che. teo syAdvAdanI tulA para toLIne ane sArA-khoTA karmono nAza paNa thayo hoya che tenuM kAraNa vyAkhyAna ApatA ne A upadeza sAMbhaLIne loko maMtramugdha thaI jatA. temaNe tenI lagatI sAdhanA ane sAdhanono barAbara upayoga evuM manAya che ke svAmI samantabhadra pahelAM jainadharmanI syAdvAda karyo hoya che. (eTale tuM mahAna che ema huM nathI mAnato). vidyA ghaNI kharI lupta thaI gaI hatI. loko tenAthI ajANa hatA. pAMcamAM zlokamAM teo mAne che ke anumAna jJAnathI koIpaNa tethI te vidyAno janatA para koI prabhAva nahoto. temaNe temanI sUkSma, gupta ane dUranA padArtho joI zake che. A ja apIla svajJa asAdhAraNa pratibhAthI A vidyA punaH jIvita karI ane teno vyaktinuM astitva sAbIta karI batAve che. bIjI rIte kahIe to prabhAva sarvatra paDyo. AthI ja vidyAnaMdAcArye temane "cAnvI koIpaNa vyakti sarvajJa thavAne pAtra che. (eTale ja tuM mahAna che mAnuna:' eTale svAvAda mArganA anugAmI vizeSaNa ApyuM. ema paNa huM nathI mAnato). Ama "Apta mimAMsA-devAgama stotra' e khAsa apUrva graMtha che. chaThThA zlokamAM kahe che ke sarvajJa vyakti to tame (bhagavAna) pote ja graMtha paricaya: cho. kAraNa tamArA vacano tarka ke zAstra sAthe visaMvAdIpaNuM nathI A graMtha 114 zloka pramANa che. tene daza vibhAgamAM vaheMcavAmAM banatA. zAstrane bAju para rAkhIe to tamAro tattvabodha Avyo che. 1 thI 8 zlokamAM temaNe bhagavAnane "Apta' tarIke tarkavijJAnathI lakhAyelo sAbita thAya che eTale ke tattvavijJAnathI zA mATe svIkAryA tenI vAta karI che. pachInA 79 zlokamAM temaNe ja lakhAyela tamAro tattvabodha che. tethI ja huM tamane 'Apta' Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 prabuddha jIvana mAnuM chuM. sAtamA zlokamAM AgaLa jatAM kahe che ke jeo tamArA amRta samAna upadeza yA siddhAMtothI asaMgata che teone to sAdAsIdhA che anubhavamAM paNa athaDAmaNamAM AvavuM paDe che. te TIkAkAro evI te lAgaNI anubhave che ke jaina kharekhara niSpakSI nathI. tethI ja teo che potAnI samAAMcanAmAM mAnanAra vyakti banI jAya che. Ama temanuM DaMzapaNuM temane (ja) bila bane banAve che. jethI teoe (anubhava jJAnathI) je anubhavyuM hoya tenAthI virUddha ja sAbita thAya che. AThamA ane chellA zlokamAM kahe che ke he prabho! A badhuM he batAvyA pachI paNa uddAma (mANaso) matavAdIne cITakIne rahe che. teonA vartanamAM pApapuNya vacceno bheda nathI. ane bIjA janmanI koI zakyatA nathI. AvA loko potAnI jAtanA ane bIjAnA khAsa duzmano che. kone puSTi ApavI ane zenuM khaMDana karavuM te e loko jANatA nathI eTale ke temanI dalIlonuM koI ja mahattva nathI. Ama teo 'jina stuti stotra' nAmanA temanA bIjA graMthanA chellA zlokamAM kare che ke, he bhagavAna! ApanA matamAM ane ApanA viSe mArI suzraddhA che, aMdhazraddhA nathI mArI smRtie paNa Apane ja mAro viSaya banAvyo che. huM pUjana paNa ApanuM ja karuM chuM, mArA hAtha paNa Apane ja praNAmAMjali karavA nimitta che. mArA kAna paNa Apano ja guNagAna sAMbhaLavAmAM lIna che. mArI AMkho ApanuM ja rUpa dekhe che. mane je vyasana che te tamArI stuti ja te racavAmAM. mAruM mastaka paNa Apane ja praNAma karavA tatpara rahe. che. A prakAranI mArI sevA che. huM niraMtara A rIte ja ApanI sevA karuM chuM. tethI hai tejaH parta (kevaLajJAnanA svAmI) huM tejasvI chuM. sujana chuM. sukRtI (puNyavAna) chuM.' have 9mA zlokathI 79 zlokamAM temaNe tattvajJAnanA sAta prazno sUcavyA che. jevA ke : 1. padArtha kudaratamAM astitva dharAve che ke astitva nathI dharAvato ? 2. e padArtha bIjA badhA padArtho sAthe astitva dharAve che ke te padArthothI alaga astitva dharAve che ? 3. A padArthanuM astitva kAyama mATe che ke thoDA vakhata mATe che ? 4. judA judA mULa tattvono banelo padArtha ane tenA judA judA avayava (aMga ke ghaTaka), (padArtha ane avayava e baMnnene spaSTa joI zakAya ke na joI zakAya tevo saMbaMdha che? Ama A guNadharmothI banelo padArtha vizvavyApaka che? tathA vizvamAM viziSTatA dharAvato che ? 5. padArtha ane tenA avayavo vacceno saMbaMdha ekabIjAthI svataMtra che ke pachI eka bIjA para AdhAra rAkhato che? 6. tarka ane zAstro e pramAdabhUta jJAnano srota che? 7. pratyakSazAna (Indriya dvArA thatuM) e AtmalakSI che ke pachI bAhya tA. 16 oNgasTa, 2008 padArthono ullekha ja che? A sAte sAta prone temaNe saptabhaMgI dvArA nIrikSaNa karI, nyAya vaizeSika, buddha ane jaina mata zuM darzAve che. tenI talasparzI carcA A graMthamAM karI che ane Ama te te matanA satyanA aMzo laI jainamatanA anekAntavAdane siddha karavAno prayatna karyo che. te jyAre 80 thI 113 zlokamAM sAmAnya manuSyane paNa samajAya tevA traNa praznonI carcA karI che. sAthe sAthe chellA tera zlokamAM AkhA graMthano nIcoDa Apyo che. 1. 1lo prazna : 'koI ekanI pragatino AdhAra nasIba che ke puruSArtha ? keTalAka ema mAne che ke ekanI pragatino AdhAra phakta nasIba ja che. ApaNe ema mAnIe ke vastuo meLavavAnI IcchAno AdhAra nasIba ja che, to prazna e Ubho thAya che ke keTalIka vakhata puruSArtha ja nasIba banAve che. ane jo kharekhara ema ja mAne ke nasIba ja nasIba banAve che, to pachI e mANasa kyAreya mokSa na meLavI zake. tenA badhA ja prayatno vyartha pUravAra thAya. keTalAka temanI pragatino AdhAra phakta puruSArtha ja mAne che. to prazna e che ke kyAreka nasIba puruSArthane banAve che. ane jo nizcayapUrvaka ema ja mAnatA hoya ke puruSArtha ja puruSArthane banAve che, to pachI badhA ja krAma manuSyonA saphaLa thavA ja joIe. syAdvAda tarkanI niMdA karanArA te baMne vastune nizcayapUrvaka nathI kahI zakatA ke (nasIba sarvazaktimAna che ke puruSArtha) baMnenI ghaTanA eka ane sarakhI ja che. ane jo ema nizcayapUrvaka kahe ke ghaTanA je ghaTI che te avarNanIya che. to pachI kahI zakIe ke je ghaTanA tyAM ghaTI che (te avarNanIya che) to te bhAga rUpe azakya ja che ke (tyAM nasIba sarvazaktimAna nivaDyuM ke puruSArtha!) AgaLa jatAM svAmI samantabhadra dalIla kare che ke ekanI sukha ke duHkhanI paristhiti che te AgaLathI ja ghaDAyelI che. to pachI e tenA nasIbamAM ja che ema kahI zakAya. ane purUSArthathI ja teNe sukha ane duHkhanI paristhiti banAvelI che. Ama jovA jAva to samabhadranI TIkA nItizAstramAM takarAra UbhI kare tevI che. A praznanI carcA jANItI che. ane svAmI A samantabhadranI dalIlo sAce ja sAdI ane samajAya tevI che. paNa bhAratIya dharmazAstra-jainavAda paNa emAMno eka mAne che ke AtmA para sArA ke khoTAM lAgelA karmo ja (ekanI sukha ke duHkhanI) paristhiti AdhArita che. je karmonuM phLa hajI nathI maLyuM te hajI te paNa AtmA para lAgelAM (coTelA) ja che ane e ja savAla che. 2. bIjo prazna : A prazna svAmI samantabhadre puNya ane pApanA baMdhano UThAvyo che. prazna A che, puNya bIjAne AnaMda ApavAthI thAya che, ane pApa bIjAne duHkha ApavAthI thAya che? tema ja 'puNya potAne duHkha ApavAthI thAya che ane pApa potAne sukha Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 16 oNgasTa, 2008 prabuddha jIvana ApavAthI thAya che?' mukta che. ane jo mokSa tene thoDA jJAne na paNa maLe to tenuM niyativAdavALA pratipAdita kare che ke puNya ane pApanuM kAraNa kAraNa te mohathI yukta che. anukrame bIjAne AnaMda ApavAthI ane bIjAne duHkha ApavAthI AgaLa carcA karatAM svAmI samantabhadra kahe che ke AkarSaNano thAya che. jyAre temanA pratipakSI ema pratipAdita kare che ke anukrame ubhava vividha jAtano hovAthI vividha jAtanA baMdha baMdhAya che. puNya ane pApa potAne du:kha ApavAthI ane AnaMda ApavAthI A karmo lAgavAnA kAraNo e che ke AtmA be prakAranA hoya che. thAya che. jyAre samanvayavAdI (jana) e pratipAdita kare che ke puNya AdhyAtmika pavitra AtmA ane AdhyAtmika apavitra AtmA. pavitra manathI karelA kAryathI ja thAya che ane pApa apavitra manathI (svAmIjIe bhavya-abhavya zabdono upayoga nathI karyo). karelAM kAryathI thAya che. AdhyAtmika pavitravALAnA nazIbamAM mokSa nathI ja. AgaLa jatAM ahIMyA svAmI samantabhadre eka navo muddo umeryo che. jAheramAM teo A dalIla kare che ke pavitra-apavitra AtmAno AdhAra khullI rIte je kArya thAya che, tenI pAchaLano hetu zuM che, e ja AtmAnI mULa svAbhAvika zakti para che. temaNe udAharaNa bAphelA (puNya-pApanuM kAma kare che. niyativAdInA mate sAmAjika annanA dANA ane na baphAyelAM annanA dANAnuM ApyuM che. eTale jAheramAM thatAM kArya karavAnI pAchaLa ja puNya-pApano baMdha thAya ke bAphavA mUkelAM dhAnamAM keTaluMka dhAna baphAI jAya che jyAre keTalAka che. jyAre temanA pratipakSI ema bhArapUrvaka kahe che ke pApa-puNyanA (dhAnanA dANA) game teTaluM karo baphAtAM ja nathI. jene ApaNe baMdhanuM mahattva eka mANasane potAnA manathI udaya pAmelAM kArya kokaDuM dhAna kahIe chIe. evI ja rIte AdhyAtmika apavitra mULa karavAnA hetu pAchaLanuM che. AtmAnI svAbhAvikatA ja evI che ke te AtmA (mANasa) keTaluM ahIM bIjo muddo svAmI samantabhadre e umeryuM ke puNya-pApa, paNa puNya kare, jevA ke maMdiro banAve, dAna Ape, bIjAne mArIne kArya karavA chatAM paNa kyAreka asarakAraka bane che ane kyAreka tenuM lUMTeluM dhana dAna mATe Ape vagere vagere, chatAM paNa tene mokSa asarakAraka nathI paNa banatA. Ama jovA jAva to jaina matano to na ja maLe. kAraNa tenI vartaNuMkano AdhAra tenA mULa-svAbhAvika A vizeSa vicAra che. pavitra ke apavitra icchAothI bhareluM mana AtmA para ja rahelo che. tevI ja rIte AdhyAtmika pavitra AtmA ja puNya-pApano baMdha kare che. ane tenI asarakArakatA pUravAra kadAca khoTuM paNa kAma kare paNa tenI vartaNuMka tenA mULa svAbhAvika thAya che. (pUnarjanmathI). jyAre mana IcchAthI mukta hoya ane kArya AtmAnI zakti para ja rahelI che. tethI khoTuM kAma karIne pachI te karyuM hoya to te puNya-pApano saMgraha kare che paNa pachI tenI A pastAya che ane Ama tenA kharAba karmono nAza thAya che. Ama asarakArakatA bIjI ja paLamAM bhUMsAI jAya che. tethI punarjanma jovA jAva to A dalIla, tarkanI buddhimAM sahelAIthI samajAI nathI levo paDato. Ama puNya ane pApane jaina paraMparA bhautika vaza na thaI zake. padArtha mAne che. temanI dalIla AgaLa vadhatAM e vicAra darzAve che ke mokSa 3. trIjo prazna : A prazna baMdhana ane muktino che. prazna A maLavAno ke na maLavAno saMbaMdha thoDI ajJAnatA ke badhI ja pramANe che-"saMsAranuM baMdhana thoDI ajJAnatAthI thAya che, ane ajJAnatAnA abhAva para AdhArita nathI. paNa teno (mokSa thoDA jJAnanA pariNAmathI mokSa maLe che?" meLavavAno AdhAra) badhA ja mohanIya karmanI kSINatA para che. jo nizcayapUrvaka ema kahIe ke saMsAra-baMdhana thoDI ajJAnatAnuM hajI paNa temanA manamAM eka savAla UThe che ke jo badhI ja pariNAma che to pachI koI mokSa meLavI ja na zake. kAraNa hajI mohanIya kSINatA thaI javA chatAM paNa eka jaNane sarvajJapaNuM prApta ghaNI vastunuM jJAna meLavavAnuM bAkI che ane jo mokSa thoDA jJAnanuM nathI thaI zakatuM, tene navA karmabaMdha paNa lAgatA nathI, to zuM pariNAma che to prazna e Ubho thAya che ke tene saMsAra baMdhana lAge AvA prasaMge mokSa maLI ja gayo samajavo! ke nahi? kAraNa tenAmAM hajI ghaNI ajJAnatA rahelI che. chellAM 114mAM zlokamAM jaNAve che ke A kavinI 'Akha syAdvAdanA virodhI A baMnenA guNa eka ja samaye che ane mimAMsA' lakhavA pAchaLanI IcchA badhAnuM bhaluM karavAnI che. e e ja kudaratI ghaTanA che te varNavI na zake. ane jo ema kahe ke hetuthI ke A stotra vAMcanAra dareka jaNa sAcA ane khoTA upadeza kudaratI ghaTanAnuM varNana avarNanIya che, to pachI saMsAra-baMdhana ke vaccenI bhedarekhAno ukela keLavI zake. chelle 11pamAM zlokano mokSa e baMne azakya ja banI jAya te mAnavuM rahyuM ja. vivAda e che ke te pAchaLathI lakhAyelo che. * * eka mANasanA dAkhalAmAM ajJAnatAnuM pariNAma saMsAra baMdhana (saMgha dvArA yojita paryuSaNa vyAkhyAnamALAmAM tA. 5-9-2005nA ApeluM che te banavAnuM kAraNa te mohanA cakkaramAM che. ane jo ajJAnatAnuM vaktavya) pariNAma saMsAra-baMdhana na bane to tenuM kAraNa te mohathI mukta 202, somA TAvara, cIkuvADI, gulamahora sosAyaTI, che. AvI ja rIte thoDAM jJAne mokSa maLe to enuM kAraNa te mohathI borIvalI (pa.), muMbaI-400 092. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 127 154 prabuddha jIvana tA. 16 oNgasTa, 2008 kasturabA sevAzrama marolI (A varSanI paryuSaNa vyAkhyAnamALA daramiyAna dAnanI vinaMti mATe nakkI karela saMsthA ) prativarSa saMghanI praNAlikA mujaba paryuSaNa vyAkhyAnamALA daramiyAna 3. AzramazALA, AMbAvADI gujarAta rAjyanI koI eka zaikSaNika saMsthA ke haoNspiTala saMkulanA Arthika 4. AzramazALA, cAvaDa vikAsa mATe Tahela nAkhavAmAM Ave che. jenA javAbamAM khUba ja sAro 5. u. gu. AzramazALA, kevaDI 126 pratisAda chellA 22 varSathI maLato Avyo che. AjasudhI Azare traNa 6. kumAra chAtrAlaya, marolI karoDa jevI jaMgI rakama ekatra karI e saMsthAone dAtAvatI arpaNa karI 7. kanyA chAtrAlaya, marolI 40 marolI gAmamAM sTezananI sAme kasturabA sevAzrame paddhatisaranI eka - saMghanA niyamone Adhina saMsthA nakkI karatA pahelAM saMsthAonI mAnasa roga-menTala haoNspiTalanI 1942mAM sthApanA karI che. 7080 mulAkAte javuM, cakAsaNI karavI, saMtoSa na thAya to bIjI vakhata bIjI beDanI haoNspiTalamAMthI Aje 12/15 daradIono samAveza karavAmAM Ave saMsthAonI mulAkAte jaI 100% khAtrIlAyaka thAya pachI saMghanI kAryavAhaka che. cikitsA khUba ja sArI thAya che. cikitsA kudaratI upacAra vaDe ane samitimAM bhalAmaNa karavAmAM Ave che. badhI saMsthAonI vigatavAra carcA mAyA mamatAthI karavAmAM Ave che. suratathI nAmAMkita DaoNkTaro AvI daradIne karyA pachI bhalAmaNa karavAmAM AvI hoya te saMsthAnI mAhitI ApavAmAM sAravAra Ape che. haoNspiTalanI nAmanA gAme gAme prasarI che. gujarAta Ave che ane badhAnI saMmati maLe pachI TharAva dvArA enA upara mahora sivAya mahArASTra, rAjasthAna, madhya pradezamAMthI daradIo Ave che. mAravAmAM Ave che. te mujaba A varSe kasturabA sevAzrama marolInI pasaMdagI haoNspiTalanI saphaLatA tyAre ja kahevAya ke keTalA daradIo sArA thAya che. karavAmAM AvI che. ahIM 85 thI 90% pariNAma sAruM Ave che. varase 10000 dardIo A kasturabA sevAzrama marolInI sthApanA 1930mAM thaI. haoNspiTalano lAbha le che. dardIo sAthe tenA sagAo niHzulka rahI zake tA. 12-6-1931nA roja pU. gAMdhIjInA haste pAyo naMkhAyo. te vakhate tevI vyavasthA che. sarahadanA gAMdhI khAna abdula gaphAra khAna, saradAra zrI vallabhabhAI paTela, 1931mAM temaja 1942, 1956mAM je jamIna maLI tenA upara kumArI mIrAbahena (misa sleDa) temaja mIThuMbena pITITa hAjara hatA. marolI makAno, AzramazALA, chAtrAlayo banatA gayA. jene Aje varSo thayAM. te gAmanA lokoe pote 12 vIghA jamIna kharIdIne pU. kasturabA ane zrI makAno krame krame ripera thatAM gayAM. jema jema bhaMDoLa maLatuM gayuM tema te mIThubahena piTITane kAyamI AzramanI sthApanA karavA bheTa ApI. kAma thatAM gayAM. Aje ghaNAM makAno khUba jarjarIta hAlatamAM thaI gayAM che 1931 thI khUba ja nAnA pAye ane bALakone emAM bhaNAvI zakAya AdivAsI bALako, strIo mATe zarU (zrI bhagatI mitra maMDaLa-pAlItANA - yazagAthA evI sthitivALA nathI. enuM karelI kasturabA sevAzrama Aje 78 | rAja | zrI yaMta zrI muMbaI jaina yuvaka saMghe 2007nI sAlamAM paryuSaNa vyAkhyAnamALA| " samArakAma moTA pramANamAM karavuM paDe varSe vaTavRkSa banI gaI che. taDakA-chAMyA |ziyAre 65 taDakA-chAlA |daramiyAna uparanI saMsthA mATe dAtAone dAnanI vinaMti karatAM saMgha| ema che. AvyA paNa te badhAmAMthI hemakhema dvArA rUA. 23,94,817/- jeTalI mAtabara rakamanuM dAna e saMsthAne | bALakone pAyAnuM zikSaNa sArA bahAra nIkaLI Aje paNa samAjanI mATe ekatrita karela. vAtAvaraNa ane sArA makAnomAM maLe sevA kare che. e mATe saMsthAnA saMniSTha uparAMta vyAkhyAnamALA daramiyAna e saMsthA mATe anya yojanAnI e jarUrI che. kaoNpyuTaranA yugamAM ane khaMtIlA kAryakaro dhanyavAdane pAtra dinapatra paNa vinaMti karatAM e saMsthAne zrI cInubhAI hiMmatalAla zAha dvArA rUA. sArA makAnanI AvazyakatA vadhAre che. Azrama ghaNA pachAta gAmomAM 60 |. ekAvana lAkha, zrI kizorabhAI naMdalAla zAha dvArA saMsthAnA AI. TI. | hoya che. kasturabA sevAzramanA vividha varSa thI AzramazALAo ane senTara mATe ekavIsa lAkha ane e uparAMta eka karoDa agiyAra lAkha saMkulanA bALakone sAruM zikSaNa tema chAtrAlayo calAve che. rUpiyAnuM vividha dAtAo taraphathI e saMsthAne dAna prApta thayuM. A uparAMta ja zikSaNanA sthaLane Arthika sahAya hAlamAM vividha AzramazALA jevI ke paNa dAnano pravAha vaheto rahe che. zrI bhaginI mitra maMDaLa samAjaratna maLe evI ApaNe sau khevanA rAkhIe marolI, kevaDI, cAsavaDa, AMbAvADI cInubhAI maMjulA bhaginI mitra maMDaLa" nAma dhAraNa karyuM. e saMsthAe | ane emane vadhAremAM vadhAre sahakAra vagere ThekANe Azare 735 bALakone A mAtabara dAnathI vividha yojanA kAryarata karI che, jemAM svAvalaMbana maphata rahevA, khAvA ane bhaNavAnI saMghanA dAtAo, zubhecchako ane kendra, udyoga bhavana, AI. TI. senTara, dIkarInuM ghara-vRddhAzrama, Arogya sagavaDa che. sarakAra taraphathI grAMTa maLe kendra, roga nidAna kendra vagere yojanAthI A saMsthAe pragatinI haraNaphALa, sabhyone amArI namra vinaMtI che ke che, paNa te apUratI hoya che. saMsthAe bharI che. saMsthAnA saMniSTha kAryakArI bahenone zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanA AmAM sahakAra ApI A saMsthA mATe potAnuM bhaMDoLa vAparavuM paDe che. dAnano pravAha vahAve. abhinaMdana. 1. AzramazALA, marolI 125 pramukha, temaja menejamenTanAM pramukha ane saMghanA sabhyo 2. AzramazALA, kevaDI 126 sabhyo ApIe. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 16 oNgasTa, 2008 nAma lAMchana rAzi gaNa mAtA pitA karmavAsa dIkSA paryAya sarva AyuSya samyaktva pAmyA pachInI bhava saMkhyA avana kalyANaka nakSatra sAthe janma kalyANaka nakSatra sAthe dIkSA kalyANaka nakSatra sAthe kevaLajJAna kalyANaka nakSatra sAthe nirvANa kalyANaka nakSatra sAthe janma nagarI dIkSA nagarI kevaLajJAna nagarI nirvANa bhUmi prabuddha jIvana covIsa tIrthaMkara 1. zrI RSabhadeva | 2. zrI ajitanAtha | 3. zrI saMbhavanAtha 4.zrI abhinaMdana svAmI | 5. zrI sumatinAtha ma hAthI thoDo kapi kA~ca pakSI dhana mithuna siMha deva rAkSasa sainAdevI maMgalA jinAri megha mAnava marUdevA nAbhirAjA 9-8aa 1 lAkha pUrva 84 lAkha pUrva 13 bhava u. aSADhA je. va. 4 u. aSADhA phA. va. 8 u. aSADhA phA. va. 8 u. aSADhA mahA va. 11 abhijita poSa va. 13 ayodhyA ayodhyA ayodhyA aSTApada 1 lAkha pUrvamAM 1 pUrvAMga nyuna 72 lAkha pUrva 3 bhava vRSabha mAnava vijayA jitazatru 8-25 hiNI che. su. 13 rohiNI mahA su. 8 rohiNI mahA su. 9 rohiNI po. supa mRgazIrSa ce. su. 5 ayodhyA nodhyA ayodhyA sammetazikhara kalpasUtra graMtha AcArapradhAna hovAthI caraNakarazAnuyoga vibhAgamAM Ave che. A kalpasUtranI pahelo vibhAga che jinacaritra ane bIjo vibhAga che sthavirAvI. A AkhA kalpasUtranA ane dazAzrutaskaMdha graMthanA racayitA che caturdaza pUrvadhara zrutakevaLI Ape bhadrabAhusvAmI. vartamAnakAlIna upalabdha samasta zrutasAgaramAM A graMthanuM sthAna ziramora che. pakSImAM garuDa, dhanurdhArImAM arjuna, maMtromAM namaskAra mahAmaMtra, 9-6 1 lAkha pUrvamAM 4 pUrvAMga ochA 60 lAkha pUrva 3 bhava mRgazIrSa phA. su. 8 mRgazIrSa mAga su. 14 mRgazIrSa mAga su. 15 bhRgazIrSa Aso va. 5 mRgazIrSa ce. su. 5 zrAvasti zrAvasti zrAvasti sammeta ki khara mithuna deva siddhA saMvara 8-28 1 lAkha pUrvamAM 8 pUrvAMga ochA 50 lAkha pUrva 3 bhava abhijita 4.sa. 4 abhijita mahA su. 2 abhijita mahA su. 12 abhijita poSa su. 14 puSpa ve. . ayodhyA ayodhyA ayodhyA sammeta zikhara kalpasUtra parvatomAM meruparvata, tIrthomAM zatruMjaya (pAlInAzA-saurASTra) A che, ema graMthomAM kalpasUtra zreSTha che. * zrI bhadrabAhusvAmI racita A graMthanA prathama vibhAgamAM sahuthI prathama vistAra sAthe bhagavAna mahAvIra svAmInA caritranuM varNana che. bIjo vibhAga sthavirAvalI nAmathI prasiddha che. 9-6 1 lAkha pUrvamAM 12 pUrvAMga ochA 40 lAkha pUrva 3 bhava maghA zrA. su. 2 mathA ve. su. 8 mathA vai. su. 9 mA ce. su. 11 punarvasu che. su. 9 ayodhyA ayodhyA cokhA sammenika khara 6. zrI padmaprabhu kamaLa kanyA rAkSasa susImA para 17 96 1 lAkha pUrvamAM 16 pUrvAMga ochA 30 lAkha pUrva 3 bhava citrA poSa va. 6 citrA Aso 1. 13 citrA Aso 1. 12 citra su. 15 citraka. 6.11 kauzAmbrI kauzAmbI kauzI sammetazikhara A vibhAgamAM mahAvIrasvAmInA tIrthamAM gautamasvAmIjathI mAMDIne pahelIvAra kalpasUtra pustakAruOM thayuM tyAM sudhImAM thayelA mukhya mukhya ziSya paraMparAno nAma ane gotranI sAthe nirdeza che. saMkSipta ane vistRta vAcanAnA mAdhyamathI alaga-alaga ziSya paraMparAthI nIkaLelA kula, gaNa ane zAkhAno nirdesa che. aMtima (trIjo) vibhAga 'sAdhu sAmAcArI' nAmano che. emAM vizeSathI sAdhu - sAdhvIne Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 nAma lAMchana rAzi gaNa mAtA pinA garbhavAsa dIkSA paryAya sarva AyuSya samyaktva pAmyA pachInI bhava saMkhya cyavana kalyANaka nakSatra sAthe janma kalyANaka nakSatra sAthe dIkSA kalyANaka nakSatra sAthe kevaLajJAna kalyANaka nakSatra sAthe nirvANa kalyANaka nakSatra sAthe janma nagarI dIkSA nagarI 7. supArzvanAtha sAthiyo tulA rAkSasa pRthvI pratiSTha 9-16 1 lAkha pUrvamAM 20 pUrvAMga ochA 20 lAkha pUrva 3 bhava anurApA zrA. va. 8 vizAmA jeTha 3. 12 anurAdhA jeTha su. 13 vizAmA mahA va. 6 mULa mahA va. 7 vArANasI vArANasI vArANasI sammetazikhara 8. zrI caMdraprabha caMdra vRzcika va lakSmaNA mahAgana 6-2 prabuddha jIvana covIsa tIrthaMkara 9. zrI suvidhinAtha 10. zrI zItalanAtha 11. zrI zreyAMsanAtha 12 zrIvAsupUjya svAmI magara zrI vatsa khagI mahiSa dhana dhana makara bha rAkSasa mAnava rAkSasa rAmA nandA jayA sugrIva dRDhasya 8-26 9-6 1 lAkha pUrvamAM 25 hajAra 28 pUrvAMga ochA pUrva 2 lAkha pUrva 1 lAkha pUrva 3 bhava 3 bhava 1 lAkha pUrvamAM 24 pUrvAMga ochA 10 lAkha pUrva 3 bhava kevaLajJAna nagarI nirvANa bhUmi cAturmAsa daramyAna kaI vidhithI AhAra, saMyama, tapa. vaiyAvacca Adi pravRtti karavI joIe tenuM vivecana che. kula 18 sAmAcArInuM varNana che. sAdhuvarga A kalpasUtranuM vAcana karatA hatA. athavA eka sAdhu vAcanA karatAM hatA ane bIjA badhA dhyAna ApIne zravaNa karatAM hatA, paraMtu vIra nirvANa saMvata 9 80 ( vikramasaMvata 510 athavA 993 (vikrama saMvata 123)mAM dhruvasenarAjAnA putrabharA zoka nivAraNa mATe ane saMvadhyA anurAdhA zrA. va. 8 anurAdhA mAga. va. 12 maitreya mAga. 1. 13 anurAdhA mahA va. 7 zravaNa zrA. va. 7 caMdrAnanA (caMdrapurI) caMdrAnanA (caMdrapurI) caMdrAnanA (caMdrapurI) mULa mahA. 1. 9 muLa kA. va. 5 mULa kA. va. 6 mULa kA. su. 3 mULa bhA. su. 9 kAkandI kAkandI kAkandI sammetazikhara pUrvASADhA 6 pUrvASADhA po. 1. 12 pUrvASADhA po. 1. 12 pUrvASADhA mo. 1. 14 pUrvASADhA ce. 1. 2 bhahilapura bhadrilapura bhadrilapura sammeta zikhara tA. 16 oNgasTa, 2008 sammetazikhara hetu AnaMdapura (vaDanagara)mAM caityagRhamAM prathama vAra caturvidha saMghanI sAme jAheramAM vAMcana thayuM. tyArathI AjasudhI paryuSaNamAM adhikArI sAdhu vAMcana kare che ane zraddhALu sAdhvI-zrAvakazrAvikA varga ekAgratAthI sAMbhaLe che. A kalpasUtra ardhamAgapI (te samayanI eka prAkRta bhASA)mAM nibaddha che. A bharatakSetra traNa mukhya kalpavRkSathI gauravAnvita che. (1) zrI zatruMjaya mahAtIrtha (2) zrI namaskAra viSNa viSNu rAja 9-6 21 lAkha varSa 84 lAkha varSa 3 bhava zravaNa ve. va. 6 zravaNa mahA 1. 12 zramaNa mahA 1. 13 zramaNa poSa 1. 3)) ghaniSThA aSA. 1. 3 siMhapurI siMhapurI siMhapurI samAna zikhara vasu pUjya 8-20 54 lAkha varSa 72 lAkha varSa 3 bhava zatabhiSA *su da zatabhiSA mahA va. 14 zatabhiSA mahA ya. 0)) zatabhiSA mahA su. 2 u. bhAdrapada aSA.su. 14 campApurI campApurI campApurI campApurI mahAmaMtra (3) zrI paryuSaNa mahAparva. agaNita bhabhavoe A traNane sahAre AtmakalyANano mArga meLavI lIdho che. * zrI zatruMjaya tIrthanI zobhA che prathama tIrthaMpati RRSabhadeva bhagavAna. zrI namaskAra mahAmaMtrano prANa che paMca parameSThI, temaja zrI paryuSA mahAparvanuM gaurava che kalpasUtranuM vAMcana-vaze. AthI ja sakala zAstromAM kalpasUtrane ziromaNi mAnyo che. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 16 oNgasTa, 2008 prabuddha jIvana covIsa tIrthaMkara meSa deva deva pitA nAma |13. zrI vimalanAtha, 14. zrI anaMtanAtha) 15. zrI dharmanAtha |16. zrI zAMtinAtha 17. zrI kuMthunAtha | 18. zrI aranAtha lAMchana | suara | siMcANo | vaja mRga bokaDo | nandAvarta rAzi mIna | vRzcika | mIna gaNa mAnava mAnava rAkSasa deva mAtA | zyAmAM suyazA suvratA acirA - zrI devI kRtavarmA siMhasena bhAnuM _| azvasana zUra | sudarzana garbhavAsa | 8-21 | 8-26 9-5 9-8 dIkSA paryAya | 15 lAkhavaSe | | 75 lAkha varSa | 2aaaa lAkha varSa | 25 hajAra varSa | 23750 varSa | 21000 varSa sarva AyuSya | 60 lAkha varSa | 30 lAkha varSa | 10 lAkha varSa | 1 lAkha varSa | 95000 varSa | 84000 varSa samyakatva pAmyA 3 bhava 3 bhava 3 bhava 12 bhava 3 bhava 3 bhava pachInI bhava saMkhyA cyavana kalyANaka u. bhAdrapada revatI a. puSya ve. bharaNI kRttikA a. revatI phA. nakSatra sAthe vai. su. 12 zrA. va. 7 va. 9 su. 2 janma kalyANaka u. bhAdrapada revatI ce. puSya mahA bharaNI kRttikA ce. revatI mAga. nakSatra sAthe mahA su. 3 va. 13 zuM. 3 ve. va. 13 va. 14 su. 10. dIkSA kalyANaka u. bhAdrapada revatI ce. puSya poSa bharaNI vai kRttikA ce. revatI mAga nakSatra sAthe mahA su. 14 su. 14 suM. 13 va. 14 su. 11 kevaLajJAna kalyANaka. u. bhAdrapada revatI ce. puSya poSa bharaNI po. kRttikA ce. revatI kA. nakSatra sAthe po. su. 14 va. 14 su. 15 su. 9 su. 12 nirvANa kalyANaka revatI jeTha revatI ce. puSya jeTha bharaNI revatI mAga. nakSatra sAthe su. 5 vai. va. 13 va. 1 su. 10 janma nagarI | kAMDityapura ayodhyA ratnapurI hastinApura | hastinApura hastinApura dIkSA nagarI | kAMDilyapura ayodhyA ratnapurI | hastinApura hastinApura | hastinApura kevaLajJAna nagarI | kAMDilyapura ayodhyA ratnapurI hastinApura hastinApura hastinApura nirvANa bhUmi | sametazikhara sameta zikhara sameta zikhara | sameta zikhara sameta zikhara su. 3 kRttilakA ce. A kalpasUtra graMthanuM vAMcana zravaNa prathama ane bhagavAnanA garbhanuM mAtA trizalAdevInA garbhamAM phaladAyakatA, boMtera svapnomAM arihaMtAdinI aMtima tIrthaMkaranA kAlamAM kalpa=AcArabhUta ane saMharaNanAM varNanathI romAMcita karanAruM kalpasUtra mAtA keTalA svapna jue che? (arihaMtamaMgalasvarUpa che. paryuSaNa mahAparvanA cothA graMthanuM bIjuM pravacana trizalAmAtAe dekhelAM coda cakravartInI mAtA 14, vAsudevanI mAtA 7, divasathI pAMca divasa ane navakSaNa (vyAkhyAna)mAM svapnomAMthI cothA zrI devInA svapnanA varNananI baLadevanI mAtA 4, ane anya mahApuruSanI mAtA A graMthanuM vAMcana karavAnuM hoya che. prathama sAthe samApta thAya che. eka bhavya svapna jue che.) garbhastaMbhana, trizalApravacanamAM mukhyatayA sAdhu-sAdhvInA 10 - trIjuM pravacana dasa svapnanA varNananI, zrI mAtAno vilApa, bhagavAnano garbha avasthAmAM AcAranI vAta Ave che. siddhArtha rAjAnA vyAyAma ane snAnanI, temaja ja saMkalpa ityAdi rocaka vigatathI bhareluM cothuM bhagavAna mahAvIra svAmInA sattAvIza bhavanA svapnalakSaNa pAThakone bolAvavAnI AnaMdadAyaka pravacana bhagavAnanA pIDArahita janmanI jAherAta ane indranI AjJAthI temanA senApati mAhitIthI sabhara che. dvArA saMghamAM AnaMdanI lahera pedA karIne samApta hariNagamethI deva dvArA devAnaMdAnI kukSimAMthI , svapnanA navaprakAra, vividha svapnonI thAya che. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 prabuddha jIvana tA. 16 oNgasTa, 2008 covIsa tIrthaMkara nAma 19, zrImallinAtha | 20zrI munisuvratavAmI 21. zrI naminAtha 22. zrI neminAtha 23. zrI pArzvanAtha 24.zrI mahAvIrasvAmI lAMchana - kuMbha | kAcabo | nila kamala | zaMkha | sarpa | | siMha rAzi | meSa | makara | meSa | kanyA | tulA | kanyA gaNa | deva | deva | deva | rAkSasa , rAkSasa | mAnava mAtA prabhAvatI padmAvatI vaprAdevI zivAdevI vAmAdevI trizalAdevI pitA sumitra vijaya samudra vijaya azvasena siddhArtha garbhavAsa 9-8 9-7che. dIkSA paryAya | 54900varSa | 7500varSa | 2500 varSa | 700varSa | 70 varSa | 42 varSa sarva AyuSya 55000varSa | 30000varSa | 10000 varSa | 1000varSa | 100 varSa | 72 varSa samyakatva pAmyA pachInI bhava saMkhyA 3 bhava 3 bhava 3 bhavA 9 bhava 10 bhava | 27 (moTA) bhava cyavana kalyANaka azvinI kA. zravaNa zrI. | azvinI Aso | citrA Aso vizAmA phA. | uttarASADhA a. nakSatra sAthe su. 15 su. 14 | va. 12 vi. 4 su. 6 janma kalyANaka azvinI mAga. zravaNa vai. azvinI a. citrA zrA. vizAkhA mAga. uttarASADhA ce. nakSatra sAthe su. 11 va. 8 va. 8 va. 10 su. 13 dIkSA kalyANaka | azvinI mAga. zravaNa phA. azvinI jeTha citrA zrA. vizAkhA mAga. uttarASADhA phI. nakSatra sAthe su. 11 1. 12 2. 9 su. 6 va. 11 va. 10 kevaLajJAna kalyANaka azvinI mAga. zravaNa mahA azvinI mA. citrA bhA. vizAmA phA. uttarASADhA vai. nakSatra sAthe su. 11 va. 12 su. 11 va.)) vi. 4 nirvANa kalyANaka | azvinI phA. zravaNa vai. azvinI ce. citrA a. vizAmA zrA. svAti Aso nakSatra sAthe su. 12 va. 10 va. 0)). janma nagarI | mithilA rAjagrahI mithilA sUryapura vArANasI kSatriyakuMDa dIkSA nagarI | mithilA | rAjagrahI mithilA | gIranAra vArANasI | kSatriyakuMDa kevaLajJAna nagarI | mithilA | rAjagrahI | mithilA | revatagirI (gIranAra)| vArANasI | juvAlikA nadI nirvANa bhUmi | sameta zikhara | sameta zikhara | sameta zikhara | gIranAra | sameta zikhara | pAvApurI saujanya : zrI mATuMgA zvetAMbara mUrtipujaka tapAgaccha jaina saMgha dvArA prakAzita "hRdaya nayana nihALe jagadhaNI" bhAga-1,2,3 mAMthI RNa svIkAra saha. * bhagavAnanA janmamahotsavathI mAMDI dIkSA mahattvanuM A pravacana che. kevaLajJAnathI, hajAro jIbhathI, saMpUrNa AyuSyathI mahotsava sudhInI AnaMda ane AzcaryadAyaka sAtamAM pravacanamAM zrI pArzvanAtha, zrI nemanAtha paNa karavuM zakya nathI, evuM parama pavitra kalpasUtra vigata pAMcamAM pravacanamAM sAMbhaLavA maLe che. ane zrI RSabhadeva bhagavAnanuM caritra ane ekavIsavAra zraddhAnI sAthe temaja bIjI badhI ucita - chaThuM pravacana bhagavAne sahelA hRdayadrAvaka jinonI vacamAM AMtarAnI bodhadAyaka vAto che. dharmakriyAnI sAthe sAMbhaLavAthI sAta-ATha bhavamAM upasarga, bhagavAnanI sAdhanA, bhagavAnanuM 0 AThamuM pravacana sthavirAvalInuM che. navamAM nizcita mokSa thAya che. kevaLajJAna, gaNadharavAda, bhagavAnanI ziSya Adi pravacanamAM sAmAcArI che. vartamAnamAM saMvatsarInA 9 kalpasUtranA racayitA zrI bhadrabAhusvAmIne vividha saMpadA, bhagavAnanuM nirvANa ane divase sAmAcArInA pravacananI jagyAe zrI namana che. praNAma che AcArya bhagavaMtane, jemaNe gautamasvAmIne vilApa karatAM karatAM kevaLajJAna kalpasUtra mULa (bArasAsUtronuM vAMcana thAya che. kalpasUtrano saMghasamakSa vAcanano AraMbha karIne ityAdi atyaMta mahattvanI hRdayasparzI mAhitIthI kalpasUtra kalpavRkSa samAna che. jenuM phaLa che mokSa, jainasaMghanI paraMparAne kalyANabhAgI banAvI.. bhareluM che. AkhA kalpasUtramAM sahuthI vadhAre ane rasa che AnaMda ja AnaMda. je sUtranuM varNana T su. 10 su. 8 su. 8 5 | nA Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 16 oNgasTa, 2008 prabuddha jIvana | 2 1 aSTamaMgala a harSada dozI (julAI 2008 nA aMkanuM adhUruM AgaLa) prabhAvathI sattA ane sAmarthya prApta thAya che. kuMbha athavA kalaza: bhadrAsana samAdhinuM paNa pratika che. yogArUDha thayela puruSa kalaza kAryanI paripUrNatA ane sarvocca siddhinuM pratIka che. dhyAnanA aMtima caraNamAM tAmasika, rAjasika ane sAttvika, ema maMdira ke jinAlayanA zikhara upara kalaza caDAvavAmAM Ave che. traNe guNone pAra karIne nirguNa avasthAmAM pahoMce che tyAre jinezvara bhagavAnanI kIrti traNe lokamAM kalaza samAna che. ApaNane samAdhinA uccattama Asana evA bhadrAsana para birAjamAna thAya aMtima dhyeya para pahoMcADavA mATe kalaza mahAmaMgalakArI che. che. kalaza ke kuMbha zarIranuM paNa pratIka che. tenI aMdarano prakAza bhadrAsana sahuthI UMcuM ane uttama Asana che. muktizilA traNe AtmarUpI caitanya che. zrI siddhacakranI yojanA paNa kuMbha AkAranI lokamAM sahuthI UMcA sthAne che ane sarvottama sthAna che. te svayaM siddha bhagavAnonuM sthAna che. eTale bhadrAsana muktizilAnuM AtmAne A zarIrarUpI ghaTamAMthI mukta karavAno che. AtmA pratinidhitva kare che. jyAM sudhI karmanA pAzamAM baMdhAyelo che tyAM sudhI tenuM caitanya tIrthakaranA ATha pratihAryamAM bhadrAsana paNa che. zukla dhyAna DhaMkAyeluM che. e caitanyanI jyoti prajvalita karavAnI che. ane zukla lazyAnA dhAraNahAra bhagavAnanA caraNe samarpita thaI, puNyathI zubhayoga maLe che tyAre manuSya jo potAne maLelA parama samAdhinI maMgalakAmanA ane ArAdhanA karavAnI preraNA sAdhanano upayoga dharma ane sAdhanAmAM kare to kramazaH teno bhadrAsana Ape che. AtmavikAsa thAya che, karmanI nirjarA thAya che ane puNyAnubaMdhI matsya yugma: puNyathI pharI pharI zubha yoga maLato rahe che. manuSya jyAre puNyathI nara ane mAdA ema be mAchalIonuM joDuM jainadarzananI sAthesAthe maLelA sAdhanano upayoga AtmakalyANamAM nathI karato tyAre e vaidika ane bauddha paraMparAmAM paNa mahattvanuM sthAna dharAve che. puNyanuM phaLa veDaphAI jAya che ane te janma-maraNanA cakramAMthI jaLa ane sAgara sRSTinA sarjananA pratIka che. dareka jIvanI chUTavAno avasara gumAvI de che. A zarIrano paNa eka zubha utpattinuM Adi sthAna sAgara che. A saMsArane paNa bhavasAgara sAdhana tarIke upayoga karavAmAM Ave to AtmAnI unnati ane kahe che. janma-maraNarUpI cAra gatinA cakrAvAmAM bhaTakyA karavuM te vikAsano mArga saraLa thaI jAya che. A zarIrano upayoga bhavasAgaramAM DUbI gayA barAbara che. je A bhavasAgarane pAra kare bhoga-vilAsa ane indriyonA poSaNa mATe karavAmAM Ave to che te ja tarI gayA, mukta thayA kahevAya che. matsya yugala A manuSyabhava vyartha thaI jAya che. A dehamaMdiramAM zuddha caitanyasvarUpa saMsAramAM paribhramaNa karI rahelA jIvonuM pratIka che. A pratIkamAM AtmA birAjamAna che evI maMgalabhAvanAnuM kuMbha pratIka che. matsya yugala vartuLAkAre pharatA ke maMthana karatA dekhAya che. e sUcave zrI uttarAdhyayana sUtranA trIjA adhyayananI pahelI gAthAmAM ja che ke phakta taratA rahevAthI bhavasAgara pAra nathI thato, paNa yogya bhagavAna mahAvIre jaNAvyuM che ke manuSyabhava maLavo durlabha che. te dizAmAM maMthana-ciMtana sAthe taravAthI beDo pAra thAya che. maLyA pachI paNa dharmazravaNa, dharmamAM zraddhA ane puruSArtha kramazaH cAra mULa saMjJAomAM maithuna saMjJA saMsAramAM jIvonA baMdhanuM vadhu ane vadhu durlabha che. kuMbhanA pratIkamAM batAvelI be AMkha kAraNa che. tethI kAmadeva, matsya yugala ane saMsAra eka bIjAnA prajJAnI pratIka che ane te darzAve che ke manuSyabhavamAM maLelA A paryAyavAcI che. e kAraNathI kAmadevanI dhajA upara paNa matsyanuM durlabha zarIrano upayoga jAgRti sAthe ane samyaka puruSArtha mATe pratIka che. (aneka sthaLe magara paNa hoya che.) kAmadevanuM saMsAranA karavAno che. jyAM sudhI zarIra che tyAM sudhI karma che, paraMtu karmamAMthI sarva jIvo upara zAsana che ane te potAnI sattAnI dhajA patAkA akarma tarapha javA mATe prajJAcakSuthI dareka kriyAne sAkSIbhAve pheravI rahyA che. dareka sAdhake arihaMta devanuM zaraNa svIkArI, temanI sthitaprajJa thaIne jotA rahevAno saMdeza ane preraNA ApaNane stuti karI, kAmadeva para vijaya meLavI, saMsAramAMthI chUTavAnuM che. kuMbha Ape che. kAma, jIjIviSA ane janma-maraNa ekameka sAthe saMkaLAyelA bhadrAsana : che ane saMsAra Ubho kare che. matsya yugala saMsArasAgaranuM ane bhadrAsana rAjya ane sattAnuM pratIka che. tenA maMgalamaya tene tarIne pAra karavAnuM eka sAthe citra rajU kare che. A pratIka Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 UMDA ciMtana-manananI preraNA Ape che. dhyAnamAM cittane keMdrita karavA mATe vividha avalaMbanomAM matsya yugalanA pratIkano paNa upayoga thAya che. prabuddha jIvana zrI uttarAdhyayana sUtranA chellA ane 36mA adhyAyamAM nirgodamAM rahelA jIva adhama avasthAmAMthI uttarottara pragati karanAra karatA vividha yoniomAMthI pasAra thAya che ane chevaTe manuSya janmamAM prabaLa puruSArtha karI, kevaLajJAna ane kevaLadarzana prApta karI, mokSa pAme che tenuM suMdara varNana che. A bhagavAna mahAvIranI aMtima dezanA che. nirvANanI ghoDI kSaNo pahelA ja temaNe varNana karyuM che ke AtmA zarIra choDI, Urdhva gati karI, kevI rIte siddhazilA para pahoMce che. A varjhanamAM tirachA lokanA paMcendrIya onA varNanamAM jaLacara - matsyanuM varNana pahelA Ave che. tyAra pachI ja manuSya sahita anya uparanI kakSAnA paMcendrIya jIvonuM varNana Ave che. vijJAna paNa kahe che ke ucca kakSAnA jIvonI utkrAMti matsyamAMthI thaI che. vikAsamAM matsya paheluM caraNa che. A rIte matsya jIvanI utkrAMti ane vikAsanuM pratIka che. matsya yugala para dhyAna keMdrita karI, jIvAtmAnI Urdhva gatinuM ciMtana zubha phaLa Ape che. vaidika paraMparA (mukhyatve sAMkhya darzana) vizvamAM puruSa ane prakRti, e be mULa tattvono svIkAra kare che. te rIte cInamAM paNa yIna ane yAMganI kalpanA che. yIna ane yAMga nara ane mAdA mAchalInuM joDuM che. e be mAchalIone pAsepAse rAkhatA pUrNa vartuLano AkAra bane che. mIna ane yAMga vizvanA jIvananA pratIka che. cInanI saMskRtimAM cIna ane yAMga tANAvANAnI jema gUMthAI gayA che. teo jIvananA dareka dvaMdvane yIna ane yAMgarUpe jue che. lAotseno tAovAda A badhA rhomAMthI pasAra thaIne pUrNatA pAmavAnuM darzana che. zubha ane azubha eka ja sikkAnI be bAju che, banne sApekSa che. chevaTe azubha pachI zubhane paNa choDIne zuddha thavAnuM che. mAnavanA AdikALathI cAlatA AvatA manobhAva ane ciMtana saMskRti ane bhASAnA sImADA vaTAvI dUra-sudUra sudhI phelAI jAya che tenI pratitI yIna ane yAMgamAM maLe che. darpaNa : tA. 16 oNgasTa, 2008 joIe. zarIrano zRMgAra karavA mATe ApaNe darpaNanI sAme UbhA rahIe chIe ane bArIkAIthI zaNagAra sajAvIe chIe. temAM kaMI truTi rahI jAya to ApaNe navesarathI zaNagAra zarU karIe chIe. paraMtu e darpaNamAM ApaNane kyAMya ApaNA AtmAnuM pratibiMba dekhAya che ? darpaNa AtmA temaja AtmadarzananuM pratIka che. vastu jevI hoya tevuM ja pratibiMba darpaNamAM paDe che. DAgha hoya to te darpaNamAM tarata ja dekhAya che. caherA paranI malinatA darpaNamAM dekhAtA ja Apo caherAne sApha karI daIe chIe. e ja rIte ApaNA cAritranA DAgha, ApaNA AtmAnI malinatA keTalI che te ApaNe satata darpaNamAM jotA hIne Atmazuddhi karatA rahevuM. cha khaMDanA ane nava nidhinA adhipati bharata cakravartI eka darpaNanA nimittathI aMtarmukha thaI kevaLajJAna prApta kare che. AtmAnA aizvaryane pratibiMbita karatuM darpaNa kramazaH zukladhyAna ane zukla vaizyA tarapha laI jAya che. AtmA zuddha caitanya che. traNa loka ane traNa kALo zAtA che. samasta vizva AtmAnI sAme che. jema darpaNAnI sAmenI vastu temAM pratibiMbita thaIne dekhAya che tema hara samaye traNa kALanA ane traNe lokanA jJeya padArtha AtmAmAM jhIlAya che. darpaNa je padArthane jhIle che tenAthI sadA alipta-dUra rahe che. e ja rIte AtmA jene jAko che tenAthI dUra rahe che. darpaNa AtmAnuM nirmohIpaNuM, taTasthatA ane anAsaktabhAvane pragaTa kare che. jo darpaNa svayaM melo hoya, tenI upara rajakaNa patharAyelA hoya ke temAM koI khAmI hoya to pratibiMba paNa jhAMkhuM, aspaSTa ke vikRta dekhAya che. temAM paNa jo darpaNa koI AvaraNathI DhAMkelo hoya to pratibiMba paDatuM ja nathI. e rIte karmarajIthI melA ke saMpUrNa AvRta AtmAmAM jJAna jhaLakatuM nathI ke tene viparita ke vikRta jJAna thAya che. melo darpaNa mithyAtvanuM pratIka che. svaccha, nirmaLa ane UMcI guNavattAno darpaNa zuddha caitanyamaya, kevaLajJAna ane kevadarzana pragaTelA siddha paramAtmAnuM pratIka che. A saMdarbhamAM saMskRta subhASitamAM yogya ja kahyuM cheH yasya nAsti svayaM prajJA zAstraM tasya karoti kim / locanAbhyAM vihinasya darpaNaH kiM kariSyati / jo prajJA na hoya to zAstra kevI rIte mArgadarzana Ape ? jo locana na hoya to darpaNamAM kevI rIte dekhAya che prathama maMgala svastika mithyAtvamAMthI samyaktva ane dakSiNa bhAratamAM jaina dharma' viSaya para parisaMvAda tA. 16 jUnanA prabuddha jIvana'mAM Avela mAhitI mujaba tA. 20, 21, 22 oNkTobara 2008 daramyAna 'dakSiNa bhAratamAM jaina dharma' viSaya para ke. je. somaiyA senTara phora sTaDIjha ina jenijhama-muMbaI dvArA parisaMvAda yojavAmAM Avyo che. emAM carcA-vicAraNA mATe sau jijJAsuone AmaMtraNa che paraMtu nibaMdho mATe dahiNa bhAratanA niSNAta vidvAnone zodhapatra rajU karavA AmaMtraNa mokaDyA che enI noMdha levA vinaMtI Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 16 oNgasTa, 2008 prabuddha jIvana 2 3 ajJAnamAMthI prajJA taraphanI gati ane yAtrAno AraMbha sUcave che, utaryA pachI mAMgalyamaya ratnanI prApti thAya che. to aMtima ane AThamuM maMgala darpaNa e yAtrAnuM aMtima caraNa jinAlaya ane AvAsomAM aSTamaMgalanI sthApanA thAya che. kevaLajJAna ane kevaLadarzananuM pratIka che. eTale zrI siddhacakra temAM e ja bhAva che ke ApaNane paNa e guNonA vikAsamAM pUjanamAM aSTamaMgalanI paNa pUjA thAya che. dareka maMgala zrI jinezvara sahAyatA maLe. ApaNI anaMta kALathI cAlI AvatI yAtrAmAM bhagavAnanA anaMta guNonA pratIka che. temanA guNa ApaNAmAM jinAlaya ane upAzraya virAmasthAna che. yAtrAnA AgalA caraNamAM Ave, sphare, pragaTe tevI ArAdhanA ane sAdhanAmAM sahAyaka evA mArgadarzana maLe te mATe, yAtrAne maMgalamaya banAvavA mATe ane A aSTamaMgala che. aMtima dhyeya sudhI pahoMcavA mATe ApaNe aSTamaMgalanI sahAya svastika cAra gati ane temAMthI chUTavAnuM pratIka che, jyAre laIe chIe. khIlelA kamaLanA phUla jevuM zrIvatsa e cAra gatimAMthI chUTavA mATe yaMtra, maMtra ane taMtranI sAdhanAthI alokika zaktinI prAptinA AtmAnI zakti ane sAmarthya khIlavavAno bodha Ape che. naMdyAvarta udAharaNa ApaNA zAstromAM ane sAhityamAM upalabdha che. te jaNAve che ke AtmAnI zakti khIlavavAthI saMsAranI cAra darekano aMtima dhyeya AdhyAtmika utthAna sAthe anAdithI cAlI gatimAMthI bahAra nIkaLavAno mArga maLe che. naMdyAvarta saMsAramAMthI rahelI yAtrAnuM aMtima virAmasthAna evI parama siddha gatinI prApti chUTIne anaMta AnaMda meLavavAnI preraNA Ape che. saMpUTanuM pratIka che. sUcana Ape che ke e mArga eTale jinezvara prabhue batAvelo camatkArono Azraya laI, parahAnI ke parapIDA mATe maMtrasamyaga darzana, jJAna ane cAritrano mahAmulyavAna ratnamaya mArga zaktino upayoga karanArA AsUrI ane tAmasika prakRtinA hoya che. kalaza A mArga uparanI yAtrAnA aMtima dhyeya mokSanuM pratIka che. dhana, vaibhava, samRddhi ke zArIrika sukhAkArI mATe teno upayoga che. mokSa prApta thatAM AtmA lokanA sarvocca ane sarvottama sthAna karanArA rAjasika prakRtinA hoya che. kevaLa AdhyAtmika lAbha mATe, mokSazilA upara birAjamAna thAya che. bhadrAsana A sarvocca zraddhA, bhakti ane samyaktabhAva sahita teno upayoga karanArA sthAnanuM pratIka che. matsya yugala A saMsAramAM paribhramaNa karI sAttvika prakRtinA ane samyaka mArga upara cAlanArA ArAdhaka rahelA jIvarAzInuM ane temAMthI nIkaLavA mATe, AtmAmAMthI hoya che. paramAtmA banavA mATe maMthana karI rahelA AtmAnuM pratIka che. eka arihaMta, siddha, sAdhu-sAdhvI ane jainadharma mahAmaMgala che. rIte A pratIka svastikathI bhadrAsana sudhInA cha pratIkonA samUhanuM prathama maMgala che ane zreSTha maMgala che. tenuM zaraNa ja AkharI zaraNa pratinidhi che. chelle darpaNa saMsArathI mukta siddha paramAtmAnA darzana che. pratyeka jIva bhAvathI siddha bhagavAna samAna che. te aMtima karAve che. dhyeyane prApta karavA maMgalakArI dharmanuM zaraNa ane AcaraNa puNyathI sukha, zAMti, samRddhi ane vaibhava maLe che. maMgala ane anivArya che. te mATe je je sAdhana ane nimitta sahAya kare che te zubhayoga paNa puNyathI maLe che. puNyathI je bhotika saMpadA ane sarva maMgala che. aSTamaMgala ApaNane e mahAmaMgalanI prApti mATe zubhayoga maLe che, te puNyAnubaMdhI puNya ane AtmakalyANanA ane saMsAranI yAtrAne maMgalayAtrAmAM pheravavA mATe maMgalakArI nimitta bane che. bhale puNya chevaTe muktimAM sonAnI beDI jevuM che. * * * bAdhArUpa gaNAtuM hoya, paraMtu zarUAtamAM to puNyanA pratApe ja 32 bI, cittaraMjana evanyu, kolakAtA-700012. dharmano maMgalayoga maLe che. tIrthakaro paNa asIma puNyanA puMja ( ke. je. somaiyA senTara phora sTaDIjha ina dainijhama dharAve che. chatAM teo cAra ghanaghAtI karmano bhUkko bolAvI, jaina tattvajJAnanA pracArArthe gujarAtI ane aMgrejImAM abhyAsakrama AtmAnuM nirmaLa teja pragaTAve che. cAra ghanaghAtI karmanA kSaya pachI je puNya rahe che te zAtA vedanIya, nAma ane gotra karmanA zubha * DiplomA korsa jaina philosophI eNnDa rilIjiyana phaLa ApanAra karmarUpe hoya che ane kyAMya paNa vighnakartA nathI. oNgaSTa 2008 thI mArca 2009. yogyatA snAtaka eTale aSTamaMgala jema zubhayoga ane tenA anugAmI sukha ane posTa DiplomA korsa ina jaina philosophI, rilIjiyana saMpattinA nimitta che tema anaMta Atmika sukha ane saMpattinA eNnDa kalacarala hisTarI paNa pUrogAmI che. oNgaSTa 2008 thI mArca 2009 aSTamaMgalanA pratIko gahana arthathI sabhara che. tenI bhaktibharI yogyatA snAtaka ane DiplomA korsa AsthA ane ArAdhanA sAthe ciMtana mananathI tenA uDANamAM mobAila : 982 1684613, 25023209. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 prabuddha jIvana tA. 16 oNgasTa, 2007. pistALIsa Agamo jaina dharmanA tattvajJAnane AvarI letA mULagraMtho Agama sAhitya nadIo vigere vividha prakAranAM padArthonuM varNana kramasara tarIke oLakhAya che. jaina tIrthaMkara bhagavAna mahAvIre Apela adhyApanomAM karyuM che. upadeza emAM samAviSTa che. zvetAmbara mata pramANe Agama sAhitya 4. zrI samavAyAMga sUtra-A sUtramAM ekathI mAMDIne so uparAMta mahAvIrapraNIta che, ane bhagavAna mahAvIranA agiyAra jIva-ajIva vigere padArthonuM varNana karyuM che ane bAra aMgano gaNadharoe (paTTa ziSyoe) ene sUtrabaddha karyuM che; jyAre digambara saMkSipta sAra jaNAvela che. mata anusAra Agama sAhitya mahAvIranA mukhethI uccArAyeluM 5. zrI bhagavatI sUTamAM cAre anuyoga vigere padArthonuM che; paraMtu hAla je sAhitya upalabdha che te mULa nathI. digambara mata praznottarAdi rUpe varNana kareluM che. anusAra mULa Agama sAhitya ghaNuM badhuM nAza pAmyuM che, Ama 6. zrI jJAtA sUtra--A sUtramAM zelakarAjarSi, dropadI zrAvikA chatAM emanA graMthomAM prAcIna Agamono ullekha jovA maLe che. vigerenI kathAo dvArA judI judI rIte Atmika bodha Apyo che. A Agama sAhitya mahAvIranA nirvANa pachI sadIo sudhI 7. zrI upAsaka dazAMga sUtra-A sUtramAM prabhuzrI mahAvIradevanA maukhika paraMparArUpe rahyuM. mahAvIranA nirvANa pachI lagabhaga 800 dasa zrAvakonA caritronuM varNana che. varSa bAda AryaskaMdhilanA sAnidhyamAM mathurAmAM saMmelana yojAyuM 8. zrI aMtakRta dazAMga sUtra--A sUtramAM anaMta tIrthakara, gaNadhara, ane emAM A Agama sAhityanA saMkalanano prayAsa thayo. tevI samalakata prasaMgonuM prasaMge kRSNA, gajasukumAra, somila brAhmaNa ja rIte lagabhaga e ja arasAmAM valabhImAM nAgArjuna nAme eka vigerenI vAto tathA kRSNa vAsudevanI rANIoe ane zreNikarAjA zratadhara hatA; temaNe valabhImAM eka saMmelana yojyu. e saMmelanamAM vigerenI rANIoe dIkSA laI karela vardhamAnatapa AdinuM vistArathI ekaThA thayela sAdhuoe bhUlAI gayela sUtro yAda karIne saMkalita varNana che. karyA, jene valabhIvAcanA tarIke nAma apAyuM, ane teno 9. zrI anuttaropapAtika sUtra-A sUtramAM saMyamanI nirmala sAdhanA nAgArjunIya pATha tarIke ullekha naMdIsUtra ane samavAyAMgasUtramAM karIne anuttara vimAnomAM gayelA jAlikumAra, ugra tapazcaryA karanAra maLe che. mahAvIra svAmInA nirvANa pachI AcArya bhadrabAhunA zrI dhanyamuni vigerenAM caritro jaNAvyA che. samayamAM paNa eka vAcanA thaI jeno kALa IsavIsananI bIjI 10. zrI prazna vyAkaraNasUtra-A sUtramAM pAMca AzravonI ane sadIno gaNAya che. A vAcanA nepALa dezamAM thaI hovAnuM kahevAya pAMca saMvaro vigere padArthonI vigato vistArathI dRSTAMto sAthe che. A uparAMta AvI anya vAcanAo paNa thaI hovAno saMbhava kahI che. 11. zrI vipAka sUtra-A sUtramAM sukhadu:khanA phaLone bhogavamahAvIra nirvANanA Azare 980 varSa pachI (I. sa. nArA jIvonI kathAo vigerenuM varNana che. 453-466) valabhImAM AcArya devardhigaNinI nizrAmAM eka 12. zrI dRSTivAda sUtra-A aMge viccheda pAmyuM che. saMmelana yojAyuM ane emAM maukhika paraMparAmAM sacavAI rahela 13. zrI aupapAtika sUtra-A sUtramAM mahelathI mahotsavaA Agama sAhityane lekhita svarUpa apAyuM. jarmana vidvAna DaoN. pUrvaka prabhuzrI mahAvIrasvAminI pAse jaIne koNika rAjAe yAkobInA mata mujaba valabhImAM Agamono A lekhanakALa I. vidhithI vaMdanA karI, prabhunI dezanA sAMbhaLI vigere bInA ane sa. 453no che. munivaronuM tapa, siddhinA sukha vigere padArthonuM varNana karyuM che. zvetAmbara paraMparAmAM kulle 45 Agamo mAnya che. paraMtu emAM 14. zrI rAyaparoNIya sUtra-A sUtramAM kezi gaNadhara ane sthAnakavAsI paraMparAmAM mAnya AgamonI saMkhyA 32 gaNAya pradeza rAjAnA praznottarAdinuM, sUryAbhadevanA vartamAna devabhavanuM che. kulle 45 AgamonI saMkSipta vigato nIce mujaba cheH ane bhAvi bhAvanuM varNana karyuM che. 1. AcArAMgasUtra-A sUtramAM zramaNa nigraMthonA AcArAdinuM 15. zrI jIvAbhigama sUtra-A sUtramAM jIva-ajIva vigere vistArathI varNana karyuM che. padArthonuM varNana karyuM che. 2. zrI sUtrakRtAMga sUtra-A sUtramAM jIva-ajIva vigere 16. zrI prajJApanA sUtra-A sUtramAM jIvAjIvonI prajJApanA, svasiddhAMta ane parasiddhAMtanuM varNana che. kriyAvAdI vigerenA sthAna vigere 35 padArthonuM varNana covIsa daMDakamAM goThavIne karyuM 363 bhedo (pAMkhaDiyo) vigerenuM varNana che. caraNa sittarInI che. prarUpaNA karatAM sahana karavAnI vAta AdrakumArAdinAM dRSTAMtathI 17. zrI sUrya prajJapti sUtra-A sUtramAM sUrya vigerenI bAbatanuM vistArathI samajAvI che. vistArathI varNana karyuM che. 3. zrI sthAnAMga sUtra-ekathI dasa sudhInI saMkhyAvALA jIva-ajIva 18. zrI caMdra prajJapti sUtra-A sUtramAM caMdrAdinI bAbatanuM Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 16 oNgasTa, 2008 prabuddha jIvana 2 5. vistArathI varNana karyuM che. 37. uttarAdhyayana sUtra-A sUtramAM zrI caturvidha saMghane 19. zrI jaMbudvIpa prajJapti sUtra-A sUtramAM jaMbudvIpAdi mokSamArganI ArAdhanA karAvanAra vinayAdinuM tathA vairAgya, zIla, kSetronI ane zrI RSabhadeva prabhu, bharata cakravartI AdinI hakIkato tapazcaryA, karma, jIvAdi tattva vigere padArthonuM svarUpa vistArathI kahI che. samajAvyuM che. 20. zrI kalpikA upAMga-A sUtramAM koNike karelA ceDA 38, zrI naMdI sUtra-A sUtramAM pAMca jJAna vigerenuM tathA mahArAjanI sAthe yuddhamAM marIne narake gayelA zreNika rAjAnA putra aMte bAra aMgonuM paNa TuMkuM varNana karyuM che. kAla vigerenI tathA zreNikanA maraNa vigerenI bInAo kahI che. 39 zrI anayoga dvA2 sutra- A sUtramAM upakramAdi cAra 21. zrI kalpavaMtasikA upAMga-A sUtramAM zreNika potra prakAranA anuyoga vigere padArthonuM spaSTa varNana karyuM che. upakrame, padrakumAra vigere daza jaNA saMyama sAdhIne eka deva bhava karIne nikSepa, anugama ane naya ema cAra daravAjAnuM vistArathI varNana mokSamAM jaze tenuM varNana karyuM che. karyuM che. 22. zrI puSpikA upAMga-A sUtramAM caMdra sUrya vigerenA 40 thI 45. zrI ja cheda sutra- A sUtramAM prAyazcitta, pAMca pUrvabhavAdinuM varNana karyuM che. vyavahAra ane munivaronA AcArAdinuM varNana vistArathI karyuM che. 23, zrI pukhacUlikA upAMga-A sUtramAM zrIdevI vigere dasa upara paricaya karAvela pistAlIsa Agama satya che. anuttara devIonA pAchalA bhava vigerenI vigata kahI che. che. kevalI zrI tIrthakara bhagavaMtoe kahelA che. 24. zrI vahyidazA upAMga-A sUtramAM baLadevanA bAra pUtronA Agamo pratipurNa tathA nyAyamArgane anusaranArA sarvathA zuddha dIkSAnI bInA ane temanAM pUrvabhavAdinI bInA kahI che. che. AtmAne traNa zalyamukta banAvanAra che. A AgamAM 25. thI 29 cha pannA (kula 10 payatno che), cauzaraNa maktimArgane ArAdhavAmAM asAdhAraNa kAraNa che. sarvajJakathita payazA, Ata2 pratyAkhyAna payazA, bhakti parijJA payA, AgamomAM kyAMya zaMkAne sthAna che ja nahIM. Agamano sAttvika saMsmAraka payazA, mahApratyAkhyAna payagA, maraNa samAdhi pannA- ArAdhaka nikSata trividha duHkhono nAza karI siddhi padane pAme che. A cha payazAomAM aMtima ArAdhanAdino adhikAra judA judA tethI ja Agamo nirvANarUpI nagaramAM pahoMcavAno mAgerUpa svarUpe saMkSepathI ke vistArathI varNavatA prasaMgonuM prasaMge ghaNI kahevAya che. jarUrI bInAo paNa jaNAvI che. A Agama upara saMpUrNa zraddhA rAkhI, niHsaMdeha banI yathAzakti 30. zrI naMdula yAliya payazA-A sUtramAM garbhanuM kAlemAne, jIvanamAM utArI, AtmakalyANa sAdhavA udyamazIla banIe. deharacanA ane yugalika puruSAdinuM varNana karIne dehanI mamatA kulle 45 AgamonuM gAthA pramANa nIce mujaba cheH tajavAno upadeza Apyo che. 11 aMgasUtro 36054 gAthAo, 12 upAMgasUtro 31. zrI gacchAcAra pannA-A sUtramAM munivaronA AcArAdinI 25400 gAthAo, 6 che dasUtro 9970 gAthAo, 4 bInA kahI che. mUlasUtro 22656 gAthAo, 10 prakIrNako 2107 gAthAo, 32. zrI gaNivijjA payazA-A sUtramAM divasa baLa vigere 2 calikA sutro 2599 gAthAo. kula 45 Agamo ane nava baLone aMge jyotiSanI hakIkata vigere bInAo jaNAvI 98786 gAthAo. A uparAMta judA judA mUlasUtra upara aneka graMtho niryukti, 33. zrI devendra stava payazA- A sUtramAM prabhunI stuti bhAga, cUrNi, TIkA vagere svarUpe lakhAyA che jenuM kule gAthA karavAnA avasare pUchAyelA uttarorUpe urdhvalokAdinI bInA jaNAvI pramANa nIce mujaba che: niryukti 4918, bhASya 82679, cUrNi 143847, 34. zrI Avazyaka sUtra-A sUtramAM cha AvazyakanuM varNana TIkA 3718 [ Avazyaka sUtra-A sUtramAM che Avazyaka vana TIkA 371838. kula 603282. 45 mUla AgamasUtronI gAthAo 98786. kula 702068. 35. zrI dazavaikAlika sUtra-A sUtramAM munivaronA AcAranuM A 45 AgamonA (1) mULasUtro, (2) tenI niryuktio, varNana che. (3) bhASyo, (4) cUrNio ane (5) TIkAo-vRttio ema 36zrI aughaniryukti sUtra-A sUtramAM zrI caturvidha saMghane darekanA pAMca aMgo che je paMcAMgI kahevAya che, ane e dareka mokSamArganI ArAdhanA karAvanAra vinayAdinuM tathA vairAgya, zIla, pramANabhUta gaNAya che; Ama kulle sAta lAkha gAthA pramANa jeTaluM tapazcaryA, karma, jIvAdi tattva vigere padArthonuM svarUpa vistArathI A sAhitya che. samajAvyuM che. (saMkalana) Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 prabuddha jIvana tA. 16 oNgasTa, 2008 he jaThara deva! micchAmi dukkaDam ! (mArA duSkRtya mATe kSamA karo) - DaoN. maheravAna bhamagarA parama pUjya peTa, ghaNA samayathI thatuM hatuM ke tArA para karAyelA atyAcAro mATe tArI mAphI mAMguM. paraMtu sAmAnya rIte jema koI gunehagArane potAno gunAha dekhAya chatAM te mATe e mAphI mAgavAnI hiMmata sahelAIthI karI zakato nathI, tema huM paNa tArI mAphI mAgavAmAM Aja sudhI vilaMba karato Avyo chuM. huM tArI kSamA A kAgaLa dvArA prArthu chuM. philmI vArtAomAM, temaja vAstavika jIvanamAM paNa, kyAreka koIe nAnuM moTuM kukarma karyuM hoya tene evuM kaheto sAMbhaLIe chIe ke, 'pApI peTane vAste meM A bhUla karI.' mAnavI potAne badanAma karavAne badale tane pApI gaNAve che. peTa deva! tuM to koI paNa pApa karavAnI sthitimAM che ja nahi; pApa to tAro mAlika ja karI zake. huM pApa karI zakuM; tuM kyAMthI kare? tArI kudaratI pAcanazaktinI kSamatAne atikramIne meM tArA para satata boja nAkhyA ja karyo, te nRtyane huM pApa gaNuM chuM. jiMdagIbhara,kare che? eTale ja zuddha zAkAhArI hovA chatAM, ahiMsaka komanAM kRtrima bhUkha pedA karIne paNa mAnavIe to basa khA-khA karatA evuM che. jaina dharma jainone ja nahi, mAnavamAtrane UrjAdarInuM vrata pALavA anurodha karyo che. muni mahArAjAe UodarI vratane ahiMsAnanuM eka aMga gaNyuM che. paNa zrAvako eno amala kyAM roja 'ovara loDiMga' karIne meM tAre moDhe trAhimAma pokArAvyuM che! ane te paNa roja eka ja veLA nahi, bethI traNa veLA! ane A mAro durvyavahAra AjakAlano nahi, dAyakAo jUno che. A lAMbA gALAmAM meM tane eka divasano paNa vizrAma Apyo nathI. eno mane kheda che. bhAI-baheno paNa hRdayarogo ane kensara suddhAM aneka rogathI pIDAya che, jenuM eka kAraNa khAudharApaNuM che. DaoN.horesa phlecara nAmano eka aMgreja tabIba eka saraLa sUcana ApI gayo che, je pALavAmAM Ave to ApameLe atyAhArathI bacAya. e hato ke * nakkara khorAka khAya te batrIsa veLA cAvIne khAva. dhana khorAka pravAhI bane pachI ja ane gaLAM nIce utaravA do, chAza, phaLa-rasa, sUpa vagere pravAhI pItA hova to ene paNa thoDI mAtrAmAM, cUsIne pIo, ane thoDo samaya momAM jIbhathI ene pheravI pheravIne thUMkanuM amI enI sAthe maLe pachI ja ene annanaLImAM utaravA do. peTa deva ! tane ke AMtane dAMta hotA nathI. je khorAka barAbara cavAya nahi, te khorAka barAbara pace nahi, e samajAya evI vAta che. barAbara cAvIne dhIre dhIre khorAka levAya to UrNAdarI' ApameLe pALI zakAya. zAMtithI cAvI-cAvIne khAnAra vyakti khAudharo hoya ja nahi; mitAhArI ja hoya. pUjya peTa""khAdhe-pIdhe sukhI' hovAne kAraNe, tane duHkhI karanAra tArA mAliko tArI aMdara jeTalo khorAka aharniza nAkhatA rahe che, tenAthI aDadho ja Aroge, to eTaluM karavA mAtrathI ja, kadAca e nirogI thaI jAya ! keTalAka to eTaluM badhuM ThAMse che, ke eno eka-tRtiyAMza bhAga, ane keTalAka kissAmAM to eka-caturthAMza yA phakta eka-paMcamAMza bhAga paNa e khAudharAone poSaNa ApavA mATe pUrato thaI paDe ! ghaNAne rojanI paccIsa roTInI nahi, pAMca roTInI tArI nAjuka chatAM majabUta divAlone bALI nAkhe eTalo maracAMvALo khorAka meM khAdho che. mAMsAhAra karIne, temaja zarAba, taMbAku jevA dAhaka padArtho moMmAM nAkhIne meM tane aneka veLA parezAna karyo che; tane vadhu esiDano srAva karavA majabUra karyo che. pramANamAM nirdoSa kahevAya evI vAnagIo, dALa, bhAta, kaDhI, khIcaDIne paNa cheka vadhu pramANamAM ArogIne meM tArI pAcanakriyAne maMda banAvI che. ema upaniSadoe, bAIbale ane kabIradAse paNa kahyuM che. zarIra IzvaranuM maMdira che, paraMtu mArA jevA abajo mAnavIo ene kacarAkuDAnuM 'DaMpiMga grAunDa' gaNIne moM vATe, je te kahevAto khorAka, 'jaMka phuDa', zarIranA eka agatyanAM avayavamAM-yAne tujamAM-padha2AvatA rahe che. vacce, eka cokaleTa banAvanAra kaMpanIe potAnI jAherAtamAM cokaleTanAM pekeTanA citra AgaLa 'thoDI sI peTa pUjA' lakhIne grAhakane lalacAvanArUM AmaMtraNa chApyuM hatuM. sAcA arthamAM pUjA to sattvatattvanI, sattvatattvathI karAya. peTamAM cokaleTa, cevaDo nAkhavAthI pUjA nathI thatI. UNodarI : maMdAgnithI mukti mATe thaza zAstroe jaTharamAM agni che ema kahyuM che. e agni to yajJa mATe che. ane prajvalita rAkhavAno che; e bujhAI jAya eTalI hade khAIpIne ene maMda karavAno nathI. yajJa-havananI ke pUjAnI vAta bAjue rAkhI meM ulaTAnuM tuM kacarApeTI hoya evo vahevAra tArI sAthe karyo che. huM ekalo ja nahi, sau mAnavIo tArA para atyAcAra kare che. koIne jamavA bolAvatI veLA, 'cAlI peTa pUjA karavA', ema majAkamAM ja kahevAya che; sAcA arthamAM tArI pUjA koI karatuM nathI. phakta tuM ja nahi, AkhuM zarIra pavitra che, Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 16 oNgasTa, 2008 ja jarUriyAta hoya che. jAta-chetarAmaNa : prabuddha jIvana peTIbA! tArA itihAsamAM noMdhAyeluM eka agatyanuM nAma rAjA mahaMmada begaDAnuM che, je sutI thaiyA pA, pathArInI banne bAju pakavAna ke miSTAnanI sagavaDa rAkhato, ke jethI rAte, aDadhI graMthamAM paNa, te kAMI ne kAMI moMmAM mUkI zake! divasanAM bharacakra bhANAM jhApaTI janAra mahaMmada, rAte UMghamAM kaI rIte khAI zake, e mArI to kalpanA bahAranI vAta che. paraMtu rAte jAgIne, phrIja kholIne AIskrIma khAnAra, mArA ja be amerikana mitrone to huM oLakhuM ja chuM, eka dezI bahenane paNa oLakhato hato. e ja hatAM DaoNkTara, paraMtu poteja dardI DAyAbiTIsanAM ane medavRddhinAM! pahelIvAra mane klinIkamAM maLyAM, tyAre meM emanuM vajana kAMTA para joIne noMdhyuM ane emano savArathI rAtano khorAka bArIkAIthI pUchI, kesa-pepara para noMdhyo. pachI emane tapAsyAM. emanI blaDasugara tapAsI; emanA badhA riporTa vAMcyA; AhAramAM sudhAro sUcavyo ane kasarato sahelAithI karI zake evI zIkhavADI daza divasa pachI pAchAM bolAvyAM. nirdhArIta divase e AvyAM, tyAre emanuM vajana tapAsatAM lezamAtra paNa ghaTADo na jaNAyo. blaDa-sugara paNa lagabhaga pahelAM jeTalI ja jaNAI. mAro aMdAja hato ke vajrana cAra dilo to paTo ja lohInI sAkara 280 parathI 200 para to Avaze ja. paraMtu, aphasosa! DaoNkTara sAhebAnA kahevA pramANe emaNe pathya pALyo ja hato, ane ja vyAyAma paNa karyo ja hato; phAyado kema na thayo enI vimAsaNamAM maiM vadhu jhINavaTathI pUchatAcha karI. meM pUchyuM: 'pharamAvelAM khAnapAna uparAMta tame sAce ja jarA paNa, kazuM paNa, moMmAM nAkhyuM ja nathI ?' emaNe javAba Apyo. 'nA bhAI! huM ema nathI kahetI ke bIjuM kAMI paNa meM khAdhuM ja nathI. mane rAte 2-3 vAgye UThIne khAkharA, cevaDo, mIThAI vagere je kAMI baraNIomAM paDyuM hoya te khAvAnI Adata che. pAchalA daza divasamAM paNa A badhuM huM khAtI ja hatI. sAcuM kahuM to divasa daramiyAna tame ApelI carI pALavAne kAraNe rAte to mane vadhAre bhUkha lAgatI; traNa rAta to meM be veLA khAdheluM; eka vAgye ane pAchuM traNa vAgye'. A gunAho ekarAra sAMbhaLI, sakheda AzvaryathI meM emane ThapakAbhAve pUchyuM, 'tamane pahele divase meM khAnapAnano tamAro krama pUchelo tyAre tame A madharAtri nAstAonI vAta to karelI ja nahi ! kharuM ne ?' A DAkTarANIe je khaMdhuM hasIne mane javAba Apyo te Aje paccIsa varSo pachI paNa huM bhUlyo nathI! emaNe kahyuM: "DaoNkTara! tame to mane kaheluM ke savArathI rAtano tamAre AhAra-krama lakhAva. tame kyAM nathI savArano AhAra pUchyo hato ?' A naphphaTa uttarathI huM stabdha thaI, emane joto ja rahI gayo. manamAM thayuM, ATalI zikSita, 27 pote khuda DAkTara, evI bAIne potAnI cAlAkI bhAre paDI rahI hatI eno ahesAsa nahi thato hoya? sAce ja, mAnavI potAne chetaravAmAM ustAdono ustAda hoya che. vaMdanIya, sahanazIla jaThara! mAnavI tArA para je sItama kare che, te tuM zakya hoya tyAM sudhI mUMgoDhe sahana karI le che. na chuTake jatuM kAMI bole che, e huM jANuM chuM. kyAreka tArI divAla sUjI jAya che; kyAreka nIcale che. lAgelI nAnI AMtamAM pA sojo AvI jAya che. kyAreka tuM baLavo karI vadhAre khavAyelo AhAra vamana karIne bahAra phagAvI de che. 'mArAthI have sahana thatuM nathI.' 'mane ArAma karavA do', evuM tuM mAnava-svAmIne A pratikriyA dvArA jaNAvavA mAge che. svAmI samajadAra hoya to AhAramAM jalada padArtho baMdha kare che, yA upavAsa kare che. nAsamaja hoya to'enTAsIDa' TIkaDI ke pravAhI laIne, kAmacalAu tArI bolatI baMdha karIne, potAnI managamatI vAnagIo khAto ja rahe che. jAba-lolupane te sarva, jIte raseMdriya'no khyAla kyAMthI hoya ? keTalAka rasoInA rasiyAo to evuM manAvavA paNa prayatna kare, ke, 'juo! bhagavAna zrIkRSNanuM eka nAma rasezvara hatuM ja ne! emanI jema ApaNe paNa khAIpIne lahera karavAnI che!' evA nAsamajane koNa samajAve ke zrIkRSNa to samagra jIvanane utsava banAvavAnI, yukta bhathI ja nahi, badhI IndriyothI rasapAna karavAnI, vAta karI gayA, khelakUda nAcagAnanI vArtA paNa emaNe karI. ApaNe vicAravuM e che ke evo AnaMda-ullAsa karIne, e sAcI bhUkha pedA karIne pachI ApaNe bhAge besIe chIe ke ke zArIrika zrama vinA ja khAIe chIe ? vaLI zrIkRSNa to paramayogI hatA, jemaNe mitAhAranI zIkha ApaNane ApI, te ApaNe visarI javAnuM ? vinobAjI kahetA ke peTa aDadhuM bhAya teTaluM ja khAva; thoDI jagyA pravAhI khorAka mATe paNa rAkho, ane bAkI khAlI choDo. emaNe ema paNa kahyuM hatuM ke bhAMgI khAudharo ja rahe to rogI thavAno ja. ane rogI, yogInI jema mitAhArI na bane, to rogI ja rahevAno. DaoNkTara eDavarDa pyurInTana kahI gayA te paNa vaidakIya satya che ke phakta AsvAda mANavA jAta-jAtanI vAnagIo ke khAIne AnaMda meLavatA rahevAnI kuTevamAM selA rahezo, to jIbha para anubhavAto AnaMda jaTharanI pIDAmAM pariNamaze. peTa deva! Ayurveda paNa tArI svasthatAnI duhAI Ape che; kahe cheH 'peTa sApha to roga mApha". nisargopacAra paNa kahe che ke mAnavInAM zarIramAM rahelI jIvanazaktino ghaNo badho bhAga, vadhu paDatA khorAkanA jaththAnI jaTharamAMthI na tarI kerApherImAM kharcAI jAya che. A durvyaya aTake, ane jIvanazaktino saMcaya thAya to dareka mAnavI sustI nahi, custIno anubhava kare. vaLI, Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 prabuddha jIvana jIvanazakti ja ekamAtra roganivAraka zakti hovAne kAraNe zarIramAM kyAM paNa, koIpA, roga hoya, to te A jIvanazakti kAryAnvita thavAthI dUra thAya. davAo khAvA ke pIvAthI je akudaratI pratikriyAo tAre karavI paDe, temAMthI tAro chUTakAro thAya. keTalAya lAkho mAnavazarIramAM, covIse kalAka satata kAma karavuM, bhAgye ja ArAma meLavatuM avayava tuM che. he jaThara deva! tArA 52 dinapratidina eTalo boja ladAno rahe che ke ghaNA mAnavIomAM tArI divAlo potAnI janmajAta sthitisthApakatA gumAvI de che, ane tuM lacI paDe che. nAbhirekhAnI upara rahevAne badale tuM sthAnabhraSTa thaI peDumAM utarI jAya che. tArI sAthe tuM AMtaraDAnA tArI sAthe joDAyelA bhAgane paNa peDumAM kheMcI lAve che. moTuM AMtaraDuM A tamArA bannenA bojane kAro bhIDa anubhave che. enI jagyAmAM tame atikramaNa karo, pachI eNe kyAM javuM? AkhuM pAcanataMtra ane maLavisarjana taMtra zidhila barna, haDatAla para jAya, to tAro svAmI mAMdo paDejane ! khAudharAno khorAka ene mAMdo pADe, ane chevaTe enAM motanuM kAraNa paNa bane! banatAM sudhI mAnavIe to aThavADiSe eka Akho divasa upavAsa karI tane vizrAma Apo joIe. samRddha dezonA DaoNkTarono mata che, ke bhUkhamarAthI maratA loko karatAM vadhu saMkhyAmAM, khAudharA maratA hoya che. phreMca DaoNkTaro kahe che, ke amArA dezanA loko kAMya-camacAthI potAnI ghora khoda che. necaropetho kahe che ke khAudharA mANaso potAne nahi, potAnA DaoNkTarone poSaNa ApatA hoya che! A cikitsako ema paNa kahe che ke akarAMtiyA-paNuM e zarIra pratye hiMsA che, ane samAja virUddha gunehagArI che. A badhAM vidhAnomAM jarA sarakhI paNa ayukti nathI. gAMdhI vicAra : hai pUjya peTa deva! 'jyoM kI tyoM dharadInI cadarI" gAnAra kabIranA kathanane potAnA jIvanamAM amalamAM mUkanAra, A sadInA eka mahAna AtmA, gAMdhIbApunA 'Arogya vize sAmAnya jJAna' pustakamAMthI emanA cheka 1906mAM lakhAyelA vicAro tArUM caraNe sAdara rajU karuM chuM. ane e vicAromAMthI bodha grahaNa karIne mAnavasamAja atyAhAranI kuTevomAMthI bahAra Ave evI prArthanA karuM chuM. gAMdhIjI kahe che : tA. 16 oNgasTa, 20091 upara pustako nathI. te nIti-anItino viSaya manAyo ja nathI. AnuM sabaLa kAraNa to e che ke Aje badhA eka nAvamAM beThA chIe. mahAna naro paNa svAdane taddana jItI zakyA tevAmAM AvatA nathI. eTale svAda karavo emAM doya evA 'be karatAM vadhAre vakhata khAvAnI jarUra yuvAvasthA pachI to nathI .... haMmerA alpa hAra ja lo. alpAhAra eTale mApa, tolIne, jAgRtapaNe, samajapUrvaka khAdhelo khorAka... nItinA vijayamAM jUThA upara, corI upara, vyabhicara upara jA sarasa pustako racAyAM che, panna svAdadiya jene vaza nathI, tenI ja nathI... ApaNe badhA svAdiyanA gulAma hovAthI te gulAmIne jAkAratA nathI.. lagna saMge ja nahi, mAttara pa jamavAranuM Ayojana keTalAka karatA reya che... notarelAne dAbIne na khavaDAvIe to ApaNe kaMjUsa jAIe.... rajA paDI to khAvAnuM sarasa karavuM ja joIe; ravivAra Avyo to Apane Apharo caDe teTaluM khAvAnI chUTa che ema mAnIe chIe. Ama je mahAdoSa che, tene ApaNe mahAviveka harAvI pADayo che... pogA nAvyA eTale tenI ane ApaNI kamabakhtI!... paroNAne khUba jamADI tene tyAM khUba jamavAnI AzA rAkhIe chIe.. ApaNe haragIja vadhu na khAvuM jAIe, ane jamaNanI tathA jamaNavAronI vAta choDI devI joI... bhUlathI vadhu khavAI jAya, tenA karatAM ochuM khAvAnI bhUla thaI jAya to thavA dejo... ApaNuM peTa ApaNuM pAyakhAnuM banyuM che, ane ApaNe ApaNI pAyakhAnAnI peTI sAthe rAkhIne pharIe chIe... ApaNA AhAranuM pramANa ghaTADavAnI, tathA bhojananI Tako ochI karavAnI jarUra che... mitAhArI banavuM jarUrI che... * gAMdhIbApu jevA spaSTa vaktA ja AvI kaDavI chatAM, satya vAto, nIDaratAthI kahI zake. vaMdanA ane vacana : peTezvara mahArAja ! tane huM vaMdu chuM. tuM che to huM chuM. tuM che to mArA zarIramAM rakta bane che. tuM che to hRdayano pampa kAma kare che. rakta vinA to zarIrano koI paNa koSa, pachI te hADakAMno hoya, snAyuno hoya, magajano ke jJAnataMtuno hoya, ke hRdayano ja hoya, poSaNa na meLavI zake. ane rakta baneM tArI aMdara thatI cayApacayanI prakriyAone kAraNe. mArA vicAro, vANI ane vartana, traNene tuM poSe che. dhaMdhAkIya saphaLatA hoya ke sAmAjika pada pratiSThA, badhuM ja tArI madadathI mane maLyuM che. tane koTi koTi vaMdana karuM chuM, prabhu peTa! ane tArI para koI atyAcAra huM have kadI na karuM evuM vacana ApuM chuM, huM sAcI bhUkhe ja khAvAnuM, bhukha na hoya to na khAvAnuM ane mitAhArI banavAnuM tane vacana ApuM chuM. 'bhUkha' zabdano sAco artha mane samajAI gayo che. 'bhU' eTale bhUmimAMthI maLato padArtha ja huM ArogIza, ane 'kha' eTale avakAza, je peTamAM jaLavAya teno khyAla rAkhIne ja huM khAIza. jaya jaThara...! jaya peTobA...!! 19 ravI sosAyaTI, rAIvuDa, lonnAvalA-410 401, Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 16 oNgasTa, 2008 prabuddha jIvana 29. zrI devacaMdrajI racita zrI saMprati jina stavana a zrI sumanabhAI ema. zAha atIta covIzInA chellA tIrthakara zrI saMprati jina stavanamAM syAdvAda prabhu vacanathI bhavi dhyAvo re, zrI devacaMdrajIe AdhyAtmika vikAsa kevI saraLatAthI sAdhI zakAya lahi zuddhAtama sAdhya parama pada pAvo re; tenI prakriyA mukti mArganA sAdhakonA AtmakalyANArthe prakAzita zuddha sAdhanA sevato bhavi dhAvo re, karelI che. have stavanano gAthAvAra bhAvArtha joIe. (noMdha- nAze sarva upAdha parama pada pAvo re. ... 3 lagabhaga dareka gAthAmAM jinavarapadanI prApti mATe prabhune vartatA bIjI gAthAmAM jaNAvyA pramANe paristhiti na sarjAya e hetuthI zuddha AtmikaguNonuM dhyAna dharavAnI bhalAmaNa 'bhavi zrAvo re, stavanakAranI sAdhakone bhalAmaNa che ke teo tIrtha kara prabhue ane paramapada pAvo re' e zabdothI kAvyano prAsa jaLavAI rahe e prarUpela sAduvAdamaya paddhati apanAve, jethI nizcaya ane vyavahAra hetuthI karelo jaNAya che). e banne dRSTithI muktimArganuM sevana thAya. potAnuM dara asala saMprati jinavara pada namI bhavi zrAvo re, zuddhasvarUpa zuM che (sAdhya) ane zuM nathI enI sAdhakane jANa koI sAdho zuddha jina sAdhya parama pada pAvo re; AtmAnubhavI sadgurunI syAdvAdamayI vANI ke bodhathI thaI zake atIta samaya covIzamA bhagavAna re, jethI koIpaNa virodhAbhAsa na rahe. Avo subodha anubhavarUpa prabhu sama ho nirupAdhya parama pada pAvo re. ...1 thAya e hetuthI jJAnIoe satsAdhano pramANita karelAM che, zrI jinavara padane sAdara namaskAra karI, zrI saMprati jinane jeno sadupayoga sadgurunI nizrAmAM thAya to doSarahita ArAdhanA vartatA zuddha AtmikaguNonuM dhyAna dharavAnuM bhavyajIvone thAya, jethI bhavabhramaNanI paraMparA aTake. athavA AvI sAdhanAthI stavanakAranuM AvAhna che. zrI jinavara pada atyaMta zuddhi pAmeluM upAdhirahita paramapadanI prApti thAya. che, kAraNa ke sarvaghAtI karmono kAyamI kSaya thayo hovAthI te pada nirmala sAdhya svarUpa e bhavi dhyAvo re, upAdhirahita che. evo trikAlika siddhAMta che ke je bhavya jIva jenuM muja sattAgata ema parama pada pAvo re; ciMtavana kare enA jevo kramazaH thayA kare che athavA jevuM kahyuM zuddha dhyeya nija jANIe-bhavi zrAvo re, evo thAya. bIjI rIte joIe to je paramapada zrI jinezvarane dhyAtAM zivapada kSema parama pada pAvo re...4 hAMsala thayuM che, evuM ja svarUpa dhyAtAnI sattAmAM vidyamAna che, jJAnInA subodhathI bhavyajIvane jANa thAya ke jevuM sarvajJa paraMtu te apragaTa-dazAmAM che. AvuM sattAgata svarUpa nirAvaraNa bhagavaMtanuM nirmala zuddhasvarUpa che, tevuM ja AtmasvarUpa potAnI thaI pragaTa thAya evI sAdhyadRSTi niraMtara lakSamAM rAkhI sAdhanA sattAmAM apragaTapaNe raheluM che. AvA sattAgata svarUpanuM pragaTIbhAvapUrvaka karavAnI bhalAmaNa bhavyajIvone karelI che. karaNa ke svAnubhava thavA mATe athavA AvuM dhyeya prApta thAya e zuddha sAdhya jANyA vinA bhavi dhyAvo re, mATe karmarUpa AvaraNo dUra karavAnA puruSArthamAM sAdhake rata rahevuM sAdhyA sAthe aneka parama pada pAvo re; ghaTe. AvI samajaNa sAdhakane zraddhAthI pragaTe to teno amala ANA viNa nija chaMdathI bhavi dhyAvo re, karavAmAM te tatpara rahe. athavA tene zuddha svarUpanuM eka bAju niraMtara sukha pAmyo cheka parama pada pAvo re. ...2 dhyAna rahe ane bIjI bAju udayakarmothI AvatA saMjogono jenAthI AtmakalyANa thAya evuM zuM sAdhya che, te yathArthapaNe ArtadhyAna ane rodradhyAna thayA sivAya samabhAve nikAla kare. AvI jANyA sivAya ghaNAM jIvo lokavAyakAthI aneka prakAranI sAdhanA dhyeyalakSI pravRttithI te zivapada hemakhema hAMsala kare. karavA maMDI paDelA jaNAya che, jemAM saphaLatA nahivat lAge che. e viNa avara na sAdhya che, bhavi zrAvo re, mAtra potAnI matikalpanAthI ane sadguruno bodha tathA AjJAdi sukha kAraNa jagamAMhi parama pada pAvo re; pAlana karyA sivAyanI thayelI sAdhanA bahudhA niSphaLa jAya che, zuddha dhyeya nija sAdhavA bhavi dhAvo re, athavA te alpa ke nAzavaMta sukhasaMpadA kadAca ApI zake. bIjI sAdhana zuddha uchAMti parama pada pAvo re ... 5 rIte joIe to AvI sAdhanA amuka pramANamAM puNya upArjana bIjIthI-cothI gAthAmAM darzAvyA sivAya jo halakI koTinA karI zake, paraMtu tenAthI kAMI bhavabhramaNa aTake nahIM. sAdhanothI sAdhya sAdhavAmAM Ave to avyAbAdha sukha maLavuM duSkara Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 prabuddha jIvana che athavA sukhano AbhAsa thAya to te paNa nAzavaMta prakAranuM hoI zake. je bhavyajIvanI aMtima hetu ke dhyeya kAyamI sahaja sukhAnaMdano che, tene sAdhana zuddhi paNa hovI ghaTe. eTale anubhavI jJAnIoe pramANita karela sat sAdhanono sadupayoga ullAsabhe2 ane bhAvapUrvaka thavo ghaTe, jethI dhyeyanI siddhi saraLatAthI thaI zakuM. ratnatrayI viSNu sAdhanA bhavi dhyAvo re, niSkala jAA sadAya parama pada pAvo re; ratnatrayI ziva sAdhanA bhavi Avo re, sAdhI bhavi ziva pAya parama pada pAvo re ...6 hAla jayA vinA bhari Avo re. parapada maLata upAya parama pada pAvo re; rAgAdi vaza jIva e bhavi dhyAvo re, kIdhA aneka upAya parama pada pAvo re... stavanakAre uparanI be gAthAomAM 'para' pada TALI, 'sva' padanI ArAdhanA samyakdarzana, jJAna, cAritrAdi sat-sAdhanothI karavAnI bhalAmaNa karI che, te joIe, daraasalapaNe potAnuM zuddha svarUpa zuM che ane zuM nathI te gurugameM yathArtha jANyA sivAya je jIvo aneka prakAranA upAyo sAdhyanI prApti mAnI potAnI matikalpanAthI ke lokavAyakAthI karatA hoya che, teonI sAdhanA bahudhA niSphaLa thAya che, athavA tenAthI kAMIka puNyaprakRti upArjana thAya, paraMtu tenAthI bhavabhramaNa aTakatuM nathI. athavA je jIvo rAgadveSa ane ajJAnavaza vividha prakAranI ArAdhanAmAM tanmaya ane tatpara thAya che, teo niSnaLatAne vare che. bIjI rIte joIe to lokika kriyAo moTAbhAge bhrAMtimaya saMpadAnI prApti mATe karAya che, paNa bhavaroga thavAM ni che. tA. 16 oNgasTa, 20083 naka cAcI e navA bhavi bAvo re nija guNa dravya prajAya parama pada pAvo re; para ja pravanuM bhati kyAre re, mamata teja sukha thAya parama pada pAvo re....8 jANyuM Atama svarUpameM bhAvi dhyAvo re; vaDI kIdho niradhAra parama pada pAvo re. caraNe nija guja ramAmAM bhavi AAvo re, tajI para ramaNa pracAra parama pada pAvo re ...& zrI arihaMta prabhunI dharmadezanA sAMbhaLI athavA AtmAnubhavI jJAnIno bodha zraddhApUrvaka bahumAnathI svIkA2I sAdhaka nIce mujabano nirdhAra ke nizcaya ullAsapUrvaka vyakta kare che. 'he prabhu! ApanA apUrva bodhathI have mane jAkA thaI che ke 'sva' dravya, guNa, paryAya ane 'para' dravya, guDDA, paryAya daraasalapo '52' zuM che. uparAMta 'sva' dravya (cetana) ane 'para' dravya (jaDa) vacce zuM tAttvika bheda che e paNa jANyuM. athavA mAruM zuM che ane zuM nathI tenA bhedanuM rahasya ke marma mane ApanA bodhathI mAluma paDyuM che. mane have khAtarI thaI che. '52' dravyanI mamatA chUTI javAthI athavA huM dehAdi svarUpa chuM' evI bhrAMti chUTavAthI mane nija guNaparyAyanuM ja dhyAna vartI zake tema che. have mane nirNaya ane nizcaya varte che ke 'sva' dravya-guNaparyAya ja mAruM daraasala zAzvata svarUpa che. he prabhu ! mane ApanA AjJAdhinapaNAmAM nijaguNonuM dhyAna varte evI mArI prArthanA ApanI kRpAthI saphaLa thAo! sAthe sAthe he prabhu! mane 'para' pudgalAdi bhautika saMpadAmAM kyAreya paNa ramaNatA na thAya evI kRpA varasAvazo. cIra vIra nija vIryane bhavi Avo re, rAkhI acala guNa ThAma parama pada pAvo re; para saMge cala navi kahyuM vi dhyAvo re, nahi parathI nija kAma parama pada pAvo re ..10 samyakdarzana, jJAna, cAritrarUpa triratnathI muktimArge pagarA mAMDI zakAya evI jJAnIono abhiprAya che. A hetuthI sAdhakanuM prAthamika dhyeya triratnanuM hovuM ghaTe ane je jinavacana upara atUTa zraddhAthI ke AtmAnubhavI sadgurunA bodhathI thaI zake. Atmika he prabhu! huM ApanI sanmukha pratijJA lauM chuM ke dhairyatAthI calAyamAna na thAya (acaLa) evI rIte vIrya guNa pho2vI Atmika vikAsa ke muktimArganA gunnasthAnonuM ArohA samyadarzana gujAsthAnakonuM puruSArthathI ArohaNa karuM. huM calAyamAna ke nAzavaMta 'para' bhAva ke 'para' padArthomAM kadI paNa Asakta ke mUrNita na thAuM. he prabhu! ApanI kRpAthI bAlavIrya mane chUTI jAya ane mArAthI paMDitavIrya phoravAya jethI mAro Atmika vikAsa akhalitapaNe thayA kare. pachIthI zarUAta thAya evo abhiprAya AtmAnubhavIono che. potAnuM 'sva'pada zuM che ane 'para' pada zuM che te jANyA sivAya jIvane zuM sAdhya che tenI khabara kevI rIte paDI zake? mATe ja sAdhyadaSTi niraMtara lakSamAM rAkhI vyavahAramAM samyaka sAdhanA zivapada ApI zake, anyathA azakyavat che. pudgala khala saMge karyuM vi dhyAvo re, AtmavIrya cala rUpa parama pada pAvo re; Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 16 AMgasTa, 2008 jaDa saMge du:khIo thayo bhavi dhyAvo re, thaI beTho jaDa bhUpa parama pada pAvo re ... 1 1 he prabhu! koIpaNa hakIkata chUpAvyA sivAya nikhAlasatAthI ApanI sanmukha nivedana karuM chuM ke 'para' pudgalAdi padArtho ane 'para'bhAvanA saMge mArAthI asaMkhya doSo thayA che, jene lIdhe AtmavIryane calAyamAna ke bAlavIrya karI nAMkhyuM che. mArI AvI Asaktimaya pravRttithI huM lagabhaga jaDa jevo thaI gayo chuM. huM saMsAra paribhramaNamAM du:khIdu:khI thaI gayo chuM ane jaDatAnuM sAmrAjya mArI upara chavAI gayuM che. darzana jJAna caraNA sadA bhavi hAvo che. ArAdho tyajI doSa parama pada pAvo re; taja abhedathI bhavi dhyAvo re, prabuddha jIvana lahie guNa gaNa poSa parama pada pAvo re ... 12 doSarahitapaNe sAdhake kevI rIte ArAdhanA karavI paTe te bAramI 31 jANapaNuM sAkAra svarUpe prakAzita kare che. saMyuktapaNe A banne guNonA pariNamanane (darzanajJAnamaya) cetanA kahevAmAM paNa Ave che, je jovA-jANavAnuM kArya kare che. A banne guNonI vidhivat ArAdhanA pramANita sat-sAdhanothI bhAvapUrvaka thAya to bhavyajIva zivapada pAmavAno adhikArI nIvaDe che. gAthAmAM stavanakAre prakAzita karI che. stavanakAranI bhabhavone bhalAmaNa che ke teo samyakdarzana jJAna, cAritrAdi sattAdhanothI muktimArganAM kAraNonuM sevana kare. AvI upAsanAmAM koIpaNa prakArano doSa na thAya evI rIte vidhivat bhAvapUrvaka ArAdhanA sadgurunI nizrAmAM kare. athavA sAdhakane tenA mULabhUta svarUpanuM (zuddhaguNo) ekabAju akhaMDa dhyAna varte ane bIjI bAju saMsAra vyavahAramAM AvatA prApta saMjogono rAgadveSa rahitapaNe samabhArthe nikAla kare evo nizcaya vartAvai. nizvaya ane pavahAra e banne sRSTithI upAsanA thAya to karmabaMdha thavAnAM aTake ane pUrvakRta karmI saMvarapUrvaka nirbhare. AvA dhyeyalakSI puruSArthathI sAdhakanA Atmika guNo nirAvaraNa thAya ane zuddhaguNonuM pragaTikaraNa thAya. darzana jJAna virAdhanA bhari dhyAvo re. tehi ja bhava bhaya mUla parama pada pAvo re; nija zuddha kucha ArAdhanA bhavi pada Avo re, e zivapada anukUla parama pada pAvo re ... 13 AtmadravyanA darzana ane jJAna e mukhya guNo che. jenA upayogathI jIva jovA-jANavAdinuM kArya kare che, paraMtu A guzo keTalA pramANamAM nirAvaraNa thaI prakAzita thayA che, tenA upara kAryano AdhAra che. bhavabhramaNanuM mukhya kAraNa A banne guNonI virAdhanA che, jenAthI jIva darzanAvaraNaya ane jJAnAziya karma bAMdhe che. Atmika zuddha darzana guNa padArthanuM mULabhUta svarUpa ke sattA darzAve che athavA abheda ane nirAkAra svarUpa prakAzita kare che. jyAre Atmika jJAnaguNa padArthomAM rahela bheda ke bhinnatAnuM zuddha Tika saba sA nija bhavi Avo re, sAthe rAga rahita parama pada pAvo re; sAdhya apekSA vijI kriyA vi dhyAvo ke, kaSTa karyo nahi dvita parama pada pAvo re ..4 nizcaya draSTie mULabhUta AtmikagurNA zAzvata ane sphaTika ratnanI mAphaka zuddha ja che, paraMtu sAMsArika jIvone guNo upa2 karmarUpa AvaraNo hovAthI te DhaMkAI gayA che. Ano dAkhalo ApatAM stavanakAra jaNAve che ke jema koI kALo ke lAla padArtha sphaTikanI pAchaLa rAkhelo hoya ane evo AbhAsa thAya ke sphaTika kALuM ke lAla che. paraMtu AvA raMgIna padArtha haTavAthI, jema sphaTika ratna tenA mULa svarUpe ubharI Ave che, evI rIte sAdhakanA gurNA uparanuM karmamaNa haTatAM, zuddha svarUpe prakAzita thAya che. upAsanA thatI vakhate sAdhakano aMtara-Azaya evo hovo ghaTe ke 'kevaLa zuddhAtmA anubhava sivAya A jagatanI koIpaNa vinAzI cIja mAre joitI nathI.' vanakAranI AvI bhalAmaNano amala sAdhake kare to tenI upAsanAmAM kaSTamaya kriyAonI AvazyakatA rahetI nathI. parama dayALa krupALuo bhavi dhyAvo re, devacaMdra ziva rUpa parama pada pAvo re; ziva kamalA manasukha te bhavi dhyAvo re, zAzvata Atma svarUpa parama pada pAvo re ... 15 tIrthaMkaranA nAmakarmarUpa puNyaprakRti jeone udayamAna che evA zrI arihaMta paramAtmA niSkAraNa karuNAvaMta ane dayALu che. teonI dharmadezanAthI asaMkhya bhavyajIvonuM AtmakalyANa thAya che, kAraNa ke teonA bodhathI triratnanI prApti thAya che. samyak darzana, jJAna, cAritrAdi sAdhanothI bhavyajIvo upAsanA kare che, tyAre teonuM dhyAna devImAM caMdramA jevA ujjavaLa zivapadanuM hoya che. kramazaH sAdhako guNasthAnako ArohaNa karatA mokSalakSmI prApta chevaTe kare che. AvuM zAzvatuM pada bhavyajIvo prApta kare evuM stavanakAranuM AvAhana. 563, AnaMdavana sosAyaTI, nyU sAmA zeTha, vaDodarA-390008 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 (467) bhakta pAna saMyogAdhikaraNa : -anna, jaLa AdinuM saMyojana ka2vuM. -anna, nata Avi aa saMyogana jarnA (468) bhItara (napu) : (469) bhaya (bhohanIya) : (470) bharatavarSa : (471) bhavana : (472) bhavapratyaya (avadhijJAna) : (473) bhavasthiti : (474) bhavyatva (475) bhAva prabuddha jIvana jaina pAribhASika zabdakoza gha DaoN. jitendra bI. zAha (julAI-2008nA aMkathI AgaLa) (476) bhAvabaMdha -It consits in combining or producing foodstuffs like cereal, water etc. -jaina paraMparAmAM tapasvIo dvArA AcaravAmAM Avato eka tapa. - jaina paraMparA meM prasiddha tapasviyoM dvArA AcaraNa kiye jAnevAlA eka tapa / tA. 16 oNgasTa, 20087 -A type of penance practised by various ascetics in the Jaina tradition -bhayazIlatA ANanAra eka karmano prakAra. - bhaya zIlatA kA janaka eka mohanIya karma kA prakAra hai| -The Karma which brings about a fearing disposition. -jaMbudrIpanA sAta kSetromAMnuM eka kSetra. - jaMbUdvIpa ke sAta kSetra meM se eka kSetra / -One of the region of Jambudvipa out of the seven regions. -bhavanapati (devo) ne rahevAnuM sthAna. bhavana bahArathI goLa, aMdarathI samacatuSka ane taLiye puSkarakarNikA jevA hoya che. -bhavanapati (devo) ke rahane kA sthAna / bhavana bAhara se gola bhItara se samacatuSkoNa aura tale meM puSkarakarNikA jaise hote haiN| -A type of residential quarters meant for Bhavanapatis. The bhavans are shaped like a circle on the exterior side, like a square on the interior, while their bottom is shaped like a Puskarakarnika. -je avadhijJAna janmatAnI sAthe ja pragaTa thAya che. - jo avadhijJAna janma lete hI prakaTa hotA hai| -The type of awadhijnana owing to birth. -koI paNa janma prApta karI emAM jaghanya athavA utkRSTa jeTalA samaya sudhI jIvI zakAya che te bhasthiti. - koI bhI janma pAkara usameM jaghanya athavA utkRSTa jitane kAla taka jI sakatA hai vaha bhavasthiti hai| -The maximum or minimum life-duration that a being can enjoy after being born in a particular species. -muktinI yogyatA. - he -Being worthy of mokst, -AtmAnA paryAyonI bhinna bhinna avasthAo. - AtmA ke paryAyoM kI bhinna bhinna avsthaaeN| -The different conditions possibly characterizing all the modes of a soul. -rAgadveSa Adi vAsanAono saMbaMdha. -rAga-dveSa Adi vAsanAoM kA saMbandha / -Physical type of bondage, an associatedness with the cravings like attachment, aversion etc. (vadhu AvatA aMke) 20, sudarzana sosAyaTI, 2, nAraNapurA, amadAvAda-380013. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 16 oNgasTa, 2008 pustakanuM nAma : akSaranA yAtrI tekhaka-DaoN. nalinI desAI prakAzaka : kusuma prakAzana 222, sarvodaya komayila senTara, jI.pI.o. pAse, amadAvAda-380001. phona naM. : 25501832. kiMmata rUA. 120/-, pAnA 160; AvRtti-1. eprila-2008. DaoN. kumArapALa desAinA gujarAtI bhASAnA sAhitya sarjanano sarvAMgI paricaya eTale DaoN. nalinI desAI kRta 'akSaranA yAtrI'. A graMthanA 160 pAnAnA akSare akSare DaoN. kumArapALa desAinI bahumukhI pratibhA jhaLake che. sAhityanI sAthe sAthe sAMskRtika, sAmAjika ane mAnava kalyANa karanArI saMsthAomAM paNa teo satata kArya2ta che. teno paricaya paNa ahIM thAya che. paMda2 prakaraNamAM vibhAjita A graMthanA prathama pAMca prakaraNamAM temanA sAhityika sarjanamAM caritra sAhitya, saMzodhanAtmaka sAhitya, vivecana ane ciMtana sAhityano suMdara paricaya lekhikAe karAvyo che. tyAra pachInA cha thI nava prakaraNamAM kumArapALabhAIe racela bALa sAhitya, navalikA, anuvAda tathA saMpAdana vagereno paricaya maLe che, te uparAMta dasa ane agiyAramAM prakaraNamAM temanA hindI tathA aMgrejI bhASAnA pustakono paricaya karAvavAmAM Avyo che. pachInA cAra prakaraNomAM temanA patrakAratva, krikeTa viSayaka tathA prakIrNa lekho tathA aneka saMsthAono paricaya maLe che. aMte Apela DaoN. kumArapALa desAInuM pariSadanA pramukha tarIkenuM vyAkhyAna tathA anya vaktavyano paricaya karAve che. temane prApta thayela sAhityika tathA anya pAritoSiko tathA sAhitya sarjananI yAdIno citAra paNa ApavAmAM Avyo .. DaoN. nalinI desAInI kalame lakhAyela A graMtha dvArA DaoN. kumArapALa desAInA sAhityakAra tathA temanA vyaktitvanA vividha pAsAonuM zabda citra upase che. 160 pAnAmAM sAhityakAra DaoN. kumArapALanA 'akSaranI yAtrA'no AsvAda gujarAtI bhASAnA saMvedanazIla bhAvakoe mANavA jevo che. prabuddha jIvana sarjana svAgata ghaDaoN. kalA zAha XXX gujarAtI sAhityakAronA vyaktitva ane pustakanuM nAma : bhAratIya saMskRti sAhityano paricaya karAvatA A prakAranA graMtho anya lekhako mATe preraNAdAyI che. XXX pustakanuM nAma : samA sutte jaina dharmasAra saraLa gujarAtI anuvAda anuvAda-munizrI bhuvanacaMdrajI prakAzaka : yajJa prakAzana bhUmiputra hujarAtapAgA vaDodarA-390001. kiMmata rU. 80/- pAnA 256, AvRtti-bIjI mArca-2007. bhagavAna mahAvIranI 2500mI janma jayaMtInuM Agamana, vikasita samAja cetanA ane dharma, nIti, paMtha AdinA bhedothI para pratiSThita thayela vinobAjInI dIrghakAlIna AkAMkSA A trIyanA yoge A graMthanA avataraNanI bhUmikA racI ApI. brahmacArI varNIjI jevA tapasvI vidvAne akhUTa dhIraja ane athAka parizrama dvArA graMthanuM prAraMbhika saMkalana karyuM. je 'jaina dharmasAra nAme prakAzita karavAmAM AvyuM. bhAratanA arvAcIna RSi zrI vinobAjIne bhagavAna mahAvIranI anekAMtadaSTi gamI gaI hatI. vividha dharmano sAra rajU karatAM 'khristI dharmasAra', 'kurAnasAra', vagere pustako temanI preraNAthI taiyAra thayAM. 'samAsutta' nAmano prastuta graMtha paNa temanI preraNAthI ja astitvamAM Avyo. A graMthanuM saMkalana karavA jainonA badhA phirakAnA munio tathA vidvAno ekaThA thayA, ane te vinobAjI jevA 'a-jaina' saMtanI preraNAthI, e anekAMtavAdanI samanvaya zaktinI pratIti karAvatI A sadInI noMdhapAtra aitihAsika ghaTanA gIzakAya. jaina tattva darzana, jaina dharmajIvana ane bhagavAna mahAvIranA dharmabodhano pramANabhUta ane sArabhUta paricaya Apato A graMtha aneka rIte viziSTa che. 33 che. zramaNa bhagavAna mahAvIranA prabodhelA dharmatattvano zAstrIya paricaya meLavavA icchatA vicArazIla janone A anuvAda sahAyaka banaze. upAdhyAya bhuvanacaMdrajIe karela A anuvAda jaina jainettara koI paNa vAcakane sugama lAge ane rasa jaLavAI rahe tevo preraNAdAyI banyo lekhaka-vinobA prakAzaka : pArUla dAMDIkara yajJa prakAzana samiti, hiMgalAja mAtAnI vADImAM, hujarAtapAgA, vaDodarA-390001. phona naM. : 0265) 243757, kiMmata rU. 20/-, pAnA 64, AvRtti-4. jUna-2008. hajAro varSothI A bhAratabhUmimAM eka mAnavIya ane sAMskRtika cetanA cAlI rahI che. A bhUmimAM eka AgavuM potIkApaNuM che, ka AgavuM mizana che. bhAratIya saMskRtinI AvI asala vibhAvanA saMkSepamAM rajU karavAno prayAsa A pustikAmAM thayo che. vinobAnuM vyaktitva bhAratIya saMskRtinA parizuddha paripAka samAna hatuM. vinobAnI A vibhAvanAmAM ApaNI saMskRti vizenI sabhAnatA ane gaurava bhArobhAra che. ane te mATe tathyAtmaka AdhAra paNa temaNe pUrA pADyA che. A bhUmimAM ApaNA pUrvajoe mANasane prakRtimAMthI saMskRti bhaNI dorI javA keTakeTalI ane keTalI mathAmaNa karI, teno AbehUba citAra vinobAe ApaNI najara samakSa khaDo karyo che. 'samanvaya' e bhAratIya saMskRtinuM dhruvapada rahyuM che. e ja ApaNuM eka mukhya mizana che. sarva dharma-samanvaya e AjanA jamAnAmAM duniyAne bhAratanI eka sauthI moTI deNa che. A samanvayamAMthI navo mAnavadharma pAMgaraze. navI mAnava-saMskRti pAMgaraze. A saMdarbhamAM bhAratane mAthe bahu moTI javAbadArI che. vividhatAmAM ekatA sAdhavAno bhAratano hajAro varasono prAcIna itihAsa che. samanvaya e ApaNuM AgavuM mizana che. bhAratIya saMskRtino Avo samanvaya saMdeza saMbhaLAvatI A pustikA AjanA ApaNI sAmenA moTA paDakArone jhIlavAmAM sahAyarUpa thAya tevI che. bI-42, dayAnaMda sosAyaTI, e-104, gokula-dhAma, goregAma (IsTa), muMbaI-400063 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 paMthe paMthe pAtheya (anusaMdhAna 35 pAnAthI cAlu) sudhdhAe-mane e nAmathI ja saMbodhI che. hA, mAre vAMcavA mATe eka khAsa sITa bApujIne mukarara karI hatI. bIjA koIe tyAM nahIM besavAnuM. koI bahAranuM ajANatAM tyAM bese to bApujI kahI de, e nInnIAMTInI jagyA che, tame A bAju baoN. vAMcakano pratibhAva vAMcanAramAM utsAhapreraka bane. haMmezAM huMkAra bhaNAve. bhAratanA svAtaMtrya saMgrAma viSe vAMcatAM na dharAya. ghaNIvAra eka koI khAsa prasaMga ke vyaktinA anubhava-e vAMcanalakSI hoya tevo TAMke. ghaNIvAra koI sicyuezanane anurUpa zloka. saurASTranA nAnA gAmonA nAma Ave to kahe, 'are, ahIM to huM gayelo. ahIM meM joba karyo ke ahIM amuka mANasone maLavA gayelo. amuka lIDarane maLavA khAsa pelA gAme mane mokalavAmAM Avelo. kevI musApharI hatI, kevA anubhavo hatA tenI jhINAmAM jhINI vigato mAMDI ne kahe. ema kaho ke e mAholamAM garakI jAya. kavi kalApI ne gAma lAThI gayelA ane kavi kalApInI priyatamA prabuddha jIvana zobhanA ne paNa maLelA. pAlanapuramAM medhANInI racanAo khuda temanA moDhethI sAMbhaLelI, tena romAMca haju akabaMdha. yAda karavA besuM to pAra na Ave. 103 varSe adekhAI Ave evuM svAsthya. zatAbdI sudhI roja traNa mAIla savAre cAle. savAre pAMca vAge nIkaLI 6 e pAchA. huM cha vAge jauM to mane pAchA pharatAM maLe. mane zarama Ave. mAthe sAro evo vALano jaththo ne nevuM TakA to kALA. so varSa pachI pharavA javAnuM ekalA baMdha karyuM. thoDI zithilatA lAgatI hatI. khAvAnA zokhIna. badhuM khAya paNa atyaMta niyamita ane saMyamita. kerIno rasa mUkyo hoya to eka roTalI ochI karI nAMkhe. khAya paNa lijjatathI. emane miThAI bhAve, pharasANa paNa bhAve, cAInIjha priya ne pItjhAnI raMgata paNa mANe. pAMubhAjI, pANIpUrI, ITAlIyana, meksikana badhuM khAya pA pramANamAM. navI DIza premathI ajamAve ane mArka paNa Ape. bhAvatI vastu yAda karAvIne banAvaDAve. vicAro ekadama pojhITIva. koInuM ghasAtuM bolo to temane na game. zista, saMyama ne sAdAIe emanuM jIvana ghaDyuM hatuM. nakhamAMya 1971 thI saMghanA AjIvana sabhya padanI prathA zarU thaI. e samaye AjIvana sabhyapadanI rakama rUA. 251/- hatI, ane e AjIvana sabhyo temaja peTranone 'prabuddha jIvana' AjIvana niyamita rIte maLe evuM vacana apAyuM ane e vacana pramANe sarve peTrana ane AjIvana sabhyone niyamita 'prabuddha jIvana' arpA karAya che ane arpaNa karAtuM raheze. Avana samphanI rakamamAM samaya saMjogo pramANe vadhAro thato rahyo. vartamAnamAM AjIvana sabhya padanI rakama rUA. 5,000/- che. prAraMbhamAM peTrana sabhyo mATenI 2kama rUA 2,500/-, tyArapachI rUA. 3,000> - ane vartamAnamAM rUA. 25,000'' che. Apa saMghanA AjIvana sabhya cho Apane niyamita "prabuddha jIvana' maLe che ane maLatuM raheze. Apa kaI rakamathI, rUA. 251, 351, 501, 751, 1001, 1501, 2501, ke rU. 5,000/- nI rakamathI AjIvana sabhya thayA cho ? zrI muMbaI jaita yuvaka saMghatA AjIvata sabhyone vinaMti amArI Apane vinaMti. Apane vinaMti ke ApanA sabhya padanI e rakama rUA. 5,000/mAMthI bAda karI bAkInI rakama saMghane mokalo, jethI 'prabuddha jIvana' ane saMsthA Arthika rIte salAmata banI zake. tA. 16 oNgasTa, 2008 ApanAthI e zakya na hoya to ochAmAM ochA rUA. 2,501/|'prabuddha jIvana'nA AjIvana sabhya tarIke paNa amane mokalo evI roganahi. emanI eka vAta mane bahu yAda rahI che. teo kahetA ke khAvA mATe duvidhA thAya 'khAvuM ke na khAvuM' to na khAvuM paNa javA mATe manamAM prazna jAge ke phalANI jagAe javuM ke na javuM to haMmezAM javuM ja. mArcanI bAvIsamI (2008)e samAdhipUrNa nidhana thayuM. A anubhave AtmasaMtRpti to ApI ja, sAthe eka navI dizA paNa. bhUkha phakta annanI nathI hotI. manano khAlIpo bharAya te khUba jarUrI che. mana prakullita thAya tevI pravRtti, pachI e vAMcana hoya, saMgIta hoya ke mAnava sahacaryanI jhaMkhanA. jo ApaNA samayamAMthI eka nAno TUkaDo koI mATe kADhI zakIe, koI paNa racanAtmaka, prasannatApre2ka kAryakrama ghaDI zakIe to eka karamAtuM mana paNa navapallavita thaI maghamaghavA mAMDaze ane taMdurastI para eka surakhI jarUra pAyo. bApujI mATe je thoDo samaya phALavI zakI te mArA mATe uttama satsaMgathI jarAya ochuM nathI ja. 55, vinasa apArTamenTa, varatI, muMbaI-400 018. 'prabuddha jIvana'mAM jAxkha pragaTa thatI nathI (eTale jAherakhabaranI Avaka nathI). A eka saiddhAMtika aphara nirNaya che, kAraNa ke 'pra.jI.'no Adarza eka vAcanayajJa che je vAcakanA jIvanane prabuddha bhAva tarapha prayANa karAve. sabhyo, peTTano uparAMta jainonA pUjyazrI sAdhu-sAnIthI, gujarAtanA saMto, vidvAno ane bauddhikone paNa A sAmayika vinA mUlye niyamina arpaNa karAya che. vadhatI jatI moMdhavArIne kAraNe A sAmayikane sthira ane dIrdhajIvI karavAnI muzkelI vadhatI jAya che. A sthiratA mATe ame "prabuddhe jIvana nidhi'nI sthApanA karI ane vAcako temaja zreSThioe amArA tarapha dAnano pravAha vahAvyo ane 'pra.jI.'nA julAI-2008nA aMkamAM Apa jozo ke be varasamAM Arakama 11 lAkha sudhI pahoMcI gaI che, paraMtu amAro lakSyAMka rUpiyA paccIsa lAkhano che. ATalI 2kama sthApI phaMDamAM mUkAya to ja 'pra.jI.' AvatIkAla mATe salAmata rahe; eTale ja AjIvana sabhyone ame vadhArAnI rakama mokalavA vinaMti karIe chIe. Apa vAcakazrIne paNa vinaMti ke 'pra. jI. nidhi'nA vAcanayajJamAM Apa ApanuM dhanarUpI yogadAna ApI jJAnakarmanA puNyanuM upArjana karo. dhanyavAda pramukha Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 16 ogasTa, 2008 tame 103 varSanA vyaktine khaDakhaDATa hasatA, avanavA vyaMjano mANatA ane sAhityanuM rasapAna karatA joyA che ? A anubhavanA sAkSI hovuM te eka saubhAgya che. svastha mana, svastha zarIra bakSe, e saMgama svastha nAgarika ghaDe. AvA samanvayanuM parimANa eTale DaoNkTara mukundarAya joSI. zaheranA eka jANItA AI-sarjana, ImAnadArIthI emanA mATe eka peregrAphamAM to lakhAya ja nahi. kadAca eka pustaka paNa ochuM paDe eTalI sAmagrI bharelI che emanA jIvanamAM. ahIM phakta eka saMbaMdha ane sAnidhyanA aMzanI ja rUparekhA ApavI che. joSI parivAra paDozI. DaoNkTaranI be putrIo harSA ne mIrAM. amArI gADha maitrI. ame badhAM emane bApujI saMbodhIe. temanA janma zatAbdInI ujavaNI pachI mIrAMe prastAva mUkyo ke 'bApujI have khAsa bahA2 nathI jatA ane jAte vAMcavuM phAvatuM nathI. jo huM roja thoDuM temane vAMcI saMbhaLAvuM to? jIvanabhara bApujIne sAttvika vAMcanano zokha vAMcana, ciMtana, manana, grahaNa, AcaraNa-A kramane bahu ja ochA nibhAvI jANe-je bApujIe nibhAvyo hato. emanI rucithI huM paricita. chellA keTalA dAyakAothI paDozI nAte vATakI vyavahAranI jema japustako, megejhIna, lekhonI Apa-le to hanI ja. meM prastAva vadhAvI lIdho. thoDA ThAgATheyA pachI to amArI gADI purapATa doDI. mULa pAlitANA gAmanA ane pAlanapura AvI vaselA joSI parivAranA mobhI DaoNkTara mukundarAyanA pitAzrI paNA DaoNkTara. bApue amadAvAda meDikala kaoNlejamAM bhaNavAnuM zarU karyuM, gAMpIjInA vicAro ne caLavaLathI AkarSAI amadAvAdamAM gAMdhIjIne maLyA. kaoNMgresamAM joDAvAnI IcchA darzAvI. lagna karela hatA nAnapaNamAM ja. gAMdhIjIe kahyuM vaDIlanI lekhita paravAnagI lAvo to tamane laIe. tyAM takalIpha hatI. pitAzrI to sAkSAt durvAsA. najIvA kAraNasa2 pati-patnIne pahere kapaDe gharanI bahA2 kADhyA nA. pADozIe kuTuMbIjananI jema rAkhyA inA. paravAnagI kyAMthI lAvavI ? chevaTe vaDodarA kaoNMgresanI zAkhAmAM joDAyA. daMpatI sakriya kAryakara banyA. avAranavAra jela-vAsa bhogavyo. prabuddha jIvana paMthe paMthe pAtheya.. maghamaghatA sAdhucaritra DaoN. mukundarAya joSI sAthe vAMcana yAtrA 1 nInA jagadIza saMghavI gAMdhIjInI najadIkIthI kAma karyuM. deza svataMtra na thAya tyAM sudhI brahmacarya pALavAnI zarate. jelomAM paNa lIDarazIpa laI prauDhazikSaNa, akSarajJAna, gItAjJAna temaja bIjA vargo letA, kAryakaronuM saMgaThana tathA samAjajAgRtinA racanAtmaka kAryo saphLatApUrvaka hAtha dharatA. svAtaMtryatAno saMgrAma thALe paDavA Avyo ke pAchI kaoNleja zarU karI. thALe paDavA Avyo ke pAchI kaoNleja zarU karI. meDikala DigrI meLavI iMglenDa be varSa rahIne sarjana banyA. temanA patnIe paNa ema.e. karyuM. bhAratamAM sthAyI thayA. A daramyAna cAlIzImAM pravezyA pachI be dIkarIono janma thayo. IMglenDanA rahevAza daramyAna khAdI chuTI gaI. temanA patnI ramAbene AjIvana paryaMta khAdI paherI. gAMdhI vicArothI ghaDAyeluM jIvana. haMmezA sevAbhAvI jhoka vanamAM rahyo. saMtapuruSa jo sAMsArika hoya to kevA hoya ? bApune jAo to tame kaho ke 'AvA ja'. zrI araviMdabhAI maphatalAla dvArA sthApita citrakuTamAM calAvAto netrayajJa, jemAM bApue varSamAM eka mahino, ema 50 varSa lAgalagATa sevA ApI. eke paiso lIdhA vinA. emano vAMcanarasa vadhu AdhyAtmika. vAMcanamAM itihAsa, preraka prasaMgo, nAnI navalikA temaja mAhitIsabhara nibaMdho. gIto ane kavitAo. vAMcana gujarAtI ane aMgrejImAM. teo khuda to saMskRtamAM pAraMgata gItA to pacAvI gayA hatA. vAMcana sAmagrI ekatrita karavA ame badhA mahenata karIe. harSA sudhA mUrtinI aDadho Dajhana copaDIo aMgrejImAM lAvI. 'akhaMDa AnaMda' lagabhaga AkhuM vaMcAtuM, dhumaketunI navalikAo, 'gorasa'nI to AkhI sirIjha ame bhavansanI lAIbrerImAMthI lAvI vAMcelI. TAIma megejhIna 35 tathA rIDarsa DAyajesTa megejhInamAMthI amane sa-rasa lAge tevI racanAo zodhI huM ekatra karanI janmabhUminI ravivAranI pUrti paNa kharI. navanIta samarpaza emanA priya. tAraka mahetAnA 'duniyAne uMdhA cazmA'nuM eka cepTara dararoja vAMcavAnuM, ame chellA tra varSanA jUnA citralekhA bhegA karyAM. temAMthI A lekho kADhI eka phAIla banAvI. to e paNa cha mahinAmAM pUrI. chevaTe meM zrI tArakabhAIne paristhiti jaNAvI to temano phona Avyo ne pustakono srotra meLavI Apyo. zarUAta AdhyAtmika lekhathI thAya. pachI bApujI kahe, 'juo bhAre khorAka thoDo khavAya, vadhu levAthI apaco thAya. have thoDuM hakkukullu lo, jhaTa hajama thaI jAya.' pachI ame hAsyalekhakanI kRti jemAM jyAtIndra dave, tAraka mahetA ne bIjAone vAMcIe. pachI sureza dalAla, kAnti bhaTTa vigerenI kolamo Ave. akhaMDa AnaMdamAM AvatuM dharatInA dharu AkAzanA caru temane priya. ati-priya. chelle aMta Ave gIto-kavitAthI. 'amI spaMdana' emanuM priya pustaka. gavAya ne gAIe paNa kharA. rojanA 4-5 gIto kavitAo. kavitAo emane kaDakaDATa yAda. meghANInuM 'koIno lADakavAyo" ne IkabAlanuM 'sAre jahAM se' priya, e pustakanA kadaradAnane haMmezA joSI parivAra taraphathI 'amI spaMdanA' bheTa apAtuM. mane paNa maLyuM che. sAMje sADA cAre zarU thatuM vAMcana poNA sAte acuka baMdha thAya. emanAmAM bilTa-Ina ghaDiyALa. roja mane kahe, 'TAIma zuM thayA? juo to! AjanA mATe ATaluM basa.' e jyAre paNa kahe tyAre acUka poNA sAta ja thayA hoya. huM emane tyAM pahoMcuM tyAre rAha joIne beThA hoya. pAMca miniTa moDuM thAya to ciMtA kare. zuM haze ? kema haju dekhAyA nahi. pahoMcuM eTale premathI AvakAre ne pUche Aje zuM navuM lAvyA cho ? jamatA pahelA menyu jovA jevI vAta, pachI pahelA zuM vAMcavuM te sUcave. emanI AturatA mane roja navI copaDI zodhavA preratI. ekavAra badhAnI najaramAM AvyuM pachI to mitro, sagAMo emanA mATe khAsa pustako lAvatA. emanI dauhitrI bhUmA nAnapaNAthI mane nInnITI kahe. pachI gharamAM badhAe-bApu (vadhu mATejuo pAnuM 34) Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Regd. With Registrar of Newspapers for India No. R. N. 1. 6067/57 Licence to post without prepayment No. South-81/2006-08 Posted at Patrika Channel sorting office Mumbai-400 001. On 16th of every month Regd.No.MH/MR/SOUTH-146/2006-08 PAGE No. 36 PRABUDHHA JIVAN DATED 16 AUGUST, 2008 paryuSaNa vyAkhyAnamALA - 2008 Arthika sahayoga : sevaMtIlAla kAntilAla TrasTa zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha taraphathI pratyeka varSe yojAtI vyAkhyAnamALA 74mA varSamAM praveze che. A varSe budhavAra, 27-8-2008 thI guruvAra tA. 4-9-2008 sudhI ema nava divasanI vyAkhyAnasabhAo, pATakara haoNla, nyu marIna lAInsa, muMbaI-400 020 madhye yojavAmAM AvI che. A nava divasanI vyAkhyAnasabhAonuM pramukhasthAna DaoN. dhanavaMta zAha zobhAvaze. dareka sabhAmAM prArthanA pachI savAre 8-30 thI9-15 ane 9-30 thI 10-15 ema roja be vyAkhyAna raheze. vyAkhyAnamALAno vigatavAra kAryakrama nIce mujaba che : divasa tArIkha samaya vyAkhyAtAnuM nAma viSaya budhavAra 27-8-2008 8-30 thI 9-15 DaoN. kumArapALa desAI jaina dharmanuM megha dhanuSya 9-30thI 10-15 zrI vasaMtabhAI khokhANI dharma ciMtananA cAra sUtro guruvAra 28-8-2008 8-30thI 9-15 zrImatI bhAratI bhagubhAI zAha guru gautama svAmI 9-30 thI 10-15 DaoN. bhUpendrasiMga bhATiyA zrI guru graMtha sAheba zukravAra 29-8-2008 8-30 thI 9-15 prA. tArAbena 2. zAha pratimA pUjana 9-30thI 10-15 paMDita phUlacaMda zAstrI nimitta upAdAna zanivAra 30-8-2008 8-30thI 9-15 zrImatI zelajA cetanabhAI zAha satyanI upAsanA 9-30 thI 10-15 DaoN. nareza veda maMtra-yaMtra-taMtra I ravivAra 31-8-2008 8-30thI 9-15 zrI manubhAI dozI adhyAtma ane vijJAna 9-30 thI 10-15 DaoN. guNavaMta zAha sAco dharma - kAco dharma somavAra 1-9-2008 8-30 thI 9-15 DaoN. nalinI maDagAMvakara maithilI bhASAnI bhakti kavitA 9-30thI 10-15 DaoN. yogendra pArekha mahAtmA gAMdhI ane paMca mahAvrata maMgaLavAra 2-9-2008 8-30 thI 9-15 ku. namasvIbena paMDyA bhakti konI karIe ? 9-30 thI 10-15 pa.pU. munizrI jayaprabha vijayajI ma.sA. Avo dharmane oLakhIe budhavAra 3-9-2008 8-30thI 9-15 viduSI sAdhvIzrI pU. sumanazrIjI kSamA amRta hai 9-30 thI 10-15 zrI bhAgyeza jahAM micchAmi dukkaDam guruvAre 4-9-2008 8-30 thI 9-15 DaoN. dhanavaMta zAha zrI jaina mahAvIra gItA 9-30thI 10-15 DaoN. izAnaMda vempanI kSamA dharma : khristI dharma ane anya dharmomAM vyAkhyAnanI zarUAtamAM dararoja savAre 7-30 thI 8-25 prArthanA ane bhajano raheze. jenuM saMcAlana zrImatI nIrUbena esa zAha karaze.bhajano rajU karaze anukrame (1) kumArI apUrvA gajAlA (2) zrImatI iMdirA nAika (3) zrImatI vaizAlI karakara (4) kumArI zarmilA zAha (5) kumArI! 1 gAyatrI kAmata (6) kumArI pUjA gAyatve (7) zrImatI surekhA zAha (8) kumAra gautama kAmata ane (9) prA. pratApakumAra TolIyA. A vyAkhyAnono lAbha levA saMghanA sarva zubhecchako ane mitrone bhAvabharyuM nimaMtraNa che. bhUpendra DI. javerI caMdrakAnta dIpacaMda zAha rasikalAla laheracaMda zAha nirubena esa. zAha varSAbahena rajajubhAI zAha koSAdhyakSa upapramukha pramukha dhanavaMta TI. zAha sahamaMtrI ------- ST 0 paryuSaNa parva daramyAna dara varSe saMghanI kAryavAhaka samitie nakkI karelI saMsthA mATe anudAna karavAnI vinaMti karavAmAM Ave che. A varSe saMghe zrI kasturabA sevAzrama, marolIne Arthika sahAya karavI ema TharAvyuM che tenA mATe Tahela nAkhavAmAM Ave che. TI i0 saMgha taraphathI 1985 thI A prathA zarU karI, 22 saMsthAone Aja sudhI Azare traNa karoDa jevI mAtabara rakama sahAya tarIke meLavI ApI che I9dAna ApanArane AvakaverAnI kalama 80 G anvaye karamuktinuM pramANapatra ApavAmAM Ave che. = = = = = = = = = = == = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = Printed & Published by Nirubahen S. Shah on behalf of Shri Mumbai Jain Yuvak Sangh and Printed at Fakhri Printing Works, 312/A. Byculla Service Industrial Estate, Dadaji Konddev Cross Rd, Byculla, Mumbai-400 027. And Published at 385, SVP Rd., Mumbai400004. Temparary Add.: 33, Mohamadi Minar, 14th Khetwadi. Mumbai-400004. Tel.: 23820296. Editor: Dhanwant T. Shah. ____ maMtrIo TI - - - - - - -