Book Title: Kalni Gati
Author(s): Motilal Jethalal Mehta
Publisher: Chotalal Jivandas Shah
Catalog link: https://jainqq.org/explore/023522/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati lekha ke motIlAla jeThAlAla mahetA prakAza ke choTAlAla chavuMNahAsa rAhu Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati Page #3 -------------------------------------------------------------------------- Page #4 -------------------------------------------------------------------------- Page #5 -------------------------------------------------------------------------- Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 00000000000000000000000000000000 kALanI gAMta lekhaka mAtIlAla jeThAlAla mahetA prakAzaka che.TAlAla jIvaNadAsa zAha 0100109200602100029020000000000000 000000000000000000000000000000 III909996399999639I Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ graMtha svAmItvanA sarva haka lekhakane svAdhIna che. AvRtti pahelI prata 10 0 0 kAgadI purUSottama paramANuMda enDa sansanA "labarala lakSamI" prinTIMga presamAM chApyuM. che. rAjakeTa. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA kALane svabhAva sahelAIthI samajI zakAya te nathI. A pustakanA kaI kaI prakaraNa, koI vAMcanArane samajavA muzkela paDaze. e bAbata dhyAnamAM rAkhI agharA viSaye draSTAMtathI sahelA karavA prayatna karyo che. kALane svabhAva samajAvavAmAM, pitAnA anubhava uparAMta koI kaI jagyAe purANenI hakIkata ane navA sAyansanI zodhane upayoga paNa karela che. ke IvAra koI mANasamAM evI lAgaNI utpanna thAya che ke jANe cheDI mInITamAM ghaNA varSonA banAva pitAnI najara AgaLa banI jatA lAge che ane kaI vakhate koIne evI lAgaNI rahe che ke tene vakhata jato nathI, chatAM ghaDIALane kAMTe kahe che ke vakhata cAlyA jAya che. A pramANe lAgaNIthI kALamAM pheraphAra thAya che temAM ghaNA mANaso eka prakAranA kALanI gatithI eTale ghaDIALanA kAMTAthI pitAnA jIvananA Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banAva mApe che. ghaDIALa mAtra eka bhAganA jIvanane vakhata batAve che, tethI te vakhatane bhAga batAve che, ane tethI tene aMgrejI bhASAmAM TAIma-pIsa kahe che. vaLI, ApaNI jagyA mATe paNa evI ja bhUla thAya che. keTalIka vakhate bahu uMDA vicAramAM ApaNe ApaNuM zarIramAM hetA nathI ane bahu sukhanI lAgaNI vakhate ApaNA zarIramAM samAI zakatA nathI. chatAM, vyavahArika TevathI ema mAnIe chIe ke ApaNuM zarIra jevaDA chIe. nizALamAM ane kolejomAM paNa mAtra eka prakArane deza ane eka prakAranA kALanI gati zIkhavavAmAM Ave che. bhULamAM pitAnA zarIrathI bahAra rahelA pradezanI hakIkata ane ItihAsamAM bIjA mANasana jIvana jANavA paDe che. paNa vidyArthInA pitAnA zarIramAM, prANamAM ke manamAM je banAva bane che te zA mATe utpanna thAya che tene pure khulAso nizALenA zikSaNathI maLatuM nathI. nizALamAM padArtha pATha zIkhavavAmAM Ave che te vakhate padArthonA guNa ApaNe idrinA sAdhana dvArA mApavAmAM Ave che. paNa keInuM nAka evuM hoya ke sugaMdha Ave nahi te gulAbanI sugaMdha kevI che te Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 te kahI zake nahiM ane kAi janmathI aMdha hAya te lImaDAnA raMga kevA che te kharAkhara jANI zake nahi, chatAM te kAMika vastue che ane tene iMdriyAnI madada vagara athavA AtmajJAna umerIne jANI zakAya che. A rIta keTaleka aMze dhArmika sapradAyA batAve che. dhArmika saMpradAyAmAM mANasanA svabhAvanA guNadoSa, aMtaHkaraNanI vRttie ane AtmAnA kSetra viSe keTalIka samajaNu ApavAmAM Ave che. chatAM tyAM paNa bhUlanA saMbhava che. prAcIna kALamAM kAi saMpradAya, bhagavAna ApaNI upara keAi jagyAe rahelA che ema manAvatA hatA ane hAlanA kALamAM navA saMpradAya ema samajAve che ke bhagavAna jagatamAM che paNa humaNA nathI; amuka amuka prakAranI kriyA karaze eTale te pachI bhagavAna maLaze. prAcIna kALanA keTalAka vidvAnA bhagavAnanI jagyAnA saMbaMdhamAM bhUla karatA hatA, hAlanA kALanA keTalAka vidvAne bhagavAnanA kALanA saMbaMdhamAM bhUla kare che. je bhagavAna upara che athavA je have pachI maLaze te sAcA bhagavAna nathI. te peAtAnI mAnyatAnA bhagavAna haiAya che. jIvabhAve izvarane vicAra karavA besIe chIe ane jyAre kharAkhara javAba maLatA nathI tyAre ema Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 mAnIe chIe ke satya koIne maLyuM nathI, athavA maLe tema nathI. paNa te samajavA mATe jevI buddhinI jarUra che ane te prApta karavA mATe jeTalA premanI jarUra che te meLavavAno prayatna thatuM nathI. paNa prayatna kevI rIte karavo ? AtmA upara AvaraNa ke ajJAna caDatuM nathI. je vastunI purI jarUrIAta utpanna thaI na hoya tenA upara AvaraNa che ema bhUlathI jaNAya che. je vastu purA prema pUrvaka joIe chIe tenA uparathI AvaraNa khasatuM jatuM hoya ema jaNAya che, tene svabhAva khule thatuM jAya che ane te viSenuM jJAna vadhatuM hoya ema lAge che. kharuM jJAna vadhatuM nathI paNa khoTuM jJAna ghaNIvAra pheravavuM paDe che tethI jJAna vadhe che ema belAya che ane AvaraNa dUra thAya che ema kahevAnI Teva thaI hoya che. tethI khoTuM jJAna dUra karavAnI jarUra che. bhaNeluM bhUlavAnI jarUra che. A bAbata bahu thoDA samaje che. mANasanuM jIvana alpa che temaja mahAna che. dehabhAve vizvamAM te eka nAnA javarUpe cAle che, AtmabhAve te prabhu che, vizva tenAmAM cAle che. dareka Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 kALe je je mahAtmAo thayA che te mANasanI prabhutA pragaTa thAya tevA upAya batAvI gayA che. te prApta karavAmAM kALano niyama nathI. keIne te anubhava tarata thAya che, koIne tarata thatuM nathI. tenuM kAraNa ema nathI ke prabhu upara che athavA bhaviSyamAM che paNa bahu thaDA mANasane tenI kharI jarUra lAge che. je mANasane je kAma karavAmAM bahu prIti hoya che te kAma purU karatAM tene bIjA mANasa karatAM ocho vakhata lAge che. sAcI samajaNa maLI hoya te aMtardazA judA prakAranI thAya che, khoTA praznane khoTA prazna tarIke joI zakAya che ane jyAM prazna utpanna thAya che tyAM ja uttara maLe che athavA bahu sArI dazA hoya te teja vakhate tyAMja uttara maLe che. satsaMga vakhate satsaMga puro thayA pachI karavAnA kAmanI jarUrIAta satano saMga thavA detI nathI. ApaNe amuka kAma amuka divase karavAnuM AjathI nakI karIe te te divase te kAma yAda Avaze. te ApaNA jIvana mATe ApaNe utpanna karele ApaNA kAmane vakhata che. vaLI amuka jagyAe amuka kAma karavAnuM Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hamaNAthI nakI karIe te te jagyAe te kAma yAda Avaze. te ApaNA jIvana mATe ApaNe utpanna kare ApaNuM kAmane pradeza che. badhI jagyAe badhe vakhate bhagavAna maLaze evI draDhatA rAkhI hoya te badhe vakhate badhI jagyAe bhagavAna maLe che. bhagavAna sIvAya bIjA kAmanI jarUrIAta, bhagavAnathI jIvane judA karavA prayatna kare che. jene saMga thayA pachI jenAthI koI divasa judA na thaIe tene saMga thaye kahevAya. saMsAranA saMbaMdha kAyama rahetA nathI. temAM kharA saMbaMdha thato nathI. tethI rAsalIlAmAM jyAre zrI kRSNa gopIone kahyuM ke tame ghera jAo ane pati sevA karo tyAre gopIeAe javAba Ape ke "ame pati sevA karavA khuzI chIe paNa mare nahi e pati Ape te jaMdagI sudhI pati sevA thaI zake, vaLI dareka jame pati phera paDe te eka pativRta rahI zake nahi". nitya vastunI prApti mATe gopIonA jevI utkaMThA joIe. arjunamAM evI utkaMThA nahetI. tene saMghadharma athavA kuladharma upara mAha have, samAjanI mAnyatA pramANe nakI thaela anukuLa dharma ane prati-kula dharmamAM mamatA hatI. tethI tene meha nIkaLe te Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 rastA zrI kRSNe batAye paNa gopIe mAhu cheDIne nitya ane anitya vastune svabhAva samajIne ananya bhAve patinA pati ane sarvAMnA pati pAse AvI hatI. je vastunA saMbaMdha kadI chUTe nahi te vastu teee mAgI hatI. AvI dazAmAM bhaktane sAdhananI zarUAtamAM bhagavAnanA anugraha maLe che ane tenA pariNAme sarvAtmabhAva utpanna thavAthI jevuM jagata pahelAM dekhAtuM hatuM tevuM lAgatuM nathI. saMgha athavA samAja jevuM jagata dekhAya che tevuM sAcuM mAnI cAle che. te dharmomAM AtmajJAna na heAvAthI tenA saMbaMdha kAcA rahe che, tyAM kharA sa.khaMdha thatA nathI ane jIvananA yuddha mATe hamezAM taiyArI rAkhavI paDe che. jIvabhAve AkhuM jagata joi zakAtuM nathI ane jeTaluM dekhAya che teTaluM hamezAM sArUM lAgatuM nathI. thoDuMka game ane thoDuMka na game tyAre bhedabuddhi utpanna thAya che. te vakhate te mANasa peAtAnuM jagata utpanna kare che, vaLI te kevI rIte utpanna thayuM te khakhara paDatI nathI, paNa jyAre e buddhi jAya che tyAre e buddhinuM jagata paNa jatuM rahe che. kharA jagata mATe eka prakAranuM mApa nathI. dareka jagyAe dareka vakhate dareka banAva mATe potAnuM mApa Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 rahe che. te mApa te vakhate maLI zake te jagata e bhagavAnanI lIlA che ema anubhavamAM Avaze, paNa sAdhAraNu svabhAvanA mApathI badhA banAva samajavA jatAM lIlAne madale ApaNA svabhAva dekhAze. hAlanA vakhatamAM sevAdharmanA bahu pracAra thaye che. jyAMsudhI AtmajJAna thayuM na heAya tyAMsudhI kAMi mANase ApaNA karatAM vadhAre vidvAna lAge che ane keAI mANase ApaNA karatAM ochA vidvAna lAge che. kharI sevAmAM, mANasa peAtAnA karatAM vadhAre sadguNavALAnI sevA kare che. tevA bhAvathI sevAnuM rahasya paNa samajAya che. paNa hAla ghaNA mANasA samAjasevAnA sa'pradAyanA jorathI peAtAnAthI ochI buddhivALAnI sevA karI temanI stutithI peAtAne vidvAna mAne che. AvI sthitimAM kharI sevA kai kahevAya te samajavAmAM AvatuM nathI. khATI sevAnA draSTAMte zeAdhavA jazuM te ghaNA maLI raheze, je sevAthI ApaNA AtmA divase divase uMca sthiti prApta karatA jAya te sevA karavAmAM lAbha che. sAmAnya jJAnathI je kanya prApta thAya che te kharUM kanya nathI. kharI pharaja bajAvatI vakhate mANasa peAtAnuM kAma zarU karyAM pahelAM te bhagavAnane arpaNa karI de che Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 ane tenA anugraha mAgIne kAma zarU kare che. Ave bhAva dareka kAmanI zarUAtamAM hoya te bhagavAnanI sevAne vakhata ane vyavahArika kAmane vakhata jude thai zakatA nathI. tyAM kharI rIte kAma nathI paNa sevA che. jyAre Ave! bhAva rAkhI zakAtA nathI ane peAtAnI matalaba kAmanI zarUAtamAM Ave che tyAre qAmane aMte paNa tevIja dazA rahe che. mAtra karmanuM phaLa bhagavAnane arpaNa karavAnuM nathI paNa katRtvabhAva paNa tene aNu karavAnA che. A mAkhata samajavAmAM na AvavAthI ghaNIvAra be traNa pharaja eka vakhate bhegI thAya che ane temAMthI kema nIkaLavuM te sUjhatuM nathI. daivajAti, satyAgraha, AtmabaLa, svarAya vigere samAsika zabda, be zadezanA banelA che. sAcI samajaNa utpanna thaI na heAya tyAre pahelA zade cheADIne khIjA zabdonA artha grahaNa karavA vRtti deADe che. tethI peAtAnI matalabanA artha maLe che; devane badale jAti maLe che, satyane badale Agraha maLe che, AtmAne badale baLa maLe che, svane badale rAjya maLe che. pahelA zabdanA artha maLavAne badale bIjA zabdanA artha maLe tyAre kALanI gati avanI cAlatI dekhAze, Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khoTuM bhaviSya utpanna thaze ane tene aMta jaNAze nahi; paNa pahelA zabdonA artha maLe te jIvanane cheDo jIvananI zarUAtamAM dekhAze. cheDAne samApti kahe che, te samabhAvanI prApti che. samabhAve eka ja vastu maLe che, jyAM jyAM mana jAya che tyAM tyAM samAdhi prApta thAya che, tenA AnaMdarUpa amRtanA rasAsvAdanI AsaktithI jIvana sama-Ata thAya che. A pustakanI aMdaranA viSayo TuMkAmAM anukramaNikAmAM ApelA che. vAMcanArAonI rUcI bhinna bhinna prakAranI hovAthI badhAne saMpUrNa saMtoSa thaze evuM mAnI zakAya nahi topaNa ghaNAne potAnA jIvanamAM upayogI thAya evI zeDIka sUcanA maLI raheze. eka nAnA pustakano lekhaka ethI vadhAre zI AzA rAkhI zake ? pelesa roDa, rAjakoTa. * motIlAla jeThAlAla mahetA. tA. 10-6-31. ' Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA. prakaraNa pAnuM 1. kALanuM mApa ane kALane svabhAva .... 1 mokSanA upAya-kALa viSe mAnyatA-kALanuM mApa -ghaDIyALa, sUrya vigerenA sAdhana-jagyAne kALa -jagyAnI gatithI pheraphAra-lAgaNIne kALa-kaSTane kALa -saMvatanI utpatti-nizALomAM cAlate itihAsa-sauthI pahelAM zuM hatuM?-kalpanAthI kalpa-eka sAthe cAra yuga-upagathI kALamAM thatA pheraphAra-kALanI dizA -sukhane vakhata-kSetrane kALa-mahAkALa-cogIne kALa -premane kALa-jJAnIne kALa-maraNa pachIne kALa-kALa chatavAne upAya. mAnyatA * * * * 45 AtmA zuddha che ke azuddha ?--sAdhuonuM jIvana-jaDa ane cetana-sAyansanI zodhe-kharI sevA-satyAgrahane artha-bhagavAnane artha-satyane artha-sAcI mAnyatA -bhagavAna kyAM che?--vyavahAra ane paramArthabhASAnI muzkelI-boTe "huM" -sAcuM sukha-ajJAnane artha -sAmAjika dharma-traNa prakAranA jJAna-dhyAnane vidhi -zraddhA-saMpradAyanA lAbha ane geralAbha-AtmAnA Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 be mukhya lakSaNa anvaye ane vyatireka-mUrti pUjA -premanuM rahasya-sevakabhAva-mitratA-vAtsalyatA-madhura prema-premavaza bhagavAna. 3. nyUsapepara nyUsapeparane janma-jAhera khabara-navA samAcAra - lokonI lAgaNuM upara AdhAra-jIvanamAM vadhAre ke sudhAre-abhimAnamAM vRddhi adhipationI parataMtratA -vAMcanArAonI dazA-ekAMta ane maunathI thata lAbha-junI vAte navA rUpamAM-gujarAtanA mAsika, pustaka ane lekhake. 4. mAyA .. *** .. *** 125 mAyAnI vyAkhyA-virUddha dharmane samanvaya-mApanA dharma --svapna, suSupti ane jAgrata avasthAmAyAnA bIjA artha--alpabhAve AkhuM mApavAnI Teva-june prazna -bhASAnI muzkelI-tattvamasine artha-vAmanajInuM mApa -azvameghane artha-pitAno deza-nizALanI bhUgoLa -caMcaLa citta-draSTInA doSa-nAradajIe jeelI mAyA -ajune jeelI mAyA-sudAmAe jeelI mAyA -dareka vastunuM pitAnuM mApa-akrurajIe jeelI mAyA -zrI kRSNanuM svarUpa-pattharamAM jJAna ane AnaMda-tenI be prakAranI gati-ajJAna dUra karavAnA upAya. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23. 5. prArabdha . . . . 161 jozInI gaNatrI-prakRtimAM prArabdha-mananI Teva-khetInuM prArabdha-vepAranuM prArabdharAjyanuM prArabdha-pApIne sajA-prArabdha jItavAnA upAya-svapnAnA banAvo -nigraha ke saMyama-AtmajJAnInI saraLatA-eka sAthe ghaNI pharaja-purUSArthI mANasane svabhAva-daradanA upAya -yamarAjA-prakRtine svabhAva-badhI IcchAthI chUTavuM -vidhAtAnI sRSTI-saMsAramAM prArabdha. 6. sudhArA . . . . 195 sAyanse Apela sagavaDa ane agavaDe -brAhmaNonI sattA vakhate sudhArA-kSatriIonI sattA vakhate sudhArA -vepArIonA sudhArA-rAjya ane dharma-mahAtmA gAMdhIjInA janmanuM kAraNa-majuronA saMgha-pramANika sevA-saMdhadharmanI sagavaDa ane agavaDa-haka ane javAbadArI-pese ane strI-prajAnI vRddhithI garIbAI -saMghanI nIti-gurU, rAjA ane nagarazeTha-bhaviSyanA vidvAna-sevAnI dizA-jIvanano hetu-bhaviSyamAM sukha -aMta vagaranuM bhaviSya bhAgamAM sudhAre-kharI samajaNa -sudhArAno aMta-vyavahAra ane paramArtha-pheraphAra e sudhAro nathI-jIvanane hetu-kharuM kartavya-jIvanamukti. 7. mANasa ane rUSI .... .. ... 233 aMgrejI vidyAnA saMskAra-mANasanI utpatti-pRthvInI utpatti-tAMtrika mata-vaidika mata-navA sAyansanI zodha Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 -vIjaLI ane AkarSaNa zUla tejano svabhAva -sUma tejane svabhAva-bharata muninI vAsanA-gIne dekhAtuM tejazrI araviMdanI ga sAdhanA-deva jAtinI AzA-zarIra pheravavAno prayatna-vaidika rUSI munionuM jJAna-be mukhya kriyAo-gInA deza ane kALa -jJAnInA deza ane kALa-bALaka kene?-aMka gaNIta ane bIja gaNita-teja ApanAra sattAno svabhAva -jIva bhagavAnathI jude thaye zI rIte ?-badhI kriyA eka sAthe-samajaNamAM bhUla-purUSanuM saMdarya-AtmanAnInI dazA-kharuM jJAna vadhatuM nathI-satsaMga-guNa draSTI-pUrNamAMthI pUrNa Page #22 -------------------------------------------------------------------------- Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaMgalamAM sAdhuonA samabhAvanI sanidhimAM pazuone svabhAva dUra thAya che ane jagatanA kAyadA Te che. B. 8482-Lakshmi Art, Bombay, 8 (pAnuM 185) Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gAMta. prakaraNa 1 luM. kALanu mApa ane kALanA svabhAva. koi kahe che ke paMcamaAre kaThaNa che mATe A kALamAM kAine mekSa maLe tema nathI. kAi kahe che ke phaLanI AzA rAkhyA vagara eTale niSkAma bhAve karma karatA raheA tA madhu barAbara thai raheze. bhaktimA vA vALA vaLI kAi kahe che ke jIva ane jagata upanna thayA pahelAM bhagavAna hatA. tethI je thayuM che te tenI icchAthI thayu che ane je thaze te tenI icchAthI thaze mATe ApaNuM kanya phakta bhagavAnane zaraNu thavAmAM rahelu che. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. jJAna mArgavALA kahe che ke baMdhana AtmAnA ajJAnathI thayuM che mATe AtmAnA jJAnathI te guTaze. vaLI mahAtmA gAMdhIjI, saraDA jelamAMthI Azrama upara mokalAvelA eka patramAM lakhe che ke A kSaNika dehe zAzvata dharmane sAkSAtkAra saMpUrNa rIte the zakaya nathI. tenI draSTImAM paNa A kSaNika dehe kALa narama lAgatuM nathI. jagatanI racanA jANavAnI IcchA vAraMvAra mANasanA manamAM thayA kare che. jagata kevI rIte utpanna thayuM che, kevI rIte cAle che ane bhaviSyamAM tenuM zuM thaze, e bAbate upara vidvAna purUe vicAra karyA che, kare che ane karaze. chatAM badhAne satya maLI gayuM che ema kahI zakAya nahIM tema keIne nathI maLyuM ema paNa kahI zakAya nahIM. prakRtine laIne A pRthavInA ghaNA mANasanA manamAM jIvananI zarUAtamAM keTalIka peTI mAnyatAo dAkhala thaI jAya che. temAM eka beTI mAnyatA kALanA saMbaMdhamAM che. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanuM mApa. pahelAM mANasanA jovAmAM be vastu Ave che. eka pite ane bIjuM jagata. paNa pote koNa ane jagata kevuM che te tarata tene samajavAmAM AvatuM nathI. te mAne che ke jagatamAM badhuM samAI jAya che paNa te tenuM mAneluM jagata hoya che. tenA mAnelA jagatamAM badhuM samAI jatuM nathI. tyAre jagata kevuM che? jagata jotI vakhate ApaNe ApaNA vicAra jagata upara nAkhIe chIe ke jagatanA padArtha ApaNI draSTI sAthe maLI jaIne ApaNuM aMdara vicAra utpanna kare che ke ApaNI buddhi evI che ke tenAthI satya jANI zakAya ja nahIM? A eka upayogI prazna jagata sAthenA ApaNA saMbaMdhathI utpanna thAya che. jyAre koI navI bAbata samajavAnI jarUra paDe che tyAre je mANaso te bAbata barAbara samajyA hoya temanA jevuM mana taiyAra karavuM paDe che eTaluM ja nahIM paNa navuM jANavAmAM keTalIkavAra junuM tadana bhUlavAnI paNa jarUra paDe che. je jANavA mATe jevI buddhinI jarUra hoya tevI buddhi pahelAM karavI joIe. A upayegI bAbata nathI samajAtI tethI keTalAka Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. mANase keTalIka bAbata mAnatA nathI. dareka vakhate lekanA manamAMthI beTI mAnyatAo dUra karavAmAM te vakhatanA mahAtmAone ghaNI mahenata paDe che ane temane ghaNe vakhata jAya che. ATalI mahenata karyA chatAM bIjA kALe bIjA prakAranA svabhAvavALA mANasanA janmathI, thaI gaelA nizcaya pharIthI navI rIte karavA paDe che. judA judA dharmoe potapotAnI draSTIthI keTalIka upayegI bAbate samajI darzana zAse racyA che, chatAM bIjA kALe janmela keTalAka mANase kahe che ke haju koIne satya maLyuM nathI tethI pharIthI vadhAre AgrahathI te prApta karavAnI jarUra che. paNa vadhAre tapAsa karatAM ema jaNAze ke je mANasa AvuM bele che tene potAne satya maLyuM hotuM nathI. mukhya mukelI e rahe che ke eka mANasa eka jagyAe badhe vakhate rahI zakatuM nathI athavA badhI jagyAe ekaja vakhate rahI zakate nathI. tethI bIjA mANasanA anubhava pitAnA anubhava sAthe. sarakhAvatAM geTALAmAM paDe che. vaLI, dareka vakhate Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanuM mApa. keTalIka khoTI mAnyatA cAlu hoya che, keTalIka dUra thAya che ane keTalIka navI utpanna thAya che. badhAnI badhI bhUle dUra thAya e upAya kaI mahAtmA ke graMthakAra ApI zakatA nathI kAraNa ke satya badhA mANasanI badhI lAgaNIone saMpUrNa rIte saMtoSa Ape tevuM nathI. jagata sAthenA ApaNA saMbaMdhathI eka lAgaNI kALa viSe utpanna thAya che. satya jANavAmAM te vicAra bahu upagI che. kALanuM mApa karavA mATe ApaNe kAMIka sAdhana levuM paDe che. AgalA vakhatamAM jyAre ghaDIALe na hotI tyAre mANaso sUryanA taDakAthI athavA retIthI bharelI zIzIthI athavA rAtre tArAnI jagyA joI vakhata jotA hatA. te vakhatanA nivRtimaya jIvana mATe A sAdhane upayogI hatA paNa hAla tevA sAdhanothI keTalIka pravRti thaI zakatI nathI. tethI vakhata barAbara batAve evI ghaDIALanI jarUra paDI. sUrya, caMdra ane pRthvInI gatithI dIvasa ane rAtrInA anubhava thAya che. tenI gati pramANe ane bIjA grahonI gati pramANe jotiSa zAstra Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. racavAmAM AvyuM che. jAtiSa zAstranA niyama pramANe ghaDIALa racavAmAM AvI che ane ghaDIALa pramANe cetiSa zAstra ane mANasane vyavahAra cAle che. - paNa ghaDIALa je vakhata matAve che te ghaNe bhAge te jagyAnA kharA vakhata hAtA nathI. muMbaimAM sukhaineA vakhata cAle che ane kalakattAmAM kalakattAneA vakhata cAle che. laMDanamAM grInIcane vakhata cAle che ane amerIkAmAM nyuyeAIne vakhata cAle che. tethI laMDanamAM sAMje thatI vAtacIta jyAre AMhI reDIethI sAMbhaLavAnI kAinI icchA thAya che tyAre AMhI lagabhaga pAMca kalAka pachI te yaMtra ughADavuM paDe che. AMhIthI mANasA iMglAMDa jAya che tyAre temane peAtAnI ghaDIALane vakhata pheravavA paDe che. sAmAnya vyavahAra relavenA vakhatathI cAle che paNa jyAre amuka banAvane kharAkhara vakhata jovA hoya tyAre te anAva je jagyAe mancA hAya te jagyAne vakhata gaNatrImAM leveA joie. tethI jyAre keAI jozI keAI mANasanuM bhaviSya athavA tenI janma patrikA jovA mAMDe che tyAre pahelAM Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanuM mApa. te tenA gAmanA vakhata zeAdhI kADhe che. chatAM eka gAmamAM paNa te mANasanA janma je jagyAe thaye hAya te jagyAne vakhata gaNatrImAM levA joie nahI'tara kharU janmaphaLa Avaze nahIM. A khAkhata kharAkhara nathI samajAtI tethI keTalIka janma patrikAe sAcI paDatI nathI. vaLI, jyAre jagyA gatimAM hoya tyAre kALanuM mApa kADhavuM bahu muzkela paDe che. khageALa zAstrIe kahe che ke sUrya ugatA nathI ane AthamatA nathI paNa TrenamAM beThelA mANasAne jema ADa cAlatA lAge che tema ApaNI pRthvI evI rIte phare che ke mANasone sUrya ugatA ane AthamatA lAge che. cadranI kaLAo paNa caMdramAM nathI ane pRthvI paNa pRthvI upara rahelA mANasAne pharatI lAgatI nathI. jema TrenamAM beThela mAkhIne Trena cAlatI lAgatI nathI ane mANasanA mAthA upara jI ne mANasa cAlatuM lAgatuM nathI tema. tethI mANasane jevI gati dekhAya che tevI sAcI mAnI mANasanA vyavahAra cAle che, ane yuropanI bhASAmAM ane AMhInI bhASAmAM ema khelAya che ke sUrya uge che (Sun rises). 7 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. jagyA pramANe banAva pharavA lAge che tenA bIjA paNa thoDAka draSTAMta samajavA jevA che. eka tApa phUTe tyAre te phADanArane tepanA tejane camakAre ane avAja eka vakhate saMbhaLAya che paNa dUra ubhelA mANasane teja paheluM dekhAya che ane avAja pachI saMbhaLAya che. tenuM kAraNa e che ke tejanI gati avAjanI gati karatAM vadhAre utAvaLI heAya che. tevuMja rIte e najIkanA sTezana vacce cAlatI TrenanI sITI, pahelA sTezananA mANasAne khImI thatI lAge che, je sTezane paheAMcavAnI heAya tyAMnA mANuseAne te vadhatI lAge che ane enjInanA DrAivarane te samAna lAge che. vaLI jagyA ane gatinA pheraphArathI keTalAka ulaTA anAva jovAmAM Ave che. jemake dUrathI jovAmAM AvatI kasarata karatI TukaDI joyA pachI kasaratanA mAstaranA zabda sabhaLAya che paNa kharI rIte zabda pahelAM nIkaLe che ane kasarata te zabda pramANe thAya che. vIjaLInuM teja pahelAM dekhAya che ane garjanA pachI saMbhaLAya che paNa vIjaLInI jagyAe te anne banAva eka vakhate bane che. . Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanuM maLyuM. e vIjaLInA dhaDAkAmAM najIkanI vIjaLIne dhaDAke! pahelAM saMbhaLAya che paNa kadAca te dhaDAke dUranI vIjaLInA dhaDAkA pachI utpanna thayA hAya che kAraNa ke tejanI gati zabdanI gati karatAM vadhAre hAya che. je manAva eka jagyAe ubhelA mANasa eka sAthe joi zake che te hUra ubhelA mANasa jude jude vakhate banelA hAya tevI rIte jANe che, athavA pahele anAva chelle anubhavamAM Ave che. ApaNI najIka je banAva bane che tenA vakhata tarata samajAya che paNa ApaNI najIka je vastu hAya te gatimAM hoya athavA ApaNe gatimAM hAie athavA banAva ApaNAthI dUra banatA hAya ane temAM peAtAnI gati heAya tyAre vakhata samajavA muzkela paDe che. ApaNe ekaja vakhate e jagyAe hAjara rahI zaktA nathI, ane upara jaNAvyu tema e jagyAne eka kALa heAtA nathI tethI keTalIka muzkelI ubhI thAya che. hAla sAyansavALA dUranI jagyAnA manAvA tejanI gatithI mApavAne prayatna kare che ane ceAgI leke paNa aMtarAtmAnA tejathI dUranI jagyAe jai tyAMnA banAva jANI zake che. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maLanI gati. jagatamAM koI na hoya ane eka mANasa ekale hoya te te keTale maTe che te kahI zake nahIM tema kaI banAva bane nahIM te kALanI khabara paDe nahIM athavA banAva bane paNa koInA jANavAmAM te na Ave te paNa kALane anubhava thAya nahIM tethI kALanA anubhava mATe draSTAne draSya sAthe saMbaMdha che joIe ane saMbaMdha vakhate draSTAnI gati ane draSyanI gati jANavI joIe. ane mApa vakhate mApavAnI vastu sthIra rahevI joIe, athavA mApamAM gati hoya tae mApa vakhate te sthIra che ema mAnavuM joIe. ghaDIALanA mApathI keTaleka vyavahAra ThIka cAle che ane sekanDa, mInITa, kalAka, divasa, mahIne, varSa vigerenI gaNatrI thaI zake che paNa keTalIka bAbatamAM A mApa kAma AvatuM nathI. duHkhamAM vakhata jate. nathI chatAM ghaDIALane kAMTe pharyA kare che. tethI jaNAze ke lAgaNIthI paNa kALamAM pheraphAra jaNAya che. A bAbata barAbara samajavA mATe eka draSTAMta laIe. ema mAne ke kalAkanA 60 mAIlanI jhaDape cAlatI TrenamAM te Trenane gArDa chellA DabAmAMthI cAlatI Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanuM mApa. Trene TIkITa tapAsavA nIkaLe che. te gArDa kalAkanA 5 mAilanI gatie cAle che tethI jamIna uparathI jonAra mANasanI draSTIe te kalAkanA 65 mAIla jAya che. TIkITa tapAsI te pAA 5 mAilanI gatie peAtAnA DakhA tarapha jAya che, te vakhate jamIna uparathI jonAra mANasanI draSTIe te kalAkanA 55 mAilanI gatie cAle che. AvI rIte tenI gatimAM kalAkanA 10 mAilanA krUra paDe che paNa tene potAne tenI khakhara paDatI nathI. kAraNa ke te peAtAnA kAma mATe Trenane sthIra mAnI zake che. AMhIM peAtAnI lAgaNInA kALa che. lAgaNInA kALane khIjA draSTAMta laie. kAi premI joDuM sAthe besI premanI vAta karatu hAya ane kadAca temane paraNyAne pahelI rAta heAya, te vakhate temane lAge ke kALa jarA thaMbhI jAya te kevuM sArUM. A banAvamAM teAe peAtAnI lAgaNIthI peAtAnA kALa utpanna karyo che ane te kALa te lAgaNI sudhI rahe che. jene savAramAM vahelA uThIne izvara bhajana karavuM hAya te ema mAnatA hAya ke savAra vahelI paDe te kevuM sArUM'. sayAgamAM kALa Ache thatA lAge che ane 11 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. viyogamAM kALa vadhI jatuM lAge che. tethI jyAre koI mANasane ema lAge ke tene vakhata jatuM nathI tyAre ema samajavuM ke tene keI upara prema karatAM AvaData nathI. je kaI saMnyAsIne ema lAge ke tene vakhata jate nathI te ema jANavuM ke tene bhagavAna sAthe saMbaMdha thayo nathI ane tethI jagata sAthe paNa saMbaMdha thaye nathI. | mATe kALanuM mApa ane kALane svabhAva e bane eka bAbata nathI. sUrya, caMdra ane pRthvInI gati uparathI taiyAra karela ghaDIALathI kALanuM mApa sAmAnya rIte levAmAM Ave che ane dUranA grahonI gati tejanA kiraNathI mapAya che. chatAM sUrya, caMdra, pRthvI ke graha utpanna thayA pahelAM tyAM zuM hatuM te te mApathI jANa zakAtuM nathI. jagata utpanna thayuM tyAre te banAva keIe na hoya te te kevI rIte utpanna thayuM che tenI sAcI khabara paDe nahIM. keI banAvane vakhata barAbara mApa hoya tyAre mApanAra te banAvathI judo rahevo joIe ane mApanAra jude rahe tyAre be jAtanA kALa utpanna thAya eka draSyano kALa ane bIje draSTAne kALa. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanuM mApa. draSyane kALa e prakRtine kALa che. badhuM draSya eka sAthe eka vakhate joI zakAtuM nathI tethI mANasa mAtra thoDA kALa mApI te kALathI Akhe kALa samajavAno prayatna kare che. jyAre eka banAvanA kALanA mApathI bIjI gatimAM rahelA bIjA banAvanA kALanuM mApa karavA jaIe chIe tyAre kapIta mApa utpanna thAya che. te mApa vyavahAramAM cAle che. vyavahAramAM paNa je koInI lAgaNI ApaNI lAgaNanI virUdhdha paDe te ApaNI lAgaNI pharI bese che ane teTale vakhata ApaNe kALa paNa judI gatithI cAle che. mAnA peTamAM rahela bALakane, bahAranA bALakanA jevI lAgaNI hoI zake nahIM. ApaNA nava mahInA te tene nava mahInA lAge nahIM. tene tyAM duHkha hoya te nava varSa jevuM lAge ane sukha hoya te nava divasa jevuM lAge, paNa vyavahAra mATe te mAnA peTamAMthI nIkaLe che tyArathI tenAM varSa gaNAya che. - keTalAka banAva mANasa pote utpanna karI zake che ane keTalAka upara tenI sattA cAlatI nathI. je banAva upara tenI sattA cAlatI nathI temAM paNa keTalAka banAva ke je ochI zaktivALA mANasa utpanna 13 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. karI zakatA nathI te vadhAre zaktivALA utpanna karI zake che. jyAM kALane AdhAra mANasa upara rahe che tyAM anubhavane athavA lAgaNIne kALa rahe che. | lAgaNInA kALamAM yAdazaktithI bhUtakALa bane che ane AzAthI bhaviSya kALa bane che. je ApaNI aMdara evI dazA unna thAya ke bhUtakALanA keI banAva yAda rAkhavAnI jarUra na rahe ane bhaviSyanA sukhanI AzAnI jarUra na rahe te ApaNe mATe mAtra ekaja kALa rahe. dareka yuge vyavahAramAM kALanuM je je mApa utpanna thAya che te AkhI vastune zeDa mApathI joI sAcI batAvavA prayatna kare che paNa tethI mAtra kALanuM mApa te vyavahAra puratuM maLe che. tenAthI kALanA svabhAvanI khabara paDatI nathI. jIsasa krAIsTane thaI gayA 1931 varSa thayAM chatAM te pahelAM paNa kALa ane varSonI gaNatrI hatI paNa krIsthIana prajAnuM rAjya A pRthvI upara vadhAre jAmavAthI jIsasa krAIsTanA janma pachIne kALa vyavahAranA upayogamAM levAya che. A dezamAM aMgrejI Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanuM gAyu. - rAjya AvyA pahelAM vikramanA saMvata cAlatA ho ane hajI paNa ghaNe ThekANe tenA upayoga thAya che. tene 1987 varSa thayAM chatAM vikrama rAjAnI pahelAM paNa kALa ane varSonI gaNatrI cAlu hatI. sAmAnya rIte hAla nizALeAnA itihAsathI kA LanuM jJAna zarU thAya che temAM aMgreja vAisarAceAnAM nAma ane temanAM kAma, temanA mAnelA ane karelA sudhArA, te pahelAM isTa InDIA ka`panInuM vepAra mATe AMhIM AvavuM, ane aMgrejI rAjyanI zarUAta, te pahelAM mogala zahenazAhanuM uttara hiMdusthAnamAM rAjya ane dakSiNamAM marAThAonuM rAjya, te pahelAM gherI vaza ane te pahelAM hiMduonAM rAjyA. te pahelAM ema zikhavavAmAM Ave che ke AMhIMnA leAkeA ja galI hatA ane nadI, sUrya, sa` vigerenI pUjA karatA hatA. je itihAsa nizALAmAM zikhavavAmAM Ave che te taddana sAcA nathI ane tadana khATA paNa nathI. aMgrejI sa`skAra ane musalamAnI sa`skAra A dezamAM AvyA pahelAM AMhIMnA leke ja galI na heAtA. AMhI. 15 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DALanI gati. te vakhate rAmAyaNa ane mahAbhAratanA ItihAsa cAlatA hatA. temAM vyavahArika jJAna uparAMta paramArthika jJAna samAeluM che. temAM bahu laDAIonI vAta nathI paNa mANasanA svabhAvanAM varNana che. te vakhate loko nizcita ane dhArmika hatA. dunIAmAM zuM bane che tenI teone bahu ciMtA na hatI paNa pitAnA svabhAvanI aMdara zuM bane che te teo bArIka rIte jotA hatA. ahI jyAre rAmAyaNa ane mahAbhArata jevA abhata graMtha lakhavAvALA kaSImunIo hatA tyAre yuropamAM akSarajJAna rahIta jaMgalI mANasa hatA. tethI teo te vakhatano pitAno ItihAsa ApI zakatA nathI. te vakhate AMhInA mANaso eTalA vidvAna hatA ke hAlamAM thayelI sAyansanI che. jevI zodha karI jIvanane bahirmukha karavuM e temane egya lAgyuM nahotuM. je kApaDanI mIlene badale hAla carakha sAre lAge che te je mANaso sAyansanI zodhathI thatA pApa te vakhate samajI zakyA hatA ane tethI e dizAmAM jeoe lakSa na rAkhyuM tenAmAM keTalI buddhi hevI Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanuM mApa. joIe. A bAbata vadhAre vigatathI mArA pustaka AryonA saMskAra " mAM samajAvelI che. hAlanA vimAnomAM, dharma ane adhama bane prakAranA mANasa besI zake che. rAmAyaNamAM batAvela puSpaka vimAnamAM phakta rAmacaMdrajI ane tenA bhakato besI zakatA hatA. te hAlanA vimAna jevuM nahatuM. teno kharo artha e che ke mAtra pUNyazALI mANasoja udarvagati karI zake che. rAmAyaNa ane mahAbhAratamAM ApelA keTalAka banAva hAlanI draSTIe azakaya lAge che paNa te ItihAsa AtmAnA anubhava samajAvavAnA hetuthI lakhelA hevAthI tenI mukhya bhASA ane purANonI mukhya bhASA e samAdhi bhASA kahevAya che. samAdhi bhASAnI draSTIe te ItihAsa ane purANanA banAvo samajI zakAya tevA che, kAraNa ke samAdhi prApta thayA pahelAM mANasanA svabhAvamAM daivI ane AsurI prakRtinuM je yuddha cAle che tenuM varNana kaI vidvAna mANasa karavA bese te temAMthI rAmAyaNa ane mahAbhArata ane purANanI kathA utpanna thaI zake. kharI rIte rAmAyaNa vAlmIka 17 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. rUSIne samAdhimAM maLyuM hatu. ane mahAbhArata pazu vyAsa munine samAdhimAM maLyuM hatuM. te itihAsa ane purANeAmAM mAtra mANusanA sAmAnya jIvananuM varNana nathI paNa mANasane bhagavAna sAthe kevA sa'kha'dha che, jagata kevIrIte utpanna thayu' che, kevI sthItimAM che ane kayAM tene laya che vigerenuM vaNu na Apelu che. tenA AMhI vistAra thaI zake tema nathI. pRthvInI utpati pahelAM jaLa hetu ema zAstrA kahe che, jaLa pahelAM sUrya, sUrya pahelAM vAyu, te pahelAM AkAza, AkAza pahelAM mana, mana pahelAM tanmAtrA, te pahelAM ahukAra, ahaMkAra pahelAM mahutatva, te pahelAM prakRti, te pahelAM brahma ane brahma pahelAM ? AMhI buddhi aTakI paDe che. prazna pahelAM zu' ? ene atiprazna kahe che kAraNa ke je mApathI khIcha vastunA kALa mApI zakAya che te mApathI brahmane kALa mApI zakAya nahi. jo prazna pahelAM kAMIka hAya te te pahelAM paNa kAMika hAvuM joie, eTaluMja nahi 18 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanuM mApa. paNa te nitya rahe tevuM hovuM joie ane je nitya hAya te hAla nathI ema paNa kahI zakAya nahi. purANAmAM manvaMtare ane kalpa viSe keTalIka hakIkata ApelI che eTaluMja nahi paNa kalpa nA traNa bhAga karelA che tene zrAddha kapa, pAma kapa ane vArAhe kalpa kahe che. jema jIsasa krAisTathI tene kalpa cAle che, vikrama ane zAlivAhanathI temanA saMvata cAle che, tema brAhya kapa, vArAha kapa ane pAddha kalpa e te te vakhatanA rUSIonA janmathI gaNatrInAM varSoM che. teja pramANe jaineAnA savata mahAvIra svAmIthI zarU thAya che ane pArasI ane musalamAnae paNa peAtAnA dhama gurUothI potAnA savata zarU karela che. navuM va paNa hiMdunuM ke musalamAneAnuM ke pArasIonuM ke khristIonuM ekaja dIvase AvatuM nathI. A badhA kalpita kALa che ane vyavahAra mATeja upayeAgI che. A pramANe bhaviSyamAM paNa koi mahAtmA Ave ane tene kalpa cAle te! navAi nathI. 19 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. kalpa vyavahAra pramANe eTale jevI kalpanA karI heAya te pramANe jaNAya che. tevIja rIte purANAmAM judA judA lAkanI kalpanA karela che. luka eTale jovuM. te uparathI leAka zabda thaela che. tethI jenI jevI draSTI tevA tenA leAka ane che. bhegInI draSTImAM bhAgane leAka dekhAya che ane ceAgInI draSTImAM cegane leka dekhAya che. A pramANe peAtAnI draSTIthI peAtAnI jagyA ane che ane peAtAnI kalpanAthI potAnA kALa bane che. jaina dharmomAM paNa kSetra ane kALanI khAkhata 35sUtramAM lakhelI che. je kALa kalapanAthI utpanna thAya che temAM mANasa kALane utpanna kare che, kALa mANasane utpanna karatA nathI. kalpanAmAMthI kALa kevI rIte utpanna thAya che te nIcenA kAraNeAthI jaNAze: nevAthI A kriyA bahA ranI vastumAMthI utpanna thatI nathI paNa jonAranI 20 1. kALanA anubhava ghaNI vastu eka athavA vAra vAra jovAthI thAya che. sAthe Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALane svabhAva. draSTImAMthI utpanna thAya che tethI kALa mANasanA svabhAvamAMthI bane che. 2. ema mAno ke jagatanI badhI kriyA baMdha thaI jAya, badhI ghaLIALe baMdha thaI jAya ane sUrya ane pRthvInI gati paNa baMdha thaI jAya te paNa je mANasanA manamAM vicAra AvyA karaze te vicArathI kALa utpanna thaze. 3. kALanI gaNatrI mATe vicAranI jarUra che. je banI gayuM teja barAbara pharIthI banaze nahi. chatAM je banI gayuM te yAda na rahe te na banyA jevuM che. te yAda karavAnuM kAma mANasanA svabhAvamAM che. banAva pote kahetuM nathI ke huM kayAre banyo. yAdazaktimAM bhUla hoya te te bhUla bhUtakALanA banAva sudhArI zakatA nathI. 4. gaNatanA dAkhalAo manamAM gaNI zakAya che. vAraMvAra gaNAtI rakama yAda na rahe te dAkhalA gaNI zakAya nahi, koI rakama bhUlI javAya che te AvIne kahetI nathI ke mane kema bhUlI gayA. A pramANe gaNItane kALa manamAM utpanna thAya che. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. 5. keIpaNa mANasanI draSTImAM koI paNa vastu amuka vakhata rahe tyAre tene anubhava thAya che. te vakhata daramyAna ghaNA vicAra Ave che. te vicArane paraspara saMbaMdha nathI paNa badhAne draSTA sAthe saMbaMdha che. A saMbaMdha kALathI utpanna thAya che ane te svabhAvanI aMdara rahe che. 6. sAmAnya rIte kALane aMta jaNAto nathI. bahAranA anubhavathI te anaMtatAnI khAtrI thatI nathI tethI kapanAthI tenuM anaMtapaNuM jaNAya che. A badhA pramANethI jaNAze ke mANasanI lAgaNathI mANasane kALa utpanna thAya che. bIjA prANIone temanI lAgaNInA pramANamAM kALa rahe che. mANasanI lAgaNathI utpanna thaela kALa, jyAMsudhI tevI lAgaNI rahe che tyAM sudhI Take che. mANasanI kapanAno kALa paramAtmAne aMta ANavAne samartha nathI paraMtu deha ane ghara viSe abhimAnavALA prANIono saMhAra karavAne samartha che, eTale ke jenI jeTalI kapanA rahe che tene mATe teTale vakhata rahe che. duHkhamAM vakhata bahu lAge che paNa bhagavAna sukharUpa 22 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALane svabhAva. hovAthI mANasanA duHkhano vakhata tene nimeSa mAtra che. TuMkAmAM, IcchAonI zarUAta che ane tene aMta che. AtmAnI zarUAta nathI ane tene aMta nathI. mANasanA amuka hajAra varSa purA thAya tyAre kaliyuga puro thaze ema kahevAya che. te pachI satyAga, dvApara, tretA ema cAra yuganuM caka cAlyA kare che, e pramANe purANuM kahe che. paNa mANasanA varSa kayArathI gaNavA? jIsasa krAIsTanA ke vikramanA saMvata te gaNatrImAM cAle tema nathI. kAraNa ke te pahelAM paNa mANasa hatA. ( purANomAM ema paNa kahevuM che ke satva, raja ane tame A traNa guNe citta viSe pharyA kare che. jyAre mana, buddhi ane IMdrIo satvaguNamAM rahe tyAre satyuga jANave kAraNa ke te vakhate jJAna ane vairAgyamAM rUcI thAya che. jyAre sakAma karma upara rUcI thAya tyAre rajoguNanI vRtivALe tretAyuga jANa ane prANIomAM lebha, asaMtoSa, mAna, daMbha, matsara thAya tyAre rajoguNa ane tame guNa mizrIta dvAparayuga A jANa. jyAre lekamAM kapaTa, mithyAbhASaNa, Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. ALasa, nidrA, hiMsA, du:kha, zAka, meha, bhaya, vigere Ave tyAre tameguNa jemAM mukhya che. evA kaliyuga Avye jANuve. satvaguNI lAgaNIthI jJAna pramANe kALanI dizA nakI thAya che. rajoguNI lAgaNIthI vAsanA pramANe kALanI gati utpanna thAya che, ane tamAguNI lAgaNIthI jIvanI sthItine kALa khaMdhAya che. A traNe guNa sAthe rahe che. keAi vakhate eka guNanuM jora rahe che, kAi vakhate khIjA guNanuM jora rahe che. A uparathI e samajI zakAya che ke ekaja vakhate je je prakRtinA je je mANase hAya che temane mATe te te yuga lAge paDe che. sAdhu purUSA kaliyugamAM paNa satva guNathI potAnA kALanI dizA pheravI satyugane anubhava karI zake che. koi mANasa savAranA prArthInA vakhate bhakta thAya che, apeAre vepArI ke nAkara thAya che, sAMje mALakAne ramADavA pitA thAya che, rAtre pati thAya che tema je vakhate jevI lAgaNI te vakhate tene mATe tenA kALa samajavAnA che. je mahAtmAone vyavahArika sabaMdhanI 24 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALane svabhAva. jarUra nathI paNa jemane nitya paramAtmA sAthe saMbaMdha rahe che tene saMbaMdha pharate nathI. tethI temanI jIMdagImAM keTalAM varSa gayAM ke keTalAM rahyAM che ke yuga cAle che tene hisAba karavAnI temane jarUra rahetI nathI. A uparathI jaNAze ke kALanI gati mANasa pramANe eTale jIva pramANe ane tenI lAgaNI pramANe phare che. tethI te samajavA pahelAM zuM joIe che te nakI karavuM paDaze. jyAre anitya vastu joIe tyAre anitya vastunA kALanI asara thaze ane nitya vastu joIe tyAre nitya vastunA kALanI asara thaze. jeTalA vakhatamAM draSya phare che teTalA vakhatamAM draSTA pharate nathI. tethI te bannene kALa eka nathI. joke jJAna thayA pachI A bheda rahetuM nathI te paNa sAmAnya mANasanA anubhavanA kALane vicAra karavA mATe A bhedanI jarUra che. sUrya uge che, ghaLIALa cAle che, sTezana AvyuM e zabdomAM jema ugavApaNuM, cAlavApaNuM ke AvavApaNuM hotuM nathI chatAM vyavahAra mATe tevI vANune upayoga thAya che, tema AtmA baMdhAya che ane chUTe che e guNa draSTIthI eTale vyavahArika draSTIthI belAya che. 25 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. gaMjIpAnA pAnA badhA phATIne tenA TukaDA thaI gayA pachI tenuM zuM thAya che te kaI jotuM nathI ane javAnI jarUra nathI. tevI ja rIte gaMjIpa banyA pahelAM tenI zI dazA hatI, temAM kevA kAgaLa vaparAyA hatA ane te kAgaLa kevA cIMtharAmAMthI banyA hatA te bAbata paNa kaI jANavAnI mahenata karatuM nathI ane tenI jarUra paNa nathI. tenA upaga vakhate tene kALa zarU thAya che ane upaga puro thaye tene kALa puro thAya che. purUSanA vIryamAMthI ane strInA rajamAMthI nava mahIne bAjIka utpanna thAya che ane bALakamAMthI mANasa thAya che te samajavuM saheluM che kAraNa ke temAM sAmAnya anubhavane kALa che paNa purUSamAM vIrya ane strImAM raja kayAre ane kevI rIte utpanna thAya che ane bannemAM prema kayAre ane kevI rIte utpanna thAya che ane te premane keNa gati Ape che ane gati ApanArane svabhAva kevo che, tene vakhata ke che vigere bAbata samajavI sahelI nathI. nAnI jagyAnA pheraphArane ke nAnI lAgaNInA pheraphArane vicAra sahelAIthI thaI Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALane svabhAva. zake che paNa moTI jagyAnA pheraphArane vicAra ke moTI lAgaNInA pheraphArano vicAra sahelAIthI thaI zakate nathI; bahAranI lAgaNuM jANavI sahelI che paNa jema jema aMdaranI lAgaNI jANavA prayatna thAya che tema tema muzkelI vadhe che. mANasamAM IcchA utpanna thatI ja na hoya te tenA kALanuM paNa kayAM ThekANuM raheta ! IcchAnuM pariNAma jANavuM saheluM che paNa IcchAnuM kAraNa jANavuM saheluM nathI. jagata cAlyA kare che e eka kALa che, ane eTaluM ja satya hoya te vadhAre vicAra karavAnI jarUra nathI. paNa kaI mANasane te jagatane upayoga pacIsa varSa sudhI rahe che, keIne pacAsa varSa sudhI rahe che. koI jamathI aMdhane bIlakula upaga rahetuM nathI. tethI jyAre sAmAnya kALamAM upayegane vicAra umeravAmAM Ave che tyAre kALano svabhAva samaja muzkela paDe che. jevA prakAranI IcchA ane te purI karavA jevA prakAranuM zarIra dhAraNa karyuM hoya te upara te mANasane kALa baMdhAya che. zivAjI mahArAjane hiMduonuM rAjya sthApavAnI IcchA hatI paNa Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. te IcchA tenA jIvanamAM barAbara purI thaI na zakI tethI te purI karavA mATe pharIthI janma ane vakhata levAnI tene jarUra paDe te saMbhava che paNa temanA gurU rAmadAsa svAmIne je Atma jJAnanI IcchA hatI te tene A jIvanamAM purI thaI hatI tethI tene te purI karavA mATe bIjA zarIranI jarUra nahotI. tene zivAjI mahArAje potAnuM rAjya arpaNa karyuM hatuM te paNa te svIkAryuM nahotuM. chatAM jagata cAle che, phare che, bhaviSyamAM tenuM kAMIka thaze paNa je cAle che, phare che, bane che te AkhuM jagata nathI. je AkhuM nathI tene AkhuM mAnavAthI satya maLaze nahi. kALanI jagyA jagatanA eka bhAgamAM rahe che. AkhuM jagata pharatuM nathI tethI AkhA jagatane kALa nathI. ApaNe je jagata joIe chIe te ApaNuM jagata che, te AkhuM jagata nathI. vaLI jagatano anubhava je pramANe mANasa le che te pramANe jagata utpanna thatuM nathI. bALakanA janma vakhate bALaka utpanna thatuM nathI. mubaI jeNe na joyuM heya te muMbaI jAya tyAre muMbaI utpanna thatuM nathI. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALane svabhAva. AtmAno anubhava je vakhate thAya te vakhate AtmA utpanna thatuM nathI. tethI jyAM sudhI AtmAno anubhava thaye na hoya tyAMsudhI be prakArano kALa rahe che. eka draSyano kALa ane bIje draSTAna kALa. te be kALanA svabhAva paNa nIce pramANe jaNAvela sthItimAM pharatA rahe che - 1. jagyAnI sthIti ane lAgaNInI draSyane kALa sthIti. (kALanI sthIti 2. jagyAnI gati ane lAgaNInI gati 3. upaganA 3 prakAra eTale ke artha, kALanI gati kAma ane dharma. ) kALanI dizA 4. mokSane athavA AtmAno upayoga. draSTAno kALa. jagyAnI sAthe mANasane saMbaMdha thAya tyAre je jagyA cAlatI na hoya te samajaNamAM bhUla AvatI nathI paNa be sAthe cAlatI Trena vakhate jyAre jagyAnI gatine mANasa sAthe saMbaMdha thAya che tyAre gatine sAce vakhata jANa muzkela paDe che. e ja pramANe Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati jo ke ApaNe A pRthvI upara rahI pRthvIne sthIra mAnI ApaNA vyavahAra karI zakIe chIe paNa A pRthvI sUryaMnI AsapAsa eka sekaDanA 18 mAilanI jhaDape phare che. tethI jo keAI mANasa A pRthvIthI alaga rahI A pRthvInA svabhAva jue te badhI vastumAM tene cetana jaNAya eTale ke je vastuo ApaNane jaDa lAge che te paNa tene cetana rUpa lAge ane tenI lAgaNI pramANe te kALanI gaNatrI kare. jagyAnA samadha vInA mAtra lAgaNIthI paNa kALanA svabhAva pharatA lAge che te viSe thoDIka hakIkata upara Apela che. te uparAMta, svapnAmAM lAgaNI pharavAthI, ghaNA dIvasanuM kAma thADA samayamAM thaI jatuM lAge che ane uMghamAM 7-8 kalAka kevI rIte jAya che tenI khakhara paDatI nathI kAraNa ke te sukhanI lAgaNInA vakhata che. svapnAmAM jema ApaNI vAsanAthI vastuo anI jAya che tema te te kriyAne jarUra paDatA kALa paNa tevI vAsanAthI khanI jAya che. jyAre lAgaNI uparAMta upayAgane vicAra temAM umerAya che tyAre jAgrata avasthAmAM paNa jevA je 30 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanA svabhAva. mANasaneA purUSA te pramANe tenA vakhata jAya che a eTale paisAnI tRptImAMja jeNe jIvananuM dhyeya rAkhyu hAya evA saTerIA mANasane eka kSaNa paNa te vicAra vagara jAya te gamatu nathI. muMbai jevA zaheramAM rAtre paNa bichAnA pAse te TelIkAna rAkhe che. paNu je sAdhuene paisAmAM mana nathI. temane zera bajAramAM pAMca mIniTa rahevuM bhAre thai paDe che. tevIja rIte navA paraNelA mANasane eTale strIne purUSamAM ane purUSane strImAM eTalu sukha lAge che ke te vakhate eka kSaNa paNa te lAgaNI vagara jAya te temane ThIka lAgatuM nathI paNa sAdhu purUSone AvA vicAramAM rasa na paDavAthI tene saMsArI mANasA sAthe pAMca mIniTa gALavI muzkela paDe che, ane trIjo purUSArtha ke jemAM paropakAra, dezabhakti vigerenA samAveza thAya che temAM paNa je rAjadvArI netA dezanuM bhaluM karavA taiyAra thAya che te jo pramANikapaNe sevA kare te hamezAM nyusa peparamAM kAMika navuM jIvana ghaDAya tevuM lakhANa prasiddha kare che athavA prasiddha thAya evuM icche che ane leAkeAne hamezAM emaja thayA kare ke Aje nyusa peparamAM zuM Avaze ? have zu thaze ? 31 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. vigere. AvA netAone paNa paropakAranA vicAra sivAya eka kSaNa jAya te nakAmI lAge che, chatAM keTalAka mANaso ke jene svabhAva judA prakArane heya te AvI vAtamAM rasa laI zaktA nathI. jIvananA badhA lAbhanI kiMmata mAtra rAjadvArI vicArothI mApI zakAya nahi. pitAnA jIvanamAM phIkI kSaNa jAya che te keIne gamatuM nathI. nyusa pepara vAMcIne temAM ApaNA svabhAvane game tevuM kAMI lakhANa Ave nahi te duHkha thAya che, te duHkha sAthe nyUsapeparanA adhipatine kAMI saMbaMdha nathI. reDIomAM gavAtA gAyanamAMthI koIne te pasaMda na paDe te te sAthe gAnArane kAMI saMbaMdha nathI. tevIja rIte jagatamAM koI banAva keIne pasaMda na Ave tenI sAthe bhagavAnane saMbaMdha nathI. bhagavAnanA rAjyamAM nirapekSa kALa che. tene mahAkALa paNa kahe che. te mahAkALa ja mANasanI vRtithI traNa kALa rUpa bhAse che tethI te mahAkALane anubhava vRtti virodhanI pahelAM maLI zake nahi. 32 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALane svabhAva. vRtti eka bhAgano paricaya Ape che ane tethI draSyane kALa batAve che paNa je satAthI draSya banI rahyuM che te AkhI vastu che. AkhI vastune svabhAva, sAmAnya vRtithI jANI zakAya nahi. ema na kahI zakAya ke AkhI vastu amuka bhAgamAM ja samAI gaI che, athavA amuka vakhateja purI thaI gaI che. mANasa pitAnA nakhamAM ke vALamAM samAI jatuM nathI. nakha ke vALane mANasanuM nAma ApavAmAM AvatuM nathI. mANasanA hAtha, paga, moTuM, peTa, nAka, kAna, jIbha, vigere tapAsavAmAM Ave ane mANasane cIravAmAM Ave te. paNa khare mANasa maLaze nahi. saMsArI vRttiothI gAyana saMbhaLAya che paNa gAvAvALe dekhAtuM nathI. pAramArthika satAnA kALamAM draSTA pahele che ane je pahele che tenAthI pAchaLanuM jagata utpanna thayuM che, temAM raheluM che ane temAMja samAze. te draSTA purUSanuM zarIra mANasa jevuM heya nahi. brAhmaNe eTale brahmajJAna te purUSanA mukhamAMthI nIkaLela che, kSatrIe athavA rakSaNa zakti athavA satva guNa e purUSanA hAthamAMthI. nIkaLelA che. vaizya athavA rajoguNa e purUSanA. 33 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. peTamAMthI nIkaLelA che ane zudrA athavA tameguNu e purUSanA caraNamAMthI nIkaLelA che. caMdra e purUSanuM mana che, sUryAM tenI AMkha che. prANamAMthI vAyu, nAbhimAMthI aMtarIkSa, mastakamAMthI ghuleAka, pagamAMthI bhUleka, kAnamAMthI dizAe thai che. tevIja rIte judA judA leAkanI utpatinI kalpanA veDhanA kALanA rUSIoe karI che. A badhI kalpanAe badhA dharmovALAne badhA prakAre sAcI lAge nahi e sa`bhavIta che, paNa AtmA kALathI atIta che, tethI sAthI pahele che ane je pahelA hAya temAMthI bIjI' utpanna thAya e bAbata samajI zakAya tevI che. vaLI AtmAnA saMbadhathI mIjI vastue jovAmAM Ave tyAre te vastuenA navA a karavA paDe che. paNa jagatamAMthI athavA mANasaMmAMthI AtmA utpanna thaze e vAta samajI zakAya tevI nathI. chatAM sAyansavALA bahAranI kriyAthI ane cegavALA aMdaranI kriyAthI ema mAnatA AvyA che ke jema khIjI vastuonI zeAdha thai zake che tema AtmAnI zeAdha paNa bhaviSyamAM thai zakaze. svarAjavAdI ema mAne che ke svarAja maLyA pachI meAkSane mATe vadhAre sagavaDa thaze. 34 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALane svabhAva. bhaviSyanA vicAramAM draSyanA kALano svabhAva Ave che. te kALanI cekasa gati nathI, kAraNake temAM upagano vicAra samAe rahe che. I. sa. ra931 nI sAlamAM sUryanuM grahaNa thavAnuM hoya te AgaLathI nakI karI zakAya tema che kAraNa ke sUrya, caMdra ane pRthvInI gatinA mApa nIkaLI zake che ane ApaNI draSTIe te mApa pharatA nathI paNa I. sa. 1931 mAM je je banaze te badhuM AgaLathI nakI karI zakAya tema nathI. kAraNa ke te badhuM nakI karavAmAM upagane vicAra AvI jAya che ane upaganA vicAramAM kALane svabhAva te mANasa pratye pharI jAya che. egI loko thoDuMka bhaviSyanuM jIvana kahI zake che paNa temanI badhI bAbato sAcI paDatI nathI. temanI satA temanI zaktinA baMdhAela kSetra upara cAle che. che , sAyansavALA sthaLa tejanI madadathI ane yogIo aMdaranA sUkSma tejanI madadathI bahAranI ane aMdaranI keTalIka kriyAonuM bhaviSya jANI zake che, paNa jyAMsudhI je zaktinI madadathI bahAranuM ane aMdaranuM teja cAle che te zaktine anubhava na thAya tyAMsudhI kharA 35 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati kALanI khabara paDatI nathI. tejathI kALanuM mApa thAya che paNa kALano svabhAva tenAthI anubhavamAM AvatuM nathI. AgalA vakhatamAM keTalAka vidvAne bhagavAnane ApaNI upara batAvatA hatA. hAlanA keTalAka vidvAno tene bhaviSyamAM batAve che. upara kahyuM tema kALano svabhAva lAgaNIthI phare che, lAgaNI upara pramANe phare che ane upayoga bhagavAna tarapha vaLe che tyAre kALano AdhAra bhakti upara rahe che. jagatamAM utpanna thaela vastuo je krama pramANe utpanna thaI hoya te kema te mANasa mATe cAlatuM nathI. eka mANasane pAMca putra hoya ane tene chellA putra upara adhika ne heya te tenA smaraNamAM pAMcamo putra pahelo raheze. mA ane putranA saMbaMdhamAM putra mAne bhUlI jAya to e mA putrane bhUlatI nathI, ane putranA deSa grahaNa karatI nathI. jenA upara ApaNane prema heya tenA deSa ApaNe grahaNa karI zakatA nathI; eTaluM ja nahi paNa ApaNe tene sauthI pahelAM yAda karIe chIe. premamAM kaI vastu pahelI utpanna thaI te jovAtuM nathI paNa kaI vastu upara keTale sneha che te jovAya che. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanA svabhAva. tethI vAtsalya premamAM nirapekSa bhAva kAMika aMze anubhavamAM Ave che. e prema jyAre bhagavAna upara utare che eTale ke jyAre bhakta bhagavAnane mA tarIke mAne che tyAre bALaka jema peAtAnA bhaviSyanI ci'tA cheDe che tema bhakta paNa peAtAnA bhaviSyanI ciMtA cheDe che. bALakanuM rakSaNa karavuM e mAnI pharaja che ane tevA bhAva hoya tyAre bhagavAna paNa te pramANe pratyuttara Ape che, eTale ke bALakanI mAphaka bhakta paNa jo koI vakhata bhUla kare teAe mAnI mAphaka bhagavAna tenA doSa dhyAnamAM lIdhA vagara tenI sabhALa le che. A saMbaMdhamAM jeTalA prema hAya teTalA pramANumAM phaLa nathI kAraNa ke bALakanA premanA pramANamAM mA phaLa ApatI nathI. A saMbaMdhamAM premanuM mApa jovAnuM nathI paNa premaneA prakAra jovAne che. jagatanA niyamananA kAyadA jagatamAMthI utpanna thatA nathI, paNa jIvamAMthI utpanna thAya che. jagata pahelAM utpanna thaela nathI. makAna ijaneranA pahelAM utpanna thatuM nathI. pavananA jhapATAthI ghara paDI jAya che paNa pavananA jhapATAthI paththara ane lAkaDA bhegA 37 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. thaine ghara utpanna thatuM nathI. nATakanA bIjA aMkathI joeluM nATaka kharAbara samajAtuM nathI. tethI jyAre * evuM jagata jovAmAM Ave ke je utpanna karanAranA pahelAM utpanna thayuM na heAya tyAre upayoganA a kharAkhara samajavA joie. jene jagatanA koi bhAga upayegI nathI tenI draSTImAM teTaluM jagata utpanna thayuM nathI. tethI jema dIkarA khApanA vivAha joi zake nahi tema jagatanI utpatine vicAra thaI zake teveA nathI paNa jagatanA upayeganA vicAra thai zake teve che. pahelA vicAramAM kALanA mApane vicAra samAyele che. kALanI gati mATe kAMika mApa levuM joie. mApa lAgaNI ane upayAga pramANe phare che. te vakhate kALanA svabhAvanI khamara paDe che. jyAre prema utpanna thAya che tyAre zuM utpanna thayu che te jANavAnI premI mANasane paravA nathI pazu zu joie che te nakI karavAnI jarUra rahe che. sAmAnya mANasa jagatamAM jevA viSaye dekhe che te pramANe icchA utpanna kare che. ane A draSTIe kA kAraNa bhAva hamezAM niyata lAge che, paNa koi 38 1; Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanA svabhAva. mahAtmAne viSaya joyA chatAM icchA utpanna na thAya teA ema na kahI zakAya ke viSayanuM kAma hamezAM icchA utpanna karavAnuM che. te manAvamAM hamezAMne a pharI jAya che. tejasvI mANasa kA kAraNa bhAva mAnatA nathI eTale ke viSaye mANasane hamezAM dabAvI zake e vAta mAnatA nathI. aMgrejonI athavA dhanavAnenI satA A dezamAMthI kema AchI thAya e bhAkhata sAmAnya mANaseAne gheADA varSoM sudhI sujhatI na heAtI paNa jene AtmA satya tarapha vaLelA heAya tene e vAta muzkela lAgatI nathI. tevIja rIte bhagavAnane sAkSAtkAra ke je sAmAnya mANasane muzkela lAge che te vAtsalya bhAvathI athavA madhura premathI mahAtmAone saraLa lAge che. je kAma karatAM majurane bahu vakhata lAge che te kAma buddhizALI mANasA thoDA vakhatamAM karI zake che. tethI kALanI gati niyata che ema kahI zakAya nahiM. amuka kAma mATe amuka vakhata lAgaveAja joie ema nakI mAnI zakAya nahi. nizcaya ane premathI kALanI gati ane kALanI dizAmAM pheraphAra thAya che. 39 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. bhagavAnanA sAkSAtkAramAM bhagavAna taraphathI kALanI jarUra nathI. te nirapekSa svabhAvavALA che. tenA anugraha adhA mANasa upara kAyama rahe che; paNa je mANasane sAkSAtkAra karave! hAya tene peAtAnA taraphathI peAtAnA svabhAva pramANe vakhata lAge che. sAdhAraNa vastunA upayeAgamAM dUranI vastu ane thADA vakhata pachI maLavAnI vastunI kiMmata rahe che paNa AtmAnA anubhavamAM najIkanI vastu ane hamaNAM je hAya tenI ki'mata rahe che; kAraNa ke te sukha ApI zake che athavA tenuM sukha lai zakAya che. svabhAvathI saMjogA jItavAnA che ane te jItathI kALa paNa jItI zakAya che. niSkAma thayA pahelAMnA karmAMmAM pariNAma pAchaLathI Ave che, niSkAma thayA pachInA karmoMmAM pariNAma zarUAtamAM Ave che. pahelAmAM karmanuM phaLa dekhAya che, bIjI dazAmAM kanuM kAraNa dekhAya che. niSkAmI mahAtmAenI draSTImAM jevuM jagata che tevuM kharAkhara che, jevuM hatuM tevuM kharAkhara hatuM. ane jevuM thaze te kharAkhara thaze. teone je hAya temAM satASa rahe che ane je thaze temAMthI vadhAre sASa levAnA hAtA nathI. 40 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phaLane svabhAva. keTalAka mANasa kahe che ke purUSa baLavAna nathI paNa kALa baLavAna che kAraNa ke ghaNe vakhate mANasa pitAnuM dhAryuM kAma karI zakatA nathI. paNa je sukha mATe vakhata joIe te sukha mATe vakhatanI jarUra paDe che ane jene vakhatanI jarUra paDe che te kALanI satA nIce dabAya che. jene pitAnA sukha mATe koI vastunI ke vakhatanI jarUra nathI tene mATe kALa baLavAna nathI paNa purUSa baLavAna che. koI mANasa zarIra choDe che eTale pAcho thAya che tyAre jaina dharmamAM ema lakhavAno rIvAja che ke paMcama kALa kaThaNa che ane dharama karaze te sukhI thaze ene artha e che ke jenI vRtti AtmA tarapha vaLe che tene mATe A kALa kaThaNa nathI paNa bahu pice che. AvI vRtithI kALanI dizA phare che ane sAcI dizA maLe che. te dizAmAM kALanI gati vina karatI nathI paNa madada kare che. kharI rIte, maraNa pachInuM jIvana, ApaNA sAmAnya kALathI mApI zakAya nahi. te mANasane sukha hoya te ApaNuM so varSa tene se kalAka jevA lAge 41 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. ane duHkha hoya te seTa varSoM se yuga jevA lAge. keTalAka ahu du:khI mANasa potAnuM maraNu tarata Ave evuM bhagavAna pAse mAge che tethI ema jaNAi Ave che ke maraNamAM paNa sukha che. ApaNA jIvanamAM je kALa ApaNe mInITa, kalAka, divasa, varSa vigerethI mApIe chIe te ApaNe kALa che, te khare| kALa nathI. te kALane aMta ApaNA maraNa vakhate Ave che. tethI maraNa pachInI dazAne kALa, maraNa pahelAMnI dazAnA kALathI mApI zakAya nahi. maraNa vakhate eka prakAranA kALanA aMta Ave che. maraNa pachI jevI vAsanA rahe che ane jevA saMskAra heAya che te pramANe jIva peAtAnA kALa pharIthI taiyAra kare che. AtmajJAna thAya ane icchA na rahe te te purI karavAnA vakhata joitA nathI. tethI kALanI jarUra paDatI nathI. kIDAmAMthI bhamarI thAya che e anubhava keTalAka mANasA jANe che. kIDAnA kALa ane bhamarIne kALa e eka nathI. te jIva eka prakAranA cakkaranI gati uparathI utarI khIjA prakAranA cakkaranI gati upara caDe che. 42 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALane svabhAva. jema ApaNA zarIranA aMga judA judA prakAranA hAya che tema kALa paNa judA judA prakAranI gatina hAya che. ghaDIALanI aMdaranA cakkarAnI mAphaka te judI judI gatie phare che. zarIraneA kALa e prANanA kALa nathI. zarIranA nAnA bhAga kapAI jAya teA prANane kAMi thatuM nathI. prANanA kALa e manane kALa nathI. uMghamAM mana cAlatuM nathI paNa prANa cAle che. manane kALa e AtmAne kALa nathI. mananA sa`kalpathI jIva svapnAmAM khIje gAma jAya che, tyAM e traNa dIvasa kAma kare che paNa uThe tyAre potAnA gharamAM peAtAne vakhate uThe che. tethI jaNAi Avaze ke AtmAne mananA saMkalpathI uThatA deza ane kALanI asara thatI nathI. svapnAnA banAve! vISe vadhAre hakIkata pAMcamA prakaraNamAM lakhI che. AtmAnA kALane jaina dharmImAM sva-kALa kahe che. zAka ATalA prakAranA kALa heAvA chatAM, vicAranI TevathI, mANasa eka prakAranA kALamAM guMthAyeleA rahe che. ApaNI samAjamAM eka kahevata che ke bagaDayu teneA dIvasa bagaDayeA, athANuM bagaDayuM tenuM varasa bagaDayu ane bAyaDI bagaDI tene bhava bagaDayA'' 43 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. paNa jene A vastuo joItI nathI tene vakhata bagaDato nathI. AvI bhAvanAothI eka prakAranA kALanA vicAra rahe che ane kALanI kharI gati ke kALanI kharI dizA ane kALane svabhAva samajAtAM nathI. zarIra, prANa, mana ane AtmA e cAra kSetramAMthI je je kSetranuM sukha vadhAre pramANamAM joIe te kSetra mATe te kALa grahaNa kare paDe che. nabaLA vicAra Ave, nabaLAI vadhe tevA karma parANe karavA paDe, te kharUM maraNa che. te dizAmAM pitAne kALa pitAne svAdhIna rahI zakatuM nathI. jJAna ane zakti vadhe evA karmo karavAthI, mANasa badhA prakAranA bhayathI mukta thAya che, kAraNa ke sukha vadhavAthI kALa ke thAya che. tethI kayA karma karavA lAyaka che te jANavA karatAM kevA jJAnathI karma karavA te jANavuM vadhAre jarUranuM che. 44 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa 2 ja mAnyatA keTalAka mANase ema mAne che ke mANasa svabhAvathI pazu jevA che, kAraNa ke tenA aMta:karaNamAM pazunA jevI vRttio che. tethI te dhIre dhIre sudhare che. keTalAka ema mAne che ke mANasa nitya, zuddha, buddha, mukta ane AnaMdamaya che. tenA svabhAvamAM je deSa dekhAya che te aMtaHkaraNanA che, tenA AtmAnA nathI. AtmAnuM svarUpa kALathI atIta heAvAthI, dveSa vakhate paNa te bagaDe nahi, tethI svarUpathI je bagaDatA nathI tene sudhAravAnI jarUra nathI paNa tene peAtAnuM svarUpa samajavAnI jarUra che. pahelI mAnyatA samajavI sahelI che paNa bIjI samajavI sahelI nathI. tenuM kharU' kAraNa e che ke je buddhi vyavahAramAM upayogI thAya che te buddhi svarUpanI samajaNa mATe kAma AvatI nathI. tethI keTalIkavAra 45 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. eka mANasanI vAte bIjA mANase samajI zaktA nathI ane eka yuganI vAto paNa bIjA yuganA mANase samajI zaktA nathI. navA yuganA mANasone navI navI jarUrIyAta pramANe navI navI Teva paDe che ane tethI samajaNa zakitanI hada baMdhAya che. dareka kALe vyavahAra ane paramArthane saMbaMdha barAbara rAkhavAno prayatna thAya che. paNa vyavahAra pharate rahe che tethI te saMbaMdha barAbara rAkhavA mATe je upAya pahelA kALamAM levAmAM AvyA hoya te bIjA kALamAM cAlatA nathI. je keLavaNIthI mANasanA jIvanane hetu samajAya te sAcI keLavaNI kahI zakAya che. paNa AvI keLavaNI kayAre zarU thAya che te kahevuM muzkela che. abhaNa mANasamAM ane nAnI umaranA mANasamAM A vidyA keTalIkavAra jovAmAM Ave che ane moTI umaranA mANasomAM A vidyA keTalIkavAra AvatI nathI. satya kene kahevuM e nakI thaI gayela che ane satyane anubhava thayo hoya tevA mahApurUSe paNa A dezamAM thaI gayA che paNa dareka kALe navI navI 46 Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnyatA. prakRtinA mANase janmatA heAvAthI teja satya te te kALanA mANusene samajAvavA mATe navI paddhatinI jarUra rahe che. tethI ekaja satya samajAvavA mATe ghaNA saMpradAyeA thayA che . ane thaze. chatAM jene satya samajavuM heAya tene keAi mAnyatA laine cAlavuM paDe che. keAi mAnyatA lIdhA vagara pAte mANasa che ke nahi te paNa nakI thaI zakatuM nathI. avyakatanI upAsanA karanAra eTale kAipaNa vAta mAnyA vInA je mANasa satya zeAdhavA nIkaLe che tene ghaNuM du:kha bheAgavavuM paDe che, ema gItAmAM kahelu che. A jagatamAM thai gayelA mahApurUSa jene uttama jIne kahe che temAM zraddhA rAkhavI joie. paNa- mahAtmA kahevA keAne ! vezathI ke camatkArathI A bAbattanA ni ya thaI zakatA nathI. keTalAka garIba mANaso paNa sAdA veza pahere che ane keTalAka anItivALA mANase paNa camatkAra batAvI zake che. vaLI keTalAka sAcA sAdhue paNa sArI TevathI rahe che ane temanA AtmAnI zaktithI keTalAka camatkAra saheja dekhAi Ave che. 47 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. tethI eTaluM mAnI zakAya ke je mANasanA saMbaMdhathI ApaNuM jIvana uMcca sthItimAM Ave te mANasa ApaNe mATe teTale vakhata gurU tarIke mAnI zakAya ane teja pramANe ApaNA jIvanathI je mANasA peAtAnuM jIvana sudhAratA haze te ApaNane gurU kaheze. A uparathI jaDa ane cetana e be zadezanA a paNa samajI zakAze. je vastunA athavA mANasanA saMbaMdhathI ApaNe mATA banIe te ApaNe mATe cetana ane jenA saMbadhamAM AvavAthI ApaNe nAnA banIe ane halakA banIe e jaDa lAgaze. kudratanI kAi vizALa jagyAe jaine mese, parvata upara ke samudra kinAre aisA te tamArA dilamAM mArA jIvananA vicAra Avaze paNa eka halakA vicAravALA mANasa pAse besaze te tame nAnA thatA lAgaze. AvI sthItimAM jaDa e cetana lAge che ane cetana e jaDa lAge che. khAsa karIne tameguNu ApaNane nAnA banAve che tethI te dRSTIthI rajoguNa e cetana che, paNa jene rajoguNu jaDa banAve che temane mATe sattvaguNa e 48 Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnyatA. cetana che ane jene sattvaguNa abhimAnamAM rAkhI jaDa banAve che tene mATe nirabhimAnapaNuM e cetanane mArga che. keTalAka mahAtmAone maraNathI, moTA jIvanane mArga khule te jaNAya che. temane mATe te cetana che. maraNathI jene potAnuM jIvana TuMkuM thaI jatuM lAgatuM heya temane mATe e jaDa bhAva che. tethI satya jJAna mATe e jarUranuM che ke potAnI cAlu mAnyatAo upara ane samAja taraphathI paNa ApaNuM upara naMkhAela mAnyatAo upara pahelAM zaMkAnI najarathI jevuM ane je mAnyatAo pheravavA gya hoya te pheravavI. sAcI mAnyatAne zradhdhA kahe che, khoTI mAnyatAne vahema kahe che. sAcI mAnyatA ghaDavAmAM ane khoTI mAnyatA dUra karavAmAM bIje paNa keTaleka vicAra jarUra che. hAlanA kALamAM thatI sAyansanI aneka jAtanI zodhe, deza paradezanA rAjyataMtramAM thatA pheraphAra, tethI vepAra ane udyogamAM maLatI sagavaDe vigerethI mANa 49 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. sanA jIvanamAM ghaNA pheraphAra thayA che. vepArI buddhivALA ghaNA mANasa kahe che ke eka ThekANe besI Atma ciMtana karavAthI athavA bhUtakALanA jevuM grAmya , jIvana svIkAravAthI sukha maLaze nahi paNa bIjA dezanI mAphaka AMhI paNa vepAra, hunnara, udyoga vadhArI AMhInuM sukha vadhAravuM joIe. A prakAranuM sukha jene joItuM hoya temane mATe A mAnyatA khoTI nathI. te mATe vadhAre vicAra chaThA prakaraNamAM karela che. ' keTalAka kahe che ke bIjAnuM bhaluM karavuM e uttama jIvana che; mANasa paNa bhagavAnanuM rUpa che ane garIba mANasanI sevA karavI e bhagavAnanI sevA karavA barAbara che. paNa A loko bhUlI jAya che ke bhagavAna garIba nathI ane sevA karatI vakhate sevA karanAra - mANasa garIba mANasane bhagavAna rUpe ghaNIvAra joI zakatA nathI. jema pati maLyA vagara pati sevA thaI zake nahi tema bhagavAna maLyA vagara athavA pitAnI aMdara bhagavadbhAva AvyA vagara bhagavAnanI sevA thaI zake nahi. jyAM sudhI bhagavAnamAM saMsAra joI zakAze nahi tyAMsudhI saMsAramAM bhagavAna maLI zakaze nahi. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnyatA. vaLI bIjAnuM kalyANa karavA mATe ghaNIvAra ApaNe halakA bhAvamAM utaravuM paDe che, temanI halakI mAgaNIone saMtoSa Apavo paDe che ane tevI dazAmAM dhyAna na rahe te pitAnI uMcI dazA chuTI jAya che. tenAthI bIjAnI halakI vRttione saMtoSa thAya che paNa tene uMcA saMskAra ApI caDAvI zakAtuM nathI. jagatanA mahApurUSa, halakI sthItimAM rahelA mANasane uMcI dazAmAM caDAvavAmAM kharI sevA samajyA che. tevI sevA mATe sevA karanAramAM kAyama uMcA bhAva rahe joIe. sevA jema zarIrathI thAya che tema vANI ane manathI paNa thAya che. mana ane vANIne zarIranI sevAmAM laI javA karatAM zarIra, vANI ane manane AtmAnI sevAmAM vAparavA e kharI sevA che. eka mahAtmAe eka vakhata keTalAka dukALamAM pIDAtA mANasone joyAM ane dayA AvavAthI, keInI pAsethI moTI rakama uchInI laI garIbanI sevA karavI zarU karI. tenA pariNAme garIbonI saMkhyA vadhI ane mahAtmA potAnuM deNuM daI na zakavAthI ciMtAmAM rahevA lAgyA. 51 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati bIjA eka mahAtmAe peAtAnA e ziSyAne paraNavAnI rajA ApI. thADA vakhatamAM temanA dehanA a'ta AvyA ane temanI vidhavA strIo gurU pAse peAtAnA duHkha rAvA lAgI. AtmAne mAge caDayA pachI je ziSyA sakAma bhAvathI gurU sevA kare che ane je gurU evA lAbha ApavA prayatna kare che te ane sAcA mA` cuke che. kharI rIte teoe samAjane uMcA saMskAra ApI caDAvavI joie paNa samAjane halakA lAbha joie te mATe pete halakA bhAvamAM utaravuM na joie. jagatamAM parANe bhagavAna jovAnI Teva karavI joie nahi. tevI TevathI mANasa prakRtinA kSetramAM Ave che ane parAdhIna bane che. te bAbata vadhAre vistArathI pAMcamA prakaraNamAM samajAvela che. ApaNI aMdaranI dazAmAM bhagavadbhAva haze teA prayatna vagara jagata bhagavAna rUpe dekhI zakAze. mahApurUSA jIvanamAM sukha ane sauMdarya jue che, jIvanamAM sukha ane sAda zeqhatA nathI. vaLI hAlanA vakhatamAM sukha mATe satyAgrahana para Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnyA. na dharma utpanna thaela che tene aMge keTalIka navI mAnyatA utpanna thaI che. koI mAnyatA grahaNa karavI sahelI che paNa kaI mAnyatAmAMthI bhUle kADhI dUra karavI e saheluM nathI. AgalA vakhatamAM satyAgraha thata hato paNa hAla tene je artha thAya che te te vakhate thatuM na hatuM. prahAda ane sudhanvAnA satyAgraha satya jANyA pachI thayA hatA. satya jANyA pachI satyanA rakSaNa mATe je satyAgraha thAya temAM ane satya meLavavA mATe je satyAgraha thAya temAM phera rahe che. prahAdanA satyAgraha vakhate hiraNyakazipunA julama prahAdane asara karI zakatA na hatA kAraNa ke prahAra badhe prabhune joI zakatA hatA eTale ke duHkha ApanArane paNa prabhurUpe te jotA hatA tethI tenA upara duHkhanI asara thatI nahotI. kaI kahe che ke A deza upara ATaluM duHkha paDe che tethI prabhu jagatamAM nathI paNa je hetu mATe satyAgrahanuM duHkha ApavAmAM Ave che te duHkhathI te hetu siddha thAya che. prabhu meLavavA mATe dukha sahana thAya te prabhu maLe, garIbAI dUra karavA mATe duHkha sahana thAya te garIbAI dUra thAya. paNa garIbAI 53 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. - dUra karavA mATe badhA dezamAM kAmadAronI je haDatAle paDe che tene satyAgraha nAma ApavuM e khoTA arthamAM te zabdano upayoga che. - hAla je satyAgraha thAya che temAM satya maLe tema nathI paNa satyanI dizA maLe tema che. koMdhI mANasanI sAme kedha vAparavAthI jagatamAM kedhanuM pramANa vadhe che ane AkhI mANasa jAtanA sukhane vicAra karatAM te rIte dukha ochuM thatuM nathI paNa kodha ane lebha sAme prema vAparavAthI AsurI prakRtinuM jora narama thAya che. satyAgrahano A mukhya siddhAMta che. te sAdhana pitAne svabhAva sudhAravAne mATe athavA samAjano svabhAva sudhAravA mATe vAparavuM joIe. mAtra garIbAI dura karavA mATe vAparavAmAM Ave, mAtra pariNAma tarapha draSTI rahe ane pitAnA dhAravA pramANe phaLa Ave nahi tyAre garIba mANasamAM vadhAre kedha utpanna thAya che. jJAna vagara saMyama rahI zakatuM nathI. ema kahevAya che ke bAraDolInA satyAgrahamAM satyAgrahIone bhagavAna mAnyA. paNa bhUtakALamAM 54 Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnyatA. je je mahAtmAone bhagavAna maLyA che temanI dazA kAMika judA prakAranI hatI. kharI rIte AvA satyAgrahathI thoDIka zakti vadhe che, AsurI prakRtinuM jora kAMIka ochuM thAya che ane rAgadveSa utpanna na thAya teA saMtyanI sAcI dizA maLe che. je maLyA pachI kAMi meLavavAnuM na rahe te maLe tyAre bhagavAna maLyA kahevAya. satya samajavuM muzkela nathI paNa mANasanuM mAneluM satya samajavuM suzkela che. kharU' satya kALathI atIta che. te zeAdhanI zarUAtamAM maLI zake tevuM che. paNa mANasanuM mAnelu satya kALane AdhIna heAvAthI, hajAro varSa sudhI thatI laDAione aMte paNa maLatu nathI, ane aMte je maLe che te zarUAtathI rahelu hAya te maLe che. keAi ema mAne che ke sAyansanI navI navI zeAdhe. thayAM kare che ane bhaviSyamAM zu' nahi ane te kahI zakAya tema nathI tethI hAla kAi mAnyatA nakI karI levI e ThIka nathI. AvI aceAkasa mAnyatAnI asara e thai che ke sudhArA eTale " laDAi ane zAMti banne mATe taiyArI rAkhavI ane je jJAnathI viSaya sukha vadhe teneja jJAna mAnavuM. DAravInanA mata pramANe 55 "" Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. mANasa vAMdarAmAMthI AvelA che ane have jyAre mANasanuM zarIra badalAIne bIjuM je kAMI Avaze te sArUM Avaze tethI kaMI mAnyatA AgaLathI nakI karavAnI jarUra nathI. paNa yurepamAM jyAre pazu jevA mANaso hatA tyAre hiMdusthAnamAM rUSI munIone jamAno hato. tyAM jyAre strIo ane majurane vepAra cAlatuM hatuM. tyAre AMhI sItA, drapadI, tArA ane damayaMtI jevA strIratna hatA ane vAlIo keLI prabhu kRpAthI vAlamIka rUSI thaIne rAmAyaNa jevA addabhUta graMtha taiyAra karI zakayA hatA. tethI navuM badhuM sAruM ke junuM badhuM kharAba ema kahI zakAya nahi. je mANasa barAbara vicAra karI zakatA nathI teo yuga dharmane vaza thAya che ane keTalIka beTI mAnyatAone sAcI mAne che. mahAtmA gAMdhIjI jevAnI AtmakathA athavA satyanA prayogonI kathA paNa haju purI thaI nathI tethI keTalAka ema mAne che ke satya haju jagatamAM Avela nathI. zrI araviMda ane bIjA paNa keTalAka sArA manAtA mahApurU paNa ema mAne che ke rUSI munIonA vakhatamAM Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnyatA. satyanI purI zeAdha thai nahAtI tethI pharIthI te zeAdhavAnI jarUra che. paNa satya kahevuM kene ! te khAkhata jyAMsudhI nakI nahi thAya tyAMsudhI vAraMvAra jIvana pheravavAthI kAMi phaLa maLaze nahi. je vastu prApta thayAthI satya maLyuM kahevAya te zI che te pahelAM samajavuM joie. satya mATe ghaNA prakAranI mAnyatAe cAlI rahI che ane cAlaze. mahApurUSA kahI gayA che ke satya traNe kALamAM satya rahevuM joie ane je traNe kALamAM hAjara hAya te traNe kALamAM maLI zake tevuM paNa hAya. te paramAtmA che. ATalI hakIkata pahelAM mAnavI joie paNa kAi kaheze ke e paNa zA mATe mAnavuM? zu e mAnavAthI peTa bharAya che ? paNa peTa bharavA mATe judA prakAranI mAnyatA joie. AtmajJAnathI je phaLa maLavAnuM hoya te maLe che. mATe pahelAM zuM joIe chIe te nakI karavuM joie, te budhdhinuM kAma che. jyAMsudhI eka vastu meLavavAnuM nakI na thAya tyAMsudhI mana aneka vastumAM bhame che. 57 Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. navI navI zemAM ramatA manane ema lAge che ke Atma sAkSAtkAra mATe paNa navI zodha thaze mATe junI mAnyatAonI jarUra nathI. paNa vidvAna mANasa navI ke junI zodhano vicAra karatA nathI paNa sAcI mAnyatAne vicAra kare che. ApaNe aMtarAtmA uttama sthItimAM hoya tyAre te dazAno je anubhava thAya te badhA yugamAM kiMmatI manAya che. A anubhavanI kiMmata na hoya te jJAnane kAMI artha nathI. - svataMtratAthI vicAra kara hoya tyAre paNa AtmAnA kSetranA keTalAka anubhava sAcA che ema mAnavuM joIe. AvI mAnyatA svIkAryA vInA jJAna maLaze nahi. AgaLanA mANasoe Atma sAkSAtkAra mATe je upAya mAnelA che te badhA vahema che ane koIne satya maLyuM nathI athavA A kSaNika deha zAtravata dharmane sAkSAtkAra thaI zake nahi ema mAnavAmAM lAbha nathI. rUSI munIo ema kahI gayA che ke bhagavAnanI prApti mATe je sAdhana upayogamAM levAmAM Ave che te karatAM bhagavAna mATe je premanI jarUra che te samajavAnI vadhAre jarUra che. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnyatA. Astika mANase ema mAne che ke bhagavAnanA saMbaMdhathI mANasa sukhI, jJAnI ane amara thAya che. ATalI khAkhata zraddhAthI svIkAravI e kheATI mAnyatA nathI. AvI zraddhAthI ghaNA Astika mANase sukhI thayA che. paNa bhagavAna zabdanA artha judA judA vidvAne judI judI rIte kare che. mATe samajanArane bhagavAna zabdathI keTalI samajaNa Ave che te pahelAM tapAsavuM joie. jyAre bhagavAna zabdathI badhI samajaNa AvI jAya ane bIjuM kAMi samajavAnI jarUra na rahe tyAre bhagavAna zabdanA artha purA samajAyA kahevAya. bhagavAna zabda pahelI vakhata jeNe vAparyo tyAre te zabdamAM je Apa tene maLele hAya te eya maLe tyAre mAnavuM ke bhagavAna zabdaneA artha samajAye. A artha samajavAmAM AgalA vakhatamAM paNa keTalIka bhUle thatI hatI. je mANasa te artha kharAkhara samajI zakatA nahAtA te kahetA ke bhagavAna ApaNI upara rahelA svargamAM che ane e mAnyatAthI iMdra eTale megharAjA, sU, jala, varUNa, agni vagerenI upAsanA karatA hatA. 59 Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. hAlanA karmamArgavALA bhagavAnane upara mAnavAne badale jagatamAMthI maLI zake tevA mAne che paNa teo bIjI bhUla e kare che ke bhagavAna bhaviSyamAM rahelA che ane samAje mAnelA amuka sArA kAma karavAthI bhagavAna maLI raheze. AgaLanA mANaso bhagavAnanI jagyA saMbaMdhamAM bhUla karatA hatA. hAlanI pravRttimAM paDelA ghaNA mANase bhagavAnanA kALanA saMbaMdhamAM bhUla kare che. bhagavAna bhaviSyamAM nathI. te pariNAmanuM pariNAma nathI paNa kAraNanuM kAraNa che. badhe vakhate vyavahAra ane paramArthanI ekatA karavAnI muzkelI rahe che. jemAM vyavahArane pradhAna pade mUke che teo paramArtha saMbaMdhamAM gaMbhIra bhUla kare che ane bhagavAna zabdano artha paNa samajI zakatA nathI ane jeo paramArthane mukhya gaNe che teo jagata ane jagatanA vyavahAranI niMdAne vakhata maLe te cUkatA nathI. A muzkelI cAlI Ave che ane bhaviSyamAM paNa cAlu raheze. jemAM samAjanA baMdhana manuSya upara nAkhavAthI manuSya svataMtra thaI zakate nathI tema kharI svataMtratA samajyA vagara manuSya samAja tarapha joIe tevuM vartana rAkhI zakatuM nathI. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnyatA. samabhAva vagara rAgadveSa ja nathI ane rAgadveSa gayA vagara je mANase satyAgrahamAM joDAya che te temAM lAMbe vakhata rahI zakatA nathI. teone mArAmArI game che athavA pitAnI IcchA purI na thAya eTale pitAne dveSa aMdara aMdara bIjA satyAgrahIo pratye vApare che. badhA dharmomAM sarvAtmabhAva athavA bIjA pratye samabhAvanI jarUra mAnelI che paNa te samabhAva, rAgadveSa choDayA vinA AvI zakatuM nathI. samAjamAM kaI mANasane rAgadveSa choDavAnI anukuLatA maLe che paNa ghaNAne rAgadveSa vadhAravAnI anukuLatA maLe che. A kAraNane laIne vyavahAra ane paramArthanI ekatA karavI muzkela paDe che. chatAM jyAM sudhI te kAma nahi thAya tyAMsudhI puruM jJAna thayuM che ema kahI zakAya nahi. tene mATe badhA mANasa mATe badhe vakhate kAma Ave evA niyama ghaDI zakAtA nathI. dareka mANase pitAnA saMjogono vicAra karI, jyAre be traNa pharaje eka sAthe AvI paDe tyAre bane tyAM sudhI uMcI pharaje svIkArIne cAlavuM e mArga mahApurUSe banAvI gayA che. e vAta bhUlI javI na joIe ke svabhAvathI saMjogo jItavAnA che. te mahAbhAratanuM yuddha A kurukSetra Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - kALanI gati. eTale vyavahAramAM karavAnuM che. jene vyavahAranuM sukha pahelAM joIe chIe te pitAnA saMjoge jItI zakaze nahi paNa jene bIjAne sukha ApavAnI vRtti rahe che athavA bIjAne duHkha ApyA vinA pitAnuM sukha levAnI IcchA rahe che te pitAnA svabhAvathI pitAnA saMjogo jItI zakaze. ApaNA jIvanamAM ApaNe zuM joIe chIe te nakI karavAnI pahelI jarUra che. jyAM sudhI apa sukhamAM vRtti raheze tyAMsudhI saMge jItI zakAze nahi e bAbata eTalI badhIvAra sArA pustako ane mahAtmAonI vANIo dvArA samajAvavAmAM Ave che ke te viSe vadhAre kahevAnI jarUra rahetI nathI. bhagavAna e AkhI vastu che, ane AkhI vastu bIjI koI jagyAe rahelI che athavA bhaviSyamAM maLaze ema mAnavuM e bhUla che. tethI jagata kevuM hatuM ane kevuM thaze tene vicAra karavA karatAM jagata kevuM che tene vicAra bahu upayogI che. jagata kevuM che te samajyA vagara tene sudhAravA jatAM tene bagADavA jevuM thAya che. jevuM jagata che temAM ApaNane pitAne na samajAyuM Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnyatA, hoya tevuM tattva pahelAM zedhI kADhI te jANavAno prayatna kara joIe. te tattva pitAne AtmA che. te jANyA pachI jagatamAM kAMI deSa lAgaze nahi, kAraNa ke jene ajJAna dazAmAM jagata kahe che te ja vastu jJAna dazAmAM jagata tarIke judI lAgatI nathI. AMhI bhASAnI muzkelI jaNAI Ave che. ajJAna dazAmAM je arthamAM je zabda vAparavAmAM Ave che te zabda, jJAna dazAmAM maLatA navA artha mATe kAma AvI zakatA nathI. tethI jJAna dazAnA artha samajAvavA mATe keTalAka mahAtmAe navA zabda vApare che. te zabdothI temanA zi ane evI dazAmAM rahelA bIjA mANasone phAyado thAya che. paNa samAjane e zabdo kAma AvatA nathI. samAjane potAnA zabdomAM navA artha joIe chIe ane te kAma barAbara banI zakatuM nathI. tethI, Izvara eka che chatAM dharmane nAme judA judA saMpradAye nakAmAM laDI mare che. samAjanA mANasoe jJAnanI bhASA samajavAnI ane navA prakAranA vicAranI Teva pADavI joIe. AkhuM jagata cinmaya ane AnaMdamaya che, paNa sAmAnya mANasanA anubhavamAM asat, jaDa ane Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. * du:kha dekhAya che. temAM mukhya bhUla e thAya ke dUrabInamAMthI jeTalu jagata je vakhate dekhAya che teTaluM sAcuM manAya che ane tene jagatanA bIjA bhAga sAthe saMbaMdha nathI ema manAya che. te ajJAna athavA mAyA che. satya samajavA mATe A dazA pheravavI paDaze. sAcA prazna utpanna thaze te sAcA uttara maLaze. je jagyAe prazna che tyAMja uttara che. durabInamAMthI dekhAtuM jagata evuM kema dekhAya che e praznanA uttara teja jagyAe che. sAmAnya draSTIthI dekhAtA virUddha svabhAva, te draSTI dUra thatAM virUddha rahetA nathI. te 66 sAmAnya jIvanamAM jene mANasa huM' kahe che te durabInamAMthI joele "huM" che. te "huM" jJAna dazAmAM rahete nathI. A vAta anubhavI mANase barAbara samajI zake che. tevIja rIte sAmAnya bhASAnA zabdonA khaMdhA artha jJAnanI dazAmAM pharI jAya che. AtmAnA kSetra mATe jyAMsudhI bhAva athavA rasa utpanna nahi thAya tyAMsudhI te kSetranA dha ane tenA artha samajAze nahiM. A kSetramAM AkhuM samalTI jIvana eka sAthe cAlatuM hamezAM najara AgaLa rahe che ane te 64 Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnyatA draSTIthI bahAranI vastuonI kiMmata aMkAya che. AvI draSTI prApta karavA mATe Teva pADavI joIe. jeo jagatamAM sukha ane saMdarya joI zakatA nathI paNa duHkha ane dIlagIrI jue che te kharUM jagata joI zakatA nathI. temanuM je eluM jagata e AkhuM jagata nathI. te temanuM mAneluM jagata che. je jJAnathI ochI vastu dekhAya che te jJAnathI AkhI vastu dekhAze nahi. AtmajJAnanI jIvananI zarUAtamAM jarUra che. je jJAna haze te vyavahAra ane paramArthanI ekatA samabhAve sahaja karI zakAze. - keTalAka kahe che ke jagata ApaNane sukharUpa thavuM joIe. paNa ema keNa kahI zake ke jagatamAMthI ApaNI badhI IcchA purI thavI joIe ? jyAre ApaNe AvI mAgaNI jagata pAse karIe chIe tyAre ema samajavuM ke ApaNI keTalIeka IcchA purI karavAnI mAgaNI karIe chIe. te IcchA purI karavAnI mAgaNI karavI e murkhAI che. mahApurUSe tevI mAgaNI karatA nathI. jagata ApaNane sukharUpa thavuM joIe e kahevuM ThIka che paNa sukharUpa na thAya tethI jagata kharAba che nA Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. ema kahevAya niha kAraNa ke ApaNI icchAnuM ThekANuM nathI. mATe kai jAtanI icchA sArI kahevAya te samajavAnI pahelI jarUra che. satya ApaNI icchA pramANe vaLe nahi; vaLe te te satya nathI. ulaTuM satya evuM joie ke te ApaNI icchAne satya banAve. tethI satya kene kahevuM e jANavAnI khAsa jarUra che. jyAre ApaNe jagatane sAmAnya draSTIthI joie chIe tyAre jagatanA sAmAnya bhAva anubhavamAM Ave che ane jyAre vizeSa draSTIthI eTale jJAna draSTIthI joie chIe tyAre vizeSa bhAva anubhavamAM Ave che, tenuM kharUM kAraNa e che ke vastuone mULa bhAva kratA nathI paNa ApaNA mAnela bhAva phare che. sAmA ya buddhithI mAnela bhAva sAcA mAnavAthI vizeSa bhAva anubhavanI bahAra jAya che. vyavahArika sukha sAcu' che paNa te te kAma puratuM che. te ema batAve che ke jIvana sukha mATe che; paNa jyAre e jIvanane kharAkhara vAparatAM AvaDatuM nathI tyAre sukhanI hada aMdhAya che ke je pAchaLathI duHkharUpe dekhAva Ape che. 6 Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnyatA. je jJAnathI sukha vadhe te jJAna upayAgI che. judA judA dharmo viSe mAtra carcA karavAthI keTalIkavAra vAda vadhe che ane sukhane badale du:kha utpanna thAya che. jJAnI purUSa AkhI vastunA anubhava le che. sAmAnya mANasa eka bhAganA vicAra kare che. AkhI vastunI vAta karavI muzkela paDe che chatAM mahApurUSAnI vANImAM te jaNAi Ave che. kharI rIte jema aMdara prema jAgrata hAya teA premanI vAta zeAle che tema aMdara AtmajJAna hAya tyAreja AtmAnI vAta zele che. te sIvAya AtmAnI vAte karavAmAM sAmA mANasa upara asara thatI nathI. sAmAnya bhAvathI jyAre tene vicAra thAya che tyAre AkhA karatAM ochuM mAluma paDe che. vaLI ApanAramAM jJAna haiAya ... paNa lenAramAM te viSe purI jIjJAsA na hoya te paNa tenI asara thatI nathI. purUM grahaNa na karavuM tene ajJAna kahe che. ajJAna eka bhAgamAM rahe che. paNa te bhAga bahAranA jagatamAM nathI. jIva peAtAnI matalabathI pUrNa mAMthI gheADu' grahaNa karI tene Akhu mAne che ane vadhAre vicAra karatAM pAchaLathI te apUrNa lAgatAM duHkhI thAya che. 67 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. bhagavAnanuM astitva dalIlathI siddha thaI zake tema nathI. te siddha vastu che. tethI te tarkanI pahelAM siddha che. siddha vastu bIjA sAthe saMbaMdhamAM AvavAthI pheraphAra pAmatI nathI bhagavAnanA jeTalA guNano vicAra karI zakAya che teTalAmAM te samAI jatA nathI tethI tene anaMta guNavALA kahe che. anaMta guNavALAne vicArathI pahoMcI zakAya nahi paNa zraddhAthI eTale sAcI mAnyatAthI pahoMcI zakAya che. je vastu najIka che, nitya che, jenI sattAthI vicAra cAle che tene zraddhAthI svIkAryA vinA tene vicAra pakaDI zakaze nahi. kriyAthI sattA purI grahaNa karI zakAtI nathI paNa sattAthI kriyA purI grahaNa karI zakAya che. je jJAnathI evI vastu maLe ke je meLavyA pachI kAMI meLavavAnI jarUra na rahe te kharuM jJAna che. kharuM jJAna kiMmatI che. je sAyansavALA sAyansanA jJAnathI sukha vadhArI zake te tattvajJAnI tatvajJAnathI sukha kema vadhArI na zake? paNa jema sAyansathI maLatA sukha mATe keTalIka mAnyatA AgaLathI mAnI levI paDe che tema tattvajJAnanA sukha mATe keTalIeka mAnyatA AgaLathI svIkAravAnI Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnyatA. jarUra che. je jJAnathI AkhuM jagata samajAya che te buddhinI para che; chatAM te jJAnane svabhAva samajIne AgaLathI svIkAravAmAM phAyado che. tethI jyAre vedAnta saMpradAyanA AcAryo prasthAnatraya upara TIkA lakhe che tyAre upaniSadunA sUtre pramANa tarIke vApare che. hAlanA keTalAka navA lekhake, AtmAnI uMca sthitimAM thaela anubhava pramANa tarIke svIkAravAne badale, samAjanA lAbha sAme je Ave te huM ema samajAve che. teo pahelAM samAjanA game tevA dharmane devavANuM mAne che ane pachI tenI sAme thaI na zakAya evI mAnyatA upara caDI jAya che. tethI satya sahelAIthI samajAvI zakAtuM nathI, satyanA prayoga karavA paDe che ane te kayAre purA thaze te kahI zakAtuM nathI. zukrAcAryanuM gurUpaNuM balirAjA jevA ziSyane saMsAranA lAbha batAve che ane AtmAnA lAbhathI vimukha kare che. AgaLa kahyuM te uparathI jaNAze ke sAcI mAnyatA bAMdhavAmAM traNa bAbatanI jarura che. 1. khoTI mAnyatAo dUra karavI. Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. 2. satya kene kahevuM te AtmajJAnI purUSanA anubhavathI jANavuM, ane 3. jJAna kene kahevuM te samajavuM. jagatanA padArtho ane jIve avibhakta evA paramAtmAmAM eka sAthe rahelA je jJAnathI jaNAya tene sAtvika jJAna kahe che. je jJAnathI te judA judA jovAmAM Ave tene rAjasajJAna kahe che ane jethI jIvanano hetu jANI na zakAya ane saMsAramAM Asakti thAya tene tAmasajJAna kahe che. - sAtvikajJAna e sAcuM jJAna che. jIvanamAM vyavahAra vakhate paNa ApaNI aMdara tenI jAgRti rahevI joIe. AvI jAgrati raheze te nAnAmAM nAnI kriyAmAM addabhUta saMdarya jaNAvA lAgaze. jJAnanA AvA traNa prakAra thavAnuM mukhya kAraNa e hoya che ke ghaNIvAra jyAre mane eka vastu mAge che tyAre prANa bIjI vastu mAge che ane zarIra trIjI vastu mAge che. manane samajAya ke bhagavAna sAthI pahelA che ane tenI sattAthI badhuM cAle che, chatAM prANa ane zarIra bIjI koI vastune ApaNI pAse 70 Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnyatA. pahelI muke che. tethI jene AtmajJAnamAM niSThA rAkhavI hoya temaNe evI sthiti rAkhavI joie ke mana, prANa ane zarIra traNe ekaja vastu eTale AtmAnA anubhava mAge. prANa ane zarIranA dhama sAmAnya rIte evuM manAvavA prayatna kare che ke jeTaluM jagata dekhAya che teTaluMja sAcu che ane tethI prANa ane zarIranA sukha sIvAya bIjuM sukha che nahi. temAM sAmAnya svabhAvavALuM mana paNa madada kare che. tethI jJAnanuM paheluM kAma e rahe che ke jIvananA hetu manane samajAvavA. manane kharAkhara khAtrI thayA pachI prANane ane zarIrane khAtrI ApavI paDaze ke jethI te virUddha svabhAva batAve nahi. prANa ane zarIranA svabhAva pheravavA mATe ghaNA mANasane dhyAna karavAnI jarUra rahe che. keAI kahe che ke dhyAna kevI rIte karavuM ane keTalA kalAka karavuM ? A khamatamAM pahelAM dhyAna sIvAyanA vakhata kharAkhara gALatAM AvaDavuM joie. jo te samayamAM vikSepa haze te dhyAna vakhate paNa vikSepa raheze. kharUM dhyAna evuM hAya che ke dhyAna karavA mATe kai jAtanA 71 Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. prayatna kare na paDe paNa dhyAna choDavAmAM mahenata paDe. AvI sthiti hoya te te AtmAnA vikAsanuM cinha che. keTalAka mANasa dhyAnamAM beThA hoya tyAre kAMIka AnaMdajanaka dazAno anubhava le che ane jagatane bhUlI jAya che paNa jo koI mANasa temanuM dhyAna cukAvI de te krodha karI ubhA thAya che. bhagavAnanuM mAgaNuM devA mATe dhyAnamAM besavAnuM nathI ane dhyAnamAMthI utaryA pachI paNa te anubhava mukI devAnuM nathI. jIvananI nAnAmAM nAnI kriyA paNa bhagavad bhAvamAM pheravavAnI jarUra che. A sthitimAM kAMI nirUpayegI nathI. dhyAnamAM thaelA satvaguNI jJAna pachI vyavahAra vakhate prANa ane zarIra te jJAnamAM bheda na paDAve tenI saMbhALa rAkhavAnI che. jagatane vyavahAra pitAnA jAgrata caitanyathI grahaNa kara joIe. vaLI e paNa samajavAnI jarUra che ke prANanA dharma ane zarIranA dharmathI mULa AtmAnuM svarUpa bagaDatuM nathI paNa jyAre prANanA dharma ane zarIranA dharma potAnA svArthanuM sukha paheluM mAge ane sAcI samajaNa aMdara jAgrata na thaI hoya tyAre AtmAno anubhava thaI zakate nathI. 72 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnyatA. AtmAno eTale paramAtmAne anubhava thaye na hoya temAM keTalAka bhakta paramAtmAnA guNanuM varNana kare che, te khoTuM nathI kAraNa ke te guNa anubhava vakhate utpanna thatA nathI ane anubhava pachI jatA rahetA nathI. je vastu nitya che te zarUAtamAM paNa hAjara hoya che ane zraddhA ane premathI anubhavamAM Ave che. anubhava vInA jJAna thatuM nathI. paNa anubhava mATe keTaluMka jJAna zraddhAthI mAnI levuM paDe che. tethI gurU ane zAstranI jarUra paDe che, ke jethI sAcI mAnyatAthI zarUAta karI zakAya. jIvanano hetu prApta thayA pahelAM samajIne mAnI levAmAM phAyado che, nukazAna nathI. te mAnyatA vagara jJAnanI vAta samajAze nahi. badhAM jame che ane badhAM mare che eTaluM ja jIvana jevAthI ane jIvananI kharI kiMmatane vicAra karyA vinA jIvananuM phaLa dekhAze nahi. tethI jIvananI kiMmata samajAvanAra dharmo ane saMpradAyanI jarUra che. kapaDAM mANasane zebhA ApatAM nathI paNa mANasa kapaDAMne zobhA Ape che. 73 Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. je lekane AtmAne anubhava thaye hoya che teo potAno mArga sAmAnya mANasane samajAvavA mATe eka jAtanI paddhati grahaNa kare che. te paddhati vakhata jatAM saMpradAya athavA dharmanuM rUpa le che. vaLI, mANasanI prakRti pramANe samajAvavAnI paddhatimAM phera paDavAthI jUdAM judAM saMpradA thayA che. saMpradAya vinA satya samajavAnI paddhati maLaze nahi; paNa je hetuthI ane je anubhavathI saMpradAyanA mULa purUSe saMpradAya utpanna karyo hoya te anubhava upara draSTI rAkhavI joIe; nahitara beTI rUDhIomAM phasAvAnuM thaze. je anubhava mATe saMpradAya utpanna thayA hoya te anubhava na maLe tyAre saMpradAya pheravavAnuM mana thAya che. keTalAka ema paNa kahe che ke saMpradAyathI dharmanA vADA baMdhAya che ane tethI satya samajavAnI muzkelI vadhe che. jema jema vADA vadhatA jAya che tema tema kharuM satya DhaMkAtuM jAya che. jyAM sudhI jIvanane hetu nakkI thaye na hoya tyAMsudhI saMpradAyanI jarUra jaNAtI nathI. jIvana e eka evI nadI hoya ke jenuM mULa na hoya ane jene Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAcatA. cheDe na hoya te saMpradAyanI jarUra nathI. jIvanane artha hovAthI saMpradAya jIvanane kharo artha samajAve che eTaluM ja nahi paNa saMsAranuM mULa ane saMsArane aMta batAve che. ane bannene jIvananA mukhya hetumAM eka karI batAve che paNa AkhuM jagata pUrNa che tethI saMpradAyanI zI jarUra che? saMpradAya pUrNano vadhAro ke sudhAro karI zake nahi. pUrNamAM sudhAro thAya te te pUrNa kahevAya nahi. saMpradAya sAmAnya rIte apUrNa rahe che. tenuM khAsa kAraNa e che ke mULa purUSe AtmajJAna mATe je saraLa paddhati batAvI hoya tenA dehAMta pachI te paddhati barAbara samajAvanAra purUSa keTalIkavAra te saMpradAyamAM maLatuM nathI ane tethI AtmajJAnane badale ajJAna vadhe evI rUDhIo, dhArA, dhoraNa vigere bahAranI draSTIne lalacAve evA niyame dareka saMpradAyamAM utpanna thAya che. pANI jamIna upara DhaLavAthI keTalAka jatuo utpanna thatA hovAthI te ochuM DhaLavAnI jaina dharmamAM AjJA che ane te bAbatamAM eTalI badhI saMbhALa rahe che ke eka jaina kahetA hatA ke "juo, dharma te 75 Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati je rAkhe tenAthI rahe, huM cALIza varSa thayAM nhAyA nathI." paNa kharI rIte joie te je pANIthI mANusa utpanna thAya che te nakAmuM DhoLavAthI mANasanI hiMsA thAya che tethI te AkhuM DhoLavuM joie. vepArInI maMDaLIo, kArakhAnAnA saMgha, svarAjyanA saMgha, hiMdu mahAsabhA, muslIma sabhA, rASTrIya mahAsabhA, e badhAM maMDaLe! amuka amuka hetu siddha karavA mATe utpanna thaelAM che. keTalAMka Azrame, vanitA vizrAmA, samAjo, seAsAyaTIo, kenpharansa vigere zarUAtamAM utsAhI ane sAhasika mANasee amuka amuka hetu mATe ubhA karelA che. temAMthI ghaNAkharA saMpradAya tenA sthApaka mULa purUSanA dehAMta pachI evA manI jAya che ke temAM mULa hetu sacavAtA nathI. yuropamAM jAhera jIvanamAM mANasa sAmAnya rIte AMhI karatAM vadhAre rasa le che tethI tyAM ekanI jagyAe bIjo tevAja sAre| mANasa tarata maLI rahe che. A dezamAM, je mANasa je AzayathI Azrama sthApe che, tenA gayA pachI te AzramanI vyavasthA, te AzayathI 76 Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnyatA. saMbhALanAra bahu maLatA nathI. tenuM mULa kAraNa e che ke upara kahelI saMsthAe paNa jIvanane parama purUSArthI siddha karI ApatI nathI. te purUSAnA AdhAra dareka mANasanA peAtAnA AtmabaLa upara che ane jene AtmajJAna thAya che te kAi vADAmAM khaMdhAtA nathI paNa jarUra paDe te potAnA nave saMpradAya kADhe che. saMpradAya karatAM AtmajJAnI purUSanI ki`mata vadhAre che paNa te purUSane je rIte jJAna thayuM heAya te rIte khIjAne samajAvavuM heAya te paddhatinI jarUra paDe che ane temAMthI saMpradAya utpanna thAya che. vaLI lagabhaga dareka mahAtmAone AtmajJAna judI judI rIte thAya che tethI navA navA sa`pradAya utpanna thAya che. jyAMsudhI te AtmajJAnI purUSa haiyAta hoya tyAMsudhI te sa'pradAyathI sArA lAbha leAkeAne maLe che paNa te gayA pachI joie tevA lAbha maLatA nathI. satyanI smRti hAjara hoya tyAre jevuM satya maLe che tevuM te mUrti nI gerahAjarImAM maLatuM nathI. mULa purUSane muzkelIo naDI heAya tethI te ziSyenI muzkelI tapAsI rastA batAvI zake che paNa te gayA pachI tenI jagyAe chevaTa sudhI paheAMcele! purUSa na heAvAthI 77 Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. bIjAone muzkelImAM rasto maLatuM nathI. tethI pitAnA saMpradAyamAM jene zraddhA hoya te mANasa potAnA saMpradAyanA mULa purUSanA lakhANa vAMce ane hAla game te ThekANe AtmAnA anubhavavALA purUSa maLe te sAthe te sarakhAvaze te tenI ekatA mAluma paDaze paNa pitAnA saMpradAyamAM jyAre ziSya paraMparA athavA vaMzaparaMparA cAle che tyAre mAtra potAnuM eTaluM sAruM ema mAnavAthI satya maLatuM nathI. jema zivAjI mahArAjanA vakhatanA saMjogo vakhate tenI AjJA pramANe cAlavAmAM phAyado have, hAlanA seMjogomAM te kAma AvI zaktI nathI paNa mahAtmA gAMdhIjInI AjJA upacegI thAya che tema bhaviSyanA saMjogomAM hAlane manAte satyAgraha kadAca kAma AvI zake nahi. dhArmika saMpradAyoe jIvanano hetu bahu vizALa batAvavo joIe. koI saMpradAya, ega samajAve che, keI bhakti, kaI jJAna samajAve che ane potAne saMpradAya bIjA badhA karatAM sAro kahe che. paNa saMpradAya jIvatA rahevuM joIe eTale ke temAM AtmajJAnI purUSa nitya rahevA joIe. jyAre AvuM 78 Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAcatA. sAdhana maLe nahi tyAre bIjAnA saMpradAyamAM rahelA AtmajJAnI purU pAsethI jJAna levAmAM harakata nathI, A prakaraNanI zarUAtamAM jaNAvyuM tema keTalAka saMpradAyavALA mANasane svabhAva halake mAne che ane tene dhIredhIre uttama gati maLe tevI paddhati batAve che. keTalAka mAne che ke mANasa svabhAvathI pUrNa che, prabhu che ane ajJAnathI saMsAramAM paDe che. pahelA prakAranA saMpradAyavALA sAdhanA eTale kiyA batAve che. bIjA prakAranA saMpradAyavALA jJAna batAve che. bannemAM paddhati che ane jevI prakRtino jIjJAsu hoya che te pramANe tene te paddhati kAma Ave che. AtmajJAnI purUe AtmAnA be mukhya lakSaNa mAnelA che. eka, AtmA nirmaLa che, nilepa che, asaMga che, zuddha che vigere. bIjuM, tenAthI alaga athavA juduM kAMI nathI. pahelA lakSaNane vyatireka bhAva kahe che, bIjA lakSaNane anvaya bhAva kahe che. bhagavAna pattharanI mUrtimAM nathI ema kahevuM e vyatireka bhAva che. vedAMtamAM tene "neti ' "neti " kahe che. jaina dharmamAM tene "svAdu nAsti" kahe che. Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. bhagavAnathI alaga kAi nathI tethI pattharamAM paNa te che ema kahevuM e anvayabhAva che. anvayabhAva vakhate tene patthara kahevAya nahi paNa mUrti eTale sAkAra bhagavAna kahevAya. vaiSNave A bhAvathI jagatane bhagavAnanI Ana Mdamaya mUrti kahe che, jainadharmI vALA tene syAd asti kahe che. tethI bhagavAna jagatamAM che ane nathI e banne vAta sAcI che. vANIthI A khAkhata kharAkhara samajAvI zakAya nahi. tethI zaMkarAcAya A bhAvane anivacanIya mAyA kahe che, vallabhAcAya tene virUddha dharmAMzrayatva kahe che ane jainadhama mAM tene syAd avaktavya kahe che. jyAre vAtacItamAM jagatathI zarUAta karIe tyAre jagatamAM bhagavAna nathI ema kahevuM joie kAraNa ke jagata e eka bhAganuM nAma che, skUla jagata e Akhu jagata nathI. tenI aMdara tethI mATu' sUkSma jagata raheluM che. jyAre bhagavAnathI zarUAta karIe ane bhagavAnane kadI kai jagyAe cheDIe nahi tyAre jagata e bhagavAnaja che. te vakhate jagatane jagata kahI zakAya nahi. AmAM kALanI gatine prazna che. .o Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAcatA. vAtacita mATe athavA vicAra mATe badhI jagyAe paheluM kayuM tattva levAmAM Ave che te upara uttarane. AdhAra che. . saMsAramAM Asakta thaelA mANasane anAsakti yega batAvavAnI jarUra che. temane pahelAM vyatireka bhAvano anubhava maLa joIe. paNa je sAdhuone sAro vairAgya prApta thayela hoya temane mATe anvayabhAva upayogI che; teo saMsAramAM bhagavAnanA darzana sahelAIthI karI zake che. je mANasane saMsAramAM jarApaNa Asakti che te saMsAramAM bhagavAnanAM darzana karI. zakaze nahi. asaMgatva vagara satmatva Avaze nahi. A bAbata barAbara samajavAmAM nahi AvavAthI ghaNe ThekANe kheTA jhagaDA thAya che. bhakate mUrtine sajIva mAne che. jema AkAza, vAyu, teja, pANI ane pRthvI bhagavAnanI sevAmAM kAma Ave che tema mUrtionI pUjA vakhate zaMkha. athavA AratI vagADI AkAza tattavathI tenuM AhavAhana thAya che, cammara DhaLI vAyuthI tenuM AhuvAhana thAya. che, dI karI teja dvArA tene belAvAya che, jala chAMTI 81 Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. jala dvArA tene abhiSeka thAya che ane skUle caDAvI gaMdha dvArA tene AmaMtraNa apAya che. jema bALakanA paMca mahAbhUta bhegA thayA pachI mAbApa nAnI umaramAM tene pitAnA cetanathI belAvavAno prayatna kare che tema bhaktanA bhAva pramANe mUrti javAba Ape che. mUrtinI hAjarImAM ApaNe kaI cheTuM kAma karIe ane ema mAnIe ke mUrti te dekhatI nathI te te mUrti darzana Apaze nahiM. jyAre mUrtine jamavA mATe bhega dharAvIe ane te vakhate ApaNe ema mAnIe ke pAchaLathI te ApaNane jamavAmAM kAma Avaze te tene svIkAra mUti karaze nahi. mUrtine hamezAM jIvatI mAnavI joIe. te ApaNI sAthe vAte karI zake, ApaNane jJAna ApI zake tevI che ema haMmezAM mAnavuM joIe. A anvayane bhAva rahI zakate na hoya te vyatireka bhAvathI paNa sevA thaI zake che. AtmajJAnI purUSa ke jeo mUrti pUjA karatA nathI te jagatane ane jIvone bhagavAnanI mUrti mAne che paNa A bhAva dareka vakhate dareka jagyAe cAlu Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnyatA. na rahe te bhale thavAnA sa'bhava che, jyAM peAtAne svArtha sAdhI zakAtA heAya tyAM kai mANusa athavA strIne bhagavAnanI mUrti manAya ane khIje ThekANe eTale sapa ke viMchI dekhAya tyAre jo te bhAva chUTI jAya to te sAdhaka mATe anAsakitane mA eTale vyatireka bhAva vadhAre sArA che. badhA prakAranI bIka gayA vInA anvayabhAva sthira thai zakatA nathI. je kathI madhana mAne che te sArA ka atAvI khATA kathI cheDAve che. je ajJAnathI adhana mAne che tee jJAna ApI cheADAve che. te uparAMta trIjA prakAranA eTale bhaktivALA ema mAne che ke bhagavAnanI icchAthI madhana thayuM che tethI bhagavAnanI IcchAthI jaze. te bhagavAnanA anugraha mATe bhagavAna sAthe ananya prema mAMdhe che. zarIra, mana ane prANamAM jenuM vadhAre jora hAya te peAtAne mATe A traNa mArgomAMthI eka mArga svIkAra karAve che. ghaNA sa'pradAye maraNanI vAtA kahI vairAgya utpanna kare che paNa premanuM rahasya samajAvatA nathI. prema mANasanA tAbAmAM AvatA nathI paNa mANasane tAbe kare che tethI premamAM prabhutA che. 83 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. je premamAM prajA utpanna karavA jeTalI ja zakti rahelI hoya te tethI vadhAre zakti kema jaNAya che ? AvA kAma mATe je prema vaparAya che te kharA premano bahu thaDe bhAga che. vyavahAramAM premanI thoDI zaktimAMthI prajA utpanna thAya che ane bAkInI strI purUSo pitAnA svArtha mATe vApare che paNa bAkInI zaktinuM tephAna thatuM na hoya te prajAnI utpatti paNa bane nahi. mINabattI baLe nahi te prakAza Ape nahi. paNa AthI prANane aghaTIta chUTa ApavAnI nathI. vaLI A zakti jyAre paramAtmA tarapha vaLe che tyAre temAMthI sArA kAvya, bhajana, citra, kaLAe vigere utpanna thAya che. strIone jema dara mahine rUtukALa Ave che tema pRthavIne dara be mahine rUtukALa Ave che. vasaMta rUtu zarU thavA lAge che ke pakSIonA gAyana zarU thAya che ane bhAvI prajA mATe mALA bAMdhavAnI taiyArI thAya che. mANasanA saMsAramAM paNa ajANyA kuTuMbanA strI purUSe premathI eka bIjAnA gADha mitra banI jAya che. paNa kharA premamAM prema karanAra pitAnuM sukha levAnI vRtti rAkhatA nathI paNa jenA upara prema Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnyatA. hAya tene sukha ApavAnI icchA rAkhe che. prema ApI na zakAya teA laI zakAtA nathI. jagatane sukha ApavuM hoya tyAre paNa bhagavAnane sukha ApavAthI jagatane maLI jAya che kAraNa ke jagata bhagavAnathI juduM nathI. premazakSaNA bhakti e bhagavAnanI rasamayI upAsanA che. bhagavAna sAthe ApaNA saMbaMdha jeTaleA nikaTa lAge che teTaleA premarasa gADha ane che. jJAnIpurUSA peAtAnA aMtarAtmA upara prema karI temAM paramAtmAne anubhava lai zake che. khIjAe kAMika AdhAra le che, keTalAka mUrtinI sevA kare che ane hAla keTalAka samAjane bhagavAnanI mUrti mAne che. je AdhAra svIkAryo hoya tenI sAthe ApaNA saMbaMdha kevA che te nakkI karavuM joie. rAjA ane nAkaranA jevA saMbadha mAnya| hAya to rAjA dayALu hAya chatAM tenuM aizvaya joi, tenI sevA karavAnI ke tenA guNune lAbha levAnI hiMmata cAlatI nathI. tevIja rIte ana ta aizva vALA bhagavAnanA guNunA vicAra jyAre AvA bhaktane Ave che tyAre 85 Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaLanI gati. te pitAne apaga, sudra, zaktihIna mAne che. AmAM niSThA rahe che paNa saMbaMdha prApta thatuM nathI. mANasa chavabhAve bhagavAnane aMza che ema mAnavAthI dAsabhAva rAkha sulabha paDe che. dAsabhAvamAM e jJAna rahe che ke bhagavAna mArA svAmI che, huM teno sevaka chuM. chatAM dAsane darzana devA ke nahi temAM bhagavAna svataMtra rahe che. tethI A bhAvathI paNa ghaNuM bhakatone mUrtimAM darzana thatA nathI. dAsabhAvavALA bhakatane paNa saMbhrama, bhaya ane kaMIka saMkeca rahe che. tenAthI uttama mitrabhAva che. temAM bhagavAnanuM aizvarya chUpAI jAya che. rAjAne prabhAva tenI prajA upara ane sevaka upara paDe che paNa tenA mitra upara paDatuM nathI. mitrabhAvamAM samAnatA che. tethI keTalAka dezabhakata paNa IMglAMDa sAthe mitrabhAve rahevA mAge che. chatAM mitromAM paraspara premanI apekSA rahe che. temAM vAraMvAra hadaya palaTA tarapha lakSa rahe che. eka mitramAM koI vakhata kAMI nyunatA athavA udAsInatA dekhAya te bIjAmAM paNa te bhAva AvI jAya che. koI vakhate bhagavAna taraphathI tarata javAba na maLe te bhakta Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnyatA. na gabharAya che ane bhagavAna taiyAra hAya paNu bhakta te vakhate taiyAra na heAya teA bhagavAnane saMkeAca rahe che. strIpurUSanA saMbaMdhamAM paNa bannene eka vakhate prema na heAya te kharA prema maLatA nathI. svarAjyanI caLavaLamAM paNa jyAre iMglAMDanI lAgaNI haiAya tyAre AMhInA leAke te lAbha levA taiyAra na heAya ane AMhInA leAkeA taiyAra hoya tyAre iMglAMDanI lAgaNI na heAya; tethI mitra premamAM nyunatA rahI jAya che. te bhAve mUti darzana Ape athavA na paNa Ape. mitra premathI adhika vAtsalya eTale mAbApane prema che. mAbApa ane putra vacce vizeSa prema rahe che. temAM nirapekSa bhAva rahe che. mAbApa putra taraphathI premanI apekSA rAkhyA vagara putra upara prema kare che. putranA sukha mATe peAtAnA sukhane tyAga kare che. putrane sukhI karavAmAMja mAbApanuM citta prasanna rahe che. jyAre bhakta ane bhagavAna vacce AveA saMbaMdha thAya eTale ke jyAre smRtinI mA tarIke sevA thAya tyAre sevAmAM bhUla thAya teAe bhagavAnane darzana ApavAnI pharaja paDe che. A bhAvathI zrI rAmakRSNa paramahaMsa kALImAtAnI mUrti sAthe vAtA karI zakatA hatA. 87 Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. - zrI rAmakRSNanA jIvanamAM eka evo bIjo prasaMga paNa jANavA jevuM che. dakSiNezvaramAM te vakhate eka jaTAdhArI nAmanA mahAmA AvelA hatA. tenI pAse dhAtunI zrI rAmacaMdranI mUti hatI. tene te "rAmalAlA" kahIne bolAvatA hatA. jaTAdhArInI AkhI jaMdagI tenI sevAmAM gaI hatI. rAmalAlAne sukhI karavAmAM te pitAne badhe vakhata gALatA. phera eTale hatuM ke zrI rAmakRSNa, kALInI matine mA mAnatA hatA ane jaTAdhArI rAmalAlAne putra mAnatA hatA. chatAM baMne vAtsalya premanA namunA hatA. rAmalAlA paNa jaTAdhArI jamavAnuM Ape te khAtA, vadhAre mAgatA tenI sAthe vAta karatA ane pharavA jatA. zrI rAmakRSNane A vAtanI khabara paDI ane dhIre dhIre tene paNa rAmalAlAnI sAthe sneha baMdhAI gaye. tethI rAmalAlA paNa zrI rAmakRSNanI sAthe tenA oraDAmAM jAya, tenI sAthe rame, nhAvA jAya, tenI sAthe jame, phare ane vAta kare. rAmalAlAne zrI rAmakRSNanA saMgamAM sukhI joI jaTAdhArI tene dakSiNezvaramAM rAkhI gayA che ane haju te mUrti tyAM che. -- Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnyatA. vAtsalya premamAM bhagavAna kAMIka parataMtra bane che, ane bhaktanA deSa jotA nathI. temAM sevA pramANe phaLa nathI paNa bhAva pramANe phaLa che. svarAjanI caLavaLamAM paNa have mitrabhAvathI vadhAre nikaTa saMbaMdhanI mAgaNI thAya che. je IglAMDa badhA saMsthAnI mA tarIke rahevA mAgatI hoya te te pitAnA haka pahelA rAkhavAno dAvo karI zake nahi. putra athavA putrI pAse, mA pitAnuM sukha pahelAM mAgatI nathI. chatAM vAtsalaya premamAM paNa kAMIka nyunatA rahI jAya che. temAM pAThya pAlaka saMbaMdha che, umaramAM taphAvata rahe che ane kartavya akartavyane vicAra rahe che; tyAM sudhI vizuddha prema utpanna thatuM nathI. vizuddha premamAM priyatamane prasanna karavA eja kArya rahe che. jenA upara prema hoya tene anukuLa kArya karavuM eja parama dharma che. zarIra bhagavAnanuM kAma kare, vANuM tenA guNanuM varNana kare, mana tenuM smaraNa kare ane badalAmAM pitAnA sukhanI IcchA na rahe tene vizuddha athavA madhura prema kahe che. sarasvatIcaMdranI navalakathAmAM sarasvatIcaMdra kumudanA sukha mATe ghara choDayuM hatuM ane Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati kumuda pramAdadhanane paraNI tee sarasvatIcaMdrane sukhI jovAnI tenI IcchA hatI. madhurabhAvamAM bhakta mAtra bhagavAnane sukhI rAkhavAnI IcchA rAkhe che. A divasa mUtine kema sukha maLe tenAja vicAra tene Ave che, athavA bhagavAnane maLavA mATe je Azraya lIdhe hoya tenAja sukha mATe bhaktane ciMtA rahe che. te gurU haya, mUrti hoya, maMtra devatA hoya, ke aMtarAtmA hoya ke pitAne deza bhagavAnanI mUrti rUpe jevAnI Teva paDI hoya temAM AdhAra upara AdhAra nathI paNa pitAnA bhAva upara AdhAra che. pitAne deza bhagavAna rUpe lAge tyAre bIjA deza paNa bhagavAna rUpe lAgavA joIe kAraNa ke bhagavAnathI koI deza judA nathI. AvA bhAvavALA badhAne sukha ApavAnI vRtti rAkhe che, badhA pratye samabhAva rAkhe che paNa potAnA sukhanI IcchA karatA nathI. svarAjyanI bAbatamAM A prema utpanna tha mukela che. temAM kartavya akartavyano vicAra rahe che. pitAnA dezane bhege bIjA dezanuM bhaluM karavuM e bhAvanA rajoguNI rAjaprakaraNamAM AvavI durlabha che. Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnyatA. chatAM vyakti paratve evI bhAvanAvALA thoDAka purUSo dareka dezamAM utpanna thaze ane je ghaNA mANasa A satya samajaze te jagatamAM laDAI baMdha thavAnI zarUAta thaze. jagatamAM khare lAbha bahu thoDA DAhyA mANasothI thayela che. teo bahArathI sukhane zodhatA nathI. temane pitAnA svarUpanA sukhano anubhava cAlu hoya che. vizuddha premamAM priyatamane prasanna karavA eja kArya rahe che ane tene pratikuLa thAya evuM kArya karavuM te adhama manAya che. A prema gopIoe bhagavAna upara karyo hato ane bhagavAne gepIo upara karyo hate. | gepIoe pitAnA virahamAMthI zrIkRSNane utpanna karyA hatA. jeTalA kRSNa, gopIoe utpanna karyA hatA teTalA naMda ane yazodAjIne tyAM jamyA nahotA. AvA premamAM bhagavAnanI paNa kasoTI thAya che. gItAmAM zrI kRSNa arjunane kahyuM che ke je mANasa je bhAvathI mAruM bhajana kare che tene huM tevuM phaLa ApuM chuM paNa gopIone temanI bhakita pramANe zrI kRSNa phaLa ApI zakyA nahi. gopIo pitAnA Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. pati, ghara vyavahAra vigere saMsAranA adhana kApIne bhagavAnane sukhI karavA mATe rAsalIlAmAM gaI hatI; paNa bhagavAnane bhinna bhinna bhAvathI bhajavAvALA aneka bhakata hAvAthI te te bhakatAnA tyAga karI mAtra gepIene badhe prema ApI zakayA naDhuiM tethI bhagavAnanuM vacana khATuM paDayuM che ane bhagavAne gepIonI mAjhI mAgI che. AvA premamAM bhakata bhagavAna upara gusse thAya che ane koI vakhata bhagavAnane virahamAM nAkhe che. A dazAmAM premarasanI madhuratA vadhe che. nAnA meTAnA bheda rahetA nathI ane jenA upara prema hAya tene sukhI karavAnIja icchA rahevAthI saMbaMdha bahu nikaTa rahe che. AvA premamAM svA` e zatru che ane viraha e mitra che ane vighna e premane vadhAre che. 92 Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa 3 juM nyUsapepara. nyUsapeparano janma thayAM bahu varSa thayAM nathI. tenI umara bahu moTI thaI nathI chatAM eTalA vakhatamAM teNe mANasanA mana kabaje karI lIdhAM che. nyUsapeparanI zodha chApakhAnAnI zodha pachI thaela che. lekamAM jJAnane pracAra karavA mATe tene upaga thAya che. jyAre nyUsapepara nahatA tyAre mahAbhArata ane rAmAyaNamAMthI, itihAsanA banA samAjanA mANasa jANatA hatA athavA bhATacAraNa dvArA sAMbhaLatA hatA. hAlanI samAjamAM vepArIo ane majuronA jIvananA saMskAra vadhAre pramANamAM che tethI brAhmaNe ane kathAkArenI jagyA nyUsapeparonA adhipatioe lIdhelI che. vaLI, samAjane je vakhate je banAve vadhAre game che tene te vakhate vadhAre prasiddha maLe che. 93 Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. tethI evI Teva thai jAya che ke amuka vastu anAva sArA hoya paNa jyAMsudhI ghaNA mANasa tene sArA na kahe tyAMsudhI te sArA che ema mAnavAmAM AvatuM nathI. je banAva mahAtmAonA hRdayamAM ekAntamAM ane che, je banAva pazu pakSIonA jIvanamAM ane che te nyusapeparamAM AvatA nathI kAraNa ke hAlanI samAjane tenI jarUra nathI paNa je banAva zera bajAramAM ane athavA zayanagrahamAM ane athavA svarAjyanI caLavaLa saMbaMdhamAM ane tene tarata prasiddhI maLe che. eka banAva nAnA hAya, temAM kIDIne paNa navAi lAge tevuM na heAya paNa jo samAjamAM tethI mANasanA manane AkaNu thAya tevuM heAya te tenI mATI jAhera khabara Ave che. leAkeAne je khAkhata sAcI tarIke manAvI zakAya te sAcI thai jAya che sAmAnya vAMcanArAonA mana caMcaLa hoya che, bALaka jevA hAya che, bIkaNu hAya che, kAinuM kahevuM tarata mAnI levAnI TevavALA hAya che; tethI jAhera khakharavALAne bahu mahenata paDatI nathI. sAdhuonA mana jAhera khabaravALAne kAMi kAmanA nathI. ' 94 Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nyusapepara. nyusapeparane mathALe " navA samAcAra ema chApyuM heAya tyAre ghaNA vAMcanArAenA manamAM evI mAnyatA aMdhAI jAya che ke te jagyAe navA samAcAra haze. AvI TevathI navA" zabda nIce je Ave temAM ghaNuM lakhANu navuM tarIke manAya che. tethI keTalIka junI khAkhatA paNa navI banI jAya che. ,, vAMcanArA bALakanI mAphaka nAnI vastumAM saMteASa mAne che. navA junAne bheda jANI zakatA nathI. ghaNA mANusa vakhANa kare te sAcuM mAne che. je lakhANeAthI vAMcanArAe potAnA svabhAva sudhArI peAtAnA saMjogeA potAnI meLe jItI zake tevA lakhANA bahu thoDA Ave che. potAnA sa Mjoge jItavA mATe potAnA AtmA jAgrata thavA joie. tenuM jJAna thavuM joie. te jJAna mAtra AtmAnA anubhavI purUSA ApI zake che. rAjadvArI ke sAmAjIka Akhate upara nyusapeparanA adhipatIe kAivAra sArA abhiprAya Ape che paNa jayAM mANusanA AtmAnI jAgRtinI vAta AvatI heAya tyAM temane abhiprAya kAma AvatA nathI athavA tee khATA mArga batAve 95 Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. che athavA tevI bAbatone rAjadvArI draSTIthI vicAra thAya che. je vakhate je bAbata lokone navI lAge che te vakhate te bAbata navI tarIke nyUsapepare prasidha kare che. lekenI vRtti kaI dizAmAM doDe che, leke kayA banAvanA vakhANa kare che te upara sAmAnya mANasa deravAI jAya che. nyUsapeparavALA, nATakavALA, sInemA ane grAmaphenavALA ane keTalAka graMthakArene AdhAra sAmAnya mANasanA svabhAva upara rahe che tethI lokone zuM gamaze teno vicAra pahele kare paDe che. paNa A bAbata samajavI agharI nathI. jyArathI manuSya jAti utpanna thaI tyArathI lekamAM ghaNA bhAgane paiso, strI ane pitAnA vakhANa game che ane evI vRttione saMtoSa thAya evAM lakhANe lakhavAvALA paNa ghaNuM maLe che. navInatA keI banAvamAM nathI, paNa banAvane kiMmata ApavAmAM che eka mANasane eka bAbatane anubhava hoya ane bIjAne te anubhava na hoya paNa Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nyUsapepara. te anubhava tene joItuM hoya te bIjAne pahelAnI vAta navI lAge che. koI mANasa koI bAbata, ghaNA varSa sudhI bhUlI gayA hoya ane te koI yAda Ape tyAre paNa te navI lAge che. keTalIkavAra pitAnI pAse hoya te bIjAne navuM lAge che ane bIjAnI pAse hoya te potAne navuM lAge che. tethI potAnI pAse je hoya tethI vadhAre meLavavAnI IcchA rahe che ane jyAM rahetA hoIe tyAMthI bIjI jagyAe javAnI ane navuM navuM jovAnI vRti rahyA kare che ane tene cheDe jaNAtuM nathI; AtmajJAnathI je vastu ApaNe pAse hoya, je najIka hoya temAM navInatA jaNAvA lAge che. - nyUsapeparamAM, navalakathAomAM, nATakamAM, sanemAomAM ghaNI junI bAbate navA rUpe Ave che, paNa te jevA rUpamAM ApanAranI IcchA hoya tevA. rUpamAM Ave che. jevA rUpamAM lekamAM pahoMcavI joIe tevA rUpamAM pahoMcatI nathI. vaLI te bAbate-- ne upaga karanAranA mana, eTalI badhI dizAmAM. vaheMcAyelA rahe che ke sArI bAbate TakatI nathI. Aje je kAMI navA samAcAra AvyA tenA karatAM kAle je 97 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. Avaze te sArUM Avaze ema mAnI savAre uThatAM pahele vicAra nyUsapepara jevA thAya che ane nyUsapepara ane navalakathAothI vAMcana vadhyuM che. tethI ghaNuM vAMcavAmAMja phAyade-che ema manAvA lAgyuM che. sArUM vAMcana dhyAna daI pharI pharI vAMcavuM ane khAsa vakhata laI te barAbara yAda rAkhavuM e vAta bhUlI javAmAM AvI che. AjanA nyUsapeparomAM ghaNuM vAM hoya tene kAle zuM Avaze tene vicAra thAya che, kAle paNa evIja dazA rahe che ane tene che. kayAre Avaze tenI khabara paDatI nathI. paise vadhAravAnI vAte athavA strIonA mohanI vAte athavA potAnA vakhANanI vAte lekonA manane bahu AkarSaNa kare che; tethI nyUsapeparo evI vAta . prakaTa karavAmAM lAbha dekhe che. je kALamAM nyUsapepara nahatA tyAre paNa A banAvanI vAte samAjamAM thatI hatI. paNa hAla tenuM pramANa vadhyuM che. pramANa vadhe tyAre jIvana vadhyuM che ema kahI zakAya paNa jIvana sudharyuM che ema kahI zakAya nahi - 98 Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nyUsapepara. purANanI kathAo uparathI jaNAya che ke AgalA vakhatamAM zrIbAI nahotI paNa strIone meha hate. ane yogIone potAnI siddhIonuM abhimAna hatuM. hAla pramANamAM garIbAI vadhAre che ane garIbAI dura thaze eTale kadAca pharIthI meha ane abhimAna vadhe te navAI nathI. artha, kAma ane ahaMkAra, judA judA vakhate judA judA pramANathI mANasanuM jIvana cakkaramAM nANe che. jyAre e sarI prakRtinuM jora hoya che tyAre nyusapare te prakRti jera vadhAravAnuM sAdhana thAya che, ane jyAre samAjamAM daivI prakRtinuM jora hoya che tyAre nyUsapepare sArA vicAra phelAvavAnuM sAdhana thAya che. * chApakhAnuM pite kahetuM nathI ke mAro upayoga phakta sArA vicAra phelAvavA mATe kema karatA nathI. chApakhAnAvALAne je kAma karavAthI vadhAre na maLe te tarata hAthamAM le che. moTarakAra kahetI nathI ke mane sArA kAma mATe kema vAparatA nathI. relave ane sTImara badhA prakAranA svabhAvavALA mANasane bhegA kare che. 99 Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. TapAla AphIsa mAtra- sArA kAgaLAja vheMcatI nathI. * tAramAM ghaNuM| bhAga vepAra ane saTTAneA hoya che. AtmajJAna tArathI ApI zakAtu nathI. rehave, tAra, TapAla, chApakhAnuM, nyusapepara, meTara, raDIe, vimAna vigerethI A pRthvInA prANanI nADIe vadhI che. eka mANasanA prANanI nADIe juvAnImAM vadhe che tyAre sayama na rahe te je phaLa Ave che te phaLa A pRthvInA jIvanamAM Avyu che. prANunI nADIo vadhe tyAre zarIranA bhAga paNa vadhe che. relve, sTImara, meTara ane vimAnathI mANasanA hAthapaga lAMmA thayA che. sInemA, reDIe ane grAmaphrAnathI AMkha ane kAna lAMkhA thayA che. cA, zarabata, dArU, caTaNI, miSTAnna vigerethI jIbha lAMkhI thaI che. nyusapeparathI saMkalpa vadhyA che. teTalA pramANamAM prajA paNu vadhI che. karmInI iMdrae keTalI meATI karavI tenuM pramANa rahyuM nathI. keTalAka kahe che ke deza ane kALa pharI gayA che mATe ApaNe paNa kAMika karavuM joie paNa zuM karI gayu che ane zu karavuM joIe ? 102 Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * * 31 * * * * * 1 ' cUMsapepara ke kahe che ke sAyansanI zodhothI mANase kudrata upara pitAnI sattA jamAvI che paNa kharI rIte yaha zodhothI eka mANase bIjA mANasane vaza karela che. laDAI zaruM thayA pahelAM ema vAMcavAmAM Ave che ke bIjI laDAI vakhata AvI pahoMce che. je vepAra rIone laithI phAya thavAno hoya te AvA lakhANa prasiddha karelve che. niyamasara laDAIeesa traNa varSa thayAM thAya che te sAyansanI zodhanuM pariNAma che. te pahelAnA kALamAM niyamasara laDAIo thatI nahotI. temAM ghaNA mANasanuM jIvana bagaDe che tethI ghaNA mANasanuM bhaluM thAya evuM jIvana gALavA mATe samAja mahenata kare che. paNa bhaluM kene kahevuM te samajavAno prayatna thatuM nathI. eka dezanI unnatimAM jyAre manuSya jIvanano koI upayogI bhAga sudharyA vagara rahI jAya che ane ghaNu vakhata sudhI bhUlI javA hoya che tyAre te sudhAravA mATe je buddhinI jarUra paDe tevI buddhi koI mahApurUSamAM Ave che. eTaluM ja nahi paNa te purUSanA navA prakAranA jIvanathI, eka prakArane saMghadharma eTale kuladharma utpanna thAya che ane te pahelAne 101 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati saMghadharma athavA kuladharma nAza pAme che. tethI vartamAnakALanA arjune pAse be traNa pharaja eka vakhate utpanna thAya che ane je mahAtmA sArathI tarIke rahela hoya tene pUchavAmAM Ave che ke vepArIonA je saMghano athavA kulane nAza thavA beTho che ane tenI jagyAe majuranA saMgha utpanna thavA lAgyA che tethI mANasa jAtane ekaMdare ze lAbha thavAno che? jIvanamAM keTalIka sagavaDo vadhe tethI jIvana sudhare che ema kahI zakAya nahi. keI mANasa potAnA gharamAM DuM vadhAre pharanIcara vadhAre, gharane na raMga lagAve, eka be oraDA vadhAre tyAre leke kahevA lAge che ke teNe gharamAM ghaNe sudhAro karyo ane rAjya AvA pheraphAra kare, navA pUla bAMdhe, navA rastA banAve tyAre nyUsapeparomAM AvI bAbata sudhArA tarIke prasiddha thAya che. paNa e bAbata bhUlavI joIe nahi ke ghara ke gAma jevA jaDa padArthamAM vadhAro thaI zake paNa sudhAre thaI zake nahi. dilhImAM hamaNAM keTalAka navA makAne taiyAra karI tene navuM dilahI evuM nAma ApavAmAM AvyuM che. 102 Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nyUsapepara. te pahelAM divahImAM sAta vakhata navA zahera utpanna thayA hatA. dareka navA zahera vakhate pahelAnA junA thaI jAya che. hAlanuM navuM dilahI paNa junuM thaI jatAM vAra lAgaze nahi. AvA pheraphArathI dilhImAM vadhAro thaye che ema kahI zakAya paNa sudhAre thaye che ema kahevuM hoya te divahIna mANasanA jIvanamAM ane khAsa karIne je navA makAne baMdhAyA che temAM rahenAra mANasanA mana keTalA sArAM thayAM che te batAvavuM joIe. jyAM moTAM makAno hoya te moTuM zahera mAnI zakAya nahi paNa jyAM moTA mananA mANase rahetA heya-pachI tyAM thoDA jhuMpaDA hoya te paNa-te moTuM zahera che. nyUsapeparamAM khoTI jAhera khabarothI mANasane vaza karI zakAya che tethI temane lAThInA mArathI vaza karavAnI jarUra nathI. AgalA vakhatamAM keTalAka gIo lega siddhIthI ziSya banAvatA hatA. hAla sAyansanI zodhathI nyUsapeparamAM game te banAve vAraMvAra prasiddha karI lekanAM mana pheravI zakAya che. tethI navA prakAranA gurUo ane navA prakAranA ziSya 103 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. thayA che. hAlanuM rAjadvArI jIvana e eka jAtanI vazIkaraNa vidyA che. jIvananA badhA lAbhanI kiMmata mAtra rAjadvArI draSTIthI AMkI zakAya nahi. hAlanI navInatA e vartamAna sukhanI zatru che. te bhaviSyamAM sukha batAve che. je hAla che te apUrNa lAge che. bhaviSya vartamAnamAM Ave tyAre paNa te apUrNa lAge che. guptatAmAM mahattA lAgavAthI vRtti haMmezAM bhaviSya tarapha deDe che ane teno aMta jovAmAM AvatuM nathI. nyUsapeparanuM jIvana e eka divasanuM jagata che. je gayuM te sAruM nahatuM, je Avaze te sArUM Avaze paNa je Avaze te jatuM rahe che ane vAMcanAranI dazA evIne evI rahe che. tethI zuM thaze tene vicAra karavAnuM nathI paNa zuM joIe chIe te nakkI karavuM joIe. zuM joIe chIe e bAbata nakkI karavA pahelAM sAruM jIvana kene kahevuM e nakkI karavuM paDaze. ghaNuM leke jene sAruM jIvana kahe te sAruM. ema mAnavAnI Teva paDI javAthI evI vRtti utpanna thAya che ke ApaNA 104 Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gusapepara. mATe kAMika vakhANu nyusapeparamAM Ave ane khIjA te vAMce tyAre manane sASa thAya che. jyAM mahumatI hAya tyAM dhusI javAnI Teva paDe che. jyAM prasiddha thavAnA prasa'ga maLatA hAya tyAM vakhatasara hAjarI apAya che. potAne mATe nyusapeparamAM kAMi sArUM lakhANa Ave eTale svarga maLyA jeTale! satASa thAya che. peAtAnA koi mitrA te vAMce nahi te pote jAte te pepara laine temane vaMcAve che. dhArAsabhAnI cuMTaNI vakhate dhArAsabhAnA sabhya peAtAnAM vakhANa leAkeAnI jANa mATe nyusapepazamAM peAteja prasiddha karAve che. ghaNI jagyAe evuM jaNAya che ke mata mAganAra karatAM mata ApanAramAM ochI buddhi hAya che chatAM tenA matathI mata mAganArane abhimAna AvatAM vAra lAgatI nathI. paradezI rAjyanI gulAmImAMthI mukta thavAnI IcchA thAya che paNa peAtAnI prasiddhIthI je abhimAna vadhe che tenI gulAmI keTalI meATI thAya che tenI khabara rahetI nathI. vepArI potAnA mAlanI jAhera 105 Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. khabara Ape che. saMghapati peAtAnI jAhera khabara Ape che. moTA thavAmAM sukha lAge che paNa nAnA thavAmAM keTaluM sukha che te samajavuM joie. ghaNA sAdhuonA jIvana khIlakula prasiddha thatA nathI chatAM temane temanA AtmAnA sukha mATe keAi sAdhananI jarUra paDatI nathI. rAma, kRSNa, buddha, krAisTa, mahamada vigere avatArI purUSAnA jIvana nyusapeparamAM prasiddha thayA naheAtA chatAM jagatanI badhI prajA nitya temane pUje che. teone pUjAvAnI icchA naheAtI. kharA mahApurUSA peAtAnA guNa gAtA pharatA nathI. jema dezanuM abhimAna vadhyuM che tema dezamAM abhimAna vadhyu che. paNa e abhimAnamAMthI navuM keTaluM zIkhavAnuM che. je mANasa amuka prakAranA abhimAnamAMja peAtAnI hada khAMdhI le che te koi uttama saguNAnuM abhimAna laI zakatA nathI. jema abhaNa strInA vakhANathI gheADA jJAnavALA tene pati phUlAya che tema ghaNA abhaNa leAkeAnA vakhANuthI AvA mANasa jIlAya che. ghaNA mANasanuM bhaluM karavuM joie 106 Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nyUsapepara. ema batAvavuM e ghaNu mANasanI khuzAmata karI prasiddha thavAnI yukti che. AvI sthitimAM lokene kevA prakArano lAbha thAya che tene vicAra thata nathI. eka mANasamAM ghaNI buddhi hoya, tenuM cAritra sAruM hoya, lokone te bahu sArA vicAra ApI zake tevI tenI zakita hoya, chatAM ghaNA leke vakhANa kare ane te vAta nyUsapeparamAM prasiddha thAya mATe temanI sevA karavA halakuM kAma pasaMda kare che. A dezamAM eka sArA vidvAna ane sAyansanI sArI DIgrI dharAvanAra mANasa che. te vilAyatI davAnI harIphAImAM tenAM jevIja sArI davA banAvatA hatA paNa lokoe temane myunisIpAlITInI cuMTaNImAM dAkhala karyA eTale myunisIpAlITInA sudhArA karavAmAM tenuM dhyAna gayuM. bIjA evA eka sAyansanA jJAnavALA vidvAna mANasa heThanI nizALa calAve che. nAnI phatehathI mANasa moTA lAbha gumAve che. lokonA vakhANa nAnI bAbatane moTI karI muke che. sevA karatI vakhate pitAnI lAyakAta pramANe uttama prakAranI sevA thatI hoya paNa tenI leke kadara 107 Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. na kare athavA pitAnA vakhANa nyusa peparamAM na Ave teo te sevA muvI na joIe. lekenA vakhANa mATe halakI sevAmAM paDavuM na joIe. lekone uMcI sthitimAM lAvavA joIe. lekene khuza karavA kavizrI ravindranAtha TAgora reja reTIo pherave che te kharI sevA kahI zakAya nahi. sAruM jIvana haMmezAM sAruM rahe che. te kALathI atIta che. yugadharmamAM pakaDAtuM nathI ane vivekabuddhi hoya te nyUsapeparamAM prasiddha na thAya tee te samajI zakAya che. nyUsapepara ApaNuM jIvana sudhAravA mATe vinakartA che ema mAnavAnuM nathI paNa temAM prasiddha thatI keTalIka bAbate keTalA saMkecathI lakhavAmAM Ave che te jANavAnI jarUra che. nyUsapeparanA adhipatinuM eka mukhya kAma e rahe che ke kaI paNa rIte tene nyUsapeparane bahoLo phelA tha joIe; tethI navA samAcAra ApavAmAM cAlu jamAnAmAM je banAva banatA hoya temAMthI hAlanA lekane kayA banAva gamaze athavA kevI rIte 108 Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nyusapepara. lakhavAthI te leAkeAne pasada paDaze. tene vicAra karavA paDe che. A pramANe adhipatinI pahelI parataMtratAnI zarUAta thAya che. mANasanuM jIvana sudhAravAmAM rAjya ane dharma e e sAdhana rahe che. jyAre rAjya bhUleA kare athavA dharmagurUo leAkeAne khATe raste deAratA hAya tyAre te bhUle batAvavI e adhipatinI pharaja che paNa ahu bhUle khatAvavAthI rAjya, navA kAyadAthI nyusapepara upara dakhANa kare athavA koi dharmavALAne krodha caDe evA prasaMga ubhA thAya evuM hrAya tyAre e bhUle jevI chUTathI khatAvavI joie tevI chUTathI khatAvI zakAtI nathI. AhIM adhipatinI bIjI parata tratA zarU thAya che. vaLI jyAre leAkeAmAM sArA vicAra phelAvavA hAya tyAre tevA vicAra mATe adhipatinA magajamAM je prakAranI zAMti rahevI joie te rAkhavA jeTalI purasada rahetI nathI. teo ghaNA upayegI lekheA utAvaLathI lakhe che ane tethI thADA divasa pahelAM pAte je lakhyu hAya tenI virUddha kAMIka lakhavuM paDe che. chatAM leke te 109 Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. pheraphAra samajI na zake tevI DhabathI lakhANa prasiddha thAya che. zAMta vicAra mATe jarUra paDatI purasada na rahe teAe je vicAra Ave te lakhI nAkhavA athavA leAkeAne pasaMda Ave tevA mathALAM karavA e trIjA prakAranI parataMtratA che. vaLI adhipati te jAte badhI sabhAmAM hAjara rahI zakatA nathI tethI keTalAka rIpoTa rA rAkhavA paDe che ane teo je lakhI Ape te sAcu che ema mAnI prasiddha karavuM paDe che. rIporTa upara AdhAra rAkhavA e trIjI parataMtratA che. te uparAMta hiMdu dharmavALAnA patrA keTalIkavAra hiMdu dharmAMnI rUDhIone anumaiAdana Ape che, bIjA dharmanI sArI rUDhIe temAM prasiddha thatI nathI. ghaNI jJAtioe peAtAnI jJAtinA lAbha mATe mAsikA kADhayA che. temAM zarUAtamAM thADA aMka sudhI sArA lakhavAvALA maLe che paNa pAchaLathI mAsika kharAkhara vakhatasara prasiddha karavuM joie e parAdhInatAthI, game tevA lekha prasiddha karavA paDe che. adhipatie game tevA sAdhAraNa lekhakeAne lekha mekalavA vAravAra vinaMtI kare che. 110 Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nyusapepara. yuropIaneAnA patrA yurepanA vepAra vadhe evI jAtanA lakhANa ApI leAkeAnA mana pheravavA prayatna kare che. A pramANe jyAre ghaNA mANase leAkeAnA mana pheravavAne prayatna kare tyAre vAMcanArAenI kevI dazA thAya ene khyAla karavA joie. kAinuM dhyAna svarAjyanI caLavaLa tarapha paheluM jAya che, kAi zera bajAranA bhAva pahelAM jue che, kei strIonA citrA pahelAM vAMce che, kAi nATaka ke sInemAnI jAhera khabara vAMce che ane kAine potAne gamatuM kAMi prasiddha thayuM na haiAya tyAre kahe che ke " Aje kAMi AvyuM nathI. ' nyusapeparamAM badhA prakAranA badhA jIvananI hakIkata AvatI nathI. je kramathI leAkeA nyusapeparanA anAvA vAMce che te kramathI te banAve utpanna thatA nathI. utAvaLathI lakhelA lekheAmAMthI ane vAMcanArAenI utAvaLI samajaNa uparathI je joie te ghaNIvAra maLatuM nathI. nyusapepara vAMcI rAja AzA purI karavA tarapha vRtti rahe che ane rAja nirAzA utpanna thAya che. 111 Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. nyusapeparanA adhipationA mana cAlu jamAnAnA saMskAranI asara nIce rahe che. je rUpamAM leAkeAne samAcAra maLavA joie te rUpamAM maLatA nathI chatAM tene sAcA samAcAra mAnI leAkeA potAnuM jIvana gALe che. savAre uThayA pachI cA ane nyusapepara hAthamAM na heAya te cena paDatuM nathI. zarIranA darada mATe jema dAkataranI jarUra paDe che tema je mANasa peAte sArA vicAra karI zakate nathI tene nyusapeparanA vicArAthI thoDA vakhata ArAma maLe che. nyusapeparanA adhipati deza paradezathI AvelA judA judA banAvAnA samAcAra ekaThA kare che, temane saMbaMdha AgalA samAcAra sAthe meLave che ane te uparathI te banAvAnA itihAsa racI prasiddha kare che. temAM peAtAnI mAnyatA umere che. A mAnyatA ane A itihAsa bahAranA banAvamAMthI AvatA nathI paNa adhipatinA magajamAMthI Ave che. leAkeAnI mAnyatA upara kAMika aMze adhipatinI mAnyatA apAya che ane adhipatinI mAnyatA upara kAMika aMze leAkeAnI mAnyatA aMdhAya che. jyAMsudhI kAi banAva upara AvI mAnyatAe caDatI nathI tyAMsudhI itihAsa utpanna thatA 112 Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gusapepara. nathI ane itihAsa utpanna na thAya te kALanI asara lAgatI nathI. AvA lakhANeAmAM rAgadveSa rahelA hoya che. te bahAra kADhavA mATe leAkeAne taka joie chIe, te taka satyAgrahathI athavA laDAithI maLe che. jyAre rAgadveSa mahAra kADhavAnA prasaMga maLatA nathI tyAre leAkeAne gamatuM nathI; tethI teenA mana keAi vakhate vikSipta, kAi vakhate AvaraNavALA, keAi vakhate zUnya thaI jAya che; bhaviSyamAM zu thaze tenA vicAra Ave che ane eka bIjAnA mata bhegA karI bhaviSyanI aTakA karavAmAM vakhata jAya che; paNa tene peAtAne zu joie chIe te pUchyuM hAya teA tarata javAba ApI zakatA nathI. kei AvIne temane kahe ke huM tamArI khazrI icchA purI karI ApuM, tamAre zuM joie chIe te tarata kaheA, te teo keAi halakI icchAnI mAgaNI karaze athavA be traNa jAtanI virUddha svabhAvavALI icchA pragaTa karaze, athavA peAtAnI zakti je sukhane upayoga karavA samartha na heAya tevuM kAMika sukha mAgaze. hAlanI samAjanuM AMtarika jIvana, tenA sukhanA sAdhana, joie tevA sArA nathI. mANasAmAM ghaNA 113 Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. prakAranI bIka vadhI che ane sAdhAraNa mANasa paNa samAjane asara karavA mAge te karI zake che. keTalIkavAra je banAva viSe vAMcavAthI pitAne kAMI phAyado thavAne na hoya te vAMcavAmAM ane tene vicAra karavAmAM nakAme vakhata jAya che ane zakti ochI thAya che. ApaNA jIvanamAM nakAmA vicArane vadhAro e moTAmAM moTuM pApa che. AvI dazAmAM jIvanano hetu jANavAnI purasada rahetI nathI. nyUsapeparathI lokone eka lAbha e thayuM che ke teNe lokone sAcI vastunI dhamAM mUkayA che paNa sAcI vastu kayAM che te batAvyuM nathI. teo sukhathI kema jIvavuM ene raste batAve che paNa sukhathI kema maravuM e batAvatA nathI. sAcI vastu mANasa pote pitAne mATe zedhI zake evuM karavuM hoya te dareka mANasane amuka kalAka reja ekAMtamAM rahevAnI pharaja pADavI joIe, ane traNa mahinAmAM ochAmAM ochA sAta divasa sudhI kudaratanI keAI suMdara jagyAe ekAMtamAM kudaratanA dekhAva sAthe vAta karatAM zIkhaDAvavuM joIe. tyAM tene eke 114 Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nyUsapepara. nyUsapepara devuM na joIe ane jANe ke AkhI duniAmAM pate, jagata ane bhagavAna e traNa ja vastu hoya evI mAnyatA tenA magajamAM utpanna karIne tene kahevuM ke A jagyAe tArI aMdara je bane che tenuM bArIkAIthI nirIkSaNa karI tAre AtmA jAgrata kara, teno saMbaMdha paramAtmA sAthe je ane paramAtmAno saMbaMdha jagata sAthe jo; ane chevaTe te, tuM ane A e traNenI ekatA karI kudaratI nirdoSa AnaMda letAM zIkha. AvI rIte vicArane rekI tene sArI dizAmAM vALavAthI ghaNI zakti ane ghaNuM jJAna utpanna thAya che ke je jIMdagIbhara vAMcavAmAM AvatA nyusapeparamAMthI maLI zakatuM nathI. kharI rIte jagatamAM je je sArI che ane sArA kAma thayA che te vidvAna mANasoe ekAMtamAM meLavI samAjane ApelA che ane samAje pitAnI Teva pramANe temanA sArA kAmanI asara ghaNIvAra bagADI dIdhI che. temAMthI jeTaluM jJAna bagADayA vagara bAkI rahevA pAme che te kharA sudhArAmAM madada kare che. jyAre ke mANasa zAMtithI kudaratanA koI sArA dekhAva AgaLa ekAMtamAM bese che ane te vakhate je 115 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. te peAtAnA saMsAranI kSudra kalpanAe vIsarI zake te tenuM citta ekadama prasanna thAya che. ema samajavuM joIe ke jagatanA banAvAnI kharI ki`mata ApaNA AtmAnI jAgRtithI thai zake che. nyusapeparathI te jAgRti na thatI hAya te svAmI rAmatInI salAha pramANe nyusapepare vAMcavAmAM phAyade nathI tene badale AtmajJAnI purUSanA lakhelA gItA jevA prAsAdika graMthA vAMcI, tenuM vAraMvAra manana karI, aMtarAtmAne sArI bhUmikAe rAkhavA e jIjJAsuo mATe uttama rastA che. dareka mANasa peAtAnI sagavaDa mATe kAMika upAya zeAdhyA kare che chatAM jIMdagInA cheDA sudhI badhI agavaDa maTatI nathI. A sAyansanI zeAdhAnuM pariNAma che. AgalA vakhatamAM mANasA thADI agavaDathI calAvI levAnI vRtti rAkhatA hatA paNa aMtarAtmAnA nirdoSa Anandva levA mATe puratA vakhata rAkhatA hatA. alpa sukha alpa bhAvamAM rahe che ane alpa bhAva apa bhAgamAM rahe che. upara je je khAkhata jaNAvI te uparathI eTalu samajavAnuM che ke : 116 Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nyUsapepara. 1. nyUsapeparamAM navA samAcAra tarIke je je Ave te badhuM navuM hotuM nathI. 2. junI vAte navA rUpamAM Ave tenI tulanA karavI joIe. 3. saMghadharma athavA samAja je kahe te badhuM sAcuM hoya ema ekadama mAnI levuM na joIe. nyUsapeparanA adhipatio saMkocathI lakhANa lakhe che ane temane sArA lakhANa lakhavA jeTalI purasada rahetI nathI. teo paradezanA samAcAra ApI ApaNI ciMtA vadhAre che, ApaNuM hadayanI ciMtAo kema ochI thAya te batAvatA nathI. 6. nyUsapeparamAM pitAnI prasiddhI mATe mANase jeTaluM lakhANa chapAve che tenA TakA bAda karI yogya hoya teTaluM grahaNa karavuM joIe. 7. nyUsapepara je jJAna Ape che te karatAM vadhAre jJAna ApaNA AtmAne ekAMta ane 117 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati kudaratI nirdoSa vAtAvaraNamAM rAkhavAthI ane satsaMgathI maLe che. 8. garIbAI dUra karavAmAM bIjA dezanI prajAnI mAphaka svabhAva na bagaDe te dhyAna rAkhavAnuM che nahitara eka duHkha kADhatAM bIjuM dAkhala thaI jaze. hAlanA kALamAM jIvananI kriyA samajavAno prayatna thAya che paNa jIvanano artha samajavAno prayatna thata nathI athavA jIvanane artha yugadharma pramANe samajavAmAM Ave che. ghaNu mANase athavA saMgha jene sAruM jIvana kahe che te sAruM ane navuM manAya che. te navajIvanamAM sAmAnya mANasa e ghasaDAya che ke tene hamezAM navuM navuM game che ane te navAno cheDo dekhAte nathI. tethI kharuM navuM zuM che ane junAmAM zuM sAruM hatuM te ghaNI vakhata bhUlI javAya che. badhI zedhamAM, badhA samAcAramAM, mANasa potAnA AtmAne zodhe che. tethI navI zodha e kharI rIte junI zeAdha che. ke ema prazna karI zake ke je AgaLanA mANasane satya maLyuM hatuM te tenI zodha hAla kema thAya che? ane te 118 Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yusapepara. Abata nyusapeparamAM kema pragaTa thatI nathI. paNa hAlanA mANusanI satya samajavAnI zakti judA prakAranI thai che, satyanA a navA thayA che, mahAtmAnA a navA thayA che. nyusapeparAne te te navA a sAthe saMbaMdha rahe che, sAcA artha sAthe saMbaMdha rahetA nathI. mANasa nizALamAM, vyavahAramAM ane nyusapepara dvArA keTalI kheATI mAnyatAo zIkhI jAya che tenI pahelAM tapAsa karavI joie. junI vAteA navA rUpamAM kevI rIte Ave che tenA ceDAMka draSTAMte laIe. AgalA vakhatamAM khAdI athavA hAthanuM banAvelu kApaDa cAlu vaparAzamAM hatu. kAraNa ke mIleA naheAtI; paNa mIleAnA kapaDAneA mAha zarU thayA pachI khAdIne lAbha bhUlI javAmAM AnyA ane pharI khAdInA upacega nyusapeparamAM navA samAcAra rUpe Ave che. musalamAnI rAjya pahelAM strIe paDadeA rAkhatI naheAtI. te rAjyamAM paDadA dAkhala thayA pachI have paDadeA kADhI nAkhavA e navA sudhAreA manAya che. ghauMmAM tejI ke rUmAM maMdI, seAnuM narama ke cAMdI garama e zabde vepArInI samAjamAM navA utpanna thayA 119 Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. che. pahelAnA kALamAM paNa bhAmAM pheraphAra thatA hatA paNa hAla tenuM pramANa vadhI gayuM che. tethI navA zabdo te pramANu batAvavA utpanna thayA che. gAmaDAnA mANaso paNa tAra ane TapAlanI madadathI zaheranA saTTAbajAranA khela khele che. mANasanA magajamAM je je vicAro Ave che te khullA karavAnI sagavaDa thAya ane tAra ophIsamAM athavA TapAla ophIsamAM jeTalA tAra ane patro Ave che te pheDI te badhA nyUsapeparamAM prasiddha karavAmAM Ave te jaNAI Avaze ke paise, strI ane abhimAna e junA vakhatanA mANasanA mitro temane haju choDI gayA nathI. sArA vicAro julamI zahenazAhatane jaDa mULathI ukheDI nAkhe che ane mANasane bhagavAnanI najIka lAvI mUke che. tevA vicAra ApavAvALo mANasa jyAre janme che tyAre bhaviSyakALane badale vartamAnakALanI kiMmata vadhe che, prArabdha purUSArtha mAM samAya che, nAnA mANasomAM moTA jeTaluM baLa Ave che; vAnara rAkSasane jIvatA zIkhe che. 120 Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gusapepara. jyAre sAmAjika ke rAjakIya unnatinI jarUra hAya tyAre ApaNe je vicAra karavAnI jarUra heAya te ApaNI vatI khIjA mANasa karI Ape te cAlI zake che ane tethI ghaNA matadArA dhArAsabhAnA sabhAsadone mata ApyA pachI peAtAnI javAbadArI samajatA nathI paNa dharma ke meAkSanI jarUra heAya tyAre ApaNI vatI bIjA mANasa vicAra karI Ape te cAlatuM nathI. je unnatimAM peAtAne vicAra karavAnI jarUra na rahe te unnatinI kharI dizA nathI. temAM gheADA netAe ghaNA mANasane parAdhIna karI zake che. vicAranI gulAmI e paNa eka jAtanI gulAmI che. vIsamI sadInA mAsIkathI prasiddha thaela tenA saddagata taMtrIne evA mata hatA ke gujarAtamAM ghaNA vAMcanArAe tattvajJAnanA viSaye grahaNa karI zakatA nathI. tethI temaNe citrA dvArA ane vArtA dvArA vicAre phelAvavAnA prayatna zarU karyAM ane tenA anukaraNathI bIjA keTalAka mAsIkeAe paNa citrA ane vArtA dAkhala karyo che. AvA patra vAMcanArAemAM ghaNAnA mana pahelAM citra tarapha AkarSAya che, pachI kathA tarapha 121 Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. vRtti jAya che ane chevaTe jJAnane koI nibaMdha hoya te khare jIjJAsu vAMce che. sarasvatIcaMdranA prakhyAta lekhaka govardhanarAmabhAInI IcchA sArA vicAro nibaMdharUpe ApavAnI hatI paNa tene ema lAgyuM ke kathArUpe leke te vadhAre sArI rIte grahaNa karaze. paNa kathA ane citrAnA rasamAM jJAnane upayogI bhAga ghaNIvAra dabAI jAya che. vAMcanArane kumudasuMdarI jevI strI meLavavAnI IcchA thAya che paNa sarasvatIcaMdra jevI vidvatA prApta karavAnI IcchA thatI nathI. vaLI sarasvatIcaMdra gharanA kalezathI ghara cheDayuM hatuM ema mAnI keTalAka vAMcanArAo pitAnI mA ane strI vacce jarA paNa aNabanAva thAya ke tarata ghara choDavAno vicAra kare che. paNa sarasvatIcaMdra sukha choDI dukha svIkAryuM hatuM. hAlanA sudhArA duHkha sahana karavAnI zakti ApatA nathI. jene sItA joIe teNe rAma thavuM joIe, kaipadI joIe teNe arjuna thavuM joIe, tArA joIe teNe haricaMdra thavuM joIe. nyUsapeparomAM ke sInemAmAM strIonA citre jevAthI ke navala kathA uparathI taraMge 122 Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nyUsapepara. ghaDavAthI sItA maLaze nahi. tevIja rIte je strIone rAma joItA hoya temaNe sItA thavuM joIe, arjuna joItA hoya temaNe dvipadI thavuM joIe. pacIsa varSa pahelAM "mahAkALa" nAmanA mAsIke gujarAtamAM sArUM nAma kADhayuM hatuM. hAla hiMdI mAsIka "kalyANa" kemAM sArUM vaMcAya che. AvA mAsIke samAjamAM sArA vicAra phelAve che paNa temanuM pramANa thoDuM che. sArA pustaka ane sArA mAsIko lekenI keTalIka khoTI mAnyatAo dUra karavAmAM madada kare che ane keTalIka sAcI mAnyatAo Ape che. lekhaka thavuM e eka kaLA che. sArA lakhANa lakhavA mATe AtmAnI uDI dazAmAM utAravAnI Teva joIe ane tyAMthI preraNA levI joIe. te na maLe tyAM sudhI kAMI lakhI nAkhavAnI utAvaLa karavI na joIe. gujarAtamAM sArA vicAra phelAvavAnI saphaLa thaelI je kaI saMsthA hoya te te keTaleka daraje "sastuM sAhitya vardhaka kAryAlayanA graMtha che. te dvArA 123 Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. jJAna jevA rUpamAM leke pAse pahoMcavuM joIe tevA rUpamAM pahoMce che. samAjane sArA lakhANe joItA hoya te jyAMsudhI paisAdAra mANasa sArA lekhakone sAro badale ApI kamAvAnI ciMtAmAMthI mukta nahi rAkhe tyAM sudhI tevA lakhANa maLI zakaze nahi. kaI nyUsapeparamAM sArA lakhANa prasiddha karAvavA hoya te be traNa sArA pagAravALA adhipati rAkhavA joIe ane temane sArA vicAra karavA mATe zAMtine vakhata ApavuM joIe. temanA upara bIjA kAmanI ciMtA rahevI na joIe. je mANasa pote vikSipta dazAmAM hoya te bIjAne sArA vicAra ApI zakatuM nathI. mahAtmA gAMdhIjI paNa lekha lakhavA mATe somavAre mina rAkhe che. ATalI bAbata samajI zakAze te nyUsapeparathI lokone keTale lAbha maLI zake che te jaNAI Avaze. 124 Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa 4 thuM. mAyA. pIca nA rUti mAyA eTale je sAdhanathI kAMI paNa mapAya tene mAyA kahe che. A pramANe mAyAnI vyAkhyA thAya che. sAmAnyarIte jagatano pradeza phUTathI mapAya che ane jagatane kALa ghaDIALathI mapAya che. paNa pahelA prakaraNamAM jaNAvyuM tema ghaDIALathI kharo kALa mApI zakAtuM nathI, eTaluM ja nahi paNa kALane svabhAva paNa jagyAnA pheraphArathI, lAgaNInA pheraphArathI ane upaganA pheraphArathI pharate rahe che. eka prakAranA kALanA mApathI kALanA AkhA svabhAvanI khabara paDatI nathI. ghaDIALathI eka bhAgane vakhata jANavAmAM Ave che; te vakhatane bhAga batAve che tethI tene aMgrejImAM "TAIma-pIsa ? kahe che. 125 Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. - tevIja rIte phUTathI jagatano badhe pradeza mApI zakAtuM nathI. nAnA kSetramAM tene upaga rahe che paNa meTA kSetramAM te sAdhana kAma AvatuM nathI. sUrya, caMdra ke tArA AMhIthI keTalA dUra che te mApavA mATe khagoLazAstrIe tejanI gatithI hisAba kare che. sAdhAraNa prasaMgomAM paNa phUTathI keTalIkavAra khoTuM mApa Ave che. draSTAMta tarIke eka geLa arIso hoya ane temAM ApaNe ApaNuM zarIra joIe te ghaNuM lAMbu lAge che. te vakhate je ApaNA hAthamAM phUTa hoya te te phUTa paNa lAMbe thaI jAya che. arIsAmAM dekhAtA purUSamAM javAba devAnI zakti hoya ane jenAra mANasa tene pUche ke " tuM lAMbe kema dekhAya che?" te te tarata javAba Apaze ke "huM lAMbe thaye nathI, mane mArA phUTathI mApo te jaNAze ke huM tamArA jevaDeja chuM; tamAro puTa mArA pradeza mATe kAma Ave tenathI." jenArane pitAnA saMskArathI, eTale pitAnA zarIranA abhimAnathI arIsAmAM dekhAtuM zarIra moTuM lAge che. je vakhate je jagyAe je mApa hoya te jagyAnA banAva te mApathI jANavA joIe, nahitara kharUM mApa 126 Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAyA. AvatuM nathI. sAmAnya mANasa eka ja vakhate badhI jagyAe rahI zakatuM nathI tethI pitAnA saMskArathI jagatanuM mApa kADhe che. tethI jagata jevuM bIjA mANasane dekhAya che tevuM tene pitAne dekhAtuM nathI. paNa mApane svabhAva barAbara samajavAmAM Ave eTale ke kSetra pramANe ane vakhata pramANe temAM pheraphAra thAya che te jANavAmAM Ave te jaNAze ke je dekhAva eka draSTIe pharate lAge che te bIjI draSTIthI bIlakula pharate nathI. tethI bhagavAna nirguNa-saguNa, acaLa-caLa, astinAsti vigere virUddha dharmane Azraya ApavAvALA kahevAya che. paNa kharI rIte virUddha dharma jagatamAM nathI paNa je vakhate je jagyAe je mApa je banAva samajavA mATe levuM joIe te dehanA abhimAnI mANaso laI zakatA nathI, tethI potAnA saMskAranA mApamAM eTale mAyAmAM baMdhAya che. koI kahe che ke ApaNe moTA thaIe chIe te zuM khoTo dekhAva che? daza varSanI umare ApaNe jeTalA uMcA hatA te karatAM vadhAre uMcA vIsa varSanI umare lAgIe chIe. A bAbatamAM paNa mAyA athavA A vAva che. 127 Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. mApa bhUlamAM nAkhe che. daza varSa nI umaranA mANasanA hAthanA mApathI jotAM jo te te vakhate peAtAnA traNa hAthanI UMcAi jeTaleA hAya tA vIsa varSe paNa te te vakhatanA peAtAnA hAthathI mApatAM traNa hAthanI uMcAi jeTalA rahe che; tethI kharI rIte te mATe thatA nathI. jo te mATe thAya che ema mAnIete ema mAnavuM joie ke tenuM mApa karatu nathI ane tenuM mApa phare che ema mAnIe te te meTA thatA nathI ema mAnavuM joie. vIsa varSe te nAnA cheAkarAne dekhI peAtAne mATe mAne che ane daza varSanI uMmare meTA mANasane dekhI potAne nAnA mAne che. jagatamAM ekaja mANasa heAya ane khIjI keAi vastu na heAya te pote keTale meTA che te kahI zakAya nahi. nAnI umare pAte je gharamAM rahetA hAya te ghara ADI dIdhA pachI ghaNA varSe jo te mATI umare te ghara pAchu jovA jAya te te ghara tene nAnuM lAge che. tenuM kAraNa e che ke tenuM zarIra mehu thayu hAya che ane zarIra mATuM thayuM hoya tyAre te mATe thAya che ema tene bhUlathI lAge che. 128 Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAyA. vaLI zarIra pharatuM hoya tyAre judo dekhAva utpanna thAya che. nAnA bALako ghaNIvAra pudaDI phare. che ane pachI sthira rahe che tyAre temane AsapAsanI vastuo cAlatI lAge che. eka chokaro hAthamAM eka uMbADIuM laI geLa cakakara pheravavA lAge te jonAranI draSTImAM te goLa hoya evuM dekhAya che. jyAre jenAra mANasa gatimAM hoya athavA jevAnI vastu gatimAM hoya tyAre vastu jevI hoya tevI joI zakAtI nathI. ApaNuM mana caMcaLa hoya athavA ApaNe amuka prakArano mata bAMdhI rAkhe hoya athavA dehanuM abhimAna chUTayuM na hoya te vakhate je ApaNe jagatane samajavA jazuM te ApaNuM saMskAra pramANe tenuM mApa Avaze, te jevuM che tevuM jaNAze nahi. tethI ghaNuM jJAnI ane yegI purUSa manamAMthI badhI kalpanA dUra karyA pachI AtmAne anubhava laIne pachI jagatane anubhava le che. jene uMbADIyuM barAbara jevuM hoya teNe pahelAM te sthira rahe tema karavuM joIe. eka vAra tenuM svarUpa samajavAmAM AvI jAya ke te goLa nathI paNa lAMbu che te 129 Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. pachI te cAlatuM rahe te paNa bhrama utpanna thaze nahi. teja pramANe eka vAra mana ane lAgaNIne sthira karI AtmAne anubhava laI zakAya ane te dvArA jagatane anubhava karI zakAya te pachI mana ane lAgaNuM. cAlavAthI te judA prakAranuM lAge te e te eka ja vastu che evI khAtrI raheze. je jokhavAne kAMTo barAbara na hoya te vastunuM vajana barAbara AvatuM nathI, tethI pahelAM te barAbara karavAnI jarUra che. teTaluM kAma karyA pachI paNa draSTI telA upara athavA khAvAnI vastu upara rAkhavAnI nathI paNa uparanI kaDI pAse rAkhavAnI che. kaDI barAbara madhyamAM AvI jAya tyAre mApa barAbara thaI gayuM ema khAtrI thAya che. te jagyAne eTale kaDIne madhyamAM AvavAne vakhata barAbara je joIe. tevI ja rIte jyAre AtmAnA anubhavathI jagata samajavAmAM Ave che tyAre tarata samabhAva AvI jAya che. mANasamAM jema pitAnA zarIranuM abhimAna rahe che tema potAnA prANa ane mananuM abhimAna paNa rahe 130 Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAyA. che eTaluM ja nahi paNa zarIramAM pAMca kameMdriya, pAMca prakAranA prANu ane mananI aMdara pAMca prakAranI jJAneMpriye hovAthI A paMdara vRttio judI judI mAgaNI kare che. tethI pahelAM mANasanI aMdara bheda utpanna thAya che. te bheda dUra karyA vagara bahAranA jagatamAM bheda dUra thaI zakatuM nathI. aMdaranA bhedathI svapna avasthAmAM jyAM mANasa ekale hoya che tyAM paNa pitAnuM jagata banAvI pite temAM rame che, sukhI thAya che, duHkhI thAya che; chatAM jAge tyAre temAnuM kAMI hotuM nathI. tethI jaNAI Avaze ke mULa zuddha svarUpe te nirmaLa che. svapnAnA sukha dukha anitya hovAthI jatA rahe che. te mApanA dharma che, mApanAranA dharma nathI. strIonA bahAranA zarIranA bhAga purUSa karatAM vadhAre uMcA nIcA hoya che. zarIranA AvA pherathI purUSa ane strInA nAma paDayA che. prema bannemAM sarakhe che. mana bannenA sarakhA hotA nathI tenuM kAraNa zarIranA abhimAnamAM raheluM che, ane prANanA sukha dvArA je amuka prakAranI lAgaNI utpanna karI na hoya te strImAM purUSane ane purUSamAM strIne sukha lAge nahi. 131 Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. strImAM sukha hAya te purUSa vInA tene maLavuM joie ane purUSamAM hoya te purUSane strI vInA maLavuM joie. bannene peAtAnA saMskAranA mApathI sukha levAnI Teva paDelI hAvAthI te saMskArane peAtAnI Teva pramANe jyAMsudhI sukhanuM sAdhana maLe nahi tyAMsudhI peAtAne sukha che ema manAtuM nathI. saMskArane bIjo svabhAva paNa samajavA jevA che. purUSA karatAM strIomAM ghareNA, kapaDA vigerenA meha bahu rahe che. keI strIe sArUM ghareNu' paheryuM. hAya teA bIjI strInI najara bahAra te jatuM nathI. sArA ghATanI pasaMdagI karavAnI TevathI pANInA TIpAmAMthI strIe sArA ghATavALA mANase taiyAra karI samAjane Ape che. jyAM jevA deza ane kALa vALA prema hAya che tyAM tevA deza ane kALa vALu kSetra utpanna thAya che. sukha meLavavAnA be prakAra che. eka, sukhanI vastu jyAM haiAya tyAMthI laI tenI sAthe ApaNA saMskAranA saMbaMdha karavA athavA ApaNA svabhAva 132 Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAyA. e kara joie ke pariNAmI vastu maLe nahi te paNa ApaNI aMdara vikSepa utpanna na thAya. ATalI bAbata manathI samajAya teTaluM puratuM nathI kAraNa ke ApaNI pAse mana uparAMta prANa ane zarIra che. mana eka bAbata kabula kare paNa prANu bIjI vastuo mAge te badhe vakhate badhI jagyAe eka vastu maLaze nahi. jyAre mana, prANa athavA zarIrane jagatanI koI vastumAM lAlaca rahe che tyAre te sthitimAM mANasa jagatane bhAga thaI jAya che. jagatane bhAga thaIne AkhuM jagata samajI zakAze nahi. koI zabda sAMbhaLavAmAM Ave ke tarata tene je artha potAnA saMskAramAM haze te artha ekadama thaI jAya che. AvI dazAmAM jeTaluM jJAna vadhe che teTaluM ajJAna vadhe che. mATe dhIrajathI pitAnA saMskAranA doSa jovAnI jarUra che. uMghamAM mana ane zarIra prANamAM samAI jAya che, phakata prANa cAle che. samAdhimAM, savikalpa sthitimAM, zarIra ane prANa manamAM samAI jAya che ane nirvika65 sthitimAM e traNe AtmAmAM samAI jAya che. 133 Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. tethI uMghamAM ke samAdhimAM vikSepa lAgatA nathI. svapna avasthAmAM mana ane prANa banne cAlatA rahe che tethI mana peAtAnI sRSTI race che; tyAM me mApa eka sAthe rahe che. jAgrata avasthAmAM mana, prANa ane zarIra traNe kAma kare che tethI traNa mApa eka sAthe rahe che. tethI kharUM jagata maLatuM nathI paNa ApaNuM jagata maLe che ane tene kharUM jagata mAnavAnI bhUla thAya che. sagAM snehIo jyAre judA thAya che, tyAre kahe HH kAgaLa-patra lakhatA rahejo 'vyavahArathI peAtAnuM mApa a paise ' paNa che ke mAyA rAkhajo'', vigere. A pramANe thatA aMdhAya che. keTalAka mAyAne kare che. mAyAne a mAhu " paNa thAya che. mamattva' athavA 'abhimAna'ne paNa mAyA kahe che. paise, mAha ane abhimAna e traNa mAyAnA sAdhana che. koi mANasa koI ajANyA gAmamAM jAya che. tyAM te gAmanA eka mANasa tene maLe che. te mANasane svabhAva kharAma hoya athavA pahelA musApharane svabhAva tenI sAthe maLatA AvatA na hAya teA te kahe che ke 134 Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAyA. A AkhuM gAma ja kharAba che". paNa kharI rIte jotAM AkhuM gAma kharAba hotuM nathI paNa tenA anubhavamAM jeTaluM AvyuM teTaluM tene kharAba lAgyuM hoya che ane tene te AkhuM gAma kahe che. keI mANasane maracuM khAvAnI bahu Teva hoya ane je kaIne tyAM koI vakhate dALamAM maracuM nAkhyuM na hoya te kahe che ke "Aje dALamAM kAMI nAkhyuM na hatuM". kharI rIte jotAM dALamAM bIjuM ghaNuM nAkhyuM hoya che paNa tene je joItuM hatuM te na hetuM tethI teNe kahyuM ke "Aje dALamAM kAMI na hatuM ". kaI mANasane koI chokarAne svabhAva kaI vakhate na game eTale kahe che ke "A chokaro janamathI kharAba che" paNa tapAsa karatAM jaNAze ke te janamathI kharAba hete nathI. mANasanI vAtacItamAM AvA ghaNA prasaMga bane che. pitAnA saMskAranI asara jevI tevI nathI. raste cAlatA hajAmo badhAnI dADhI keTalI vadhI che. te jovAno prayatna kare che ane mAcI kenA pagarakhAM phATayAM che te jue che. bIjuM kAMI temane upayogI - 135 Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. ' lAgatuM nathI. vaLI jene hajAmata karAvavI na hoya athavA pagarakhA saMdhAvavA na hoya temane mATe rastAmAM maLatA hajAma ke mocInI mAyA kAMI kAmanI nathI. tevI ja rIte bIjA mANasonI mAyA ApaNA upara asara karavA taiyAra hoya che ane ApaNI mAyA temane asara karavA taiyAra hoya che. ghaNA vidvAne paNa pitAnA jamAnAnA saMskAranI asaramAMthI mukta thaI zakatA nathI. AkhAmAMthI thoDuM grahaNa karavuM e mAyA che. tene sAcuM mAnavuM e ajJAna che. te jagatamAM nathI paNa je saMsakArathI ApaNe jagatane samajIe chIe temAM rahelI hoya che. A bAbata navI nathI. badhA dharmanA zAstromAM samajAvavAmAM Ave che. je ane hAla utpanna thAya che te hajAro varSa pahelAM paNa utpanna thatA hatA. hajAro varSa pahelAM vidurajIe maitraya rUSine prazna pUchaye hatuM ke "bhagavAna caitanya svarUpa, niSkriya ane nirguNa che mATe tene kriyA sAthe ane guNe sAthe saMbaMdha nathI, te advitIya hevAthI tenAthI jude bIje kaI padArtha nathI te paramAtmArUpI jIvAtmAmAM Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAyA. ajJAna kevI rIte rahI zake? maitraya rUSIe javAba Ape ke mAyArata paramezvarane mAyAnuM baMdhana che ane kRpaNatAne saMbaMdha che e tarka kare e paNa mAyA che, AvA praznamAM ane uttaramAM bhASAnI muzkelI jaNAI Ave che. mANasanI bhASA e A pRthvInA mANasonI bhASA che; te bhASAthI AtmAnA kSetranA anubhava samajavA muzkela paDe che e bAbata bIjA prakaraNamAM samajAvela che. bhASA kevA saMzaya utpanna karAve che te nIcenA prasaMgathI paNa jaNAI Avaze. vedAMtamAM "tatvamasino upadeza" bhAgatyAga lakSaNAthI samajAvavAmAM Ave che. tat eTale Izvara, tvama eTale tuM, ane asi eTale che, eTale tuM - Izvara che, ema udAlaka munIe tenA putra vetaketune upadeza Apela che. AMhI izvara zabdathI je artha levA che te pUrNa nathI. pUrNa IzvaramAM jIva jude raheto nathI. vAtacita mATe zvetaketune jude jIva mAne, pachI tenA jIvabhAvane tyAga karI ane IzvaranA ezvaryanA bhAgane tyAga karI 137 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phaLanI gati. bAkI je zuddhabrahma rahe che te eka che ema samajAvyuM. jyAre bhAga grahaNa karavAmAM Ave che tyAre te bhAgane. tyAga karavAthI satya maLe che. bhAga grahaNa kare tene Aropa kahe che, tene choDa tene apavAda kahe che. te paddhatithI eka zuddhabrahmano anubhava thAya che. paNa eka" kahevAthI kadAca saMkhyAvAcaka "eka ' kaI samajI jAya tethI tene "advitIya " eTale jemAM bepaNuM nathI e tene svabhAva che evI rIte samajAvavAmAM Ave che. vyatireka bhAvathI eTale "neti" "neti ", ema pitAnI mAnyatA haThAvIne bhagavAnanuM svarUpa samajAvavuM saheluM paDe che. keI mANasane kahevuM ke tenI mAnyatA khoTI che e kAma saheluM che paNa sAcI mAnyatA kaI kahevAya, "ta" no kharo artha zuM che, te jaNAvavAmAM bhASAnI muzkelI hamezAM rahe che. sAmAnya bhASA vyavahAranA upaga mATe utpanna thaI che. mahAtmAo navI jAtanI bhASA vApare che ane tenA je jene svabhAva hoya te te samajI zake che. balirAjAe azvamegha karyo tyAre vAmanajIe bhikSukarUpe tenI pAse jaI kahyuM ke "huM phakta mArA 138 Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAyA. * pagathI mAyelA traNa pagalAM pRthvI levA AvelA chuM". alirAjAne potAnA paganA mApathI ema lAgyu ke ATalI gheADI vastu te kema mAge che ?" teNe te ApavAnI pratijJA karI tyAre traNa guNavALuM vAmanarUpa vadhavA lAgyuM. vAmana bhagavAne eka pagalAthI eTale tameguNathI pRthvI mApI lIdhI, bIjA pagalAthI eTale rajoguNathI sUkSma jagata mApI lIdhu' ane sattvaguNurUpI trIjuM pagaluM mUkavAnI jagyA na rahI eTale alirAjAe tene mATe peAtAnuM mastaka ApyuM. AvI rIte bhagavAna ApaNA zarIra, prANa ane mananA kSudrabhAvA tene zaraNa karI devAnuM ApaNane kahe che ane jo te zaraNa karatAM AvaDe te bhagavAna bhaktane vaza thAya che ane tenA dvArapALa tarIke nitya rahe che. 66 alirAjAe jyAre A dAna karyu tyAre tyAM pralhAda (eTale zAMti ane AnaMda) ke je balirAjAnA eTale asuranA dAdA thAya te Ave che ane bhagavAnane kahe che ke baline tame IMdranuM ( eTale manamAM rahevAnuM ) sthAna Apyu hatu. ane tame te lai lIdhuM e tenA upara meTA upakAra karyo che. 139 Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. - AgalA prakaraNamAM jaNAvyuM tema purANamAM samAdhibhASA e mukhya bhASA che. anya eTale ghaDo nahi; azvane artha prANa paNa thAya che. e arthamAM prANanI vAsanAonI jJAnarUpI agnimAM Ahuti ApavI tene azvamegha kahe che. te vakhate pitAnA dehanuM abhimAna mUkavuM paDe che ane traNa guNavALI mAyAne jItavI paDe che. AvuM kAma karI zake teNe potAnuM balidAna ApyuM che ema kahevAya che. hAlanA satyAgrahamAM keIe A mAyA jItI na hoya paNa loko vakhANa kare evuM sAhasa karyuM hoya te paNa teNe pitAnuM balidAna ApyuM che ema mAnavAmAM Ave che. jagyA, kALa ane lAgaNanA pheraphArathI AvA ghaNuM prakAranA mApa utpanna thAya che. te mApa jyAre artha, kAma ane nIti e traNa purUSArtha upara lAgu karIe tyAre tenA svabhAva vadhAre spaSTa jaNAI Ave che. jyAre koI dhanADhaya mANasane eka rUpI vAparavAno vakhata Ave che tyAre eka rUpIe eka Ane heya tema chUTathI vApare che paNa garIba mANa 140 Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI. sane eka rUpIo vAparavo hoya te tene tenI kiMmata se rUpIA jeTalI moTI lAge che. rUpIAnI kimata badhA mANasa mATe soLa AnA jeTalI rahetI nathI. zera ane maNanA mApa paNa jagyA pramANe pharatA rahe che; paNa je dezamAM je mANasa te vAparatA hoya che temanA jIvana mATe te barAbara hoya che. saMsAranuM sukha letA strI purUSane vadhAre vakhata ane vadhAre jagyAnI jarUra lAge che; paNa prANa zakti vadhAre vakhata ApatI nathI ane zarIranuM pramANa vadhAre jagyA ApatuM nathI. AMhI TuMkI jagyA ane Tu ke vakhata sukhamAM vina karatA hoya tema lAge che ane hakIme ane dAkataro jANe ke nitya sukha ApatA hoya tema madade Ave che. paNa tethI mAtra cheDe vakhata ane theDI jagyA vadhAre maLe che. A prema je bhagavAna tarapha vaLe te tyAM niravadhI kALa ane niravadhI jagyA che. tyAM prANa ane zarIrane puro saMtoSa thAya eTale vakhata ane eTalI jagyA che ane tenI kAMI kimata ApavI paDatI nathI, temAM hAtha paga halAvavA paDatA nathI, daza vIsa keza cAlavuM paDatuM nathI, jJAna ane zakti ochAM thatAM nathI, paNa dIvase divase vadhe che. 141 Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. nItivAna mANasa bIjAnuM bhaluM karavA prayatna kare che. potAnA kuTuMbanuM sukha tajIne paNa pitAnA dezane sukhI karavA Icche che. AvA bhAvamAM jarA moTuM mApa rahe che, jagyA vadhAre maLe che, prANane paNa paramArthamAM rekavAthI vadhAre vakhata saMteSa rahe che; chatAM tyAM paNa pitAnI mAnyatA sAcI e bhAva rahevAthI purI jagyA ane pure vakhata maLatA nathI. laDAI vakhate bIjA dezenA mANaso sAme rAga dveSathI athaDAvuM paDe che. nItivAna mANasa kharAba IcchA mukI zake che paNa badhI IcchA mUkI zakatA nathI. - bhaviSyamAM jyAre jJAna vadhaze tyAre pote je dezamAM rahetA hoIe te deza pitAne kahI zakAze nahi. keI mANasa je jagyAe pite beThe heAya te jagyAne vAtacItamAM "ahIM kahe che. koI potAnA gAmane "ahI" kahe che. keI pitAnA prAMtane ahIM" kahe che. keI potAnA dezane "ahIM kahe che. sAdhu purUSe "ahIMmAM AkhuM jagata samAvI de che. nizALamAM jyAre bhUgoLa zikhavavAmAM Ave che tyAre pahelAM potAnA prAMtano nakaze batAvavAmAM 142 Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAyA. Ave che ane te pitAne deza che ema manAvavAmAM Ave che, te pachI hiMdusthAnane nakaze batAvavAmAM Ave che, te pitAne deza che ema vidyArthIne dhIre dhIre khabara paDavA lAge che. te pachI te pRthvInA bIjA dezonA nakazA jANe che. keTalAka kavio tene paNa pitAnA deza mAne che. te pachI vidyAthIne khagoLavidyA eTale sarya, caMdra, tArA vigerenI gati samajAvavAmAM Ave che. keTalAka vidyArthIone prazna thAya che ke AkAza pachI tArA ane tArA pachI AkAza te tene cheDe kayAM AvatuM haze! A praznamAM vidyArthI gabharAya che ane ghaNuM zikSake tene uttara ApI zakatA nathI. paNa bahAranA jagatane cheDo ApaNI aMdara che. sthUla jagatanI aMdara tethI moTuM sUkSma jagata raheluM che. tyAM ApaNe khare deza che. ahI ApaNe deza nikAla thayA chIe. te ApaNA kharA dezanI mAhitI rUSI munIo Ape che. te samajavA mATe ApaNuM hAlanI samajaNathI baMdhAela deza ane kALa choDavA joIe. | caMdra AhIthI jevo dekhAya che te caMdra tyAM jaIne joIe te maLaze nahi. sUrya AMhIthI bahu 143 Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. nAnA lAge che paNa sUnI jagyAe te pRthvI karatAM ghaNuM maTe che. tyAM jaine AMhIthI dekhAtA sU maLavAnI mAgaNI karavI e nakAmI che. tArAmAM paNa keTalAka sUrya jevA che ane keTalAka ApaNI pRthvI jevA che. te tArA uparathI koi mANasa ApaNI pRthvIne jue te eka nAnA tArA jevaDI lAge paNa te tArAne levA te AMhI Ave te tArAne badale ApaNe badhA tenA jovAmAM AvIe. jagyA ane draSTI vacce jema 'tara kare che tema ekaja vastunA judA judA dekhAva najare paDe che. paNa mANasa tene judI vastu mAnavAmAM ghaNIvAra bhUla kare che. tethI jagata e bhagavAnanuMja rUpa che chatAM draSTI kharAkhara na heAya tyAre bhagavAnanA eka dekhAvane paththara, ekane jhADa, ekane mANasa nAma apAya che. je sAdhanathI citta cAMcaLa rahe te sAdhanathI Atma sAkSAtkAra thatA nathI. mALA pheravatI vakhate citta caMcaLa hoya, mUrti pUjA vakhate citta cacaLa hAya ane te vakhate saMsAranA anitya sukha athavA nyusapeparanI vikSepa kare tevI khAkhatA yAda Avaze 144 Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAyA. te Atma lAbha maLaze nahi. AtmAne AnaMda levA mATe, AnaMda levAnuM sAdhana sthira joIe. deDatA. phUTathI ghara mapAya nahi. havelIomAM bhagavAnanA darzana karavA jatA keTalAka vaiSNave eTalI utAvaLathI deDe che ane darzana vakhate citta eTaluM caMcaLa rAkhe che ke je kaI vakhate mukhIyAjI, mUrtinA Asana upara mUrtine padharAvatA bhUlI gayA hoya te paNa te vAtanI utAvaLA vaiSNavone khabara paDe tema nathI ane chatAM havelImAMthI bahAra nIkaLIne kahe ke ame bhagavAnanA darzana karI AvyA. bhagavAnanA darzana karyA pachI kevI dazA utpanna thavI joIe tene vicAra thatuM nathI. jenA darzana karyA pachI kAMI javAnuM na rahe te dekhAya tyAre bhagavAnanA darzana thayA che ema kahI zakAya. sAmAnya draSTI evI rahe che ke je vastu bahu dUra heAya te dekhAtI nathI. je bahu najIka hoya te dekhAtI nathI. AMkhamAM kaNuM paDayuM hoya te dekhAtuM nathI. kamaLa thaye heya te vastu barAbara dekhAtI nathI. kAMI AvaraNa vacce hoya te jema dIvase tArA dekhAtA. 145 Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. nathI tema vastu dekhAya nahi. mana bIjI jagyAe gayuM hoya te paNa pAsenI vastu dekhAtI nathI. koI parvata ke jhADa dUrathI nAnA lAge che ane najIkathI moTA lAge che. tenA kadamAM kharekhara pheraphAra thatuM nathI. eka vakhata akabara bAdazAhe bIrabalane eka lAkaDI ApI kahyuM ke A lAkaDIne kApyA vinA nAnI banAvI de ane Ane bIje kaTake jeDayA vagara moTI banAvI de. bIrabale tarata be lAkaDI vadhAre maMgAvI, temAM eka pahelIthI moTI hatI ane eka pahelIthI nAnI hatI. moTI lAkaDI sAthe pahelI lAkaDI mUkI barabale bAdazAhane kahyuM ke juo A lAkaDI have nAnI lAge che nAnI lAkaDI pAse pahelI lAkaDI mukI bIrabale bAdazAhane kahyuM ke A lAkaDI have meTI lAge che. nAnuM moTuM sApekSa che. chApakhAnAnA bIbAM goThavanArane uMdhA bIbAM savaLA lAge che ane uMdhu lakhANa savaLA tarIke te vAMcI zake che. tenuM kAraNa e che ke tene hamezanI TevathI evuM lAge che ke jANe pite bIbAnI jagyAe beTho hoya ane vAMcate hoya. 146 Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAtha. arIsAmAM ApaNuM zarIra joIe ane te vakhate ApaNe ApaNe jamaNe hAtha uMce karIe te arIsAna mANasa pitAne DAbe hAtha ucA kare che, paNa ApaNe ema mAnIe chIe ke arIsAmAM ApaNeja chIe ane ApaNe jamaNe hAtha uMco thAya che. A pRthvI goLa che, temAM lagabhaga badhe ThekANe mANaso rahe che, chatAM nIcenAM mANaso paDI jatA nathI. paNa kharI rIte te jagyAe te vakhate te mANasone te gaLa lAgatI nathI. ApaNe bIjA mANasanI jagyAe rahIne tene dekhAya che tevuM jagata joI zakatA nathI ane ApaNI jagyA choDayA vInA bIjAne kevuM dekhAya che ema mAnavA jatAM be draSTI bhegI thAya che. mApa athavA mAyAnA svarUpanA AvA ghaNAM draSTAMta maLI zake che. purANamAM tene mATe keTalAka sArA draSTAMte ApelA che. zrIkRSNa mAyAnuM svarUpa nAradajIne, arjunane, sudAmAjIne ane akurajIne AzcaryakAraka rIte batAveluM che. nAradajIne zrIkRSNa je mAyA batAvI tenI hakIkata zrImad bhAgavatanA dazamaskaMdhanA 69 mA adhyAyamAM 147 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ALanI gati. ApelI che. zrI kRSNanA jIvanamAM judA judA kALe judA judA mApathI jagyA ane kALamAM thatA pheraphAra mANasanI buddhine Azcaya'mAM nAkhe che. paNa jo mAyAnuM svarUpa barAbara samajAya te temAM Azcaya pAmavA jevuM kAMi nathI. paramAtmA nirapekSa tattva che tethI tene jagyA mATe dehanuM pramANa rAkhavAnI jarUra nathI ane vakhata mATe sAmAnya lAgaNInuM baMdhana rAkhavAnI jarUra nathI. nAradajIne vicAra Avye ke zrIkRSNa eka dehuthI ekaja vakhate sALa hajAra ekase ATha strIo sAthe kevI rIte rahI zake che e jovuM joie, ema mAnI je ghera jAya tyAM te zrIkRSNane jue ane zrIkRSNa paNa jANe nAradajIne pahelAM kei vakhata maLyA na heAya tema dareka vakhate AvakAra Ape. paNa jo nAradajI ema AgaLathI samajI zakayA haiAta ke jene peAtAnA dehanuM abhimAna nathI tenuM jIvana sAmAnya mANusa jevuM hAya Thu ane bhagavAna pAtAnI mAyAthI ( mAyathI ) eka vakhate badhA zarIramAM rahI zake te nAradajIne e saMzaya thAta nahi ane eka jagyAethI paNa je je dekhAya te badhuM bhagavAnamaya jANI zakata. 148 Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAyA. gItAnA upadeza vakhate vibhUtionA varNana pachI jyAre ane zrIkRSNane vinaMtI karI ke Ape ApanA je rUpanuM varNana karyuM te rUpa, mArI lAyakAta hoya te, mane batAvavAnI kRpA kare. te mATe zrI kRSNa tene navI draSTI ApI ane eka jagyAethI batAvI ApyuM ke AkhuM jagata, temAM rahelA de, brahmA, rUSIo, munIo, yakSa, gaMdharva vigere pitAmAM che. tyAM kaI dizA kenI tarapha che tenuM bhAna arjunane rahyuM nahi, jagatanA Adi, aMta ke madhya jovAmAM AvyA nahi kAraNa ke badhuM vizvezvaranuM vizvarUpa hatuM. temAM bIje arjuna paNa hatuM. potAnA aMtarAtmAmAM be purUSanI hayAtine anubhava ghaNA mahAtmAone thAya che. keIvAra ema lAge che ke jANe pite paramAtmA che ane A zarIramAM rahele jIva te pote nathI. keIvAra ema lAge che ke A zarIravALe jIva te pote ane tenI aMdara je AtmA che ane je sarva vyApaka thaI zake te che te pitAnuM bIjuM rUpa che. aMdara judI dazA thavAthI judA prakAranI draSTI utpanna thAya che. chatAM badhe vakhate badhI dazAmAM eka ja vastuno anubhava thAya che ane mAtra mApa phare che. 149 Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. sudAmAjIne zrI kRSNa je mAyA batAvI temAM kALanI gatimAM bahu pheraphAra jovAmAM Ave che. eka vakhata zrI kRSNa ane sudAmA nadIe nhAvA gayA. tyAM sudAmAjIne DubakI mAratAM ema lAgyuM ke jANe tene kaI zakti dUra dezamAM laI gaI, tyAM te eka gAmamAM gayA, paraNyA, chokarAM thayAM ane pitAne gAma eTale sudAmApurI kema pahoMcavuM tenI khabara rahI nahi. temAM ghaNe vakhata jate rahyo ema lAgyuM. A kathA bahu lAMbI hevAthI AMhI ApI zakAya tema nathI paNa tenuM e badhuM jIvana mAtra DubakInI eka mInITamAM banyuM hatuM. A prasaMga banyuM hoya ke nahi paNa sAmAnya mANasanI svapnAmAM ghaNIvAra AvI dazA thAya che. svapnAnA banAva mApavA mATe puTa ane ghaDIALanA mApa kAma AvatA nathI. svapnAmAM eka Atmajatine badho vilAsa thAya che. sAmAnya mANasanI lAgaNathI je satya dekhAya che te AkhA satyano eka bhAga athavA paryAya hoya che. AkhA svarUpanA eka bhAgane grahaNa karI tene "huM" 150 Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAA. 66 ema saMjJA apAya che. te "u"nuM piravata na thAya che. te janme che. ane mare che. khare huM * ''eTale AkhuM' svarUpe janmatu nathI ane maratu nathI. peAtAnuM kalpelu satya karatuM lAge che. jyAre bhAgamAM pheraphAra dekhAya tyAre kAi tene sudhArA ke khagADA kahe che. te vakhate pUrNa pAte kevI rIte pUrNa rahI zake te, bhAgamAM rahetI buddhine samajAya tevuM nathI. e vastunA saMbaMdha vakhate mApa utpanna thAya che. jyAre vacalI jagyAmAM paNa teja vastu dekhAya che tyAre mApane mATe jagyA rahetI nathI. tethIja gItAmAM zrI kRSNa arjunane kahe che ke guNavALI A mArI mAyA taravI muzkela che paNa mArUMja zaraNa le che te te mAyAne tarI jAya che. zaraNabhAvamAM ApaNu mamatva mukavuM paDe che ane te sAthe ApaNI draSTI ke je eka bhAga khatAvatI hatI te jatI rahe che. bhagavAna kAine judA rAkhIne rahetA nathI. ApaNe tenAthI judA chIe ema lAge te te ApaNA saMskArathI lAge che. te vakhate paNa ApaNe tenAthI judA thatA nathI. 151 Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. kriyAthI ghaDIka zakti pragaTa thAya che. eka mANasa beThA hoya tyAre cAlatuM nathI chatAM tenAmAM cAlavAnI kriyA rahelI hoya che. cAle tyAre tene pheTegrApha judo Ave paNa vastu ekaja maLe che. kriyAnI zarUAtane utpati kahe che, kriyAnI gatine sthiti kahe che ane kriyAnA aMtane laya kahe che. traNe eka zaktimAM nitya rahelA hoya che. jyAre keTalAka mANasa janma letA hoya che tyAre keTalAka maratA hoya che ane keTalAka pitAno vyavahAra karatA hoya che. A pRthvI upara jyAre eka bhAgamAM divasa hoya che tyAre bIjA bhAgamAM rAtrI hoya che. tethI jyAre keI mANasa jAgatA hoya che tyAre koI uMghatA hoya che, keI svapnAmAM hoya che ane koI samAdhimAM hoya che. chatAM badhA eka vastu dekhe che. bhagavAnamAM badhI kiyA eka sAthe eka vakhate rahe che ane jyAM eka vakhate badhuM hAjara hoya tyAM utpati, sthiti ke layane vicAra nathI. bhUlanuM mULa e che ke sAmAnya saMskAra ghaNIvAra evA rahe che ke bIjA mANasanI jagyAe rahI ApaNe kAma karatA hoIe e anubhava laI 15ra Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAyA. zakatA nathI. mahAtmAo A kAma saraLatAthI karI zake che tethI temane eka ja vastune jude jude prakAre anubhava thAya che. dareka vastumAM pitAnuM mApa raheluM hoya che. te mApathI tenuM svarUpa samajavuM joIe. jyAre koI banAvanuM mApa karavuM hoya tyAre te banAvano kALa ane tenI jagyA upayogamAM AvavA joIe. tiSazAstravALA paNa A rIte kAma kare che. te vakhate te jagyAne te banAva barAbara lAge che. paNa jyAre te banAvanuM mApa bIjI jagyAnA banAva mATe vAparavAmAM Ave che tyAre kheTI samajaNa utpanna thAya che. akrUrajI jyAre zrI kRSNa ane balarAmane rathamAM besADI gokuLathI mathurA laI jatA hatA tyAre rastAmAM jamanAjImAM snAna karavAnI temanI IcchA thaI. zrI kRSNa ane balarAmane snAna karAvI rathamAM besADayA pachI akurajI pite snAna karavA jamanAjImAM utaryA, pANImAM DubakI mArI ane gAyatrIne japa karavA lAgyA; eTalAmAM akurajIe balarAma ane zrI kRSNa baMnene pANImAM sAthe dIThA. tenA manamAM tethI e 1539 Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. vicAra Aye ke vasudevajInA banne putra te rathamAM beThA che. te banne AMhI kayAMthI AvyA ? te rathamAM haze nahi ema samajI pANImAMthI bahAra nIkaLI joyuM teA bannebhAione prathamanI mAphka rathamAM beThelA joyA. teNe pharIthI pANImAM DubakI mArI te tyAM hajAra mastakavALA zeSanAganA dana thayAM ane tenA kheALAmAM bhagavAna peDhayA hatA. te joi akrurajIe tyAM bhagavAnanI stuti karI che; te jANavA jevI che paNa sthaLa sa'keAcane laine AMhI ApI zakAya tema nathI. AMhI akrurajInI bhUla e thai ke teNe zrI kRSNane eka ThekANe rahelA mAnyA ane peAtAnA svabhAvathI ema mAnyuM ke pANImAM pANI sIvAya kAMi hAi zake nahi. pANInA TIpAmAMthI mahAtmAe utpanna thAya che e vAta saMsArI mANase paNa samajI zake che. jIvabhAvathI izvara mATe je kalpanA thAya che te kharA izvara nathI. peAtAnA kSetranA dharmomAM baMdhAelA jIva peAtAnA kSetranI bhUle jANI zakatA nathI. TrenamAM beThelA mANasa pAse Trenane avAja thatA na heAya ane e tena sAthe cAlatI hAya teA kai cAle che tenI khakhara rahetI nathI. 154 Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAyA. jalataraMga bajAvavAvALo pahelAM potAnA sAdhana mATe pyAlAomAM pANI bhare che ane je vakhate je rAga gAve hoya te vakhate pyAlAomAM pANI ochuMvadhatuM kare che. A pramANe dareka gAyana vakhate te pitAnuM mApa taiyAra karyA pachI pote te upara sAre sura kADhI zake che. eka prakAranuM mApa badhA prakAranA gAyana mATe cAlatuM nathI. hAramonIyamamAM paNa rAga pramANe ane mANasanA kaMTha pramANe sArIgama upADavI paDe che. A prakaraNanI zarUAtamAM goLa arisAnA draSTAMtathI samajAveluM che ke je vastumAM eka draSTIthI pheraphAra lAge che temAM bIjI draSTIthI bIlakula pheraphAra lAgatuM nathI. je svarUpa che te anyathA thatuM nathI eja mahAna Azcarya che. karma karatA chatAM mANasa akartA rahI zake che e vAta barAbara samajAya teja vyavahAranA kAma bIka vagara barAbara thaI zake ane te sAthe AtmAnI nitya muktadazAnuM bhAna paNa rahe. je akatRtvabhAvamAM kharUM karma joI zake che ane je karmamAM akama joI zake che, eTale ke akatRtva 155 Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. bhAva joI zake che, te buddhimAna che, te cegI che, te khare jJAnI che, evuM gItAnuM pramANa che. jyAre mApanuM svarUpa samajAtu nathI ane peAtAnA svabhAvathIja Akhu jagata samajavAne prayatna thAya che tyAre dareka draSyamAM peAtAnI matalakha dAkhala thai jAya che. A bAbata hamezAM ghaNAnA anubhavamAM Ave che chatAM bhUla e thAya che ke je anyathA grahaNa thAya che te anyathA grahaNa thAya che tenI khabara rahetI nathI. tenuM kAraNa peAtAnuM mAnelu ja sAcu' evI Teva badhAi jAya che. te vakhate paNa je maLe che te ekaja vastu eTale bhagavAna maLe che paNa jIvane lAge che ke te bhagavAna nathI. bhagavAna kevA heAya te mATe paNa AgaLathI keTalIka kalpanA khAMdhI rAkhela hAya che, tethI jyAM bhagavAna che tyAM bhagavAnane badale peAtAnI matalama dekhAya che. temAkhata samajAvavA mATe zrImad bhAgavatamAM eka sAthe prasa`ga Apele che. jyAre zrI kRSNe kaMsane mAravA raMgamaMDapamAM praveza karyo tyAre temane ghaNA mANasAe joyA; paNa 156 Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAyA. jenAranI matalaba pramANe te mane mala jevA lAgyA, mANasone mahApurUSa lAgyA, strIone kAmadeva lAgyA, gevAnIAone svajana, rAjAone daMDa devAvALA, vasudeva ane devakIjIne bALaka lAgyA, kaMsane kALarUpa, ajJAnIone virATa rUpa, yogIone parama tatva rUpa ane yAdavakuLanA mANasone paradevatA lAgyA. A vakhate draSya eka prakAranuM hatuM paNa jenArAnI matalabathI matalabavALuM dekhAtuM hatuM. tethI kharI rIte ghaNane bahAranA draSyamAM pitAnI matalaba dekhAya che. jaina dharmamAM AvI draSTIne anekAMtika vAda kahe che. jyAM joIe tyAMthI badhe vakhate eka ja vastu maLe athavA je maLe che te ekaja maLe che ema anubhavamAM AvavA lAge tyAre pitAnA mApamAMthI chUTI zakAya che. eka vakhata vasudevajIe nAradajIne pUchyuM ke "mane bhagavAnanA darzana karAve". nAradajIe javAba Apyo ke "te tamArA gharamAM ja che". vasudevajI kahe "je bhagavAna mArA gharamAM hoya te mane AnaMda kema thatuM nathI". nAradajI kahe " tame tene tamArA putra rUpe mAne che tethI bhagavAna rUpe bhUle che".. 1pa7 Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. pazumAM, jhADamAM ke pattharamAM jJAna ane AnaMda nathI ema kahI zakAya nahi. tenAmAM mANasanA jevuM jJAna nathI tethI mANasanI buddhine ema lAge che ke tenAmAM jJAna nathI. sAmAnya buddhi jyAM bhagavAna che tyAM jagata batAve che tethI te buddhithI satya maLatuM nathI. pazupakSInuM jIvana ApaNe jANatA nathI tethI te jIvana pazupakSI jANatA nathI ema kahevAya nahi. alpajJAnane sAcuM manAvavuM e jIvane svabhAva che. svapna vakhate svapnane sAcuM manAvavuM e svapnane svabhAva che. svapnAmAM jyAre ema lAge che ke te svanuM che tyAre te ravanuM nathI. tevI ja rIte jyAre mANasane lAge che ke tenuM jJAna sAcuM nathI tyAre te sAmAnyabhAvathI chUTe che ane prabhu tarapha vaLe che. dareka vastumAM be prakAranI gati rahe che. eka ke je upara caDavAnI che tene urdhvamUkhI kahe che ane bIjI ke je nIce utaravAnI che tene adhamUkhI kahe che. je mANase pattharane bhagavAnanI mUrtirUpe mAne che tenA pratye tenI gati urdhvamUkhI rahe che. bIjA pratye 158 Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAyA. tenI gati amUkhI rahe che. A svabhAva badhI dekhAtI vastuomAM che. je mANasa pote hamezAM uMcI dazAmAM rahe che tenA pratye badhI vastuone urvabhAga anukuLa rahe che ane je mANasa pite halakI dazAmAM rahe che tenA pratye badhI vastuo pitAne adhabhAga eTale halake bhAva batAve che. mANasanI lAgaNamAM pheraphAra thayA kare che tethI jagyA ane kALanA svabhAva pharatA lAge che. je jagyAe je vakhate je draSTA ubhe hoya tyAMthI tenA kSetranuM je mApa Ave temAM pitAnI matalaba na hoya te te mApa te kSetra mATe sAruM che. paNa bIje vakhate ApaNA AgalA saMskAra yAda Ave athavA bhaviSyanI AzA vikSepa kare athavA bIjA mANasanA saMskArathI ApaNuM jIvana mApIe athavA ApaNA jIvananA saMskArathI bIjAnuM jIvana mApIe ane te sAcuM che ema mAnIe tyAre mAyAmAMthI ajJAna utpanna thAya che. A ajJAna dUra karavA mATe kaI dharmamAM zarIranI peTI pheravavAnA niyama batAvavAmAM Ave che. teo niSkAmabhAve karma karavAnuM kahe che. kaI prANanI 159 Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati.. beTI Teve dura karavA mATe evo upAya batAve che ke potAnI badhI IcchA bhagavAnanA premamAM pheravI nAkhavI. koI mananI khoTI mAnyatAo pheravavA mATe jJAnano mArga samajAve che. A badhA niyamanuM kharuM rahasya e che ke sattva, raja ane tama e mAyAnA traNa guNathI utpanna thaela mana, prANa ane zarIra eka vastumAM je prIti rAkhI zake ane te vastu nitya rahe tevI hoya te sukhanI kharI jagyA ane sukhane kharo vakhata maLe che. . AvI sthitimAM AtmajJAna prayatna vagara utpanna thAya che. te utpanna thayA pachI vyavahAranA kArya te bhAvathI karavAmAM jagatanI jagyAe vaikuMTha jovAmAM Avaze. nitya vastumAM prema rAkhI tene anubhava levAnuM kSetra te A jagatarUpI vRMdAvana che. 160 Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa 5 muM. prArabdha. mANasa potAnA prArabdhane AdhIna che ke nahi? e bAbata samajavI bahu upayogI che, temaja samajavI muzkela paNa che. emAM ghaNA vidvAnanI buddhinI kasoTI thAya che. ghaNA mANasa ema mAne che ke mANasane karma pramANe phaLa maLe che ane phaLa letI vakhate bIjA karma utpanna thAya che tethI mANasa kayAre pitAnA karmamAMthI chUTI zake tenI tithi jevAmAM AvatI nathI. vaLI keI jezI mANasanA hAtha joIne mANasanA jIvananuM phaLa kahI Ape che ane jezI vidvAna hoya te tenI gaNatrIthI je phaLa teNe kahI ApyuM hoya te kharuM paDe che. AvI rIte kaheluM thoDuMka bhaviSya paNa sAcuM paDatuM hoya te prArabdhavAdane Teko maLe che. 161 Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. ApaNA jIvananA sAmAnya anubhava uparathI paNa jaNAya che ke keTaluMka kAma ApaNe ApaNI marajI pramANe karI zakIe chIe, keTalAka kAma upara ApaNI sattA cAlatI nathI ane keTalAka kudaratI akasmAta eTale ke dukALa, vIjaLI, vigere upara kaI mANasanI sattA cAlatI nathI. . eka mANasa potAnA hAthamAM pANIne vAle bharI vicAra kare ke te pIvAne pite svataMtra che ke nahi? A bAbatamAM koI tene parataMtra kahe che te mAne nahi. chatAM, pANI pIdhA pahelAM keTalAka saMjogo ubhA thAya, kaI vadhAre jarUrI kAma Ave ane cheDe vakhata pANIno pyAle eka bAju mukI te mANasa keIne javAba devA jAya ane eTalAmAM tene kAMI akasmAta thAya te tenuM pANI pIvAnuM kAma pUruM thaI zake nahi. vaLI vazIkaraNa vidyAmAM evA prayoga thAya che ke kaI maMtravidyA jANanAra bIjA koI mANasane evI sucanA kare che ke AvatI kAle savAre 8 vAge tAre pANI pIvuM paDaze. cheDA vakhata pachI te te vAta bhUlI 162 Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prArabdha. jAya che. khIje divase savAre tene tarasa lAge che, te vakhate te pANI pIe che ane tene pUchIe te kahe che ke meM mArI marajIthI pANI pIdhu che. chatAM A anAva maMtrazaktithI banyA hatA ane pANI pInAra mANasa kharIrIte parataMtra hatA. vaza karanAra mANasa paNa mAtra te kriyA saMbadhamAM svataMtra hatA. keTalAka nAmadhArI cegIe AvI rIte leAkeAne vaza karI ziSye vadhAre che. teo samaje che ke tee amuka zaktine vaza karI purUSArtha karI zakayA che; paNa e vAta bhUlI jAya che ke temanAthI meTI zakti temane abhimAnamAM rAkhI alpajIvanamAM dAkhe che. AvA prayAgAthI ajJAnI mANasAne chetaravA e kAma sahelu che paNa pAte teja vakhate bIjI zaktithI chetarAya che tenI tarata khakhara paDatI nathI, prakRtinA kSetramAM zaktinuM rAjya che. prakRtinuM sukha joituM hoya te jema bane tema vadhAre zakti utpanna karavI joie. tene mATe tAMtrika mArgamAM aneka jAtanA judA judA upAya batAvelA che. paNa A pramANe eka sattAthI bIjI sattA vadhAre baLavAna heAvAthI te zaktine 163 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. . kayAM cheDe Avaze te viSe AvA mANasane pUchIe te javAba ApI zakatA nathI. sAmAnya mANasanI mAphaka AvA mANase paNa pitAnuM kAma pUruM karI levAnI IcchA kare che ane te ja vakhate navuM kAma utpanna karatA jAya che. saMsAra prakRtinuM pariNAma che. prakRtinA kAryo kahetA nathI ke pite zA mATe utpanna thayA che. je te kAryo upara ApaNI mAnyatA caDe nahi te temAM kAMI jera AvatuM nathI. mananI TevathI mAnyatA baMdhAya che. te Teva pAMca prakAranI che - 1. ApaNe je bahAranI vastu dekhIe chIe, tenI je AkRti ApaNI aMdara paDe che ane te AkRtithI je asara ApaNI aMdara utpanna thAya che te bahAranI vastumAMthI AvatI nathI paNa ApaNA manamAM utpanna thAya che. bahAranI keTalIka vastu joyA chatAM tenA pratye, te na joI hoya te bhAva rAkha heya te rAkhI zakAya che paNa ApaNA svabhAvanI aMdara keTalIka bAbate banatI hoya te nathI banatI 164 Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prArabdha. e mAnavuM vadhAre muzkela paDe che. ahaMkAra, mana, prANa, Idriya ane zarIra vadhAre najIka hovAthI pitAnuM astitva vadhAre sAbIta karavA prayatna kare che. 3. bahAranI vastuo pote che ema jaNAve che paNa pate tyAM zA mATe che ane tyAM bIjI vastuo zA mATe nathI te kahetI nathI. temane hetu mana jaNAve che. bahAranI vastuo che ema kahevuM e paNa manano upayoga karyA pachI kahevAya che. 5. bahArathI zabda saMbhaLAya ke rUpa dekhAya, te baMnne pitAne paraspara saMbaMdha kahetA nathI. draSTAMta tarIke koI mANasanuM mAtra rUpa yAda Ave te rUpa kahetuM nathI ke nAma zuM che ane nAma ja yAda Ave te nAma kahetuM nathI ke rUpa kevuM che. jyAre temano saMbaMdha yAda Ave che tyAre te manamAM utpanna thAya che. A pramANe pAMca prakAranI TevathI mana potAnA svabhAva pramANe jagata mAge che. jagatane AMkha dekhatI nathI paNa mana dekhe che. 165 Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. tethI svataMtratA kene kahevI te pahelAM samajavuM joIe. pitAnI marajI pramANe jagatamAM badhuM bane evuM joIe te tevI svataMtratA maLaze nahi, kAraNa ke mANasanI IcchAnuM ThekANuM nathI. potAnI IcchAthI mANasa prakRtinA dharmamAM Ave che ane te kSetramAM prakRtinA dharma pALavA paDe che. tethI IcchA pramANe kiyA thatI nathI. prakRtinA kSetramAM eka banAva upara ghaNA kAraNonI asara rahe che tethI svataMtratA meLavavI muzkela paDe che. mAre musApharIe javuM hoya ane TrenamAM besavA mATe sTezane javuM paDe tyAre relvenA vakhata pramANe javuM joIe. Trena moDI Ave, rastAmAM koI akasmAta thAya te tenuM phaLa bhogavavuM paDe kAraNa ke meM evuM kAma karavAnI IcchA karI ke jemAM bIjA saMjogonI sattA rahelI hatI. pANImAM paDayA pachI na bhIMjAvAnI AzA rAkhI zakAya nahi. kheDuta dANa vAve che paNa koI vakhate varasAda barAbara na Ave te pAka sukAI jAya che athavA atizaya varasAda Ave te pAka saDI jAya che athavA 166 Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prArabdha. tIDa vigere jIvaDAM AvIne pAka khAI jAya che. hiMdusthAnamAM lagabhaga 75 TakA mANasa khetI upara jIve che ane khetIne AdhAra varasAda ane evA bIjA kAraNe upara rahevAthI A deza prArabdhavAdI bane che ema keTalAka mANase mAne che. vaLI teo ema paNa mAne che ke yuropa ane amerIkAnA pradezanI prajA, vepAra hunnara udyogathI AgaLa vadhI gaI che; ane AvI pravRtine AdhAra purUSArtha upara rahevAthI te deze purUSArthavAdI banyA che. paNa vadhAre vicAra karatAM jaNAze ke vepAramAM paNa keTaleka AdhAra prArabdha upara che. jyAre laDAI jAge che tyAre eka dezane vepAra vadhe che ane bIjA dezane ghaTe che. majuronI haDatAlathI vepAramAM pheraphAra thAya che, paradezanI jakAta nItithI vepAramAM pheraphAra thAya che. ahInA satyAgrahIoe paNa paradezI vepAra tadana kADhI zakavAnI hiMmata batAvI che. prakRtinA kSetramAM kayA dezanI sattA kaye vakhate vadhAre baLavAna che te upara AdhAra che. te zaktinuM kSetra che. te kSetramAM vadhAre zakti meLavavI e sadguNa manAya che. paNa kaI deza sauthI vadhAre zaktivALa lAMbA, 167 Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. vakhata sudhI rahI zakatuM nathI, tethI badhA prArabdhane AdhIna che. IMglAMDanI ke amerIkAnI caDatI dazAthI miha pAmavAnuM nathI. tenAthI vadhAre zaktivALA deza utpanna thAya athavA temanI potAnI zakti ochI thAya te temanI paDatI AvatAM vAra lAge nahi ane A na bane tevI vAta nathI. prakRti kevI rIte pitAnuM phaLa Ape che tenA banelA draSTAMta joIe. aMgrejoe pitAnA kApaDanA vepAranI vRddhi mATe, DhAkAnA hAthathI vaNAtA suMdara kApaDanI kArIgIrIne nAza karyo eTale prArabdha temanA kApaDanA vepAra sAme carakhe muko. teoe potAnA vepAra mATe suratamAM pahelI kaThI nAkhI ane jamIna nanI mahesula ugharAvavAne haka laI tyAM kalekaTara eTale paisA ugharAvanAra amaladAra nime. prArabdha tyAMja eTale suratanA bAraDolI jIllAnA mANasone evI preraNA karI ke te amaladArone jamInanI upaja na devI. aMgrejoe pitAnI sattA AMhI vadhAravA mATe kema vacce ane dharma vacce bheda utpanna karyA eTale prArabdha temanI pArlAmenTamAM traNa bhAga karyo ane tenA saMsthAnone svataMtra thavAnI preraNA karI. 168 Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prArabdha. elzaame peAtAnA vepAra vadhAravA mATe AphrIkAmAM kAMgeAmAM rahetA mANasA upara kruratA vAparI hatI eTale prArabve i. sa. 1914-17 nI laDAimAM pahelAM ejIamanA mANasAnA bhAga mAgye. A bAbatamAM ApaNI bhUle paNa jovI joie. ApaNe bIjAne nukazAna karavA jaIe te vakhata Avye ApaNune nukazAna thAya che. ArcIe hiMdusthAnamAM AvI te vakhate AMhI rahetA anArthIne zUdra mAnI halakI dazAmAM rAkhyA ane veda bhaNavAnA temane adhikAra nathI ema TharAvyuM. tenA piraNAmamAM karoDo mANasa gulAmI bhegavavA lAgyA. prANye tethI AnA upara hajArA varSoMnI gulAmI zarU karI dIdhI. jyAMsudhI AMhI paraspara samabhAva, bhAtRbhAva ane sahakAra utpanna nahi thAya tyAMsudhI A gulAmI jaze nahi. vaLI ema paNa jaNAi Ave che ke maraNa pachI paNa A prakRti mANasane tarata cheDatI nathI. yuropanI 1914-17 nI laDAI pachI tyAM chekarIo karatAM chekarAnA janma vadhAre pramANamAM thAya che ane te ghaNA tophAnI prakRtivALA heAya evuM lAge che. tee 169 Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. temanI umare kadAca bIjI laDAImAM kAma AvavAnA heya. AMhI paNa 1905 thI 1910 sudhInI svadezI caLavaLamAM jemaNe pitAnA mana, prANu ane zarIra arpaNa karyA hatA teo pharIthI janma laI 100 nA satyAgrahamAM taiyAra thaI gayA ane e vAta sAcI hoya te 190 nA satyAgrahamAM jemaNe bhega Apela che teo kadAca 157nA satyAgraha vakhate taiyAra thaI jAya. je IcchAthI mANasa mare che te IcchAthI jame che. je IcchAthI mANasa rAtre sUe che te IcchAthI savAre jAge che. mANasanA jIvana pramANe tene svabhAva bane che ane svabhAva pramANe tenuM jIvana cAle che. eka mANase evo prazna karyo hato ke "bhagavAna pApI mANasane ekadama sajA kema karatA nathI?" kharI rIte jotAM je mANasa je vakhate pApa kare che te vakhateja tene svabhAva bagaDe che. te svabhAvathI jyAre te pitAnuM jIvana gALe che tyAre tene tenA jIvanamAM aneka jAtanA vina naDe che ke je bIjA le ke tarata joI zakatA nathI. keTalAka mANasa deNuM karI, bIjAne paise sukhI thavAnI IcchA kare che paNa temanA jIvanamAM AvA 170 Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prArabdha. svabhAvathI zrIjI keTalI aDacaNA Ave che te koI jotuM nathI. A niyama bIjA deSAnA sabadhamAM paNa samajavAnA che. sAmAnya mANasa ema samaje che ke tenI icchA purI thavAmAM kai vighna na Ave te te svataMtratA kahI zakAya, paNa keTalIkavAra ahAranuM vighna na heAya tAe tenI aMdara tenA svabhAva tene sukha levA detA nathI. mANasa potAnI prakRti pramANe karma kare che. tethI kama pheravavAnI jarUra karatAM prakRti pheravavAnI vadhAre jarUra che. prArabdha jItavA mATe A khare upAya che. dhArAsabhAnA kAyadAe bahArathI rakSaNa Ape che, kayuM kAma karavA lAyaka che, kayu karavA lAyaka nathI te batAve che; paNa je svabhAvathI kAma thAya che te tarapha bahu lakSa ApatA nathI. tee rAganuM ASadha Ape che paNa rAga kema utpanna na thAya te batAvatA nathI. dhama gurUA rAga kema na thAya e batAve che paNa rAganuM auSadha ApI zakatA nathI. tethI rAjya ane dhama bannenI jarUra che. 171 Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. saMsAramAM strI, putra, paise, kIti vigere jene maLyA hoya che temanuM prArabdha sAruM manAya che paNa A vastuo keIne saMpUrNa rIte maLatI nathI ane jene maLelI hoya che tenI pAse kAyama rahetI nathI. kharI rIte strI, paise ke vyavahAra, sukha ke duHkha ApatA nathI paNa je vRttithI tene upayoga thAya che te vRttimAM sukha ke duHkha mAnavAnI Teva paDI gaelI hoya che. eka mANasanI strI marI gaI eTale tene potAnuM ghara gamatuM nahotuM ane jANe ke ghara duHkha ApatuM hoya tema teNe ghara vecI nAkhyuM. kharI rIte jotAM, gharanA patharA ane lAkaDA duHkha ApatA nahotA paNa pitAnI adhurI rahelI vAsanA duHkha ApatI hatI. jyAre sukha mATe bahAranA sAdhana bhegA karavA paDe che tyAre pitAnA svabhAvamAM teTalI apUrNatA jaNAI Ave che. prArabdha kaI banAvamAM nathI, mANasamAM nathI, saMbaMdhamAM nathI paNa mANasanI jarUrIAtathI utpanna thaela saMbaMdha sAce mAnavAthI utpanna thAya che. temAM 172 Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prArabdha. rasa levAthI te majabUta thAya che ane saMjoge jItI zakAtA nathI. saMjogone AdhIna rahevAmAM jIvanane khare lAbha maLaze nahi. mANasa e patthara nathI. saMjoge jItavAmAM ane potAnA aMtarAtmAnI zakti oLakhavAmAM purUSArtha che. saMge jItavAmAM pahelAM duHkha lAge che, pote sAce raste che ke nahi tenI zaMkA thAya che, vine naDe che, mana muMjhAya che, hRdaya kaMpe che, thAka lAge che. svarAjanI laDAImAM lekanA vakhANathI ane dekhAtA bhaviSyanA lAbhanI AzAthI himata rahe che paNa pitAnI vAsanA cheDavI, vicAra cheDavA, abhimAna choDavuM ane lokonI niMdA sahana karI satyane mArge vaLavuM e mahAbhAratanuM yuddha che. chatAM kuzaLa purUSe AvA yuddha sahelAIthI jItI zake che. temAM khAsa upAya e che ke viSaye ane vAsanAo ApaNane dabAvI zake tevA che e vAta mAnavI joIe nahi. prAyazcita karavuM joIe eTale ke cita pharIthI navuM banAvavuM joIe ane pachI bhagavAnanI zaktine zraddhAthI Azraya le joIe. vizeSa baLavALI sattA AgaLa pariNAma pharI jAya che. 173 Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. keAI mANasa peAtAnA svabhAvamAM thoDeka pheraphAra karI ema mAne che ke jANe pAte potAnI prakRti arAkhara jItI haiAya. e mAnyatA khATI che. mahAtmA gAMdhIjI jevA tapasvI purUSa paNa AtmakathAmAM lakhe che ke viSayAne kheArAka nahi ApavAthI viSayAmAMthI icchA jatI nathI paNa gItAmAM kahyuM che tema viSayemAMthI viSayAne rasa, mAtra paramAtmAnA darzanathIja dUra thai zake tema che." viSaye ane viSayeAnI icchAne evA prakArane sabaMdha che ke icchA vInA viSaye AkaSa~Nu karatA nathI paNa viSaye cheDayA vInA viSayanI icchA paNa chUTatI nathI. vaLI, viSayA na heAya e AtmajJAna na heAya tyAMsudhI sAmAnya svabhAva game tyAMthI viSacanI vastuo bhegI karI le che; athavA, peAtAnA abhimAnathI cheDelA viSaye dveSane laine pAchA AkaSa Na kare che. jema kapaDuM phATI gayuM hAya paNa tenI jarUra hoya te bajAramAMthI vecAtu' lai levAya che tema viSaceAnI jarUrathI zarIra gayA pachI paNa pAchuM lai zakAya che. - eka mANusane dArU pIvAnI bahu Teva hatI. dArUthI thatA nukazAnanA vicAra karI eka vakhata teNe 174 Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prArabdha. dArU na pIvAno nizcaya karyo. dhIredhIre tenI dArU pIvAnI vRtti jatI rahI ane keTalAka varSa sudhI teNe dArU pIdho nahi. aMte dArU jaIne tene aNagame utpanna thatuM hatuM. AvI rIte keTalAka varSa gayAM chatAM svapnAmAM te kaI kaIvAra dArU pItuM hatuM. tenuM kAraNa tene samajAtuM nahotuM. evI ja rIte keTalAka grahasthAzramI mANaso brahmacaryanuM vrata le che. te barAbara pALe che chatAM svapnAmAM temane svapnadoSa thAya che. keTalAka saMnyAsIo ke jeNe ghaNA varSanuM brahmacarya pALeluM hoya che temane paNa svapnadoSa thAya che. tenuM kAraNa samajavuM hoya te svapnAne svabhAva samajavo joIe. svapnAnA banAvo tadana sAcA hotA nathI temaja tadana khoTA hotA nathI. temAM bheLaseLa bahu hoya che, tethI mANasane satya sUjhatuM nathI. eka mANasa bI. e.nI parikSAmAM cha varSa pahelAM pAsa thayela hatuM. tene ema svapna AvyuM ke "huM bI. e. mAM nApAsa thaye." te vakhate vadhAre tapAsa karatAM ema mAluma paDayuM hatuM ke te divase te bIjA koI kAmamAM nApAsa thaye hate. 175 Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. - eka vakhate eka mANasa sute hate. tene kAMI svapna AvyuM hatuM. te vakhate tenI pathArInI pAsethI eka bIje mANasa batI laIne jatuM hatuM eTale svapnAmAM rahela mANasane ema svapna AvyuM ke tenuM ghara saLagyuM ! eka vakhata eka sArA vaktAnuM aMgrejI bhASaNa, sAMbhaLanArAomAMthI thoDAka lekene gamyuM nahi. rAtre tene svapna AvyuM ke lekoe tene bhASaNa vakhate makAna bAra kADhI mukavA mATe "AuTa, AuTa" ema buma mArI. tenAthI jAgI uThatA teNe sAMbhaLyuM ke bahAra eka kutaro "vAha vAha karate hate. svapnAnA banAva sAthe kutarAnuM bhasavuM bhaLI gayuM hatuM ane temAMthI "AuTa, AuTa" thayuM hatuM. svapnAnA banAvanA kAraNe jANavAnI Teva pADI hoya te te jANI zakAya che. te mATe ardha-svapnAvasthAmAM rahevAnI Teva pADavI joIe. eka mANasane evuM svapna AvyuM ke tenA paga kAdavamAM kheMcI gayA ane mahenata karatAM nIkaLatA nahetA. bahu jora karI kADhavA jatAM te jAgI uTha 176 Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAmya. ane kAraNa zeAdhatAM mAluma paDayuM ke tenA paga ADha-vAnA dhAkhaLAmAM evA vIMTAi gayA hatA ke tarata chUTe tema nahAtA. eka vakhata evI sthitimAM tenA hAtha tenA ghuMTaNa nIce uMghamAM dakhAi gaye hateA. te vakhate tene evuM svapnuM Avyu ke jANe eka kutaro tenA hAtha karaDatA hatA ane te te chUTA karI zakatA nahAtA. rAtre mADethI jamyA pachI tarata uMghavAnI TevathI. keTalIkavAra pAcana na thaela kheArAkanuM vajana zarIranA nIcenA bhAga upara Ave che. te vajanathI jANe ke te bhAga dukhAte heAya evuM jaNAya che. te dabANathI keTalAkane bhAganI lAgaNI utpanna thAya che ane svapnadoSa thAya che. keTalIkavAra mANasAne evA svapnA Ave che ke jANe tenA paga kapAi gayA hoya ane te cAlI zakatA. naheAya paNa tenuM kAraNu uMghamAM tenA paganI sthiti upara hAya che. keTalAkane svapnAmAM lAge che ke jANe te keAI lAMbI sIDI upara caDI AkAzamAM addhara jatA hAya. divasamAM ghaNI zerIomAMthI ane bAraNAmAMthI pasAra 177 Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. thatAM je vRttio khaMdhAi jAya che tenA AvA pariNAma Ave che. svapnAnA banAve e aMtaHkaraNanI vRttinA anAve che. svapnAmAM bIje gAma jatA dekhAtA AtmA te gAmamAM uThateA nathI. AtmAne peAtAne svapnAnA dharmothI kAMi asara thatI nathI. te mApanA dharmo che. mApanAranA dharma nathI. mApamAM mamatvathI ane AtmAnA dharmAMnA ajJAnathI te potAnA dhama heAya ema mAnavAnI bhUla thAya che. upara Apela draSTAMte uparathI jaNAi Avaze ke svapnAnI avasthAmAM ghaNA banAvAnI seLabheLa thAya che. je viSayanI IcchA cheDI dIdhI hoya te viSaya bhAgavavAnA svapnA Ave te tenuM kAraNa uMghamAM zarIranI sthiti upara rahe che athavA te mANasane bIjA keAI viSayamAM icchA rahI gaI haiAya che ane khIjA viSayanI IcchA pahelA viSayanI icchAne ghasaDI lAve che; tethI viSayAneA nigraha karavAne badale sa'yamathI eTale samabhAvathI te jItavu joie. nigrahamAM alAtyAre viSaye jItavAnI vRtti rahe che ane te vRtti svapnAmAM bIjI icchA sAthe athaDAtAM jAgrata thAya che. 178 Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prArabdha. saMyamamAM kaI IcchAnI jarUra rahetI nathI. saMyamI purUSane AtmAmAM ja saMteSa rahe che. AtmAnA sukhathI bIjI IcchA chUTe che. paNa AtmAnuM sukha maLyA pahelAM ane viSayamAM vairAgya AvyA pachI, ghaNo vakhata vacalI sUkI dazA rahe che. te dizAmAM citta bahu zAMta rAkhavAnI jarUra che. teno upAya mArA pustaka sevAkuMja" mAM batAvela che. AtmAnA mArgamAM svabhAvanI jema jema zuddhI thavA lAgaze tema tema keTalIka gupta vAsanAo ane IcchAo pragaTa thaze. AvI vAsanAo upara pahelAM manano aMkuza ja rahe che ane AtmAne aMkuza AvyuM na hoya tyAre badhI indriyanI bhUkha chUTI thAya che. te deDI Ave che ane jIva upara hale kare che. vAsanAne jeranuM kharuM kAraNa e che ke leke temanA viSe bahu vicAra kare che. vaLI AtmAnA mArge paDayA pachI tenI sAme kodha kare che, baLajerIthI vaza karavAno nizcaya kare che, aMdara dAbI rAkhe che ane bahAra nIkaLI na jAya tenI saMbhALa rAkhe che; paNa jema jema tame eka vastune vicAra karatA rahe tema tema tamane 179 Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. tenuM vadhAre aMdhana utpanna thaze. tamAre kharIrIte te vastuo pAse rAkhavI nahi, tenAthI alaga rahevuM, tene vicAra na karavA ane vicAra Ave teAe tenA tarapha lakSa na ApavuM ane jANe ke kAMi banyu nathI evA bhAvathI zuddha rahevuM. AtmAne mAge paDayA pachI je icchAo ane vAsanAe jAge tenI sAme asaMgatA ane ga'bhIratA rAkhavI. ema mAnavuM ke te ApaNuM rUpa nathI. ApaNA aMtarAtmAnI anumati vInA icchAemAM khaLa AvatuM nathI; e mAbata jema jema anubhava thatA jAya che tema tema samajAtI jAya che. prakRtinA kSetramAM prArabdha sAcuM che. tyAM je kA thAya che te upara ghaNA kAraNanI asara rahe che. mANasa peAtAnA apa svabhAvathI mAtra eka e kAraNa temAM joI zake che ane jyAre peAtAnA mAnavA pramANe phaLa AvatuM nathI tyAre gabharAya che, duHkhanuM kAraNa zeAdhI zakatA nathI ane prArabdhane vaza thAya che. je vastu upara keAinI asara thatI nathI te kevaLa paramAtmA che. te akhaMDa che, AkhI vastu che, tene doSa lAgatA 180 Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prArabdha. nathI ane tethI te nitya sukha rUpa che. je mANasone AkhI vastune anubhava rahe che te eka bhAganA sukha tarapha dRSTI karatA nathI. te dazAmAM vyavahArika kALa nathI, tethI prArabdha nathI. te dizAmAM ApaNe je joIe chIe te ApaNe chIe tema lAge che. ApaNe svataMtra chIe ke parataMtra te prazna A dazAmAM nathI, kAraNa ke je manuSyabhAvathI A prazna utpanna thayA hatA te bhAva A dazAmAM nathI. tyAM svataMtratA siddha che. prApta che. AgaLa kahyuM tema prakRtinA kAryo pite kahetA nathI ke pite zA mATe utpanna thayAM che tethI jo tenA upara ApaNI mAnyatA caDe nahi te tenAmAM kAMI jera AvatuM nathI. viSayenA rasanuM kAraNa pitAnA svabhAvamAM che ane svabhAva pheravavAnuM pitAnI sattAmAM hovAthI, AtmajJAnI purUSa kArya kAraNa bhAvathI pitAne mukta jue che; te khara purUSArtha che. je mANasane pitAne mATe bhaviSyamAM maLe tevuM kAMI joItuM nathI tene prArabdhano vicAra AvatuM nathI. tene lekenA vakhANanI IcchA nathI. mUrkha mANasa 181 Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. kahe che ke mane amuka rAjAe sAruM InAma ApyuM, abhimAnI mANasa potAnuM ghara ane gharanI vastuo bIjAne batAve che, musAphara pitAnI musApharInA varNana bIjA pAse kare che, potAnA mitronA vakhANa kare che, strIo potAnA ghareNA ane kapaDA bIjI strIone batAve che, vidvAna pitAnA lakhelA pustake bIjAne batAve che, satyAgrahI pitAnA zurAtananAM vakhANa kare che ane jelamAM pote zuM zuM karyuM te kahI batAve che, paNa AtmajJAnI saraLa ane sAda hoya che. te pitAnI baDAI keIne batAvI keInA vakhANa levAnI IcchA rAkhatuM nathI. pitAnA jIvanamAM je je prasaMga Ave te saMteSathI svIkArI viSayone tAbe thayA vinA jIvanane jIte che. saMsArI mANasane kaI paisAnI bakSIsa Ape te game che. mukta purUSane te bhArarUpa lAge che kAraNake te bahu ochA parigrahathI rahe che. yuropamAM eka mANasa mATe vadhumAM vadhu keTalI sagavaDa joIe tene vicAra thAya che. A dezamAM eka mANasane ochAmAM ochuM keTaluM joIe tenA prayoga thAya che. ochA parigrahathI mANasa prArabdhane vaza karI zake che paNa hAla aMgrejI vidyAnA saMskA 182 Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prArabdha. rathI cheDI agavaDathI calAvI levAnI zakti ochI thatI jAya che, sagavaDa vadhAravA lAlaca thAya che ane aMte temAMthI kema chUTavuM te sUjhatuM nathI. hAlanI vidyA duHkha sahana karavAnI zakti ApatI nathI. hAlanA vakhatamAM eka mANasa upara eka ja vakhate ghaNI pharajo AvI paDe che ane te vakhate zuM karavuM te tene sUjhatuM nathI. tethI tene ema lAge che ke mANasa hamezAM parataMtra rahevA jamele che. tene zaMkA thAya che ke je mANasa svataMtra hoya te tenI marajI pramANe banAve kema banatA nathI. ApaNI IcchA pramANe badhuM cAle te ThIka e vicAramAM ApaNe eTale "ke" te samajavuM joIe. arIsAmAM ApaNuM je rUpa dekhAya che te ApaNe nathI. dehAbhimAnI mANasanI IcchA pitAnA mApamAM baMdhAya che ane baMdhAelI IrachA parataMtra rahe che. AtmajJAnane koI vastu na maLe te AtmAnI svataMtratA ochI thAya che ema te mAnatuM nathI. te pitAnI IcchA pramANe badhuM bane tema mAgatuM nathI paNa je bane che te ekanI ja IcchAthI bane che ema 183 Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. mAnI hamezAM mArI sattAnA AdhAre jIve che. tethI tenA saMjoge tene naDatA nathI. pAramArthika mANasanuM sukha vamAnamAM rahe che. mATarakAranA kAi huzIAra hAMkanAra hAya tene rastAmAM zuM ADuM Avaze tenA vicAra AvatA nathI. sAmethI bIjI mATara jhaDapathI AvatI heAya, athavA tenA mArganI ADe bALaka ramatuM hoya ke kutarA uMghatA hoya te paNa te potAnI meATaranI gati jarA pheravI pAtAnA rastA karI le che, athavA te sthira rahI rastA uparanI vastuone javA de che. A dRSTIe jotAM sAme AvatI meTarakAra, bALaka ke kutarA tenI dRSTIe sarakhA banAva che. je kSaNe je banAva utpanna thAya te kSaNe te sabhALI levAnI jenAmAM zakti che te mANasa prAraruSane vicAra karatA nathI. eka mANasanI dRSTIe je anAva bhayaMkara lAge che tene khIjo mANasa sahelAithI eLagI jAya che. muzkelImAMthI peAtAnA rastA kADhavA temAM purUSA che. temAM navI jAtanuM sukha che ke je banAvamAMthI 184 Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prArabdha. maLatuM nathI. krikeTanI ramatamAM suMdara beTasamena game tevA daDA jhIlI zake che. daDo pheMkanAranA hAthamAMthI chUTe ke tarata te kayAM paDaze tenI tene khabara paDI jAya che. tenI dRSTI te vakhate daDAnI jagyAe ekadama jaI pahoMce che. sAro gaNatazAstrI game tevA agharA dAkhalA moDhe gaNI Ape che. gaMjIpAnI ramatamAM sAro ramavAvALo DA pAnAthI sArI ramata dekhADe che. zilpazAstrI pattharanI mUrti ghaDavAmAM pattharanI kaThaNAIthI bIte nathI. sAdhuo game tevI muzkelImAM AnaMda mAnI zake che. AvA purUSane pitAnA kSetramAM banavAnA banAvanI AgaLathI phIkara rahetI nathI. teo kALanI gatine zarUAtamAM pakaDe che. temane pitAnA kSetra mATe kALa nathI ane tethI prArabdha nathI. A niyamathIja mukta purUSa jagatanA kAyadA mAnatA nathI. jaMgalamAM sAdhuonA samabhAvanI saMnidhimAM pazuono svabhAva dUra thAya che ane jagatanA kAyadA 1Te che. niHsvArtha purUSe moTarakAranA sArA DrAIvaranI peThe hamezAM pitAnA kAma mATe taiyAra rahe che. rastAmAM 182 Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. je banAva ane temAM peAtAnuM cetana vApare che ane te pachI jANe ke kAMI banyuM na hoya tema bIjA banAva mATe taiyAra rahe che. tethI purUSAne mATe jagyA rahe che. vizeSa malavAnI sattA AgaLa pariNAma pharI jAya che. jo keAI mitra mAMDhA hAya ane tene sAjo karavA hAya tA jANe ke taMdurasta sthitimAM pAse beThA hAya evI bhAvanA karI tene vicAra bhagavAnanI zakti upara cheADI devAthI te sAjo thAya che. temAM e sattAne anubhava rahe che. eka, te mAMde che e vAta mAnavI na joie nahitara temAM pheraphAra thaI zakaze nahi. bIjI ta MdurastInI je vAta mAnI tene bhagavAnanI sattA lAgu karavI joie. AvA prayAgAthI peAtAnA darada paNa sAjA karI zakAya che. 7 peAtAnA zarIranA je bhAga mAMde thaye hAya te jANe ke judA mANasa hAya tema upara kahyA pramANe tene taMdurasta sthitimAM jovA ane tenA AdhAra bhagavAnanI zakti upara cheDavA. mAnyatA pheravavAnI pahelI jarUra che ane tene bhagavAnanI sattA lAgu 186 Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAra pADavI e bIjI jarUra che. A niyamathI gAmaDAnA keTalAka abhaNa mANaso paNa deva devIonI mAnatA karI kaMIka vyavahArika lAbha meLavI zake che. A niyamathIja mahAtmA gAMdhIjI rAjadvArI bAbatamAM purUSArthanuM baLa batAvI zakyA che. temaNe pahelAM aMgrejonI sattA mAnI nahi ane pachI bhagavAnane AdhAre potAnuM jIvana rAkhyuM. AmAM camatkAra jevuM kAMI nathI. kaI pUche che ke jagata e zI vastu che? sAmAnya mANasa kahe che ke ApaNuM dRSTI AgaLa dekhAya che te jagata che. je mANasa A vAta nathI mAnatA te mahAtmA che. karmavegano kharo artha e che ke je mANasa potAnI manodazA jagatanA banAva pratye barAbara rAkhI zake te tene sAcI dizAmAM pheravI zake che. je sthitimAM pitAnA matano Agraha rahe che temAM azAMti utpanna thAya che. te azAMti mATe skUla kAraNa zedhavA javuM nahi paNa dhIrajathI aMtarAtmAne pUchaze te tamane tyAMthI sAco javAba maLaze. jene bhagavAnane mArge cAlavuM hoya teNe pitAnI pAse svAbhAvika rIte 187 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. - je kAma Ave te svIkAravuM ane bIka vagara purUM karavuM ane jevI saraLatAthI te svIkAryuM hoya tevIja saraLatAthI mUkI devuM joIe. temAM Asakti na joIe. AvI dazAmAM bhaviSya vartamAnamAM che kAraNa ke AMhI AtmAthIja tRpti che. je svataMtratA prakRtinI dazAmAM zodhatA hatA te AMhI nitya prApta che. prakRtinI dazAmAM ema lAgatuM hoya che ke jANe ke koI dharmarAjA ke yamarAjA ke tene pradhAna citragupta ApaNA karmanI nedha rAkhatA haze ane ApaNuM prArabdha ghaDatA haze. te dazAmAM kArya kAraNa bhAva che. mananA saMka9pa rUpI gupta citro karma pramANe phaLa Ape che. tyAM prakRti kevI rIte cAle che te khabara paDe che paNa zA mATe ema cAle che te jovuM hoya te ApaNe IcchAne pradeza tapAsa paDaze. eka uMdarane purUSArtha karI peTa bharavAnI IcchA thaI tethI eka karaMDI pAse jaIne aMdarathI kAMIka khAvAnuM maLe evI IcchAthI temAM kANuM pADayuM paNa aMdarathI sarSa nika ane uMdarane khAI gaye. 188 Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prArabdha. eka gAmamAM eka kutaro nadI kAMThe pANI pIvA gayo ane pANImAM mIThuM nAkhyuM ke tarata eka magare tene pakaDI mArI nAkhe. vIjaLInI batImAM AnaMda karatAM ghaNA jIvaDAMene DhaMDhoLI tarata khAI jAya che. vAgha ane siMha bakarA ane haraNa jevA janAvarane choDatA nathI. uparanA draSTAMtamAM barAbara vicAra karIe te jaNAze ke sarSa uMdarane khAI ja nathI paNa sapane svabhAva uMdaranA svabhAvane khAI jAya che, magarano svabhAva kutarAnA svabhAvane khAya che, DheDhagaroLIne svabhAva chavaDAnA svabhAvane khAya che, vAghanI prakRti, bakarInI prakRtine khAya che, mANasane svabhAva haraNa, pakSI, kIDI, mAMkhI, mAMkaDa, macchara vigerenA svabhAvane mArI nAkhe che. AvI rIte kudratamAM eka jAtanI prakRti bIjI jAtanI prakRtinuM anna bane che. khAnAra jIva bhUkhyo rahe tene paNa vicAra karavo joIe. kudratanI racanAnA artha utAvaLI samajaNathI samajI zakAze nahi. gAya ke bheMsanA maDadA gAmanA parAmAM paDayA hoya ane gAmanI havA bagADatA hoya tyAre gIdhane ghaNA 189 Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. gAuthI sArI vAsa Ave che. tyAM AvI te tenA khArAka tarIke upayoga karI havA zuddha kare che. adhu jIvana eka sAthe cAle che. pazupakSIonA janamanI jema vyavasthA thaI che tema tenA maraNanI vyavasthA paNa tenI sAtheja thai che. badhI racanA AkhIne AkhIja samajavI joie. paNa mANasanuM jIvana khIjA jIvA karatAM uttama che. tenuM kAraNa e che ke te dhAre teA khIjAnuM anna te thaI na jAya, ane sAthI mATI zaktinA AdhAre nirbhayatAthI sukhamAM rahI zake. je maLavAnuM hAya temAM prArabdha sAcuM che paNa je maLavAnuM hoya te joituM na hoya athavA je maLelu` hAya temAM sASa hAya athavA je maLe temAM paNa saMtASa rahe te te mANasane mATe prArabdhanA kAMi artha nathI. anItimAMthI chUTavuM hoya te sArI icchAe rAkhavI joie ane kharAba icchAe cheADavI joie; paNa prArabdhamAMthI chUTavuM hAya tA badhI icchAemAMthI chUTavuM joie. kAi DeAzI ema kahe ke " mAre te evuM svarga joie ke jyAM huM ane mArI bheMsa rahI zakIe'' athavA kAi DAzeA kAi sAdhune ema kahe ke mane 6 190 Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prArabdha. evuM svarga batAve ke jyAM huM ane mAre hako sAthe rahI zakIe te AvA mANasa mATe svataMtratA nathI. prakRtinA kSetramAM mANasa ane pazu banne parataMtra che. tyAM "para" upara AdhAra rahe che. jyAre AtmajJAna thAya che tyAre "sva" upara AdhAra rahe che. tethI mANasa svataMtra rahe che. te jJAna, ApaNe je je vastu joIe tenI sAthe ApaNane ekadama ekatA karI Ape che. jANe ke ApaNe ja badhA rUpa lIdhA hoya tema jaNAvA lAge che. jema ApaNe dAMta ApaNI jIbhane kApatA nathI tema ApaNe bahAranA rUpa, ApaNu mANasanA rUpane vina karatA nathI. AtmA zabdathI javAba ApatA nathI paNa je vastu joIe te ApIne javAba Ape che. vastu joIe tyAre bIje ThekANethI lAvavI paDe che ane tene upabhoga karavo paDe che. temAM vakhatanI jarUra paDe che. jene AtmA ja joIe tene mATe badhI vastu jema che tema barAbara che. jJAnI purUSe eka jagyAethI ekaja vakhate badhA sAthe saMbaMdha rAkhI zake che. 191 Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. bhagavAna taraphathI je vastu Ave te sahelAIthI jANI zakAya che. tenA pariNAmamAM mana chUTuM rahe che, aMdara ArAma ane zAMti maLe che. bhagavAna sAthe saMbaMdha thavAnuM khAsa lakSaNa samatA che. prArabdha sAthe laDAI karatAM hAravAno vakhata Ave te jANavuM ke te mANasane bhagavAnamAM purI zraddhA nathI ane samatAne anubhava nathI. AsurI zaktio mANasane vikSepa kare che tenuM kAraNa e che ke te tene rahevA mATe jagyA Ape che, ane jyAM sudhI temane jagyA maLe che tyAM sudhI tene rahevAne haka che. je mANasanA svabhAvane kaI bhAga tene javAba Ape nahi te te jatI raheze. kAma ane bIka sAthe rahe che. jene kAma nathI tene bIka nathI. mATe badhuM jIvana vidhAtAne AdhIna nathI. badhuM prArabdhane AdhIna nathI. jyAre vidhAtAnI sRSTImAM dAkhala thaIe tyAre tenA dharma pALavA paDe che, nokarI karavI hoya te nokaranA dharma pALavA joIe, vepAra karo hoya te grAhakane saMtoSa Apavo joIe, strI joIe te strInuM mana khuzI rAkhavuM joIe, strIne 12 Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prArabdha. pati joIe te patinuM mana khuzI rAkhavuM joIe, leonA vakhANa joIe te lekene khuza rAkhavA joIe, bhagavAna joIe te bhagavAna khuzI rahe tema vartavuM joIe. saMsAramAM rahIne prArabdha jItavuM muzkela paDe che tenuM kharuM kAraNa e che ke saMsAramAM saMsAranA dharma sAcA mAnIne vartavuM paDe che. tethI temAM potAnuM citanya vAparavAne avakAza bahu thoDe rahe che ane pitAnA karatAM ochuM jJAna hoya tevA mANasanI marajI pramANe ghaNIvAra vartavuM paDe che. chatAM saMsAramAM paNa AtmAne anubhava rahI zake ane pitAnA cetanyanuM bhAna satata rahI zake te te mANasa jagatamAM vaikuMThane anubhava karI zake che. temAM mukhya sAdhana samatA che. game tevA saMjogo hoya paNa je pitAnA ravabhAvamAM beTI IcchA ke beTI bIka utpanna thAya nahi ane samatA rahI zake te saMsAra jItI zakAya che. kaI jhADa upara eka pakSI beThuM hoya, AsapAsa ghaNuM tophAna thatuM hoya ane jhADa paDI javAnI taiyArImAM hoya tyAre paNa pakSIne samatA rahe che kAraNa 193 Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. ke te jANe che ke jhADa paDI jaze tee pite tyAMthI uDI zake tevI sthitimAM che. jJAnI mANasa paNa A pakSInI mAphaka pitAnA citanyathI jagatanA banAvo samaje che. te pitAne vyavahAra AgaLathI nakI karatA nathI. tene je bane temAM saMteSa rahe che. te pitAnuM sukha jagatamAMthI levA mAgatA nathI. tenuM sukha tenA AtmAmAMthI nIkaLe che tethI tenuM bhaviSya hamezAM tenI pAse rahe che. te samaje che ke tene je maLe che te eka ja vastu maLe che. hamezAM jene badhe ThekANe eka ja vastu maLe tene mATe bhaviSya nathI ane prArabdha nathI. 194 Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa 6 kuM. sudhArA. A pRthvInA mANaseA sudhArAnA vicAra lagabhaga ase varSa thayAM kare che. te pahelAnA kALanA mANasAne sudhArAnA vicAra hAlanI mAphka AvatA nahotA. tenuM mukhya kAraNa e che ke khaseA varSa thayAM sAyansanI navI zeAdhA thai che, tenAthI navI sagavaDA maLI che ane tethI mANasanI buddhine ema lAge che ke AvI zeAdheAmAM ane tenAthI maLatI sagavaDAmAMja sudhArAne a che. paNa jema sAyansanI zeAdheAthI sagavaDA thai che tema keTalIka agavaDA paNa utpanna thai che. te agavaDA gupta rahI zake tevI nathI. jene jovAnI icchA hAya che tene te dekhAi Ave che. eka mANusanA jIvanamAM, khALaka avasthAmAM keTalIka sagavaDe ane keTalIka agavaDA rahelI heAya che. tenAthI 195 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. judA prakAranI sagavaDa ane agavaDe juvAnImAM utpanna thAya che ane vRddhAvasthAmAM paNa keTalIka navI sagavaDe ane agavaDo utpanna thAya che. tevI ja rIte judA judA kALe judA judA dezamAM judI judI zedhathI utpanna thatA judA judA prakAranA jIvanamAM navI navI sagavaDe ane navI navI agavaDe utpanna thayA kare che. vaLI e sagavaDe ane agavaDane mANasanA svabhAva sAthe evA prakArano saMbaMdha che ke je bAbata eka mANasane sagavaDa paDatI lAgatI hoya te bIjA mANasane agavaDa paDatI lAge che. temAM pitAnA svabhAvanA guNadoSa kAraNabhUta thAya che. e bAbata cothA prakaraNamAM kAMIka aMze AvI gaela che. prAcIna kALamAM brahmajJAnanI kimata ghaNI hatI. jene brahmajJAna hoya te brAhmaNa kahevAtA hatA. DeghaNe aMze paNa jene AtmAnuM teja maLyuM hoya tene bahu mAna ApavAmAM AvatuM hatuM. brAhmaNoe lekane ema samajAvyuM ke mANasanA jIvanamAM kharA sudhArA AtmajJAnathI thAya che. te prApta karavA mATe mANasanA svabhAvamAM rahelI pazunA jevI vRttiono nAza kare 196 Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhArA 197 joie. tene mATe je kama karavA paDe evuM nAma ApyuM. te vakhate garIbAi naheAtI paNa purANA jotAM ema jaNAya che ke strIone meha ane abhimAna hatA. te dUra karavA mATe adhikAra pramANe koi mANasane bahAranI kriyAe batAvavAmAM AvatI hatI ane kAine upAsanA ane jJAna ApavAmAM AvatAM hatAM. te pachInA kALamAM sAcA brAhmaNeA AchA thavAthI ane ajJAna vadhavAthI keTalIka navI agavaDo utpanna thavA lAgI. yajJanA a pazunA jevI vRttiene nAza karavAne badale pazuone nAza karavAmAM thavA lAgyA, sakAma bhakatAne ema paNa samajAvavAmAM Avatu hatuM ke yajJathI svargamAM apsarAenuM sukha maLaze. sAmAnya mANasane peAtAnA prayatna vagara khIjA mANase sukha lAvI Ape te bahu game che. brAhmaNeAnA vazanI hAjarImAM sArA zabdeAnA khATA a thavA lAgyA. paNa samapTIjIvana eka sAthe cAle che. jayAre jyAre dharmanI glAnI utpanna thAya che tyAre teja vakhate te deSa dUra karanAra mahAtmA utpanna thAya che. A hetu mATe kSatrIya vaMzamAM bhagavAna buddhanA janma thayA hatA. tene yajJa ' , Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. temaNe mANasanA jIvanamAM sudhArA karavA mATe " dharma " zabda utpanna karyAM; sAMcama, cA ane jJAnanA mArga batAyeA, khATI kriyAo adha karAvI, mANasa ekAMtamAM AtmAne anubhava lai zake tene mATe sArI guphAo ane vidvArA banAvyA. temanA gayA pachI temanA ziSyAnA ziSyAe peAtAnA dhama rAkhavA mATe ane khIjA dezeAmAM phelAvavA mATe keTalIka navI kriyAo dAkhala karI. tethI keTalIka navI agavaDe utpanna thaI. 8 dharma' nA atha saMyama, dayA, jJAna vigere thavAne badale amArA dhama ane tamArA dhama, hiMdudharma ane musalamAnI dharma, jaina, vaiSNava, khristI, pArasI vigerenA aneka judA judA dharma thaI gayA. dharmane mATe laDAie thavA lAgI. saMyama mATe judA judA svabhAvanA mANase mATe judI judI kriyAAnI jarUra paDe che te vAta dhyAnamAM rAkhyA vagara, amArI kriyA sAcI ane tamArI kheATI evA mata utpanna thavA lAgyA. temAM kSatrIya rAjAe peAtAnI sattAthI madada ApavA lAgyA. brAhmaNA karatAM kSatrIcenAM sattA vadhI. 198 Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhArA. paNa jJAna vagaranI sattA mANasane lebha, meha ane abhimAnamAM rAkhe che. temanuM abhimAna teDavA mATe sAyansanI navI zodhe thavA lAgI. tene pahele lAbha vepArIoe lIdhe. teoe pitAnI kaMpanIo sthApI. yaMtranI madadathI pitAnuM dhana ane potAnI sattA vadhArI rAjAnI sattA ochI karI, lekenA sukha mATe keTalIka sagavaDe vadhArI ane lokone ema kahevAmAM AvyuM ke AvA pheraphArathI jIvanamAM kharA sudhArA karI zakAya che. tenI sAthe keTalIka agavaDe paNa utpanna thaI. yaMtranI madadathI ghaNuM dhana thoDA mANasanA hAthamAM AvyuM ane garIba mANaso vadhAre garIba thayA. hAlanA sudhArA e vepArInA sudhArA che. tenAthI jIvana vadhyuM che. jIvana vadhe tyAre sudhare che ema kahevuM e A yugane "sudhArA" zabdano cheTe artha che. mANasanuM jIvana sudhAravA mATe be sAdhananI jarUra che. 1. dharma. 2. rAjya. dharma, nItine mArga batAvI Atma sAkSAtkAra karAve che; rAjya, kamAvAnA sAdhana karI Ape che ane sAmAjIka sukha mATe 19 Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. sagavaDa Ape che. te banne sAdhananA kSetra kharAkhara samajavA joie. rAjA athavA rAjadvArI khAkhatamAM paDela mahApurUSo mekSanA rastA batAvI zakaze nahi athavA khATA rastA batAvaze ane kharA dharmagurU mANasane saMsAranA lAbha ApavAnI icchA karaze nahi. rAjya, artha ane kAma e be purUSAmAM madada kareche, leAkeAmAM nIti jALavavA paNa nyAyanI adAlate sthApI sagavaDa kare che paNa tyAM tenA lAbhanuM kSetra samApta thAya che. leAkeAne AtmajJAna joituM hAya tA te jene manyu hAya tenI pAse javuM joie. upara kahyuM tema sAyansanI zeAdheAthI jema keTalIka sagavaDo vadhI che tema ghaNA mANasAnI garIbAi vadhI che. tethI hAlanI samAja pAse mAtra te agavaDa dUra karavAneAja prazna rahe che. je vakhate AvI sthiti utpanna thavA lAgI teja vakhate gaMdhIyANu vecanAra rAjakeTanA eka vepArI kuTuMbanA eka gRhasthane pAraba'daranI dIvAnagIrI maLI ane tene tyAM garIbeAnI agavaDa dUra karanAra purUSanA janma thaye.. vizvamAM badhI kriyA eka sAthe cAle che. jyAre kAi 200 Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhArA. G ALA rAga utpanna thAya che tyAre tenA upAya tatha utpanna thAya che. paNa te kAi kahe che ke A deza garISa thai gayu che vAta taddana sAcI nathI. jo A deza paisAthI garI thai gaela hAya te agreje pAMca hajAra thI AMhI rAja karavA Ave nahi. garIba dezamAM dhanavAna prajA rAja karavA jatI nathI. kharIrIte .. I mAgavA Ave che tene garIba kahI zakAya. porabaMdaramAM janmela mahAtmAne ema lAgyuM ke garIbAi catrAnI madadathI AvI che. yaMtrAnI madadathI gheADA dhanavAne e ghaNuM dhana meLavyuM che paNa yatrA peAtAnI meLe cAlatA nathI; tethI jo garIba mANaseAne ema samajAvavAmAM Ave ke tamAre yaMtre calAvavA nahi te laDAie garIbAi dUra thai zake. tene mATe saMghabaLa taiyAra karavAnI zarUAta thai. saMghaSaLa mATe jarUra paDatA sAdhanA paNa taiyAra thai gayA ane mUDIvALA ciMtAmAM vagara paDI gayA che. saMghabaLathI garIbenA jIvanamAM keTalAka sudhArA thaze, temane potAnuM jIvana sudhAravA mATe keTalIka 201 Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. navI sagavaDo maLaze, paNa te sAthe keTalIka agavaDa paNa utpanna thaze. majurone ema lAgavA mAMDaze ke temanA vInA samAja nabhI zake tema nathI, rAja nathI zake tema nathI, dharma nabhI zake tema nathI. teo pitAnA hakano pahelo vicAra karaze ane pitAnI mAnyatAo samAja upara nAkhaze. dareka yuge sattAvALI jJAti pitAnA hakane vicAra pahele kare che, potAnI javAbadArIne vicAra karatI nathI. samajaNa vagaranI sevAmAM ochuM kAma karI vadhAre pagAra levAnI IcchA rahe che. jJAnapUrvaka sevA thAya che temAM pramANikapaNuM hoya che. pramANika mANasa bhagavAnane arthe sevA kare che. pramANabhUta vastu mAtra bhagavAna che. tene mATe je sevA karatA nathI te apramANika che. saMghamAM sAmAnya buddhinA ghaNuM mANasanA ghaNA mata bhegA thAya che, uMcI buddhivALA thaDA sArA ane DAhyA mANasanuM kahevuM saMbhaLAtuM nathI. tethI koI ema manAve che ke dezamAM vastI vadhe ane upaja vadhe te sArI sthiti mAnavI. keI kahe che ke ApaNI 202 Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhArA. zakti sAthe mAge vaparAya tene sudhArA kahevAya. kAi kahe che ke ApaNane jIvananA cheDAnI khabara nathI tethI je rIte jIvananuM sAdhana sudhare tevA pheraphAra karavA. paNu te sAdhana kayA phaLa mATe vAparavAnuM che tenI khakhara AgaLathI na heAya tA khATe mArge caDI javAne saMbhava che. jyAre majurAnuM jora vadhAre lAge che tyAre mUDIvALA namI paDe che ane jyAre majurInuM jora ochuM thAya che tyAre mUDIvALA temane vaza karavAnA upAya zeAdhe che. tethI majure mAtra saMghakhaLathI jIvI zake che. te paNa eka jAtanI parataMtratA che. saMgha bahumatithI cAle che. bahumatimAM ahu vivekabuddhi hAtI nathI. jyAre vivekabuddhi na heAya ane kAyadA bhAMgavAnuM temane zIkhaDAvavAmAM Ave tyAre jIvanamAM upayegI hAya evA kAyadA bhAMgavAmAM paNa meTAI mAnavAmAM Ave che. purUSa vAraMvAra paraNe che te strIoe zA mATe na paraNavuM, mAbApa athavA gurU ke zikSaka ThapakA Ape tA temanI sAme zA mATe na thavuM, zeThane nAkaranI garaja hAya ane nAkaranI taMgI hoya te zeThane gabharAvIne vadhAre pagAra zA mATe na levA vigere 203 Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. AkhatAmAM peAtAnA haka mAgavAnA yuga Avye che. paNa hukanuM pramANa vadhI paDe ane javAbadArInuM pramANa ochuM thAya teA navI jAtanI agavaDo utpanna thaze ane te dUra karavA mATe navI jAtanA mahAtmAnA janma thaze kAraNa ke vizvanI badhI racanA eka sAthe cAle che. hAlanI strIo kahe che ke huM mArI mA karatAM sArI chuM. tenI dIkarIo kahe che ke huM mArI mA karatAM sArI thaiza, ane temanI dIkarIe paNa tevuM kahevA lAge te sudhArAnA cheDe samAjanA mANasAne kayAM ane kayAre maLaze ? brAhmaNeAnI sattAnA yugamAM keTalIka agavaDe! AvI hatI. teoe bhagavAnane ApaNI upara keAi jagyAe athavA svargamAM matAvavAnI zarUAta karI; tema A yugamAM keTalIka agavaDA utpanna thai che, kharUM jJAna DhaMkAtuM jAya ane cAlu jJAna bhagavAnane bhaviSyamAM rAkhe che. mANasa rAjadvArane gurU thavAne badale pazu thaye che, badhI bAbatamAM rAjadvArI lAbha zeAdhe che ane bhaviSyanA vicAramAM taraphaDe che. samAjamAM heAya tyAre peAtAne mANasa mAne che ane ekale hAya tyAre 204 Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhArA. pitAne Dhera samaje che. samAjanI sAme kAMI belAya nahi evI bIka rAkhe che. tethI samAjamAM ghaNe bhAge mANaso hatA nathI paNa hAlatA cAlatA saMcA dekhAya che. saMghadharmathI game te lAbha thatuM hoya te paNa je bAbatane jeTalI kiMmata saMgha Ape che teTalI kiMmata te bAbatamAM hovI joIe e mAnyatA sAcI nathI. ghaNA rasoIA bhegA karI rasoI karAvavAthI rasoI sudharatI nathI. je vepArIonA saMghathI jIvanane nukazAna thayuM che ema mAnIe te majuronA saMghathI te sudharaze ema mAnI zakAya nahi. vepArI vastuonI jAhera khabara Ape che. saMghapati potAnI jAherakhabara Ape che. - saMgha ema mAne che ke saMghabaLathI prajAmAM sAruM jIvana utpanna thaze. hAla je jIvana che te kharAba che. A mAnyatAthI thoDA varSa sudhI pheraphAra thAya che. vaLI thoDA varasa pachI saMgha kahe che ke haju jIvana sudhAravAnI jarUra che. Ama kahetA jIvanano cheDo te saMgha batAvatuM nathI ane tethI saMgha koI divasa dvArakA pahoMcatA nathI. Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maLanI gati. AtmAnA anubhavavALA mANaso ane uMcI keTInA vidvAne saMghadharma mAM rahI zakaze nahi. saMghadharma pALavAvALA temane mATe jarUra paDatI thoDI sagavaDa paNa ApI zakaze nahi. badhAne hAthe kAma karI kamAvAnI pharaja paDaze tethI jJAna ane vidyAnA vikAsa mATe joItI purasada maLaze nahi. rAmAyaNanA yuddhanuM mukhya kAraNa rAvaNano sItA upara maha hate. paNa mahAbhAratanA vakhatamAM paisAnA lebhathI saMghadharmanA deSa utpanna thayA hatA. kairae pitAne saMgha banAvI pAMDavone rahevA mATe theDI jamIna ApavA nA pADI hatI. tethI saMghadharma eTale kula dharmane teDavA mATe zrI kRSNa arjunane madada karI hatI. garIbAI vadhavAnuM eka kAraNa badhA dezamAM prajAnI vRddhi che. sAmAnya mANasanA jIvanamAM paNa jyAre prajA vadhe che tyAre pitAnI kamANI ochI lAgyA kare che. ApaNI kamANa vadhe ane te sAthe kharaca vadhe te garIbAI dara karavI muzkela thaI paDe che. prajA ochI utpanna karavAmAM rAjya kAMI 206 Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhArA. madada ApI zakatuM nathI. tethI svabhAva sudhAravA mATe dharmagurUnI jarUra paDe che. te vyakitanA vikAsane mArga batAve che. tenAthI saMyama vadhe che, prajA ochI thAya che ane garIbAI paNa tethI ochI thAya che. paNa garIbAI ochI hoya tyAM strIone meha rahe che tethI pharIthI rAmAyaNanI zarUAta thAya che ane rAmAyaNa pachI mahAbhArata zarU thAya che. chatAM mahAbhArata karatAM rAmAyaNamAM nIti, saMyama vigerenI vAte vadhAre pramANamAM che. rAmacaMdrajIe pitAnI AjJA khAtara bharatakhaMDanuM rAjya choDayuM hatuM. mahAbhAratamAM saMghadharma athavA kula dharma sAcavavA mATe bahu saMbhALa rAkhI che. tethI keTalIka anItine nIti mAnavAmAM AvI che. pAMDava, karNa, droNa, kRpAcArya, vyAsa vigerenI utpati vicitra prakAre thaela che. jyAre pArlAmenTanuM rAjya hoya tyAre tenA sabhAsadonuM khAnagI jIvana nItivAna na hoya paNa pArlAmenTanuM kAma karavA jeTalI buddhi hoya te koI tene pUchatuM nathI. saMghadharmamAM mAtra saMghanI nIti rahe che. 207 Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. nAta gaMgAnA pravAha kahevAya che. gItAnA upadezanI zarUAtamAM, arjunanI eka mIka e hatI ke mahAbhAratanA yuddhathI kuladharma nAza pAmaze. vyaktinA dharmAMmAM jema sagavaDa ane agavaDa rahe che tema kula dharma athavA saghadharmamAM paNa sagavaDa ane agavaDa rahe che. prajAtaMtra rAjyamAM prajAnA ghaNA bhAgane rAja rAjanItinA vicAra karavA paDe che tethI temane bIjA saguNA prApta karavAnA vakhata maLatA nathI. tee rAgadveSa zIkhe che ane samAjanI aMdara aMdaranA jIvanamAM paNa te vAparatAM zIkhI jAya che. dhanavAneAne nekara banAvI peAte zeTha banavuM e Adarza majurIvALA gupta rIte batAve che. tethI prajAmAM sArA saMskAra vadhAravAnA upAya thatA nathI. kharIrIte samAjamAM ghaNA mANasa sudharatA nathI paNa bahu thADA sudhare che. prajAtaMtra rAjyamAM bahu matavALA, ochA matavALA upara Ache. julama karatA nathI. rAjyataMtra geAThavavAmAM A deSane vicAra A dezamAM prAcInakALamAM thayeA hateA. tethI rUSImunIee ema nakI karyu. 208 Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhArA. hatuM ke eka lAyaka mANasane rAjA banAvI tenA upara rAjya calAvavAnI javAbadArI rAkhavAthI prajAnA. ghaNuM mANasane rAjyanA vicAra karavAnI jarUra paDaze nahi ane tethI leke bIjI sArI pravRti karI zakaze. majuronA saMghe ke vepArIonI maMDaLIonA rAja karatAM A paddhatimAM ghaNe lAbha che paNa hAlanA saMjogomAM rAjA tarata vepArI banI jAya che. tethI A paddhati kAma AvI zakatI nathI. eka kAma mATe jyAM ghaNA mANasa javAbadAra hoya tyAM te kAma mATe keIne purI ciMtA rahetI. nathI. saMghanA pisAnI vyavasthA tadana pramANikapaNe. bahu theDI jagyAe thAya che. e bAbata dhyAnamAM rAkhI, AgaLanA vakhatamAM rAjyanI ciMtA eka sArA. vidvAna rAjA upara nAkhavAmAM AvatI, lokene jJAna ApavA mATenI javAbadArI eka sArA brahmaniSTha dharmagurU upara nAkhavAmAM AvI hatI ane samAjanA sudhArA karavAnI javAbadArI eka nagara zeTha upara nAkhavAmAM AvI hatI. teonI pharajo nakI karavAmAM AvI hatI tethI rAjA vepArI thaI zakato nahi ane vepArI rAjA thaI zakate nahi. 209 Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. vepAranA kAraNathI hAla judA judA dezanA mANaso eka bIjAnA saMbaMdhamAM AvatA jAya che ane eka bIjAnA guNadoSa grahaNa karatA jAya che. sAyansanI zedhothI maLela sagavaDathI A pRthvInA mANasanA jIvananI seLabheLa thaI che. tene hetu uDe hoya che. e ekadama jANavo muzkela paDe che. deza ane kALanA baMdhana tUTatA jAya che. e eka prakArane sudhAre che. paNa jyAM sudhI sudhAre pite zuM kahevAya te samajAze nahi tyAM sudhI khare sudhAro thaze nahi. brAhmaNanI sattA vakhate sudhArAnuM madhyabiMdu hiMdusthAnamAM hatuM. kSatrIonI sattA vakhate sudhAre musalamAnI rAjayomAM gaye hate. vepArIonI sattA vakhate sudhArAnuM kSetra laMDanamAM gayuM che. majuranI sattA vakhate sudhArAvALAnI draSTI rUzIA tarapha vaLI che. A pramANe kALacakramAM pahelAMnI mAphaka jJAnI purUSo ezIAmAM utpanna thAya te navAI nathI. brAhmaNa eTale brAhmaNa jJAti samajavAnuM nathI. rUzIAnA vidvAne have manusmRtine abhyAsa karavA lAgyA che. sAyansavALAe A pRthvI upara rahetA 210 Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhArA. ghaNA mANasAnA lehI tapAsI ema nakI karela che ke adhA mANasAmAM kula cAra prakAranuM leAhI che. te manusmRtimAM batAvela cAra jJAtinI sUcanA Ape che. hAlanI manusmRtimAM keTalIka seLabheLa thaela che paNa tenA mukhya siddhAMta navI samAjanI racanAmAM upayAgI thAya tevA che. rUzIAnA vidvAnAne have ema jaNAvA lAgyuM che ke mAtra majurAnI samAjathI mANasanuM kalyANa thaze nahi, sevAbhAvamAM zaraNabhAva vadhe che; tethI vicAra vagara vidvAna mANasA, samAjamAM rahelA majurAnA vakhANu mATe, temanI halakI mAgaNIone Teko Ape che. sattvaguNI mANasa rajoguNInI sevA kare che ane rajoguNI tamAguNInI sevA kare che. kharA sudhArAmAM dareka mANasa peAtAnAthI uMcA saMskAravALAnI sevA kare che kAraNa ke jenI sevA thAya che tenA jevA guNa sevA karanAramAM Ave che. A kAraNane laine manusmRtimAM lakheluM che ke zUdrA ke je khIlakula vicAra karI na zake tevA hoya temaNe vidvAnonI sevA karI vicAra karatAM zIkhavuM, vaizyAe 211 Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. kSatriIonI sevA karI nisvArthatA zIkhavI, kSatrIoe brahAjJAnInI sevA karI brahmajJAna prApta karavuM. hiMdanI sevAnI A paddhati rUzIonA navA vidvAnane bahu sArI lAge che. paNa hAla A dezamAM rUzIAnA eka junA sAdhu TesToyanI paddhati pramANe, vidvAnoe paNa majuranI sevA karIne athavA pitAnuM badhuM kAma pitAnI meLe karI, majura jevA thavuM ema zIkhavavAmAM Ave che. jIvanano hetu samajyA vagara jIvananA sukhanA sAdhano bhegA karavAmAM jIvanane aMte sukhane badale duHkha maLe che. mANasane svabhAva bahu vicitra che. tenuM zarIra zarIranuM sukha mAge che, prANa prANanuM sukha mAge che, mana mananuM sukha mAge che ane AtmA AtmAnuM sukha mAge che. vaLI, A badhI mAgaNIomAM kaI sArI che e sAmAnya mANasane samajavuM bahu muzkela paDe che. jIvana sudhAravuM hoya te te jIMdagIne cheDe sudharI zake nahi. te jIMdagInI zarUAtamAM sudhAravuM joIe. jIMdagInI zarUAtamAM kAcI buddhi hoya che tethI jagatanA mahApurUSo sudhareluM jIvana kene kahe che te samajIne te pramANe jIvana ghaDavuM joIe. A bAbata 212 Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhArA. samajavI muzkela che paNa keIpaNa dezanA sudhArA karavAmAM bahu upayogI che. kRSNa, buddha, krAIsTa vigerenA jIvanathI je sudhArA thayA che tevA sudhArA hAla bahu jovAmAM AvatA nathI kAraNa ke sudhArAnI dizA pharI gaI che. je sudhArA kharUM sukha batAvI na zake ane duHkha sahana karavAnI zakti na Ape te kharA sudhArA nathI. aMdara ane bahAra azAMti vadhI che, bhavidhyamAM zuM thaze ane zuM nahi thAya tenI ciMtA rAjakartAone, dharmagurUone ane jJAtinA pramukhene thavA lAgI che. teo have samajavA lAgyA che ke hAlanI keLavaNIthI jeTaluM jJAna vadhe che eTaluM ajJAna vadhe che. sAcuM sukha guma thayuM nathI paNa AjanA mANasa samaje tevI rIte te batAvavAmAM AvatuM nathI. sAyansa A vAta samajAvI zake tema nathI. nizALe ane kolejomAM paNa A bAbata barAbara spaSTa thatI nathI. sAyansanI draSTIe jIvana sukhamaya nathI. sAyansavALA kahe che ke sAyansathI jIvana sukhamaya thaze. samAjanA sudhArA karavAvALA kahe che ke samAja 213 Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati.. sudhArAthI jIvana sukhamaya thaze. majuranA saMgha kahe che ke saMghadharma pALavAthI jIvana sukhamaya thaze. eTale ke teo mANasane ema kahe che ke taravam viSNu eTale tuM sukhI thaIza. AgalA kAlanA rUSImunIe kahetA hatA ke taravara eTale tuM sukharUpa che. mana ane IMdrIyane sukha maLe teja chevaTanuM sukha nathI. keTalIka vakhata amuka vastu maLI na hoya chatAM te vastunA jJAnathI sukhanI lAgaNuM utpanna thAya che. jyAre mAtra jJAnathI sukha thAya che tyAre te sAmAnya jJAna hetuM nathI. paNa AtmajJAnathI sukha thatuM hoya te badhAne te kema maLatuM nathI ? badhAne maLe teja sukha kahI zakAya e khoTI mAnyatA che. keTalAka sukha evA hoya che ke je badhAne maLatA nathI chatAM te che e viSe zaMkA hetI nathI. je hoya te sukharUpa hoI zake paNa te uparathI ema na kahI zakAya ke te sukha badhAne maLe te ja te sukharUpa kahevAya. mANasa potAnI matalaba pramANe sukha mAge che. jevuM jagata che tevuM sukharUpa che e vAta matalabI bhAvane laIne samajAtI nathI. jIvana 214 Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhArA. ane sukha e sAthe rahe che paNa matalaba pAse te judA thAya che. - jyAre uMcI vAta na samajAya tyAre te khoTI che ema mAnavAnuM nathI paNa te samajavAmAM judA prakAranI buddhinI jarUra rahe che. keI mANasa kaI vakhata ema kahe che ke te amuka mANasanuM vartana samajI zakate nathI. tene artha e che ke te mANasanI jagyAe rahIne kAma karate te pitAne anubhavI zakatuM nathI. je hetuthI je vakhate je mANasanA jIvana cAlatA hoya te vakhate te hetu samajI zakAya te kaI sAthe virodha thavAne prasaMga Avaze nahi. jyAre matalabI buddhi jatI rahe che ane paramArthika buddhi utpanna thAya che tyAre jagata sAthe ApaNe saMbaMdha AdhyAtmika thAya che. te dazAmAM bhagavAnathI keI alaga nathI e anubhava rahe che. tethI jyAre ema kahevAmAM Ave ke jIvanano vikAsa thatAM thatAM bhagavAna maLaze tyAre samajavuM ke te upadezamAM bhUla che ane temAM bhagavAnathI kAMIka ochuM maLavAnI vAta che. bhagavAna have pachI maLavAnA hoya te bhagavAna pachI paNa kAMIka maLavuM joIe. 215 Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. - chatAM sudhArAnA vicAra cAlyA kare che ane cAlaze. tenuM kharuM kAraNa e che ke mANasanI buddhi AkhI vastune pakaDI zakatI nathI. sudhArA amuka bhAgamAM thaI zake che. jyAre eka mANasanA sudhArAnI vAta thAya tyAre te vAta samajI zakAya che. koInI nAtamAM sudhArAnI vAta thAya tyAre paNa te samajI zakAya che, ke dezamAM sudhArAnI vAta thAya tyAre paNa te samajI zakAya che paNa jyAre AkhI pRthvInuM jIvana sudhAravAnI vAta thAya tyAre te samajI zakAtI nathI. te vakhate je vAta thAya che temAM kharIrIte pRthvInA amuka bhAganuM jIvana sudhAravAnI vAta hoya che. tevIja rIte so baso varSanA sudhArAnI vAte karIe te samajI zakAya che paNa cAra pAMca hajAra varSamAM ke daza hajAra varSamAM A pRthvInA mANasanuM jIvana sudharyuM che ke bagaDayuM che te koNa kahI zakaze ? jyAre moTI jagyA ke moTo kALa sudhArAnI gaNatrImAM levAmAM Ave ane te bhagavAnanA jIvanane lAgu karIe ane ema vicAra karIe ke bhagavAna sudhare che ke nahi tyAre mANasanI vANI hAsyajanaka 216 Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhArA. thAya che. tyAre zabdanA vyavahArika anI apUrNatA tarata jaNAi Ave che. tethI jJAnI purUSA mAna thaI jAya che. gagA vahe che ema gagAnA eka bhAgane joine kahevAmAM Ave che ane gaMgA samudramAM maLe che e paNa eka bhAgane joine kahevAmAM Ave che. kharIrIte AkhI gaMgA nitya vahe che ane nitya samudramAM maLelI che tethI vahevuM ane maLavuM e upacArika che. tevIja rIte bhagavAnane maLavuM e upacArika che. bhagavAna sAne nitya maLelA che. te draSTIe jIvanane cheDe jIvananI zarUAtamAM che; eTale ke jIvana bhagavAnamAMthI AvyuM che ane temAM raheluM che. jIvananuM dhyeya jIvananI zarUAtamAM nakI thavuM joie nahitara jIvana nakAmuM jAya che, eTaluMja nahi paNa e phaLa jIvananI zarUAtamAM meLavavuM heAya tA maLI zake tevuM hAvuM joie; kAraNa ke mANasanuM zarIra kayAre paDaze te nakI nathI. jyAM jIvananI kimatanA vicAra thatA nathI tyAM thADuM jIvyA ke vadhAre jIvyA te sarakhu ja che. ApaNe lAMkhA jIvananI jarUra che te karatAM sArA jIvananI vadhAre jarUra che. 217 Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. - kharA tatvavettAo jagata kema banyuM che ane tenuM zuM thaze te kahetA nathI paNa jagata ane ApaNe ahI zA mATe chIe te samajAve che. vaLI teo kahe che ke jIvananuM sAcuM phaLa jIvananI zarUAtamAM ApeluM che tethI jIvana sudhAravAnuM nathI paNa samajavAnuM che. A bAbata sAmAnya jJAnathI samajAtI nathI kAraNa ke sAmAnya jJAna jIvanane vikAsa joI zake che paNa jIvanano hetu jaI zakatuM nathI. jIvananA vikAsamAM prakRtine dhama kAma kare che. jIvananA hetumAM purUSane eTale AtmAne dharma kAma kare che. kharA vidvAne ema vicAra nathI karatAM ke jagatanuM zuM thaze ane tene aMta kayAre Avaze paNa teo ema vicAra kare che ke TuMkA sukhamAM ramatI temanI TuMkI vAsanAono aMta kayAre Avaze. keTaluMka sukha evuM hoya che ke je meLavavA vakhatanI jarUra nathI paNa samajaNanI jarUra che. samajaNane AdhAra vakhata upara nathI paNa mANasa upara che. keI mANasane kaI bAbata tarata samajAI jAya che ane keIne te samajatAM vAra lAge che. kharA mahAtmAe 218 Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhArA kahe che ke je sukha samajaNathI Ave che ane jene meLavavA vakhatanI jarUra nathI te AtmAnuM sukha che. sAmAnya mANasone badhI bAbata vigatavAra samajavI game che paNa keTalIka bAbate samajAvI zakAtI nathI paNa mAnI levI paDe che. tamasa no artha keTalAka barAbara samajI zake che paNa barAbara vigatavAra samajAvI zakatA nathI. tethI tene artha khoTo che ema kahI zakAya nahi. kAvyamAM, bhajanamAM, bhagavAnanA keTalAka nitya guNenA varNana Ave che. te bhakate barAbara samaje che, paNa te vigatavAra samajAvI zakatA nathI. . tethI paheluM e samajavAnI jarUra che ke AkhI vastunA bhAgane sudhAro thaI zake paNa sudhArAne bhAga thaI zake nahi. AtmAnA svarAjanA bhAga banI zakatA nathI. bhAgamAM AtmAnuM svarAja Ave eTale ke amuka mANasane AtmajJAna thAya ane bIjAne na thAya; paNa AtmajJAnanA bhAga thaI zake nahi. jyAM bheda che tyAM AtmajJAna nathI. 219 Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. sudhArA eTale pUrNa sudhArA. vaLI pUrNa sudhArA vakhate vakhata phare nahi. pUrNa sukha aMtamAM nathI paNa zarUAtamAM che. tethI ema kahevuM ke bhUtakALamAM sudhArA hatA, bhaviSyakALamAM thaze, paNa hamaNA nathI e vAta mAnI zakAya tevI nathI. dareka vakhate peAtAnuM cAlu jIvana halakuM mAnavAmAM lAbha nathI. jene halakuM lAge che teNe peAtAnA jIvanamAM zuM joie che tenA purA vicAra karele rhAtA nathI. uttama vastu dhyAnamAM rAkhyA vInA sudhArAne kAMI artha nathI. chatAM uttama vastu maLe eTale paNa sudhArAnA kAMi artha nathI. AtmajJAna e manuSya jIvananuM uttama phaLa che ema mAnI sudhArAnA vicAra karIe te te vicAra khATA thaze nahi eTaluMja nahi paNa sudhArAne sAcI dizA maLaze. vAra vAra sudhArAnuM dhyeya adalAvavuM paDe tenuM nAma sudhArA nathI. chevaTa zuM maLavAnuM che te sudhArA zarU karyAM pahelAM samajavuM joie. mATe evA sudhArAnI jarUra che ke jethI sudhArAnA aMta Ave. sarakAra sudhArA kare te pahelAM 220 Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhArA. kavIe ane mahAtmAe sukha meLavI le che. sUrya, caMdra, tArA, paryaMta, samudra, pakSI, zrI, khALaka vigerenAM varNana kavie evI rIte Ape che ke jANe dareka sukhamaya hAya, jANe ke sukha mATe sudhArAnI jarUra na heAya ane vakhatanI jarUra na heAya. AtmAnA anubhave saMsAranA anubhavA jevA hAtA nathI. hAlanA ghaNA mANasa utkrAti ( eTale evolution ) ne sudhArA kahe che. tee ema kahe che ke mANasa AgalA janmamAM pazu hatA ane sudharate sudharatA mANasa thayeA che. ApaNuM jIvana paNa kharAba che mATe sudhAravAnI jarUra che e hAlanA yuganI vAteA che. paNa sudharatAM sudharatAM kayAM paheAMcavuM che, ane kai dizAmAM sudhArA karavA joie? bIjA dezeA vadhe che tema vadhavuM ene sArUM kahi zakAya nahui. teo kaI bAbatamAM AgaLa vadhI gayA che ane ApaNe kai khAmatamAM pAchaLa rahI gayA chIe e jANavuM joie. viSaya sukhanI draSTIe tee AgaLa vadhI gayA che paNa AdhyAtmika sukhanI draSTIe tee AgaLa vadhI gayA nathI ane ApaNe pAchaLa rahI gayA nathI. 221 Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. saMsArI sukha karatAM AtmAnuM sukha meTuM ane sAruM che evuM kahenArA vahemI che ema mAnI zakAya nahi. mANasane cIrI cIrIne tenA judA judA bhAga jevAthI mANasa maLaze nahi. temaja jagatanA judA judA bhAga jevAthI kharUM jagata maLaze nahi. vaLI bIjI eka muzkelI e che ke ghaNAne vyavahAra ane paramArtha e banne sAthe rahe evuM game che. bhagavAna je sarvatra sarvadA che te saMsAramAM kema na maLe? ApaNe paNa janakanI peThe saMsAramAM rahIne bhagavAna kema meLavI na zakIe. paNa kharI rIte jotAM jaNAze ke saMsAramAM rahIne bhagavAna meLavavAnA nathI paNa bhagavAnamAM rahIne saMsAra calAvavAno che. janakarAjA paNa bhagavAnamAM rahIne rAjaya calAvatA hatA. rAjya calAvyA pahelAM teNe ekAMtamAM jaI AtmajJAna meLavyuM hatuM. vyavahAranA kAryomAM bhagavAnane sAkSAtkAra thaI zake che paNa te lAbha jene jete hoya tenAmAM lagavadubhAva pahelAM AvA joIe. jyAM jyAM ApaNe je je vakhate pharIe tyAM tyAM te te vakhate je saMsAra 222 Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhArA. ApaNe AgaLa paheleTa raheze te saMsAramAM bhagavAna maLaze nahi. bhagavAna marI gayA nathI paNa jenAramAM je bhAva aMdara hoya te bahAra maLe che. aMdara viSacAnI IcchA hoya te bahAra paNa bhagavAna viSa rUpe dekhAze paNa te vakhate bhagavAna teve rUpe Ave che tenI khabara raheze nahi. jevA rUpe ApaNe ApaNe AtmA ApaNI AgaLa mAgIe chIe tevA rUpe te tevuM rUpa laIne ApaNuM AgaLa Ave che. ApaNuM saMjoge ApaNI gupta IcchAone saMtoSa thAya tevA thaIne ApaNI pAse Ave che. tene pheravavA hoya te IcchA pheravavI joIe; temAM draDhatA joIe ane dhIraja joIe. hAlanA sudhArA mANasane potAnI bahAra kADhe che. AgalA yuganA sudhArA tene tenA hRdayamAM sukha ApatA hatA. hAlanA sudhArA jIvananA zarUAtanA dharma ane jIvananA cheDAnA dharmane prathaka kare che, AgalA kALamAM brahmacarya avasthAmAM ja parokSa jJAna maLI jatuM hatuM. tethI mANase bhagavAnamAM rahIne saMsArane anubhava karatA hatA. hAlanA mANasa jJAna vagara saMsAramAM 223 Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. paDe che ane keMI pAsethI sAMbhaLyuM hoya ke bhagavAna saMsAramAM paNa maLI zake che tethI jyAM potAne svArtha hoya tyAM bhagavAnane jovAno prayatna kare che. hAlanA vakhatamAM samAjanA dharmanA jene laIne garIba mANasone bhagavAna rUpe jovAnI ane tenI sevA karavAnI IcchA thAya che, paNa jJAna vagara halakI sevAmAM utaravuM paDe che. tema bhaviSyamAM jyAre garIbAI nahi hoya tyAre svArthathI strIomAM bhagavAna jevAnI IcchA thaze paNa jJAna vagara mAtra beTA kSetrano moha vadhaze. pitAnA gupta de keTalA hoya che athavA pitAnI draSTImAM dareka vakhate dareka jagyAe bhagavAna Ave che ke nahi te jANavAnI saMbhALa rahetI nathI. mAtra pheraphAra thAya tene sudhArA kahI zakAya nahi. pheraphAra kaI dizAmAM ane kevA prakArano thAya che te jevuM joIe. keTalAka kahe che ke jIvanamAM pheraphAra karatA rahe eTale ke I vakhata sudhAre thaI jaze. paNa sudhArA pheraphArane lAgu karIe temAM pheraphAra karanArane lAgu paDatuM nathI. pheraphAra karanAra pharate nathI. tenI draSTIe cheDe ane zarUAta banne sarakhA che. 224 Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhArA. mAtra pheraphArathI kAMi samajAze nahi. je pheraphArane aMta nathI te pheraphAranA atha nathI. // hAlanA ghaNA mANasane navuM navuM mahu game che. teo ema mAne che ke jagatamAM navuM navuM utpanna na thAya te jagata zA kAmanuM? paNa te chatAM e paNa samajavuM joie je nATakane aMte badhA marI jAya te nATaka paNa zA kAmanuM ? AgaLanA yuganA mANase jIvananA hetu samajatA hatA. hAlanA mANasa kahe che ke ame hetu na samajatA hoie tepaNa AgaLa vadhIe chIe. ame navuM navuM joie chIe. jyAre teone eka hetu na maLe tyAre bIjo hetu zeAdhI kADhe che ane bhaviSyamAM sAcA hetu maLI raheze ema kahe che. jIvananA hetu samajyA pachI jIvana ghaDavAne badale jIvana ghaDIne jIvananA hetu samajAze ema mAne che. jIvananA cheDA jIvananA hetu siddha karavAmAM rahelA che. te hetu AtmasAkSAtkAra karavAnA haze te jIvananA aMta pahelAM purA thavAnA saMbhava che paNa jo vAsanAnI tRpti eTale viSayabhAganI icchA te hetumAM 225 Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. haze te jIMdagIne aMte paNa te purI thavAnI nathI. nATakane aMte jo sAre| bhAva utpanna na thAya ane du:khamAM tene aMta Ave te te nATaka leAkapriya thatuM nathI. itihAsamAM samajAvela sudhArA rAgadveSathI lakhAelA haiAya che. rAgadveSa khAda karIe tepaNu itihAsamAM atAvelA sudhArAmAM amuka prakArane hetu rahelA hAya che. kace vakhate kayA dezanA mANasAe kayA purUSA karelA hatA te itihAsamAM batAveluM che. keie vepAramAM vadhArA karyAM che, keie dha'nI unnati karI che, kAie hunnara udyoga vadhAryo che. phAi itihAsakAra keAi vakhate kAi dezanI paDatI atAve che, kAi kahe che ke caDatI paDatInuM cakkara cAlyA kare che. jyAre amuka dezanI vAta thatI hAya, amuka kALanI vAta thatI hAya ane eka hetu sArI manAtA haiAya tyAre te draSTIe caDatI paDatInA vicAra thai zake che paNa jyAre jIvananA hetu pharatA hAya tyAre caDatI paDatInA vicAra geATe caDe che. tethI jIvananA pheraphAra sAthe jIvananA hetu kAyama rahe tevA hAvA joie. 226 Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhAra. kharA sudhArA mATe jIvananI kimata samajavI joIe. te kimata AtmajJAnamAM che. A vAta nakI che chatAM dareka yugamAM mANasa sudhArAnA vicAra kare che. tenuM kAraNa e che ke "AtmajJAna" e zabdane atha sAmAnya buddhi grahaNa karI zakatI nathI ane jyAre sAcI vAta grahaNa thatI nathI tyAre beTI vAta pakaDAya che. AtmajJAna e jIvananuM phaLa che ema mAnI sudhArA karIe te te vicAra khoTA thaze nahi eTaluM ja nahi paNa sudhArAne sAcI dizA maLaze. hAlamAM rAjakIya sudhArAmAM ghaNe bhAge A vAta bhUlAI javAya che. pahelAnA vakhatamAM rAjAo paNa A bAbatanI kimata samajatA hatA, temane rAjya paNa eTaluM tuccha lAgatuM hatuM ke teo rAjya choDI ekAMtamAM jaI koI sadgurU pAsethI AtmasAkSAtkAranuM sAdhana meLavatA hatA. - hAlanA rAjakIya sudhArA e vepArI ane majuranA sudhArA che. temAM mANasane svabhAva sudhAravAnuM sAdhana bahu ochuM che. jyAM svabhAva sudhare nahi tyAM kharo sudhAro thatuM nathI 227 Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. peAtAne kevuM thavuM che te samajI jIvana ghaDavuM joIe. sAmAnya jJAnathI je kanya prApta thAya che te kharUM kanya nathI. chatAM, sAcI dizAmAM kAma karatAM kanyanI khabara paDe che. mATe je jJAnathI satyanA anubhava thAya te jJAna prApta karavuM joIe ane te jJAna pramANe jIvana gALavuM joie. saraLatAthI paramAtmA tarapha vaLavuM joie. mANasanA durguNamAM tenI sattA sAme thavAnI zakti nathI. bahu sArA thavAnI mahenata karavAnI nathI. mahu sArA thavAthI bIjAnA deSA jovAnuM mana thaze ane bIjA pAse peAtAnA vakhANu karAvavAnI AzA raheze. jIvana saraLa ane zraddhAvALu joie. tevA bhAvathI paramAtmAmAM mANasa bhaLe che ane tenI tene khakhara rahetI nathI. sukhane leAbhathI zeAdhavuM nahiM ane duHkhathI bIvuM nahiM. banne khATA che. paramAtmAmAM ApaNI kalpanAnA jevuM sukha nathI ane duHkha nathI. vanaspati, DuMgarA, samudro ApaNA bhAie! che. havA ane teja ApaNA sagAM che. dIvase dIvasa sukha Apaze, rAtre rAtrI 228 Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhArA. sukha Apaze. jIvanamAM jema sAMdarya che tema maraNamAM paNa sAMdarya che. jeone satya samajAI gayuM che ane asatyamAM jemanI vRtti jatI nathI teo jIvana mukta che, temane mATe kALanI jarUra nathI. jemane ghaNuM kAma karavAnuM rahI gayuM hoya che temane utAvaLa rAkhavI paDe che kAraNa ke temanI mAnelI jIMdagI lAMbe vakhata rahetI nathI. tethI teo kALane kahe che ke "jarA aTakI jA te kevuM sAruM!" chatAM je kALa pUche ke tAruM kAma kayAre puruM thaze te tene javAba teo ApI zakaze nahi kAraNa ke puruM thAya evuM kAma teo zarU karatA nathI. temanuM dareka kAma pUruM thayA pachI kAMIka karavAnuM rahI jAya che, tethI maraNanI bIka lAge che. jeNe pitAnuM kAma karI lIdhela che tene mATe maraNa Aje Ave ke pacAsa varSa pachI Ave te sarakhuM ja che. jeNe jamI lIdhuM che tene rasoDAmAM besADe ke dIvAnakhAnAmAM besADe temAM phera lAgatuM nathI. mANasa pitAnI IcchAthI uMghavAno prayatna kare te uMghI zakaze nahi paNa zarIranA, prANanA ane 229 Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. mananA badhA karaNa DhIlA karI nAkhe te tarata uMghI zake che. tevI ja rIte svabhAvamAM saraLatA AvI jAya te samatAthI tarata AnaMda Ave che. svarga upara nathI paNa AtmAnI aMdaranI dazAmAM che. vaLI jyAre vyavahArika lAbhano vicAra thata hoya tyAre pravRtithI lAbha che ema kahevAmAM harakata nathI; paNa jyAre Atma kalyANano vicAra thato hoya ane te kalyANa pravRtithI maLavAnuM hoya te AtmAne bhaviSyamAM rAkhavuM paDaze ane hAla te nathI ema kahevuM paDaze; eka pariNAmamAMthI bIjuM pariNAma Avaze tyAM AtmAnI jagyA rAkhavI paDaze. paNa AtmajJAnI purUSane anubhava e che ke AtmA pariNAmanuM pariNAma nathI paNa kAraNanuM kAraNa che. te anubhava vakhate utpanna thatuM nathI paNa te che tethI tene anubhava thAya che. tenI zodha bIjI vastu enI zedha jevI nathI. ApaNe bhagavAnane pakaDavA nahi paNa te ApaNane pakaDe tema rahevuM joIe. ApaNe tenAthI judA thatA nathI evI zraddhA rAkhavI joIe. jenI sattAthI sAdhanA thAya che tene sAdhanA 230 Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhArA. pahoMcI zake nahi paNa zraddhA ane prema pahoMcI zake che. je lokone A sukha maLyuM hoya che teo navI jAtanI bhASA bole che. tene samAdhi bhASA kahe che te samajavA jeTalI taiyArI joIe. je svarUpamAM kartutvane nAza che, jemAM hamezAM prajavalIta, svaprakAzarUpa, svayaMti pitAnA prakAzathIja prakAzIta che, te svarUpa samajIne prApti athavA aprAptinA keI bhAvathI alaga na rahevuM, pitAnuM mahatva vadhAravAnI IcchAthI athavA vRthA ceSTAthI paribhramIta na thavuM, sahaja ane saraLa prakRtivALuM karma maLe te karavuM e mAnava jIvananuM kartavya che, jagatanuM vaikuMTha che, eja sahaja saraLa AnaMda che. sudhArAnA mojao caDe che ane utare che paNa junuM jJAna junuM thatuM nathI, junI vastuo junI thatI nathI, junI vAte junI thatI nathI. bALako jemanA tema rame che, juvAnIAo jemanA tema varte che, vRddha jemanA tema pitAnA jIvana yAda kare che. badhuM barAbara che ane lAkho varSa pachI paNa barAbara raheze. 231 Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. vizva tamAruM ghara che. AkAza tamArA gharanuM chAparuM che, pRthvI AMgaNuM che, prANa sagAM che. ghara raheze, ghaNa gharanI ciMtA raheze nahi; jayAM paga mUkIe tyAM pRthvI upara paDe che, tema je kAma karIe te bhagavAnamAM rahe che; kaI vAtanI nyunatA nathI, jene maLyA pachI kAMI jovAnuM rahetuM nathI te hAjara che; jene joyA pachI kAMI jovAnuM rahetuM nathI te belAve che; je mANasa pahele maLe tene barAbara juo bhagavAna marI gayA nathI; sukha sAmuM Ave che; bhASA bhUlAve che, mane samajAve che. 23ra Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa 7 muM. mANasa ane rUSI. aMgrejI vidyAnA saMskAra A dezamAM AvyA tyArathI AMhInI vidyAmAM ghaNA pheraphAra thayA che. tenAthI keTaleka lAbha thAya che ane keTaleka geralAbha thaye che. keTalIka khoTI mAnyatAo dUra thaI che ane keTalIka khoTI mAnyatAo ApaNI keLavaNImAM dAkhala thaI gaI che. mANasanI utpattinI bAbatamAM yuropanuM sAyansa ema samajAve che ke A pRthvI upara lAkho varSa pahelAM mANase nahotA paNa pazu, pakSI, sarpa vigere bhUcara ane khecara prANIo hatA. te pahelAnA kALamAM temanA kahevA pramANe pRthvI evI garama hatI ke koI jIva te upara rahI zake tema nahotuM. te vakhate jaLamAM mAtra jaLacara prANuo eTale mAchalA, magara vigere hatA. mANasomAM pazuonA jevI vAsanAo che tethI mANasa pazumAMthI AvyA haze ema eka purAvo teo 233 Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati.. Ape che. bIjo purAvo e Ape che ke strInA garbhamAM rahela chavA pahelAM mAchalA je dekhAya che, te pachI sarpa je AkAra dhAraNa kare che, pachI pazu je dekhAya che ane pachI mANasa jevo AkAra laI bahAra Ave che. A matane utkAntivAda eTale "Ilyuzana" kahe che. pRthvInI utpatti mATe ema kahevAya che ke pahelAM te jaLamaya hatI. jaLa utpanna thayA pahelAM te to sUryamAM hatAM. sUrya vAyu ane AkAzamAM rahelA grahamaMDaLamAMthI chUTo paDaye hate. te graha-samUhane aMgrejImAM "nebyulA" kahe che, "nebyulA"nI banAvaTa mATe ema kahevAya che ke kaI bIjI pRthvInA pralaya vakhate tenA chUTA thaelA rajakaNe bhegA thaIne "nebyulAnA tasvarUpe baMdhAI gayA haze. AvI rIte sthUla jagatanI utpattinuM sthaya kAraNa ApavAmAM Ave che. paNa jema pavananA jhapATAthI keInuM ghara paDI jAya tema kudratanA keI kAraNathI pRthvIne pralaya thAya paNa pavananA jhapATAthI keInuM ghara baMdhAI jatuM nathI tema navI pRthvI pitAnI meLe baMdhAIne "nebyulArUpe taiyAra thaI zake nahi. 234 Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANasa ane rUpI. vaLI AMhI cetanavALA prANI pahelAM kevI rIte utpanna thayA ane manavALA manuSya pahelAM kevI rIte AvyA te yuropanuM sAyansa barAbara samajAvI zakatu nathI. jaDamAMthI cetana utpanna thatuM nathI. eka purUSanuM maDadu' ane eka strInuM maDaduM bheguM karavAthI temAMthI trIjuM zarIra utpanna thatu nathI. paNa cetanamAMthI nakha ane vALa jevI jaDa vastue paNa utpanna thai zake che. sthUla vastunI utpattinuM kAraNa sama tattvamAM raheluM hAya che. sUkSma tattva sthUla karatAM mATuM hoya che. mATAmAMthI nAnI vastu utpanna thai zake paNa nAnAmAMthI mATI utpanna thai zake nahi. khIne vicAra choDIne jhADanA vicAra karI zakAya nahi paNa mInI kriyA kayAMthI zarU thAya che te samajavuM joie. mAtra khIne sthULa dekhAva joine A mAmata nakI karI zakAya nahi. zarIraneA rasa, prANanI gati vagara bahAra AvatA nathI. prANu mananI gati vagara cAlate nathI. mana saMskAra pramANe eTale hRdayanI lAgaNI pramANe cAle che ane saMskAra mana pramANe khaMdhAya che. tethI pahelAM sa MskAra kayAMthI AvyA te jovuM joie. 235 Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. prANanI gati mANasanI lAgaNIthI samajAya che, mananI dazA paNa mANusa samajI zake che, paNa jyAre mananI uparanA tattvAnI vAta thAya che tyAre samajaNumAM muzkelI vadhatI jAya che. hiMdamAM tAMtrika matavALA ane kama mAga vALA jIvanI utpati tenA sa`skArathI samajAve che. maraNa vakhate sa`skAranA sUkSma pradeza mATe thAya che, tene vikAsa zakti kahe che. janama vakhate te 'skAranA sakAca thAya che ane te eka sUkSma biMdunuM rUpa le che. dekhAvamAM te qhiMdu aNu lAge che paNa zaktinI draSTIe temAM mahAna kriyAe rahelI heAya che. jhADanA nAnA dekhAtA khImAM ghaNI zakti dekhAya che. hAzmIepethika davAmAM ane dezI vaidyonI mAtrAmAM zakti mATe bahu jhINI davA ApavAmAM Ave che. sa'skArathI utpanna thaela cetana-bi'tu eTaluM nAnuM hAya che ke tenA bhAga thaI zakatA nathI. te mananI uparanA pradezamAMthI Ave che ane tenA bhaviSyanA mAbApanA manamAM dAkhala thAya che. tyAM peAtAnuM kAma karI pachI temanA prANamAM dAkhala thAya che ane te 236 Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANasa ane rUSI. pachI zarIramAM dAkhala thAya che. te vakhate strI purUSA peAtAnA zarIramAM samAi zakatA nathI. temanA pradeza mATA thAya che ane sukhamAM vakhata TuMkA thAya che. te mApavA mATe puTa ane ghaDIALanA mApa kAma AvatA nathI. e vizALa bhAvamAM temanI vRtti kSaNavAra zAMta thaI jAya che. temane te vakhate kharIrIte AtmAnuM sukha maLe che paNa bhUlathI ema lAge che ke te zarIranuM sukha che. vRttinA caMcaLa svabhAva ane AvanAra jIvanA saMskAra temanA prANAnI vizALatA sthira rahevA detA nathI. cetana-jiMduM, A pramANe peAtAnA saMskAranI asarathI ane kAMika aMze mAbApanA kSetranA saMskAranI asara laine jyAre janme che tyAre peAtAne jIva mAne che. zarUAtamAM nAnI umaranA mALakane tenI mA upADIne cAle che. tyAMsudhI tene tenA dehanuM bahu bhAna hetuM nathI. jyAre te cAlavA zIkhe che tyAre tene ema jovAmAM Ave che ke peAtAnuM zarIra cAle che tee gharanI bIjI vastue cAlatI nathI. A vakhate peAtAnuM je zarIra cAle che tene "huM" kahe che ane je te vakhate cAlatuM lAgatuM nathI tene " huM nahi ' '' 237 Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. - ema mAne che. tenA jIva bhAvanI utpati vakhate ja tenuM jagata utpanna thAya che. tethI jyAM sudhI tenA sAmAnya saMskAra jatA nathI tyAMsudhI kharUM jagata tenA jANavAmAM AvatuM nathI. paNa ahIM sudhI mAtra sUkSma tane vicAra thaye. saMskAra pahelAM kayAMthI AvyA te nakI thayuM nahi. karma pramANe phaLa maLe che eTaluM samajavAmAM AvyuM. teTalAmAM prakRtine svabhAva kAma kare che paNa purUSane eTale AtmAno svabhAva samaja hoya te cetana-biMdumAM, biMdunA svabhAva karatAM cetanane svabhAva pahelAM samajavuM joIe. temAM sUkSma saMskAranuM kAraNa raheluM che. te samajAya tyAre jJAna pramANe phaLa che, karma pramANe phaLa nathI. cetanane svabhAva jenA anubhavamAM AvyuM hoya che temane jaNAya che ke cetanathI biMdu kadI juduM thatuM nathI. bALaka paNa mAbApanI draSTIe mAbApathI jude thatuM nathI. bALakanuM zarIra e mAbApanuM pitAnuM zarIra hoya tema mAbApa tene piSaNa ApI, ramADI, uchere che. jema jema bALaka zarIre moTo thato jAya 238 Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANasa ane rUSI. che tema tema tenAmAM vAsanA vadhatI jAya che ane te pite pitAnA saMskArathI mAbApathI dUra thatuM jAya che. paraNyA pachI mAbApane ghaNIvAra bhUlI jAya che. chatAM moTI umare paNa mAbApanI draSTIthI putra ke putrI judA thatA nathI. A niyamathI jotAM jaNAze ke je mAbApanA paNa mAbApa che, prabhu che, tenAthI tenI draSTImAM jIva kadI judo thato nathI. paNa jIva jema potAnA saMskAranA deSathI potAnA zarIranA mAbApane pitAthI judA mAnatA zIkhe che tema pitAnA svabhAvanA mAbApa prabhune paNa pitAnA saMskArathI judA mAnatA zIkhe che. cetana-biMdunA, cetana bhAgamAM sattA, jJAna ane AnaMda rahe che. biMdunA bhAgamAM zakti rahe che. pahelA bhAgane cidAkAza paNa kahe che. jJAna mAgavALAne pahele cidAkAzano anubhava thAya che ane pachI temAM jIva ane jagata dekhAvA lAge che. lega mArga vALAne pahelAM tejomaya biMduno anubhava thAya che ane pachI cidAkAzane anubhava thAya che. chatAM A banne nitya sAthe rahe che. tene ziva-zakti paNa kahe che. temano saMbaMdha sAmAnya bhASAthI samajAvo muzkela paDe che. 239 Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. - vedamAgamAM mULa kAraNathI eTale brahmathI utpatti batAvela che. brAhadAraNyaka upaniSadumAM eka evI kathA che ke brahmA (athavA brahma) pahelAM ekalA hatA. te vakhate tene AnaMda lAgyuM nahi eTale temaNe potAnA svarUpamAMthI purUSaprakRtinuM joDaluM utpanna karyuM. purUSa mana thayA ane strI zatarUpA thaI. zatarUpAne A samAgamamAM ema zaMkA thaI ke mane utpanna karI te mArI sAthe kema rame che? tethI zatarUpA gAya thayA eTale manu baLada thayA. temAM paNa teja saMbaMdha rahevAthI zatarUpA ghaDI thayA eTale manu ghaDo thayA. temAM paNa pheraphAra na tha eTale zatarUpA bakarI thayA eTale manu bakase thayAM vigere. jema jema arIsAnA AkAramAM phera paDate game tema tema navA saMsakAramAM navA zarIra ane navA kSetra utpanna thatA hoya ema zatarUpAne lAgavA mAMDayuM; paNa manune pitAnI draSTIe pheraphAra lAgate rahete kAraNa ke te badhA zarIramAM zatarUpAne jotA hatA. utpattinI A rIta hAlanA navA sAyansanI zodhane ghaNe aMze maLatI Ave che. yurepanA hAlanA navA sAyanse thoDAM varSa thayAM pragathI ema siddha karyuM che ke jagatanI badhI 240 Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANasa ane rUSI. vastuo be tattvathI banI che. ekane vIjaLInuM tattva kahe che, bIjAne AkarSaNanuM tattva kahe che. vIjaLInuM tattva teja Ape che, AkarSaNanuM tattva te tejanI dizA pheravI athavA gati pheravI temAMthI ghATa utpanna kare che. vIjaLInuM tattva sattA Ape che, AkarSaNanuM tattva mApa utpanna kare che. baMne sAthe rahe che. je jagyAe je prakAranuM AkarSaNa rahe che tyAM te prakAranA deza ane kALa utpanna thAya che. tethI dareka jIva mATe pitAnI bhUmiti rahe che. te jIvathI karyo padArtha keTale dUra che e jANavuM hoya te tene te padArtha upara keTale prema che tenuM mApa karavuM joIe. badhA mANasa mATe badhI vastu sarakhI dUra hotI nathI. jene je vastu upara prema hoya che te dUra chatAM najIka lAge che. ghaNA. vakhata pahelAM banI hoya te hAla banatI hoya tema lAge che. hAlanA navA sAyansavALA hisAbathI siddha karI zake che ke sthUla tanI jagyA ane kALa paNa niyata nathI. badhA padArtho pitAnA kSetranA AkarSaNanA niyamane anusare che. kSetra pheravavAthI AkarSaNa phare che, AkarSaNa pheravavAthI kSetra phare che. navA AkarSaNamAM 241 Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaLanI gati. deza ane kALanuM je mApa utpanna thAya che te mApathI te. kSetranuM jIvana barAbara hoya che. paNa jyAre eka kSetranA mApathI bIjA kSetranuM mApa karavA jaIe chIe athavA pitAnA eka vakhatanA saMskArathI bIjA vakhatanuM jIvana mApIe chIe tyAre jIvana nAnuM ke meTuM lAge che athavA sAruM ke narasuM dekhAya che. mANasanuM zarIra mANasanA kSetranA AkarSaNathI utpanna thAya che. paNa zarIra e mANasa nathI. te mANasanA jIvananuM mApa che. prANa ane mana paNa tenA jIvananA mApa che. te mApathI te A jagatano anubhava le che. bIjA kSetranA AkarSaNathI bIjA prakAranA zarIra maLe che. bharatamunine haraNamAM prIti thavAthI haraNane janma Aje hatuM te paNa te zarIramAM paNa bharatamuni hatA. A draSTIe jotAM pazuonA zarIramAM keTalA mahAtmA haze ane mahAtmAnA zarIramAM keTalA pazu haze te koNa kahI zakaze ! haraNanA zarIranI prItine vega pure thayo eTale pAchA jaDabharata thaI nAnI umaramAM AzcaryakAraka jJAna prApta karI teNe rahugaNa rAjAne upadeza Apela che. halakA prakAranA AkarSaNathI halakA 242 Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANasa ane rUSI. prakAranuM zarIra Ave che ane uttama prakAranA Aka`NathI uttama prakAranuM zarIra Ave che. kALanI gati eka prakAranI nathI. jevuM AkaSa~Na tevuM zarIra ane tevA kALa utpanna thai jAya che. tenI dizA upara che temaja nIce che. navA navA AkarSaNathI utpanna thatA navA navA kSetrane vedamAM manunI srI zatarUpA (eTale seMkaDo rUpa utpanna karanAra) kahe che. tejanuM tattva na heAya te AkarSI NunuM tattva potAnuM kAma karI zakatu nathI. sAmAnya rIte tejanuM tattva avicaLa che, paNa AkarSaNanA kSetramAM tenI dizA phre che. ceAgI cAgabaLathI jyAre mananI uparanA kSetramAM jAya che tyAre tyAM tene ma tejane anubhava thAya che. te tejanI dizA joi te peAtAnA pUrvajanma ane ka jANI zake che ane keAi vakhate khIjA mANasanA janma ane karma viSe keTalIka hakIkata ApI zake che. A sUkSma tejanA anubhava samajavA mATe, kAMika aMze navA sAyansavALAe zeAdhela skUla tejanA svabhAva jANuvA upaceAgI thai paDaze. navA sAyansamAM zeAdhAela sthUla tejanI gati eka sekanDamAM 186000 mAila che. te sIdhI lITImAM 243 Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. jAya che. tenI gatine teja ApanAra padArthanI gati sAthe saMbaMdha nathI. draSTAMta tarIke, sUryanuM teja sAmAnya rIte AMhI sIdhuM Ave che paNa sUrya pote pitAnI dharI upara geLa phare che. tenI pitAnI gati, tenA tejanI gati jevI nathI. tejanI gati haMmezAM sarakhI rahe che paNa je vacce keI AkarSaNavALuM kSetra Ave te tejanI dizA pharI jAya che. tArAnuM teja AMhI AvatA sUryanA AkarSaNa AgaLa tenI dizA pharI jAya che, tethI jyAM tArA che tyAM ApaNane te dekhAtA nathI paNa jyAM nathI tyAM dekhAya che. A prayoga I. sa. 1919nA sUrya grahaNa vakhate thaye hate. mANasenA paraspara saMbaMdhamAM paNa, draSTInA kiraNemAM matalabI bhAvane laIne, kharA mANaso dekhAtA nathI. reDIo mAraphata jyAre muMbaIthI kaI gAyana bIjI jagyAe phekavAmAM Ave che tyAre je jagyAe jevI jAtanuM sAmuM yaMtra hoya tyAM AkarSaNa utpanna karela hovAthI, tejanI gati vaLIne tyAM bhaTakAya che ane gAyana saMbhaLAvA lAge che. A niyamathI mAtra samAna saMskAravALA mANasa eka bIjAnI vAta sAMbhaLI 244 Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANasa ane rUSI. zake che ane samajI zake che. jenI vAte ApaNane gamatI na hoya te purI sAMbhaLavAmAM AvatI nathI. yogIne aMtarAtmAmAM sUkSma teja dekhAya che, ane je temane A tejanI dizA pheravavAnI zakti maLI hoya te te zaktinA pramANamAM teo dUranA pradezanA banAva kahI Ape che. je jagyAe je vakhate je banAva banate hoya tyAM A teja dvArA pahoMcI zakAya che. A tejanI gati kaI mApI zakatuM nathI. sthUla tejanI gati eka sekanDamAM 186000 mAIla che te sUkSma tejanI gati te karatAM vadhAre hovI joIe. yegIne je sUkSma teja jovAmAM Ave che temAM badhuM satya samajAI jatuM nathI. ghaNIvAra AvA anubhavamAM teo potAnI matalaba tarata dAkhala karI de che; tethI tejanI dizA tarata pharI jAya che. tethI je hoya te teo joI zakatA nathI paNa je jovAnI IcchA AgaLathI rAkhI hoya te dekhAya che. A kAraNane laIne bhakatene pitAnI IcchA pramANe bhagavAnanA rUpanA darzana thAya che ane vAsanAvALA bhegIone vAsanAnA rUpa dekhAya che. 245 Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. aMdara sUma teja ApanAra tatva, zakti, jJAna " ane AnaMda paNa Ape che. jenAmAM buddhinuM jora hoya tene tene badale jJAna vadhAre maLe che, bhaktinuM vadhAre jora hoya tene AnaMda vadhAre maLe che, karmamAM bahu jora hoya tene zakti vadhAre maLe che. chatAM, eka anubhava pachI puratI samatA hoya te tenI sAthe rahelA bIjA tano lAbha paNa maLI rahe che. picerImAM ghaNuM varSa thayAM yoga sAdhanAmAM rahela zrI araviMda ghoSa ema mAne che ke ATale anubhava paNa puratuM nathI. teja, zakti, jJAna, AnaMda maLyA pachI tenI madadathI ApaNA mana, prANa ane zarIramAM pheraphAra thavuM joIe. te kahe che ke bhUtakALanA rUSImunio A rIte mana ane prANanA svabhAva pheravI zakyA hatA paNa zarIrano svabhAva pheravI zakayA. nahotA. tethI pharIthI te dizAmAM prayatna karavAnI jarUra che. te ema mAne che ke mANasanuM zarIra e A pRthvI upara cheluM zarIra nathI. pazu, pakSIo utpanna thayA pachI jyAre manane rahevA lAyaka saMjoge. A pRthvI upara utpanna thayA tyAre mANasanA zarIra 246 Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANasa ane rUthI. utpanna thayA ane jyAre AtmAne sahaja bhAve A pRthvI upara rahevA lAyaka saMjogo utpanna thaze tyAre divya zarIravALA mANaso utpanna thaze ane temAMthI deva jAti thaze. A matamAM paNa kAMIka aMze yuropanA junA sAyansanA utkrAntivAdanuM anukaraNa che. A mAnyatAmAM draSyanA kALano ane draSyanA dezano vicAra rahele che. paNa navA sAyansanI zodha prayogathI siddha karI Ape che ke pradeza ane kALa eka prakAranA nathI. jethI tenI bhAvanA te tene pradeza ane kALa baMdhAI jAya che. A bAbata samajavAmAM be mukhya praznano vicAra rahe che. 1. pahelAM zuM utpanna thayuM che? 2. te tattvane mANasanA kALanuM ane mANasanA pradezanuM mApa lAgu karI zakAya ke nahi ? jyAre AtmAno anubhava levo hoya che tyAre sAmAnya jIvana saMkocavuM paDe che ane pAchuM vALavuM paDe che, pitAnA saMskAranA doSa tapAsI kADhavA paDe che. viSayamAM paDela ke mANasane AtmajJAna thayuM nathI. tethI bhaNeluM bhUlavuM paDe che. sAmAnya mANasanA 247 Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phALanI gati. jJAnane ajJAna mAnavuM paDe che. tethI ema mAnI zakAya ke mANasanuM zarIra e A pRthvI upara chelluM zarIra che. kudrate ghaNA prakAranA zarIra banAvyA paNa je zarIramAM rahelA jIva pAte peAtAnI meLe peAtAnA mULa svarUpa tarapha vaLI zake evuM mANusanuM zarIra banAvyuM tyAre kudratane sa MtASa thayA che, evI kathA upaniSadomAM e jagyAe Ave che. bIjA prANIe pAtAnI meLe peAtAnA AtmA tarapha vaLatA nathI. paNa zrI araviMda bAbunuM mAnavuM ema che ke mAtra AtmA tarapha vaLavAthI ApaNuM kAma puruM thavAnuM nathI. AtmAnA anubhava lai pAchuM jIvanamAM AvavAnuM che. paNa AtmAnA anubhava lIdhA pachI bheda rahetA nathI, ardhuM jIvana eka sAthe cAlatuM anubhavamAM Ave che. ApaNe bhagavAnathI judA thayA nathI ane jagata paNa tenAthI ane ApaNAthI juduM nathI evA anubhava te vakhate thAya che. A dazAmAM jagata e peAtAnuM zarIra manI jAya che. A kAraNane laine vedanA kALanA rUSImunioe peAtAnuM mANasanuM zarIra pheravavAnA prayatna karyo nahAtA. 248 Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANasa ane rUpI. te pachInA vakhatamAM Avela bIjA ghaNuM mahAtmAone paNa A sarvAtmabhAva thayA pachI kAMI vizeSa kartavya na jaNAvAthI, pitAnuM zarIra pheravavAnI siddhI mATe prayatna karela nathI. teo pahelAM paramAtmAmAM jagatane raheluM joI zakatA hatA ane pachI temane jagatamAM paramAtmA dekhAtA hatA. junI mAnyatA dUra thayA pachI junI mAnyatAnuM jagata rahetuM nathI. kaThopaniSaddamAM eka rUSI sarvAtmabhAve kahe che ke "anna huM chuM ane anna khAnAra paNa huM chuM ". AvA bhAvavALA mahAtmAne pitAnuM zarIra pheravavAnI IcchA rahetI nathI. temanA hAtha paga vigere sarvatra hoya che; sarvataH pANipAdaM tat sarvatokSiziromukhaM / / upara kahyuM tema zrI araviMdanI yoga sAdhanAmAM mukhya be kriyAo mAnelI che. 1. pitAnA svabhAvanA deSa kADhI bhagavAna pAse javuM ane 2. bhagavAnanA svabhAvanI asara laI tenI madadathI ApaNuM mana, prANa ane zarIranA dharma pheravavA. jJAnamArgamAM pahelI kiyAne asaMgatvabhAva kahe che, bIjI kriyAne sarvAtmabhAva kahe che. bhaktimArgamAM pahelI kriyAne nI asara laI javA. jJAnamArga para 249 Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. vyatireka upAsanA kahe che, bIjI kriyAne avaya upAsanA kahe che. asaMgatva prApta karavAmAM purUSa prayatnanI jarUra che kAraNa ke vairAgya vagara AtmalAbha thatuM nathI paNa sarvAtmabhAva e AtmAne nija svabhAva che. temAM purUSa prayatnanI jarUra nathI. te kiyA vakhate purUSa prayatna vAparavAnI jarUra mAnavAthI te sAdhaka pAcho bhedabuddhimAM dAkhala thAya che. pitAnA zarIra, prANa ane mane pitAnA mAnavA lAgI jAya che ane e traNane bheda paNa dUra thatuM nathI. gamArgamAM mukhya bhUla e thAya che ke jANe ke banne kriyA pitAne karavAnI hoya ema sAdhaka mAne che. tethI potAnA pradeza ane pitAnA kALanuM mApa chUTatuM nathI. AtmAnA kSetramAM vyApti e AtmAne khAsa svabhAva che. te vakhate tene bIjAnA zarIra paNa pitAnA lAge che ane pitAnA kyA zarIrane svabhAva pherave ene vicAra kare paDatuM nathI, kAraNa ke AkhI vastumAM deSa nathI. AtmajJAna mATe zarIra naDatuM nathI paNa svabhAva naDe che. zarIranA dharmathI AtmAne kAMI thatuM nathI. zarIra kapAvAthI AtmA kapAtuM nathI. 250 Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANasa ane rUpI. ApaNI adara je pratyakaedharUpa AtmA che teja acAnaka rUpa paramAtmA che ane je adrayAna da rUpa paramAtmA che. te ja pratyakakheAdharUpa AtmA che. tenA upara ananya prema hoya te tenA svarUpanI khabara paDe che. te aya heAvAthI tenAthI juduM kAMI nathI. AtmajJAna thayA pachI potAnuM mANasanuM zarIra pheravavAnI jarUra rAkhavAthI, pUrNa pUrNatAne hamezAM bhaviSyamAM rAkhavI paDaze, ApaNAmAMthI bhagavAna nIkaLaze ema AzA rAkhavI paDaze, ApaNA prayatna upara bhagavAnanA AdhAra raheze ane te bhaviSyaneA a`ta dekhAze nahi. bhagavAna pAse ApaNA jevA kALa nathI. te bhaviSyamAM nathI paNa vata mAnamAM che. vamAnamAM heAvAthI AtmajJAnIne hamezAM te ja maLe che. jema ApaNA kei mitra hoya, tenI umara vadhatI hAya paNa jyAre te ApaNane maLe che tyAre te ja maLe che ema lAge che tema jagatamAM game tevA pheraphAra thAya te paNa jJAnIne ekaja vastu satra maLe che. gAmaDAnI kAi DozIo paNa zraddhAthI A vAta evI mAnI bese che ke temane tarata AtmasAkSAtkAra thAya che. eka vakhata kAThIAvADamAM lAThI gAmamAM eka evI DeAzI hatI. 251 Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. tene rAmacaMdrajI upara ananya prema hatuM. eka vakhata gharamAM sarSa nikaLe, eTale te tene kahevA deDI ke he rAma, tamane ke mArI nAkhaze;" ema kahI teNe sarpane upADa ane ghara bahAra ekAMta jagyAe tene mUkI AvI. AvA ghaNA anubhave kharA jJAnIne maLI rahe che. A draSTIe jotAM koI mahAtmAne bhUtakALamAM sarvAtmabhAva maLe nahete e vAta sAcI nathI. paNa tene mATe mukhya be mArga che 1. jJAna. 2. kriyA. kriyAmArgavALA pitAnA svabhAvathI zarUAta kare che ane jJAnamArgavALA AtmAne svabhAva jANavAnI zarUAta kare che. pahelA mArgamAM sudharavAnA upAya rahe che, bIjA mArgamAM samajavAnA upAya rahe che. pahelAmAM ApaNe halakAmAM halakA thavAnuM che ke jethI ApaNA karatAM keI halakuM rahe nahi. bIjA mArgamAM ApaNe moTAmAM moTA thavAnuM che ke jethI ApaNAthI kaI meTa rahe nahi. banne rIte pitAne pahele svabhAva dUra thAya che ane tenI sAthe ja potAno pradeza ane pitAne kALa paNa jatuM rahe che. 252 Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANasa ane rUSI. * kaI bALakane joI koI pUche ke "A bALaka keno che"? te javAbamAM tenI mAnuM nAma ApavuM joIe kAraNa ke prazna vakhate bALakanuM nAma paheluM lIdhuM che ane bALaka mA pAsethI maLe che. paNa koI ema prazna kare ke "kene bALaka che?" te tenA uttaramAM tenA pitAnuM nAma devuM joIe kAraNa ke praznamAM "keno " e zabda pahelAM Avela che. siddhAMtamAM jyAre jIvabhAva pahele grahaNa thAya che tyAre kriyAmArgamAM praveza karI bhagavatI mA pAsethI jJAna, zakti, AnaMda vigere meLavavA prayatna thAya che. jyAre AtmAne svabhAva pahele grahaNa thAya che tyAre sAcI samajaNathI AtmAnI vizALatA zakti, AnaMda, pahelA anubhavamAM Ave che. kiyAmArgavALA, aMkagaNItanI rIte, trirAzImAM gaNAtA dAkhalAnI mAphaka, mana, prANa ane zarIranA traNa vikArI svabhAva joIne, tene sattA ApanAra avikArI AtmA zodhe che. jJAnamArgamAM bIja gaNItanI rIte bIja eTale AtmA hAjara che ema javAbane zarUAtamAM mAnI tene X kahe che ane "ikavezanathI" 253 Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. eTale samatAthI dareka vakhate dareka jagyAe tene anubhava laI tenI kiMmata jANe che. banne rIte eka ja javAba Ave che. ghaNA mANaso potAno jIvabhAva bhUlI zakatA nathI, tethI temane mATe aMkagaNitanI rIte, yama, niyama, prANAyAma, pratyAhAra, dhyAna vigere kiyAnI jarUra che. paNa jo koIne mAtra sarvatra sarvadA AtmAne svabhAva pitAnA jIvanamAM rahI zakate hoya te bIja gaNitanI rIte tene javAba zarUAtamAM maLe che. bannemAM vairAgyanI jarUra che ane bannemAM eka ja javAba Ave che. sAMkhya ane vega prathaka che evuM bALaka buddhivALA mANase kahe che, paMDIte tene judA karatA nathI. eka rIte je jIjJAsu barAbara sthita thAya te bannenuM phaLa laI zake che evuM gItAnuM pramANa che. je sattA teja Ape che te sattAne tejanI gatithI ke tejanI dizAthI asara thatI nathI ema navA sAyansavALAe prayogathI ane gaNatathI siddha karyuM che. te prayoga aMdaranA anubhavamAM lAgu karIe te jaNAze ke jo ke ApaNA manane dharma, prANanA dharma 254 Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANasa ane rUSI. ane zarIranA dharma ApaNuM saMskAra pramANe tejanI dizA pheravavAthI baMdhAelA rahe che chatAM ApaNe AtmA teja ApanAra hovAthI tene te saMskAranI koI asara thatI nathI. te haMmezAM zuddha, jJAnasvarUpa ane AnaMdamaya rahe che. tenAthI koI teja juduM nathI, tethI bIjA jIva ke jagata paNa judAM nathI. te dazAmAM jIvane jIva kahI zakAya nahi ane jagatane jagata kahI zakAya nahi. badhuM pitAmAMthI utpanna thaI potAmAM cAlatuM lAge che. je mANasa Avo anubhava laI zake che tene jJAnathI phaLa che, karmathI phaLa nathI. megIne pitAnI aMdara je sUkSma tejano anubhava thAya che te karatAM paNa jJAnanuM teja vadhAre sUma che. tene prakAza bahu AzcaryakAraka che. svapnAmAM tenI asarathI jIva saMka9pa pramANe pite draSTA bane che, poteja draSya bane che ane poteja darzana bane che. jAgrata avasthAnA bhedanA saMsakAra, jyAM bheda nathI tevI svapnAnI dazAmAM, bheda utpanna kare che. tethI jyAre teja ApanAra sattAno anubhava levo hoya tyAre bahu saMyamanI jarUra rahe che ane brahmaniSTha gurU pAsethI AtmajJAna meLavavuM joIe. 255 Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. AtmajJAnanA mArgamAM paheluM e jANavAnI jarUra che ke ApaNe pahelAM bhagavAnathI judA thayA zI rIte ? bhagavAnane pUchIe te te kahe che ke mArAthI koI juduM thayuM nathI. tethI jyAre mAtra tenA vicAra karIe tyAre jaNAI Avaze ke ApaNe hamezAM tenI sAtheja chIe. badhI kriyA eka sAthe cAle che. khImAMthI aMkura utpanna thAya che, te pachI pAMdaDA, te pachI phUla ane pachI phaLa utpanna thatA dekhAya che. paNa kharIrIte jotAM jyAre aMkura utpanna thAya che teja vakhate phUla ane phaLanA tavAnI utpati zarU thai hAya che. mInI bIjI dazAne aMkura kahe che, khInI trIjI dazAne cheDa kahe che, tenI ceAthI dazAne jhADa kahe che, tenI pAMcamI dazAne phUla ane phaLa kahe che. badhI dazAmAM ekaja vastu maLe che. chatAM pAMdaDA, phUla ane phaLanA kALa judA judA hoya che. jyAre phUla paDI jAya che tyAre phaLa paDI jatA nathI ane phaLa paDI jAya che tyAre pAMdaDA paDI jatA nathI. judA judA kALavALA A bhAge eka tattvamAM eka sAthe samAine rahe che; tevIja rIte paramAtmAmAM AkhuM jagata paramAtmArUpa thaine raheluM che. 256 Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANasa ane rUSI. nAnA chokarAne dAMta pahelAM Ave che ane mUcha pachI Ave che; chatAM, mUcha ugavAnuM kAma dAMta AvatI vakhateja zarU thaeluM hoya che. paNa mANasanI draSTIe jyAre mUcha dekhAvA lAge che tyAre kahe che ke mULa AvI. AvI ja rIte jagatanA badhA banAva eka sAthe bane che, paNa sAmAnya draSTIthI te eka pachI eka banatA hoya ema dekhAya che. dIkare utpanna thAya che tyAre bApa utpanna thAya che. bApane bApa kahenAra keI na Ave tyAMsudhI te bApa thatuM nathI. dezI rAjayamAM rAjAnA kuMvarane nAnI umarathI tenA nokaro ane prajA salAma karavA lAge che tyAre tene lAge che ke huM rAjA chuM. rAjA gAdIe bese che tyAre tenI strI rANI thaI jAya che; kharI rIte rANune rAjAnI mAphaka kaI gAdIe besADatuM nathI. kanyA paraNe che tyAre patnI kahevAya che ane te vakhateja kuMvara, pati thAya che. eka banAvamAM A pramANe ghaNA zabdonI ane ghaNuM arthonI utpatti eka sAthe thAya che. vaLI, upayoga vakhate paNa ghaNA ja eka banAva mATe eka sAthe kAma kare che. pANI 2pa7 Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. - utpanna thayuM ke pANInA jIva utpanna thAya che. jhADa utpanna thayAM ke jhADane upayoga karanAra pakSIo utpanna thAya che. che tevI ja rIte vinAzanI kriyA paNa eka sAthe cAle che. vastI vadhe eTale dukALa, rega ke laDAInuM kAma zarU thAya che. jyAM jhAjhA jIvaDA utpanna thAya che tyAM tene khAnArA paNa teja vakhate utpanna thAya che. samAjamAM paNa mUDIvALAnI jJAti utpanna thAya che te ja vakhate majurone saMgha, pitAnA navA kAyadA bAMdhI, mUDIvALAnI jJAtine nAza karavA mATe utpanna thAya che. bIno nAza thAya che tyAre jhADa upanna thAya che. utpatti ane nAza e judI judI kriyAo nathI. jagatanI kriyAomAM bheda je e ajJAna che. badhI kriyA sAthe cAlatI anubhavamAM AvavI joIe. temAM navA prakArano vicAra ane navA prakAranI lAgaNI rahe che. tenI Teva pADavI joIe. sAmAnya saMskArathI te bAbata samajI zakAtI nathI. mANasanA saMskAranI bhUla mATe bIjo eka sAro draSTAMta ApavAmAM Ave che. keI AMdhaLe mANasa 258 Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANasa ane rUSI. hAthInA pagane pakaDe che tyAre kahe che ke hAthI thAMbhalA je che. te pachI pUMchaDI hAthamAM Ave tyAre kahe che ke te seTI je haze, paga hAthamAM AvyA pachI puMchaDI hAthamAM Ave che tethI te kahe che ke pagamAMthI pUMchaDI utpanna thaI haze; paNa hAthI pahelethI Akhene Akheja hoya che. egamArgamAM eka eka bhAganA anubhava eka pachI eka thAya che. jJAnamArgamAM AkhI vastune vicAra pahele rahe che. tethI ApaNuM samajaNano cheDo ke Avaze te jovAnI jarUra nathI paNa ApaNI samajaNanI zarUAta kevI rIte thAya che te jovAnI jarUra che. A pustakamAM chApelI lITIo uMdhI vAMcavI (Aya te vAMcI zakAze paNa teno artha samajAze nahi. artha samajavA mATe jevI rIte chApelI che tevI rIte vAMcavI joIe. tevI ja rIte pahelAM parokSa jJAna meLavI te rIte jIvana gALavAthI, sAmAnya jJAnavALA manane nAza thAya che, vAsanAne kSaya thaI prANamAM pheraphAra thAya che ane pratyakSa jJAnathI zarIranuM abhimAna jAya che. A rIte mana, prANu ane zarIranA dharma phare che. 259 Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. mANasane hAtha kema jame che ane paga kema jame che e jANavA karatAM mANasa kema jame che e jANavuM saheluM che, tevI ja rIte AkhuM jagata paramAtmAmAM raheluM che te jANavuM saheluM che. kharA mahAtmAonA vicAramAM samaSTIne samanvaya rahe che. te citrane AkhuM ne AkhuMja jue che. sAmAnya mANasa temAM ke raMga ane keTale raMga vApare che tenI gaNatrI kare che. AkhuM citra samajavA mATe bhaviSya vartamAnamAM maLavuM joIe. AkhuM citra banatAM jeTalo vakhata lAge che teTale vakhata tene jotAM lAgatuM nathI. evAmAM draSTA upaga rahe che. jyAre draSya vastuone upayoga mANasa pAse rahe che tyAre bhaviSya utpanna thAya che kAraNa ke draSya vastuonI kAMIka dazA bhaviSyamAM banavAnI rahe che. draSTAnI bIjI dazA bhaviSyamAM banavAnI hotI nathI. aMdaranI dazA sArI hoya te najIvI vastuomAM ghaNuM saMdarya jovAmAM Ave che. aMdaranI lAgaNImAM keTalI vizALatA ane uMDANa che te upara draSTIne AdhAra che. sAmAnya lAgaNIthI je jagata jovAmAM 260 Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANasa ane rUpI. Ave che te jagatanuM kharuM satya nathI. te vakhate paNa eka ja vastu maLe che, paNa tene eka bhAga maLe che. jagata jIvanA sukha mATe che paNa sukhano AdhAra jIvanI aMtardazA upara che. jagata pratye ApaNe jevI lAgaNI rAkhIe chIe temAM jIvananuM badhuM rahasya samAyeluM che. purUSone pUchIe te kahe che ke strIomAM sauMdarya che. paNa purUSamAM kayAM ochuM sAMdarya che? strIomAM svataMtratA vadhatI jAya che ane prAcIna kALanI mAphaka pharIthI svayaMvaranA rIvAja dAkhala thaze tyAre purUnA saMdaryanI ane guNanI parikSA kanyAo karaze. te vakhate samAjamAM vidyAnI kiMmata vadhAre haze te kanyAo purUSa pAse vidyAnI AzA rAkhaze, zUravIratAnI kiMmata haze te purUe zUravIratA batAvavI paDaze, paisAnI kimata athavA majurInI kimata bhaviSyanI kanyAone bahu ochI lAgaze ghaNI kanyAo rUpIene paraNavAnI IcchA karaze. tattva draSTIe badhA prakAranA ghATamAM sAMdarya che. jaDa jevI dekhAtI skUla vastuomAM paNa adabhUta 261 Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALanI gati. sidarya che. te na hoya te mANaso jaMgalamAM, nadI kAMThe, samudra kinAre athavA bagIcAomAM pharavA jAya nahi. AtmajJAnI pitAnI aMtardazA samajI zake che paNa barAbara samajAvI zakatuM nathI. tenA jJAnamAM "huM nathI evuM kAMI rahetuM nathI. jIvana joI zakAya che, satyane vicAra karI zakAya che paNa sukha mATe aMtardazA upara AdhAra che. te jovAnI vastu nathI. te viSe dalIla karavI nakAmI che. sat cit AnaMda vigere zabdo vAMcavAmAM Ave paNa tene mATe jevI lAgaNInI jarUra che tevI lAgaNI na hoya te tene artha samajAtuM nathI. uMcI lAgaNuM mATe jJAnanI bhUmikAmAM phera paDe joIe. kharuM jJAna vadhatuM nathI paNa khoTuM jJAna pheravavuM paDe che tethI ema belAya che ke jJAna vadhe che. je jJAthI bhagavAnaja maLe ane bIjuM kAMI na maLe te kharuM jJAna che. dhIredhIre bhagavAna maLe tenuM nAma bhAgavAna nathI. bhagavAnane kALanuM baMdhana nathI. mANasanI buddhine kALanuM baMdhana hovAthI te buddhi badhI bAbatamAM 262 Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANasa ane rUSI. kALanuM baMdhana mAnI bese che. bhagavAnanI taraphathI dhIredhIre AvavApaNuM nathI. jyAM sat maLe tyAM satsaMga thaye kahI zakAya. satsaMga pachI je kAma karavAnuM hoya te kAmanA vicAra athavA tenI jarUrIAta satsaMganuM phaLa levAmAM ADA Ave che. je vastunI jarUrIAta rAkhI hoya te dUra hoya athavA banI gaI hoya paNa yAda AvyA kare te te cheDI che ema kahevAya nahi. je jJAnathI jagatanI vastuo dekhAya che te jJAnathI bhagavAna maLaze nahi. je jJAnathI bhagavAna maLe che te svayaMprakAza che. te jJAnathI jagatane jevuM ane aMdara bahAra bheda kADhI badhuM ekarUpa che ema anubhava le. AvA jJAnathI je kriyA thAya te sAcI kriyA che. bhAvamAM jyAre abhedapaNuM hoya tyAre te bhAva bhagavAna ja che. tethI keInA guNa ke deSa jevA e doSadraSTI che; koInA guNa ke deSana jevA e guNa draSTI che. AvA mANasane jJAnI, rUSI, mahAtmA ke bhagavAna je kaho te kahI zakAya. Avo mANasa bahAranA cithI bahu oLakhAtuM nathI. te gupta rIte phare che, Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaLanI gati. ochuM bole che, ekAMta seve che. tenA jevI jenI aMtardazA hoya te tenuM jIvana samajI zake che. A zakyatAnuM kSetra che. ahI kAMI joItuM nathI chatAM badhuM pAse che. A dazAmAM navuM jagata che. ahI keI banAva vahele nathI, keI geDe nathI, keI AgaLa nathI, kaI pAchaLa nathI, koI uce nathI, koI nIce nathI. draSyanA je kALa pramANe sAmAnya jIvana cAle chete kALa poteja AMhI nathI. Aje, kAle, hamaNA, pachI, dhIre, utAvaLA vigere bhAva AMhI nathI. je che te hameza che. te pUrNa che, A pUrNa che, pUrNamAM pUrNa maLavAthI pUrNa thAya che, pUrNamAMthI pUrNa bAda karatAM bAkI pUrNa rahe che. OM pUrNamadaH pUrNamidaM pUrNAtpUrNamudacyate / pUrNasya pUrNamAdAya pUrNamevAvaziSyate // che zAntiH zAntiH zAntiH Page #288 -------------------------------------------------------------------------- _