Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ paramaAnaMdanuM dhyAnayogamAM jainonuM kheDANa ane UMDANa preraka pa.pU. AcAryadeva zrImad vijayabhuvanabhAnusUrIzvarajI ma.sA.
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ ha pa.pU. sakalasaMghahitaciMtaka dhyAnamArganA marmajJa AcAryadeva zrImad vijayabhuvanabhAnusUrIzvarajI ma.sA.
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhyAnamagna paramAtmA E 3/4 F
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI bhuvanabhAnu-padArtha-pAracaya-zreNi-3 / / jayau savvaNusAsaNuM-zrI vardhamAnasvAmine namaH / / / / zrI prema-bhuvanabhAnu-padma-jayaghoSa-hemacaMdragurUbhyo namaH / / 52maAnaMdanuM maMgala dvAra (dhyAnayogamAM jainonuM kheDANa ane UMDANa) : preraka H -: pa.pU. sakalasaMghahitaciMtaka AdhyAtmika-zibira-AdyapraNetA AcAryadeveza zrImad vijayabhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjA -: lekhaka H pa.pU. padmamaNitIrthapreraka paMnyAsajI zrI vizvakalyANavijayajI ma.sA.nA ziSyaratna vidvadagraNI aneka virATagraMthasarjaka pa.pU. paMnyAsajI zrI yazovijayajI ma.sA. -: saMyojaka : pa.pU. vairAgyadezanAdakSa AcAryadeva zrImad vijayahemacaMdrasUrIzvarajI ma.sA.nA ziSyaratna pa.pU. paMnyAsajI zrI saMyamabodhivijayajI ma.sA. -:HSIRIS : jainam parivAra
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Z vIra saM. 2540 * vi. saM. 2070 * i.sa. 2014 paramaAnaMdanuM maMgala dvArA Paramanandnu Mangal Dwar < > u Author's pa.pU. paMnyAsajI yazovijayajI ma.sA. Name P.P. Panyasji Shree Yashovijayji M.S. sarva hakka prakAzakane svAdhIna..(c) prathama AvRtti * 3000 nakala (mUlya rUA. 80.00) -: saMzodhaka :ja pa.pU. AcAryadeva zrImad vijayaajitazekharasUrijI ma.sA. pa.pU. paMnyAsajI zrI mahAbodhivijayajI ma.sA. -: prApti sthAna :. jainam parivAra, amadAvAda. mo. 8980121712 2 divyadarzana, 39, kalikuMDa sosAyaTI, dhoLakA, ji. amadAvAda. mayaMkabhAi pI. zAha, mo. 98210 94665 a devAMga araviMdabhAi zAha, mo. 9322277317 amitabhAi ke. zAha, vaDodarA mo. 9898586224 hasita dipakabhAi baMgaDIvAlA, surata mo. 94271 58400
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ NONNVS ZAS3828 ea ka, da01 82; d[ nay ! WONI UONNY RESERVED Sii | da0A ke 60' co 'svasaMpattinA savyaya dvArA jemaNe 'zAsanane samRddha ane potAnA paralokane saddhara banAvyA dasa rupaye TALES kendIpa sakAra rAprapA RESERVE BANK OF IND) bhAratAyAjababaka dharmapremI gurUbhakta parivAra AP 422 103 P422 thI vhAlIbAbrIganI-kiza=INiAvI wayne silege &ldl * zrI zaMkhezvara pArzvanAtha zvetAMbara mUrti pUjaka | I tapagaccha jaina saMgha-ghATakopara (I.) - zrI rAMdera roDa zvetAMbara mUrti pUjaka jaina saMgha ? surata J&P 422503 RESERVE BANESCO P 422j08 rijarva baiMka WN OF INDIA zrI bhuvanabhAnu-padArtha-paricaya zreNi tattvajJAnazreNi ke prastuta prakAzana meM || zrI vIramaJIma zvetAMvara mUrtipUgap naina saMgha . sAgara gaccha tapagaccha jaina peDhI ne apane jJAnanidhise suMdara lAbha liyA hai / omUlya cukAye binA jaina gRhastha isa kI mAlakiyata na kre| 6
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjyapAda gacchAdhipatizrIno aZjJApatra Snale5MICH 5-311046 2a PREMIND Padhi a .55 21n-Hignto/24x7-2018 para aalire it avraanaanteranaari IRAL Brosant name , 2412/2200 24nenu 4412 525 Pravri Hand on t22027 202422 sa016015 Ninet 14 /0 Mangalhalan Airti 12082 dna 2016ant, 14 hont 163 523 Amy area salA56) MP4nelhi-2, 205124225 Crorepat Ranver ections 2004nel-ko ' sa va 20 mins sada 94in tha Manna 321LMuna Bets40020 Mainta2428 min Aurane 514-20172493 2017-12-Y2-CAUmamt: 11 204040 MITI Aai ani muchinnasanA HORNE 2012 M 59 Gomtarin 4144 Minuoman Pithout a n nagngal 1440244141518 5 511c1) 275i arhari ani satar B22.5 ALAriCurry on ID 2022 202) hihepranirankarti 2anyr440 min 11 mai bhauntrnokA sthAnihi 5941t 2014 51 t3+nthii 210916 ruth 25 (13 20 / 242 ant -INGaram Misan nsa ME,
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ se 24 Hinar 0 natarn 1400 2675 02 HIMews perm PDr mammn 44021311-2016 Ka Pitam KHAN 20393 2042 241 203MME5 **.024150 431401 44020465.nieredy hecar-41 42 mins 446521, OM 54 542010224435 Cat+gen? in 212102447 2094.45 2.65 -2 nd 2074 2410101010 so 3-5305 am arrainr 192 520 / yA 8340- 140100106144 2 saya Prerin Paraan 2016innar 441 AM ta8840 14G sapoDIdakama 261449 CHI ME14120 AMwikinnah . 370 Garch onModar n51D MEar (4214 50 MHARArtisionao-ojecene 44215251108,904 an tan 412. 2016) 4387. 24tment 2710Grem..s/THY Pxnvi Sapnawr 142 20414001 304 alonne and2011 add add nidan+r to 22 2451-70 Sponr 24m Ni Patan paika Ara b Patrnasingin Fern GranthanG22 1893142200 21 , go 7 20414indi nd In12424 14 rana 4481
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ yog on BDIOD 6202012912 2047 ngi samu 4217M 24652 218/2xTEMORabDabang nangi 2012154-2nhot 2032034man 625025 2017 Pn.ary 2004200521 2nganana Sar2459. ana 2ctixyhi241 201Ara 20 2164 - 2010 84t Manip24 2nrandiinfeoropaI 8 170225cif ngeni 59.28/a2athaina. mg 3200,ni ningi raDCnm2 10 5. 125 200Pun 01024x12.01. Horn583 5 ior Gyanqe/DArang6,5985131 20342. Suage 42000 actimilar niR) 2174 205 421oni20 21 miniatrina - 16-10 he takiindi sAy maint zhna 2427m Kain225 1.5 2004 - 941274025-11-RAIGAD 2012 82.4pxnxrungo teen Catest M4ADraman58 Rani x 4na ne 4-4415. 20380/7654yantarctunts-12M 2. AFTERazarmirsindian savte, OMRinaar ech onprkng IT zir Rron mislio 2.18 .4.4Trai-2014it.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ (nAdi gyasiTai) prakAzakIya anaMtajJAnaguNasaMpanna tIrthakara bhagavaMto mohanA aMdhakAramAM athaDAtA jIvone sukhanI oLakha ane sAcA sukhano mArga maLe te mATe jJAnanA prakAzanuM chUTe hAthe dAna karavA kevalajJAnI banyA pachI roja be dezanA cha kalAka jinavANI prakAze che. zAsananI sthApanA bAda turta ja gaNadhara bhagavaMtoe vyakta karelI tattva-jijJAsAnA pratyuttaramAM prabhue samagra saMsAra svarUpane oLakhavAnI cAvIrUpa tripadI prakAzI, 'uppanne i vA, vigame cha vA, dhuve i vA', ane e tripadInA nAnA dvAramAM chupAyelo mahAtattvakhajAno gaNadhara bhagavaMtoe potAnI viziSTa prajJAthI dvAdazAgIrUpe pragaTa karyo. jinazAsananA sArasarvasvasamo e dvAdazAMgIno pravAha kALabaLe vilupta thato rokavA pUrvAcAryoe lekhana-vivecanasarjana ane prakaraNa-bhASya Adi uddharaNarUpe satata purUSArtha karI TakAvyo...paraMtu kALanuM viSama AkramaNa nitanavA rUpo dhAraNa kare che. saMskRta-prAkRta girAno pravAha ruMdhAyo ane puNyapurUSo e lokabolImAM 'abhuvANInI dhArA vahAvI... pa.pU. sakalasaMghahitaciMtaka yuvAnanoddhAraka AcAryadeveza zrImad vijayabhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjAe koi puNyavaMtI dhanyapaNe jinazAsananA tattvajJAnane viSayavAra vibhAjita karI saraLa bhASAmAM prakAzita karavAno vicAra vaheto mUkyo...varSo bAda pa.pU. paramAtmabhaktinimagna AcAryadeva zrImad vijayahemacaMdrasUrIzvarajI ma.sA.nA ziSya pa.pU. paMnyAsajI zrI saMyamabodhivijayajI ma.sA.e gurUbhaktithI e vicArane sAkAra karavA kamara kasI, jabaradasta jahemata uThAvI. aneka mahAtmAone vinaMtI karatA te mahAtmAoe paNa zrutabhakti, gurUbhakti ane saMghabhaktinA A avasarane vadhAvI lIdho, jenI ame khUba khUba anumodanA karIe chIe. pa.pU. zAstra-zAsanamarmajJa AcAryadeva zrImad vijayaajitazekharasUrIzvarajI ma.sA. tathA pa.pU. bahuzruta pravacanapaTu paMnyAsajI zrI mahAbodhivijayajI ma.sA. e Avela tamAma lakhANane potAnI zAstra-parikarmita matithI saMzodhita karI ApyuM che te badala pUjyazrIonA atyaMta RNI chIe. nizcita karelA 40 thI adhika viSayomAMthI prathama caraNa rUpe 11 pustakono seTa prakAzita karI rahyA chIe, temAM parama AnaMdanuM maMgala dvAra (dhyAnayogamAM jainonuM kheDANa ane UMDANa) pustaka 5.pU. paMnyAsajIzrI yazovijayajI mahArAja sAhebazrIe AgavI zailImAM ane tamAma tattvono samAveza karIne lakhI Apela che. pUjyazrInI RtabhaktinI aMtarathI anumodanA. amArI namra vinaMtine svIkArI pa.pU. bhaktiyogAcArya zrImad vijayayazovijayasUrIzvarajI mahArAjAe je mArmika prastAvanA lakhI ApavA kRpA karI, te badala pUjyazrIne nata mastake vaMdanA...prinTIMganuM kArya dila daine karI ApanAra zubhAya AsavALA dinezabhAi muDakarNIne paNa hajAro salAma. prAnta, zAsananI, saMghanI, zrutanI sarvatomukhI sevA sAtatyapUrvaka, samarpaNapUrvaka ane saphaLatApUrvaka karI zakIe evI paramakRpALu paramAtmAne prArthanA.. jainam parivAra
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavodadhitAraka pa.pU. gurUdevazrIno khAzirvAha patra namo namaH zrIgurUpremasUrathe / suvizayI garachanA sarva sva. siddhAMtamahAhedhi khAyArya hame samaha yanya premasUrI dharala mahArAla zUnyamoza lamane vikAra sakana Dyu saMpala 2dmI piMDavADA yAnumati bhasa~ga raca-guru sAthai hAegA hatA jAne ssAsthi khAne dhyAna thAna lagalaga ekara laghu munisonu samayaga rakhanake jJAnI, galArtha tapasvI, prama naTulo- saMyamIsIko mizAja samudAya sabhI janyA: nA lekhI tejojanA paraghara, bhavana kara sudha guru nagayaMtanI dharachA jolI pUrti dukhAnu artha ke bhemAge rphyU se svA ekyapAha anurupa sAmAyI lagayaMta mahalakya mahArAka yuvaka yAnusUra bum zreSTha saMyam ugratA sAtha viziSTa zAna Adita ke khemalI vizeSatA hutI anuzAsana rakhane saMghanI sevAmA khAnu bhavana samarpita Dyu AjaNa puru SArtha Dyau, kAnanI jelI saMdhyA suddha saMpramata sAdhanA sAMdhe tejoje atyaMta samAdhi sAthai paralokayAgayu juddhi karaspati becI hutI, teza prazAsana ke saMghAnA jalyudaya mAre khanaDe prasaraNI yokanAso temanA manamA svIka ramatI mATe saMyama, jJAnI ttha anuzAsana khAne saMghanA khalyuya tapasI sAdhukholA dazagaja samuhAyanuM sarvAna harakhu (2) Rtu zAsananA sAhityana rakSAkarakhA, tsUitra unmArgako atikara prabhu zAsananI AhutI (3) sAdhu-sAdhIko lama seyamanu te mATe vizAra isamjhI vAyanAka M siet zrAyasa koma kA pratApapayAgi dAre dharmapradhAna zomA laDevA
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ 000 0000000 RTOONSTIT 0000000 1000000000 TION -Tuntuitanasantatwome mAtA (4) OHIT vAyu 146 OURED 0 0 0 janatomA 85s5i928). (3) Jy MYR AMy + yA na (2vA nA su m ean 4 .2 Cre. __Om Bp B rithra saMyamalanu AILS4) sAye lu111 MA AEMyareY65 mAravAyA . un yAmanA CanvNCHA yoni A HOME 1. jo sAdhako bhu yo 2 mA pokomana sauR 2017 in 441) CAD, dAra pravRttiyosya Har suhaTa vya160 20 _bhalu MINoyA manI 20 HRA mA AmAlasara:10 sthApanA / NDA mAyA 214 / pU yAnA 25 kATera) Cyan) CALL (yonI sana 120 22 20 210 ma) HI +0 // CAME N TARNitr 4, 2+ yara YERA201024 rilamaCzaya-41 sebamajoMrun 24, HKA. AT ALL .HpamAgha(4mauj sArI 48. A4 4 121 221+OMAN mamun ) 22- 201512 ra Action M +2 se naha 41004) taks mArA sAtha na 2 - lya ) 4) Dirl Dor3 5 / 5 24) MA1 me On satale parA - HBOL. sa gha na 214, 2055 12nAra 000000000000 00000000000 0 00 0 000
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ "Anandadhana cetanamaya mUta" dhyAnadazA dvArA AtmAnubhUtino Acho so ujAza relAya che tyAre sAdhakanA astitvamAM je jhaMkRti prakaTe che tenI majAnI kephiyata pUjyapAda cidAnandajI mahArAje A rIte ApI : khUlata kapATa ghATa nija pAyo, janama jarA maraNa bhIti bhagI rI, kAca zakala taja cintAmaNi le, kumati kuTila ke sahaja ThagI rI.. vyApaka sakaLa svarUpa lakhyo ima, jima nabhameM maga lahata khagI rI, cidAnanda Anandamaya mUrata, nIrakha premabhara buddhi thazI rI... rAga-dveSanA nibiDa aMdhakAranuM AthamavuM ane potAnA svarUpano Acho so khyAla Avavo. amaraNa dharmA pote che e khyAla AvatAM ja janma, jarA, mRtyuno bhaya osarI gayo ! "aba hama amara bhaye, na mareMge !' kevo to kepha hoya che A dazAmAM ! "samAdhizataka'mAM mahopAdhyAya zrI yazovijaya mahArAja kahe che: AtamajJAne magana jo, so saba pudgala khela, indrajAla karI lekhave, mile na tihAM mana mela...' kAca zakala taja...' kumatino prabhAva haTyo. dehamAM je huM-buddhi hatI, te gai ne ! lAge ke kAcanA TUkaDAne-bhramaNAne choDIne AtmAnubhUtirUpa cintAmaNi ratna maLyuM. eka saMgoSThimAM, A sandarbha meM zrotAvRndane pUcheluMH bhinna bhinna yoniomAM zarIronI badalAhaTa thayA karI che, A khyAlamAM hovA chatAM zarIra joDe huM kema gUMthAi gayuM che ? zrotAone lAgyuM ke vAta ThIka ja hatI. paNa prazna aNasUlayo ja rahyo emanA mATe zA mATe deha joDe huMnI A sAMThagAMTha ? ' kaheluM : next to soul body che. AtmA pachI tarata deha AvI zake. Atmatattva na pakaDAya tyAre dehanI khUTI para hune laTakAvavAnuM thai jAya che. paNa pachI, vAstavika huM pakaDAtAM AbhAsI huM chUTI jAya che. | 'kAca zakala taja cintAmaNi le..." anubhUti che cittAmaNi. e anubhUtinuM "mahimnaH stotram' mahopAdhyAya yazovijaya mahArAje zrIpALa rAsamAM prastuta karyuM che: pAsamAM jima vRddhinuM kAraNa, goyamano aMgUTho, jJAnamAMhi tima anubhava jANo, te viNa jJAna te jUTho re. bhagavAna gautamasvAmIno aMgUTho pAtramAM paDe ane khIra vadhyA kare, tema jJAnamAM anubhava bhaLe to ja jJAna vikase.
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMzaya navi bhAMje zrutajJAne...' kahIne anubhUtino mahimA batAvatAM tyAM kahevAyuM: "haravyo anubhava jora hato je, moha malla jaga bAMTho, pari pari tehanAM marma dAkhavI, bhAre kIdho uparAMTho...' mohane parAsta kare che AtmAnubhUti. - A anubhUtinuM kAvyAtmaka varNana cidAnandIya layamAM: "vyApaka sakala lakhyo ima, jima nabha meM maga lahata khagI rI...' rAga-dveSanA pAMjarAmAMthI mukta thayela caitanya cidAkAzamAM mukta rIte vihare che. AkAzamAM paMkhI uDe tema. - A AnaMdapUrNa caitanyane saharSa jotAM buddhi stabdha thai jAya che. "buddhi thagI rI." buddhinA sImADA tyAM pUrA thai gayA ne ! manovRddhacAracittAni nahi...' vidvAnadrupa: zivoSham zivoSB...' Adya zaMkarAcAryanA A zabdono ja jANe ke pratighoSa AnaMdaghanIya layamAM A rIte maLe : nA hama manasA, nA hama zabadA, nA hama tana kI dharanI, nA hama bhekha bhekhadhara nAMhi, nA hama karatA karanI, nA hama darasana, nA hama pharasana, rasa na gaMdha kachu nAMhi, AnaMdaghana cetanamaya mUrata... pUjyapAda devacandrajI mahArAje paramatAraka zrI subAhu jinanI stavanAmAM dhyAnanI prakriyAne hRdayaMgama rIte kholI cheH dhyeya svabhAve prabhu avadhArI, durgAtA pariNati vArI re, bhAsana vIrya ekatAkArI, dhyAna sahaja saMbhArI re...ja prabhunA nirmaLa svarUpane jotAM, zruti ane AMzika anubhUtinA baLa para eka nizcaya udbhave cheH mAruM svarUpa AvuM ja che, amala, akhaMDa, alipta, atyAre e mohAdithI AvRta che, paNa paDado haTatAM ja jhaLAMhaLAM jyotinuM prAkaTya. lakSya nakkI thayuMH amala, akhaMDa, alipta sva-svarUpanI prApti. e lakSyabindu sudhI pahoMcavAno mArga Avo thazeH (1) manane Arta, raudra dhyAnamAM jatuM rokavuM, (2) sva-pariNati tarapha ja jJAnopayogane laMbAvavo ane e rIte (3) dhyAnanI dhArAmAM jAtane pravAhita karavI. mArga paNa majhAno ! maMjhila paNa majhAnI ! pUjyapAda, gItArthamUrdhanya AcArya bhagavatta zrImad vijayabhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjAnI bhAvanAnusAre teo zrImanA ziSyavRnda dvArA prastuta bhuvanabhAnujaina-padArtha-paricaya-zreNinA, dhyAnamArganA svarUpane AlekhatA, vidvadvarya paMnyAsa pravara zrI yazovijayajInA A granthane AvakAratA huM AnaMda anubhavuM chuM. AcArya yazovijayasUri, Aso vada-10, vi. 2069 AcArya zrI OMkArasUri ArAdhanA bhavana suigAma (banAsa kAMThA, gujarAta). mohAdikanI DyUmi anAdinI utare ho lAla, amala akhaMDa alipta svabhAva ja sAMbhare ho lAla.. - zrI suvidhi jina stavanA, pU. devacandrajI mahArAja.
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ A 6 (c) = parama AnaMdanuM maMgala dvAra) 2 yjaja che (jaina dhyAna) prastAvanA anAdikALathI jIva duHkhadardathI pIDAto-pIDAto saMsAracakramAM bhaTakI rahyo che. mULabhUtarUpe jIva zuddha, buddha che. anaMtasukhano ane anaMtajJAnano te mAlika che. chatAM karmanA kAraNe jIvanI pAse saMsAramAM na to sukha che, na to tevA prakAranuM jJAna, karmabaMdhanuM koi mULa kAraNa hoya to te che-rAgadveSagrasta AtmapariNati matalaba ke jIvanI rAga-dveSathI yukta pariNatine kAraNe satata karma baMdhAyA ja kare che ane pariNAme saMsAra aTakato nathI. vartamAnajIvana upara najara karazo to eka vAtano spaSTa khyAla Avaze ke lagabhaga dareka pravRttimAM rAga-dveSa bhaLelA hoya che ane A rAga-dveSanuM udgamasthAna chemana. jo jIva manonigraha karI zake to jIvanA rAga-dveSamAM mahattama ghaTADo turaMtamAM ja dekhAya. eTale ja zAstrakAroe manonigraha upara khUba ja bhAra Apyo che. manane kAbUmAM rAkhavuM yogIo mATe paNa duSkara che. "mananI jIte jItavuM ne mananI hAre hAra' A vAta ekadama TaMkazALI che. dhyAna eTale zuM ? manane ekAgra karavuM eTale ja dhyAna. manane ekAgra to ghaNI vAra kyuM che. paNa, durbhAgya eTaluM ja che ke khoTI jagyAe mana turaMta ekAgra thai jAya che. sArA AlaMbanamAM ja manane ekAgra karavuM muzkela che. TI.vI, pIksaramAM je ekAgratA, je tallInatA TI.vI. nA rasiyA jIvane anubhavAya che te ja tallInatA navakAramAM, prabhunI mUrtimAM anubhavAya to samajavuM ke sAcuM dhyAna AvavA lAgyuM che. mAtra manane ja sthira karo te dhyAna evuM nathI. paNa dhyAnano artha vyApaka rIte phelAyelo che. mATe, vacana ane kAyAnI sthiratAne paNa dhyAna tarIke oLakhavAmAM Ave che. mATe, yoganI, manoyoga-vacanayoga parama AnaMdanuM maMgala dvAra
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAyayoga-A traNeyanI ke A traNamAMthI ekAda-benI paNa sthiratA-ekAgratA = dhyAna Ama ApaNe kahI zakIe. dhyAnanA bheda - zubhaanuSThAnamAM mana, vacana, kAyAnI sthiratA e ja dhyAna nathI. kiMtu azubhaanuSThAnamAM mana, vacana, kAyAnI sthiratAne paNa dhyAna tarIke jaNAvavAmAM Ave che. tethI dhyAnanA mukhya be bheda- 1) zubhadhyAna 2) azubhadhyAna. ApaNe zubhadhyAnanuM AlaMbana levAnuM che ane azubha dhyAnane choDavAnuM che. azubhadhyAnanA be bheda - 1) ArtadhyAna ane 2) raudradhyAna tathA zubhadhyAnanA paNa be bheda - 1) dharmadhyAna ane 2) zukladhyAna. AnA peTAbhedo paNa ghaNA che. te A pramANe dhyAna azubhadhyAna (1) zubhadhyAna (2) ArtadhyAna raudradhyAna zukaladhyAna ra pRthatvavitarka > aniSTasaMyoga > iSyaviyoga > vedanAciMtana >niyANa >hiMsAnubaMdhI mRSAnubaMdhI > teyAnubaMdhI PsaMrakSaNAnubaMdhI > AzAricaya >apAyaricaya >vipAkaricaya PsaMsthAnavicaya | savicAra >eklavitarka avicAra > sUmakriyA pratipAti >cuparatakriyA [ anivRtti (ArtadhyAna) ArtaH pIDAyela. pIDAyela cittavRtti ArtadhyAna. matalaba ke jenuM mana pIDAyeluM rahetuM hoya, raDatuM rahetuM hoya, vAte vAte jene ochuM lAgatuM hoya tevA prakAranI vyaktine ArtadhyAna hoya che. atRptine kAraNe jenuM mana akalAmaNavALuM hoya te vyakti tyAre ArtadhyAnamAM che. je maLyuM eno saMtoSa jaina dhyAna mArga
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ na hoya, vadhu ne vadhu meLavavAmAM mana eTaluM tallIna tai jAya ke e ekAgratAne dhyAnazabdathI oLakhI zakIe. bhaviSyanA plAna vicAravAmAM, vartamAnamAM maLelI saMpattine sAcavavAnA upAyo zodhavAmAM tallIna thai jatuM mana ArtadhyAnagrasta hoya che. e ja rIte viSayo pratyenI tIvra AsaktithI koi vacananI ke kAyAnI ekAgratApUrvakanI pravRtti thAya te paNa ArtadhyAnayukta kahI zakAya che. mukhyatayA A dhyAna rAgaprayukta hoya che, rAgathI janmatuM hoya che. bhaya vagerethI paNa A dhyAnano janma mAnya che. enA peTAbhedonI saMkSepamAM samajaNa meLavavAthI A vAta vadhu spaSTa thaze. 1) aniSTasaMyoga - aNagamatI vyakti ke vastuno samAgama thatA je aNagamAnI tIvra lAgaNI pragaTe che te ja A ArtadhyAna svarUpa che. dhaMdhAmAM maMdI AvatA je tIvra aNagamAnI lAgaNI pragaTe che te A prakAranA ArtadhyAnamAM aMtarbhata thai zake che. 2) iSTaviyoga - prApta thayelI iSTa vastuno viyoga thAya tyAre thatI pIDita cittavRtti, bebAkaLuM mana te ja ArtadhyAna. maLelI saMpatti cAlI jAya tyAre pragaTatI asvasthatA A ArtadhyAnanI aMdara gaNI zakAya. 3) vedanAciMtana - zArIrika, mAnasika, sAmAjika vagere duHkhothI, vedanAthI chUTavA mATenI tIvra jhaMkhanA, vedanAne kAraNe pragaTatI asvastha cittavRtti e ja A ArtadhyAna. rogono ucita pratIkAra karavA chatAM mananI svasthatA khaMDita na ja thavI joie. jo mana asvastha thai jAya to te asvasthatAne zAstrakAra bhagavaMto ArtadhyAna tarIke jaNAve che. 4) niyANuM - A janmamAM karelI sAdhanAnA phaLa tarIke viSayasukhonI ke tevA prakAranI koI paNa vastunI mAMgaNI karavI ke - "A sAdhanAnA badalAmAM mane A vastu maLo' AvA prakAranI mAMgaNI te niyANuM ane A mAMgaNIne kAraNe je saMkliSTa cittavRtti pragaTe te prastuta ArtadhyAna. dunyavI bhautika cIjonI Asaktine kAraNe prAyaH niyANuM thatuM hoya che. AthI te AsaktithI gherAyelI ane pIDAyelI cittavRttino prastuta ArtadhyAnamAM aMtarbhAva karavAmAM Ave che. parama AnaMdanuM maMgala dvAra - 3 -
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ A pramANe cAra prakAranA ArtadhyAnanA kAraNothI janya ArtadhyAna paNa cAra prakAranuM che. uparokta cAreya avasthAmAM mana saMkulezamAM gaLADUba thai jatuM hovAthI tevA prakAranI cittavRttine dhyAna tarIke kahevAmAM Ave che. AvI cittavRtti bhavabhramaNa vadhAranAra che. ArtadhyAnathI tiryaMcagati yogya karma baMdhAya che. raudradhyAna have raudradhyAnanA cAra bhedonI mAhitI meLavI laie. raudradhyAna naraka ApanAra che, kAraNa ke raudradhyAnamAM pariNAma atisaMkliSTa hoya che, raudra hoya che. ArtadhyAnamAM rAga mukhyatayA bhAga bhajave che. raudradhyAnamAM che tIvra dveSa. ArtadhyAna mahattamaaMze svane ja nukasAna pahoMcADe che. raudradhyAna moTe bhAge sAmevALI vyaktine nukasAna pahoMcADIne ja rahe che. sAmevALI vyaktine herAna karavAnuM, parezAna karavAnuM valaNa raudradhyAnamAM tIvra kakSAnuM hoya che. AthI ja ArtadhyAna karatA raudradhyAna vadhu bhayAnaka che. lokomAM paNa raudradhyAna kharAba tarIke tarata ja svIkArya thai jAya che. ArtadhyAna kyAreka kSamya tarIke gaNAya che. kharAba tarIke tene kyAreka lokadraSTimAM sthAna nathI maLatuM. raudradhyAnanA bhedo1) hiMsAnubaMdhI - koi paNa jIvane mAravAnI saMkliSTa pariNati te prastuta raudradhyAna. lagabhaga ekendriya, beindriya, indriya, caurindriya ane paMcendriyanI hiMsA vakhate kramazaH tIvra-tIvratara hiMsaka pariNati jovA maLe che. mATe te kramazaH vadhu tIvra raudradhyAna che. jIvanI hiMsA thAya ke na thAya, paNa, mAravAnI saMkliSTa pariNati pragaTI ke raudradhyAna AvI jAya che. 2) asatyAnubaMdhI - koi paNa prakAranuM asatya bolatI vakhate ke karatI vakhate je saMkliSTa pariNati hoya che te A raudradhyAnasvarupa che. jUThuM bolIne ke karIne sAmevALAne chetaravAno, ThagavAno bhAva jeTaluM prabaLatama svarUpa dhAraNa kare teTaluM raudradhyAna paNa tIvra kakSAnuM gaNAya. sAmAnya ThagAithI mAMDIne koinA jAna-mAlane nukasAna thAya te hadanA jUThANA sudhInA tamAma jUThANAnA AdhAre AMtarika pariNatisvarUpa raudradhyAna ane tenI kakSAo jANI zakAya. kAraNa ke sAmAnya ThagAi karatI jene dhyAna mArga
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ vakhatanI saMkliSTapariNati karatA jAnamAlane nukazAna karatuM jUThANuM bolatI vakhatanI saMkliSTapariNati atinimna kakSAnI hoya-tevuM mahadaMze jovA maLe ja che. jUThANuM bolavAnA prathama vicArathI ja raudradhyAna zarU thai jAya che. 3) steyAnubaMdhI - pUrvanA be raudradhyAnanI jema ja corI karatI vakhate je saMkliSTa pariNati pragaTe tene prastuta raudradhyAna kahevAya. vizeSa vicAraNA pUrvanI jema ja samajavI. lagabhaga corI moTI-moTI thatI jAya tema tema rodradhyAna paNa tIvra-tIvrata2 kakSAnuM thatuM hoya che. 4) viSayasaMrakSaNAnubaMdhI - managamatA viSayonI surakSA khAtara paravyakti pratye pragaTatI dveSanI lAgaNI, viSayonI surakSA mATenI saMkliSTa pariNati te ja prastuta raudradhyAna. managamatA baMgalA, kapaDA, pharnica2 vagerene jyAre nukasAna pahoMce tyAre nukasAna karanAra upara je krodhamaya, dveSamaya dhikkAranI lAgaNI pragaTe che te jaM A raudradhyAna che. pAMce indriyonA anukULa viSayo upa2nI tIvra Asakti AvA raudradhyAnane janmAve che. managamatA viSayo cAlyA na jAya te mATenI, tathA te cAlyA jAya tyAre pragaTatI dveSamaya pariNati ArttadhyAna kahevAya. paNa, managamatA viSayonI surakSA mATe, tene japhA pahoMcADanAra ke pahoMcADavAnI zakyatAvALI vyakti pratye je dhikkAra che te prastuta raudradhyAna che. nukazAna karanAra vyakti upara je dhikkAra pragaTyo che, te jeTalo tIvra teTaluM raudradhyAna tIvra. jo nukazAna pahoMcADanAra vyaktine mAtra khakhaDAvI, to rodradhyAna thoDuM maMda, tenI mArapITa karI to raudradhyAna tIvra, jAnathI mArI nAMkhavA sudhI vAta pahoMce to tIvratama. matalaba ke khakhaDAvavA sudhInI pariNati te tIvra raudradhyAna, mArapITa ka2vAnI uttejanA ka2AvatI pariNati te tIvrata2 raudradhyAna, mArI nAkhavAnA adhyavasAya tarapha laI jatI lAgaNI te tIvratama raudradhyAna. lagabhaga AvA prakArano krama jovA maLato hoya che. kyAreka temAM pheraphAra paNa saMbhavI zake che. A rIte tiryaMcagatinuM kAraNa je ArttadhyAna ane narakagatinuM kAraNa je rodradhyAna-te bannenI vAta ApaNe joi gayA. A banne dhyAna heya che, choDavA yogya che. have upAdeya evA be dhyAnano paricaya karIe. paramaAnaMdanuM maMgala dvAra 5
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'dharmadhyAna A dhyAnanuM bIjuM nAma "dharmadhyAna' paNa che. zubhavicAro, zubhacitana, zubhamanana... A badhuM dharmadhyAna che. zarIra azuci che, indriyonA viSayo, AyuSya vagere anitya che, mota koine choDatuM nathI, dharma vinA koi zaraNa nathI, paramAtmAnI AjJA na mAnavAnA vipAko bhAre kaTu che. mATe mAre paramAtmAnI upAsanA karI vahelI take rAga-dveSa khatama karavA che... ityAdi sthUlasUkSma vicAromAM mananI ekAgratA eja dharmadhyAna. mAtra AvA vicArone vicArI javAmAM Ave to te dhyAnarUpa na banI zake. A badhA vicAromAM ekadama tallIna thavuM paDe, mana atyaMta ekAgra karavuM paDe, ADAavaLA tamAma vicArothI manane nIrava (aMdara satata avAja-vikalpo saMbhaLAyA kare che te dUra karavA eTale nIrava karavuM) karI amuka zubha vicArone ja svIkAravAmAM Ave, temAM ja manane tallIna karavAmAM Ave te A dhyAna kahevAya. vAre vAre vicAronI dizA badale rAkhavAthI paNa mananI ekAgratA tUTe che. pachI tevA vicAro dhyAnasvarUpa na rahetA vikalpAtmaka thai jAya che. yogazAstra vagere graMthomAM darzAvela padastha dhyAna, rUpastha dhyAnataduparAMtamAM samavasaraNa dhyAna, jyotirmAna, SacakradhyAna... ityAdi ghaNA bhedono samAveza A dharmadhyAnamAM thAya che. zukladhyAna mAtra pUrvadharone + kevalIone ja hovAthI ApaNA mATe vartamAnamAM to A dharmadhyAna ja vadhu upayogI che. mATe tenI vizeSa chaNAvaTa upAdeya banaze. hAla to tenA saMkSepathI cAra bheda joi laie. pachI, tenI vistArathI vicAraNA AgaLa upara karazuM. syAdvAda kalpalatAgraMthamAM mahAmahopAdhyAya zrImad yazovijayajI mahArAja sAhebe dharmadhyAnanA ghaNA bhedo darzAvyA che. paNa, prastutamAM saMkSepathI 4 bheda ja avalokanIya che. 1) AjJAvicaya - kaSa-cheda Adi parIkSA vaDe AgamanA prAmANyano nirNaya karI sarvatra AgamaprAmAyane AgaLa karI, matalaba ke AgamathI pramANabhUta evA padArthonuM ekAgrapaNe ciMtana, manana... te AjJAvicaya dharmadhyAna. A dhyAnamAM paramAtmAnI, jinezvaradevanI AjJA upara vizeSa jhoka hoya che. AjJAne AgaLa karIne A dhyAna pravRtta thAya che. mATe, A dharmadhyAna AjJAvicaya dharmadhyAna tarIke oLakhAya che. jeTaluM mana vadhu ekAgra bane teTaluM dhyAna vadhu prabaLa bane ane vadhu nirjarAkAraka bane. eka vAta samajavA jevI che ke tAttvika dhyAna samyagdarzananI prApti jene dhyAna mArga
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ pachI ja zakya che. samyagdarzana AtmAnA sAkSAtkAra vinA kadApi pragaTatuM nathI. ahIM vyavahArasamyakatvano adhikAra nathI. paraMtu nizcayika samyagudarzana adhikRta che. AtmAnI, sukhanA bhaMDAranI, adbhuta AnaMdanI anubhUti thayA bAda jIvanuM valaNa lagabhaga aMtarmukhI bane. bahAranI cIjavastuo upara upayoga na vahetA aMdara tarapha, AtmA tarapha vaLe. AthI, A avasthAmAM jIvane sahaja dhyAna prApta thai jAya che. bahu vizeSa prayatna karavo nathI paDato, kAraNa ke aMdara AtmA anubhavAi gayo che. aMdara AtmAmAM TharatI vakhate jIva vividha prakAranA AlaMbano leto hoya che. temAM jo AjJAnA AdhAre arthano nizcaya kare, ane temAM ekAgra thAya to prastuta dharmadhyAna thAya. AtmAnA AnaMdamAM jeTaluM prabaLa rIte DUbAya teTaluM mana aMtarmukha thAya, ane padArthonI jeTalI sUkSmatA hoya teTaluM mana ekAgra thAya. AvA prakAranI aMtarmukhI + ekAgra cittavRtti te ja zubhadhyAna, dharmadhyAna. have, dharmadhyAnanA bIjA bhedane joie - 2) apAyavicaya - sanmArgathI mRta thatA, paDI jatA, asanmArgano (unmArgano) Azraya letA je apAyo = nukazAna thAya tenuM ciMtana karavuM, manane temAM ekAgra karavuM te apAyaricaya dharmadhyAna. "sanmArgathI zI rIte huM bhraSTa na thAuM ? A bhogavilAsamaya vAtAvaraNamAM mArA cittane zI rIte huM nirmaLa rAkhuM ? anItithI saMpUrNatayA vyApta vartamAna bajAramAM zI rIte mArI cAdara cokkhI rAkhuM ?' .. ityAdivicAromAM manane tadAkAra karI devuM te ja A dharmadhyAnarUpa che. A sthUlavicAro che "rAga-dveSathI grasta evo mAro vartamAnakAlIna AtmA vAstavamAM to rAga-dveSathI sarvathA mukta che. rAga-dveSano eka aMza paNa enA upara nathI. to zI rIte mArA e mULabhUta svarUpane pragaTAvavuM ? rAga-dveSanA nimitto malavA chatAM kevI rIte mAre temAM paNa aliptatA TakAvI rAkhavI ?' - AvI zuddha-buddha svabhAvane najaramAM laine thatI vicAraNA paNa prastuta zubhadhyAna ja che. A sUkSmavicAraNA kahI zakIe. "anIti huM karI besIza to A lokamAM ane paralokamAM-banne jagyAe mAre apakIrti, apayaza, dAritrya.. vagere duHkho sahevA paDaze. thoDA varSonI jIMdagI mATe zA mATe mAro bhavabhavano saMsAra duHkhathI kaluSita karI devo ? mokSathI dUra cAlyA javuM ?' ityAdi sanmArgathI bhraSTa thavAnA, asanmArgane levAnA apAyonuM ekAgraciMtana te A apAyaricaya dharmadhyAna. thoDuM sUkSmatAthI vicArIe to "rAga-dveSa mArA parama zatru che. anAdi kALathI saMsAramAM parama AnaMdanuM maMgala dvAra - 7 -
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ rakhaDAvanArA che. to zA mATe mAre mArA AtamagharamAM ene sthAna ApavuM ? mAruM asaMtuM sukha e lokone Azraya ApavA mATe girave mUkavuM paDaze. AvuM zA mATe ? anaMta sukhanuM balidAna, mAtra rAga-dveSane khAtara ?' ityAdi AtmalakSI vicAraNAno paNa prastuta prakAramAM ja ApaNe samAveza karI zakIe ! 3) vipAkavicaya - karmanA kaTu vipAkonuM ciMtana te vipAkavicaya. potAnA ke paranA jIvanamAM AvI paDelA bhayAnaka duHkhane joi samaju AtmA karmanA vipAka tarIke te duHkhane nihALe che. ane te vakhate karmanA bhayAnaka vipAkane e citave, temAM mananI ekAgratA thAya to A vipAkavicaya nAmaka dharmadhyAna thAya che. pUrvenA dhyAnamAM asanmArganA svIkAra janita nukasAnonuM ciMtana hatuM, prastutamAM karmanA phaLanuM ciMtavana che. 4) lokasaMsthAnavicaya - cauda rAjalokanA svarUpanI bhAvanAmAM, tenA saMsthAnanI bhAvanAmAM mananI saghaLI ekAgratA te ja prastuta dhyAna. zAMtasudhArasagraMthamAM 11mI bhAvanA tarIke je lokasaMsthAnanuM nirUpaNa kyuM che teno A dhyAnamAM ArohaNa karavA mATe upayoga thai zake. 7 rAjaloka, Urdhva + adho + tiryam lokamAM, 9 naraka, 12 devaloka, tiryazlokanA aneka dvIpa samudro.. ityAdinA ciMtanamAM mananI ekAgratA sahajataH siddha thAya che, pariNAme A caturtha dharmadhyAna sAkAra thAya che. AtmAnA anubhava vinA mAtra lokasaMsthAnanuM ke tevA koi paNa padArthanuM sUkSma ciMtana abhavyane paNa hoi zake che, tene asabhUta(khoTA)upacArathI ja dhyAna kahI zakAya. prastuta tasvanirUpaNamAM, prayojanabhUta dhyAnanirUpaNamAM tevA dhyAnane koI sthAna hoi zake nahIM. tattvArthasUtramAM (a. 9 sU.37, 38 ] darzAvyA mujaba AtmAnA anubhava bAda paNa cothA guNaThANe nahIM kiMtu sAtamA ane te uparanA guNasthAnakamAM ja dharmadhyAna saMbhavI zake che, kAraNa ke cothA guNasthAnakamAM paNa AtmAno anubhava hovA chatAMya upayoga aMdara tarapha pUrNapaNe DhaLyo nathI. vAre vAre bahAra tarapha AvI jAya che, kAraNa ke haju e bAhyasaMsArathI gherAyelo che. tAttvika rIte dharmadhyAna aMtarmukhI + ekAgra cittavRtti prabaLa thAya tyAre saMprApta thAya che. chatAM sadbhUta(satya)upacArathI samyagdarzanIne tathA zrAvakane paNa dharmadhyAna mAnI zakIe chIe. are ! apunabaMdhakamAM paNa "cArIsaMjIvanIcAra' nyAyathI dhyAnanI AzA rAkhI zakIe chIe. upacArathI temAM paNa dhyAnano aMgIkAra thai zake che. jaina dhyAna mArga
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ ArtadhyAna, raudradhyAnathI mukta cittavALI, saraLa ane sAlasa svabhAvavALI, nIrava cittavALI, khaTapaTa-mAyAcAra AdithI vimukha cittapariNati dharAvanAra, mahadaMze nirogI ke dehabhAnathI para evI vyakti dhyAnanI adhikArI kahI zakAya. A cAra dhyAna to sthUladraSTie che. dhyAnanuM khUba ja vyApaka svarUpa jaina darzanamAM upalabdha che. pUrvAcAryoe alaga-alaga rIte ghaNA dhyAnone varNavyA che. te te dhyAnone to prayogAtmaka dho2Ne ja samajavA joie. sAkSAt dhyAna zIkhavADanAra anubhavI ApaNane dhyAnanuM jIvaMta mArgadarzana ApatA hoya te rIte dhyAnanI samajUtI meLavavI joie, to ja dhyAnanuM jJAna dhyAnane pragaTAvI Ape. sau prathama zukladhyAnane samajI lIdhA bAda tenI vistRta jANakArI, te dhyAnanA aMgabhUta prANAyAma AdinI paNa mAhitI ApaNe meLavazuM. te badhAno paNa samAveza dharmadhyAnamAM ja thAya che. te vAta dhyAnamAM rAkhavI. zukladhyAna jJAnanA ane Atmika zuddhinA viziSTa baLa upa2 A zukladhyAnanI imArata caNI zakAya che. AthI, A dhyAna mAtra pUrvadharone + kevalI bhagavaMtone hoya che, anya koine nahIM. pUrvadhara paramarSio sUkSmatama padArthono Azraya lai mananI viziSTa ekAgratAne sAdhI A dhyAnanuM zaraNuM le che, ane AgaLa vadhatA kSapakazreNi paNa mAMDe che. prathama be bheda pUrvadharone saMbhave che. aMtima be bheda kevalI bhagavaMtone bhavanA aMte ne zaileSI avasthAmAM saMbhave che. ApaNA mATe to tenI samajaNa, te dhyAna ane dhyAtA pratyenA Adara-bahumAnane pragaTAvanArI banI rahe te ja kAphI che. A samajaNa vahelI take ApaNane saune zukladhyAnanA dhyAtA banAve te ja lakSya sAthe zukladhyAnanA cAre bhedonI samajaNa joie 1) pRthavruvitarkasavicAra - viziSTa zuddhinA tathA zrutanA tathAvidha baLanA AdhAre pUrvadhara maharSio sUkSma viSayanuM AlaMbana le che. mana temAM ekAgra kare che. te ja zukladhyAna. A prathama bhedamAM viSayAdinuM saMkramaNa hoya che. matalaba ke dravyanA badale paryAyanuM dhyAna kare. paryAyane choDI punaH dravyanuM dhyAna kare... A rIte arthasaMkrAnti = viSayabhUta padArthanuM saMkramaNa hoya che. eka zrutavacananA jinavacananA AlaMbane dhyAna karI tyAra bAda punaH navA, bIjA zrutavacananuM AlaMbana le... A rIte vyaMjanasaMkrAMti paNa A dhyAnamAM hoya che. paramaAnaMdanuM maMgala dvAra - 9
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ tathA A dhyAnano dhyAtA kyAreka manoyogamAM, kyAreka vacanayogamAM, kyAreka kAyayogamAM A rIte judA judA yogamAM vartI zakato hovAthI A prathama dhyAnamAM yogasaMkrAMti paNa vidyamAna che. A rIte A dhyAnamAM te te viSayomAM te te samaye ekAgratA hovA chatAM alaga-alaga prakAranuM parivartana saMbhavita che. 2) ekatvavitarka avicAra - zukladhyAnanA prathamabhedanI jema ja A dhyAnamAM vitarka = vicAraNA hoya che. kiMtu "vicAra" nathI hoto = saMkramaNa nathI hotuM. je yogamAM je vyaMjananA AlaMbane je dravya ke paryAyanuM dhyAna = ciMtana hoya temAM pheraphAra thato nathI. AnA dhyAtA paNa pUrvadharamaharSi ja che. 3) sUkSmakriyApratipAti - sayogIkevalIne bhavanA aMta vakhate A dhyAna hoya che. 13 me guNasthAnake sUkSmakriyA hAjara hovAthI A dhyAna sUrmakriyAtipAti = sUkSmakriyApratipAti kahevAya che. mananI ekAgratA ahIM dhyAnarUpa nathI, kAraNa ke 13 me guNaThANe vikalpo, vicArono abhAva hoya che. anuttaravimAnavAsI devonI zaMkAnA samAdhAna mATe manovaNAnA dravyanuM grahaNa hovA chatAM vikalpo hotA nathI. tethI svabhAvasthiratAdirUpa dhyAna mAnI zakIe, manoyoganA nirodharUpa dhyAna paNa mAnI zakAya che. 4) bhupatakriyAanivarti - 14mAM guNasthAnake AtmapradezonI sthiratArUpa, manoyoga-vacanayoga-kAyayoga AdinA nirodharUpa je dhyAna te ja prastuta zukladhyAna. A dhyAnanA samaye kriyAno nirodha hovAthI tathA have temAMthI kadApi pAchuM pharavAnuM na hovAthI bhupatakriyAanivarti tarIke A dhyAna oLakhAya che. A rIte cAra prakAranA dhyAnanI peTAbhadasahita ApaNe oLakhANa meLavI lIdhI. dhyAnanI upayogitA - dhyAna vinA mokSa maLavo zakya nathI. AtmA tarapha jyAre cittavRtti vaLe, AtmAnaMda tarapha rUci pragaTe tyAre ja tAttvikadhyAna AvI zake che. abhyAsarUpa dhyAna te pUrve paNa AvI zake che. A dhyAnanA Atmika, bhautika tathA mAnasika lAbho aparaMpAra che. dhyAnanA sAtatyapUrNa abhyAsathI mana sthira thAya che. nAnA nAnA prasaMgomAM uThatA saMkalpa-vikalpo ravAnA thAya che. kSamA vagere guNo svAbhAvika rIte AtmasAt thAya che. aMtamukhatA, gaMbhIratA, udAratA vagere paripUrNa rIte prakaTa thAya che. ekavAra dhyAnano abhyAsa niraMtara, tAttvika rIte zarU karo. pachI cokkasa tenA phAyadA turaMtamAM anubhavAze. jaina dhyAna mArga
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhyAnanuM tAttvika svarUpa AtmA vartamAnamAM karmathI baMdhAyelo che. enI mukti mATe ApaNe prayatnazIla chIe. te mATe nizcayanayanI draSTi khUba upayogI che. vAstavamAM AtmAmAM anaMtaAnaMda bharyo paDyo che. indriyonuM sukha, iSTaprAptinuM sukha, vikalponuM sukha tenI sAme tucchaprAyaH che. mokSamAM mAtra A AtmAnuM ja sukha che. indriyonA sukha karatA zAstrakAro tene anaMtagaNuM caDiyAtuM batAve che. AtmAnA A sukha pratye jyAre mamatA jAge, indriyonA viSayo tuccha lAge, AtmAnA sukhane pAmavAnI jhaMkhanA pragaTa thAya tyAre viSayo pratyenI rUci AtmA tarapha vaLe che, pariNAme mana paNa aMtarmukhI thAya che. manane AtmA tarapha vALavAnuM ja ApaNuM kAma che. zuddha AtmAno AsvAda jyAre samyakatva maLe tyAre avazya thAya che. A AsvAda ja tAttvika samyakta che. jo anaMtaAnaMdathI bharapUra evA AtmAnI tAttvika anubhUti na thaI hoya to samyakatvanI zakyatA lagabhaga nathI. AthI, AtmAne oLakhavA mATe, tene pAmavA mATe sauprathama puruSArtha karavA jevo che. viSayothI parAbhukha thai jyAre cittavRtti aMdara vaLe tyAre AtmAnA anaMta AnaMdanI anubhUti thAya che. 'dhyAna anekavidha AyAmomAM upara jaNAvelI pAyAgata bAbatane lakSyamAM rAkhI dhyAnanA svarUpanI vicAraNA vividha eMgalathI have ApaNe karazuM. je tAttvikadhyAnane pAmavA mATe mArgadarzaka banI raheze. draSTi AtmA upara sthira thAya, vikalpo paNa chUTI jAya, ane AtmAno upayoga AtmabhAvamAM magna bane... AvI cittavRttisvarUpa magnatA eTale adhyAtmadhyAna ! mane AtmA deha-inDiya-manathI bhinna lAge che ke nahIM ? mane karmayugala-vibhAva-vikalpathI bhinna AtmA anubhavAya che ke nahIM ? - Avo ekAgra vicAra paNa dhyAna ja che. parama AnaMdanuM maMgala dvAra -
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ ukta ekAgravicAra svarUpa dhyAna pachI mana zAMta-prazAMta-upazAMta bane to tamAma vikalpa chUTIne AtmaupayogasthiratAsvarUpa nirvikalpa dhyAna thAya. bAkI, kalpanA thAya, upalaka vicAra taraMgo thAya, dhyAna to na ja thAya. je paNa vicAramAM ekAgra thai UMDA utaravAthI AtmajJAna balavAna thatuM hoya, vItarAgadazA vikasita thatI hoya to te tamAma vicAro dhyAna ja che. - rAga-dveSa vinA tattvaciMtana karatA-karatA jyAre AtmA, AtmaguNa... vagere koi ekavastumAM upayoga rokAya, sthira rahe to dharmadhyAna ja che. zarIramAM rahelo AtmA, zarIrathI taddana nyAro che. AvuM satata bhAsyA kare, mananI ekAgratApUrvaka dehAdibhinna AtmA satata anubhavAya te eka prakAranuM paramadhyAna ja che. potAnI cittavRttine akhaMDapaNe AtmAmAM rAkhavI, AtmAne upAdeyapaNe oLakhavo te dhyAna ja che. jema viSayo uparanA rAgane kAraNe cittavRtti viSayone upAdeya mAnI temAM tanmaya thai jAya che, tevI tanmayatA jyAre AtmAmAM sadhAya tyAre dhyAna thAya che. vAstavikadraSTie sarvakarmazUnya, vikalpazUnya, paramArthathI paramAnaMdamaya, zAzvatacetanyasvarUpa paramAtmAmAM ja manovRttino pravAha niraMtara sahajapaNe vahe che, rahe che-te che zuddhanayanI draSTie mahAdhyAna. mananA vikalpo, deha, indriya, mana vagere huM nathI, AvA prakAranI bhAvanAne hRdayastha karI zuddha AtmAmAM tAdAbhyanI = abhedanI buddhi karavI, te buddhine sthira rAkhavI tenuM nAma dhyAna. zeya AkhI duniyA che. tenA karatA jJAtA evo AtmA judo che-A bhedavijJAnane AtmasAt karavA dvArA zAMta thayelI pariNatine AtmAmAM lIna banAvI devI tenuM nAma dhyAna. dehanA guNadharmonI jhAjhI ciMtA karyA vinA AtmAnA guNo pratyenuM lakSyanuM sthirIkaraNa = AtmAnA guNo pragaTAvavA mATe lakSyane sthira karavuM, deha pratyeno udAsInabhAva ane AtmA pratyeno AdarabhAva te ja dhyAna. zeyane jANI rAga-dveSa karavAnA badale mAtra jJAtA evA AtmAne jANI rAga-dveSathI mukta evuM citta banAvavuM, cittavRttine rAga-dveSanA khaLabhanATathI rahita banAvavI tenuM nAma dhyAna. jene dhyAna mArga
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmA dareka padArthano mAtra dRSTA = jonAra che, rAga-dveSa karavAnuM tenuM svarUpa nathI. AtmAnA atyAra sudhI adRzya rahelA evA A draSTAsvabhAvane ujAgara karavAnI aMtaraMga prakriyA eTale dhyAna. AtmAmAM lIna thavAthI upayoganI je sthiratA pragaTe, nizcalatA pragaTe, AtmamagnatA pragaTe te ja dhyAna. aMtaramAM rahelA paramAtmAne pragaTa karavAnI prabaLa tAlAvelIthI aMtaramAM rahela prabhune khojavAno je prabaLa puruSArtha pragaTe, temAM cittavRtti sthiratAne pAme, cetanatattva sAthe ja teno mahattama samAgama thAya te ja dhyAna. sukha ane duHkha vacce paNa koi bheda na saMvedAya eTalI hade AtmAmAM paDelA paramatatvamAM magna thaI javuM te mahAdhyAna ! * upayogarUpa cIpiyA dvArA kevaLa zuddha AtmasvarUpane grahaNa karatI, zuddhace tanyamAM ja sAhajika rIte vizrAnta thatI ekAgracittavRtti eTale dhyAna. * A rIte aneka prakAranuM dhyAnanuM svarUpa samajI ane saMvedI tyAra bAda jaDa pratyenA rAganA ane jIva pratyenA dveSanA je anAdikALanA kolAhalo che tene zAMta karI cittavRttine dhyeyamAM sthira karIne je samatvamaya dhyAna thAya te mokSaprApaka zreSTha dhyAna. bAkI dhyAnano kevaLa DoLa-ADaMbara. ema aMtaramAM samajI rAkhavuM. bhojana-pANI Adi jIvananirvAhanI pravRttimAM paNa "huM zuddha AtmA chuM. anaMtaguNamaya AtmasvarUpane mAre pragaTAvavuM che, AtmAnA sAttvika AnaMdane mAre anubhavavo che'-AvA prakAranuM lakSya, praNidhAna satata keLavI rAkhavuM. upayogamAM satata AtmAne lAvye rAkhavo te sthUlaupayogapradhAna prAthamika AtmadhyAna che. avakAzano samaya maLe tyAre sthira cittathI nirmaLa hRdaye vItarAgatAsarvajJatA vagere guNonA smaraNapUrvaka arihaMta ke siddhanI pratikRti-AkRti upara draSTine sthira karavI te bAhya AlaMbanapradhAna sAkAra dhyAna. A rUpa dhyAna tarIke oLakhAya che. tyAra bAda ADuMavaLuM joyA vinA, baMdha AMkhe, prasannatApUrvaka, sukhAsa namAM rahIne, zAMta ane sthira cittathI paramAtmAnI pratikRtine lakSyamAM parama AnaMdanuM maMgala dvAra - 13 -
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ lai "huM paNa paramAtmA ja chuM. mArAmAM paNa rAgadveSa nathI..' ityAdi rAgAdithI zUnya puNya-pApamukta paramAtmAnA svarUpanuM ane tenAthI abhinna evA potAnA svarUpanuM anusaMdhAna karavuM-A bauddhika upayogapradhAna sAkAra dhyAna che. tyAra bAda "huM zuddhAtmA chuM'-ema prazasta zabdomAM bhAva parovIne, te zabdanA arthane samajI lakSamAM rAkhI, te svarUpe thaine, sthira citte "huM zuddha AtmA chuM' ema bole, ghUMTe, pachI cUla zabdanuM AlaMbana choDIne mauna thai manamAM sUkSmabhAve raTaNa kare. pachI raTaNanuM AlaMbana paNa choDI mAtra smaraNa kare. tyArabAda smaraNano sahAro paNa choDI dai te zabdanA bhAvamAM dhIrajapUrvaka sthira thAya, potAnA svarUpamAM AvI jAya te zabdapradhAna upayogamaya dhyAna kahevAya che. zabdapradhAna upayogamaya dhyAnamAMthI pasAra thayA pachI "AtmA e ja huM'A rIte aMtaramAM sthira-daDha praNidhAna jIvaMta bane te sUkSma upayogapradhAna dhyAna kahevAya. tyAra bAda potAnA ja zarIramAM rahela zuddhaAtmAne lakSamAM rAkhIne "huM to darekano sAkSImAtra chuM, rAga-dveSathI mukta chuM'-AvuM bhAvanAmaya upayogalakSI dhyAna Ave. jIvanavyavahAramAM "huM zarIra nahIM, paNa AnaMdamaya AtmA chuM'-AvI bhAvanApUrvaka dareka kriyAnA avasare AtmabhAvamAM rahevAno abhyAsa paDe che. AnA pratApe zuddhaAtmadravyamAM upayoga ane pariNati Thare to bhAvanAmaya jJAnayukta dhyAna kharA arthamAM pragaTa thAya. A dhyAnathI bhAvita thayA pachI ADAavaLA vicAravAyune upAdeyabhAve vaLagyA vinA badhA vikalpone jANanAra e ja huM'-A pramANe arthapradhAna upayogamaya dhyAna Ave. sthiratApUrvaka udAsInadazAnA abhyAsa dvArA mananA saMkalponI ane vikalponI asaramAMthI vAstavika rIte mukta thavAmAM Ave to prastuta arthapradhAna = paramArthapradhAna dhyAna pragaTe. tyAra bAda tamAma avasthAmAM "soDahaM" AvA prakAranA tIkSaNa upayoga pradhAna jIvaMta dhyAna Ave. tenA dvArA sarvabhAvothI udAsIna pariNati AtmasAt thAya che. jene dhyAna mArga
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyArabAda zabdazUnya, vikalpazUnya, nirAkAra-nirAlaMbana-nirvikalpa sahaja dhyAna Ave che. jemAM AtmA potAnA zuddhasvarUpamAM sthira thAya. tenAthI 52mAtmA ane AtmA vacceno karmakRta kAlpanika bhedabhAva anubhavanA starethI dUra thAya. zeyanuM AkarSaNa choDI, anaMtAnubaMdhI kaSAyone nirmULa karavAnA prayatnanI sAthe-sAthe lakSa kevaLa AtmAne ja jANavAnuM-jovAnuM-anubhavavAnuM rAkhI sahaja rIte dehAdhyAsa TaLe, indriya tathA mana zAMta thAya, bahAramAM indriyapravRtti ane manovRttinI gati ApameLe rokAya tyAre upayoga AtmasvabhAva tarapha vaLe ane AtmAmAM ja pariNati ane upayoganI sthiratA pragaTe tenuM nAma tAttvika dhyAna. tAttvikadhyAnanI phalazruti e ke dhyAna pachI dhyAnamAMthI bahAra AvavuM akArUM lAge. vadhune vadhu dhyAnamAM ja rahevuM game. tAttvikadhyAna kalAko sudhI karavA chatAM te bhAraboja rUpa ke kaMTALA rUpa na lAge. kAraNake A dhyAnanA mAdhyame AtmAnA AnaMdanI anubhUti thAya che AnaMda maLato hoya to kaMTALo bhalA ! Ave zI rIte ? AvA tAttvikadhyAnanA pratApe pAramArthika AdhyAtmika dhyAna pragaTe che. tenA dvArA dareka kriyA dhyAna rUpa banI jAya che. AtmAne sadehe mokSanI AMzika anubhUti thAya che. AtmAno mUlabhUta svabhAva jAgRta thai jAya che. satata anupama AnaMdano ahesAsa thAya che. sAtamA guNaThANAnuM A adbhuta dhyAna dharmadhyAnanI caramasImAne sparzatuM dhyAna kahI zakAya. dhyAna aMgenI sAvacetIo dhyAna vakhate 'bahAramAM huM marI ja gayo chuM'-ema mAnI mAkhI-maccha2 vagerenA trAsathI khaLabhaLavuM nahIM. ene dU2 ka2vA mATe cittavRttinA pravAhane bahAra vALavo nahIM. enI gatine skhalita na karavI. dehadharmanI ciMtAthI mukta thayA bAda ja sAcI sthiratA AvI zake che. mATe, dehanI ciMtAthI, mamatAthI pragaTatI caMcaLatAne dUra karavI. dhyAna tarapha jatA pahelA jagatanA sahu jIvone binazaratI mAphI ApavI. jagatanA sarva jIvo pratye binazaratI prema pragaTAvavo. koi paNa jIva paramaAnaMdanuM maMgala dvAra 15
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ mATe mananA khUNAmAM paNa saMgharelo dveSa dhyAnamAM bAdhaka bane che. mATe, dhyAna karatA pahelA jagatanA sarva jIvone aMtarathI khamAvavA, jenI sAthe aNabanAva thayo hoya, bolAcAlI thai hoya tene vizeSa rIte yAda karI aMtaHkaraNapUrvaka khamAvI devA. tenA mATe arucino leza paNa bhAva manamAM na rAkhavo. ApaNe dhyAna karavAnuM nathI paNa dhyAnamAM rahevAnuM che. "huM dhyAna karuM chuM'-Avo kartutvabhAvano vikalpa paNa abhimAna sUcaka che, dhyAnamAM bAdhaka che. dhyAna kRtrimatAthI na thavuM joie, haLavAzathI thavuM joie. jJAtA-draSTAbhAve dareka kriyAnA sAkSI thavuM joie. koi lAla-pILA cakaraDA dekhAya eTale emAM rAjI thai javAnI jarUra nathI mAtra jJAtAbhAve sahune nIrakho. badhuM sahajatAthI karo. Atmavaibhavane mahesUsa karavAno prayatna karo. zarUAtamAM kadAca kRtrimatAthI karavuM paDe. paNa, dhIre-dhIre sAhajika karavA lAgo. vizvAsa rAkho ke mArAthI sAhajika rIte dhyAna thaze ja. manane tamAre rasto dekhADavAno nathI ke Ama kara... tema kara." ekavAra AtmasvarUpane pAmavAnuM dhyeya nakkI ryA pachI dhyeya jeTaluM sthira thaze, tema svayaMbhU sahajatAthI mArga pragaTaze. dhIraja rAkhI roja prayatna cAlu rAkho. "huM ja dhyeya chuM. dhruva evo AtmA ja dhyeya che'-A bhAva keLavI zuddha AtmAnuM dhyAna dharo. mAre kAMi levuM nathI, kAMi choDavuM nathI, koI praznano pIcho nathI pakaDavo. mana sAthe kAMi ja saMgharSa nathI karavo. sahaja rIte AtmasvabhAva tarapha mAre vaLavuM che, adhIrAI karavI nathI, koinA paNa pratye aNagamo rAkhavo nathI-AvA prakAranI bhAvanAthI aMtaHkaraNane bhAvita karavAmAM Ave to sahaja dhyAnamAM skUrti ane gati anubhavAze. zaMkA na karatA ke mane dhyAna thaze ke nahIM. koi apekSA nahIM. "mane ekAgratA maLo." AvI caMcalatAsUcaka tIvra icchA nahIM, koi pralobhano nahIM... kazuM ja nahIM. je vicAro Ave che ane jAya che temAM bhaLyA vinA mAtra sAkSI banavAno prayatna karo. je paNa vicAra Ave tene te vicAramAM bhaLyA vinA mAtra joyA karo, temAM bhaLo nahIM. savikalpadazA hoya ke nirvikalpadazA hoya, koi harSa-zoka karavA nahIM. jyAre vicAro azubha AvavA lAge, mana temAM taNAvA lAge tyAre "OM- svAhA OM zAMti... huM parama nirvikArI, zuddha AtmA chuM. mAre mArA AtmasvarUpane pragaTAvavuM che." AvA zubha vicArone sthAna ApI punaH sAkSIbhAvamAM jene dhyAna mArga
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarI javuM agharuM lAgaze, vAMcavA mAtrathI A vAta nahIM samajAya. prayoga karavA paDaze. anubhavavuM paDaze. dhyAna karavA mATe manane nirmaLa karavuM jarUrI che. mATe, manamAM kazo ja kacaro nAMkhavo nahIM. AkhA divasamAM koinI bhUlo jovI nahIM. mAtra sArI vastuo ja jovI. tame dhyAnamAM zuM karo cho ? tamane zuM anubhUtio thAya che ?... te kazuM ja koine kahevuM nahIM. AkhA jagata samakSa saune kahetA pharavAthI sAdhanA dhovAine sApha thai jAya che mATe. koine kazuM ja kahevuM nahIM. hA ! kyAMka mUMjhavaNa anubhavAya to sadgurune eTalA pUratuM pUchI zakAya. bAkI koine kazuM ja na kahevuM. dhyAna vakhate pragaTelI zubha ane zuddha anubhUtiothI AtmAne ane manane covIse kalAka bhAvita karavuM, rAkhavuM. divasa daramyAna negeTIva vicAro sadaMtara baMdha karI do. satata pojhiTIva ja vicAro. eka draDha saMkalpa karo ke A janamamAM AtmAnA AMtarika guNavaibhavane mAre meLavavo ja che. AtmAnA akhaMDa AnaMdaghana svarUpane mAre oLakhavuM ja che. AvA prakAranA saMkalpa karI divasa daramyAna roja 20-25 vAra bolo, ghaMTo. satata enuM raTaNa karo. rAtre paNa pathArImAM paDyA pachI jyAM sudhI UMgha na Ave. tyAM sudhI AnuM raTaNa karo. "mane AtmAno anubhava thaze ja. are thaze zuM, thai ja rahyo che. basa ! have thoDA ja samayamAM mane saMpUrNa anubhava thai jaze"-A rIte tIvra ane bulaMda icchA pragaTAvo, AtmavizvAsa janmAvo. aDacaNo Ave to Daro nahIM, jhUko nahIM, takane oLakhI ene pakaDI pADo. sAdhI lo. AtmajAgRti koi paNa pale tUTI na jAya tenI sAvadhAnI rAkho. zubha bhAvane sthAyI banAvo. tenA mATe kunimittothI dUra raho. lakSane poSaka pravRtti ja karo. bAdhaka pravRtti ane vicAro toDo. deha vagerenI sAthe ekatvabuddhi toDo. ardhajAgRta mana pAse amaryAdita zakti che. te covIsa kalAka kAma kare che. tene koi maryAdA nathI, koi TrenIMganI jarUra nathI. lakSanuM sarjana te karI zake che. jAgRta mananI to maryAdita zakti che. te jAgatA hazo tyAre ja kAma karaze. mATe, ardhajAgRta mana sudhI tamAro saMkalpa pahoMcADo to kAyamI badalAva Avaze. te badalAva cirasthAyI banI raheze, dharamULathI thaze. parama AnaMdanuM maMgala dvAra - (17) -
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ ardhajAgRta mana tarka nathI karatuM. te sevaka che. tame bacAva choDI do. e pramANe thaze ja-Ama mAnIne prayatna karavAmAM lAgI jAo. kSaNika bhAvAvezamAM AvIne saMkalpo nathI karavAnA paNa bhAvonI nakkara bhUmi upara saMtulita avasthAmAM cirasthAyI bane tevA saMkalpo karavAnA che. "have huM A karI zakIza, huM A jarUra karIza... mane majA Avaze.... ahAhA !!! AnAthI to jIMdagI ja badalI jAya tevuM che. huM je mAMgIza te maLaze. prabhu to tathAstu kahe ja che''-A rIte sabakonzIyasa mAinDanuM ardhajAgRta mananuM roja progrAmIMga karo. divasa daramyAna koipaNa kAraNa vinA nAkhuza ja rahevAnI vRtti choDI do. khuza rahevuM game che, to khuza rahone ! niSkAraNa nAkhuza rahevA karatA niSkAraNa khuza raho. niSkAraNa khuzI to kAyamI che. kAraNasApekSa sukha kSaNajIvI che mATe, prasannatAne to koi paNa saMjogomAM gumAvavI nahIM. = je lakSya nakkI kyuM tene jIvananuM sarvasva mAno, lakSyane pUro prema Apo. lAgaNInuM pUra lakSya pratye umaTAvo. lakSyasAdhaka vAta ja vAMco-vicArosAMbhaLo. ane jyAre lakSanI vAta sAMbhaLo tyAre paNa apUrva ullAsa-utsAhaumaMganuM mojuM uchaLavuM joie. apUrva AtmavizvAsa dilamAM pragaTAvo to lakSya prApta karavuM saraLa thaze. rAtre sUtI vakhate UMghana Ave tyAM sudhI tamArA lakSyanA sapanA dekho. daDha vizvAsa pragaTAvo. lakSa puruM thai rahela che, tevuM juvo. atUTa vizvAsa rAkhajo ke lakSya pUrNa thaze ja. atyAre ja lakSyanI pUrNAhutino AnaMda tame manAvI rahyA cho tevuM kalpo, tevuM mahesUsa karo. A eka racanAtmaka prakriyA che. 'huM lakSyanI bilakula najIka chuM, pahelA karatA mArI dazA ghaNI sArI thai rahI che.'-AvuM vicAro. tame je iccho cho te aMgenA pojhITIva vicAro satata aMdara Avye rAkho. hAlatA cAlatA lakSyane vAraMvAra yAda karI te aMgenA jarUrI sUcano satata ApatA raho. vadhumAM vadhu mauna dhAraNa karo. maunathI mAnasika khaLabhaLATa zamaze. aMtarano avAja saMbhaLAze. A mATe prabhune prArthanA karavI paDaze. roja kharA aMtarathI prArthanA karazo, to cokkasa zubha pariNAma anubhavAze. AmAM samayano prazna nathI, bhAvanA joie. zAMtithI pariNAmanI rAha juvo, dhIrajajaina dhyAna mArga 18
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ niHzaMkatA-vizvAsa kaparA saMyogamAM TakAvo to lakSya siddha thaze, adhIrA na thAva. bIjA badhA pratyeno rasa-vikalpa... vagere choDI mAtra lakSya pratyenuM ja valaNa, ruci vagere keLavavuM. dhyAnanI siddhi mATe nivRtti atyaMta Avazyaka che. pravRtti khaLabhaLATa pedA karAve che te dhyAnamAM bAdhaka che. nivRtti lo, satata AtmavicAramAM lInatA keLavo-svarUpano nirNaya karo, AtmasvarUpanuM jJAna yathArthapaNe aMda2mAM thayuM hovuM joie. AtmAnI ja sanmukha rahI AtmAmAM lInatA keLavavAnI che. aMtaramAM ahesAsa pragaTAvo-'Aje mAro navo janma thayo, Aje khabara paDI ke sAcuM sukha kevuM hoya ? Aje mane mAro vizvAsa thayo. A vizvAsathI huM kRtakRtya thayo. utsAha anubhavAya che.' basa ! AvA ja prakAranA utsAhane pragaTAvI dhyAnasAdhanAmAM lAgI jAo. cokkasa pariNAma maLazeja. koi paNa ghaTanAmAM khaLabhaLATa pedA na karo. dareka vakhate svIkAra karo ke-A ghaTanA mArA vikAsa mATe jarUrI che. A paNa jevI hovI joie tevI ja che. samagra sRSTi paNa jevI hovI joie tevI ja che. A bhAvanAthI bhAvita thavAthI Aphata paNa AziSa banI zake che. mananA khaLabhaLATa zAMta thai jaze. kharA arthamAM dhyAnanI yogyatA pragaTaze. dhyAnakhaMDamAM praveza karatA pUrve caitanyarUpanI sAthe ekarUpa, ekAkAra, tadrupa ane tadAkAra je pariNati te ja dhyAna che. zuddhAtmasvarUpamAM acala evI caitanyapariNati = dhyAna, mohanIyakarmavipAka paulika che, mATe te paudgalika karmavipAka taraphathI lakSya pAchuM pheravI, matalaba ke azuddha bhAvone bAju upara rAkhI, tenAthI pAchA pharI potAnA upayogane sAdhaka rAga-dveSa ane mohathI rahita banAve che. Avo zuddha upayoga AtmAmAM niSphapapaNe sthira karavo joie. A rIte upayogane atyaMta zuddha evA AtmAmAM sthira karavAthI dhyAnAgni pragaTe che. A dhyAnAgnimAM tamAma azubha saMkalpa-vikalpone prajvALI nAMkhavAnA che. 'trikAla nirvikalpa vItarAga caitanyamaya akhaMDa akriyapiMDa huM chuM, mAruM caitanya niraMjana, nirvikAra che.' A rIte svasvarUpanuM lakSa thatA, paramaAnaMdanuM maMgala dvAra 19
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtAdhArAnI ('huM akhaMDa pUrNa zuddhacaitanyapiMDa chuM" AvI niraMtara pratItisvarUpa jJAtAdhArA dhyAnaprAptimAM sahAyaka che.) vRddhi thatA te svarUpamAM ekAgratAthI dhyAnasthiti thatAM te svarUpamAM ja upayoga lIna thai jAya che. A upayoganI tIvratAthI mAtra svarUpamAM ja sthira thai para taraphanuM lakSa chUTI jAya tyAre A bhagavAna evo AtmA potAnA zuddhasvarUpane anubhave che. e potAnA nirvikalpa sahaja svarUpamAM ja khele che, rame che. anupama ne abhuta evA Atmadravyano mahimA koi apAra che. e caitanya bhagavAna che. anAdikALathI chUpAyela A AtamabhagavAna dhyAna dvArA pragaTa thAya che. basa ! ene ja anubhavo ! anubhavAze ja ! zA mATe na anubhavAya ? "trikALavyApaka zuddhajJAnAnaMda vagerethI abhinna sahaja caitanyasvabhAvI te ja huM chuM, akhaMDa caitanyapiMDa te ja huM chuM, akhaMDa-AnaMda-mUrti, vijJAnaghana te ja huM chuM..." A rItanI AtmabhAvanA A zuddhaanubhava mATe prabaLa sAdhana che. A badhuM ja dharmadhyAna che. dharmadhyAnanA anekAneka bhedo che. have, dhyAnanI kaMika rajUAta karavAmAM Avaze. paNa te kalpanAtaraMgarUpa na banI jAya tenI khAsa kALajI rAkhajo. yogazAstra, dhyAnadIpikA, dhyAnazataka, dhyAnavicAra, yogapradIpa ityAdi dhyAna aMgenuM vistRta sAhitya jaina vAmayamAM upalabdha che. jenadarzanamAM jeTaluM vyApaka ane vistRta svarUpa dhyAnanuM prApta thAya che teTaluM koipaNa darzanamAM nahIM hoya. ahIM tenA ja AdhAre mahattvapUrNa bAbatono sAra grahaNa karo. prekTikalazailimAM dhyAnanuM nirUpaNa karavAmAM Avaze. AtmA taraphanA lakSya sAthe ja te dhyAna vAstavika dhyAna thai zakaze. bAkI kalpanAnA taraMgo ane dhyAnAbhAsa ! SakranA dhyAno vagere prakriyA bhautika sukha mATe ApaNe nathI AcaravI. paraMtu mananA upayogane sthira karavA mATe zubhaAlaMbana tarIke A dhyAnane jANavuM ane mANavuM che. AgaLanI prakriyA mAtra vAMcavAnI nathI. paraMtu tene prekTikalamAM mukavAnI che. jemAM lakhyuM che tema prekTikalamAM mUkavA lAgo. roja niyamita prayatna karo, eTale sahajataH dhyAna siddha thavA lAgaze. calo ! to have pravezIe dhyAnakhaMDamAM... -0 (20) 0 jaina dhyAna mArga
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhyAnayoga bhaktA + bhakti PRAYER is when you talk to God. MEDITATION is when bhagavAna mukti you Listen to God. parama AnaMdanuM maMgala dvAra nA roja 21.
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ paramapada tarapha pagalA 22 jaina dhyAna mArga
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ ananta vAtsalya varasAvanArA, ananta upakArI, ananta kalyANa karanArA, anaMtA arihaMto ekAnta, dhyAna, mauna, kAyotsargano je sAdhanAmArga kheDIne gayA, ApaNA mATe keDI kaMDAratA gayA, te mArga upara cAlIne, temanA prasAdane meLavI ApaNe temanI zaraNAgati svIkArI dhyAnamArge AgaLa vadhavA prArthanA karIe. prArthanA he arihaMta ! Apa sarvajJa cho, mArA ajJAnane Apa TALo. Apa sarvazaktimAna cho, mArI mohagraMthine Apa TALo. Apa sarvAntaryAmI cho, mane tamArI hAjarIno anubhava thAo. Apa sarvodayI cho, mane jJAnamAM udita karo Apa parama mAMtrika cho, mohathI mAruM uccATana karo. Apa sarvakSetrakALavyApI cho Apano saMparka mane A ja ghaDIe thAo. Apa zaraNAgata vatsala cho, mane zaraNa Apo. Apa mArA parama AdhAra, parama prApya, parama priya, parama gati, parama hiteSI, parama sakhA, parama AtmIya cho. mane ApanI pAse rAkho. zaraNe arihaMtadeva jo rAkho, saphala thAye janma Akho; muktipurI prati gamana karavA, A Atamane maLe pAMkho. parama AnaMdanuM maMgala dvAra - 23
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ anugraha yAcanA - OM hrIM zrI tIrthaMkara-gaNadharaprAsAdAt eSa yogaH phalatu | | tIrthaMkara-gaNadhara bhagavaMtanA prasAdathI emanA anugrahanA mAdhyamathI mokSa tarapha AgaLa vadhIe. * OM hrIM zrIM gurutattvaprAsAdAt eSa yogaH phalA ! anaMtakALathI alaga-alaga guru dhAryA hatA. temAM pratiSThita thayelA gurutatvano anugraha meLavatA jaie. tenAthI ApaNo A dhyAnayoga saphaLa thAya. anya darzanomAM zaktipAtanI vAta Ave che. zaktipAta eTale zaktinuM vegathI paDavuM. e vAta jainadarzanamAM nathI. ahIM paMcaparameSThInA anugrahanA prasAdanI (varasavAnI) vAta che, jenAthI samyagdarzanathI mAMDIne kevalajJAna sudhInA phaLa ugI nIkaLe che. je je jIvo sAthe anyAya, chetarapiMDI ke vizvAsaghAta karela hoya, karmavaza-mohavaza banIne ApaNe temane duHkha pahoMcADyuM hoya to te badhA jIvonI mAphI mAMgavI, "khAmemi save jIve, save jIvA khamatte me....' bhUtakALamAM jenA apamaMgaLanI prArthanA karI hoya te badhAnuM maMgaLa thAo. sarve jIvo mokSe jAya tevI prArthanA karavI. "zivamastu sarva jagata...." prArthanA ryA pachI kai" kAranA nAdathI meDITezanaholane paMcaparameSThInI sAtvikatAttvika-AdhyAtmika UrjAthI bharI devo. 1) sAmAnya paddhati - kamara sIdhI rAkhI, zvAsa aMdaramAM pUro bharIne madhyama svarathI " bolavuM. mo ne sauthI vadhAre laMbAvavo (90% jeTalo) pachI 10% jeTalA zvAsathI ' bolavo. kUkAranI UrjAne aMdara lai te UrjAne aMdaramAM phelAvavI. UrjA aMdaramAM bharAtI hoya tyAre magaja vAibreTa thatuM hoya tevo ahesAsa thAya. 2) vizeSa paddhati - moTethI mo" bolavA dvArA 30% zvAsa bahAra kADhavo ane na' bolavA dvArA 70% zvAsa bahAra kADhavo. zaruAtamAM mo ne vadhAre laMbAvavAno ane ma' ne ocho laMbAvavAno, prekaTIsa thayA pachI na'ne vadhAre laMbAvavAno ane mo'ne ocho laMbAvavAno. mo' bolavAthI zArIrika zakti utpanna thAya che paraMtu dhyAna mATe vadhAre jarUrI mAnasika zakti che. je ma'ne laMbAvavAthI utpanna thAya che. "OM kAramAM paMcaparameSThInI pratiSThA thayelI che. temAM temanI akhUTa UrjA samAyelI che. tethI kUkAranA uccAraNanA mAdhyamathI temanI UrjAne jene dhyAna mArga
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ ApaNe prApta karavAnI che. A kAraNasara BkAra bolyA pachI je kaMpano magajamAM UbhA thayA tenI noMdha levI. dariyAmAM mojA uThatA hoya te rIte navA navA UrjAnA taraMgo UbhA thAya che. te TheTha aMdaramAM samAtA jAya che-tevI pratIti thaze, tenAthI sAdhanAmAM AgaLa vadhavAno ullAsa-umaMga Ave che, vadhe che, negeTIva vicAra AvatA baMdha thAya che. AvI kAranI UrjAnI tAkAta che. ApaNI AsapAsanA vAtAvaraNane jhaMkAranI UrjAthI bharI devA mATe pAMceka vakhata kAranuM moTA avAje uccAraNa karavuM. che karoDarajjumAM vacce Avela suSuNNA nADImAM senTaramAM pratiSThita thayela che. sahastradalakamalamAM siddha bhagavaMta, AjJAcakramAM arihaMta paramAtmAnI sthApanA thAya che. vizuddhicakramAM AcArya bhagavaMta, anAhata cakramAM upAdhyAya bhagavaMta ane mUlAdhAra cakramAM karoDarajjunA cheDAnA bhAgamAM sAdhutattvanI sthApanA che. A rIte paMcaparameSThI kAramAM samAyela che. a (= arihaMta) + a (= azarIrI siddha) + A (= AcArya) + u (= upAdhyAya) + m (= muni) = ke tethI kAranA uccAraNa dvArA ApaNuM zarIra, mana tathA AsapAsanuM vAtAvaraNa paMcaparameSThInI UrjAthI bharAya che, UbharAya che-tevI vibhAvanA karavI. BkAranA dhyAna mATe nIce Apela pAMca varNamaya paMcaparameSThIyukta OMkAranuM citra jovuM. parama AnaMdanuM maMgala dvAra - 25 -
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ akAranA uccAraNa ane dhyAna dvArA paMcaparameSThInI pavitra UrjAne ApaNA (1) audArika deha, (2) indriya deha, (3) manodeha, (4) kArmaNadeha ane (5) Atmadeha sudhI pahoMcADavAthI zarIrano thAka, indriyanI atRpti, mananI caMcaLatA, kukarmanuM Adhipatya tathA AtmAnI azuddhi dUra thAya che, tathA dhyAnamAM lAMbA samaya sudhI sthiratAthI besI zakAya che. roje-roja paMcaparameSThInI zaraNAgati, AMtarika samajaNa ane dhIrajapUrvaka lAMbA samaya sudhI kaiMkAranuM dhyAna karavAthI paMcaparameSThImaya ApaNA astitvano anubhava thAya che. dhyAna karavA mATe svasthatA ane vairAgya jarUrI che. zarIra, indriya ane manamAMthI khasI AtmAmAM DUbavuM e dhyAna. dhyeya + dhyAtA = dhyAna arihaMta + ApaNe = dhyAna ApaNe arihaMta-siddha bhagavaMtonuM dhyAna dharIne arihaMta jevA banavuM e ApaNuM dhyeya che. te dhyeyane siddha karavAno puruSArtha karanArane dhyAtA kahe che. ane te dhyeya dhyAna dvArA siddha thAya che. te mATe jarUrI yama-niyamAdinA kramane ane kAryane sauprathama samajIe. (1) yama - svAbhAvika rIte zrAvakanA jIvanamAM sthULahiMsA, jUTha, corI, 52strIgamana, mahAparigrahasvarUpa moTA pAMca pApano tyAga hoya te yama kahevAya. (2) niyama - yamanA pAlanamAM sahAyaka niyamo paNa pAMca che. (A) zauca - kAyAnI pavitratA sAthe mAnasika pavitratA AtmasAt karavI. - (B) saMtoSa - saMtoSa dvArA dhyAnamAM sthira thavAya. mananI asthiratAnuM mULabhUta kAraNa tRSNA che. tene dUra karavI. (C) svAdhyAya samajaNanA mAdhyamathI zAstrAdhAre svanuM adhyayana karavuM. (D) tapa asat icchAone aMkuzamAM rAkhI indriyone kAbUmAM rAkhavI. uNodarI-vRttisaMkSepa-2satyAgAdi tapa ka2vo. Overlimit bhojana vaparAya to dhyAnamAM sthira na thai zakAya. mATe tapa paNa dhyAnamAM sahAyaka che. (E) praNidhAna - prabhumAM bhaLI javAno saMkalpa karavo. badhuM prabhunA caraNamAM soMpI devAnuM. (3) Asana - = dhyAnamAM AgaLa vadhavA mATe AsanasthiratA jarUrI che. jaina dhyAna mArga 26
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ moTAbhAganA rogonuM mULa vAMkI kamara ane peTanuM ajIrNa che. dhyAnamAM zArIrika tANa ke mAnasika taNAva na joie. zarIra sahaja rIte sIdhuM hovuM joie. (4) prANAyAma - prANavAyunuM layabaddha rIte grahaNa-visarjana karavA dvArA ApaNI prANazaktine niyamita kare te prANAyAma. ApaNe saptarSinA sAta tArA jevI sAta zarata sAthe prANAyAmamAM praveza karazuM. (1) karoDarajju sIdhI, (2) hoTha bIDAyelA, (3) dAMta ekabIjAne aDake nahIM, (4) jIbha tALavAne aDelI, (5) AMkha baMdha, (6) DAbo hAtha caitanyamudrAmAM ane (7) kapALanA bhAgamAM aMdara Avela AjJAcakramAM upayogane sthagita karavo. caitanyamudrA eTale prathama AMgaLI ane aMgUThAnA TeravAne bhegA karI bAkInI AMgaLIo sIdhI rAkhI ghUMTaNa upara hAtha rAkhavo. prANamaya cetanAno-zaktino pravAha sIdho vahe che, Sacakra khUle che, karoDarajjune akkaDatAthI TAiTa nahIM paNa sIdhI rAkhavI. zvAsa hoThathI na levAi jAya te mATe banne hoTha bIDAyelA rAkhavA. dAMta ekabIjAne aDe to tAmasa zakti utpanna thAya che. yogIpurUSanA dAMta bhojana sivAya kyAreya DAyarekTa ekabIjAne na aDe. tathA jIbha tALave aDelI hoya to dhyAna mATe tathA mananI zAMti mATe jarUrI zArIrika-mAnasika zakti utpanna thAya che. ApaNI ekAgra bhAvadhArA khaMDita na thAya tenI javAbadArI tALavAne aDakelI jIbha bhajave che. khullI AMkha dvArA cittavRtti bahAra pheMkAya che, prANazakti bahAra vIkherAya che, mana bahAranA vAtAvaraNanI noMdha laine caMcaLa bane che. tethI banne AMkha baMdha rAkhavI, caitanya mudrA (jJAnamudrA)mAM hAtha rAkhavAthI jJAnataMtuo sakriya bane ane ApaNI cetanA UrdhvagAmI bane, vAsanAmAM jIva joDAyelo hoya to jIvanI cetanA adhogAmI bane. sAte dhAtu ADIavaLI hoya to cetanA tirthagAmI bane. atyaMta sAmAnya presara sAthe caitanyamudrAmAM hAtha DhIMcaNa upara sIdhA rAkhavA, cetanAnuM aMdaramAM UrdhvarohaNa thAya te mATe samajaNapUrvaka bAhya ane AMtarika puruSArtha karavAno che. jayAM mana hoya tyAM vAyu hoya, jyAM vAyu hoya tyAM prANa hoya. mATe jyAM mana tyAM prANa. A siddhAMtane khyAlamAM rAkhI manane paMcaparameSThImAM joDavAthI ApaNI prANazaktino tyAM viniyoga thAya che. pahelAM mAtra traNa vAra nirbhuja anuloma-viloma Adi sAdA prANAyAma karavA, goThavavA. zvAsanA Aroha ane avaroha sAthe maMtrabIja vaNI levAmAM Ave to sabIja prANAyAma kahevAya. parama AnaMdanuM maMgala dvAra - 27)
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUkSma sabIja prANAyAmamAM dhImI gatie manamAM bolavAnuM, jema ke 'arihaMtA'-A padane manamAM bolatAM bolatAM dhImI gatie zvAsane aMdaramAM 10 sekanDa sudhI levo. zvAsanI sAthe arihaMtanI cetanAne aMdara praveza ApavAno tathA manomana [nobolatAM bolatAM karmano kacaro bahAra nIkaLe che-tevI vibhAvanA karavI. pUrepUrI 10 sekanDa sudhI ucchavAsane maMdagatie bahAra kADhavo. zvAsa letI vakhate udarapaTalanA nIcenA cheDA sudhI, peTa phUle tyAM sudhI zvAsa levAno che. phakta chAtImAM zvAsa nathI bharavAno, pUrepUrA phephasAmAM zvAsane bharavAno che tathA khAlI paNa pUrepUro karavo. kAyAnA prayatna sAthe manane sthira karavuM, mananI zAMti mATe, sthiratA mATe A prANAyAma pAMca miniTa karavAthI mana 50% sthira thatuM anubhavI zakAya che. 1) anuloma-viloma prANAyAma - Dokane saheja addhara rAkhI prathama DAbA nasakorAthI zvAsa levo ane jamaNA nasakorAthI zvAsa choDI te ja nasakorAthI zvAsa lai DAbA nasakorAthI zvAsa choDavo. AvI rIte eka AyAma pUrNa thAya. | 'UT mo ri huM to ja' A sAta akSara manamAM bolatA bolatA zvAsa sAthe aMdara levAnA ane sAta akSara zvAsa choDatA bahAra kADhavAnA. * athavA zvAsa letI vakhate marihaMtAI' manamAM bolavuM. arihaMtanI zveta UrjA, arihaMtanI karaNA, AInyanuM teja ApaNAmAM praveza karI rahela che-tevI bhAvanA zvAsa aMdaramAM letI vakhate karavI. zvAsa choDatI vakhate manamAM mo' bolavuM ne ApaNA viSayakaSAya vagerenA kacarAo zvAsanI sAthe bahAra nIkaLI rahelA che-tevI bhAvanA karavI. 2) pUraka-kuMbhaka-recaka prANAyAma - (A) arihaMtAI' bolatA DAbI nAsikAthI UMDo zvAsa levo (pUraka), ane banne nAsikA dabAvIne zvAsane aMdara bharI rAkhavo (AMtarakuMbhaka). arihaMtanI zveta UrjA, prabhunI zuddha cetanA, AIjyanuM teja AtmapradezamAM sthira thAya tevI bhAvanA karavI. A vizvanuM sarvazreSTha ane mahAna tattva Ahattva che. sakala arihaM jaina dhyAna mArga
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Namo arihaMtANaM Namo siddhANaM Namo AyariyANaM Namo uvajjhAyANaM Namo loe savasAhUNaM eso paMca NamukkAro saba pAvappaNAsaNo maMgalANaM ca savesiM paDhamaM havai maMgalaM KANTRAWWAM pahale tIjakara bhagavAna zrI deva Ara prAliMdarI mA
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ zunya cakra AjJAcakra kSama pAlapadma vizudricakra zadalI aAta cakra 'maNipura cakra mUlAdhAracakra caturdala yA vana citriNIne nADI sthidhita cakra mUlAdhAra cakra Trala 5 caturdalapa, thasthata maThThoDa ItalA. kAlardhAmenA svArdhaSThAta cakra | Sadala patA cUnAne \ (casthAna peThuM vacitriAsIna ivastaka pravADI dhyAtaphaLa : vaktA zreSTha purUvatoAnaMdita Aragvasiddhi prApta thAya che. vaDhavA ba. * DIpArzvanAtha maNipuracakra cakrasthAna AMtaraDuM - mupastA dazadalapadma -vAgI jana tA. nIne katA mAryavI dhyAta daLaH avaDhI zAMta mukha bane che 6 TP rIyA dhyAtaphaLa sarasvatinI pUrNa kRpA pAme che.
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAhata cakra dvAdazadala padma sulatAna va citriNI, brahmanADI cakrasthAna udaya LO -suSamA vizuddhicakra SoDazadalapa vana cikitrI hatAdI cakrasthAna kaMTha rIkeno svAmi, kumArIka aizamAri, sItA e : ma' A mAsika 'ti 'pItA zivA , vRMdA tIlA rama zAradA dhyAnaphaLa vacana racanAmAM samartha yogIzvara jJAnavAna Indriyajita bane che. grAzAcaka dvidalapadma nA || Evazva -siTiNI psanA cakrasthAna netra amRta dhyAnaphaLa uttama vaktA, kAvya racanAmAM samartha zAMta citta aArogyavAna bane che. zunyacakra sahasaMdalapu, cakrasthAnuM magaja gAMdhArI hati jibrA dhyAnaphaLa vAkya siddhi dhyAnaphaLaH AkAzagAmI samAdhI yukta mahAtapasvI thAya che.
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ AjJAcakramAM paramoti ( tamaso mA jyotirgamaya / nistaraMga nijatatva foz is force evorDa apara che. BSN apAra ! apAra apAra avAra ! apAra ! apAra ! apAra ! ara atyAra apAra dhyAnAzithI ajJAna dahana eko'haM bahu syAm / 1 eva apAra ! apAra ! gayAra ! apAra che
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ tomAM Arhattva pratiSThita che. tethI ja ArhattvanA praNidhAna mATe, jagatane pavitra karatA arihaMtonI upAsanA cAreya nikSepe karI zakAya che. 'kyAM ArhattvanI vizALatA ane kyAM mAruM vAmanapaNuM ? chatAM bhaktithI prerAine kaMika Atmahita karavA udyamI banyo chuM. prabhu ! sahAya karaje, sAthe raheje, saMbhALaje'- A bhAva sAthe arihaMtanA anugrahane aMdaramAM sthira karavo. DAbI nAsikAthI zvAsa lai jamaNI nAsikAthI zvAsa bahAra kADhatAM 'go' bolatAM dhIme dhIme saMpUrNa zvAsa bahAra kADhavo (recaka), svArthAdi doSonA kacarA bahAra nIkaLe tevI bhAvanA karavI, tyAra bAda banne nAsikA baMdha karI zvAsa lIdhA vagara, kaMi paNa vicAra ryA vinA, nirvicAra sthitimAM rahevA prayatna karavo (bAhyakuMbhaka) tyAra bAda jamaNA nasakorAthI zvAsa aMdara lai, AMtarakuMbhaka karI, DAbA nasakorAthI zvAsa bahAra kADhI bAhyakuMbhaka ka2vo. A rIte eka AyAma pUrNa thAya. zvAsa sthira rAkhIe tyAre AjJAcakramAM ke anAhatacakramAM 'arihaMtALa...Amo' ke `namo arihaMtANaM' AvA akSaro sthira citte AMta2 cakSuthI vAMcavAno prayatna karavo. A rIte arihaMta bhagavaMtanI upAsanAnuM prathama caraNa pUrNa thayuM. A ja rIte siddha bhagavaMtanI UrjA lAlavarNanI, AcArya bhagavaMtanI UrjA pILA varNanI, upAdhyAya bhagavaMtanI UrjA lIlA varNanI, sAdhu bhagavaMtanI UrjA zyAma varNanI grahaNa karIne dehAdhyAsAdi doSonA tyAganI vibhAvanAthI prANAyAma ka2vo, te nIce mujaba samajavuM. (B) bIjA caraNamAM pharIthI DAbA nasakorAthI zvAsa letA `siddhAn' bolavuM. pachI zvAsane aMdara rokavo (= AMtara kuMbhaka). pachI dhIme-dhIme jamaNA nasakorAthI zvAsa bahAra kADhavo. `Lo' bolatAM-bolatAM zvAsa bahAra kADhavo ane dehAdhyAsa vagere kacarAo bahAra nIkaLe che tevI bhAvanA ka2vI. pachI navo zvAsa lIdhA vinA bAhyakuMbhaka karavo. Ama anuloma-viloma AMtara, bAhyakuMbhaka dvArA karIzuM ane A rIte ApaNA doSanA kacarA nIkaLI rahyA chetevI bhAvanA zvAsa bahAra kADhatI vakhate karavI. 10 sekanDa zvAsa lezuM. 5 sekanDa prANavAyune aMdaramAM sthira rAkhazuM. paramaAnaMdanuM maMgala dvAra 29
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 sekanDa sudhI prANavAyune bahAra kADhazuM. dhIme dhIme zvAsa choDIe. 5 sekanDa navo zvAsa lIdhA vinA aMdaramAM sthira rahezuM. caitanyamudrAmAM DAbo hAtha DhIMcaNa upara, AMkha baMdha rAkhavI, hoTha bIDAyelA, dAMta ekabIjAne aDe nahIM e rIte AgaLa vadhIe. eka miniTamAM eka caraNa puruM thAya = eka miniTamAM prANAyAmanuM eka caraNa pUruM thAya che. siddhabhagavaMtanI UrjA mana, indriya ane saMpUrNa deha sudhI pahoMcADavAnI che. "huM zarIra chuM'-AvI mAnyatA dehAdhyAsa kahevAya, zarIranI mamatA kahevAya. AvA dehAdhyAsanA kacarA bahAra kADhavA 10 sekanDa sudhI mo' bolavuM. zvAsa bahAra kADhatA mamatAno kacaro bahAra kADhavo ane haLavI avasthAno anubhava karavo. pratyeka AtmapradezamAM lAlavarNanI UrjA sthira karavAnI che. 'Imo' bolatA-bolatAM sUkSma saMskAra rUpe rahelo dehAdhyAsa paNa nIkaLI rahela che tevI vibhAvanA karavAnI. (C) 'silAI mo' nuM caraNa pUruM karI have trIjA caraNamAM DAbA nasakorAthI zvAsa letA manamAM mAyariyAI' bolIne AcArya bhagavaMtanI pILI UrjAne svIkArIzuM. pachI AMtarakuMbhaka karIne tene pratyeka AtmapradezamAM sthira karavAnI. aMdaranI anAcArarUci ukhaDI rahela che. 'no' bolatAMbolatAM anAcAranI ruci bahAra pheMkAI rahela che. A rIte bhAvanA karavI. anAcAramukta ApaNA svarUpanI vibhAvanA karavAnI, prasannatAne anubhavavAnI. e UrjAne aMdaramAM sthira karavA tenA saMskAra paDI rahyA che-tevuM vicAravuM. ApaNe anAcAramukta haLavA banyA hoie tevo anubhava thAya che. bilakula avAja na Ave te rIte atyaMta dhImI gatie zvAsa levAno ane atyaMta maMdagatie ucchavAsa choDavAno. atyAre zaruAtamAM 10/5 ane 10/5 sekanDano reziyo rAkhIne karavuM. paraMtu jema jema kSamatA vadhatI jAya, prasannatA Take tema vadhAre lAMbo samaya zvAsa levAno, tanAva, kRtrimatA ke gUMgaLAmaNa na thAya te rIte karavuM. sAhajika paNe thAya to samaya maryAdA vadhAravI. 20-10-20-10 sekanDano reziyo rAkhavo, TUMkamAM, zvAsa levA-choDavA-rokavA vageremAM pUrva karatAM vadhu samaya lAge tema karavuM. (D) trIjuM caraNa pUruM thayA pachI upAdhyAya bhagavaMtanA zaraNe jaie, DAbA nasakorAthI zvAsa letAM manamAM haveDDAyA' bolIne upAdhyAya uO jene dhyAna mArga
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavaMtanI lIlA varNanI UrjAne aMdara levI. AMtarakuMbhakamAM tene sthira karI 'namo' bolIne zvAsa jamaNA nasakorAthI bahAra kADhatAM te UrjA avinaya, uddhatAi vagere kacarAne kheMcIne bahAra kADhe che-tevI vibhAvanA karavAnI. vinayathI chalakAtI jhaLahaLatI lIlI UrjA aMdaramAM bharavAnI, pachI sthira karavAnI ane doSonA kacarAne bahAra kADhavA. avinaya, ahaMkArathI mukta evA AtmasvarU5nI vibhAvanA karavI. pAMca sekanDa zvAsa lIdhA vinA bAhya kuMbhaka rAkhI prasannatAno anubhava karavo. DAbo hAtha caitanyamudrAmAM rAkhavo. ApaNe UrdhArohaNa karavAnuM che mATe Doka ane AMgaLIo sIdhI rAkhavAnI. jyAre bAhya kuMbhaka karIe tyAre manomana `namo' laMbAvavAne kAraNe vegathI UrjA aMdara pahoMce che. prANAyAmamAM bolavAnuM na Ave. paraMtu manomana vibhAvanA karavAnI che. bAhya kuMbhaka vakhate peTane pUrepUruM aMdara dabAvavuM ane ucchavAsa pUrepUro bahAra kADhelo rAkhavo. (E) cothuM caraNa pUrNa karIne have sAdhubhagavaMtanA za2Ne jaie. 'savvasAhULa' bolatAM sAdhu bhagavaMtanI zyAma UrjAne pravezAvavI. te UrjA AMtara kuMbhaka dvArA sarva Atmapradezo sudhI UMDe pahoMce che. te aMdaramAM rahelAM virAdhaka bhAvone bahAra kADhe che. AMtarakuMbhaka vakhate peTane pUrepUruM phUlAvavAno prayatna karavo, tethI AMtarakuMbhaka lAMbo samaya TakI zake. `savvasAhUNaM' bolatAM je UrjAne zvAsa vaDe aMdara laie chIe teno varNa devacakalI, koyala jevo caLakato zyAma hoya che. `namo' bolatA virAdhaka bhAvo, tenA kusaMskAro bahAra nIkaLe che-tevI bhAvanA karavI. UrjAnuM nirmANa thAya, tenuM sarakyulesana cAlu rahe, badhA aMgomAM UrjA pahoMce te mATe sthira rahevAno prayatna karavAno. = vAre ghaDIe namI nahIM javAnuM. 'namo'mAM paNa k samAyela che ane LamAMthI namo thAya che. jam + mo rUmo, ahIM pUraka-recakamAM kramazaH savvasAhUnuM Lo bolavAnuM che. dareka caraNa pAMca mukhya doSone bahAra kADhavAnuM kAma kare che. (1) svArthavRtti, (2) dehanI mUrchA, (3) anAcAranI ruci, (4) ahaMkAra ane (5) pramAda-zalya vagere virAdhakabhAvo. A pAMca doSone kramazaH arihaMta, siddha vagerenI UrjA bahAra kADhe che, te khAsa lakSamAM levuM. prANAyAmanA mAdhyamathI zvAsa aMdara letI vakhate paMcaparameSThInI UrjAne grahaNa karavA dvArA ApaNA te te cakromAM paMcaparameSThInI acala pratiSThA paramaAnaMdanuM maMgala dvAra 31
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ karavAnI che. ane temanA anugrahathI ApaNA anAdikAlIna doSonA kacarAne bahAra kADhavAnA che. dhIraja, zraddhA ane ahobhAvathI A rIte roja paMcaparamebdInI upAsanA mATe kADhelI pAMca miniTa ApaNane bahu moTo sthAyI lAbha karAve che. jema rAkhathI DhaMkAyela agni upara phUMka mAratA rAkha khasI jAya ane jhaLahaLato agni dekhAya tema UTno bolatAM bolatAM, ucchavAsa bahAra kADhavA dvArA ApaNA paMcaparameSThImaya svarUpa upara chavAyela doSonI rAkha dUra thAya che, ane prANavaMtA paMcaparameSThInA pAvana darzana thAya che-AvI bhAvanA pAMceya parameSThInA pratyeka caraNamAM karavI. A rIte dravya-bhAva prANAyAmanA mAdhyamathI zArIrika-mAnasika-AdhyAtmika azuddhio dUra karI, zuddhine prApta karI AgaLa, pratyAhAra nAmanA pAMcamA tabakkAmAM pravezIe. (5) pratyAhAra - indriyone aMdaramAM vALavAnI prakriyA e pratyAhAra kahevAya, pratyAhAranA mAdhyamathI pAMca indriya, mana ane kAyAne Atmasanmukha karavI. te mATe pAMca indriyonA sthAnomAM sAta varNanI (UIno marihaMtA) kramaza: sthApanA karo. pAMca indriyonA mAdhyamathI bahAra jatI UrjAne, veravikhera thatI cetanAne aMtarmukha karavI, zAMta karavI. pAMca indriyonI tRptino mArga e pratyAhArano mArga che. pAMca indriyo atRpta hoya tyAM sudhI te viSaya-vAsanAnA kAdavamAM jAya che. indriyonI pragADha tRpti, zAMti, aMtarmukhatA ane apUrva sthiratAnuM sAdhana e guno marihaMtAI' nA sAta akSaronI IndriyamAM sthApanA che. pAMca indriyanA sAta sthAnamAM sAta akSarane goThavIe. (1) jIbhanA bhAgamAM 'T' (2) nAkanA bhAgamAM no" (3) DAbI AMkhamAM ma' (4) jamaNI AMkhamAM 'ri" (5) jamaNA kAna upara chuM" () hoThanI nIce haDapacInA bhAgamAM rahela sparzendriyamAM tA' ane (7) DAbA kAna upara na' Ama eka-eka akSaranI, manamAM te-te akSaro layabaddha rIte bolatAM-bolatAM sthApanA karavI. akSaro sphaTika jevA tejasvI-dhavala-ujvala hoya tevI dhAraNAthI sthApanA citramAM batAvyA mujaba karavI. jene dhyAna mArga
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ a ri mana E 5 Ama namaskAra mahAmaMtranA prathama sAta zveta akSaronI pAMceya indriyomAM sthApanA karavAthI indriyone joie tenAthI vadhAre pauSTika-sAttvika khorAka maLe che. Ama pratyAhAra dvArA pAMceya indriya sthira, puSTa, zuddha, zAMta ane paramatRpta bane che. prasannatA anubhavAya che. pAMca indriyamAM navakAranA pahelA padanA akSara goThavIne prabhune prArthanA karavAnI ke "akSaradehe Apa ahIM padhAro, kAyama mATe sthira raho, jene kAraNe viSayavAsanAnA uchALA mane herAna na kare, mana atyaMta zAMta ane sthira bane." he paramAtmA ! prItanA prAMgaNamAM tArI vATa joine Ubho chuM. dilanA daravAjA tArA mATe ja khullA mukyA che. manamaMdiramAM pratiSThAnI pUrva taiyArIo thai cUkI che.. saMvedanAnA sumadhura svaro raNakI rahayA che.. bhaktinuM bheTachuM tArA Agamanane talasI rahayuM che. pAMpaNanA ToDale viraha-azrunA toraNo baMdhAyA che.. padhAro prabhu ! have to padhAro.. navakAranA prathama sAta akSaranI UrjA dvArA indriyo tRpta thavAthI mana parama AnaMdanuM maMgala dvAra -0 (33) -
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAMta thAya che. mATe mana munimanI jema kAma kare che. sAta akSarane hIrAnI jema caLakatA jovAnA che. nyAsa vijJAna saMnyAsane saphaLa kare che. A pratyAhAra eka nyAsa che. ekavAra akSara goThavAyA pachI te sthira rahevA jarUrI che. jeTalo samaya sthira rahe tema ApaNI indriya sthira ane tRpta rahe che. Ama karavAthI indriya pavitra bane che, tIrthasvarUpa bane che, je pote tare ane tAre. kAyama Ama karavAthI prabhunA besaNA thAya che. jeTalo prema navakAramaMtranA akSa2 upa2 Ubho karIe, teTalI prabhu sAthe prIti vadhe. prabhu akSaradehe ApaNI indriyamAM sthira thai jAya. dharmasaMgrahamAM mAnavijayajI kahe che ke-'bhAvanikSepanA lakSathI nAmanikSepanI ArAdhanA karavAthI nAmanikSepa dvArA paNa bhAvanikSepa jevuM phaLa maLI zake che.' sAkSAt prabhunI upAsanA dvArA jeTaluM phaLa maLe teTaluM ja phaLa prabhunI akSaradehe sthApanA karavA dvArA male che, tAttvikaphaLa meLavavuM hoya to Deepcasting karavuM paDe. Deepcasting (UMDAinI yAtrA) karavA dvArA avanavI anubhUtinA ratno prApta thAya che. dhyAnane mahAsAgara kahyo che. anubhavathI AgaLano mArga nakkI thato jAya che. pahelA akSara goThavavAnA, pachI akSara sthira rahelAM jovAnA. lAgaNI sAthe zraddhA UbhI karIne akSarone jovAthI prabhunuM sthApana thAya che. (6) dhAraNA pratyAhAra pachI dhAraNAnI bhUmikA taiyAra thAya che. potAnA cittane AtmasvarUpamAM ke AtmasvarUpaprApaka koi paNa pavitrapadamAM ke tAraka tattvanA anusaMdhAnamAM joDI rAkhavuM te dhAraNA kahevAya. ahIM ApaNe vividha prakAranI dhAraNAno abhyAsa karIe. - 1) trATaka dvArA namaskAramaMtranI dhAraNA zvAsanA layanI sAthe navakAranA pratyeka akSara 52 5-5 sekanDa apalaka nayane jovA dvArA trATaka karI namaskAra mahAmaMtranI UrjAne AMkhathI cUsatA hoie te rIte navakAranA pratyeka varNamAM sthiratA karavApUrvaka AgaLa vadhavuM. khullI AMkhe A abhyAsa thoDA divasa ryA bAda baMdha AMkhe lalATanA bhAgamAM sphaTika nirmita zveta tejasvI 68 akSaronI zAMta citte ekAgratA pUrvaka dhAraNA karavAthI dhyAnanI bhUmikA taiyAra thAya che. jaina dhyAna mArga 34 -
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ Namo arihaMtANaM Namo siddhANaM Namo AyariyANaM Namo uvajjhAyANaM Namo loe savvasAhUNaM eso paMca NamukkAro savva pAvappaNAsaNo maMgalANaM ca savvesiM paDhamaM havai maMgalaM AjJAcakramAM 68 akSaronI AkRti upasAvavAno prayatna karavAno ane emanI kRpAno dhodha ApaNA upara varasato rahe tevI prArthanA-bhAvanAdhAraNA karavAnI. pAMca sekanDa zvAsa letAM-letAM 'na' ne manamAM bolatAM bolatAM tevAM sphaTikamaya varNane kapALanA bhAgamAM upasAvavAno prayatna karavo. tyAra bAda pAMca sekanDa ucchvAsa choDatA choDatAM `mo' ne manamAM bolatAM bolatAM tevA sphaTikamaya varNane kapALanA bhAgamAM upasAvavAno prayatna karavI. A rIte zvAsanA Aroha-avaroha sAthe pAMca-pAMca sekanDa jeTalA samaya navakAranA eka-eka akSarane manamAM bolatAM bolatAM sphaTikamaya tejasvI akSaronI samyadhAraNA karavA prayatna karavo. mananI ekAgratA ane zAMtino anubhava thato jAya che. paramaAnaMdanuM maMgala dvAra 35
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2) mastakanI zikhAnA bhAgamAM Avela brahmaraMdhramAMthI avatarI rahelI arihaMtanI karuNAnI zvetavarNarUpe dhAraNA karavI. arihaMtanI karuNAnA prabhAve ApaNI vArthavRtti dUra thai rahI che-tevI anubhUti karavI. 3) siddhabhagavaMtanI zuddhinI lAlavarNarUpe dhAraNA karavI. siddhabhagavaMtanI zuddhinA prabhAve ApaNA dehAdhyAsa, zarIramamatA, AhAralAlasA vagere dUra thai rahela che-tevI pratIti karavI. ( 4) AcAryabhagavaMtanI UrjAnI pILAvarNarUpe dhAraNa karavI. AcAryabhagavaMtanI UrjAnA prabhAve anAcAra, durAcAra, vyabhicAra, bhraSTAcAra vagere mithyAcAranI ruci dUra thai rahI che-tevI bhAvanA karavI. 5) upAdhyAyabhagavaMtanI UrjAnI lIlAvarNarUpe dhAraNA karavI. upAdhyAyabhagavaMtanI UrjAnA prabhAve avinaya, uddhatAi, ucchaMkhalatA vagere azudvio dUra thai rahI che-tevI vibhAvanA karavI. 6) sAdhubhagavaMtanI zaktinI zyAmavarNarUpe dhAraNA karavI. sAdhubhagavaMtanI zaktinA prabhAve viSaya-kaSAyAdi virAdhabhAvo dUra thai rahyA che-tevo ahesAsa karavo. paramAtmAjyotinI dhAraNA 7) lalATanA aMdaranA bhAgamAM paramajyotinA darzana karavA. tathA AjJAcakramAM paramajyotinI lAMbA samaya sudhI dhAraNA karavI. 8) AjJAcakramAM sUkSma AtmajyotinA darzana karavA. tathA tene lalATanA bhAgamAM rahelI paramajyotimAM vilIna karavI. A rIte Atmajyotine potAnAmAM samAvanAra paramAtmajyotinI dhAraNA karavI. SacakranI saMkSipta samajaNa pRthvI Adi tatvonI dhAraNA mATe SacakranuM prAthamika jJAna ApaNe meLavazuM. karoDarajjumAM suSuNNA nADImAM cha cakra Avela che. sauthI nIce karoDarajjunA cheDe suSuNNA nADImAM cAra pAMkhaDIvALu mUlAdhAracakra Avela che. tenAthI cAra AMgaLa upara cha pAMkhaDIvALu svAdhiSThAnacakra Avela che. tenAthI upara pUMTInA levalamAM dazapAMkhaDIvALuM maNipuracakra Avela che. tenA upara chAtInA bhAgamAM bAra pAMkhaDIvALu anAhata cakra Avela che. tenA upara gaLAnA bhAgamAM soLa pAMkhaDIvALuM vizuddhicakra Avela che. tenA upara kapALanA levalamAM supRSNA jene dhyAna mArga
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ nADImAM be pAMkhaDIvALuM AjJAcakra Avela che. tenA upara ekahajAra pAMkhaDIvALuM sahastrAracakra Avela che. tenuM bIjuM nAma "zUnyacakra" che. "sahastradala kamala' nAmathI paNa e oLakhAya che. kuMDalinInuM jAgaraNa thayA bAda sAdhakanI beThaka sAdhanAkALe sUkSmaupayogarUpe sahajapaNe zUnyacakramAM hoya che. zUnyacakra upara brahmaraMdhra Avela che. uparokta bAbata nIcenA citra dvArA vadhu spaSTa thaze. Sacaka sadabhraya kilA zunya cakra 4 AjJAcakra pola) vizuddhicakra hAbAdalasA POanAhata caka dAdalapa | 1 maNipura caka paTTadala pA caturdalapa sthidhAna caka malAdhAra caka 9) pRthvItattvanI dhAraNA - mUlAdhAracakramAM Avela cAra pAMkhaDIvALA kamaLanA kendramAM kaNikAnA bhAgamAM nai' akSaranI sthApanA karavI, te pRthvItattvanuM pratika che. sphaTikathI banela atyaMta tejasvI tai' svarUpa pRthvI bIjanI parama AnaMdanuM maMgala dvAra - (37)
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAraNA karavI. tenAthI cittanI, indriyanI ane zarIranI sthiratA prApta thAya che. dhyAnamAM lAMbA samaya sudhI besI rahevA mATe sAdhaka samartha bane che. zArIrika, mAnasika ArogyanI prApti thAya che. tathA pRthvItattva sakriya ane zuddha bane che. nai bIjanI dhAraNAthI ApaNI zraddhA samyaka ane sthira bane che. teM nama:'no jApa karavo. zvAsa letI vakhate nai no meM jeTalo laMbAvAya teTalI pRthvItatvanI UrjA zvAsanI sAthe aMdaramAM vadhu praveza kare ane zvAsa kADhatI vakhate nama:no visA (:) laMbAvavAthI ucchavAsanI sAthe pRthvI tattvanI azuddhio ane vikRtio vadhu bahAra nIkaLe che. A vAta AgaLa sarvatra khyAlamAM rAkhavI. pRthvItattva vikRta thAya to zarIra rogano bhoga bane che. 10) jalatattvanI dhAraNA - svAdhiSThAnacakramAM Avela che pAMkhaDIvALA kamaLanA kendramAM karNikAnA bhAgamAM vai' akSaranI sthApanA karavI, te jalatattvanuM pratika che. sphaTikathI banela atyaMta tejasvI vaeN' svarUpa jalabIjanI dhAraNA karavI. tenAthI dAhanI pIDA, pittanI takalIpha vagere dUra thAya che tathA mAnasika zItaLatA maLe che, tathA jalatattva sakriya ane zuddha bane che. vaeN bIjamAMthI jaladhArA pragaTa thaine anAhata cakra sudhI uchaLI rahela che-tevI dhAraNA karavI, AnAthI hRdaya nirmaLa bane che. ahIM hai nama:'no jApa karavo. 11) agnitattvanI dhAraNA - maNipuracakramAM Avela daza pAMkhaDIvALA kamaLanA kendramAM kaNikAnA bhAgamAM " akSaranI sthApanA karavI, te agnitattvanuM pratika che. pILA pokharAja ratnathI banela atyaMta tejasvI pILA varNanA reM svarUpa agnibInI dhAraNA karavI. tenAthI zArIrika UrjA, mAnasika zakti pragaTa thAya che. pAcanataMtra vyavasthita bane che. kaphaprakopa dUra thAya che. agni jevuM teja ane zakti sAdhakamAM pragaTe che. zuM naH:" nA jApa dvArA agnitatvanI dhAraNA karavI. E agnibIjamAMthI tejasvI jyota pragaTIne jyALAnuM svarUpa dhAraNa kare che tathA ApaNA ATha karmone te bALe che evI dhAraNA karavI. OM nama:nA jApa dvArA agnitattva sakriya, zuddha ane baLavAna bane che tathA zArIrika rogono nAza kare che. dhyAnayogamAM lAMbA samaya sudhI sthiratApUrvaka besavAnI zakti ane phurti maLe che. 12) vAyutattvanI dhAraNA - anAhata cakramAM Avela bAra pAMkhaDIvALA kamaLanA kendramAM karNikAnA bhAgamAM sai' akSaranI sthApanA karavI. te vAyutattvanuM pratika che. sphaTikathI banela atyaMta tejasvI ceM svarUpa vAyubIjanI dhAraNA - 38 jene dhyAna mArga
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ karavI. tapa, japa, zaraNAgati ane samarpaNabhAvano sahAro laine 'maiM nama:'nA jApa dvArA anAhatacakramAM vAyutattvane pratiSThita karIe. A rIte vAyutattvane sakriya ane zuddha karIe. tenAthI mananI sthiratA, pavitratA ane zakti prApta thAya che. vizuddha brahmacarya pALavAnI zakti tathA pavitratAnI UMcAie pahoMcavAnuM baLa kharekhara vAyutattvanI zuddhi tathA sakriyatAnA mAdhyame maLe che. jo vAyutattva suSupta ke vikRta hoya to dhyAnasamaye UMgha ke mananI asthiratA naDatararUpa bane che. vAyutattvanI be mukhya vikRtio dhyAnamAM bAdhaka bane che. (A) laya = UMgha Ave, mastaka DhaLI paDe, zUnyamanaskatA Ave. (B) vikSepa = mana vadhu paDatuM sakriya banI anyatra bhaTake. vAyutattvane zuddha banAvavA, tenI pAsethI samyak rIte kAma karAvavA mATe anAhatacakramAM 'maiM nama:' jApa dvArA vAyutattvane anukULa banAvavuM. 13) AkAzatattvanI dhAraNA - vizuddhicakramAM Avela soLa pAMkhaDIvALA kamaLanA kendramAM karNikAnA bhAgamAM 'OM' akSaranI sthApanA karavI. te AkAzatattvanuM pratika che. sphaTikathI banela atyaMta tejasvI kaiM svarUpa AkAzabIjanI dhAraNA karavI, 'maiM nama:'nA jApa dvArA AkAzatattvane sakriya ane zuddha karIe. tenA mAdhyamathI manane AtmAmAM lIna karavAnI kSamatA vadhe che. AkAzanI jema niraMjana nirAkAra ane nirlepa evA nija zuddhAtmatattvamAM manane, cittavRttine, upayogane, zraddhAne lIna ka2vA dvArA potAnA paramAtmatattvanA prakaTIkaraNa mATe sAdhaka samartha bane che. jo AkAzatattva vadhu paDatuM sakriya hoya to jyAM UMDA utaravAnI jarUrata na hoya tevI bAhya bAbatomAM jIva UMDo utarI jAya che tathA jo AkAzatattva azuddha ane suSupta hoya to dhyAnasAdhanAmAM sAdhaka UMDo utarI zakto nathI. tethI `e~ namaH'nA jApa dvArA pratidina pAMceka miniTa AkAzatattvane samyakSaNe sakriya ane zuddha karavA prayatna karavo. pAMce'ya tattva jenA zuddha hoya te sAdhaka lagabhaga kyAreya mAMdo na paDe tathA sadA sphUrti ane tAjagIno te anubhava kare. mobAila phonanI jema rojeroja pRthvI vagere pAMceya tattvone jApa dvArA cArja karavAnA che, tathA tenA mAdhyamathI SaTcakrane zuddha karavAnA che. khAsa dhyAnamAM rahe ke `e~ namaH' vagere paramaAnaMdanuM maMgala dvAra 39
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ jApa baMdha AMkhe karavAnA che ane zvAsanA laya sAthe karavAnA che. tethI UMDo zvAsa letI vakhate nai' vagere pado manamAM laMbAvIne bolavA-tathA zvAsanI sAthe pRthvI vagere tattvanI samyaka pramANasara UrjA aMdaramAM praveze che tevI bhAvanA karavI. tathA dhIme dhIme zvAsa kADhatI vakhate manamAM nama:' pada laMbAvIne bolavuM temaja kArbana kAyokasAiDanI sAthe pRthvI vagere tattvanI azuddhio ane vikRtio bahAra nIkaLI rahelI che-tevI vibhAvanA karavI, prastuta samagra prakriyA daramyAna nai nama:' vagere akSaronI te te cakromAM satata dhAraNA karI rAkhavI. zakya hoya to sphaTikamaya akSarorUpe A dhAraNA karavI. mananA layanI sAthe pAMceya tattvanI kramasara dhAraNA ryA bAda arthAt pAMca tattvanA pAMca rAunDa pUrNa thayA bAda banne hAthanI hatheLI ekabIjA sAthe ghasIne banne hatheLIne mukha, hAtha, chAtI, banne sAthaLa ane banne paga upara pheravIne dhAraNAnI UrjAne samagra dehamAM prasarAvavI, pachI haLavethI banne AMkha kholI zakAya. mAtRkAvarNanyAsA dhyAnanI bhUmikA samyagujJAna che, tathA samyagujJAnanI prApti mATe mAtRkAvarNanyAsa amogha sAdhana che. utkRSTa bhAve mAtRkAvarNanyAsa karavAthI cauda pUrvanA jJAnano abhuta kSayopazama jAgRta thAya che. A pramANe yogazAstramAM kalikAlasarvajJa zrI hemacaMdrasUrijIe jaNAvela che. taduparAMta mAtRkAvarNanA nyAsathI mananI sthiratA, zAMti, svasthatA, saumyatA vagere paNa pragaTe che. AthI sAdhaka dhyAnayogane sArI rIte sAdhI zake che. mAtRkAvarNanyAsa eka prakArano dhAraNAyoga ja che. tethI dhAraNAyoganI vicAraNAmAM ahIM Ane sAMkaLI levAmAM Avela che. mAtRkAvarNanyAsa sauprathama vizuddhicakramAM karavo. tyAra bAda kramazaH anAhata cakra, maNipuracaka, svAdhiSThAnacakra, mUlAdhAracakra ane AjJAcakramAM varNanyAsa karavo. te-te cakramAM Avela kamaLanI pAMkhaDImAM te-te varNano nyAsa karIne namaskAra karavo. varNa upara caMdrakalA ane bindu mUkIne nama: zabdano prayoga karavo. A rIte sauprathama svara varNano nyAsa karavo. nama: zabdano nyAsa kamaLanI karNikAmAM karavo. jene dhyAna mArga
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ vizuddhicakra SoDazakalapakva - tenuM ja mana * citrinI vA.ma na 6 2 sthAna 68 che, kumArIka amArika, 5,sItA / a a A i mAvikA che jemAM zivA - titAna ( cIravatI e mRtva dhyAnaphaLa uttama vaktA, kAvya racanAmAM samartha zAMta citta ArogyavAna bane che. upara citramAM jaNAvyA mujaba a, A... vagere 16 svarano vAsa vizuddhicakranI pAMkhaDIomAM nIce mujaba karavo. E nama:, mA~ nama:, haiM nama: ityAdi rupe manamAM bolIne svara mAtRkAvarNano nyAsa vizuddhicakranI 16 pAMkhaDIomAM karavo. tyAra bAda anAhata cakramAM prathama 12 vyaMjana varNano nyAsa karavo. anAhata cakra dvAdazadalapa suSamanA; cimilI | jANauDI | cakrasthAna udaya ( sa ma na mAM che) rAma naMdI nIlA C *zAradA dhyAnaphaLa vacana racanAmAM samartha yogIzvara jJAnavAna Indriyajita bane che. parama AnaMdanuM maMgala dvAra 41
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ upara citramAM jaNAvyA mujaba hra, haiM...vagere 12 vyaMjana varNano nyAsa karavo. OM namaH, OM namaH, OM namaH vagere kramathI manamAM bolIne sphaTika varNanA tejasvI akSarono anAhatacakranI pAMkhaDIomAM nyAsa karavo. tyAra bAda maNipuracakramAM Da, Dha, Na...vagere 10 vyaMjana varNano nyAsa karavo. maNipUracakra dazadalapadma Ili yunA nAra akhAnA zrImunisuvrata svAmi zaMkhonI dha nAnA svAdhiSThAna cakra badala padma senA d tribha bahtus( la A ziva mana 'IIF cakrasthAna AMtaraDu kIDana ca pAna gAmathI nAnAthI vAta dhyAtaphaLa sarasvatitI pUrNa kRpA pAme che. upara citramAM jaNAvyA mujaba OM namaH, OM nama:, A~ nama: ityAdi rUpe 10 vyaMjana mAtRkAvarNano nyAsa maNipuracakranI pAMkhaDIomAM ka2vo. tyA2 bAda svAdhiSThAnacakramAM , ma, ma vagere 6 vyaMjanAkSaronI sthApanA karavI. #N karI meM tAlu cakrasthAna peDhuM kAntakA virA dhyAna phaLa vakArI saMta puruSa bane che. 42 jaina dhyAna mArga
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ upara citramAM darzAvyA mujaba hU~ namaH, OM namaH, maiM namaH ityAdi kramathI manamAM bolIne svAdhiSThAnacakranI cha pAMkhaDIomAM sphaTika jevA tejasvI akSaronI sthApanA karavI. tyAra bAda mUlAdhAracakramAM va, za, Sa, sa...cA2 varNano nyAsa karavo. mUlAdhAracakra caturdala padma aMtalA gAMdhArI paramaAnaMdanuM maMgala dvAra su vA AjJAcakra hiMdalapadma citraNo bAvADI SAIG ma dhyAnaphaLa : vaktA zreSTa purNAvatIdIAnaMdita Aroosadhdhi prApta thAya che. upa2 citramAM darzAvyA mujaba OM namaH, A~ nama:, hU~ namaH, sa~ nama: A kramathI manamAM bolIne mUlAdhAracakranI cAra pAMkhaDIomAM sphaTika jevA nirmaLa, dhavala, ujvala vyaMjana mAtRkAvarNano nyAsa karavo. tyAra bAda AjJAcakramAM haiM, kSa- vyaMjanAkSono nyAsa karavo. cakrasthAna kamara huDa S # za kAkSAmatA suSamA -varSI - i - vasatA sthAna naga dhyAnaphaLa vAkya sidhdhi 43 khrasti jibrA
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ upara citramAM jaNAvyA mujaba haiM nama:, sa~ nama: A pramANe manamAM bolIne AjJAcakranI be pAMkhaDIomAM be vyaMjana mAtRkAvarNano nyAsa karavo. yAda rahe ke SacakramAM mAtRkA varNano nyAsa karatI vakhate dareka svara ane vyaMjana pachI manamAM bolAtA `nama:' zabdano nyAsa kamaLanA kendramAM karavo. alagaalaga graMthomAM anya prakAre paNa mAtRkA varNanyAsa darzAvavAmAM Avela che. gurugamathI samajIne mAtRkAvarNanyAsa karavAthI jJAnazakti, dhAraNAzakti viziSTa rIte khIlatI jAya che te nirvivAda satya che. dvAdazAMgI ane cauda pUrva svarUpa samyajJAnanI mAtA svara ane vyaMjano che. tethI te mAtRkA varNano bahumAnapUrvaka SaTcakramAM pUrvokta vidhipUrvaka roja nyAsa karavAthI cauda pUrvano kSayopazama sAdhakamAM pragaTe temAM koi Azcarya nathI. mAtRkAvarNanyAsa dvArA SaTcakranI zuddhi thAya che. (A) mUlAdhAracakranI zuddhithI samyajJAnano mahAsAgara pragaTe che. cittaprasazatA, svasthatA ane svAsthya pragaTe che. (B) svAdhiSThAnacakranI zuddhithI vikAra zAMta thAya che ane sAteya dhAtu UrdhvagAmI bane che. (C) maNipu2cakranI zuddhithI sarasvatI mAtAnI pUrNa kRpA maLe che. (D) anAhatacakranI zuddhithI jIbha upara pUrepUro aMkuza Ave che. vAkyazuddhi ane vacanazuddhi svabhAvagata thAya che. prasaMge kahevA yogya mRdu ane miSTa zabda nIkaLe, ADAavaLAM zabdonI bAdabAkI thAya, bhASA saumya bane, pAMca indriya upa2 vijaya maLe ane mahAyogInI bhUmikA taiyAra thAya che. (E) vizuddhicakranI zuddhithI vaktRtvazakti khIle che. bolatAM bolatAM navuM tattva skurAyamAna thAya che. citta zAMta rahe che. sAdhaka potAnI samAdhi gumAvato nathI. (F) AjJAcakranI zuddhithI sAdhaka parimita zabdono prayoga kare che. tathA vacanasiddhine te vare che. parahitapariNAma magajamAM sahajataH sphure che. enarjIne meLavavAnA alaga alaga srota hoya che. I) khorAka-pANI e zaktinA jaghanya srota che. II) prANavAyu e zaktino madhyama srota che. 44 jaina dhyAna mArga
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ III) paryakranuM jAgaraNa e zaktino uttama srota che. AdhyAtmika zakti meLavavA mATe SaTyakramAM paMcaparameSThInI dhAraNA, pRthvI Adi tattvanuM zuddhikaraNa, mAtRkAvarNanyAsa ane te te paramAtmAnA jApa vageremAM ahIM batAvyA mujaba jema jema dhIraja ane zraddhApUrvaka prayatna karIe tema tema dhyAnayogamAM AgaLa vadhavA mATe jarUrI akhUTa zakti maLatI jAya che ekAMta, mauna, dhyAnamudrA, kAyotsarga vageremAM rahIne uparokta paddhati mujaba pakrane zraddhApUrvaka zuddha ane sakriya karIe to ocho khorAka levA chatAM paNa zArIrika skurti ane mAnasika svasthatA vagere anubhavAya che. (7) dhyAna - pUrve dharmadhyAnanA cAra bheda batAvelA hatA te sivAya paNa anya cAra prakAra dharmadhyAna aMge samajavA. te A pramANe - (1) padastha dhyAna, (2) piMDastha dhyAna, (3) rUpastha dhyAna, (4) rUpAtIta dhyAna. A aMge ApaNe kramasara samajaNa meLavazuM. tathA te mujaba dhyAnano prayoga karI dhyAnayogane sAdhazuM. parama AnaMdanuM maMgala dvAra ( 45
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ I padastha dhyAna che 'mo rihaMtA', soma, zuddhona', saviniMdramayogag' ityAdi maMtrAlaro ke AdhyAtmika padonuM baMdha AMkhe kapALanA bhAgamAM zveta sphaTikamaya akSararUpe Alekhana karI, ekAgra citte lAMbA samaya sudhI upasAvI rAkhavA ane temAM ahobhAvapUrvaka upayogane lIna karavo. te maMtrAkSaromAMthI ApaNA upara anugraha vRSTi thai rahelI che ane... suSumaNA nADI dvArA AjJAcakra vagere paccakromAM te anugrahadhArA phelAya che tevI pratIti karavI. paryakrathI AgaLa vadhIne te anugrahadhArA ApaNA audArikadeha, indriyadeha, manodeha, tejasadeha, kArmaNadeha ane Atmadeha sudhI prasare che, ane ApaNA doSonA kacarAne dUra kare che tevI bhAvanAmAM zAMta citte lIna thavuM. 5 zAMti... zAMti.... zAMti... vizrAma banne hAthanI hatheLIne ekabIjA sAthe ghasI moMDhA upara, banne hAtha upara, chAtI upara, banne sAthaLa upara, banne paga upara banne hAthanI hatheLInA mAdhyame dhyAnanI UrjAne phelAvavI, tyAra bAda haLavethI AMkha kholI zakAya. ahIM khAsa khyAlamAM rahe ke dhyAna daramyAna sAdhake karoDarajju sIdhI rAkhavI, hoTha baMdha rAkhavA, dAMta ekabIjAne na aDADavA, jIbha tALavAne aDADavI, banne AMkho baMdha rAkhavI, banne hAtha caitanya mudrAmAM ghUMTaNa upara TekavavA tathA prasanna mukhamudrAmAM zAMta citte dhyAna karavuM. dareka dhyAnamAM A sAvacetI rAkhavI jarUrI che. tathA dareka dhyAnanA aMte banne hAthanI hatheLIne ghasIne banne hAtha dvArA dhyAnanI UrjAne mukha vagere upara prasarAvavI. | navakAramAM padastha dhyAna pUrve batAvela namaskAramaMtranI dhAraNA mujaba navakAranA pratyeka akSara para 5-5 sekanDa trATaka karI namaskAra mahAmaMtranI UrjAne AMkhathI cUsatA hoie te rIte navakAranA pratyeka varNamAM sthiratA karavApUrvaka AgaLa vadhavuM. khullI AMkhe dhyAna mudrAmAM besI A abhyAsa thoDA divasa pachI baMdha AMkhe dhyAna mudrAmAM lalATanA bhAgamAM sphaTikanirmita zveta tejasvI 68 akSaronuM zAMtacitte prasanna mukhamudrAmAM ekAgratApUrvaka dhyAna karavuM. baMdha AMkhe navakAra maMtranA pratyeka akSara upara 5-5 sekanDa ApaNA upayogane sthira karavApUrvaka AgaLa vadhavuM. A rIte lagabhaga 6 miniTamAM eka navakAra jene dhyAna mArga
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ gaNI zakAya, namaskAra mahAmaMtranuM A padastha dhyAna samajavuM. vacce upayoga ADoavaLo thAya to namaskAra mahAmaMtranuM dhyAna pharIthI uparokta vidhi mujaba karavuM. A rIte karavAthI citta zAMta ane sthira bane che. prastuta dhyAnanI pUrNAhuti samaye 68 akSaromAMthI navakAranI UrjA ApaNA SaTyakra, audArika deha, indriyadeha, manodeha, kArmaNadeha ane AtmadehamAM vyApta thAya chetevI pratIti karavI. kamalamAM navakAramaMtra dhyAna dhyAna mudrAmAM besIne hRdayakamaLamAM namaskAra mahAmaMtranI pAvana padharAmaNI tathA acala pratiSThA karavA mATe praNidhAna karavuM. ATha pAMkhaDIvALuM hRdayakamaLa khIle che. kamaLanA kendramAM karNikAnI aMdara no marihaMtA" padanI sthApanA karavI. uparanA bhAgamAM rahelI pAMkhaDImAM amo siddhA" padanI sthApanA karavI. A rIte kramasara cAre dizAmAM bAkInA pado goThavIne vidizAmAM rahela cAra pAMkhaDIomAM bAkInA cAra padone goThavavA. A rIte karNikA ane pAMkhaDIo thaine kula nava sthAnomAM navakAranA nava padanI sphaTikamaya akSaro rUpe sthApanA karavI. baMdha AMkhe ahobhAvapUrvaka zveta jyotirmaya svarUpe, ekAgra citte tenuM dhyAna karavuM. dhIme dhIme navakAranA 68 akSaromAMthI divya jyota pragaTa thai rahI che tevI bhAvanA karavI. dhIme dhIme jyota jyALAnuM svarUpa dhAraNa karI rahela che. ApaNA ATha karmane bALavAnI ApaNI bhAvanA tIvra banI rahI che. hRdayakamaLanA uparanA bhAgamAM adhomukhI zyAma varNanA kamaLanuM ApaNane darzana thAya che. dhIme dhIme te khIlI rahela che. ATha pAMkhaDIrUpe te zyAma kamaLa khIlI rahela che. tenI eka eka pAMkhaDImAM jJAnAvaraNAdi eka-eka karma goThavAyela che-tevI dhAraNA karavI. navakAranA padomAMthI pragaTela dhyAnAgninA mAdhyamathI ATha karma baLI rahela che. - tevI ekAgracitte bhAvanA karavI, prabaLa dhyAnAgnithI ATheya karmavALuM zyAma kamaLa baLIne bhasmIbhUta thai gayela che - tevo ahesAsa thAya che. zuddha AtmasvarUpanI anubhUtimAM lIna thaie. - OM zAntiH zAntiH zAntiH... vizrAma.. banne hAthanI hatheLIne paraspara ghasIne mukhAdimAM dhyAnanI UrjAne prasarAvIe. paramaAnaMdanuM maMgala dvAra - 47 --
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ SaTcakramAM paramAtmAnuM padastha dhyAna (A) mUlAdhAra cakramAM kamaLanA kendramAM pRthvItattvanA svAmI navamA suvidhinAtha bhagavAna birAje che. temanI zAsana adhiSThAyikA sutArAdevI temanI sevAmAM tyAM birAje che-tema bhAvanA karavI. `zrIsuvidhinAtha svAmine namaH' A maMtrano mUlAdhAracakramAM jApa karavAthI suvidhinAtha bhagavAnanI kRpA prApta thAya che. suvidhinAtha bhagavAnano sevaka zukra nAmano graha che. suvidhinAtha bhagavAnanI upAsanAthI zukra graha paNa sAdhakane anukULa bane che ane sAdhakane parAbhaktiyoga sudhI pahoMcADavAmAM sahAyaka bane che. suvidhinAtha bhagavAnanuM bIjuM nAma 'puSpadaMta' che. 'puSpadaMta' zabdano bIjo artha sUrya ane caMdra thAya che. tethI garbhita rIte evuM paNa ahIM sUcita thAya che ke mUlAdhAracakranA kendramAM suvidhinAtha bhagavAnanI upAsanA karavAthI sAdhakano sUryasvara (iDA nADI) ane caMdrasvara (piMgalA nADI) aMkuzamAM rahe che. sUrya svara niyaMtrita thavAthI agnitattva sakriya ane zuddha bane che tathA caMdra svara niyaMtrita thavAthI jalatattva paNa sakriya ane zuddha bane che. sUryasvara ane caMdrasvara dvArA ApaNAmAM prANavAyunA mAdhyame prANatattva praveze che. te prANatattva jo zuddha, sakriya ane baLavAna hoya to sAdhakanuM svAsthya paNa sudIrgha ane sudRDha bane che. tathA mAnasika svasthatA ane sthiratA paNa tenA dvArA jaLavAya che, tenA mAdhyame sAdhaka lAMbo samaya dhyAnayogamAM sthiratA pUrvaka rahI zake che. jenuM mUlAdhAra cakra bagaDeluM hoya tenuM badhuM bagaDe. tethI mUlAdhAra cakramAM 'zrI suvidhinAtha svAmine namaH' ane `e~ nama:' A banne maMtranI dhAraNA ane padastha dhyAna sAdhaka mATe atyaMta jarUrI che. ekAgratApUrvaka maMtranA padomAM lAMbA samaya sudhI upayoganI sthiratA e padastha dhyAna bane. tathA samosaraNamAM birAjela suvidhinAtha bhagavAnanuM mUlAdhAracakramAM dhyAna te rUpastha dhyAna bane. tenA dvArA suvidhinAtha paramAtmAnI UrjA, zakti, kRpA maLavAthI sUryasvara ane caMdrasvara, sUryanADI ane caMdranADI jhaDapathI nirmaLa thAya che. suSumhA nADI prANavaMtI banavAthI mUlAdhAracakra sakriya ane zuddha bane che. tathA pRthvItattva paNa vizuddha ane baLavAna bane che. tathA (B) svAdhiSThAna cakramAM kamaLanA kendramAM jalatattvanA svAmI trevIzamA pArzvanAtha paramAtmA birAjamAna che. temanI zAsanadevI padmAvatI mAtA temanI jaina dhyAna mArga 48
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ sevAmAM tyAM birAje che-tema bhAvanA karavI. zrI pArzvanAthAya nama:' A maMtrano jApa svAdhiSThAna cakramAM karavAthI pArzvanAtha paramAtmAnI kRpA prApta thAya che. pArzvanAtha paramAtmAno sevaka ketu nAmano graha che. pArzvanAtha paramAbhAnI upAsanAthI ketu graha paNa sAdhakane anukULa bane che, tathA mukti sudhI pahoMcavAnuM sAmarthya te sAdhakamAM pragaTAve che. pArzvanAtha paramAtmA jalatattvanA svAmI hovAthI svAdhiSThAna cakramAM temano jApa karavAthI AMkhanI baLatarA, dAhanI pIDA, tAva, pittanI takalIpha vagere dUra thAya che. caMdrasvara vyavasthita cAle che. tethI sAdhakanI prakRti zAMta ane saumya bane che. suSaSNA nADI sArA pramANamAM sakriya ane zuddha banavAthI sAdhakane dhyAnamAM sthiratA vadhe che. pahelAM bAhya lAbha maLe, pachI AMtarika lAbha maLato jAya. AgaLa vadhatAM sAdhaka avikArI saMtapuruSa bane che. (C) maNipuracakramAM kamaLanA kendramAM agnitattvanA svAmI vIsamA munisuvrata bhagavAna birAjamAna che. temanI zAsana adhiSThAyikA naradatAdevI temanI sevAmAM tyAM birAje che-tevI bhAvanA karavI, zrI munisuvratasvAmine nama:' A maMtrano maNipuracakramAM jApa karavAthI munisuvratasvAmI bhagavAnanI kRpA prApta thAya che. munisuvratasvAmIno sevaka zani nAmano graha che. tethI munisuvratasvAmI bhagavAnanI upAsanAthI zani graha paNa sAdhakane anukULa bane che, ane sAdhakane jJAnagarbhita vairAgyayoga sudhI pahoMcADavAmAM sahAya kare che. huM nama:' dvArA maNipura cakramAM agnitattvano jApa karavAthI agnitattva zuddha thAya che. zAMta citte zrI munisuvratasvAmine namaH" A akSaronuM ekAgra citte maNipuracakramAM avalokana karavAthI nAmanikSepanA mAdhyame munisuvratasvAmI bhagavAnanuM padastha dhyAna thAya che. samosaraNamAM birAjamAna munisuvratasvAmI bhagavAnanuM maNipuracakramAM dhyAna karavAthI rUpastha dhyAna sAdhI zakAya che. maNipuracakramAM rahela munisuvratasvAmI bhagavAna, naradattA devI, agnibIja 2 tathA 3, Dha, Na..vagere mAtRkA varNanA nyAsa, jApa, dhyAna vagerethI sarasvatI mAtAnI viziSTa kupA sAdhakane maLe che. (D) anAhata cakramAM kamaLanA kendramAM vAyutattvanA svAmI bAvIsamAM neminAtha bhagavAna birAje che. temanI zAsana adhiSThAyikA aMbikA devI temanI sevAmAM tyAM birAje che-tema bhAvanA karavI, zrI neminAthAya nama:' A maMtrano anAhata cakramAM jApa karavAthI neminAtha bhagavAnanI kRpA prApta parama AnaMdanuM maMgala dvAra - 49 -
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ thAya che. neminAtha bhagavAnano sevaka rAhu nAmano graha che. neminAtha bhagavAnanI upAsanAthI rAhu graha paNa sAdhakane anukULa bane che. tathA sAdhakane malina upadravomAMthI tathA aneka prakAranI AMTIghUMTImAMthI bahAra kADhI sAdhakanI surakSA kare che. sAdhakane vizuddha brahmacarya pALavAmAM neminAtha bhagavAnanI upAsanA viziSTa sahAya kare che. zAMta citte 'zrI neminAthAya nama:' A akSaronuM ekAgra citte anAhatacakramAM avalokana karavAthI nAmanikSepanA mAdhyame neminAtha bhagavAnanuM padastha dhyAna thAya che. samosaraNamAM birAjamAna neminAtha paramAtmAnuM anAhatacakramAM dhyAna karavAthI temanuM rUpastha dhyAna sAdhI zakAya che. anAhatacakramAM Avela maiM vAyubIjane sakriya tathA zuddha ka2vA `e~ namaH' no jApa karI zakAya, vAyu tattva zuddha ane samartha bane to sAdhakane dhyAna daramyAna nidrA, taMdrA, jhokAM, ALasa, bagAsAM vagere naDatA nathI tathA dhyAnamAM mana sthira thAya che. (E) vizuddhicakramAM kamaLanA kendramAM AkAzatattvanA svAmI AThamA caMdraprabhu 5ramAtmA birAjamAna che. temanI zAsanadevI jvAlAmAlinI devI temanI sevAmAM tyAM birAje che-tevI bhAvanA karavI. 'zrI caMdrapramasvAmine nama:' A maMtrano jApa vizuddhicakramAM karavAthI caMdraprabhasvAmInI kRpA prApta thAya che. temano sevaka caMdra nAmano graha che. caMdraprabhasvAmInI upAsanAthI caMdra graha paNa sAdhakane anukULa bane che tathA dhyAna sAdhanAnA UMDANamAM javAnuM, temAM sthira thavAnuM sAmarthya te sAdhakamAM pragaTAve che. dhyAna jagatamAM Broad CastingnI sAthe Deep Casting karavAmAM vizuddhicakranI vizuddhi mahattvano bhAga bhajave che. 'maiM namaH' dvArA vizuddhicakramAM AkAzatattvano jApa karavAthI te zuddha ane sakriya thAya che. zAMta citte prasanna mukhamudrAe zrI caMdrapramasvAmine namaH A akSaronuM ekAgratAthI vizuddhicakranA kendramAM ahobhAvapUrvaka avalokana ka2vAthI nAmanikSepanA mAdhyame zrI caMdraprabhasvAmInuM padastha dhyAna thAya che. tathA samosaraNamAM birAjamAna caMdraprabhasvAmInuM vizuddhicakramAM dhyAna dharavAthI rUpastha dhyAna sAdhI zakAya che. A rIte vizuddhicakra, caMdraprabhasvAmI, jvAlAmAlinI devI, AkAzabIja haiM tathA ga, ma, rU...vagere mAtRkA varNanA nyAsa, jApa, dhyAna vagerethI sAdhaka uttama vaktA, kavi tathA ArogyavAna bane che. sAdhakanuM citta zAMta ane svastha bane che. 50 jaina dhyAna mArga
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ (F) pAMca cakramAM upara jaNAvyA mujaba te te bhagavAnanI ArAdhanA ryA bAda AjJAcakranA jAgaraNa ane zuddhikaraNa mATe prayatna karIe. AjJAcakramAM kendramAM lakhela che. tyAM teno jApa karavAthI pheMkAra maMtrabIjanI siddhi thAya che tathA OMkAramAM pratiSThita paMcaparameSThIno anugraha ApaNane prApta thAya che. AjJAcakranA kendramAM soLamAM zAntinAtha bhagavAna birAje che. temanI zAsana adhiSThAyikA nirvANadevI temanI sevAmAM tyAM birAje che-tevI bhAvanA karavI. zrI zAntinAthAya nama:' A maMtrano AjJAcakramAM jApa karavAthI zAMtinAtha prabhuno anugraha prApta thAya che. temano sevaka budha nAmano graha che. zAMtinAtha prabhunI upAsanAthI budha graha paNa sAdhakane anukULa bane che tathA dhyAna sAdhanAmAM bamaNo utsAha pUro pADe che. ekAgracitte AjJAcakramAM zrI zAMtinAthAya nama:' AvA sphaTikamaya maMtrAkSaronuM avalokana karavAthI nAmanikSepanA mAdhyame zAMtinAtha paramAtmAnuM padastha dhyAna thAya che tathA samosaraNamAM birAjamAna zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM AjJAcakramAM dhyAna karavAthI temanuM rUpastha dhyAna sAdhI zakAya che. tenAthI sAdhakanuM mana zAMta, prazAMta, upazAMta bane che. - haThayoga dvArA jo AjJAcakra vadhu paDatuM sakriya thAya ane bekAbU bane to mANasa bebhAna thAya, vikRta ceSTAo kare, unmAdI bane... ityAdi rIekazana AvI zake che. paraMtu ApaNe je rAjayoganA mAdhyame ahIM SacakranA jAgaraNa vagere mATe prayatna karIe chIe temAM uparokta samasyAne avakAza nathI. zAMta citte nama:'no jApa ane zrI zAMtinAthAya nama:'no jApa tathA padastha dhyAna karavAthI AjJAcakra samyak pramANamAM sakriya ane zuddha bane che. tathA AjJAcakramAM rahela kAra jAgRta thAya to bAkInA pAMca cakro jhaDapathI zuddha thAya che. (G) magajanA sthAnamAM brahmaraMdhranA nIcenA bhAgamAM zUnyacakra Avela che. temAM paripUrNapaNe khIlela adhomukhI sahastradala kamala Avela che. tenA kendramAM padmaprabhasvAmI birAje che. zAsana adhiSThAyikA ayyatAdevI temanI sevAmAM tyAM birAje tevI bhAvanA karavI che. pamaprabhasvAmI sUryasvaranA, agnitattvanA ane sUryagrahanA svAmI che. jyAre AdhyAtmika UrjA khUTe tyAre sAdhaka hAlatAM-cAlatAM, jAgatAM-sUtAM zUnyamanaska bane che. sAdhakanuM mana nIrasa ane virasa bane che. tyAre zUnyacakramAM padmaprabhasvAmI bhagavAnanI A pAmasvAmine nama:' A jApa dvArA upAsanA karavAthI sahastradala kamalaparama AnaMdanuM maMgala dvAra - 11 -
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAMthI amRtano srAva thAya che. te sAdhakane parama tRpti kare che. sAdhakanA zarIra, indriya ane mana paNa atyaMta zAMta bane che. vANI, vicAra, vikalpa ane tamAma AbhAsa paNa chUTI jAya che. zvAsa atyaMta maMda thAya che. ekAMtamAM caitanyamudrAmAM besI `zrI padmapramasvAmine namaH" A akSaronuM ekAgra citte zUnyacakramAM avalokana ka2vAthI nAmanikSepanA mAdhyame padmaprabhasvAmInuM padastha dhyAna thAya che. samosaraNamAM birAjamAna padmaprabhasvAmInuM zUnyacakramAM ekAgra citte avalokana karavAthI temanuM rUpastha dhyAna thAya che. AnA dvArA padmaprabhasvAmInI kRpA prApta thAya che, tathA sAdhakamAM sUrya jevuM teja ane zakti pragaTe che. zUnyacakra A rIte sakriya ane zuddha thavAthI sAdhaka kuMDalinInA jAgaraNa dvArA nirvikalpa upayogarUpe tyAM potAnI beThaka jamAve che. sAdhakano upayoga rAgAdi vibhAva pariNAmothI zUnya bane che. A arthamAM prastuta cakranuM zUnyacakra nAma sArthaka bane che. zUnyacakra samyak prakAre sakriya thavAthI sAdhaka nirbhaya bane che. nakha-zikha sAttvika bane che. sAdhakanA jIvanamAM tAttvika AdhyAtmikatAno prakarSa pAMgare che. zUnyacakranuM dhyAna nIcenA citrane lakSamAM rAkhIne karavuM. zUnyacakra sahasahalA sasthAna guja yAAkuLaH AkAzagAmI samAdhI yukta mahAtapasvI thAya che. cakra zuddha thatAM mana prasanna thAya che, ane cakramAM te-te paramAtmAnA darzana thAya che. A rIte SaTcakramAM te te paramAtmAnuM padastha vagere dhyAna niyamita karavuM. jaina dhyAna mArga 52
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ piMDastha dhyAna piMDa eTale zarIra. dIkSA bAda chadmastha avasthAmAM vicaratA arihaMta paramAtmAnA dehane lakSamAM rAkhIne thatuM dhyAna e piMDastha dhyAna kahevAya. ahIM A dhyAnamAM pravezavA mATe nIce citramAM darzAvela zramaNa bhagavAna mahAvIra mahArAjAnA citrane ekAgratAthI nihALI tenI chabI manamAM aMkita karavAno prayatna karavo. dhyAnanimagna atyaMta nirmaLa ane svastha avasthAmAM prabhu kevA zobhI rahayA che. uparanA citramAM kAussaga dhyAne rahelA prabhune baMdha AMkhe kapALanA bhAgamAM ahobhAvapUrvaka jovAno prayAsa karIe. pUrNa zraddhA sAthe A prayatna karavAthI prabhunA prabhAve A yogamAM ApaNane avazya saphaLatA maLaze. cAlo, zaru karIe manamaMdiramAM ekAgra citte prabhunuM avalokana. vAha ! prabhu ApanI kevI alaukika mukhamudrA che. zAMta, prazAMta, upazAMta dazAmAM Apa vicarI rahyA cho ! ApanA mukhakamaLa upara kevo anupama saumyabhAva ane samAdhirasa chalakAi rahyo che ! deha chatAM dehAtIta dazAmAM vicaravA chatAM jagatanA jIvamAtra pratye maMgala maitrIbhAva, niHsvArtha karuNAbhAva, nirdoSa vAtsalyabhAva ApanA hRdayamAM uchaLI rahela che ! jJAnayoganI parAkASThAe Apa pahoMcyA parama AnaMdanuM maMgala dvAra - 53 -
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ chatAM ajJAnI jIvo pratye hamadardI ApanA romeromamAM chavAyela che ! vItarAgabhAvanI nikaTa vartatI vairAgya pariNatinI parAkASThAe pahoMcavA chatAM rAgI ane mohI jIvo pratye ApanA rUMvADe rUMvADe dayAbhAva ane kAruNyabhAva pratiSThita thayela che !! ghora tapazcaryAmAM Apa zAMtabhAve lIna hovA chatAM rasalapaTa jIvo pratye leza paNa dhikkAra ke tiraskArabhAva ApanA ekapaNa AtmapradezamAM vartato nathI !! bhayaMkara upasarga karanAra pratye paNa prItino dhodha Apa vahAvI rahyA che !! ugra pariSahonI vacce paNa Apa aDola ane abhaya banIne meruparvatanI jema TakI rahyA cho. zUlapANi yakSa, saMgamadeva, kaTapUtanA vyaMtarI, caMDakauzika sarpa, gozAlaka vageree jAlima upasargo ApanA upara ryA chatAM Ape ApanA virATa vAtsalyavartuLamAM e sarveno samAveza ryo !! kAnamAM khIllA ThokanAra pelA govALane paNa Ape udAratAthI mAphI ApI ! vAha ! prabhu vAha ! ApanI sahanazIlatA, kSamA ane udAratAno jagatamAM joTo jaDe tema nathI. o arihaMta ! mArA jIvananuM eka mAtra dhyeya Apa cho. prabhu ! ApanA anaMta guNavaibhavano eka aMza to amane Apo. to ja ame pAmaramAMthI parama banI zakazuM. o ! rAkhane paNa ratana karanArA aciMtya ciMtAmaNi evA pArasamaNi ! ApanI maMgalakArI karuNAno amane sparza thAva, ApanA paramaprabhAve amArI kSudratA, tucchatA, paNatA, daridratA, saMkucitatA, kSullakatA vagere avaguNanA kacarA dUra thAo, ApanI divya dRSTithI amAro vAsanA, lAlasA, bhogatRSNA, AhArasaMjJA, kaSAya paravazatA, viSayAMdhatA, mAyA, irSyA vagere doSonI pIDAmAMthI kAyamI chUTakAro maLo. ApanI saumyatA, sabhyatA, samatA, svasthatA, sahiSNutA, samAdhi, saraLatA, sAdhanA, saMtuSTi, sahajatA, sAttvikatA vagere sadguNa vaibhavane meLavavAnI sAcI jhaMkhanA ane tIvra ruci ApanI amIdRSTithI amArAmAM pragaTo. he paramezvara ! Apa amAro svIkAra karo. ApanAthI judAi have rAkhavI nathI. ApanAmAM abhedabhAve kAyamI dhoraNe bhaLI javuM e ja ekamAtra amAruM dhyeya che. e mATe ame ApanuM dhyAna karIe chIe. ApanA prabhAve amane A yogamAM saphaLatA maLo. 34 zAMti. zAMti... zAMti. vizrAma... banne hAthanI hatheLIne paraspara ghasI dhyAnanI UrjAne hatheLI dvArA moMDhA vagere upara pheravavI, haLavethI AMkha kholI zakAya. jena dhyAna mArga
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ I rUpastha dhyAna (samavasaraNa dhyAna) siMha padmAsanamAM besIne AMkho baMdha karIne nAsAgrabhAge lalATa para athavA hRdaya para tejasvI zveta jhagamagatuM biMdu jovuM. te biMdu svayaM arihaMtanI UrjA che. temAM bhAvathI sthira thavuM ane zvAsa normala rAkhavA, zAMta citte-prasanna mukhamudrAmAM besavuM ane zvAsa sAthe namo arihaMtANaM layamAM sthira thavuM. AMtaradRSTi tejasvI biMdu para rAkhavI ane Doka sIdhI rAkhavI. "he arihaMta paramAtmA ! pragaTa thAo, darzana Apo, ApanA sadehe darzana mATe AMkha tatpara che, mana Atura che. prabhu ! nirmala darzana dIjIe..." nAsAgra bhAga para dekhAtuM tejasvI TapakuM vistRta thai rahayuM che, mukhanA AkA2 jeTaluM vyApaka, atyaMta tejomaya, zveta prabhAmaya AbhAmaMDaLa bane che. AMtaracakSumAM upasthita e AbhAmaMDaLa bhagavAnanuM bhAmaMDaLa che. tenA kendramAM ratnajaDita siMhAsana upara sImaMdhara bhagavAna birAje che. temanA mukha upara saumyatA, maitrI, vAtsalya, kAruNya vagere pavitra bhAvo ubharAya che. | | | | | | | | kakANa ke 1mAM eka tuM jAya parama AnaMdanuM maMgala dvAra - 55 -
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAchaLa citramAM darzAvela siMhAsanastha arihaMtanuM AlaMbana laine samavasaraNamAM birAjamAna arihaMta paramAtmAnuM ahIM darzAvela rUpastha dhyAna karavuM. cAlo, nimnokta paramAtmAnI chabIne lalATapaTTa upara ke hRdayakamaLamAM upasAvavAno prayatna karIne AgaLa vadhIe. zveta bhAmaMDaLa vacce kAMcanavarNamaya siMhAsana upara bhagavAna birAjamAna che. prabhuno jamaNo paga ratnanA pAdapITha upara ane DAbo paga jamaNApaga upara che. temanI AMkhomAM nirvikAritA ubharAya che. mukha para atyaMta mRdutA chavAyela che. samagra zarIramAMthI parama pavitratA, jagatanA jIvo mATe nirdoSa vAtsalya, niHsvArtha karuNA, maMgalamaitrI vagere bhAvo chalakAya che. te bhAvo prabhunA AtmAmAMthI uchaLe che ane saMpUrNa samavasaraNa tenAthI chalakAya che. nIce moTuM-vacce thoDuM nAnuM ane upara tenAthI paNa nAnuM e kramathI cAMdInA traNa chatra zobhe che. bhagavAnanI pAchaLa uparanA bhAgamAM azokavRkSa 1 yojananuM dekhAya che. tenA upara caityavRkSa che. indro cAmara DhALe che. dUrathI bhagavAna dekhAya che. AkAzamAM devaduMdubhi vAge che. divya saMgIta saMbhaLAya che. mAlakauza rAgamAM prabhunI dezanA cAlu che. bhagavAnanI dezanA vairAgya-upazamabhAvanI jananI che. prazamarasa dezanAmAM chavAyela che. samavasaraNanuM vAtAvaraNa AllAdaka che. tyAM traNa gaDha che. pahelo gaDha cAMdIno ane tenA upara sonAnA tejasvI kAMgarA che. bIjo gaDha sonAno che ane ratnanA kAMgarA che. trIjo gaDha ratnano che ane mANekanA kAMgarAthI te kaMDArAyelo che. AvuM bhavya ane divya che samavasaraNanuM darzana. bhagavAna niHsvArtha karuNAthI dezanA ApI rahyA che. karoDo devIdevatA upasthita che. pahelo killo vAhana mATe che, bIjo gaDha pazuothI bharelo che. trIjA gaDhamAM 12 parSadA birAjamAna che. dezanA sAMbhaLatA sApa-noliyo paraspara vera bhUlI gayA che. vAgha-vAcharaDuM bAjumAM beThAM che. garoLI ane mAkhI bAjumAM goThavAyA che. prabhunA sAnidhyamAM vera visarjana karIne vAtsalyanA vartuLamAM sarve jIvI rahela che. AvuM apUrva darzana, divyadarzana, kadApi na joyela vAtAvaraNanuM darzana karIne ApaNo avatAra dhanya thayo. jIvana kRtArtha banyuM. bAra parSadA = cAra parSadA devonI + cAra parSadA devIonI + cAra parSadA sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikAnI hoya che. jaina dhyAna mArga
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ trIjA gaDhamAM ratnajaDita suvarNa siMhAsana upara bhagavAna svayaM beThA che. bhagavAna cAra mukhe dezanA Ape che. bhagavAnanI amIdeSTi samavasaraNanA dareka jIva upara paDe che. ApaNA upara prabhunI amInajara paDavAthI ApaNane aMtaramAM atyaMta dhanyatAno ahesAsa thAya che. paramAtmA jANe ke ApaNane bolAvI rahyA che, teDAvI rahyA che. devalokamAMthI devo utarI samavasaraNa tarapha jAya che. rAjA, senApati, zreSThI, nAgariko, hoMze hoMze harakhathI jANe ke bhagavAnanA teDAne svIkAratA badhA jIvo samavasaraNamAM Ave che. samavasaraNanI bahAra indradhvaja cAra dizAmAM che. dareka indradhvajanI bAjumAM be be vAvaDIo che. vAvaDInI ThaMDaka tathA bhagavAnanA upazamarasanI ThaMDaka, puSpavRSTinI suvAsa tathA bhagavAnanI vizvavatsalatA, maitrI, karuNAnI suvAsathI maghamaghatuM vAtAva2Na atyaMta ojasvI ane tejasvI banI cUkela che. kendramAM bhagavAna birAje che. badhAnI najara bhagavAna upara che. vItarAgabhAvanI poSaka dezanA cAlI rahI che. badhAnA kAna dezanA sAMbhaLavAmAM tatpara che. upazama, vairAgya, ahobhAva, bahumAna, kRtajJatA, samarpaNa, zaraNAgati, bhaktinI vasaMta, apUrva prasannatA, divya AnaMda zrotAomAM dekhAya che. bhagavAnano darabAra soLa zaNagArathI khIlelo che. kudarata ane prakRti potAnA lADalAnuM A rIte sanmAna kare che. pakSapAta vagara, udAratAthI, gaMbhIrapaNe jagatanA sarva jIvonA kalyANanI kAmanA karanAranuM sanmAna karavA mATe prakRti paNa taiyAra che. bhagavAnanA bhavya sAnidhyamAM kAMTAo UMdhA thai gayA che. cha Rtu ekIsAthe khIlI che. paMkhIo bhagavAnane pradakSiNA ApI rahyA che. lIlo ke suko dukALa nathI. jIvone 52spa2 ve2 nathI. bhagavAna cotrIsa atizayathI yukta che. vANInA pAMtrIsa guNathI dharmadezanA chalakAya che. jIvo bahumAnathI ane zraddhAthI AtmaguNonA vikAsa tarapha AgaLa vadhe che. bhagavAnanI dezanAthI mithyAtva jAya, samavasaraNamAM zrAvako zrAmaNyajIvana svIkAravA ullasita thAya che ane ogho laIne nAce che. jIvana mAMgalya anubhave che. vAha, bhagavAna ! ApanA prabhAve ApanA darzana, samavasaraNanA paramaAnaMdanuM maMgala dvAra 57
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ darzana, bhaktonI mahephilavALA darabAranA darzana thavAthI AMkhane TADhaka, hradayane zAMti, AtmapradezamAM rUMvADe rUMvADe apUrva AnaMdanI anubhUti thai rahI che. samavasaraNamAM pAdapITha upara bhagavAnano jamaNo paga che, ApaNe khalela na pahoMce te rIte bhagavAnanA caraNano sparza karIe chIe AhA...hA... aMdaramAM eka romAMca thAya, mAkhaNa karatAM paNa mulAyama caraNa, sparza sAthe sugaMdha uchaLe, karuNA ane maitrI bhAvathI sparza maMgala bane che. prabhu ! ApanA pAvana sparzathI huM dhanya banyo, mAro avatAra saphaLa thayo. AvA bhAvopUrvaka bhagavAnanA jamaNA page mastakathI sparza karIne bhagavAnane vinaMtI karIe ke 'o arihaMta ! huM ApanA zaraNe Avyo chuM. Apa mAro svIkAra karo. huM bhUlyo Apane, mArI ciMtA karanAra arihaMtane anAdithI bhUlyo, mAro A aparAdha mApha karo. mane sApha karo. huM ApanA zaraNe Avyo chuM. huM ApanuM bALaka chuM, nAdAna chuM paNa huM bALaka chuM. Apa jagatamAtA cho. mArA gunAne mApha karo, mAro svIkAra karo. ApanI vimala ane zItala chatrachAyAmAM mane rAkho.' 'he jagatamAtA ! ApanAthI vikhUTo A bALaka Apane meLavavAnI mahenata karavAnA badale saMsAramAM bhaTakyo, AthaDyo, vAsanAnI ane bAhya sukhasAmagrInI bhIkha mAMgato rahyo. eTaluM ja nahi, paraMtu hoTala-klaba-thiyeTaramAM jaine ADA-avaLA kuMDALAmAM paga abhaDAvyA, niMdArasathI jIbha ane kAna abhaDAvyA. vijAtIyanA darzanathI banne AMkhane abhaDAvI. khoTA kAma karIne hAthane paNa abhaDAvyA. mane mApha karo, mApha karo. huM ApanAthI dUra gayo, meM ApanAthI judAi rAkhI. A rIte huM ApanAthI anAdithI vimukha hato. have ApanI kRpAthI ApanI sanmukha thayo chuM. mArI bhUlone mApha karo, mAro svIkAra karo. ApanA darzane mArA haiyAmAM pazcAttApa pragaTyo che. mArI AMkho bhInI thAya che. haiyuM hIbakAM bharIne raDe che, kAraNa ke meM kharekhara Apane bhUlIne moTo aparAdha ryo che. ApanI AjJA rasapUrvaka kacaDI che. ApanA pratye dveSa uchALyo che. mane mApha karo. 'he mAM ! nAdAna ane pAgala chuM chatAM ApanA bALakane Apa svIkAro, bALakane sAMbhaLavAmAM, saMbhALavAmAM vilaMba na karo. have ApanAthI vikhUTA 58 jaina dhyAna mArga
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ nathI paDavuM. have Apano viraha sahana nathI thato. ApanAthI vidAya nathI levI. mArA AMtarika astitvane ane bAhya vyaktitvane ogALavuM che. tArAmAM vilIna ka2vuM che. ame sahu ApanA dAsa chIe.' ApaNe A rIte bhagavAnanA be caraNa pakaDI, mastaka jhukAvI zuddhasAcA bhAvathI pazcAttApanA AMsuthI temanA pagano abhiSeka karIe chIe. ApaNI AMkhamAM pazcAttApanA AMsuo che. hRdayathI jIvananA pApono ekarAra karIe, manathI bhava AlocanA karIe, moTA pApo yAda karIe, bhUlono ekarAra karIe, sva-jAtanI niMdA-garhA karIe. 'o bhagavAna ! ugAro'-evA bhAva sAthe bhagavAnanA caraNamAM mastaka TekavI Confession karIe. 'o vhAlA prabhu ! je pavitra cIja teM mane ApI e badhI cIjane meM nirlajja banIne abhaDAvI, jIvananI cAdara kolasA jevI kALImeza karI, manane masotA jevuM malina ryuM. mane mApha kara. bALakabhAve AlocanA karavA, AtmAnI vizuddhi karavA tathA jIvana soMpavA Avyo chuM. mAre kaMi ja joituM nathI. pAtratA karatAM ghaNuM vadhu te ApyuM che. have tArI pAse mAMgavA nahIM paNa mArI jAtane soMpavA Avyo chuM.' 'huM ApanI thApaNa chuM. Apa mAlika cho. amane svIkAro. jevA chIe tevA Apa amane svIkAro. Apa amArI mAtA cho. ame nAdAna chIe. ApanI AjJA jANI-bujhIne kacaDI che. ApanI sAme mAthuM uMcakyuM che. bahAravaTiyAnI jema baLavo ryo, ApanI sAme jaMge caDhyo. mane mApha karo. bhagavAna ! ame ApanA aparAdhI chatAM paNa ApanA ja bALaka chIe. have mAthuM uMcakavA nahIM paNa mAthuM-mana-jIvana soMpavA AvyA chIe. baLavo karavA nahIM paNa ApanAmAM abhedabhAve bhaLavA AvyA chIe. Apa amane svIkAro.' A pazcAttApanA pariNAma sAthe ApaNe bhagavAnanA caraNamAM beThAM chIe. bhagavAna vAtsalyathI ane karuNAthI jamaNo hAtha ApaNA mastaka u52 pherave che. ApaNane atyaMta zItaLatA anubhavAya che. bhagavAna vItarAgI vAtsalyathI ApaNuM mAthuM UMcuM karI, ApaNA 52 amIvRSTi kare che. teo vAtsalyathI ApaNA mAthe hAtha pherave che ane prasannavadane kahe che-'pharIthI AvuM na karato, mAnavabhava sArthaka karaje, zramaNasaMghamAM paramaAnaMdanuM maMgala dvAra 59
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ Avaje, mohanI bhUlAmaNImAM na aTavAto.' 'vatsa ! rAga-dveSathI, kAma-krodhathI, vAsanA-lAlasAthI kadApi koinI paNa cittavRtti zAMta thatI nathI. pApa-tApa-saMtApano mArga choDI ratnatrayInuM sattva uchALI siddhazilAmAM vahelI take goThavAi jA.' ApaNuM mAthuM bhagavAnanA ghUMTaNa upara pastAvA sAthe tathA AMsu sAthe raheluM che. bhagavAna ApaNane svIkAre che. teno AnaMda che. ApaNe pharIthI bhagavAnane prArthanA karIe chIe ke 'o arihaMta ! have kAyamI dhoraNe Apane soMpAi javuM che, ApanAmAM samAi javuM che, ApanAthI vikhUTA paDavuM nathI, mArUM sarvasva nyocchAvara karavuM che.' bhagavAna kahe che-'vatsa ! zaraNAgati ane samarpaNa dvArA tuM mane soMpAyo che. huM tAro svIkAra karuM chuM, huM tArI rakSA karIza. tane je A zarIra ApyuM che, teno sAdhanAmAM upayoga karaje. zarIrane AjJApAlanamAM joDaje. je khUTe, te ApavAnI mArI javAbadArI. vatsa ! have tArA sthAne jA, paNa mArI AjJAne pALavAnA lakSapUrvaka jIvana jIvaje. 'bharatakSetramAMthI pharI mArI pAse AvavA mATe jIvana jIvaje, mAro saMdezo AtmasAt karaje, paMcaparameSThIne tAruM jIvana banAvaje. pachI tArA mokSanI javAbadArI mArI. tane vidAya ApuM chuM. divya jIvana jIvavAnI taka ApuM chuM. mArAthI tane vikhUTo nathI pADato. AjJApAlana, bhakti, vairAgya, bhAvanA mArga, jApa, dhyAna, kAussaga, tapa-tyAgano mahAyAtrI banaje, ane jhaDapathI mArI pAse AvI siddhazilAmAM pratiSThita thaje.' sImaMdharasvAmI bhagavAna AziSa Ape che. dhIme-dhIme samavasaraNa adRzya thai rahyuM che. divya teja saMkelAi rahyuM che, TapakuM nAsAgranA bhAge dekhAya che. bhagavAnanA ArzIvAda-UrjA lai, aMtarAya vikherI, sattvapUrvaka bhAva nAbhAvita hRdayathI saMkalpa karIne ApaNe svasthAne AvIe chIe. A rIte bhagavAnanI kRpAthI bhagavAnanuM milana/yAtrA roja karavAthI samarpaNa, zraddhA, AjJApAlanano pariNAma jagADIe ane paramAtmapadane prApta karIe. 60 jaina dhyAna mArga
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuM rUpAtIta dhyAnA . karoDarajju sIdhI, hoTha bIDAyelA, jIbha tALavAne aDelI, dAMta ekabIjAne aDe nahIM, AMkha baMdha, banne hAtha caitanyamudrAmAM DhIMcaNa upara rAkhI, zAMta citta prasanna mukhamudrAthI AjJAcakramAM upayogane sthira karI dhImI gatie traNa-cAra UMDA zvAsa levA. ApaNA brahmaraMdhramAMthI anaMtA siddhabhagavaMtanI lAlavarNanI UrjA aMdaramAM praveza karI samagra suSuNNA nADImAM, paryakramAM phelAine zarIramAM dhIme dhIme AgaLa vadhatI te UrjA dArika zarIra, pAMca indriya, mana, kArmaNa zarIramAM vyApta thaI rahela che. AgaLa vadhIne eka eka AtmapradezamAM siddhabhagavaMtanI UrjA pratiSThita thai cukela che. AtmapradezamAM rahela lAla varNanA atyaMta tejasvI siddhabhagavAnanA darzana karIe chIe. ApaNA khovAi gayela, bhUlAi cUkela siddhasvarUpanA darzana karIenamo siddhANaM'-eka eka siddha bhagavaMtane ahobhAvapUrvaka manomana namana karIe. mastakathI mAMDIne TheTha nIcenA bhAga sudhI rahelA dareka siddhabhagavaMtane vaMdana. AjJAcakramAM rahelA siddhabhagavaMtane vaMdana. tenI nIce gaLAmAM rahela 16 pAMkhaDIvALA vizuddhacakrasvarUpa kamaLamAM rahela siddhane namaskAra, chAtInA bhAgamAM rahela, AsapAsamAM rahela dareka siddhabhagavaMtane namaskAra. nIce nAbhinA bhAgamAM rahela maNipuracakra ane tenI AsapAsamAM rahela lAla varNanA atyaMta tejasvI siddhabhagavaMtane praNAma. svAdhiSThAna cakranI AsapAsamAM rahela siddha prabhune vaMdana. mUlAdhAra cakra, paga, sAthaLa, paganuM taLiyuM vagere tamAme bhAgamAM lAlavarNanI UrjA svarUpe padhArelA anaMtA siddhabhagavaMtone praNAma, ApaNA hAthamAM, AMgaLInA TeravAmAM, sarva ThekANe rahelA tamAma siddhabhagavaMtane namaskAra. badhA AtmapradezamAM rahelA badhA siddhabhagavaMto ekasarakhA che. anaMtA siddhabhagavaMta vacce hRdayanA bhAgamAM eka tejasvI jyotamAM jhaLahaLatA eka siddhabhagavaMtanA darzana thAya che. jemaNe nigodamAMthI ApaNane bahAra kADhyA temane uddezIne "namaH siddha' no jApa karavo. parama AnaMdanuM maMgala dhAra - 61 -
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAhatacakranA kendramAM atyaMta jhaLahaLatI jyotimAM rahela upakArI siddhabhagavaMtane ahobhAvapUrvaka namana, 'OM namaHsiddha' ApaNA pratyeka AtmapradezamAM rahelA anantA siddhasvarUpanA darzana karIe, ApaNA ja svarUpanuM A darzana che. 'he siddha prabhu ! amArA khovAyelA siddhasvarUpanA darzananuM Ape mane dAna kyuM ! ananta ananta vaMdanA'-A rIte siddhonA caraNe ApaNA bhAvanI abhivyakti karavI. huM eka hovA chatAM dezyamAna A aneka siddhabhagavaMta rUpe pariNamI jAuM-evA bhAvathI mArA pratyeka Atmapradeza nirmaLa thai rahela che. rAga-dveSanA kacarA baLI rahelA che. hRdayakamaLamAM eka siddhabhagavaMtanI jyota jvAlA svarUpe vyApta thai rahI che. bhaDabhaDatAM agnirUpe jvALA banI cUkela che. A dhyAnAgni AkhA zarIramAM vyApta thAya che. ApaNA zarIranA kacarA baLI rahela che. AtmAmAM rahelA ATha karmanA kacarA baLIne rAkha thai rahela che. 'namo siddhALuM' 'OM namaH siddh'nI UrjA ApaNA samagra AtmapradezamAM lAlavarNarUpe phelAi cukela che. karmanA kacarA baLI rahela che. dhIme dhIme dhyAnAgni zAMta thai rahela che. hRdayakamaLamAM jyota vilIna thai rahela che. pratyeka AtmapradezamAM siddhAtmA samAi cUkelA che. lAlavarNamaya ApaNA samagra AtmadehanA darzana thAya che. je siddhasvarUpanA darzana thAya che. te ja huM chuM. te huM ja chuM. soDahaM no laya zarU thAya che. so'haM...so'haM...so'haM zvAsa letA manamAM 'so' ane zvAsa choDatA 'haM' bolavuM. so - te" te ja huM chuM, te huM ja chuM. te huM - huM dhImA zvAsanA laya sAthe A bhAvane ghUMTIe. 62 eko'haM bahu syAm / jaina dhyAna mArga
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAMta citta, prasanna mukhamudrA, tamAma prakAranI caMcaLatA choDI zAMta banI soDahaM nA layamAM khovAi jaie. have soDahaM zabdane paNa choDIne nAsAgra bhAge dhyAna kendrita karIe, zabda, raTaNa, smaraNa paNa eka vikalpa che. tene paNa ApaNe choDavAno che. siddhANaM' mAM bahuvacana che. anaMtA siddhone namana. "siddha' ekavacana che. AnA dvArA jemaNe mane bahAra kADhyo tene huM yAda karuM chuM. huM siddhazilAe pahocuM tyAre te siddha bhagavaMtano badalo vALI zakuM, RNa utArI zakuM. huM eka chuM paNa aneka svarUpe rahelA anaMta siddho sAthe abhedabhAve pariNamI rahyo chuM. Ama vicAratAM vicAratA jyota jvALA bane, dhyAnano agni pragaTe, ATha karma baLe, rAgAdi vikalpanA taraMgo zamI jAya che. nistaraMga nijatattva anubhavAya che. nistaraMga nijatatva tira : ti OM zAMtiH OM zAMtiH OM zAMtiH | vizrAma | parama AnaMdanuM maMgala dvArA 63.
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ banne hAthanI hatheLI paraspara ghasI dhyAnanI UrjA moDhA upara, banne hAtha-chAtI, be bAhu, sAthaLa, paga upara pheravI haLavethI AMkho kholI zakAya, A svarUpe siddhabhagavaMtanuM dhyAna ATha karmane ane ajJAnane bALI nAMkhe che. dhyAnaagnithI ajJAnadahana tamaso mA jyotirgamaya / A dhyAnathI rAga-dveSa ane ATheya karmanA kacarA baLI gayA che. je arUpI siddhatattva te ja huM chuM 'soDahaM' no laya ane nijasvarUpanuM anusaMdhAna kharekhara adbhuta zAMti Ape che. siddha bhagavAnanI rUpAtIta avasthAnuM ApaNe dhyAna ryuM. kramasa2, paddhatisara dhyAna karatAM karatAM mana sthira thAya che. AgaLa vadhatAM suSumnA nADI pAMca-daza sekanDa mATe sthira thAya che. vANI, vicAra, vikalpa ane AbhAsa paNa chUTI jAya tathA zvAsa chUTI jAya, zAMta thai jAya, tyAre sAcuM dhyAna kahevAya, ekAMtamAM kAyotsarga (kAussagga) mudrAmAM dhyAna thai zake to uttama. 64 jaina dhyAna mArga
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ prabhu rojano 21 kalAkano kAyotsarga karatA hatAM, bapore 12 thI 3 no samaya AhAra, nihAra ane vihArano, bAkInA samayamAM potAne nAmAM lIna. ekAMta, mona, dhyAna ane kAyotsarganA mAdhyamathI prabhu sthira thatA hatA. ApaNe paNa A ja dizA mujaba AMtarika sAdhanAmAM AgaLa vadhavAnuM che. | zarUAtamAM roja aDadho kalAka karavAthI A mArge cAlavAnuM jJAna, ruci, puNya, dhIraja, mAnasika zakti, ekAgratA vagere vadhe che, jyAre ceSTA, ciMtA, smRti, vikalpa, zabda, AkRti chUTI jAya, zvAsa paNa atyaMta maMda ane zAMta thAya, sthira thAya te rUpAtIta avasthAnuM dhyAna che. prAraMbhanA "soDahaM" layane pakaDIne tathA tyArabAda te zAbdika layane paNa choDIne zuddha caitanyasvarUpanuM dhyAna karavuM. parama AnaMdanuM maMgala dvAra 65
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ upasaMhAra anAdikALathI aMkuza bahAra rahela evA manane aMkuzamAM lAvI, kaSAyono nigraha karI, viSayo pratyenI Asakti ghaTADIne tAttvika dhyAna karavAnuM che. A dhyAna karatAM-karatAM kevaLa kalpanAnA bauddhika taraMgo ja UbhA na thAya tenuM khAsa dhyAna rAkhavuM. ApaNA zuddha AtmasvarUpanI prApti e ja ApaNuM aMtima dhyeya che. tenA sAdhanarUpe ja A dhyAnamArga, dhyAnayoga svIkAravAmAM Ave che. AtmAno AnaMda jo dhyAna daramyAna anubhavAya to samajavuM ke A tAttvika dhyAna che. bAkI badhuM prAyaH vyartha che ! basa ! A dhyAnayoganA mAdhyame vahelI take zuddha AtmasvarUpanI prApti thAya, akhaMDa AnaMdamaya, caitanyamaya AtmA anubhavAya, saMsAranI bAhya koi paNa cIja vyartha lAge, tuccha lAge, asAra lAge tathA AtmA ja prAptavya lAge, temAM ja zreyaH anubhavAya ane vahelI take paramapadanI prApti thAya. e ja maMgala bhAvanA... jinAjJA viruddha lakhAyuM hoya to trividhe trividhe micchA mi dukkaDam 66 jaina dhyAna mArga
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ nANaM payAsarga zrI bhuvanabhAnuM padAthI paricaya zreNi prakaIBIka TET NI jainam parivAra SHUBHAY call:98205 30299