Book Title: Jivandhar Charitra
Author(s): Kshatrachudamani
Publisher: Mulchand Kisandas Kapadia
Catalog link: https://jainqq.org/explore/022747/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "digaMbara jaina" patrano vadhAro. zrI vItarAgAya nmH| | Reeccceboosaceasog zrI jIvaMdhara caritra lio.com.0000000000 kSatracUDAmaNi gujarA tI anuvAda 0000000000000 muMbAInivAsI svargavAsI zeTha bhagavAnadAsa kodarajInA smaraNArthe prakAzaka temanA putra ThAkorabhAI jhavarI mulacaMda kasanadAsa kApaDIA| taraphathI "digaMbara jaina" patra oN. saMpAdaka, nA grAhakone chaThA varSamA "digaMbara jaina"-surata. (pAMcamI) bheTa. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ruvarga. zeTha bhagavAnadAsa kodarajI smAraka graMthamALA naM. 1 digaMbara jaina graMthabhALA naM. 17 zrI vItarAgAya namaH // zrImad vAdIbhasiMha sUriviracita zrI jIvaMdhara caritra. (kSatracUDAmaNi graMtha) mULa saMskRtanA hiMdI anuvAda, gujarAtI bhASAMtara katA DaoN. bhAilAla kapUracaMda zAha-nAra (kheDA.) saMzodhaka ane prakaTakartA, mULacaMda kasanadAsa kApaDIyA. oNnararI saMpAdaka, "digaMbara jaina"-surata. 2059.2 muMbAi nivAsI svarga. zeTha bhagavAnadAsa kodarajInA smaraNArtha tepanA putra ThAkorabhAi jhaverI taraphathI "digaMbara jaina" patranA grAhakone chaThA varSamA (pAMcamI) bheTa. prathamAvRtti prata 1600 vIra saMvata 2439 ................ vikra. saM. 1969 malla sanAmasAra. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Published by Moolchand Kisondas Kapadia Honourary Editor, "Digamber Jain "-SURAT. Printed by Matoobhai Bhaidas at the "Surat Jain Printing Press", Khapatia Chakla-SURAT. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA vikrama saMvatanA lagabhaga 11 mA saikAmAM thai gayelA . digaMbara jaina AcArya zrI vAdIbhasiMhasUrie A "kSatracuDAmaNI" yAne "jIvaMdhara caritra" graMtha saMskRta kAvyamAM racelo che, jeno hiMdI anuvAda lAhoranivAsI vRddha, vidyAvilAsI ane dharmapremI lAlA muMzIlAlajI jainI ema. e. (gavarnameMTa pezanara) dvArA taiyAra karAvIne muMbAInA 'jainagraMtha ratnAkara kAryAlaya' dvArA " jainahitaiSI" patranA saMpAdaka zrIyuta nAthurAma premIjIe prakaTa karyo che, jenuM gujarAtI bhASAMtara amadAvAdanI zeTha premacaMda motIcaMda digaMbara jaina borDiganA eka AgalA vidyArthI ane hAla nAra(kheDA)mAM DaoNkaTarI dhaMdho karatA DaoN. bhAilAla kapuracaMda zAhe phurasadanI vakhatamAM taiyAra karI mokalI ApalaM, te saMzodhana karIne A graMtha prakaTa karavAmAM Ave che. A graMthanA nAyaka zrI jIvaMdhara svAmI kSatriyonA cur3AmaNI arthAt vIraziromaNI hatA, tethI A kAvyagraMthay nAma kSatracuDAmaNI rakhAyalaM che. saMskRta sAhityamAM A eka apUrva graMthaja che. A graMthanI kathA eTalI to rucikara, suMdara, cittane ArkaSaNa karanAra tathA aneka kahevatoane dRSTAMtothIbharapura cheke, jethI vAMcakone gammata sAthe apUrva jJAna prApta karavAnuM eka Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttama sAdhana che, tathA emAMnI dareka kahevata kaMThastha karavA lAyaka che. ApaNe cotarapha draSTI doDAvIroM, to mAluma paDaze ke, ApaNA zvetAMbarI baMdhuomAM gujarAtI bhASAmAM puSkaLa graMtho bahAra paDI gayA che ane navIna navIna bahAra paDatAja jAya che, paNa ApaNAmAM gujarAtI bhASAnA graMtho mAtra AMgalInA veDhA upara gaNAya teTalAja haju prakaTa thayelA che, temaja gujarAtanA digaMbara jainomAM upadezanA abhAvane lIdhe vAMcanano zokha vizeSa na hovAthI, jo koi pustaka kiMmatathI prakaTa karavAmAM Ave che, to tenI muddala kiMmata upajavI paNa muzkela thai paDe che, jethI lagabhaga 4 varSa thayAM amoe eka evo prayAsa AraMbhelo che ke gujarAtI bhASAmAM navIna navIna pustakonA bhASAMtaro karI prakaTa karavA ane teno jyAM sudhI bane tyAM sudhI maphata athavA to juja kiMmate phelAvo karavo. A prayAsamAM amone dhIme dhIme saphaLatA prApta thatI jAya che, je di. jaina komane eka AnaMdadAyaka bInA che. - A mujaba dharma parIkSA, sudarzana zeTha, sukumAla caritra, manoramA, vagere graMtho gujarAtI bhASAmAM prakaTa karI judA judA grahastho pAse madada meLavI, teno maphata phelAvo thai cukyo che ane A graMtha paNa te mujaba tadana bheTa tarIkeja veMcavA gAde prakaTa thAya che. . . Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - muMbAI nivAsI dAnavIra jainakulabhUSaNa zeTha mANekacaMda hIrAcaMda je. pI. nA bhANejanA bhANeja bhAi ThAkoradAsa bhagavAnadAsa jhaverI ke jeo muMbAI digaMbara jaina prAMtika konpharansanA upadezaka vibhAganA sekreTarI tathA hI. gu. jaina borDiganA A. sekreTarI che, teoe potAnA svargavAsI pitAjI zeTha bhagavAnadAsa kodarajInA smaraNArthe A graMtha ane e pachI evA aneka graMtho prakaTa karavAnI je sthAyI goThavaNa karI che, te atyaMta dhanyavAdarupa ane bIjA bhAiAe anukaraNa karavA yogya che. jo A mujaba mRtyunA smaraNArthe zAstradAna mATe sthAyI rakama kADhabAmAM AvatI rahe, to bhAviSyamAM DhagalAbaMdha pustako gujarAtI bhASAmAM maphata prakaTa thai zake. AvI rIte zAstradAna karavAthI puNya, kIrti, amaranAma ane cAre prakAranA dAnanI prApti thAya che, mATe zrImaMta baMdhuornu A bAbata upara lakSa kheMcI A TuMka upodghAtathI viramIe chAe. vIra saMvata 2439 / jaina jAti sevaka. mulacaMda kasanadAsa kApaDIyA caitra sudI 4 tA. 10-4-13 ) o. saMpAdaka " digaMbara jaina ''-surata. . Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 00000000000310000 svarga. zeThaM bhagavAnadAsa kodarajI smArakagraMthamALAno upodghAta. suratanA vatnI paraMtu vyApArArthe muMbAI nivAsI vasA humaDa di. jaina grahastha zeTha bhagavAnadAsa kodarajI vikrama saMvata 1967 mAM mubAimAM svargavAsI thayA, te vakhate potAne hAthe potAnI sAvadhAnImAMja ru. 3500) nI rakama vidyAdAna ane zAstradAna mATe evI rIte sthAyI tarIke kADhI gayA che ke, A rakama zeTha hIrAcaMda gumAnajI jaina borDiga (muMbAI ) nA TrasTa phaMDane svAdhIna rAkhavI ane temAMthI ru. 2000) nA vyAjamAMthI jaina vidyArthIone skolarazIpa ApavI ane temAM prathama haka digaMbarI vidyArthIno rAkhavo. tathA ru. 1500 ) nA vyAjamAMthI dara varSe ekeka dhArmika pustaka prakaTa karAvI suratamAM vaizAkha suda 15ne dIne vidyAnaMda svAmInA maMdiranI varSagAMTha nimitte vidyAnaMda svAmI upara sarve jainone vaheMcavaM tathA suratathI prakaTa thatA " digaMbara jaina " patranA grAhakone paNa bheTa tarIke vaheMca. A mujaba A graMthamAlAnI zaruAta thAya che ane tenA prathama pustaka tarIke 0 A " zrI jIvaMdhara caritra " yAne "kSatra cuDAmaNI" graMtha A vidyAvilAsI gRhasthanA smAraka tarIke temanA phoTA sahita prasiddha karavAmAM Ave che. prakaTakartA. !000000000 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svargavAsI zeTha bhagavAnadAsa kodarajI-muMbAI. janma. vikra.saM.1911. mRtyu. vikra.saM. 1967. "Jain' Printing Press -Surat. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // OM namaH siddhebhyaH // zrI vAdIbhasiMhasUri viracita, zrI jIvaMdhara caritra. Dett ( kSatra cUDAmaNI) prakaraNa 1 luM. nI bhakti muktirupI kanyAne varavAmAM dravyanuM kAma kare che, arthAt vara kanyAne paherAmaNI pallaM ApIneja vivAha thAya che tema, jenI bhaktithIja mukti prApta thAya che, evA aMtaraMga ane bahiraMga lakSmInA svAmI zrI jIneMdra bhagavAna ! Apa saMpUrNa bhaktonI IcchA pUrNa karo. 1. je 15 huM jIvaMdhara svAmInuM caritra saMkSipta rItathI varNana karUM chu; kAraNa ke badhuM amRta pIvAthIja kaMI sukha prApta thatuM nathI. thoDuM pIvAthIja thAya che. sArAMza e che. ke, jevI rIte thor3e amRta paNa sukhakAraka che, tevIja rIte saMkSepathI kahelaM paNa o caritra AnaMdane utpanna karanAra thaze. 2. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 sudharma nAmanA gaNadhare zreNika rAjAnA prazna karavAthI jevI rIte varNana kartuM hatuM, tevIja rIte huM paNa A caritranuM mokSa pAmavAnI icchAthI varNana karUM chu. 3. A lokamAM jaMbudvIpane suzobhIta karanAra bharatakhaMDanI aMtargata hemakozonI arthAt sonAnI khANothI zobhAne dhAraNa karanAra eka hemAMgada nAmano pradeza che. 4. ane te pradezamAM rAjapurI nAmanI rAjadhAnI suzobhita che, je vidhAtrAe banAvelI rAjarAjapurI arthAt alakApurInI racanAmAM mAtAnI samAna AcaraNa kare che; abhiprAya e he ke, yadyapi alakApurInI racanA sarvathI uttama che, paraMtu A nagarI te alakAthI paNa zreSTha che. 5. A nagarImAM satyaMdhara nAmano rAjA rAjya karato hato; e rAjA satya bolanAra (vaktA), vRddhonI sevA karanAra, bahuja buddhimAna, sadA udyoga karanAra ane Agraha ke haTha vagarano hato. 6. A rAjAnI vijayA nAmanI mukhya ane prasiddha paTTarANI hatI; jeNe potAnA pAtitratyAdi guNothI saMsAranI saMpUrNa strIo - para vijaya prApta karyo hato, arthAt sarvane jItI hatI; ane tethIja tenuM nAma vijayA rAkhavAmAM AvyuM hatuM. 7. taHpuranI badhI strIomAMthI AnApara adhika pyAra rAkhato hato, ane koipara eTalo sneha rAkhato nahoto; kAraNake saubhAgya bahu durlabha che, arthAta badhI strIo saubhAgyavatI hotI nathI, koi koi hoya che. 8. rAjA aM Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo ke niSkaMTaka rAjya karanAra A rAjA buddhimAnono ziromaNi hato, topaNa potAnI rANI vijayAmAM rAtadivasa Azakta rahato hato ane kaI jANato nahoto. 9. je puruSonuM citta viSayomA lAgeluM rahe che, tenA badhA guNa nAza pAme cha. tenAmAM pANDitya rahetuM nathI, manuSyabhAva raheto nathI, kulInatA rahetI nathI ane saccAi rahetI nathI. 10. kAmI mANasa koi vAtathI Darato nathI; pArakI sevA saMbaMdhI dInatAthI, cADI khAvA thI, nindAthI, ane potAno parAbhava thavAthI paNa-tiraskAra thavAthI paNa Darato nathI. 11. kAmathI pIDIta mANasa bhojana, dAna, viveka, vaibhava ane mAnAdika sarvane choDI de che; bAjUM to zuM, paraMtu potAnA prANano paNa tyAga karI de che. 12. pachI te rAjAe evaM dhAryu ke, badhuM rAjya kASThAMgArane soMpI dauM; kAraNake je loka rAga ke anurAgathI AMdhaLA hoya che tene vicAra ke avicAra hoto nathI; arthAt te jyAM sudhI sArI rIte oLakhavAmAM Ave nahi, tyAM sudhI suMdara mAluma paDe che. 13. te vakhate tenA mukhya mukhya maMtrioe AvIne kayu ke, he deva ! Apane vidita che ane Apa jANo cho, topaNa amArI A prArthanA sAMbhaLo; 14. jyAre rAjAoe potAnA hRdayapara paNa vizvAsa karavo joIe nahiM, to pachI bIjA manuSya upara bharoso rAkhavA sarvathA anucita che; rAjA naTonI mAphaka AcaraNa kare che, arthAt phakta bahArathI vizvAsapAtra dekhavAmAM Ave che. loka samaje che ke, amArA para Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizvAsa kare che, paraMtu aMdarathI evaM hotuM nathI. koIno paNa vizvAsa karato nathI. 15. jyAre dharma artha ane kAmanuM eka bIjAno virodha karyA vinA yathocita sevana karAya cha; arthAt kevaLa dharmaja sevana karAto nathI, tema artha ( dhana ) ane kAma paNa nahi, paraMtu traNe jItavA joIe. teTalA parimANamAM sevana karAya che, tyAreja nirvighne sukha prApta thAya che, ane pachI anukrame mokSa arthAt cothA puruSArthanI prApti thAya che. 16. tethI tathA rAjAoe sukha prApta karavAnI icchAthI dharma ane artha choDavA nahi; ane jo Apa kevaLa kAmadvArA sukhanI icchA karatA ho, to te thai zakatI nathI, kAraNake nirmULane sukha kyA ? arthAt kAmanA mULabhUta dharma ane artha (dhana) che. jyAre e banneja nahi hoya, tyAre kAmasevana kevI rIte hoya ? 17. je vastu nAza pAmanAra che ane AgaLa AvavAvALI che, tene pahelAM prApta karavI joie. ane jyAre te prApta thai gai, tyAre tenA phaLono vicAra karIneja AgaLa koi upAya karavo joie, nahi to pazcAttApa karavo paDe che. 18. jo ke maMtrioe rAjAne e rIte sarva uMcunAcu jaNAvyu, topaNa teNe mUrkhatAthI kASTAMgArane rAjyabhAra soMpI dIdho; satya che ke, buddhi karmane anusAra kAma kare che, arthAt jeju thanAra hoya che tevIja buddhi mujhe che. 19. virakta puruSono samaya viSaya bhogAdikano AMdhaLo vicAra karavAmAM arthAt tene mUrkhatAnuM kAma samajavAmAM vyatIta thAya che, paraMtu rAjA prabaLa bhogAdikathI Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AkRSTa thaIne ane gADha rAgamAM lipta thaIne potAno samaya gALavA lAgyo. 20. eka divasa uMghamAM sUtelI vijayA rANIe prabhAtane vakhate arthAt pAchalI rAtre svapna dIyuM; kAraNake jyAM sudhI svapna AvatuM nathI, tyAM sudhI zubha ke azubhano (iSTa ke aniSTano) prAdurbhAva (utpatti) kadApi thato nathI. 21. pachI zaucAdikathI nivRtta thaIne rANI potAnA svAmI rAjA pAse AvI ane ardhA Asana upara besIne pRthvInA upabhoga karanArA rAjAne kadhuM - " ( mane svamamAM paheluM e dekhAyuM ke eka azoka vRkSa che, jene koIe kApyuM che, pachI tenI jagyAe eka sonAnuM azoka dekhAyuM, tyAra pachI ATha mALAo dIThAmAM AvI. ) " 22. rAjA A traNe svapno sAMbhaLIne kaMIka udvignacitta arthAt udAsa thaI gayo, ane tenuM phaLa krama rahita kahevA lAgyo; arthAt pahalaM prathama svapna choDIne pAchalAM be svapnanuM phaLa kahevA lAgyo. 23. kAraNake dhana, daulata, putra, mitra, strI Adi sarva kaI hovA chatAM paNa manuSyonAM hRdayone potAno prANa nAza thavAno Dara zaMku athavA trizUlanI mAphaka pIDA Ape che. 24. he devI! teM svapnamAM je taruNa azoka mora sahita dIDhuM che tethI, e vidita thAya che ke, tAre eka moTo pratApI putra utpanna thaze ane ATha mALAo tenI ATha bahuone batAve che, arthAt tenI ATha strIo thaze. 25. rANIe kayuM - " he Aryaputra ! tenA pahelA je vRkSa dI hatuM ane pharI teno nAza thato hato, tenuM zuM phaLa che ? Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjAe kahyu-" he devI! azoka vRkSa paNa kaMi kahe che; arthAt tene jovAthI paNa kaMi sUcita thAya che. (evaM kahIne rAjAe vAta uDAvI dIdhI eTale spaSTa uttara Apyo nahi.) 26. paraMtu svAmI- e vacana sAMbhaLIne ane tenA mukhanI malInatA joineja rANI jamInapara paDI gai ane mUrchita thai gai, kAraNake hRdayano bhAva mukhanI ceSTAthI pragaTa thAya che. 27. tyAre rAjAe mohathI mohita thaIne rANIne jAgRta karI ane kA-kAraNake pizAcapIDA ane mahA kaSTa thavA chatAM paNa puruSatva jAgRta rahe che. 28. "he rANI ! svapna dekhavAthIja tuM kema mane tatkALa marelo samajhe che ? je loka phaLavALA bRkSanI rakSA karavA icche ce, te tene bALatA nathI; tethI tuM mane atyArathIja kema mAre che ? 29. vipatti dUra karavAne mATe manuSyone zoka karavAthI zo lAbha thAya cha ? tapa ke uSNatA, duHkha nivAraNa karavAne mATe koI AgamAM paDatuM nathI. 30. tethI ema nizcayathI jANI le ke, Apattino upAya dharmana che. kAraNake je dezamAM dIvo baLato rahe che, tyAM aMdhakAra hoto nathI; arthAt dharmarupI dIpakaja vipattirupI aMdhakArano nAza karanAra che. " 31. svAmInAM A prakAranAM vacana sAMbhaLIne tene dhIraja AvI ane te pahelAMnI mAphaka pati sAthe pharI ramaNa karavA lAgI, kAraNa ke duHkhanI pIDA thoDAja vakhatane mATe thAya che 32. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svapnadvArA rAjAne jAgRta karavAnuM icchyuM hatuM, paraMtu te jAgRta thayo nahi; arthAt teNe viSaya bhogane choDIne potAnA rAjyane saMbhAvyu nahi. have rANIe garbha dhAraNa kayoM; tethI mAno ke teNe rAjAne pharI saMbodhita karyo ke saceta thaI jAo. 33. have rAjA, rANIne garbhavatI joIne ane svapmanuM phaLa nizcaya karIne potAnI rakSAne mATe tatpara thaIne pazcAtApa karavA lAgyo. 34. " hu bahu abhAgI chu, ke meM maMtrionAM vAkyornu vRthA ulaMghana kayu. "satya che ke avivekI arthAt mUrkha puruSa antakALeja sajjanonA bacanapara vizvAsa kare che, pahelAM nahi. 35. vinA samaye karelI icchA manorathane pUrNa karatI nathI. juo, jyAre phaLa lAgavAno vakhata Ave che tyAre zuM phUla ekaThAM karavAmAM Ave che ? kadApi nahi." 36. rAjAe e rIte manamAM duHkhI thaIne potAnA vaMzanI rakSAne mATe eka mayurAkRti yaMtra banAvyu; kAraNake sajjanonI AsthA A nAzavAna zarIramAM hotI nathI, jeTalI ke yazarupI zarIramAM hoya che. 37. ane pachI te potAnI garbhavaMtI rANInI dohada krIDAono anubhava karavAne mATe krIDA karavA lAgyo ane tene te kekIyaMtramA (mayura yaMtramAM) besADIne AkAzamAM vihAra karavA lAgyo. 38. ____evA vakhatamAM rAjAno vadha karavAnI kRtaghnatA karanAra ane pRthvIne potAnA tAbAmAM lAvanAra kASThAMgAra vicAravA lAgyo ke-39. "jIvone parAdhIna jIvana vyatIta karavAthI Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to temanuM maravU sAraM che (parAdhIna svapnamAM sukha nathI) athavA vanamAM mRgeMdra ke siMhane prabhutAI koNe ApI che ? arthAt pratyeka manuSya potAnAja puruSArtha ane bAhubaLathI svataMtra thaI zake che" 40, pachI teNe maMtrione kayu ke-" rAjyadroha karanAra daivata nitya ema kahe che ke, tame rAjadroha karo arthAt rAjAnI sAthe vera karo-tene mArI nAMkho. 41. paraMtu teno aMta sAro cha ke khoTo ane tenuM pariNAma zuM thaze, te vAtone tame vicAro. A vArtA haju sudhI tarka vitarka karIne vicAravAmAM AvI nathI ane jyAre te tarkapara caDhaze arthAt sArI rIte vicAravAmAM Avaze tyAre sthira ke pAkI thaI jaze. 42. huM devanA DarathI A vacana kahetAM paNa lajAuM chu arthAt mane A vAta kahetAM lAja Ave che." satya che ke, pApIonA manamAM kaMI hoya che, vANImAM kaMI ane kAryamAM kaI hoya che; arthAt pApI ane duSTa loka vicAre che kaI, kahe che kaI ane kare che kaMI. 43. kASTAMgAranI A vAta sAMbhaLIne kulIna puruSa to nindAthI DaryA, saMyamI prANI hiMsAthI DaryA ane kSudra ke halakA puruSa durbhikSa ke akALathI DA. e rIte badhA sajjana puruSo bhayabhIta thaI gayA. 44. te vakhate dharmadatta nAme maMtri potAnoja nAza karavAvALAM vacana bolyo. kAraNa ke svAmAnA viSayamA je bhakti hoya che, te bahu bhAre hoya che ane te bhaktithI potAnA prANanI paNa kaI paravA karato nathI. 45. dharmadatte kahyu-"rAjAja prANIonA prANa hoya che tenA jIvavAthIja prANI mAtranuM jIvana nirbhara che, Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 tethI rAjAonA viSayamAM je kaI iSTa ke aniSTa karma karavAmAM Ave, te mAno ke badhA lokanI sAthe iSTa ke aniSTa karavA jevuM che. 46. e rIte je rAjadrohanA karanAra che, te badhA drohanA utpAdaka che; zuM rAjadrohI paMca mahA pAponA karanAra nathI ? avazya che; arthAt te hiMsA, juTha, corI, kuzIla ane parigraha e pAMca mahApAponI karanAra che. 47. A lokamAM rAjA loka deva ane jIvadhArI bannenI rakSA kare che; paraMtu devatA pote potAnI paNa rakSA karatA nathI tethI siddha che ke, rAjAja sarvotkRSTa devatA che. 48. ane vaLI sAMbhaLo, - devatA to phakta eka devadrohI manupyaneja mAre che; paraMtu rAjA to rAjadrohInA vaMzane balke vaMzathI ulTA bIjA saMbaMdhI lokono paNa tatkALaja nAza kare che. 49. dhanavAna puruSonA jIvanano upAya karanAra ane zatruono nAza karanAra rAjAonI adminI samAna sevA karavI joIe. jema aminI jo anukUla thaIne sevA karavAmAM Ave che to tethI jIvanano upAya bhojanAdi thAya che ane jo tenAthI virodha karavAmAM Ave che to nAzanuM sAdhana thAya che; tevIja rIte rAjAo sAthe anukULatA pratikULatA karavAthI hAni thAya che." 50 dharmadatta maMtrinuM evaM dharmayukta vacana paNa te duSTa karmavALA kASTAMgArane marmabhedI ke hRdayavidAraka lAbhyuM arthAt tene bahuja khoDhuM lAgyuM, satya che ke pittajvaravALAne dUdha paNa tIkhaM lAge che. 51. teNe kRtaghnatAdi doSa ane gurudroha, ane vadhA Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAmA potAnI nindAno paNa kaI vicAra ko nahi; kAraNake svArthI loka dopane kiMcita mAtra paNa dekhatA nathI. 52. .. kASThAMgArano eka mathana nAmano sALo hato. tene tenI .(kASThAMgAranI) vAta bahu sArI lAgI, arthAt rAjadroha karavAnI vAtanI teNe bahu prazaMsA karI; ane tenuM A sAru mAnakuMja zatrutA karanAranA hAthamAM hathIyAra AvavA samAna thayu. 53, kheda che ke e pachI te duSTa buddhivALAe rAjAne mAravAne mATe senA mokalI. kAraNa ke momAM gaelA dUdhane kyAM to pI zake che ke okI zake cha; arthAt kASThAMgAre jyAre rAjadrohanI vAta bahAra kADhI, tyAre kyAM to te tene dabAvI deto, peTamA rAkhato, ke bahAra kADhIne ghAta karavAne mATe taiyAra thato. trIjo koI mArga nahoto. 54 rAjA, daravAnanA mukhathI A vAta sAMbhaLIne krodhano mAryo yuddha mATe uThIne ubho thayo. kAraNa ke yuddhamAM rAjasIbhAva sthIra raheto nathI arthAt pragaTa thayA vagara raheto nathI. 55. paraMtu te vakhate rAjA potAnI garbhavatI pyArI strIne ardhAsanathI paDelI ane maraNatulya joIne pAcho ulTo vicAra karavA lAgyo; kAraNake strIo mATe nirAdara ke apamAna sahana thatuM nathI.56.pRthvIpati rAjA pote jAgRta thaIne potAnI strIne jAgRta karavA lAgyo; kAraNa ke pIDA thatAM arthAt vipatti kALamAM paMDitonuM sAcaM jhAna jAgRta thAya che. 57. basa, have zoka karavo joIe Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahi; puNyarahita pApIone pApay | phaLa nathI maLatuM ? arthAt A sarva amArA pApamuMja phaLa che. jo dIvAno prakAza jato rahe che to pachI aMdhakAra saMtatine bolAvavAnIja zuM apekSA cha ? arthAt dIpakanA holavAtAMja aMdhakAra pote potAnI jAteja Ave che. e rIte puNya ke dharmano nAza thavAthI pApano udaya thAya che ane pApa, kharAba phaLa avazya maLe che. 58. jobana, zarIra ane dhana e sarvano nAza thAya che, emAM kAMi navAinI vAta nathI. pANIno parapoTo bahu vakhata sudhI TakavAmAM Azcarya che. teno nAza thavAmAM kaMi acaraja nathI. 59. jeno saMyoga thayo che teno viyoga avazya thAya che. bAjUM to zuM, paNa A aMgano aMganI sAthe paNa yoga raheto nathI; arthAt dehI (jIva) deha choDIne A saMsArathI ekalo cAlyo jAya che. 60. jo ke A saMsAra anAdi che, to koine koinI sAthe mitratA nathI ane koIne koInI sAthe zatrutA nathI; arthAt koI pUrva janmamAM eka bIjAnA mitra ane zatru thaI cukyA che, tethI koIne sarvathA zatru ane mitra mAnavo kalpanA mAtra che. A sarva juThI kalpanA che. 61. rAjAnAM A prakAranAM dharmayukta vacanoe rANInA hRdayamAM ghara karyu nahi; kAraNa ke jo baLelI jamInamA bI vAvyuM hoya, to temAM aMkura kadApi phUTatA nathI.62. tyAra pachI rAjAe potAnI garbhavatI rANIne kekiyaMtramA besADIne poteja te yaMtrane uDADayuM ! aho ! daiva kevo kaThora Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ? 63. e yaMtrane AkAza mArge upara javA pachI rAjAe mohavaza thaIne laDavAnuM zaru karyu, paraMtu sahAya vinAnI AMgaLI pote jAteja zabda karI zakatI nathI; arthAt jyAre rAjAnI pAse senA vigairenI sahAyatA rahI nahIM ane strI putra paNa na rahyo, tyAre te ekalo zuM karI zake ema hato ? 64. pachI bahu vakhata sudhI yuddha karIne rAjAe vicAryu ke, phokaTamAM pANIonI hiMsA karavAthI zo lAbha thaze ? ane te vicArathI tene vairAgya thaI gayo; kAraNa ke mana gatine Adhina hoya che, arthAt jevI gati thanAra che tevAja sArA ke naThArA vicAra sUje che.65.he Atman ! te pote potAne A viSayAzaktinA doSamA pravRta karyo hato, tethI have tuMja A viSarupI athavA haLAhaLa jhera samAna viSaya bhogAdikamAM icchA karavI choDI de. 66. he Atman ! teM A sarva (rAjapATa vagere) ne pahelAM bhogavyAM che ane have tuM ene pharI bhogavAne icche che. tathA A tAruM pahelA bhogaveluM rAjya ucchiSTa che ane tethI tuM A ucchiSTa (eMTuM) rAjyane choDI de; kAraNake dehadhArI prANIonA ananta janma thAya che. 67. jo viSayabhogAdika cirasthAyI hovA chatAM paNa avazya nAza pAme cha, to tuM poteja tene choDI de; kAraNake mukti emAMja che, nahi to aneka janmamAM paDIne duHkha bhogavaq paDaze. 68. je puruSa rAjyamA raktacitta rahe che tene te rAjya choDI de che ane je rAjyane choDI de che te rAjya tenI svayaM sevA karavA icche che, Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tethI vivekI puru Soe rAjyano tyAga karavo joie. 69. e rItanI bhAvanAthI rAjAne utkRSTa rAjya thyo. pachI te teja laDAImAM saMpUrNa parigrahane ane zarIrane choDIne divya sampattine arthAt svargalokane prApta thaI gayo. 70. sarve nagara vAsI ane dezavAsI loko udAsa ane virakta thaI gayA; kAraNa ke navI ane taratanI pIDAthIja manupyone ghaj karIne vairAgya thaI jAya che. 71. strIonA viSayamA prIti ke anurAga bahu krura athavA kaThora che. ane je loka rAgAndha thaIne tenAthI ThagAya che, te prAjya rAjya arthAt bahu bhAre aizvarya ane prANa no paNa tyAga kare che. satya che, ke rAgI puruSa zuM choDato nathI ? arthAt sarva kaMI choDI de che. 72. bahu khedanI vAta che ke, mUrkha mANasa strIonI jAMghanA chidramAM sthIta ane maLamUtrathI bharelA cAmaDAthI viSTA khAnAra suaranI mAphaka sukha mAne cha; arthAt mUDha mANasa mahA nikRSTa viSayabhogAdikamAMja Ananda samajhe che. 73. strIonA saMgathI je sukha prApta thAya che, te vagara vicAreja ramaNIya jaNAya hoya che. paraMtu jyAre e vicAre ke, A sukha zuM che, kevu che, keTaluM che, kyAM che, to pachI te sukha, duHkhaja thai jAya che. 74. niSphaLa ane duSphaLa buddhi arthAt phaLarahita (vyartha) ane khoTA phaLavALI buddhi nivAraNa karavA chatAM paNa khoTA kAmamA pravRtti thAya che ane yatna karavAthI paNa sArA kAmamA pravRtti thatI nathI, tenuM Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuM kAraNa che ? te batAvo. 75. he Atman ! jo tuM pApano hetu jANIne paNa khoTI vAtonuM nivAraNa karavAmAM asamartha che, to e samajavu ke, e tArAM khoTAM kAmanI prabhutAi che ke je tane khoTI vAtAthI haThAvIne sArAM kAmamA pravRta thavA detI nathI. 76. je buddhi pote jAteja adhama kAmamAM hoya che ane yatna karavAthI paNa zubha kAryamA pravRta thatI nathI teno hetu pUrva janmanAM duSkarma che. ane e hetuthI AtmA paNa tevAMja kAma karavA lAge che. 77. jo dararoja e rIte vicAra karavAmAM na Ave ke huM koNa chu ? mArAmAM kevA guNa che ? huM kyAthI Avyo rcha ? huM huM kaI prApta karI zakuM chu ? ane huM kayA nimittathI chu ? to manuSyanI buddhi be ThekANe thaI jAya che, arthAt anucita kAryomAM pravRtta rahe che. 78. mohanIya karma saMpUrNa karmono banAvanAra ane dharmano zatru cha. e karmathI moha utpanna thAya che, jethI ke dehadhArI mohita thAya che. 79. he AtmA ! tuM zuM karavA lAgyo hato ane have tuM zuM kare che ? bahu khedanI vAta che ke tuM potAnAM prAraMbha karelAM kAryoMne choDIne bAhya zarIrAdikathI mohane vaza thAya che. 80. he AtmA ! A iSTa che, ke aniSTa che, e rIte vRthA saMkalpa karIne tuM bAhya padArthomAM kema mugdha thAya cha ? tAre potAnA aMtaraMgane arthAt manane potAnA vazamA rAkhavU joie. 81. bahu khedanI vAta che ke, tAruM mana je banne lAkonuM aniSTa karanAra che ane jemAM zAnta bhAva nathI tene tuM kharAba Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 kaheto nathI, ane mUrkhatAzrI koi bIjAne zatru mAnIne tethI dveSa kare che. tUM jema, puruSa bIjAnA doSa dekhe che, temaja jo te potAnA paNa doSa dekhe, to te samAna bIjo koi puruSa nathI. evo puruSa zarIradhArI bhaine paNa nizcayazrI mUkta che, arthAt bIjAnA doSanI mAphaka nijadoSadarzI puruSa jIvanamukta thAya che. 83. je vakhata tyAMnA loka A rIte vicAramAM nimagna thaha rahyA hatA, te vakhata te mayUrayaMtra jemAM rANI beThI hatI, te AkAzamAM cAlyuM gayuM ane pachI teNe te nagaranI bahAra smazAna bhUmimAM vijyA rANIne jaine nAMkhI. abhiprAya e che ke, te yaMtra uDatAM uDatAM pretabhUmimAM jaine paDyuM. 84. pUrvakALamAM zruti athavA zAstrodvArA je manuSyonA pAponI vicitratAnAM vRtAnta sAMbhaLatA hatA te have potAnI AMkhothI pratyakSa joi lo." mAno ke je rANI pahelAM lakSmIMnI samAna hatI te have kaI paNa rahI nahi ! 85. mahArANInI A durdazA joine lokoe A vAtano sarva prakArathI nirNaya karI lIdho ke, azvarya arthAt dhanasaMpati kSaNa mAtramAM nAza pAme che. satya che ke, dRSTAntathI buddhi phare che; arthAt udAharaNane joineja kharekhara bAta samajamAM Ave che. 86. je rANI be pahora pahelAM rAjAnI moTI mAnavaMtI hatI, teja have smazAnabhUminI zaraNamAM jai paDI che, tethI he paMDito ! pApathI Daro. 87. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rANIe mU ne vaza thaine prasUtinI paDiA jANI nahi ane teja divase prasava mAsamAM arthAt navame mahine putra prasavyo. 88. e vakhate teja sthAnamAM putranA puNyathI koi devI dhAvanA rupamAM tenI pAse AvIne beThI; kAraNake jyAre puNyano udaya hoya che tyAre koi paNa vAta duSprApya thatI nathI arthAt puNyano udaya thavAthI sarva kaMi prApta thAya che. 89. te dhAvane joine rANInA hRdayano zokasAgara ubharAi gayo; kAraNake potAnA baMdhuonA pAse AvavAthI duHkha ubharAi Ave che arthAt tethI paNa vadhAre pragaTa thAya che. 90. devIe bALakanA bhavAnA madhyamAM bhamarI ityAdi aneka prakAranAM cinha batAvIne tenuM mAhAtmya varNana karyu ane rANIne dhIraja ApIne kadhu;-90 " he devI ! tuM putranA pAlaNa poSaNamAM jarA paNa cintA karIza nahi. A kSatriputrane yogya tArA putranuM koIne koI pAlaNa poSaNa avazya karazeja." 92. AQ kahetAMja koI puruSa evo dIThAmAM Avyo, je potAnA marelA putrane smazAna bhUmimAM rAkhIne Avyo hato ane satyavaktA yogIndranA vacanAnusAra tyAM putrane zodhato hato. 93. tene joIne rANIe tenuM (ghAva) vacana kharuM mAnyu; kAraNa ke sthira, visaMvAda rahita avirodhI ane satya vAkyathIja padArthano nizcaya thAya che. 94. tyAra pachI rANI bIjo koI upAya nahi jaDavAthI te devInI preraNAthI potAnA pitAnI mudrA (vIMTI) paherelA putrane AzIrvAda ApIne antardhyAna thaI gaI. 95. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaizyono AgevAna gandhotkaTa jo ke tyAM putrane zodhato dIThAmAM Avyo hato, te rAjaputrane joine tRpta thayo nahi. zuM lAkaDaM ke halakI vastu zodhanAra puruSanA hradayamAM maNi jevI uttama vastu joine prIti ke Ananda thato nathI ? avazya thAya che. 96. gaMdhotkaTa te putrane khoLAmAM laine harSathI romAMcita thai gayo. ane 'jIva' arthAt : javito rahe ' e rIte AzIdi sAMbhaLIne teNe tenuM nAma 'jIvaka' ke 'jIvaMdhara' rAkhyuH " jIva'' evo A ArzIvAda rANIe potAnA putrane tyAMthI aMtardhyAna thatI vakhate Apyo hato. 97. tyAra pachI teNe ghera jaine potAnI strI sAthe krodhita thaine kAM ke, teM vagara marelA putrane ajJAnathI marelo kema kahyo ? ane pachI AnaMndita thaIne putrane tene soMpI dIdho. 98. vaizyanI strI sunandAne paNa putrane joIne Ananda thayo ane tene harSasahita aMgikAra karyo; putra prANanI mAphaka prItidAyaka hoya che, ane je putra marIne pharI janma dhAraNa kare che tenuM to kaheja zuM ? 99. e putranI mAtA arthAt vijayArANI potAnA bhAIne ghera ( pIyera ) javAnuM icchatI nahotI. tethI te devI tene daMDakAraNyanI vacamAM AvelA tapasvionA AzramamAM laI gaI. 100. pachI te tapa karatI rANIne saMtuSTa ane prasanna karIne devI pote koI bahAnAthI cAlI gaI. manokAmanA siddha thavAthI Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kornu mana saMtuSTa thatuM nathI? 101. bicArI tapasvinI rANI potAnA manarupI gharamA potAnA putrane rAkhatI hatI ane jina bhagavAnanA caraNakamaLanuM paNa dhyAna karatI hatI. 102. ghaNuMja ru athavA komaLa vastuovALI komaLa zayyAthI, prasava baMdhana sahita phulathI paNa jane atyaMta kheda ke duHkha thatuM hatuM, teja rANIne darbhanI seja ( pathArI ) paNa sArI lAgI ! 103. potAne hAthe kApelAM jaMgalI. ghAnyaja teno AhAra athavA bhojana hatuM ane bIjA annathI tene kaI prayojana nahotuM; kAraNa ke je zubha ane azubha karma karyAM hoya che tenuM phaLa avasya bhAgavayaM paDe cha. 104. ___tyAra pachI mUrkha kASTAMgAre gaMdhotkaTe karelA utsavane (je ke teNe potAnA putrane mATe ko hato, ) potAne mATe samajhIne arthAt evaM jANIne ke mane rAjya maLavAnI khuzImAM eNe A AnaMda mAnyo che, prasannatAthI gaMdhotkaTane bahu dhana Apyu. 105. teja vakhate te nagaramA je putro utpanna thayA hatA, temane paNa gaMdhotkaTe kASTAMgAranI AjJA laine potAnA putranuM te mitra bALakonI sAthe pAlaNapoSaNa kayu. 106. _ pachI gaMdhotkaTanI strI sunandAnA garbhathI nandADhaya nAmano eka bALaka bIjo utpanna thayo. e bALakathI jIvaMdhara bahuja zobhIta thayo; kAraNa ke sAro bhAi muzIbateja maLe che. 107. e rIte A sajjana baMdhuono mitra rAjaputra dararoja Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadhato vadhato niSkalaMka athavA nirdoSa zarIravAna kAnti ane| tejamAM zitaLa kiraNovALA caMdramAthI paNa vadhI gayo. 108. tyArapachI bAlyAvasthAe pahoMcavAnI icchA karato ane badhAM vyasana athavA burAiothI dUra raheto jIvaMdhara pAMca varSano thai gayo. satya cha, ke bhAgya udaya thavAthI pIDA, zuM kAma ? 109. pachI artharahita aspaSTa ane totaDI paNa ati manohara ane pyArI vANIne choDIne te atizaya spaSTa vANIvALo thai gayo; kAraNa ke strIo pote jAteja sArA puruSane vare che. abhiprAya e che ke, vANIrupI strI pote jAteja jIvaMdharanA hRdayamAM sphurAyamAna thai gai. 110. tyArapachI zubha puNyanA udayathI koi AryanandI nAmanA prasiddha AcArya jIvaMdhara kumAranA guru thayA. nizcayathI guruja deva thAya che. 111. pachI A rAjaputre nirvighna siddhi prApta karavA mATe pahelAM siddhonI pUjA karI ane nitya (anAdinidhana) varNamALAdvArA pUrNa vidyA zIkhyo. 112. zrImAn vAdIbhasiMha kavie racela kSatracUDAmANa graMthamAM " sarasvatIlamba" nAme prathama prakaraNa samApta thayu. 23 E - ne Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIjuM. on mAlAlaCHIRAINERAL SunHATTISGARY methurmen - HimHE ra pachI mitragaNathI bhUSita rAjaputra koI pAThazALA athavA vidyAlayamAM dAkhala thayo, ane tyAM paMDite tene badhI vidyAo bhaNAvI; e rIte te bahu moTo paMDita athavA vidvAna thaI gayo. 1. teNe gurupratye je prIti, sevA, upAsanA ane caturAI pragaTa karI, tethI tene badhI vidyAo yAda thaI gaI; arthAt je rIte bhUlelI vidyA yAda thAya che, te rIte tene sahelAIthI badhI vidyA AvaDI; kAraNa ke gurunI ziSyanI tarapha prItina badhI icchAo pUrI karanAra hoya cha, arthAt rAjapUtre vinayapUrvaka gurunI sevA karI ane tenI AjJAnusAra baghAM kAma karUM, tethI gurue prasanna thaIne prItipUrvaka tene bhaNAvyo ane badhI vidyAomAM pravINa karI dIdho. 2. A saMsAramA jeTalA paMDita che, te sarva jIvaMdharathI heTha che, arthAta jIvaMdhara advitIya vidvAna che, evo nizcaya karIne AcArya mahArAja tenApara poteja bahu prIti karavA lAgyA. 3. jo ke manuSyone potArnu kAma game tevU khoTuM hoya paNa saphaLa thavAthI sAruM lAge che, to pachI sAraM kAma kema sAru lAge nahi ? ane vidyAdAnathI vadhIne uttama kAmaja kyuM che ? te to sAruM lAgavuja joIe. 4. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka divasa gurue prasanna cittathI potAnI pAse beThelA ziSyane ekAMtamAM kaDaM;-5. " zAstra vidyAthI suzobhita he mahAbhAga ! ( uttama bhAgyavAna putra ! ) A koInuM vRtAnta sAMbhaLa ke je vicAra karavAthI manamAM ati dayA uptanna karanAra che. 6 vidyAdharonA lokamAM lokapAla nAmano koI rAjA lokanuM pAlana karato karato potAno samaya vyatIta karato hato.7. eka divasa te mahArAjAe jotajotAmAMja zIghra nAza pAmato megha joyo; tethI mAno e pratItI thaI ke, unmattonuM aizvarya kSaNa mAtramA nAza pAme che. 8. tene joIne rAjAne vairAgya uptanna thayo; kAraNa ke mokSanI IcchA karanAra bhavyajIvone samayanA pA thavAthI saMsArIka pAtomA udAsInatA thaI jAya che. ( jemake pakvastumAM phaLa pAkIne Apo Apaja kharI paDe che). 9. tethI A pRthvIpati rAjAe rAjyakArabhAra potAnA putrane soMpAne gurupAse jainamatanI dIkSA grahaNa karI, jemAM zarIrane paNa heya eTale tyAgavA yogya samajyA che. 10. jyAre A rAjA tapa karavA lAgyo, tyAre keTalAka divase tene bhasmika nAmano mahAroga thayo, jethI khAdhelaM padhilaM sarva kSaNamAtramA bhasma thai jatuM hatuM.kSudhA barAbara lAgyA karatI hatI ane kadApi udara tRpti thatI nahotI. 11. ThIkaja che ke thoDIja tapasyAthI duSkarmanuM nivAraNa thatuM nathI. zuM lIla lAkaDaM jarAka cINagArIthI baLI zake che ? arthAta baLatuM nathI. 12. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zaktihINa thaine rAjAe rAjyanI mAphaka tapa karavAnuM paNa choDI dIg; kharuM che ke-"zubha kAryamA ghaNAM bina AvI paDe che." e purANI kahevata cha, AjakAlanI nathI. 13. pAtakI arthAt pApI puruSa tapanI aMdara beTho beTho je dhAre te potAnI icchAnusAra kare che; jemake jhADImAM saMtAelu nAphala nAmarnu pakSI maraghAM athavA nAnI nAnI cakalIone pakaDayA kare che. 14. pachI te rAjA pAkhaMDionI mAphaka tapa karIne potAnI icchAnusAra AcaraNa karavA lAgyo; e bahu AzcaryanI vAta che, kAraNake jaina matanI tapasyA to svecchAcArathI viruddha che. 15. have eka divasa e bhIkhArI tapasvI jo ke pote rogathI pIDAto hato, tathApi dharma karanAra puruSone mATe eka moTo sAro vaidya hato te bhUkhyo thaIne gaMdhotkaTane ghera gayo. 16. kAraNa ke dhArmika puruSaja dhArmikone tyAM jaIne zaraNa le che, ane bIje nahi. bIjA manuSya to sApa noLIAnI mAphaka potAnI prakRtithIja zatru hoya che.. tyAra pachI he putra ! bhikSuke te gharamAM tArA jevo zreSTha putra joyo ane teM tene joIne jANI lIdhuM ke A bhUkhyo che. 18. te vakhate tuM bhojana karato hato. teM pAkazALA (rasoDA) nA adhyakSane kayuM ke A bhikSukane bhojana ApI do; tyAre teNe (rasoIAe) tene bhojana Apyu. 19. paraMtu te pAkazALAmAM jeTalaM anna hatuM tethI tenuM udara pUrNa thayuM nahi. aho ! pApI Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 ghorAkRti AzAsamudranI koNa pUrti karI zake cha ? 20. tethI teM bhojana karavAna choDI dIdhaM ane pachI vismayapUrvaka beThelA teM karuNArthI athavA tenA puNyathI prasannatApUrvaka potAnA hAthamAMno koLIo tene ApI dIdho. 21. te koLIo khAvAthI teja vakhate te brahmacArInI jaTharAgni tRpta thaI gaI; jamake AzAno samudra nirAzAthI pUrNa thaI jAya che. aho ! pUNyano mahimA moTo che. 22. tyAre e tapasvI paNa teja vakhate tRpta thaine lAMbA vakhata sudhI e vicArato rahyo ke huM A mahAna upakArIno zo pratyupakAra karUM ? 23. pachI evo nizcaya karyo ke, eno pratyupakAra paramotkRSTa phaLavALI vidyAja che, tethI teNe zrI. mAn ciraMjIvIne arthAt tamane vidvAna banAvyA. 24. vidyA maLI hoya ane jo te bIjAne ApavAmAM Ave, to paNa vadhyA kare. cora vagere tene corI zakatA nathI, ane mananI IcchAone te pUrNa kare che. 25. paMDitva athavA vidyAthIja kulInatA, prabhutA, sajjano dvArA satkAra ane sabhyatA maLe che, ane vadhArAmAM vidvAnano sarva jagyAe AdarasatkAra thAya che. 26. manuSyo, paMDitva jIvana paryaMta AnindanIya arthAt stutya che, ane bhokSano paNa mArga che; jemake dUdha kSudhAnI zAnti paNa kare che, ane auSadhi jevo guNa paNa kare che. 27. ziSye guru pAse A vAta sAMbhaLIne potAnI vANIthI to kaI uttara dIdho nahi, paraMtu gurunA moMDhAnI ceSTAthIja tenA Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 abhiprAyane samajI gayo. ThIkaja che, ke ziSyapaNuM ane gurupaNuM evuja che, arthAt guru ziSyanI vartaNuka evIja hoya che. 28. te gurunI zuddhi arthAt vizuddhatAne jANIne tepara tethI paNa adhika prIti karavA lAgyA, kAraNa ke prApta karela maNinI zuddhi joIne adhika harSa thAya che. 29. ___ guru evA hovA joIe ke je traNe ratna arthAt samyag jJAna, samyagdarzana ane samyakcAritrathI yukta hoya, pAtra ane yogya puruSomAM sneha rAkhanAra hoya, paropakArI hoya, dharmanuM pAlaNa karanAra hoya ane bhavasAgarathI pAra utAranAra arthAt janma maraNanA duHkhathI mokSa prApta karAvanAra hoya. 30. ziSya evA hovA joIe ke je gurunI sevA karanAra, saMsAranA AvAgamanathI taranAra, namra, dhArmika, sArI buddhivALA, zAnta svabhAvI, ALasa vinAnA ane ziSTa arthAt zikSA grahaNa karanAra hoya. 31. jyAre guru pratyenI bhaktithI mukti prApta thAya che, tyAre te dvArA bIjI halakI vastuo zuM prApta thaI zakatI nathI ? avazya thAya che. zuM tuSa arthAt bhUsuM ( anAjanAM choDAM) trilokI mUlyavALA ratnanA badalAmAM paNa maLI zakatuM nathI ? arthAt jarura maLI zake che. gurubhakti trilokImUlya ratnanI samAna che. 32. je guruno droha karanAra, kRtaghna cha, arthAt upakAranA vadalAmAM apakAra kare che, tenA badhA guNa nAza pAme che, ane tenI vidyA vijaLInI mAphaka kSaNabhaMgura hoya che. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ThIkaja che ke nirmULa vastu sahAya vinA kevI rIte rahI zake cha ? 33 je loka gurudrohI che, te samagra jagatano nAza karanAra che ane te kadApi vizvAsa karavA yogya thaI zakatA nathI. je mANasa gurunI sAthe droha karavAthI Darato nathI, tene bIjAnI sAthe droha karavAmAM jarA paNa bhaya hoto nathI. 34. tyAra pachI kRtyane jANanAra AcArya vidhipUrvaka kRtya karanAra ziSyane gRhasthIonA sAcA dharmanI zikSA ApI arthAt zrAvakAcAranI badhI vAto batAvI. 35. pachI gurue tene e batAvyuM ke tenI uptatti rAjAnA vaMzathI che arthAt te rAjAno putra che. prasanna thaIne badho vRtAnta tene saMbhaLAvyo. 36. jyAre gurunA vacanadvArA satyaMgharanA putrane e vidita thayuM ke, A kASThAMgAra tenA bApane mAranAra le, tyAre to te krodhamAM AvIne kASThAMgArane mAravA mATe kauvaca paherIne taiyAra thaI gayo. 37. paMDita mahAzaye tene vAraMvAra nivAraNa paNa karyu, paNa te zAnta na thayo. hAya ! jyAre krodhI mANasa pote potAnoja nAza karI nAMkhe che tyAre to bIjaM zuM zuM karato nathI? 38. gurue jyAre tene e kahIne nivAraNa karyu ke- "he putra ! eka varSane mATe vadhAre kSamA kara. basa, eja mArI guru dakSiNA che ! " arthAt tArI pAse huM gurudakSiNAmAM phakta eja icchaM chaM ke eka varSa sudhI tuM kASThAMgArane haju paNa cheDIza nahi, tyAre to te zAnta thaI gayo. kAraNake kayo puruSa evo che ke je gurunA hukamanuM ullaMghana kare. 39. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 guru krodhanI vakhate tenI parAdhInatA joIne pachI tene A rIte zikhAmaNa ApI, kAraNa ke gurunI vANI kumArga athavA adharmano nAza karanAra ane sumArga athavA dharmamAM pravRtta karanAra hoya che. 40. " he zreSTha putra ! tuM mohane vaza thaine ATalo krodhI kema thayo ? vikAranuM kAraNa hovA chatAM paNa vikAra utpanna thAya nahi, tenuM nAma dhIratA che. 41. jo tuM potAnuM bhuM karanAra para krodha kare che, to tuM krodha ke kopaparaja krodha kema karato nathI ? kAraNa ke krodha, dharma artha kAma mokSa ane jIvananoM paNa nAza karanAra che. tenA samAna bhuMDuM karanAra bIjuM koNa che ? 42. krodharupI agni pote potAneja arthAt krodhIneja bhasma kare che, bIjI koI vastune bhasma karato nathI. tethI je puruSa koI bIjAne bhasma karavAnI icchAthI krodha kare che, te potAnAja zarIrapara agni nAMkhe che. 43. jo utkRSTa ane nikRSTa athavA bhalAI burAInuM jJAna na hoya, to zAstramAM parizrama karavo niSphaLa che. je DAMgara (bhAta) nA dANAmAM cokhA nathI, te kApavAne parizrama karavAthI zo lAbha ? 44. je loka tattvajJAna ke zAstraviruddha AcaraNa kare che, tene mATe tatvArthanuM jANavuM vyartha ane niSphaLa che. je manuSya dIvo hAthamAM hovA chatAM kuvAmAM paDe che, tene dIvAthI zo lAbha : 45. tethI tAre tatvajJAnane anukUla A rIte AcaraNa kara joIe ke, mohAdika corothI buddhirupI dhana corAI jAya nahi, arthAt vicArIne Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 kArya karavaM ane potAnI buddhine lobha krodha mohAdikanI vazamA rAkhavI nahI. jeo strIo dvArA saMbaMdha joDe che, ane potAnA svArtha mArge cAlavAne utsuka rahe che, te sApa samAna duSTa durjanonI saMgata choDI devI joie; sApanI ane durjanonI ahIM samAnatA batAvI che. durjananI samAna sApa paNa strImukhathI arthAt ulTA mukhathI mArga kare che, ane potAnA mArgapara cAlavAne taiyAra rahe che. satya che, ke duSTa pUruSa ane sApa e banneja sarvano nAza kare che. 47. sApane cheDavAthI to manuSyono dehapAtaja thAya che, paraMtu duSTajananA saMyogathI kulInatA, prabhutAi, paMDitAI, kSAnti, (kSamA) ane yaza Adi sarva kaMi kSaNavAramA nAza pAme che. 48. duSTa puruSa badhA lokane duSTa banAvI de che, paraMtu sajjana temane sajjana banAvI detA nathI; kemake padArthono nAza karavo to sugama che, paNa tenuM utpAdana karavU kaThaNa che. 49. sArA puruSoe icchayU~ ke, sarvathI prathama yatnapUrvaka sajjanonI vandanA karavI. zuM anAyAsathI prApta karelu ratna A saMsAramA mATInI mAphaka stutya hoya che ? arthAt ratna jo parizrama vagara maLI jAya, to paNa te stutya hoya che. e rIte sajjana puruSa sadA pUjya hoya che. 50 vizeSamAM sajjanonAM vacana ajamAyazathI utpanna thaela amRta che; arthAt amRta jaLAzayathI (jaDarupa samudrathI) upaje che, ane vacanAmRta ajaLAzaya arthAt sacetana ( ajaDAzaya ) Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 sajjanonA mukhI utpanna thAya che. e rIte sajjanonAM vacanAmRta sAkSAt amRtathI paNa utkRSTa che. ane anya guNamAM samAna che kAraNa ke je rIte amRtathI jAgRti ( caitanyatA) ane sauMmanasyatva (amarapaNuM ) prApta thAya che, teja rIte vacanAmRtathI paNa jAgRti ane saumanasyatva arthAt sajjanatA prApta thAya che. 51. yauvana (juvAnI) athavA yuvAavasthA, baLa ane aizvarya athavA prabhutA e hareka vikAranA karanAra che. ane jyAM etraNe ekaThAM hoya, tyAM to pachI kahevAnuMja zuM che ? tethI tenA hovA chatAM paNa cittamAM vikAra thavo joie nahi. 52. kAraNa ke te maLavAthI paNa sajjanonA cittamAM vikAra thato nathI. je der3akA gAyanI kharInA jeTalA pANImAM hAlI cAlI zake che, te zuM samudranA jaLane rokI zake che ? kadApi nahi. sajjananuM citta samudranI samAna gaMbhIra tathA sthira hoya che. thoDAM kAraNonA maLavAthI te kaMTALatA nathI. 53. deza kALa ane durjana jo ke kAraNa che, paraMtu ekalAM te zuM karI zake che ? yathArthamAM calAyamAna buddhi vikAra utpanna karanAra che. tethI potAnA svabhAvamAM sthira rahevuM joie; kAraNa ke cittanI sthiratAja muktinuM kAraNa che. 54. puNya kSINa thavAthI hajAro zakhAmaNathI paNa dharmabuddhi upajatI nathI; paraMtu pAtramAM arthAt jenI sattAmA puNya vidyamAna che, temAM vagara upadezeja buddhi pote sphurAyamAna thAya che. tethI siddha thAya che ke, poteja potAnA Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru cha arthAt bIjAnA upadezAdi buddhi sphurAyamAna thavAmAM mukhya kAraNa nathI. 55. e vicAravaM joie ke je puruSa dhanamAM unmatta che, te sanmArga athavA dharmane sAMbhaLato nathI, jANato nathI, ate te para cAlato nathI; ane cAle paNa che, to kAryanA anta sudhI cAlato nathI. 56. guru A rIte rAjaputrane AzI di ApIne ane tene dhIraja rakhAvIne pote koine koI rIte tapa karavAne cAlI gayA; kAraNake lokamAM prANa nIkaLatI vakhate koI upAya thaI zakato nathI. sArAMza e che, ke gurumahArAja koI paNa upAyathI rokAyA nahi ane tapa karavAne cAlyA gayA. 57. tyAra pachI te dikSA laIne tapa karavA lAgyA ane tenA prabhAvathI nitya Ananda svarupa mokSane prApta thaI gayA; kAraNake vighna rahita kAraNothI kAryanI siddhi thAya cheja. 58. guru devanA tapovanamA cAlyA javAthI jIvaMdhara kumArane bahuja zoka thayo; mAtApitAmAM ane gurumAM phakta garbhAdhAna kriyAnIja nyUnatA hoya che. anya badhI vAtomAM guru, mAtA pitAnAja samAna che; tathA gurunA cAlyA javAthI jIvaMdharane potAnA mAtA pitAnA viyoga samAnaja zoka thayo. 59. pachI teNe tatvajJAnanA jaLathI zokarupI agni bujhAvyo; zuM ThaMDInA jAgRta thavAthI kadI A tApa kleza ke taDakAnI pIDA thaI zake cha ? kadApi nahi. sArAMza e ke, tattvano vicAra karavAthI teno zoka zAnta thaI gayo. 60. tyAra pachI je samaye te potAnI vidyAthI vidvA Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 nonA hRdayamAM, zarIranI kAntithI strIonA hRdayamAM, ane zastrakaLAnI caturAIthI rathamAM zobhato hato, te samayanI eka prAsaMgika vAta kahevAmAM Ave che; 61. eka divasa ghaNAja govALIA rAjAnA AMgaNAmAM AvIne ubhA rahyA ane e rIte ucca svarathI bolyA ke-"vAghe gAyone rokI lIdhI che" 62. kASThAMgAra paNa e avAjano zabda sAMbhaLIne bahu gusse thayo; kAraNa ke jo nIca puruSa moTAno anAdara kare, to te sahana thato nathI. 63. ane teNe gAyone choDAvavAne eka senA mokalI, paraMtu te paNa hArI gaI. kAraNa ke potAnA sthAnamAM sasakheM hAthIthI paNa vizeSa baLavAna hoya che. (kutaro paNa potAnA phaLIAmAM mIra thAya che.) 64. .. tyArapachI vAghanI senA jItI gaI, e sAMbhaLIne bharavADanAM gAmomAM paNa khaLabhaLATa thayo; arthAt zatruothI laDavAne bharavADa paNa uttejIta thai gayA. kAraNake AjIvikAno nAza thavAthI loka koithI paNa Darato nathI. 65. ___ have te vakhate te vAghane jItavAne mATe eka nandagopa nAmano puruSa vicAra karavA lAgyo; kAraNa ke je lokone koi prakAranI pIDA thAya che, te eja ciMtA kare che ke, zaM karavU joie, ane tethI zuM phaLa thaze? 66. manuSyone dhana kamAvAnI apekSAe tenI rakSA karavAmAM, ane rakSAnI apekSAe teno kSaya thai javAmAM uttarottara anantagaNI pIDA thAya che. 67. to Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa yathAzakti upAya karavo joie ane jo upAya vyartha paDe, to temAM zoka karavAthI zo lAbha thaze ? kaMi paNa nahi, kAraNa ke zoka naja karavo e teno upAya che. 68. e vicAra karIne teNe evo DhaMDhero paTiAvyo ke, je vIra puruSa e vanavAsI vAghane jItaze, tene huM mArI putrI ane sAta bIjI paNa kalyANa putrIo paraNAvIza. 69. satyaMdharanA putra jIvaMdhare A sAMbhaLIne te DhaMDhero baMdha karI dIdho; arthAt teNe e kabula karyu ke huM vAghane jItIne tamArA duHkhanuM nivAraNa karIza, kAraNa ke udAracitta puruSa A badhA lokane potAnA kuTuMba samaje che. 70. have jIvakasvAmI arthAt jIvaMdhara vAghane jItIne pazuone laI AvyA; nizcayathI AgIo aMdhakArano nAza karI zakato nathI, sUryaja karI zake che. abhiprAya e che ke, je vAghane bIjA koI jItI zakatA nahotA, tene jIvaMdhare jItI lIdho. 71. nandagopa paNa godhanane prApta karIne bahu harkata thayo; kAraNa ke prANIone mATe dhana prANathI paNa adhika zreSTha che. 72. ___tyArapachI teNe potAnI putrI jIvaMdhara mvAmIne ApavAne jaLa mUkyuM, kAraNa ke je manuSya atyaMta snehathI aMdha bane che, te kRtya akRtyano vicAra karato nathI, arthAt te e vicArato nathI, ke A kAma karavU joIe ke A na karavU joIe. nandagope e vicAyu nahiM ke, jIvaMdhara mArI putrIne leze, ke nahi ? Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 te kulIna che, moTA che ane huM tethI halako luM. 73. jIvaMdhare paNa " padmAsya A kanyAne yogya che, " ema kahIMne tenuM ApalaM jaLa grahaNa karI ladhuM; arthAt e kanyAdAnanA jaLano pote jAte svIkAra karyo nahi, potAnA mitrane mATe svIkAra karyo. kAraNake sajjana puruSAnI prIti ayogya kAyAmAM thatI nathI. 74. pachI e kaM ke, he zvasura ! Apa padmAsyane mArAja jevo samajo . kAraNa ke kharI mitratA teja che, ke jemAM zarIra mAtranI judAi hoya che. ane kaMi paNa bheda hoto nathI75. " tyAra pachI padmAsya agnine zAkSI karIne nandagApedvArA prasannatA pUrvaka maLelI godAvarInI putrI govindAne paraNyA. nandagopanI strInuM nAma godAvarI hatuM. 76. A pramANe zrImAn vAdIbhasiMhasUrie racela kSatracUDAmaNi pranthamAM " govindAlambha " nAme bIjuM prakaraNa pUrNa thayuM. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa trIjuM. ve padmAsya to govindAne paraNIne ramaNa karavA lAgyo ane rAjakumAra zUravIratArupI lakSmIne prApta karIne krIDA karavA lAgyo. A viSayamAM Food ahiM eka prAsaMgika vAtanuM varNana karavAmAM 3 Ave che:-1. te nagarano arthAt rAjapurIno rahenAra zrIdatta nAme eka vaizya hato. taNe dhana prApta karavAnI icchA karI, kAraNa ke kayo evo puruSa che ke jene dhananI AzA na hoya ? arthAt dhananI AzA sarvane hoya che. 2. pachI teNe dhanopArjana- kAraNa ane tenuM phaLa vicAryu, kAraNa ke saMsAranA upAya vicAravAmAM manuSyone koI rokatuM nathI. 3. " bApadAdAnuM dhana game to vizeSa hoya, to tethI zuM ? kAraNa ke udyogI puruSane bIjAnA annapara gujarAna calAyavU ThIka lAgatuM nathI. 4. dhana game to bahuja hoya, paNa jyAre Avaka hotI nathI ane te dhanamAMthI kharcaja thayo jAya che, tyAre te badhuM dhana kharacAI jAya che. kAraNa ke nirantara bhogamA lAvavAthI to parvata paNa nAza pAme che. 5. manuSyone daridratAthI vadhAre duHkhakAraka ane pIDAjanaka bIjI koI vastu nathI, kAraNa ke daridratAthI prANI prANa tyAga karyA vinAja marI jAya che arthAt jIvatAja marelA che.6. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 jenA hAtha khAlI che, arthAt jenI pAse kaI nathI, tenA badhA guNa jo prasiddha karavA yogya hoya, topaNa prakAza pAmatA nathI; arthAt daridranA badhA sArA guNa paNa nAza pAme che. bAjUM to zuM daridramA vidyA paNa hoya, to te zobhA ApatI nathI. 7 daridra nirdhanatAthI ThagAine kaI paNa karI zakatA nathI; bIjUM to zuM ? daridrI puruSa sarvathA dhanavAnanA mukha tarapha kaMI maLavAnI AzAthI joI rahe che. 8. dhananI prAptinuM phaLa eja che ke, tethI sajjanonuM pAlaNapoSaNa thAya. juo, jo ke lIMbaDAnA phaLane ( lIboLIone ) kAgaDA khAya che, topaNa lIMbaDA- phaLa AmraphaLa ( kerI ) nI mAphaka stutya hotuM nathI. 9. asat puruSo arthAt durjanonI vastu banne lokane hitakArI hovA chatAM paNa sukhadAyaka nathI. jemake, khArA samudramAM gayelaM nadInuM pANI khAraM thaI javAthI kazA kAmarnu rahetuM nathI tema. 10." e rIte vicAra karIne te vaNikpati athavA vaizya hoDImAM besIne cAlyo. kAraNa ke dhanano IcchanAra phakta samudranoja Azraya karato nathI, paraMtu pRthvInA aMtarbhAganuM paNa avagAhana kare che. te jaLayAtrA karanAra vaNika keTalAka divasa pachI dezAntarathI bahuja dhana ekaTuM karIne pAcho pharyo. nizcayathI jIvone dhana kamAvAnuM kAraNa ataLa ( dhAryA vinAnuM ) che. arthAt A viSayamA tarka cAlI zakato nathI. e samajamAM Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvI zakatuM nathI ke, kone kayA kAraNathI athavA kayA praya. nathI dhana prApta thaze. 12. jyAre te nAvika (nAvamAM beThelo vaNika) samudranI A pAra AvI gayo tyAre ahIM AvatAM dhArAsaMpAtathI arthAt khUba jorathI varasAda varasavAthI tenI hoDI aTakI, kAraNa ke vipattino samaya manuSyone vidita thato nathI arthAt vipattinI ghaDI kyAre Avaze te jaNAtuM nathI. 13. ane hoDIvALA te hoDInA samudramAM DUbatAM pahelAMja zokarupI samudramAM DUbI gayA. temanA zokano kaMI aMta rahyo nahi. ane pachI nAva (hoDI) no nAza thavAthI to temaNe parama duHkhanuM dRSTAnta dIlu. 14. paraMtu vaizyayAtrI zrIdatta buddhimAna hato, tethI te koI rIte gabharAyo nahi, kAraNa ke jo mUrkha ane jJAnI banne gabharAi jAya, to pachI mUrkha ane jJAnImAM bhedaja zo rahyo ? 15 " he paMDito! AgaLa AvanAra vipattionA vicArathI tame kema duHkhI thAo cho ? zuM sApanA bhayathI DarIne tame sApane moDhe hAtha dezo? abhiprAya e che ke, je duHkha AvanAra che, te to Avazeja. tenA vicAramA pahelethaji duHkhamAM paDavU e zuMbuddhimAnonuM kAma cha ? 16 vipattino upAya e ke zoka karavo nahi. 'Da nahi ' eja eno upAya che. ane te Dara nahi arthAt nirbhayapaNuM tatvanA jANanAraneja hoya che. tethI he buddhimAno ! tatvone jANavAne prayatna karo. 17" te buddhimAna vaNika nAvavALAne Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 paNa A rIte zikSA ane upadeza ApavA lAgyo. kAraNa ke yathArtha jJAna manuSyAne mATe banne lokamAM sukhakArI che. 18. eTalAmAM teNe nAza pAmatI nAvamAM doraDI bAMdhavAnA eka lAkaDA TukaDAne dITho. satya che ke jyAre AyuSya bAkI hoya che, tyAre prANIonA prANa bacI jAya che. 19. tyAra pachI zrIdatta te lAkaDAnA Tukar3A para caDhIne eka dvIpa ke dezamAM poMcyo, ane tyAM pahoMcIne bahu prasanna thayo. jo manuSyanuM rAjya jatuM rahe paraMtu prANa bacI jAya, to te bahu saMtuSTa rahe che. 20. joke tenuM ekaTuM kareluM badhuM dhana jatuM radhuM hatuM, paNa te garAyo nahi. ane e vicAravA lAgyo ke, have AgaLa zuM karavuM ? je puruSamAM tatvajJAnarupI dhana hoya che, tenuM duHkha paNa sukhane mATe hoya che. arthAt yathArtha jJAnI puruSa duHkhamAM paNa sukha anubhave che. 21. " he mUrkha AtmA ! tRSNAnI agni pIDita thaine tuM mohane vaza kema thAya che ? kAraNa ke bane lokanA hitanA nAza karanAra puruSa ane tRSNAthI pIDIta puruSamAM kaMI bheda nathI. arthAt je puruSa tRSNArthI vyAkuLa ane AzA nimagna rahe che, te banne lokamAM potAnA hitano ke kalyANano nAza karanAra che. 22. he AtmA ! jo tuM banne lokamAM potAnI bhalAI Icchato hoya, to AzA tRSNA choDI de. AzAthI tArA dharma ane sukhano nAza thAya che. AzA karavI te phaLa pAmavAnI icchAthI vRkSano nAza karavA barobara che. dharma ane sukhane kApanAra AzA, phaLa Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAmanArane vRkSa kApavA tulya che, arthAt evI AzA rahevAthI dharma ane sukharupI phaLaAzrayano nAza thavAthI te kyAre uptanna thAya che ? 23. aho ! 'A saMsAra asAra cha,' have A vAta pratyakSa dIThI. kAraNa ke karyu kaMI ane thaI gayu kaI. 24. tethIja moTA moTA yogI ane ruSi-munI ghaNIja dhanasaMpadAvALI iMdrapadavIne paNa choDIne mukti prApta karavA mATe tapa kare che. evA yogIne huM namaskAra karUM chu." 25. e rIte vicAra karato paNa te vaNika jo koI manuSya najare paDato to tene potAnI pIDAnuM varNana kaheto hato. kAraNa ke jyAM sudhI mohanIya karmano nAza thato nathI, tyAM sudhI yogione paNa vacce vacce capaLatA AvI jAya che. 26. eTalAmA eka manuSye A rIte AvIne tenI badhI vyathA sAMbhaLI, tethI mAlUma paDatuM hatuM ke A jANI bUjhIne Avyo nathI. 27. A badhI vAta sAMbhaLIne ane koI bahAnAthI rAjAbhUdhara arthAt vijayAgiripara lai jaine teNe vaNikapatine potAne AvavAnuM badhuM kAraNa A rIte kahyu. 28. vijayA parvatathI dakSiNa zreNIe maMDanarupa eka gAndhAra nAme deza che. te dezamAM nityAlokA nAmanI eka prasiddha nagarI che. 29. te nagarIno rAjA garuDavega tathA tenI rANI dhAriNI che ane tenI putrI gaMdharvadattA cha; je yavIyasI arthAt pura juvAna thaI gaI che. 30. jyotiSioe gaMdharvadattAnA janmalagnamAM kaDaM ke A pRthvIpara rAjapurI nagarImAM A eka vaNiAvIjayI strI thaze.' 31. tethI rAjA ke je mArA Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para bahu prIti rAkhe che, teNe potAnI strI sAthe ekAntamA salAha karIne mane e AjJA ApI ke,-32. hamAre zrAditta sAthe paraMparAnI mitratA cha arthAt tenA ane amArA kuLamAM bApadAdAothI mitratA cAlI AvI che, tethI jaldI jaine zrIdattane ahIM lai Avo. 33. mAjhaM nAma ghara che. meM parAdhIna thaIne nAvanA TUTI javAno bhrama Apane jaNAvyo ane pachI eka Avazyaka kArya mATe Apane ahIM lAvyo chu. 34." zrIdatta paNa A vAta sAMbhaLIne vahu prasanna thayo, kAraNa ke manuSyone duHkhanI pachI sukha bahuja sAruM lAge che. 35. pachI te vaizya vidyAdharonA rAjA garuDavegane joIne bahuja sukhI thayo. potAnA mitranA, temAM rAjA mitranA jonArathI vizeSa bIjo koNa sukhI hoya che? eka to sAmAnya mitranA darzanathIja bahu sukha thAya cha, pachI jo te rAjA hoya, to kahevAnuja zuM che ? 36. pachI te vidyAdhare potAnI putrI tene soMpI dIdhI kAraNake mitra evAja hovA joie, ke je prANomAM paNa pramANa hoya; arthAt prANa ApavAmAM paNa koi prakArano vAMdho samaje nahi. 37. ane tene tarataja vidAya karyo, kAraNa ke putrinA yuvAna thavAthI vRthA vakhata khovo ThIka nathI. 38. gRhasthone kanyAonI sAvadhAnIthI rakSA karavAnuM kaSTa bahuja pIDA Ape che. 39. have zrIdatta te kanyAne sAthe laIne potAnA nagaramAM Avyo ane teNe tenI badhI vAta potAnI strIne kahI dIdhI. nizcayathI strIonI buddhi khoTIja hoya che. 40 pachI teNe Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjAnI AjJA laIne chAvaNImAM e DhaMDhero pITAvyo ke, A mArI sarvopamA yogya putrI, je vINA vagADavAmAM sarvathI adhika pravINa haze, tene paraNAvavAmAM Avaze. 41. kAraNa ke rAjAonI AjJAthI mANasone nirbhayatA rahe che. jo rAjAonI AjJA na hoya to bIjI vAta to eka bAju rahI, paraMtu sadAcArI puruSono sadAcAra paNa sthIra raheto nathI. 42. eTalAmAM badhA rAjA mahArAjA vINA maMDapamAM AvI pahoMcyA. A jagatamAM evA koNa che ke je strInA anurAgathI ThagAya nahi, arthAt strInI prIti sarvane khecI lAve che. 43. vINA vagADavAmAM badhA rAjA kanyAthI hArI gayA. nakkI jANo ke, adhurI vidyAja kaMi kaMi nirAdara ane apamAnanuMja kAraNa thAya che. 44. paraMtu jIvaMdharakumAre te kanyAne vINAmAM jItI lIdhI, kAraNake pUrNa vidyA banne lokanAM phaLa ApanArI che.45. have te kanyA potAnI hArane jayathI paNa vadhAre adhika jANIne tenI pAse AvI, kAraNa ke lakSmI puNyavAnane zodhIne tenI pAse pahoMcI jAya che. 46. tyAra pachI te keLanI samAna jAMghavALI kanyAe jIvakanA hRdayamAM mALA ghAlI dIdhI. 'tapa karo', eja te sarvane kahetI hatI. 47. kASThAMgAre A joIne bIjA rAjAone bhaDakAvyA, kAraNake durjanonuM eja lakSaNa hoya che ke te bIjAno pratApa ane bhAgyodaya joIne kheda kare che. 48. " vaizyano putra je sonA Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAMdI sivAya tAMbA pItaLanI dhAtuone kharIde che ane vece che arthAt je paisA TakAnA vyavahAra karyA kare che, te rAjAone yogya evI suMdara strIone kevI rIte lai le ? A bahu AzcayanI vAta che. 49." e rIte bhaDakAvavAthI te rAjA yuddha karavA lAgyA, kAraNake buddhi svabhAvadhIja akArya karavAne tatpara thai jAya cha, pachI khoTI zIkhAmaNa pAmavAthI to kahevuja zuM ? arthAt evI avasthAmAM to khoTA kAryamA pravRtta thAya cheja. 50. paraMtu te dhanurdhAriyonA cakravartIthI te badhA rAjA hArI gayA. hajAro kAgaDAnA ekatra thavAthI zuM prayojana nIkaLe che ? te badhAne mATe to eka pattharaja bahu che. 51. badhA sajjana puruSoe harSathI e kahyu ke-A kanyA mana yogya puruSamAM Azakta thayuM che. A lokamAM caMdramAthIja amRtanI utpatti thAya che. zu A Azcarya cha ? arthAt AmAM koI AzcaryanI vAta nathI. tene evoja yogya vara maLavo joIto hato. 52. tyAra pachI agnine sAkSI ApIne zrIdatte ApelI gaMdha. vadattAne jIvakasvAmI vidhipUrvaka paraNyA. 53. A pramANe zrImAn vAdImasiMhasUrie racela zrI kSatracUDAmaNi graMthamAM 'gaMdharvadattAlambha' nAme trIjuM prakaraNa pUrNa thayu. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa 4 thu. HiACTREND Fi+IGHFIC TERHITmAtabhamataCHI ra pachI jIvaMdharasvAmI potAnI srI gaMdharvadattA sAthe ramaNa karavA lAgyA-sukha bhogavavA lAgyA, kAraNa ke saMsAramA manuSya potAne yogya vastuoneja bhogavavAthI sukha anubhave che.1 marA-HELHTRATHIRTANTANEER have vasantaRtue nagaravAsIone jaLakrIDA karavA lagADyA arthAta vasantaRtu AvavAthI nagaranA badhA mANaso phAga khelavA lAgyA. je loka anurAgathI AMdhaLA che, temane vasantaja bhAI che. jemake agnino baMdhu pavana. 2. jIvaMdhara kumAra paNa potAnA mitronI sAthe nadInA jaLanI A navI krIDA jovAne gayA, kAraNa ke saMsAranA manuSya hamezAM navI navI vastuone Icche che. 3. tyAM keTalAka brAhmaNoe eka kutaro, ke jenA boTavAthI ghI dUSita thaI gayuM hatuM, tene mArI nAMkhyo. kaThora hRdayavALA ane dharmanA virodhI loka zuM zuM kArya karatA nathI arthAt te sarva kaMI nIca karma paNa karI nAMkhe che. 4. hAya ! adharmI puruSa jIvone vinA kAraNaja mArI nAMkhe cha ane jo tene mAravAmAM jarA paNa kahevA sAMbhaLavAnuM kAraNa maLI jAya tathA koI nivAraNa karanAra na hoya, to to pachI kaheja zuM ? 5. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 kumAre kutarAnI durdazA ane pIDA joIne bahu kheda karyo. karuNA athavA dayA teneja kahe che ke, jemAM bIjAnA duHkhamAM potAnA duHkhanI samAna pIDA anubhavAya che. 6. teNe bahu kaI prayatnaM paNa karyo, paraMtu te kutarAne bacAvI zakyo nahi, tethI teNe paralokanA hetu ane kalyANane mATe te kutarAne ( maratI vakhate) paMca namokAra maMtrano upadeza Apyo. 7. kAraNa ke jo vakhata Avave prayatna karavAmAM Ave nahi, to te bIlakula saphaLa thato nathI. mokSamArgamAM janAra mATe A mULamaMtraja tenI mArga sAmagrI (bhAdhu) che. tene bIjA prakAranI sAmagrI, zuM prayojana ? 8. maMtranI zaktithI te kutaro marIne yakSedra arthAt yakSa jAtinA devono iMdra thayo. jemake rasAyaNanA yogathI kALa loDhuM paNa sonuM thai jAya che tema. 9. je maMtrane aMta samaye pAmIne kutaro paNa devatA thaI gayo, te mULamaMtrane kayo buddhimAna nahi jape ? arthAt te mULamaMtra badhA buddhimAnoe japavo jaIe. 10. te deva je pahelAM kutaro hato, te kRtajJatAthI jIvaMdhara kumAranI pAse teja vakhate AvI gayo, kAraNake devonA zarIranI utpatti aMtarmuhUrtamAM thai jAya che. 11. zuddha vANI bolanAra ane AnaMdathI ubharAyalo te yajheMdra deva, kumArane joIne bahu prasanna thayo. kayo cetana prANI evo che ke, je upakArane yAda na rAkhe ? 12. tene joIne jIvaMdhara svAmi maMtranI utkRSTatA ke uttamatAno vicAra karIne vismita thayA nahi, arthAt svAmIne e vAta Azcarya lAgI nahi, kAraNake muktinA Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 ApanAra maMtrane lIdhe devatAyojinuM maLavaM kaThaNa nathI. je maMtrathI mokSanI prApti thAya che, tethI devagati maLavI te to bahuja sahela che. 13. tyAra pachI " he bhAgyazALI puruSa ! mane yAda karajo " evaM kahIne te deva antardhAna thayo. cetanaprANI potAno upakAra karanAra mATe pratyupakAra karavAnI icchA kema kare nahi ? arthAt kRtajJa prANI upakArane badale pratyupakAra avazya kareja che. 14. jyAre te deva jIvaMdhara kumAranuM vAraMvAra AlaMgana karIne ane kuzalakSema puchIne cAlyo gayo, tyAre tyAM je kaI thayuM tenuM varNana karavAmAM Ave che. 15. suramaMjarI ane guNamAlAne cUrNane mATe paraspara irSyA thaI, arthAt pahelI bajIne kahevA lAgI ke jo, konuM paTavastra vadhAre sugaMdhita che? satya che, ke A saMsAramA ekajaM padArthanI icchA karavAthI konI konI irSyA vadhatI nathI ? arthAt sarva eja icche che ke, huMja A padArthane laI laDaM athavA mArIja vastu bIjAnI vastuoMthI adhika stutya che. 16. pachI te vanne sakhIoe mAMhomAMhe zarata karI ke, ApaNa bannemAM je koI hAre, te A nadanA jaLamAM snAna kare nahi. satya che ke dveSabhAvathI zuM nAza thato nathI ? arthAt potAnuM sAruM kAma paNa nAza pAme che. 17. pachI temaNe be dAsIkanyAone sajjanonI pAse mokalI. satya che, ke matsara ane dveSa karanArane game te khoDaM kAma hoya, paNa te sAruM lAge che. 18. tethI te banne dAsIo catura ane buddhimAna jIvakanI Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAse jaI pahoMcI, kAraNa ke prazaMsanIya ane nirmaLa vidyA lokamAM kaI vAtano prakAza karatI nathI ? arthAt uttama vidyAthI A lokamAM badhI vAtano nirNaya thaI jAya che. 19. tyAre jIvaMdhare guNamAlAnA sugandhita dravyane sArI rIte joIne tene guNavADaM kahyu; arthAt guNamAlAnA cUrNanI prazaMsA karI (ane muramaMjarInA cUrNane gaMdharahita kahyaM). satya che ke padArthonA guNa ane doSano nirNaya karavo teja pAMDitya che. 20. suramaMjarInI dAsI A vAta sAMbhaLIne krodhamAM AvI gaI ane bolI,-"je bIjAoe kahyu hatuM, teja Ape paNa kahI dIdhuM. zuM temaNe Apane paNa bhaNAvyA De-zIkhavyu cha ? " 21. A sAMbhaLIne svAmIe te banne cUrNonA guNa ane doSono nirNaya mAkhIo dvArA ko. kharUMche, ke jo buddhimAno pAse vivAdarahita vidhi na hoya, to pachI temanI caturAija zA kAmanI ? 22. temaNe bIjA cUrNane arthAt suramaMjarInA cUrNane kharAba kahyu, kAraNake te akALamAM (khoTevakhate) banAvavAmAM AvyuM hatuM, tethI sugaMdhIrahita thai gayuM hatuM. ThIka che ke je kAma vakhata vagara karavAmAM Ave che, tethI kAryanI siddhi thatI nathI. 23. tyAra pachI te banne dAsIo kumAranI stuti ane vandanA karIne cAlI gai. satya che ke je puruSa satyano nirNaya vivAda rahita karI de che, tenI koNa stuti karatuM nathI ? 24. paraMtu A vAta suramaMjarIne virAgarnu kAraNa thai gai, kAraNa ke jenA manamA irSyA bharelI hoya che, tene nyAyanI vAta sArI lAgatI nathI. 25. guNamAlAe suramaMjarI- . Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45 ne prArthanA paNa karI, paraMtu teNe snAna karyu nahi. te bahuja krodhamA AvIne tarataja pAchI cAlI gai, kAraNake irSyA strIothIja utpanna thai che. arthAt sarvathI adhika irSyA strIomAMja hoya che. 25. pharathiI " huM jIvakanA sivAya bIjA koi puruSane nahi dekhuM." evI pratijJA karIne te potAne ghera cAlI gaI. satya cha, ke strInA manane koI paNa. pheravI zakatuM nathI. (traNa haTha prasiddha chestrIhaTha, bALahaTha ane rAjahaTha ) 27. sakhInA A rIte nhAyA vinA jatA rahevAthI guNamAlA tene mATe bahu duHkhI thaI, kAraNa ke jema aniSTathI saMyoga ane iSTathI viyoga jeTalo pIDAjanaka hoya che tethI vadhu koI vAta duHkhadAyI hotI nathI. 28. eTalAmAM te nagaranA rahenArane eka gandhahastIno Dara lAgyo, arthAt kASThAMgArano eka hAthI chUTI gayo ane tethI nagaranivAsI bhayabhIta thayA. vipattio to pIDA denAra hoya cheja, kintu mUlne telo Daraja paDiA Ape che. 29. te vakhate hAthIne dekhatAMja guNamAlAnA nokara cAkara tene ekalI mUkIne jatA rahyA. satya cha, ke vipatti paDavAthI manuSyonA baMdhu rahetA nathI, arthAt vipattikALamAM badhA judA thaI jAya che. 30. paraMtu koI dAyaNa dayAthI tene (guNamAlAne) potAnI pITha paa| chaLa rAkhIne AgaLa ubhI rahI ane bolI ke, " pahelA hu~ mazi ane pachI A kanyA maraze. 31. satya che, ke A saMsAramA baMdhu leja che ke je sukha duHkhanI vakhateM samAnatA Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batAve. vipatkALamAM to yamanA dUta paNa dUra jatA rahe che; arthAt duHkhI prANIne kALa paNa khAto nathI. 32. eTalAmAM jIvaMdhara svAmIe dAMtothI prahAra karanAra te hAthIne joIne haThAvyo. satya che ke parArtha sAdhanamA lAgelA arthAt vIjArnu hita karanAra sajjana puruSa potAnI vipattine dekhatA nathI. 33. bIjArnu hita IcchanAra sajjana puruSa kaI kaI sthaLe avazya vidyamAna che. jo kaI paNa sujanatA ke sAdhubhAva na hoya to, A saMsAraja kema karIne cAle ? 34. tyAra pachI kuTumbanA loka paNa potapotAnI meLe evaM kahetA doDatA AvyA ke, 'pahelo huM, pahelo huM.' satya cha, ke sukhamA te loka paNa bandhu bane che ke jemane pahelAM kadI dIThA hotA nathI. 35. teja vakhate eka bIjAne paraspara joIne kanyA ane kumAramA prIti utpanna thaI gaI. satya che ke, manuSyone duHkhanI pachI sukha ane sukhanI pachI duHkha hoya che. 36. pachI te kanyA jenuM aMtaHkaraNa kAmapIDAthI azAnta ane saMtapta thaI gayuM hatuM, te jema tema karIne potAne ghera gai. satya che ke jo vivekarupI jaLano pravAha na hAya, to rAgarupI agni kema karIne zanti thai zake ? 37. pachI ghera AvIne teNe svAmInI pAse krIDAzuka arthAt potAno pALelo popaTa mokalyo. satya che ke je mANasa rAgathI AMdhaLo thai jAya cha, tenAmA yogya ane ayogyano Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vicAra kyAM rahe che ? arthAt kAmI mANasa e vicArato nathI ke, mAre A vAta karavI joie ane A vAta karavI joie nahi. 38. popaTa paNa tene joine potAnA abhiprAyanI siddhi mATe khuzAmada karavA lAgyo, kAraNake evI khuzAmadIja bIjA loka vaza karavAmAM Ave che. 39. 'badhA viSayomA potAnI IcchAone hamezA saphaLa karanAra ane potAnA mAnanIya guNonI rakSA karanAra athavA sarva jagatamAM stutya guNamAlAne jIvatadAna ApanAra tamo dIrghAyuSya raho.'' 40. A AzIrvAda sAMbhaLIne kumAra paNa te popaTanA saMdezAthI bahu prasanna thayA, kAraNa ke iSTa sthAnamAM dRSTi thavAthI adhika prasannatA ane harSa thAya che. 41. pachI jIvaMbhare paNa popaTanA saMdezAno pratyuttara koM, kAraNa ke je puruSa buddhimAna hoya che, te potAnI apekSA karanAranI upekSA karatA nathI; arthAt je potAnI pAsethI kaMI icche che, teno tiraskAra karatA nathI, paNa te para dhyAna de che. 42. guNamAlA paNa pakSIne patra sahita joIne bahu prasanna thaI, kAraNa ke potAno karelo yatna saphaLa thavAthI adhika prIti thAya che. 43. pachI tenAM mAbApa paNa A vAta sAMbhaLIne bahuja prasanna thayAM, kAraNa ke A saMsAramA bhAgyavAna ane yogya varanuM maLavU bahu kaThaNa hoya che. 44. te pachI koI ve aparIcita prakhyAta puruSa gandhotkaTanI pAse AvyA. ( ane temaNe jIvaMdhara-guNamAlAnA saMbaMdhanA viSayamA cADI khAdhI). satya che, ke nIcanI manovRtti Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 nizcala rahetI nathI, arthAt kaIne kaI khoTuM karavAmAM tatpara rahe che. 45. paraMtu gandhotkaTe te bannenAM vacana sAMbhaLIne ulaTI temanI (jIvaMdhara- guNamAlAnI) prazaMsA karI. satya che, ke doSa rahita abhiprAya bIjAnA kahevAthI dUSita thato nathI. 46. tyAra pachI jIvaMdhara kumAra kuberamitre ApelI vinayamAlAnI putrI guNamAlAne vidhipUrvaka paraNyA 47. A pramANe zrImad vAdibhasiMhe racela zrIkSetra cUDAmaNi graMthamAM 'guNamAlAlambha' nAme cothuM prakaraNa pUrNa thayuM. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ he ha 49 prakaraNa 5 muM. ve jIvaMdhara kumAra guNamAlAne paraNIne tene atizaya durlabhya samajhyA. teo tethI bahu sneha karavA lAgyA. satya che ke je vastu yatnathI maLe che, te bahu vhAlI lAge che. 1. svAmI pahelAM guNamAlAne bacAvI tyAre te gaMdhahastIne kaDuM mA hatuM, tethI te hAthIe pIDAine khAvAnuM khAdhuM nahi. satya che, ke pazuothI paNa tiraskAra sahana thato nathI, arthAt pazu paNa potAno tiraskAra sahana karatAM nathI. 2. kASThAMgAra A sAMbhaLIne svAmIpara bahu krodhAyamAna thayo, kAraNa ke agnimAMghI homanAthI tenI jhALa vadhAre vadhe che. 3. anaMgamAlA vArAMganA ke jenA upara kASThAMgAra Azakta hato, teno saMga karavAthI, gAyorupI dhananA oranAra vAghane jItavAthI ane vINAvijayI hovAthI kASThAMgAranA hRdayamAM krodhanI abhi sthapAi hatI. 4. koinAmAM guNonI utkarSatAna joine nIca mANasonA manamA pIDAja utpanna thAya che| ane jo guNone joine prItija utpanna thAya, to pachI nIcapaNuMja kyAM rahe ? 5. nIca manuSyonI sAthe upakAra karavo, te apakAranuM kAraNa paNa thAya che. jemake sApane dUdha pAvAthI viSanIja vRddhi thAya che tema. 6. pachI kASThAMgAre senA mokalI ke, kumArano hAtha Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pakaDIne tene lai Avo. bahu khedanI vAta che ke, mUlno krodharupI agni anucita sthAnamAM paNa vadhe cha arthAt jyAM krodha na karavo joie, tyAM paNa mUrkha mANasa krodha kare che. 7. te senAe kumAranA gharane cAre taraphathI gherI lIdhu, paraMtu jo haraNo siMhanI cAre tarapha tene gherIne khaDAM thai jAya, to te tene zuM karI zake cha ? 8. e joine kumAra paNa krodhavaza thaine senAne mAravAno prAraMbha karavA lAgyo. satya che ke jo tatvajJAnarupI jaLa na hoya, to krodhanA agnine koNa bujhAvI zake cha ? 9. tyAre gaMdhotkaTe dhIrathI samajhAvIne tene kavaca paharIne senAne mAravA jatA rokyo ane jIvaMdharane rokA, paDayuM, kAraNa ke hita athavA kalyANanA icchanAra putra pitAnA vacana- kadI ullaMghana karatA nathI. 10. pachI gaMdhotkaTe jIvaMdhara kumArane pAchaLa bAjuethI hAtha bAMdhIne senAne soMpI dIdhA. satya che, ke puruSArthathA paNa pAchalA janmanAM duSkarma nivAraNa thai zakatAM nathI. 11. tene evI dazAmAM joine paNa duSTa buddhi kASThAMgAre tene mArI nAMkhavAne AjJA ApI. saMtya che ke, sajjana manuSya to zAnti prakaTa karavAne namra thai jAya che, paraMtu tenI e namratAthI duSTa manuSya vadhAre uddhata ane abhimAnI thAya che. 12. te vakhate kumAre gurunI AjJAnusAra kASThAMgArane mAryo nahi ( jo te icche, to mArI zake.) kAraNa ke prANa jato rahe, paraMtu buddhimAna purUSa gurunA vacana- ullaMghana karatA nathI. 13. svAmI jANatA Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hatA ke, 'mAre have zuM karavU joie' tethI temaNe yakSane yAda karyo, jethI karIne yakSa tatkALaja AvIne temane uThAvI gayo. satya che ke, cetana puruSa upakArane badale pratyupakAra kema kare nahi ? arthAt avazyaja kare che. 14. pachI lokoe atyaMta zokita thaIne e vicAra ko;'loka guNanA oLakhanAra hoya che' evI je prasiddha kahevata che te bilakula kharI che. 15. "duSTa buddhivALA kASThAMgAranI A bahu bhAre dhUrtatA che, paraMtu potAnA khAmI rAjAnI sAthe paNa droha karavAthI je DaratA nathI, temane to ATalI dhUrtatA kaI paNa nathI; arthAt te to ethI paNa vadhAre dhUrtatA karI zake che. 16. hAya ! yama athavA dharmarAja paNa je sarvanI sAthe eka sarakho vartAva kare che, te paNa nIca rAjAnI mAphaka durAcArI thaI gayA. bahu khedanI vAta che ke, te paNa niHsAra samajhIne durjanone letA nathI. 17. jevI rIte haMsa pakSI pANImAthI sArarupa dUdhane grahaNa karI le che, teja rIte sajjana puruSa je kAMI sAMbhaLe che, temAMthI sAra grahaNa karI le che ane duSTa puruSa potAnI ruci anusAra kAma kare che. 18 sujanatAnu lakSaNa eja che ke, bIjA koI hetu upara dhyAna na detAM guNa ane doSa hovA chatAM phakta guNone grahaNa kare che ane doSane tyAgI de che. jema haMsa dUdhane pI le ane pANIne jueM karI nAMkhe che tema. 19. bahu bhAre buddhimAna paMDita ane pratApI rAjA thaIne paNa jo yogya ane ayogyano vicAra karIne yuktisiddha ane ucita kAryathI vimukha thaI Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52 jAya-arthAt te na kare, to evA pAMDitya ane aizvarya hovArnu zuM phaLa ? arthAt kaI paNa nahi." 20. jyAre Avo vicAra karIne badhA loka manamA pIDAvA lAgyA, tyAre kumAranA badhA mitra tenA bhAI nandADhaya sahita pazcAtApa karavA lAgyA ane yuddha karavAne taiyAra thayA. 21. tathA tenAM mAtA pitA muninAM vAkyane yAda karatAM jIvatAM rahyAM jo muninAM vAkya paNa juThAM thayAM, to pachI koI vacana- paNa pramANa na rahyu. 22. te vakhate svAmIne harSa ke kheda kaI paNa thayuM nahi, paraMtu pUrva janmamA karelAM karmonuM phaLa avazya bhogavaq paDaze, evo vicAra temanA manamA utpanna thayo. 23. ___ tyAra pachI te yakSendra jIvaMdharasvAmIne caMdrodaya parvata para potAne ghera laI gayo ane tyAM teNe temane jaLathI snAna karAvyu. 24. ahIM evaM samajavU joIe ke, puNya karmanA udayathI vipatti sampattinuM kAraNa thaI. jemake sUrya saMsArane to tApathI tapAve che, paraMtu kamaLane khIlAvIne zobhAyamAna banAve che. 25. yakSendre svAmIno kSIrasAgaranA jaLanI dhArAthI abhiSeka karIne kA ke-tame mane kutarAnI avasthAmA pavitra karyo hato, tethI Apa pavitra cho. 26. pachI teNe svAmIne traNa maMtrano upadeza karyo, jethI te potAnI IcchAnusAra jevI AkRti Icche tevI grahaNa karI zake, gAyana vidyAmAM pravINa thaI gayA, ane sAparnu viSa dUra karavAmAM samartha thayA. 27. ane teNe e paNa kahyu ke, " he pavitra svAmI ! tame eka varSamA rAjA thaI jazo ane Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pachI mokSe jazo." 28. e rIte yakSendre svAmIno bahu vakhata sudhI AdarasatkAra karyo. pachI svAmIne bIjA dezo jovAnI IcchA thaI. satya che ke je vAta thanAra hoya che, teno manamAM vicAra thAya che; arthAt bhAvI aTala che te sarva kaMI karAve che. 29. ane vidvAna kumAranI IcchAne jANIne temanA hitecchu deve paNa temane sammati ApI, kAraNa ke devatA traNe kALanI vAta jANe che. 30. e rIte AgaLanA mArganuM badhuM vRtAnta batAvIne yakSendra sudarzane temane javAnI saMmati ApI ane te pachI rajA laIne svAmi cAlyA gayA, kAraNake mitratA hitane mATeja hoya che. 31. tyAra pachI svAmI nIDara (bIka vagaranA) thaIne ahiM tahiM ekalA vihAra karavA lAgyA, kAraNa ke potAnA parAkramathI potAnI rakSA karanAra puruSane siMhanI mAphaka kaMi paNa Dara nathI. 32. ekalA hovA chatAM paNa te jIteMdriya svAmIne jarA paNa udvega thayo nahi, kAraNa ke sampati ane Apatti mAtrathI arthAt aizvarya ane daridratA prApta thavAthI mUrkhanAja cittamAM vikAra utpanna thAya che, buddhimAnonA cittamAM nahi. 33. AgaLa koI vanamAM dAvAmithI gherAelA ane agnimAM baLatA hAthIone joIne svAmIe temane bacAvavAnI IcchA karI. 34. dayA dharmarnu mULa che ane jIvApara kRpA karavAne athavA anukampA thavAne dayA kahe che, tethI dharmAtmAnuM lakSaNa e che ke, jene koI Azraya ke sahAya nathI, tene zaraNa rAkhe athavA tenI Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 sahAyatA kare. 35. te vakhate megha garajyo ane varasyo. aho ! nizcayathI puNyavAnonI IcchA ane manokAmanA saphaLaja thAya che. te hAthIone bacelA joIne jIvaMdhara bahuja saMtuSTa thayA; paraMtu pote potAnA baMdhana ane vimokSamAM udAsIna rahyA; arthAt dAvAgnimAM potAnA phasAI javAnA ane pachI tethI bacI javAnA khyAlathI temaNe zoka karyo nahi, temaja harSa paNa karyo nahi. 37. sajjana puruSono e svabhAvaja che ke, te potAnA sampatti ane ApattikALamAM to madhyastha rahe che, paraMtu bIjAnI sampattimAM sukhI ane tenI vipattimAM duHkhI thAya che. 38 . pachI jIvaMdhara svAmI tyAMthI nIkaLIne tIrthomAM pUjA karavA gayA, kAraNa ke vastuonuM kharaM ke khoTApaNuM ane kharAba ke sArApaNaM tenA saMsargathI ke pAse javAthIja jaNAya che. 39. tyAM dharmanI rakSA karanAra eka yakSiNIe AvIne te dharmamUrti kumArane sArI rIte anna vastra ApIne Adara satkAra karyo . 40. ane loka to zuM, paraMtu devatA paNa dharmAtmA puruSonI pUjA kare che, tethI sukha icchanAre dharmamAM prIti rAkhavI joie. 41. pachI te svAmI cAlatA cAlatA pallavadezanI candrAbhA nAmanI nagarImA zubha nimittathI gayA, kAraNake AgaLa thanAra vAtanuM kaMine kaMi nimitta ke kAraNa avazyaja hoya che. 42. tyAM temaNe rAjA dhanapatinI putrI, ke jene sApe karaDI hatI, tene jIvatadAna ApyuM. satya che ke sajjanono svabhAvika guNa Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55 eja cha ke, hetu vinA bIjAnI rakSA karavI. 43. te putrInA moTA bhAi lokapAle te jAine svAmIno bahu Adara satkAra karyo, kAraNake jIvatadAna devAvALAno bIjo koi pratyupakAra nathI. 44. sajjana puruSa pAte pUjanIka hoya che ane bIjA sajjanonA pUjaka paNa hoya che, kAraNake pUjyanI pUjAnuM ullaMghana karavAthI pUjA zuM ? arthAt je pUjyanI pUjA karatA nathI, te paNa pUjavAne yogya nathI. 45. buddhimAnonI AgaLa namratA avazya rAkhavI joie, kAraNake namratAthIja AtmA vazIbhUta thAya che. dhanuSanA namavAthIja dhanurdhAriyonA manoratha siddha thAya che. 46. te lokapAle jIvaMdhara svAmInA zararine jotAMja temanA aizvaryano nirNaya karI dIdho. satya che ke ceSTAnA jANanAra lokonuM zarIraja temanuM daurAtmya (durjanatA) ane mahAtmya kahI de che. 47, tyAra pachI rAjAe potAnuM ardhaM rAjya ane kanyA jIvaMdhara svAmIne ApI dAdhAM. satya che ke lakSmI yogya puruSanI pAse pote jAteja cAlI Ave che.. 48. ane pavitra jIvaMdhara svAmaei lokapAlanI mAraphata ApelI tilottamAnI putrI padmA ke je yuvAna hatI, tenI sAthe lagna kayu. 49. A pramANe zrImAn vAdIbhasiMhasUrie racela zrI kSatracUDAmaNi graMthamA "padmAlambha" nAme pAMca, prakaraNa pUrNa thayuM, . Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa 6 DhuM. AMARHI ONAL TOTHAKHE ra pachI padmA sAthe vivAha karIne ane tenI sAthe keTaloka samaya sukha bhogavIne jIvaMdhara svAmI tyAMthI cAlyA gayA. satya che ke dharmAtmA purUSa kRtArtha hovA chatAM paNa sukhane virakta thaine bhogave che. 1 padmA potAnA patinA viyogathI duHkhasAgaramAM DUbI gai, kAraNake jene samyag jJAna hotuM nathI, te sadA duHkha bhogave che. 2. lokapAlanA nokara cAkara kumArane zodhavA paNa gayA, paraMtu te temane rokI zakayA nahi, kAraNa ke buddhimAnaloka je kAmano prAraMbha kare che, temane bIjA loka rokI zakatA nathI; athavA te kAryamAM kaMi vighna karI zakatA nathI. 3 tyAra pachI jaladIthI cAlanAra svAmao tIrthAnI pUjA karI, kAraNake sthAna paNa mahApuruSonA saMbaMdhI pavitra thai thAya che. 4. je pRthvIpara sajjana ane mahAtmA puruSa rahI cukyA che, te pRthvI pUjavA yogya che; e kAMi AzcaryanI vAta nathI, kAraNa ke kALa loDhuM paNa rasAyaNanA yogathI sonuM banI jAya che. 5. sajano ane durjanonI saMgatithIja manuSya sajjana ane durjana thAya che, e mATe sajjana puruSa hamezAM sajjanonI Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtheja maLelA rahe che ane durjanothI dUra rahe che. 6. __pachI jIvaMdhara svAmI tIrthasthAnomAM pharatA pharatA ane tenI pUjA karatA karatA anukrame araNyanA madhya bhAgamAM eka tapasvInA AzramamAM pahoMcyA. 7. tyA anucita ane asat tapa joIne te tapasvIo upara dayA karavA lAgyA, kAraNa ke je loka badhAne hitakArI hoya che, te badhA prANIo para sAcI dayA kare che. 8. jene yathArtha jJAna nathI, tenA para paNa tattvArthanA jANanAra dayA kare che. satya che ke, je bALaka kuvAmAM paDavA icche che, teno uddhAra karavA koNa icchatuM nathI ? arthAt tene badhAja kuvAmAM paDavAthI bacAve che. 9. tattvanA jANanAra svAmIe AdarapUrvaka temane paNa yathArtha tattvano bodha karAvyo. sAMbhaLanAra bhavya hoya ke na hoya, arthAt abhavya hoya, paraMtu sajjana puruSonuM citta bIjAno upakAra karavA taraphaja rahe che. 10. " tamArA vedanuM vAkya che ke, " mA hiMsyAt sarvabhUtAni " arthAt " koI prANInI hiMsA karazo nahi." to pachI he buddhimAno! tame evaM tapa kema karo cho ke jenuM phaLa kevaLa hiMsAja che. 11. pANImAM nahAtI vakhate je jIva vALamAM vaLage che ane lAkaDAmAM paDelA jIva paNa je pharI agnimAM garI paDe che, tene tame tamArI AMkhanI sAme maratA dekho cho? 12. tethI paMcAgni tapa kara, sarvathA nikRSTa ane anucita che. e tapamAM jantuono vadha Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 arthAt jIvahatyA thAya che, tathA e tapa janmamaraNarUpa saMsAranuM kAraNa che. mokSano hetu nathI. 13. tapa eja che, ke jemAM jIvAne kadApi saMtApa ke pIDA thAya nahi, ane te tapa khetI vyApArAdi AraMbhono tyAga karavAthIja thAya che, kAraNa ke AraMbhathI hiMsA thAya che. 14. ane AraMbhanI nivRtti arthAt tyAga nirgrantha muniomAMja hoya che, kAraNa ke pRthvImAM je loka kAryathI vimukha hoya che te kAraNanI zodha karatA nathI; arthAt jene koi saMsArIka kArya karavAnuMja hotuM nathI, te tene mATe AraMbhAdi paNa karatA nathI. 15. yatidharma ke AraMbhatyAgaja vAstavika tapa che. tethI ulTuM je kaMi che, te saMsAra arthAt janmamaraNanAM sAdhaka che. je loka mokSa Icche che, te bIjuM to zuM, paraMtu potAnA zarIrane paNa tuccha samajhe che. 16. saMsAra to rAgadveSAdi doSomAM phasAvanAra che, tethI tenAthI parikSaya arthAt mokSanI prApti thatI nathI. je vastra rudhirathI dUSita che, te zuM rudhirathIja zuddha thaI zake che ? kadApi nahi. 17. je lokone yathArtha tattvajJAna nathI, temanuM yati thavaM paNa niSphaLa che. jema ke pANI, ami, thALI vagere sAmagrInA hovA chatAM paNa jo cokhA na hoya to anna pakAvI zakAtuM nathI tema 18. jIvAdi tattvono (jIva, ajIva, Asrava, baMdha, saMvara, nirjarA ane mokSa e sAta tono) yathArtha nizcaya thavo arthAt temanuM je svarupa che, tene teja rupe jANavuM te samyagjJAna che. ane lokamAM tethI je ulaTuM jJAna che tene mithyAjJAna ke mithyAtva kahe che. Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19. sAcA jinezvaradeva, temaNe upadeza karela zAstra ane jIva, ajIva, Azrava, baMdha, saMvara, nirjarA, mokSa, puNya ane pApa e nava padArtha e traNanA yathArtha jJAnane samyagjJAna kahe che. temAM ruci athavA zraddhA hovAne samyagdarzana kahe che ane e bannene arthAt samyagdarzana, samyagjJAnane potAnA AtmAmAM askhalita vRttithI dhAraNa karavAne athavA AcaraNa karavAne samyakcAritra kahe che. 20. Aja traNa arthAt samyagdarzana, samyagjJAna ane samyakcAritranI ekatA mukti prApta karavAno mArga che. tethI bhinna bIjA koI mArga nathI. tethI ulTA je badhA bAhya tapa che, te e traNanA sAdhaka che. (bAhya tapa cha prakAranA che,-1. anazana arthAt upavAsa karavo, 2. unodara arthAt thoDaM khAvU, 3. vRttiparisaMkhyA arthAt koI eka annane grahaNa karavU athavA bhojanamAM koI prakAranI AkhaDI levI, 4. rasaparityAga arthAt ghI, dUdha vagere rasomAMthI koI eka athavA be traNa ke badhA raso khAvAno tyAga karavo, 5. viviktazayyAsana arthAt koI ekAda sthAnamAM niyata AsanathI rahevU, 6. kAyakleza arthAt TADha taDako vagere zArIrika kaSTa sahana karavA.) 21. bAhya tapa vinA abhyantara tapa thai zakatuM nathI, jemake Ami vagere sivAya bhAta caDhato nathI tema. ( abhyantara tapa paNa cha prakAranA che,-1. prAyazcitta arthAt kArya karavAmAM je doSa lAgyA hoya, teno gurunI AgaLa sAcA manathI prakAza karavo ane ApelA daMDane saMtoSathI sahevo. 2. vinaya athavA namratA. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. vaiyAvRtti arthAt baradAsta, sevA. 4. svAdhyAya arthAt bhaNaq bhaNAvaq vicAra, vagere. 5. vyutsarga arthAt iMdriya ane krodhAdikane vazamAM rAkhavAM ane 6. dhyAna arthAt AtmAmAM cittanI ekAgratA.) 22. ane juThA deva zAstrAdigocara je mithyAdarzana, mithyAjJAna ane mithyAcAritra che, te mokSanAM sAdhana nathI, kAraNake A garuDa che, evaM mAnIne dhyAna gharelu bagalaM jherane dUra karI zakatuM nathI; arthAt jema jhera garuDanuM dhyAna dharavAthIja dUra thAya che, tema garuDanA samAna dekhAnAra bagalAthI thai zaktuM nathI, teja rIte mokSanI prApti sAcA deva, sAcA zAstrAdithI thai zake che. AptanA samAna dekhAnAra juThA deva ane juThA zAstrAdithI nahi. 23. tame tarataja e rItanuM tapa karo, ke je sarva prakAranA doSothI rahita che ane je vItarAga arhat paramezvare jinavANImAM batAvyuM che. phokaTamAM cokhA vinAnAM choDAM khAMDavAthI zo lAbha thaze ? 24. je devamAM rAgAdidoSa vidyamAna che, te prANIone bhavasAgarathI pAra karI zakatA nathI, kAraNa ke je poteja DUbanAra che, te bIjAno hAtha pakaDI zakatA nathI. 25. e jinezvara prabhu krIDA nathI, kAraNake krIDA to chokarAmAMja dekhAya che. te to tRpta ane IcchA rahita che tene krIDAthI zo lAbha ? je tRpta nathI, teja krIDAthI potAne tRpta karavA Icche che. 26. Izvara svecchAcArI paNa nathI, kAraNake tethI tenA IzatvamA hAni Ave che ane ame manuSyAdiko sAthe dveSa kara Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAnuM paNa te sarvotkarSavAn paramazvarane kevI rIte bane ? arthAt te koIthI rAgadveSa paNa karatA nathI. 27. jo Izvara doSarahita che, ane tene koI kArya paNa karavAnuM bAkI rahyaM nathI, to pachI te kRtIne karanArane] kRtyathI zuM ? arthAt te kAryaja zaMkaraze ? jo kahezo ke, svecchAcArathI kare che, to te paNa ThIka nathI, kAraNake svecchAcAra to unmattamAMja dekhAya che, uttama puruSamAM nahi; arthAt unmataja svecchAcArI hoya che. 28. A rIte upadeza Apyo, tethI keTalAka tapasvI dharmAtmA banyA, kAraNake pANI sIMcavAthI sArI mATI to ogaLI jAya che, paraMtu patthara ogaLatA nathI. 29. tyAre te paMDita, svAmI dharmamAM lAgelA tapasvIone joIne bahu prasanna thayA. satya che ke A saMsAramA sajjana puruSone potAnA udaya ke kalyANanI apekSAe bIjArnu kalyANaja adhika prItidAyaka hoya che. 30. puruSonuM traNe lokamAM samyagdarzana, jJAna ane cAritranI prAptithI adhika bIjUM aizvarya kayuM haze ? bIjAM iMdrAyaNanA phaLa samAna aizvaryanA dhokAmAM nAMkhanAra saMsArIka aizvaryathI zuM ? arthAt jema iMdrAyaNa- phaLa jovAthI sAruM hoya che, paraMtu te aMdarathI bahuja kharAba hoya che, e rIte saMsArIka aizvarya jovAmAM sArUM lAge che, paraMtu yathArthamAM te aMdarathI bahuja kharAba hoya che. kharaM aizvarya samyagdarzana-jJAna cAritrarupa ratnatraya prApta kara teja che. 31. tyAMthI cAlIne jIvaMdhara svAmI dakSiNa dezamAM sahasrakUTa caityAlaya pahoMcyA, ane tyAM temaNe jinAlayanI A rIte stuti Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 karI;-32. " he bhagavAn ! mArA durnayarupI aMdhakArathI vyApta mArgamAM Apa mono prakAza karanAra dIpaka hojo; arthAt mane parama jJAna Apo, jethI mAruM ajJAna dUra thAya. 33. he bhagavAn! huM Ajanma jarA maraNarupa saMsAra vanamAM janmAMdhanI mAphaka pharI rahyo chu. ahIM ApanI bhaktija mane mukti ApanAra ane sanmArgamAM pravRtta karAvanAra che. 34. vivAdarahita ane akhaMDita syAdvAdamatanA mukhya pravartaka ane upadeSTA zrI zAntinAtha jinadeva bhavasAgaranAM duHkha nivAraNa karavAne mArA manamAM dRDha zAnti utpanna karo. " 35. ete stuti karavAthI te jinAlayanAM kamADa ApoApa ughaDI gayAM, kAraNa je muktirupI dvAranAM kamADane paNa toDIne ughADe che, te kai cIjane toDI zakatA nathI? arthAt mokSadAtA stotra sarva kaMha karI zake che. 36. emAM kAMi Azcarya nathI ke, te pUjanI te vAtakarI batAvI ke jene bAjuM koi karI zakatuM nahotuM. sUrya badhA lokamAM prakAza karI de che, paraMtu tethI aist paNa Azcarya taM nathI. 37. eTalAmA koi puruSe tenI pAse AvIne prItipUrvaka namaskAra karyA. satya che ke prANI potAnI manokAmanA prApta karIne zuM saMtuSTa thatA nathI ? arthAt jenA manoratha saphaLa thAya che, te saMtuSTha thAya cheja, 38. svAmIe tene joine pUchayuM ke, (( ' he Arya ! Apa koNa cho ? " satya che ke namra puruSomAM ekarupatA rAkhavI arthAt nIca puruSone potAnA samAna samajavA teja prabhuonI prabhutA ane moTAnuM moTapaNa che. 39. e bAta pUchatAMja te paNa tarataja Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 63 (( uttara devA lAgyo; kAraNa ke icchita sahAyatAnA hovAthI paNa prayatna phaLadAyaka nIvaDe che. 40. A sthAnamA kSemapurI nAmanI eka rAjadhAnI zobhe che, ane A nagarIno svAmI narapati deva rAjA che. 41. te rAjAnA zreSThI pada para [ nagarazeThanI padavIpara ] pratiSThita eka subhadra nAmano zeTha che, jenI strInuM nAma nirRtti che ane kSetrI e bannenI putrI che. 42. jyotiSioe e kanyAnAM janmalagrama e hisAba batAvyo hato ke, je puruSanA nimittathI A jina maMdiranAM dvAra ApoApa ughaDaze te puruSa A kanyAno pati thaze. 43. mAruM nAma guNabhadra che. huM zeThano nokara chaM, ane temano mokalelo te puruSanI parIkSA mATeja ahIM rahyo chaM. Aja meM Apane dIThA che; arthAt je puruSanI tapAsamAM huM hato, te Apaja cho. " 44. evaM kahIne teNe pharI namaskAra karyA ane pachI tarataja potAnA mAlIka pAse jaIne ane bahu prasanna thaIne svAmInuM vRtAnta kahI batAnyuM. 45. subhadra paNa e vAta sAMbhaLIne te vakhate tenI sAdhe AvyA ane teNe jIvaMdhara svAmIne jinadevanI pUjAmAM tatpara dIThA. 46. te vakhate vaizyapati athavA zeThe tenuM phakta zarIraja dIDhuM nahi, paraMtu aizvarya paNa dI. zuM sugandhita padArthanI sugandhi sogana khAvAthI nakkI thAya che ? nahi teto jAte mAlumaja paDe che. abhiprAya e che ke, koInA kalA vinA teNe jIvaMdharanA vaibhavane jANI lIdho. 47 pUjAnA aMtamAM te banneno paraspara yathAyogya suzrUSAno vyavahAra thayo. jema dhAnyanI namratA tenI Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 pakvatAne pragaTa kare che temaja sajjanonI namratA temanI pakvatA " ' arthAt yogyatA ke moTapaNa pragaTa kareM che. 48. have te baMdhuonA pyArA jIvaMdhara svAmI zeThanA AgrahathI temane ghera gayA, kAraNa ke lokamAM sajjana puruSonI mitratA arasaparasa be cAra vAto karavAja thaI jAya he sAptapadInaM sakhyam ' e kahevata prasiddha che, arthAt eka bIjA sAthe sAta pada uccAraNa karavAthI mitratA thaI jAya che. 49. koNa evaM che ke, je A saMsAramAM AvatI lakSmIne lAta mAre ? tethI temaNe zeThanI dInatA athavA namratAthI kanyA sAthe lagna karavAno svIkAra karyo. 50. tyAra pachI pavitra jIvaMdhara svAmIe zubha lagnamAM zubhadra zeTha dvArA samarpaNa karelI kSemazrInI sAthe vidhipUrvaka lagna karyu. 51. A pramANe zrImAn vAdI siMhasUrie racela kSatracUDAmANa granthamAM 'kSemazrI lambha' nAme chaTuM prakaraNa pUrNa thayuM. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa 7 muM. thmetHAR Hiruhun riHINHD -mamamamamamamaHEP chI suyogya svAmIe e strI sAthe keTaluka sukha anubhavIne tyAMthI bIjA sthAnamAM javAnI ceSTA karI. 1. ane bahuja rAtrIo vyatIta thavA pachI svAmI kahyA vinAja cAlyA gayA, kAraNa ke bhoLA loka sajjanonA vacanamAM kadI vizvAsa karatA nathI; arthAt patinA vizvAsamAM AvIne strIo tene kadI javA detI nathI. 2. te strI tenA viyogamAM baLelI rasInA samAna dubaLI ane kAnti vagaranI thaI gaI. kAraNa ke paraNelI strIonA, prANa tenA patija hoya che, bIjA koI nahi. 3. subhadra paNa te pavitra svAmIne zodhIne te na maLavAthI manamAM bahu duHkhI thayA, kAraNa ke je vastu bahu yatnathI maLe ane jo te hAthathI cAlI jAya, to manamAM bahu kheda thAya che. e rIte jIvaMdharano viraha sahana thayo nahi. 4. prazasta buddhivALA svAmIe jatI vakhate e vicAryu ke, huM mArAM AbhUSaNo ApI dauM, kAraNa ke buddhimAnone buddhija bhUSaNa che, bIjAM AbharaNAdi doSane mATeja hoya che. 5. te vakhate temaNe potAnAM AbhUSaNone koi: dhArmika puruSane ApI devAno saMkalpa karyo, kAraNake je vastu pAtrane ApavAmAM Ave che te eka vastu paNa bIjanI mAphaka hajAraghaNI Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phaLe che. 6. eTalAmAMja sajjanonA sahAyaka jIvaMdhara svAmI pAse koi puruSa Avyo, kAraNa ke prANIonI badhI pravRttio temanA bhAgyAnusAra thAya che. 7. tyAre svAmIe potAnI pAse AvelA te nIca puruSane pUchayu,-" tuM kyAthI Avyo, kyAM jaiza ane tuM sukhI che ke nahi ? " 8. teNe paNa prasanna thaine namratApUrvaka uttara dIghoH-kAraNa ke moTA puruSanI sanmukha bolavU, eja nIca manuSyane mATe rAjyAbhiSeka thavA arthAt rAjagAdI maLavA samAna harSadAyaka hoya che, 9. " he pUjya ! huM kAryanI icchAthI ahIM tahIM pharyA karUM chu. huM sukhI chu, ane ApanA darzanathI mArA kAmamAM bIjaM paNa vizeSa sukha thaze arthAt mAruM kArya saphaLa thaze." 10. e sAMbhaLIne kumAre pharI te zudra puruSane kahyu,-" he zudra ! khetI vagere karmathI sAcuM sukha utpanna thatuM nathI. 11. asi, masi, kRSi, vANijya, zilpa ane vidyA e cha prakAranA kAmathI je sukha utpanna thAya che, te tRSNAnuM mULa che, thoDo vakhata rahe che ane te tarataja nAza pAme che, pApa- kAraNa che, bIjAnI apekSA kare che arthAt parAdhIna che, teno aMta paNa khoTo che, ane dukhathI bharela che. 12. vastutaH potAnA AtmAmAMja utpanna thaela svAsthya ke sukhaja AnandadAyaka che. e sukha AtmAthIja maLI zake che, aDacaNa athavA pIDA rahita che, sarvotkRSTa, ananta, tRSNArahita ane muktidAyaka che. 13. e AtmasaMbaMdhI parama sukha potAnA ane pArakAnA bhedajJAna, yathArtha rucirupa zraddhAna ane cAritra Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paripUrNa thavAthIja pUrNa thAya che. 14. AtmAneja ananta jJAna, anantadarzana, ananta Ananda ane anantavIryAdi guNavALo jANIne, putra, strI vagerene to zuM, paraMtu potAnA zarIrane paNa AtmAthI bhinna samaja. 15. e rIte A bhinna svabhAvano dhAraNa karanAra jIva ajJAnatAne lIdhe zarIrane nijatva buddhithI jANe che; arthAt zarIrane potAnAthI pRthak samajhatA nathI. ane tethI dehathI baMdhAya che arthAt vAraMvAra zarIra dhAraNa kare che. 16. saMsAramA AtmA ajJAnatAthI zarIra dhAraNa karavAnA kAraNabhUta karma bAMdhe che ane pachI zarIrathI ajJAnatA thAya che. A prabandha anAdi kALathI cAlyo Ave che; arthAt ajJAnatAthI zarIra dhAraNa thAya che, zarIrathI ajJAnatA thAya che, ane teja karma baMdhanano prabaMdha saMsAra che. 17. AtmAne AtmatvathI ane dehane dehatvathI joine tuM AtmAthI bhinna je deha che, tene tyAgavAnI buddhi kara, kAraNa ke anya prakAranAM nAza thanAra kAryAthI zo lAbha ? 18. para padArthono tyAga karanAra athavA tyAgI be prakAranA jANavA joie, eka anagAra ke yati ane bImA sAgAra ke gRhasthI. emAMthI pahelA je yati che, temana zarIra mAtra dhana che, arthAt zarIra sivAya temane bIjA koi prakArano parigraha hoto nathI, ane te badhAM pApothI rahita hoya che. 19. paraMtu tuM te yationA mULottarAdi guNane dhAraNa karI zakIza nahi, jemake vanAyu dezanA ghoDA hAthInAM palANa athavA jhUlanA bhArane uThAvI zakatA nathI. 20. tethI tuM Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have gRhasthanA dharmano svIkAra kara, kAraNa ke ekaja vakhate ucca zreNI para caDhavU kaThaNa hoya che--anukrame caDhAya che. 21. traNa prakAranA guNavata, cAra prakAranA zikSAtrata, ane pAMca prakAranA aNuvratayukta, samyagjJAna ane samyagdarzana sampanna ane doSa sahita puruSa gRhastha hoya che. 22. e gRhasthonA ATha mULaguNa A che-pAMca aNuvrata ane traNa makArano tyAga. 1. ahiMsA ( hiMsA karavI nahi.) 2. satya ( sAcuM bolaq.) 3. asteya (corI karavI nahi.) 4. brahmacarya ( potAnI strI sAthe paNa niyamita bhoga karavo. ) 5. mitavasugrahaNa ( nirvAha mAtrane mATe dhanAdino saMgraha karavo ). 6-7-8. madirA, mAMsa ane madhano tyAga. 23. mULa guNane vaghAranAra traNa guNavrata che. pahelu digvata, bIjaM anartha daMDavata ane trIjuM bhogopabhoga parimANa vrata. 24. proSadhopavAsa, sAmAyika, dezAvakAzika ane vaiyAvRtya e cAra zikSAvrata che. 25. daze dizAomA niyamita maryAdA sudhI navu, prayojana vinAnA pApono tyAga karavo, ane parimita anna strI vagere bhoga upabhoganA padArtho- sevana karavU, e traNa guNavatonAM traNa kArya che. 26. AThama caudaza vagere parvanA divasomAM upavAsa arthAt 16 pahora sudhI cAre prakAranA AhArano tyAga karavo, AtmAnA bhAvane sarva jIvomAM samatA vagare. cinhathI nirmaLa rAkhavo, ane gamana karavAnI niraMtara avadhi bAMdhavI arthAt digvatamA grahaNa karelI maryAdAnI aMtargata varSa, cha mahinA, divasa, pahora vagere vakhatanA niyamathI gamana karavAnI Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratijJA karavI, ane dAna vagerethI saMyamI puruSonI suzrUSA karavI, e cAra zikSAvratonAM anukrame cAra kArya che. 27. aNuvratI zrAvaka e sAta zIlathI arthAt guNavato ane zikSAvratothI koi koi dezanI apekSAe (jeno tyAga karI cUkyA che ) ane koi koi vakhata (sAmAyika Adi dhAraNa karavAthI) mahAvratInI samAna gaNAya che, tethI gRhastha dharma dhAraNa karavo joie." 28. A sAMmaLIne te zudre gRhasthadharmano svIkAra karyo. satya che, ke bhAgyano udaya thavAthI kayo puruSa kyAre ane kevo thato nathI arthAt zubha karmano udaya thavAthI sarvane sarva samaya badhI vAtano lAbha thAya che. 29. pachI te dAnanA jANanAra dAnI kumAre tene potAnAM bhUSaNavastra utArIne bahu AdarathI ApI dIghAM. satya che ke sajjanonuM citta ApavAmAMja prasanna rahe che, levAmAM nahi. 30. A amUlya ane akalpita arthAt dhAryA vinAnA dhananA lAbhathI te bahuja prasanna thayo, kAraNa ke saMsAramA tAtkAlIka viSayasukhanI prItija vizeSatAthI thAya cha; arthAt jIvane jyAre viSaya sukha maLe che, tyAre te bahuja Anandita thAya che. 31. tyAra pachI svAmI tene choDIne tenuM smaraNa karatAMja tyAMthI cAlyA gayA. satya che ke sajjana puruSa sanmukha ane pITha pAchaLa banne avasthAmA eka sarakhAja rahe che. 32. AgaLa cAlatAM jIvaMdhara kumAra thAkIne koI jaMgalamA upadrava rahita thaIne beThA. puNyaja sarva jIvone zaraNa ApanAra che, bIjaM koI nahi. 33. tyAM temaNe eka ekalI strIne joIne Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 mhoM pheravyu, kAraNa ke sAdhu puruSonA manamA je dayA utpannA thAya che te sarvathA doSa rahita hoya che. 34. paraMtu e strI te zreSTha khabhAvALA parAkramI puruSane joIne tenI sAthe viSayabhoganI icchA karavA lAgI-kAmavatI thaI gaI, kAraNa ke strIonI ruci aprApta puruSamAMja thAya che, prAptamAM kadI nahi; arthAt strIo gharanA patine choDIne navA puruSaneja icche che. 35. te vakhate mananA abhiprAyane mAranAra kumAre tene puruSAbhilASINI samajhIne viraktabhAva pragaTa karyo, kAraNa ke je vastu mulne anurAga ke prIti karAvanAra hoya che, te vazI arthAt jIteMdriya puruSone vairAgyanuM kAraNa hoya che. 36. " jo zarIra AtmAthI judu banAvabAmAM Ave to, temAM phakta cAmaDI, mAMsa maLa, hADakAM vagereja rahI jAya, topaNa ajJAnI jIva A ghRNita ( cItarI caDhe tevU ) mAMsamaLAdinA DhagalA para mohita thaI jAya che, e bahu khedanI vAta che. 37. vivecana karavAthI arthAt sArI rIte vicArapUrvaka nirIkSaNa karavAthI to A zarIramAM durgaMdha, maLa, mAMsAdika sivAya barjui kaMi dekhAtuM nathI, pachI temAM jIva koNa jANe kema moha kare che, tenuM zuM kAraNa che ? 38 tene ajJAna svarupa, tarka zUnya ane apavitratA- bIja arthAt maLamUtrathI bhareluM samajhIne paNa je AtmA temA spRhA kare che-tene icche che, te mAno pote kahe che ke, huM karmone AdhIna chu; arthAt jIva karmonA vazamAM rahIneja apavitra zarIramAM rAga kare che. karmanI paravazatA hota nahi, to Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kadApi karata nahi. 39. A vicArazUnya strI mArA baLavAna zarIrane joine paravaza tathA kAmAndha thai gai che, tethI athavA mArA kalyANa mATe mAre ahIMthI cAlyA jaq joie. 40. strI aMgArA jevI ane puruSa mAkhaNa samAna hoya che. tathA strIonA sahavAsa mAtrIja puruSonAM mana pIgaLI jAya che. 41. teTalA mATeja pApathI DaranAra puruSa juvAna bALakI sAthe, vRddha strI sAthe, mAtA sAthe, putrI sAthe ke ArjikA sAthe bolavU, hAMsI karavI ane pAse nivAsa karavo vagere choDI devU joie. 42. e rIte vairAgyanI vAto cItavIne kumAra tyAMthI javA lAgyA, kAraNa ke paMDitoe mUrkha puruSonA kAryothI Darabuja joIe 43. tyAre te anurAgiNI strIe nizcaya karI lIdho ke, paMDita jIvaMdhara kumAra virakta che, kAraNa ke strIomAM zarIrAdinI ceSTA parathI aMdarano abhiprAya jANI levAnuM jJAna svabhAvathIja hoya che. 44. topaNa teNe tenA manane vaza karavAne potAnuM A vRtAnta kA kAraNa ke strIonI durbuddhi ThagAInI rItamAM aneka dvAravALI hoya che; arthAt bIjAne ThagavAne te nAnA prakAranI vAto kare che. 45. "he bhAgyazALI puruSa ! Apa mane eka vidyAdharanI anAtha kanyA samajo. mArA bhAino sALo mane ahIM balAtkAre lAvyo che ane potAnI strIthI DarIne mane ahIM mUkI gayo che. 46. mAru nAma anaMgatilakA che. he puruSonA ziromaNi ! mArI rakSA karo, eTalA mATe ke Apa zreSTha puruSa cho ane jene koI zaraNa ke Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Azraya hoto nathI, teno Azraya zreSTha puruSa hoya che. 47." eTalAmAM te vidvAna kumAre koI puruSane dussaha ArtasvarathI evaM kahetAM sAMbhaLyo ke, "he pyArI !tuM kyA cAlI gaI ? mArA to tArA virahamAM prANa nokaLI jAya che." 48. tyAre te taruNI koi bahAnuM kADhIne kumAranI pAsethI eTalI jaldI cAlI gai ke jeTalI vAramA eka kSaNa cAlI jAya, kAraNa ke strIonI cittavRtti svabhAvathIja mAyAmayI arthAt chaLakapaTavALI hoya che. 49. pachI te mAnanIya kumArane joine te duHkhI puruSa dInatApUrvaka kahevA lAgyo; kAraNa ke je rAgAndha puruSa apavAdathI ke nindAthI Darato nathI, tenI dazA bahuja zocanIya thAya che. 50-" mAnyavara ! mArI pativratA strI tarasathI vyAkuLa hatI, tethI huM tene ahIM besADIne pANI levAne gayo hato, paraMtu have huM pAcho Avyo, to tene ahIM dekhato nathI. 51. huM vidyAdhara chu ane vidyAdharamAM je vidyA hovI joIe te mArAmAM vidyamAna che, paraMtu A vakhate te avidyamAna jevI thaI gaI che; arthAt te strI na maLavAthI huM sarva kaI bhUlIne kartavyamUDha jevo thaI gayo chu tathA he puruSottama, have kaho ke, A bAbatamAM mAruM kartavya zuM che. huM zuM karUM ? 52. A sAMbhaLIne te abhayaMkara arthAt bIjAne paNa bhayarahita karanAra jIvaMdhara kumAra strIomAM atizaya lavalIna thavAthI DaryA, kAraNa ke khATI vAtathI DaravAmAMja moTArnu moTapaNa che. 53. tyAra pachI paMDita jIvaMdhara vidyAdharane A Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rIte samajAvyo;-kAraNa ke bIjArnu hita IcchanAra puruSa nakkIja uttama phaLa ApanArI vAta kahe che. 54. "he bhavadatta ! tuM vidyArupI dhana pAmIne paNa kema vyartha duHkhI thAya che ? kAraNa ke vidyA hovAthI suMdara vastuomAMthI evI koIpaNa vastu nathI, ke je maLI zake nahi. 55.he vidyAdhara ! vidvAna to ahIM tahIMnI vipattio AvavAthI nizcala rahe che, ane mUrkha zoka karavA mAMDe che, te sivAya vidvAna ane mUrkhamAM kaI paNa bheda nathI. 56. hajAro prakAranI buddhivALI strIomAM pAtivratya dharma kayo ? temanuM pAtivratya to javA AvavAnA abhAvamA rahe che ane te paNa kaI kaI bhAgyeja--arthAt jo te ahIM tahIM kaI jAya nahi, to pativratA rahI zake che. 57. strIonAM AbhUSaNa mada, mAtsarya, mAyA (chaLa), irSyA (virodha), rAga (prIti), ane krodha vagere che ane tenAM dhana jUTha, apavitratA, kuTilatA, zaThatA (luccAI ) ane mUrkhatA che. 58. A strI kRpA rahita, dayAhIna, krUra, avyavasthita cittavALI, aMkuza rahita (svataMtra), pAparupa ane pApa, kAraNa cha, pachI evI strImAM tArI icchA kema thaI ? arthAt tuM eTalo rAgI kema thai rahyo che ? 59. " paraMtu A badho upadeza te vidyAdharanA hRdayamA rahyo nahi, jemake kutarAnA peTamAM ghI rahetuM nathI tema. 60. tethI vAmIne tenI mUrkhAIpara bahu dayA AvI, kAraNa ke kumArgagAmIo para buddhimAnoe dayA rAkhavI athavA anukampA thavIja yogya che. 61. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 tyAra pachI svAmI tyAMthI cAlIne koI bAgamAM gayA, kAraNa ke mana ghaNuM karIne evI vastu jovAnI utkaMThA kare che ke jene teNe pahelAM dIThI hoya nahi. 62. te bagIcAnA AMbAnA phaLane koI paNa manuSya dhanuSyathI pADI zakato nahoto. ThIkaja che ke je manuSyomAM zakti hotI nathI, temane sahaja kAma karavuM paNa kaThaNa lAge che. 63. paraMtu svAmI te phaLane potAnA bANathI chedIne bANanI sAtheja lAvyA; arthAt te kerI temanA bANamAMja chedAIne cAlI AvI, kAraNa ke pratyeka kAryamA evo utsAha karanAra puruSaja Icchita phaLane pAme che. 64. A kAma joIne jenuM bANa nizAna para lAgyuM nahotuM tene bahu Azcarya lAgyuM, kAraNa ke uttama kAma azakta puruSone AzcaryakArakaja lAge che. 65. tethI teNe svAmIthI DaratAM DaratAM namra thaIne potAnuM A vRtAnta karchu;--kAraNa ke samartha puruSonI AgaLa asamartha manuSya tuccha che. 66.--" he dhanurvidyAmAM catura ! huM je kaI kahuM chaM, te Apa karo ke na karo, ane mAruM vacana kaDavuM paNa lAge, paraMtu Apa tene kRpA karIne avazya sAMbhaLo. 67. A madhyadezamAM eka hemAbhA nAmanI nagarI che. tyAM eka dRDhamitra nAmano kSatriya (rAjA) tathA nalinA nAmanI tenI strI che. 68. ane tene sumitra Adi keTalAka putra che, jemAM eka huM paNa chaM. ame badhA bhAI yadyapi umaramAM moTA thayA chIe, paraMtu vidyAmAM moTA thayA nathI; arthAt amane vidyA AvaDatI nathI. 69. tethI amArA pUjya pitA evA puruSanI Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ___ 76 zodhamAM che ke je dhanurvidyAmAM pravINa hoya. jo Apa temAM kaI doSa na samajo. to te paNa juo arthAt mArA pitAne maLo. 70." te puruSanAM uparanAM vacana sAMbhaLIne vidvAna svAmIe kaI virodha ko nahi, arthAt te tenA pitAne maLavAne rAjI thaIne gayA. satya che ke deva manuSyane jAteja iSTa padArtho meLavI Ape che. 71. tyAra pachI jIvaMdhara kumAra rAjAne joIne ane tenAthI AdarasatkAra pAmIne tene vaza thaI gayA. saMsAramA evo koNa sacetana che ke je anusArapriya na hoya; arthAt potAnI IcchAnusAra cAlanAranA vazamAM badhAja rahe che. 72. rAjAe paNa kSaNa mAtramA temanu mahAtmya joI lIdhuM, kAraNa ke zarIra manuSyanA prabhAvane akSara rahita paraMtu spaSTarupathI kahI de che; arthAt zarIranI ceSTAthI manuSyano prabhAva jaNAI Ave che. 73. pachI rAjAe potAnA putrone zIkhavavAne temane bahu prArthanA karI, kAraNa ke vidyA gurunI ArAdhanA karavAthIja prApta thAya che ane bIjA kazA sAdhanathI nahi. 74. vAraMvAra prArthanA karavAthI jIvaMdhara kumAra paNa vidyA bhaNAvavAne taiyAra thayA, kAraNa ke uttama vidyA to te pote jAteja ApavI joIe, pachI prArthanA karavAthI to kaheja zuM ? arthAt avazya ApavI joIe. 75. pachI pavitra jIvaMdhara svAmIe rAjAnA putrone kharA manathI vidyA zIkhavI, kAraNa ke je kRtArtha ane dharmAtmA che te potAnA saMsArIka prayojananI IcchA nahi karatAM bIjArnu hita kare che. 76. rAjAnA putro paNa parizrama karIne pratyakSa AcAryarupa Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 arthAt potAnA guru jIvaMdharanA jevA thaI gayA, kAraNa ke vinaya vidyArUpI dUdhane tarataja ApanArI kAmadhenu samAna che; arthAt vinaya karavAthI vidyA vaha jaldI prApta thAya che. tAtparya e che ke te putro vinayapUrvaka bhaNyA, tethI temane vidyA paNa tarataja prApta thaI. 77. potAnA putrone vidyAmAM pravINa joIne rAjA bahu saMtuSTa thayo. pitAne jyAre putra mAtraja AnandanuM kAraNa che, to vidvAna putra to hoya. A bAbatamAM to kahevuMja zuM ? 78. pavitra jIvaMdhara kumAranuM teNe bahuja sanmAna karyu. ema karavuMja joIe kAraNa ke jo paMDitonuM sanmAna na thAya, to temAM sanmAna na karanAranoja doSa che. 79 pachI teNe e vicArya ke, huM A mahAna upakAra karanArano zo upakAra karUM ? A saMsAramAM vidyA ApanArano pratyupakAra zuM thaI zake che ? 80. Akhare teNe kumArane potAnI kanyA ApI devAnuM ucita dhAryu. dAtArathI je kaMI bane-je te ApI zake, te AdarapUrvaka ApakuM joIe. 81. tyAre te potAnI putrIne paraNAvavAne kumAranI sanmukha Avyo, kAraNa ke je udAra puruSa che, te A traNe lokane paNa ApavAne tRNa samAna samajhe che. pachI putrI ApavI te to vAtaja zI ? 82. tyAra pachI pavitra jIvaMdhara svAmI agninI sAkSIthI rAjAdvArA maLelI te kanakamAlA kanyAne paraNyA 83. A pramANe zrImAn vAdIbhasiMhe racela kSatraNUDAmaNi granthamAM "kanakamAlAlambha" nAme sAtamuM prakaraNa pUrNa thayuM. 19 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 prakaraNa 8 muM. nakamAlA sAthe paraNyA pachI buddhimAna jIvaMdhara kumAra temAM atizaya anurakta rahyA nahi-taTastha rahyA, kAraNa ke je anurAga athavA viSaya bhoganA samudramA avagAhana kare che, te jIvatA nathI, arthAt viSayasamudramAM DUbI jAya che. ane teja jIve che ke, je A samudranA kinArAparaja rahe cha; arthAt je viSayabhogathI alaga rahe che--nimagna thatA nathI, teja sukhI rahe che. 1. hemAbhA nagarImA buddhimAna kumAra potAnA sALAnA premathI bahu vakhata sudhI rahyA, kAraNa ke potAnA pyArAmAM mohaja thai jAya che ane premabhAva bahuja manohara hoya che. 2. tyAM bahu vakhata vItI gayo, paraMtu tamane tethI kaI paNa kheda thayo nahi, kAraNa ke pyArA mitronI sAthe rahevAthI eka varSa paNa eka kSaNa samAna vItI jAya che. 3. have eka divasa koI strI temanI pAse mazkarI karatI AvIne beThI. satya che ke strIonI ceSTA svabhAvathIja cittane mohita karanAra hoya che. 4. tyAre kumAre koI matalabathI AvelI te strIne AdarapUrvaka pUchayu ke-"tame ahIM kema AvyAM?" ThIkaja che, ke je koI puruSa kaI vArtAlApa karavAnuM icche che, Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 tene pahelA prazna karavAnuja kutUhaLa thAya che. 5. te bolI, " he svAmI ! AyudhazALAmAM meM Apane ekaja vakhata abheda rupathI dIThA cha; arthAt je vakhate Apa ahIM hatA, te vakhate ApanAja sarakho koI puruSa AyudhazALAmAM paNa hato." 6. pavitra jIvadharane A vAta sAMbhaLIne bahu Azcarya lAgyu, kAraNa ke ayukta athavA na thavAnI vAta jovA sAMbhaLavAthI Azcarya thAya cheja. 7. pachI temaNe tarka koM-vicAra koM ke, zuM ahIM nandADhaya Avyo che ? (teNe khAsa teneja dITho haze, kAraNa ke te mArIja sIkalano che). satya che, ke saMsAranA viSayomA mananA taraMga tatkALaja ane ApoApaja cAle che. 8. nandADhayanA snehane lIdhe jIvaMdhara kumAra- zarIra mananA vyApArathI paheluMja AyudhazALAmAM pahoMcyu; arthAt tyAM bahu jaldI jai pahoMcyA, kAraNa ke AsthA hovAthI koI koI vakhata yatna vagara paNa vacana ane kAyAnI ceSTA thai jAya che. 9. ane tyAM jaine te nandADhayane joine bahuja prasanna thayA, kAraNa ke prathama to bhAI- maLavuja prItikara athavA AnandadAyaka hoya che, pachI viyogI bhAijeM to kahevuja zu ? arthAt viyogI, maLavu vadhAre harSanuM kAraNa hoya che. 10. nAno bhAI paNa temane joIne duHkhasAgarathI tarI gayo; kAraNa ke lAMbA vakhata sudhI duHkha sahevA pachI sukha maLavAthI duHkhanuM vismaraNa thaI jAya che. 11. pachI moTA bhAIe nAnAne ekAntamAM pUchayu ke, tame ahIM kema AvyA cho ? " kAraNa ke Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 79 buddhimAna potAnI ThagAI ane apamAnane pragaTa karatA nathI. 12. tyAre teNe kheda sAthe duHkhanuM dhyAna karatA karatAM potAnuM vRttAnta kahyu;-kAraNa ke pahelAM duHkhanuM dhyAna karavAthI manuSyane bahu duHkha thAya che. 13.-" he pUjyapAda ! amArA pApanA udayathI jyAre Apa cAlyA gayA, tyAre huM muDadA jevo thaI gayo ane meM maravAno saMkalpa karI dIdho. 14. pachI vidyAnA baLathI badhuM vRttAnta jANanAra mArI bhojAI ( ApanI strI ) nA zA samAcAra cha ? evo vicAra karatAMja mane yogya samayamAM jJAna thayu; arthAt meM vicAryu ke bhojAIthI Apano patto meLavavo joIe, kAraNa ke te avalokinI vidyAthI ApanuM vRttAnta jANatI haze. 15. pachI e rIte bhaviSyamAM ApanA darzana- sukha maLavAnI AzAthI huM mArI bhojAIne ghera gayo ane tyAM viSAda karato rahyo. 16. jyAre meM tene e kahevAno prAraMbha karyo ke, ' he svAmini! (bhojAI), jenA pAte nathI, evI (vidhavA) strInA sukhanI sthiti kevI thAya che ? ' tyAre mArA hRdayanI vAta jANanAra gaMdharvadattAo kayu;-17. 'he vatsa ! tuM kheda kema kare che ? tArA bhAI sarva prakArathI upadrava rahita che. te to moTA sukhamAM che. huMja bahu pApI chu ke je duHkhanA samudramAM paDI chaM. 18. emano to pratyeka deza, pratyeka gAma ane pratyeka gharamAM jyAM jAya che tyAM AdarasatkAra thAya che, kAraNa ke zubha bhAgyano udaya thAya che, tyora Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vipatti paNa saMpatti athavA surakhanuM kAraNa bane che. 19. he vatsa ! jo tame tamArA moTA bhAI ne maLavAne icchatA ho, to duHkhI kema thAo cho ? jAo, huM pApaNI strI kaMI jaI zakuM ? "20. evaM kahIne bhojAie mane maMtra bhaNIne palaMgapara suvADyo ane A patra ApIne ahIM mokalyo. 21. " jIvaMdharasvAmI potAnA bhAinAM karuNAjanaka vAkyothI bahu duHkhI thayA. satya che, ke jyAM sudhI saMsAra che, tyAM sudhI prANIonA snehanI phAMsIthI chuTako thato nathI. 22: pachI temaNe gaMdharvadattAe ApelI cIThI vAMcI, temAM guNamAlAnI viraha pIDAnuM vRttAnta lakheluM hatuM. satya che, ke catura mANasa potAnA mukhathI potAnA kAmanI vAta kahetA nathI. bIjAnA bahAnAthI kahI de che. 23. jo ke te patramA je saMdezo lakhelo hato, te guNamAlAnA bahAnAthI hato, paraMtu te vAMcIne kumArane gaMdharvadattA vidyAdharInA viSayamAMja kheda thayo, kAraNa ke dveSa ane pakSapAta pratyeka pAtranI athavA vastunI apekSAthI bhedarupa hoya che. 24. paraMtu potAnI strInA zokane sAMbhaLavAthI kumArane je zoka thayo, te temaNe pragaTa karyo nahi, kAraNa ke vivekI puruSa sukha ane duHkhamAM mAdhyasthabhAva rAkhe che. 25. pachI rAjA dRDhamitranAM gharavALAMe paNa kumAranA nAnA bhAI nandADhaya sAthe keTaloka vArtAlApa karyo- athavA Adara satkAra karyo. satya cha, ke bhAIo bhAImAM paNa prema tyAreja thAya che ke jyAre ThagAi rahita kharI baMdhutA hoya che. 26. . Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have eka divasa ghaNAja govALIA gAyonA rokAvAne lIdhe rAjAnA AMgaNAmAM AvIne raDavA lAgyA, kAraNa ke atyanta pIDA thavAthI prANI potAnI rakSA karanAra pAse rakSAnI AzA kare cha. 27. kSamAvAn jIvaMdhara temanuM karuNAjanaka rudana sAMbhaLIne rahI zakyA nahi, kAraNa ke jo koIne nAza thavAthI ane duHkhathI na bacAvavAmAM Ave, to lokanI maryAdA kema rahe? 28. sasarAe rokyA, paNa te temanA rokelA na rahyA ane gAyone choDAvavAne gayA, kAraNa ke jyAre zakti vagarano puruSa paNa apamAna sahana karI zakato nathI, to zaktivALA athavA prabaLa puruSonuM to kahaja zuM ? te kevI rIte sahana karI zake ? 29. paraMtu tyAM jatAMja je loka gAyone corIne lai gayA hatA, te svAmInA mitra banI gayA, kAraNa ke jyAre bhAgyano udaya thAya che, tyAre lADo zodhanArane paNa ratna maLI jAya che. 30 eka bIjAne jovAthI svAmI ane svAmInA te mitromAM eka sarakhI prIti thaI gaI. nizcayathI eka koTIgata sneha arthAt ekaMgI prIti mUryonIja ceSTA che, buddhimAnonI nathI. abhiprAya e ke, buddhimAnomA banne taraphathI eka sarakhoja prema hoya che. 31. , zatruone mitra thaelA joIne potAnA jamAInA viSayamAM rAjAne bahuja Azcarya thayu. satya che, ke puNyAtmA puruSone senA Adi samRddha sAmagrIthI rahita hovA chatAM paNa tethI rahita nahIM Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaNavA joIe; arthAt kaI nahi hovA chatAM paNa te sarva kaI karI zake che.32. vidvAna jIvaMdhara kumAra potAnA nAnAbhAI ane mitro sahita atyanta harSita thayA, kAraNa ke zreSTha puruSone mATe samAna abhiprAyavALAnA saMgamathI vadhIne koI bIjuM sukha nathI. 33. ___tyAra pachI mitrodvArA potArnu kadI nahi thaelu evaM sanmAna thaevaM joIne svAmIne saMdeha thayo; arthAt temane saMzaya thayo ke, te ATalo AdarasatkAra kema kare che. ? kAraNa ke je loka vizeSatAne oLakhanAra che, te vizeSa AkRti joIne sandeha kare che. 34. tethI temaNe mitrone ekAntamAM tenuM kAraNa pUchyu. satya che, ke jeno abhiprAya ekaja hoya che, je eka bIjAthI potAnI vAta chupAvatA nathI, temanAmAM uptanna thaelI mitratA sthira rahe che. 35. tyAre temAMthI je padmAsya nAmano pradhAna mitra hato, te bolyo;-kAraNa ke sajjanonI e zailI che ke, te anukrame koI kAryano AraMbha kare che. 36. -"he svAmin ! ApanA viyogamA ame loka mAno ke AgaLa udaya thanAra bahu bhAre bhAgyanA hastAvalambana maLavAthI dagdhaprANa thaIne paNa jIvatA rahyA chIe; arthAt je puNyakarmanA udayathI ApanuM A darzana thavA, hatuM, tenA avalambanathI ame haju sudhI jIvatA rahyA chIe. 37. pachI devIe (gaMdharvadattAe) amane potAnA hAtharnu avalambana ApIne bacAvyA ane dhIraja ApI. tyAre ame ghoDA vecanArano veSa dhAraNa karIne tyAMthI Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 AvyA. 38. pachI raste lAMghIne mArgano thAka dUra karavA mATe ame tapasvIonA prasiddha daMDakAraNyamA vizrAma karyo. 39. pachI cAra tarapha navI navI manohara vastuo jotA jotA ane te vanamA vihAra karatA karatA ame koI eka sthAnamAM ApanI puNyasvarupA mAtAne dIThI. 40. amane jotAMja mAtAe prazna koM ke, tame kyAMthI AvyA ? tyAre ame paNa mAtAnA praznano yathAkrama uttara ApavAno prAraMbha karyo;-41"rAjapura nagaramAM eka paMDatono ane vaizyono ziromaNi jIvaka nAme puruSa che. ame badhA tenA anujIvI athavA dAsa chIe. 42. tyAM koI kASThAMgAra nAme puruSa te niraparAdhIne mAravAne mATe-" basa ame eTaluMja kahyu ke, mAtA mUrchA khAIne paDI gaI. 43. " hAya ! hAya ! he mAtA ! jIvaka maryo nathI." jyAre meM A pramANe kayu, tyAre te jeno prANa nIkaLavAne rokAI gayo hato, saceta thaIne pralApa karavA lAgI. 44. jema meghamALA vajrapAta ane pANInI varSA eka sAtha kare che, temaja mAtAe pralApa karatAM karatAM potAnI vItelI badhI kathA saMbhaLAvI arthAt temano pralApa amArA hRdayamAM vajrapAta samAna pratIta thayo ane ApanuM vRttAnta jaLadhArA samAna. 45. temanA mukharupI AkAzathI varasatI ApanI unnatirupI ratnAnI varSA pAmIne arthAt mAtAnA mukhathI ApanI unnatinA samAcAra sAMbhaLIne ame e samajyA ke, mAno badhI pRthvIja amane maLI gaI che. 46. tyAra pachI AphnA vaibhavanA mahimAnA varNanathI mAtAne Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhIraja ApIne ane temane puchatAM jyAre temaNe AjJA ApI, tyAre ame A dezamAM AvyA chIe. 47." mAtAne jIvatI paNa marelI samajhIne arthAt mArI mAtA yadyapi jIvatI che, topaNa dezAntaramA hovAthI marelA samAnaja cha evaM jANIne; tatvonA jANanAra jIvaMdharane paNa kheda thayo. kAraNa ke prANIono mAtRsneha (mAtAno prema) bIjA upAyathI naSTa thato nathI. 48. pachI te bahu bhAre gauravanA dhAraNa karanAra jIvaMdhara kumAra mAtAne jovA mATe Atura thaI gayA. tenI pAse tarataja javA lAgyA. bhalA evo koNa che, ke je potAnI pahelA na dIThelI mAtAne jovAnuM Icche nahi ? 49. te vakhate mAnanIya svAmI potAnA mAtAnA snehamAM bIjA badhAne sarvathA bhUlI gayA. ane temanA te baLavAna snehe rAgadveSAdi vikAra naSTa karI dIdhA. 50. pachI temaNe potAnI strI ane bIjA puruSo pAse paNa potAne javAnI vAta pragaTa karI, kAraNa ke Avazyaka kAmane mATe paNa baMdhuone vinA puchaye vimukha thaIne jarbu duHkhadAyI thAya che. 51. pachI potAnA sAthIo tathA baMdhuone samajhAvIne te haThapUrvaka tyAMthI cAlyA gayA, kAraNa ke samajhAvavA bujhAvavAthI athavA anunayathI mahAna puruSono mahimA vadhe che. 52. tyAra pachI kAryane puruM karavAnI buddhinA dhAraNa karanAra catura svAmI daMDakavanamAM gayA ane tyAM potAnI mAtAne joIne premAndha thai gayA, kAraNa ke tattvajJAna athavA vicAranA jatA rahevAthI rAgAdibhAva prabaLa thAya che. 53. putrane janmatAMja Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAgavAthI mAtAne je duHkha thayuM hatuM, te have tene jovAthI badhuM duHkha jatuM rahyaM. kAraNa ke putraja mAtAonA prANa cha. 54. putrane joIne te duHkhINI mAtAe e icchyu ke, have A rAjA thAya. kAraNa ke, eka vastu pAmavAthI manuSya bIjI koI vastu pAmavAnI icchA kare che. tene kadI saMtoSa thato nathI. 55. pachI mAtAe kahyu,-" he putra ! tane tArA pitAnuM rAjya have kyAre maLaze ? kAraNa ke lokamAM koI paNa kArya evaM dIThAmAM AvatuM nathI ke, je sAmagrI vinA banI zake. " 56. putra bolyo-" he mAtA ! vyartha kheda karavAthI zuM ? tuM kheda kema kare che ? rAjya mane avazya maLaze.": catura puruSoe mUDha manuSyo sanmukha potAnA baLanI prazaMsA karavI. 57. putranuM A vacana sAMbhaLIne mAtAe jANyuM ke, pRthvI to have mArA hAthamAMja AvI gaI. kAraNa ke mUDha manuSya sAMbhaLIneja nizcaya kare che, yuktidvArA tarka vitarka karavAnI zakti rAkhatA nazrI. 58. rAjyanI vAta kahIne mAtAe jIvaMdharane kaThiNAithI rakSA thavA yogya eka bahu bhAre nAzanA sthAnanI sanmukha karI dIdhA arthAt yuddhane mATe taiyAra karyA. satya cha, ke bIjaM to zaM, kSatrIonI strIo paNa zatru thAya che. 59. tyAra pachI khAmIne je kaMI kara, hatuM te viSe potAnI mAtA sAthe salAha karI. kAraNa ke je loka kAma karavAmAM catura hoya che te je kAma hoya che te bIjA sAthe vicAra karIneja kare che. Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60. pachI buddhimAna svAmIe potAnI mAtAne to potAnA mAmAne tyAM mokalI dIdhI. kAraNa ke potAnI mAtAnI dura avasthA koI paNa sajIva puruSa sahana karI zakatA nathI. 61. ane pote daMDakAraNyanA tapasvIonI pAsethI saMtoSathI potAnA nagaramAM gayA ane tyAM pAsenA eka bAgamAM utA. 62. pachI mitrone tyAM besADIne pote nagaramAM cAre tarapha jyAM tyAM vihAra karavA lAgyA, kAraNa ke bandhanarahita iMdriyarupI hAthI kAMi eka jagyAe raheto nathI. 63. pachI buddhimAna kumAra rAjapurIne joIne atyaMta khuzI thayA, kAraNa ke prANIoe mamatAnI buddhithI karelo moha bahu vadhAre hoya che; arthAt je vastumA evI buddhi hoya che ke, A mArI che, temAM prANI bahu moha kare che. 64. te vakhate koI krIDA karatI strIe potAnA mahelanA agrabhAgathI eka daDo nAMkhI dIgho. satya che, ke sampatti ane ApattinI prApti koIne koI bahAnAthIja thAya che. 65. jyAre aMtaraMga buddhivALA svAmIe uMce mukha karIne joyuM, tyAre e daDo nAMkhanArI taruNa strIne joIne te mohita thaI gayA. kAraNa ke jIteMdriya athavA iMdrione vazamAM rAkhanAra puruSonAM mana yogya vastuparaja jAya che. 66. pachI mohane vaza thaIne te tarataja tenA mahelanA chajApara caDhI gayA. kAraNa ke puNyavAnonI IcchA paNa niSphaLa thatI nathI; arthAt vicAra karatAMja temanA kAryanI siddhi thaI jAya che. 67. temane e rIte chajApara caDhatA joIne koI vaizyapati ( zeTha ) AvyA ane bolyA; kAraNa ke Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 87 prANI potAnI lAMbA vakhatathI icchelI vastune pAmIne bahu prasanna thAya che. 68 - " he bhadra ! huM sAgaradatta nAme vaizya chaM. A mAruM ghara che. ane A mArI sahadharmiNI kamaLAthI utpanna thaela vimaLA nAmanI kanyA che. have te taruNa thaI gaI che. 69. je vakhate A kanyA uptanna thaI hatI, te vakhate jyotiSIoe e vicAra karyo hato, ke jenA AvavAthI tamAro nahi becAnAra ratnono samUha vecAI jaze, teja puruSa A kanyAno pati thaze. 70. te ApanA ahIM AvavAthI e vAta evIja thaI; arthAt mArAM badhAM ratna ane maNi vecAI gayAM; tethI he bhAgyAdhika ( bahu bhAgyavAn ) ! Apaja A kanyAnA lagnane yogya cho. tethI adhika zuM nivedana karUM ? 71. tenA A viSe bahu Agraha karavAthI temaNe paNa svIkAra karI lIdho. kAraNa ke jIteMdriya ke vazI puruSa ke vastune icche che, tene paNa levAmAM adhIratA prakaTa karatA nathI. bhAva e che ke, joke te vimaLAne cAhatA hatA, topaNa temaNe tenuM grahaNa karavaM sAgaradattanA AgrahathIja svIkArya, dhIraja choDI nahi. 72. tyAra pachI satyaMdharanA putra sAgaradatte ApelI kanyA sAthe agninI sAkSIthI lagna karyu. 73. A pramANe zrImAn vAdI siMhasUrie racela kSatracUDAmaNi granthamAM " vimaLAlambha" nAme AThamuM prakaraNa pUrNa thayuM. Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 prakaraNa 9 muM. tyA ra pachI atyaMta snehI svAmIe A navI paraNelI vimaLA strIne bahu pyArI anubhavI. jene ame cAhIe chIe ane jo te paNa amane cahAya, to A saMsAra paNa sArarupa jaNAya che; arthAt A saMsAramAM paraspara kharo prema hovAthI bahu sukha prApta thAya che. 1 pachI te strIne prasanna karIne tene choDIne Apa potAnA mitrone AvI maLyA. kAraNa ke jIteMdriya puruSonA manane koI kadI rokI zakataM nathI. 2. te vakhate svAmInA zarIrapara varanAM cinha joIne baMdhuoe temano bahu AdarasatkAra karyo. kAraNa ke jIvonI prIti A loka saMbaMdhI atizayomAMja bahu hoya che; arthAt koInI saMsArika caDhatI joIneja loka te para prIti kare che. 3. te mitronA sAthamAM je buddhiSeNa nAme vidUSaka hato teNe hasIne karchu; -- kAraNa ke bIjAne prasanna karavAne je sevakAI karavAmAM Ave che te nAnA prakAranI hoya che; arthAt je rIte bane che te rIte vidUSaka potAnA svAmIne prasanna kare che. 4. durbhAgyane ladhe je kanyAone koI pUchatuM paNa nathI, jenI loka upekSA kare che te to sahelAIthI maLI zake che ( tethI tenI sAthe lagna karIne Apa Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuM prasanna thAo cho ? temAM ApanI zI vaDAi ?) jyAre suramaMjarInI sAthe lagna karazo tyAre Apa bhAgyazALI thazo; arthAt bIjAnI mAphaka suramaMjarI, maLavU sahaja nathI ! " 5. vidUSakanA tAnathI uttejita thaine jIvaMdhara kumAre te mAninI (mAnavALI) suramaMjarIne paraNavAnI manamAM icchA karI (ke jenA cUrNane jIvaMdhare sugaMdharahita kharAba batAvyuM hatuM.) kAraNa ke koI bahAnuM maLI javAthI durAgraha vadhI jAya che. 6. have kumAre A viSe yakSe batAvela te upAyabhUta maMtranu smaraNa karyu, kAraNa ke paMDitonI icchA sthira ane aTala upAyathIja pUrNa thAya che. 7. ane upAya jANanAra svAmIne vRddhanuM rupa dhAraNa karavAno upAya sAro lAgyo, kAraNa ke jIvone bALa ane vRddha dayA pAtraja cha; arthAt loka bALako ane vRddhothI jo koI aparAdha paNa thaI jAya che, to paNa tepara dayA kare che. 8. maMtranA mahimAthI kumArane teja vakhate buDhApo AvI gayo. zuM nirdoSa ane prazaMsanIya vidyA kadI niSphaLa thaI zake cha ? nahi. 9. tyAra pachI e buDDo te nagarInI cAre tarapha bihAra karavA lAgyo; kAraNa ke je loka nItinA jANanAra che, temanI vartaguMkapara koI zaMkA karatA nathI. 10. buDhDhA brAhmaNano veza teNe evo dhAraNa karyo hato ke, te oIne vivekI puruSa viSayathI virakta thaI jAya, kAraNa ke buDhApaNa viraktine mATeja hoya che. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 tene joIne vairAgya thavoja joIe. 11. buDhApaNa mUDha mANasone e batAve che ke, mAkhIonI pAMkhathI paNa pAtaLA mAMsane DhAMkanAra cAmaDImAM (zarIra uparanI pAtaLI chAlamAM) suMdaratA mAnavI eka prakAranI bhrAnti ke bhrama che. 12. he mUrkho ! kheda che ke, A AyuSya ane zarIra kSaNa kSaNamAM nAza pAmanAra che. paraMtu ame e vAtane jANatA nathI. phakta samayaneja kSayAtmaka arthAta nAza pAmanAra jANIe chIe. 13. hAya ! bIjuM to zuM, buDhApo AvavAthI loka potAnI mAtAne paNa taraNA barAbara gaNatA nathI, arthAt taraNAthI paNa tuccha samaje che. tathA buDhApAthI to marakuMja sAruM che. 14. paMDitomAM A rIte vicAra ane mUrkhomAM hAMsI uptanna karAvato te buDhDho keTalIka vAre suramaMjarIne ghera pahoMcyo. 15. jyAre tyAM gharanI dvArapAlinI strIoe tene AvavAnuM kAraNa puchyuM, tyAre buDhAe kahyuM ke "huM mArA kalyANane mATe kumArI tIrthamAM snAna karavA Avyo chu. ( ahIM kumArI eka tIrthanuM nAma che, ane kumArI suramaMjarInI tarapha banAvaTa che). ThIkaja che ke sajjanonAM vacana mithyA thatAM nathI; arthAt te te mATeja AvyA hatA. 16. dvArarakSaka strIo tenI A ajAyaba jevI vAta sAMbhaLIne hasI paDI. kAraNa ke mUrkhone sajjananAM vAkya kautakaja lAge che. 17. pachI temaNe kRpA karIne tene rokyo nahi, tethI buDho suramaMjarInA gharamA cAlyo gayo, je lokone koI prakAranI glAni rahI nathI, te baLelA bIjanI mAphaka nirlaja kyAM jIve che ? te to marelAja che. bhAva e che Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke A rIte Adara vinA koInI kRpAnA bharozAthI javU, e to lajjAvAnane mATe maravuja che. 18, dvArarakSaka suMdarIoe DaratAM DaratAM A vAta suramaMjarIne kahI dIdhI. kAraNa ke svAmIne AdhIna rahenAra sevakone bhaya ane snehanuja baLa rahe che. 19. puruSothI dveSa karanAra suramaMjarIe paNa te atizaya vRddha puruSane dITho ane besADayo. satya che ke prANIonAMbadhAM kAma kudaratane anusAraja thAya che. 20. pachI te buDhAne bhUkhyo joIne te zreSTha kumArIe bhojana karAvyu, kAraNa ke aMtaHsvarupanI yathArthatAmAM veSa niyantA hoto nathI; arthAt bahAranI AkRtithI aMdarano kharo bheda khulato nathI. 21. bhojana karyA pachI te buddhimAna jANe buDhApAthI thAkI gayelA hoya tema eka zayyApara sUI gayA. kAraNa ke je loka vicAra karIne kAma kare che, te yogya samayanI pratIkSA karatA rahe che. 22. tyAra pachI gAyana vidyAnA jANanAra te buTTAe saMsArane mohita karanAra gAyana gAyuM, kAraNa ke pAMce iMdriothI utpanna thaela moha eka bIjA sAthe adhika adhika prItijanaka hoya che. 23. suramaMjarIe gAvAnI kuzaLatA joIne buDhAne bahu zaktivAna mAnyA. kAraNa ke je vizeSajJa hoya che, te koI ne koI prakArathI vidvAno ane avidvAnone oLakhIja le che. 24. ane tethI te A vRddha brAhmaNa pAse potAnA kAmanI paNa AdarapUrvaka parIkSA karAvavAne taptara thaI, Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAraNa ke jIvone svabhAvathIja potAnA kAmamAM taptaratA rahe che. 25. teNe pUchyu ke,--gAyana vidyA samAna tamArI bIjA koi viSayamAM zakti che ? arthAt bIjI paNa koI vidyAmAM tame nipuNa cho ke nahi ? satya che ke jo jJAnI puruSone kaMI prArthanA karavAmAM Ave ane te niSphaLa jAya, to te jIvatA nathI-temane maravuja thaI jAya che. abhiprAya e che ke, jo suramaMjarI evo prazna kare ke, tamo amuka vidyA jANo cho, ane kadAca te na jANatA hoya, to te uttara ApavAmAM tene maravU thaI jAya che ke, 'huM jANato nathI.' tethI teNe evI yuktithI puchyuM ke, jethI te koI ne koI vidyAmAM potAnI gati batAvI de. 26. tyAre te bahu catura buDhDhAe uttara Apyo ke, " hA ! badhA viSayomAM mArI zakti che, ane te khUba che. " kAraNa ke kahevAnI caturAIthI kahelA viSayamA bahu dRDhatA AvI jAya che. 27. A sAMbhaLIne suramaMjarIe pote IcchelA varane pAmavAno upAya pUchyo, kAraNa ke jo koI prItimAM aMdha thaI jAya che, to tenA manamA e vAtano vicAra nathI thato ke, A yAcanAthI dInatA pragaTa thaze. 28. buDhDhAe batAvyu ke-" sarva manorathone saphaLa karanAra kAmadeva che. " kAraNa ke iSTa manorathane anukULa bacanaja prANIonA manane prasanna kare che. 29. A sAMbhaLIne suramaMjarIe potAnA Icchita padArthane potAnA hAthamAM Avyoja samajhI je mANasa manorathothIja saMtuSTa thaI Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAya che, tene jo mULa vastu maLI jAya, to pachI kahevuja zuM che ? 30. tyAra pachI te buDDho brAhmaNa suramaMjarIne pote dhArelA kAmadevanA maMdiramA laI gayo. satya che, ke je loka sArI rIte vicAra karIne kAma kare che, tenA kAmamAM doSa kevI rIte AvI zake ? tenuM kAma to saphaLaja thAya che. 31. tyAM te kumArIe jIvaMdhara svAmIne prApta karavAnI icchAthI kAmadevane bahuja prArthanA karI. satya che ke je rAga ane dveSa janmojanmathI bAMdhelA hoya che te nAza pAmatA nathI. 32. te vakhate " te potAnA varane prApta karI lIdho" e rIte buddhiSeNa vidUSake kahelA vacanane sAMbhaLIne pativratA suramaMjarI samajhI ke, A vacana sAkSAt kAmadeve kayuM che. kAraNa ke bhoLApaNaja strIona AbhUSaNa che. abhiprAya e che ke, te kAmadevanA maMdiramAM jIvaMdharano mitra buddhiSeNa vidUSaka pahelethIja saMtAI beTho hato. te jyAre suramaMjarIe prArthAnA karI ke, mane jIvaMdhara vara maLe, tyAre te mUrtinI pAsethI kahI dIrthai ke, 'tane tAro vara maLyo.' ane tene te bhoLI kumArI samajhI ke, kAmadeve mArI prArthanAthI prasanna thaIne vara Apyo che. 33. te vakhate jIvaMdhara kumAre potAnuM asalarupa pragaTa karyu; je joIne kumArI lajjita thaI gaI. ane ema tharbuja joIe, kAraNa ke jene lajjA nathI, te loka dayA vinAnA puruSo samAna jIvatA paNa marelAja che. 34. pachI tyAM kumArane teNe patibhAvathI bahuja saMtuSTa karyA. satya che Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke strI ane puruSanA eka kaMTha athavA ekarupa thavAthI ane temAM ati prema hovAthI A saMsAra paNa sArarupa thaI jAya che. 35. ____ tyAra pachI jIvaMdhara kumAre kuberadattadvArA grahaNa karelI sumatinI putrI suramaMjarInI sAthe vidhipUrvaka lagna karyu. 36.. A pramANe zrImAn vAdIbhasiMhamUrie racela kSatracUDAmANa granthamA " suramaMjarIlambha" nAme navamuM prakaraNa pUrNa thayuM. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyA 95 prakaraNa 10 muM. ra pachI te bahu pyAra karanAra kumAre te paraNelI suramaMjarInuM bahu sanmAna karyu. kAraNa ke je vastu bahu yatnathI maLe che, temAM prema paNa vizeSa hoya che. 1. pachI tene koIne koI rIte prasanna karIne samajhAvIne kumAra potAnA mitro pAse AvyA. je kulina strIo hoya che, te potAnA svAmInI icchA biruddha AcaraNa karatI nathI. 2. tyAra pachI suramaMjarI sahajaja maLavAthI je mitra bahuja Azcarya karatA hatA, temanI sAthe kumAra potAnAM mAtapitAnI pAse gayA. mitrone Azcarya thavuMja joie, kAraNa ke je vastu potAne durlabha hoya che - kaThINAithI paNa maLatI nathI, te jo bIjAna sahajaja maLI jAya che, to AzcaryakAraka lAge cheja. 3. tene joIne mAtA pitAne paNa atizaya sneha thayo. kALanA moDhAmAMthI nIkaLela putra kone AnandadAyaka ke snehanuM kAraNa hotuM nathI ! sarvaneja hoya che. 4. pachI temaNe potAnI banne pyArI strIone vAraMvAra prasanna karI. kAraNa ke saMsAranI eja nIti che. 5. tyAra pachI jIvaMdhara kumAra gaMdhotkaTa sAthe maMtraNA karIne - vicAra karIne tyAMthI cAlyA gayA, kAraNa ke paMDita Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puruSa je kArya karavA Icche che, te jyAM sudhI pUrNa thatuM nathI, tyAM sudhI vizrAma letA nathI. 6. ane videha dezanI dharaNItilakA nAmanI rAjadhAnI ke je dharaNImAM ( pRthvImAM ) tilaka svarupa uttama nagarI che, tyAM pahoMcyA. 7. tyAM temanA mAmA videhadezanA rAjAe temano bahu AdarasatkAra karyo. evo koNa che, je potAnI bahenanA mahA bhAgyavAn putrano AdarasatkAra karato nathI ? sarva kare che. 8. govindarAja paNa jIvaMdhara kumAranA gayelA rAjyanI sthApanA karavAne taiyAra thayA. jyAre matta hAthI poteja dantaprahAra karavA icche che, tyAre bIjAnA karavAthI to kaheja zu arthAt govindarAja taiyAra hatAja. pachI kumAranA kahevAthI to taiyAra thavAja che. 9. pachI zatrune kevI rIte jItavA joIe, athavA zatrunA viSayamAM zuM karavU joIe, e prakAranI vAtonA jANanAra rAjAe maMtrazALAmAM AvIne maMtrIo sAthe salAha karI. kAraNa ke koI vAtano nizcaya salAha vinA karavo joIe nahi. ane jyAre koI vAta karavAno nizcaya karyo hoya, tyAra pachI salAha karavI joIe nahi. 10. te vakhate maMtrIone rAjAe kASTAMgArano A saMdezo kahyo;-kAraNa ke zatrunuM hRdaya jANIneja pratIkAra prAraMbha karavo joIe. 11.-" rAjA satyaM dharane eka madonmata hAthIe mArI nAMkhyA hatA, paraMtu pApanA udayathI tene mAravAno apajaza mane lAgyo che. paraMtu A apajazane Apa jevA yathArtha vAtane jANanAra jUThIja samajho cho. 12. ( have Apa kRpA Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karIne ahIM Avo. ) ApanA AvavAthI huM niHzalya thaI jaIza; arthAt mArA cittamA je A apajazano kAMTo bharAI rahyo che te nIkaLI jaze, kAraNa ke sajjanonI sAthe jo saMgama thaI jAya, to duSTa mANasomAM paNa sajjanatA AvI jAya che. 13." A saMdezAthI e nizcaya thayo ke, zatru bahu jaldI nukazAna karavA Icche che. satya che, ke durjanonuM namra thaq, paNa dhanuSyanA namavAnI mAphaka bhayAnaka hoya che. 14. zatru amane nukazAna karavA Icche che, e joIne potAnuM kAma karavA sivAya jene kaI paNa sujhatuM nahotuM, evA govindarAja saMtapta thai gayA. satya che ke-durjananA AgaLa sajjanatA batAkvI e kIcaDamAM dUdha nAMkhavA barAbara che. bhAva e che ke, kASThAMgArapara kopa karavoja yogya hato. tenI sAthe zAntinuM vartana karavU kIcaDamAM dUdha nAkhavA samAna che. 15. " teNe amane koI matalabathI bolAvyA che, tethI ame paNa tenA A bolAvavAnA vhAnAthI tyAM jaie chIe, arthAt jyAre teNe amane chaLa karIne bolAvyA che, tyAre ame paNa tenA A chaLathI lAbha levAne-tene ulaTuM nukazAna ApavA tyAM jaIe chIe " e vAta sArI rIte govindarAje nakkI karI. satya che ke-je loka koIne jItavA icche che, te bagalA mAphaka AcaraNa kare cha; arthAt bagalA sarakhA bahArathI sAdhu bane che, paraMtu aMdarathI ghAta karavAnA prayatnamAM rahe che. 16. pachI teNe badhA lokamAM e prasiddha karAvyuM ke, mArI kASThAMgAra Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 sAthe mitratA thaI gaI che ane DhaMDhero paNa pITAvyo, kAraNa ke samAcAranI sUcanA gamanathI paNa pahelAMja pahoMcI jAya che; arthAt potAnA javA pahelAMja e samAcAra tyAM pahoMcI jaze, A vicArathI teNe DhaMDhero pITAvyo. 17. tyAra pachI A catura rAjAe eka bahu bhAre caturaMginI senA taiyAra karI, kAraNake potAnA zatrunA kAmonI prabaLatAno vicAra karIneja upAya nakkI karavAmAM Ave che. 18. tyAra pachI govindarAja muni, ArjIkA, vagere pAtrone dAna ApIne sArA muhUrtamAM potAnA nagarathI nIkaLyA, kAraNa ke dAnapUjA karanAranAM tathA tapa ane zIyalanuM pAlaNa karanAranAM evAM kayAM kAma cha ke, je siddha thatAM nathI ? arthAt sarva kArya siddha thAya che. 19. pachI e vahu bhAre senAnA svAmI rAjamArgomAM keTalAka paDAva nAMkhIne rAjapurI pahoMcyA ane tyAM rAjapurInI pAse koI sthAnamA rahyA. 20. A vakhate kASThAMgAre govindarAjane vAraMvAra bahuja bheTo mokalI, paraMtu vyartha. hAya ! e kapaTI loka catura mANasonI mAphaka mAyAthI AcaraNa kare che. 21. ahIMthI svAmInA mAmAe paNa badalAnI bheTa mokalI, kAraNa ke jyAM sudhI manoratha purA na thAya, tyAM sudhI zatruonI AradhanA karavIja joIe. 22. ___tyAra pachI govindarAje eka caMdrakayaMtra taiyAra karAvyu, jemAM traNa bhuMDa banAvelAM hatA, ane DhaMDhero pheravyo ke, je koI puruSa A yaMtranA traNe muMDane ekI vakhate chedaze, tene huM Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 99 mArI kanyA paraNAvIza. ThIkaja che ke, je loka uttama upAyomAM tatpara rahe che, te kAryane niyamathI siddha kare che.23. DhaMDhero sAMbhaLIne traNe varNanA kuLamAM usanna thaela ( brAhmaNa, kSatri, vaizya ) dhanurdhArI ekaThA thaI gayA; kAraNa ke jyAM sudhI moha rahe che, tyAM sudhI jIvono prayatna evI vastu pAmavA mATeja hoya che, je temane yogya hoto nathI. 24. paraMtu te badhAja dhanurdhArI te yaMtranAM mUMDane chedavAmAM samartha thayA nahi, kAraNa ke pAragAminI arthAt sampUrNa vidyA kyAM rAkhI che ? 25. Akhara vijyAnA putre arthAt jIvaMdhara kumAre caMdrakayaMtrapara caDhIne alAta cakrathI traNe mUMDane ramatamAM tarataja vedhI nAMkhyAM satya che ke, zuM sUrya aMdhakArano nAza karanAra nathI ? 26. A vakhate avasara joIne govindarAje tyAM jeTalA rAjA ekaThA thayA hatA, te badhAne kahI dIdhuM ke, te mahArAjA satyaMdharanA putra che. ThIkaja che, ke kRtI puruSonI vANI yogya sthAnamAMja hoya che; arthAt vidvAna puruSa avasara joIneja bole che. 27. e sAMbhaLIne te rAjAoe paNa evaM kahyuM ke, - ' heM ! amane paNa yAda AvI gayuM. ' govindarAjanI vAta mAnI ane rAjaputranuM abhinandana karyu, kAraNa ke je puruSa AlIDhAdi pAMca sthAnamAM catura hoya che, tenuM narendratva athavA rAjApaNuM sUcita thAya che; arthAt kumAranI dhanurvidyAnI upara kahelI caturAI joIne temaNe jANI lIdhuM ke, nizcayeja A rAjAno putra che. 28. Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kASThAMgAra jIvaMdhara kumArane joIne kSINacitta thaI gayo, teno utsAha bhaMga thaI gayo ane rAjAonI upalI vAta sAMbhaLIne to te mUrkha marelA jevo thaIne A rIte vicAra karavA lAgyo;-29. "jo te satyaMdharano putra hoya, to hAya ! huM hamaNAMja mAryoM gayo, kAraNa ke pRthvI vIrabhoktA che. je vIra hoya che teja pRthvIne bhogave che. ane pachI jemAM sarva prakAranI yogyatA che tenuM to kahevUja ? 30. te vakhate mathane mArI AjJAthI A kutsita vaNIkane kevo mAryo hato, paNa jo te bacI gayo. satya che ke, A lokamAM potAnA hitane mATe potAnA sivAya bIju koI sAmuhitakArI:nathI. 31. ane tenA durAzaya mAmAne meM vyartha kema bolAvyo ? satya che, ke mUrkha loka potAnA nAzane mATe poteja kAma uThAve che. 32. govindarAja sAthe maLIne e durdAnta arthAt kaThINAithI damana karanAra kumAra zuM karaze ? vAyunI preraNAthI vAyuno mitra ami pRthvInI kaI vastune bALato nathI ? bhAva e che ke, e banne maLIne mAro badho nAza karI nAMkhaze. " 33. e rIte jyAre zatru (kASThAMgAra) ciMtAthI vyAkuLa thaI rahyo hato, tyAre svAmInA mitroe tenuM apamAna karatA karatA tethI paNa vizeSa ciMtAtura ko. satya che ke, jenAM puNya karma kSINa thaI jAya che, tenI pAchaLa vipattio lAgIja rahe che. 34. tethI A apamAnathI kSubdha thaIne matsara karanAra kASThAMgAre jIvaMdhara sAthe yuddha karavA dhAryu, kAraNa ke je puruSa matsarI hoya che--bIjAnI bhalAIthI Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baLe che, te yathArtha vAtane vicArI zakatA nathI. 35. Akhare yuddha thavA lAgyuM, temAM keTalAka rAjA to jIvaMdharanI tarapha thaI gayA ane keTalAka verInA pakSamAM gayA, kAraNa ke saMsAramA sujana ane durjana banne prakAranA manuSya hoya che, ane te Aja thaI gayA nathI, hammezAMthIja che. 36. tyAra pachI te yuddhamAM kaurava arthAt jIvaMdhara kumAre kASTAMgArane paralokamAM pahoMcAiyo. hAya ! A saMsAramA durbaLa puruSa baLavAnathI mAryA jAya che. 37. zatrunA maravAthI vyartha jIvahatyAnA DarathI kumAre laDAI baMdha karI dIdhI, kAraNake je kSatrI hoya che te vratI hoya che; arthAt kSatrIone saMkalpI hiMsAno sahajaja tyAga hoya che, ane virodhInA marI javA pachI narahatyA thavAthI je hiMsA. thAya che, te saMkalpI hoya che. 38. te vakhate govindarAje evaM kaDaM ke,-" mArI bahena vijyAe AvA vIra putrane janma Apyo ane mArI putrI lakSmaNA AvA vIra puruSanI strI thaI. " pachI kumAra- AnaMdathI abhinaMdana kayu. 39. pachI AsapAsanA cAre taraphathI AvelA sAmanta rAjA temanI sevA karavA lAgyA, kAraNa ke nATakanA sabhyo arthAt darzakone nATakamAM koInI saMpattino nAza thavo ane udaya thavo barAbara cha, arthAt AdhInastha sAmantagaNa je rAjA thAya che, tenI sevA karavA maMDe che. ekano udaya ane bIjAno asta temane samAna che. 40. pachI jIvaMdhara svAmI rAjapurInA jinamaMdiramAM rAjyAbhiSekathI abhiSikta thavAne gayA, kAraNa ke divya svarupa Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jina bhagavAnanA samIpa hovAthI siddhio avazya thAya che. 41. eTalAmAM sudarzana yakSa paNa prasannatAthI tyAM AvyA, kAraNa ke sajjana puruSa phaNasa kaThahara vRkSonI mAphaka phaLaja Ape che. 42. tyAre te yakSe govindarAja sAthe bahu gauravathI kaurava mahArAja arthAt jIvaMdhara kumArano vidhipUrvaka rAjyAbhiSeka karyo. 43. pachI yakSendra rAjendrane puchIne potAne sthAne cAlyo gayo, kAraNa ke sUrya kamaLane khIlAve che, paraMtu tethI AsaktinI apekSA rAkhato nathI; arthAt khIlAvyA pachI tethI kaI saMbaMdha rAkhato nathI paNa astAcala tarapha cAlyo jAya che. 44. pachI badhA lokane prasanna karanAra te rAjasiMha arthAt mahArAjA jIvaMdhara jinamaMdirathI potAnA mahelamAM AvyA ane tyAM temaNe potAnA vaMza paraMparAgata siMhAsanane alaMkRta karyu. 45. badhA loka bahu navAi pAmIne temanA vRtAntane vicAravA lAgyA, kAraNa ke je saMpatti ke vipatti samajamAM AvI zakatI nathI-acAnaka AvI jAya che, te vizeSa karIne AzcaryakAraka hoya che. 46. " aho ! karmonI vicitratAne juo, ke kyAM te pUjya rAjaputrapaNuM, kyAM te smazAna bhUmimAM janma levo ane kyAM A pharIthI rAjya, maLavU! 47. puNya ane pApa sivAya bIjI koI paNa yastu mukha duHkhanuM kAraNa nathI, kAraNa ke jyAre pApano udaya thAya che, tyAre . karoLIAne tenI jALa paNa kuvAmAM paDavAthI bacAbI zakatI nathI. 48. jene mAravA cAhatA hatA, teNe potAne Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 103 mAranAraneja mArIne rAjya laI lIdhuM ! kAraNa ke je kaMI thanAra hoya che, te avazya thaI rahe che. bhAvI koIthI TaLI zakatuM nathI. 49. potAne jIvavAnI IcchAnA vistArathI jeNe rAjAne Thagyo hato - mAryo hato, te kASThAMgAra paNa mAryo gayo ! satya che ke, bIjAno nAza karanAra potAnoja nAza karanAra thAya che. 50. juo ! te yakSa to phakta kSaNavAranA upakArathI prANAnI rakSA karanAra thaI gayo, arthAt teNe jIvaMdharano jIva bacAvI dIgho ane kASThAMgAra jene satyaMdhare badhuM rAjya soMpI dadhuM hatuM, te kRtaghna thaI gayo - teNe potAnA upakArakanoja jIva laI lIdho ! tethI kahe che ke, svabhAva badalAto nathI. 51. apakAra ane upakAra karavAthI sajjana ane durjanamAM koI prakAra aMtara paDatuM nathI; arthAt sajjano sAthe apakAra karavAmAM ave, topaNa te sajjana rahe che ane durjano sAthe upakAra karavAmAM Ave, topaNa te durjana rahe che. jema sonuM bALavAthI paNa caLake che, paraMtu koyalA koI paNa prakArathI (dhovAthI paNa ) zuddha, thatA nathI. 52. khAlI ane bharI dazAmAM arthAt dhanavAna ane nirdhananI avasthAmAM paNa sajjana ane durjanamAM bheda paDato nathI. juo, sukAI gaelI nadI paNa khodavAthI mI pANI nIkaLe che, paraMtu bharelA samudrI mITuM pANI maLatuM nathI. " 53. jIvaMdharanA surAjyamAM te dezamAM e pyArI kavata prasiddha thaI gaI ke, ""suMdara rAjAvALI uttama pRthvI sukhano anubhava Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kema kare nahi ? " arthAt je dezamA uttama rAjA hoya cha, tyAMnI prajA avazya sukhIja thAya che, 54. mahArAje kASThAMgAranA kuTuMbane potAnA sthAnamA sukhathI rahevAnI AjJA ApI dIdhI, temane koI prakAra- kaSTa Apyu nahi, kAraNa ke sajjanono krodha ayogyopara thato nathI. 55. pachI potAnA bhAI nandADhayane yuvarAjanA padapara, pitA gaMdhotkaTane vRddha kSatrIonA yogya padapara, ane banne mAtAone ( vijyA ane sunandAne ) lokapUjya padapara sthApana karI. 56. pRthvIne bAra varSanA karathI ( TekSathI ) rahita karI dIdhI arthAt jamInana mahesUla bAra varSa mATe bIlakula mApha karI dIdhuM, kAraNa ke je pANIne bheso DoLI nAMkhe che, te tarataja TharIne nirmaLa thatuM nathI. bhAva e che ke, kASThAMgAre anucita asahya kara vasUla karIne prajAne eTalI nirdhana banAvI hatI ke, A rIte bAra varSa mATe kara choDI dIdhA vinA prajAnI Arthika avasthA tatkALaja sArI thavAnI nahotI. 57. tyAra pachI jIvaMdhara mahArAje padmAsya Adi mitrone paNa yathAyogya padavI ApI. kAraNa ke loka sAdhAraNa parijJAnathI raMjAyamAna thatA nathI; arthAt koNa kayA padane yogya che, tenuM puruM jJAna thavAthI ane tene anusAra lokone yogya pada ApavAthI te prasanna rahe che. 58. te vakhate mahArAjanI AjJAthI temanI padmA Adi badhI / rANIo AvI gaI ane te svAmAne joIne kSaNavAramA saMpUrNa mAnasika vyathAothI rahita thaI maI. temanA mananI badhI Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pIDAo jatI rahI. 59. kAraNa ke viruddha padArtha jovAthI cirasthAyI padArtha paNa nAza pAme cha; arthAt sukha maLavAthI pahelAMnu badhuM duHkha jatuM rahe che. zuM dIvo pAse AvavAthI paNa guphA, mukha aMdhakArayukta rahI zake cha ? nahi. 60. pachI mahArAjA jIvaMdhare govindarAje ApelI navutinI putrI lakSmaNA sAthe lagna karyu. vivAhamAM khaMDIA rAjAoe bahu bhAre utsava mAnyo. 61. A pramANe zrImAn vAdIbhasiMhasUArie racela kSatracUDAmANi granthamAM " lakSmaNAlambha" nAme dazamuM prakaraNa pUrNa thayuM. Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0 prakaraNa 11 muM. ++ " tyAra pachI buddhimAna mahArAja rAjyalakSmI ane lakSmaNAne prApta karIne bahuja prasanna thayA, kAraNa ke lAMbA vakhatathI icchelI vastu bhaLavAthI bahu bhAre tRpti athavA prasannatA thAya che. 1. rAjya maLavAthI rAjAnA badhA guNa zobhAyamAna thavA lAgyA. satya che ke hAramAM jo kA parovavAmAM Ave to te kharAba jaNAya che. paraMtu jo maNi parovavAmAM Ave to bahuja zobhAyamAna thAya che- teno guNa vadhI jAya che. tAtparya e ke, jIvaMdhara jo ke evAja guNavAna hatA, paraMtu rAjya prApta karavAthI tethI paNa vizeSa guNothI zobhAyamAna thavA lAgyA. 2. saMpatti ane vipattimAM buddhimAnonI ekaja vRtti rahe che. satya che ke, nadInA pANInA AvavAthI samudramAM koI prakArano vikAra uptanna thato nathI, te jyAM ke tyAM rahe che. abhiprAya e che ke, rAjya vaibhava maLavAthI paNa jIvaMdhara kumAranI vRttimAM kaM vikAra thayo nahi. 3. have jIvaMdhara mahArAjAM badhAM sukha duHkha prajAne AdhIna thaI gayA; arthAt prajAnAM sukha duHkhathI te potAne sukhI dukhI samajavA lAgyA, kAraNa ke janma ApyA sivAya bIjA badhA Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ; 107 viSayomAM rAjAja prajAnAM mAbApa che. 4. je rIte dAna Apa sukhadAyaka hoya che, teja rIte te rAjAne kara (mahasUla) Apavo paNa prajAne prItikara arthAt AnandadAyaka thayo. satya che ke, zuM dhAnyanA khetaramAM bI vAvavAthI zuddha saMtuSTha thatA nathI ? avazya thAya che. bhAva eche ke, te yogya rAjAne kara ApavAmAM prajAne Anandaja thato hato, jevoke, zudrane yogya khetaramAM bI vAvavAthI thAya che tema. 5. jo ke rAjAne mitra, zatru ane udAsIna (mItra zatru pratye samabhAva rAkhanAra) rAjAonuM sAkSAt jJAna hotuM nathI (temane te viSayanuM jJAna gupta anucaro dvArAja thAya che ) tathApi gupta anucaro dvArA badho vRttAnta jANIne te teno upAya teja bakhate karI de che. 6. te niyamapUrvaka kAma karanAra thayA ane rAta divasanA vibhAgomAM nakkI karelAM kAmone yogya samaye karavA lAgyA, kAraNa ke je kAma vakhatasara karavAmAM AvatuM nathI te vakhata thaI gayA pachI karavAmAM Ave che, to te siddha, dhatuM nathI. 7. jema tapamAM yogya kSemanI arthAt mana vacana kAyArupa yogone rokavAnI AvazyakatA che, teja rIte rAjyamAM yogakSemanI arthAt nahi pAmelAne pAmavAnI ane pAmelAnI rakSA karavAnI AvazyakatA che. tethI rAjya ane tapa banne sarakhAMja che. 8. jyAre te mahArAja sAvadhAna thaIne bI pRthvInI eka nagarInA samAna moTI suvidyAthI rakSA karavA lAgyA, te vakhate tyAMnI pRthvI niSkaMTaka zAsana thavAthI potAnA ratnAgarbhA nAmanuM sArthaka karavA lAgI. 9. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e rIte jyAre te mahApratApI rAjAonA rAjA jIpaMdhara virajamAna thayA hatA-rAjya karatA hatA, tyAre temanI mAtA vijyA saMsArathI virakta thaI gayAM; arthAt temane vairAgya uptanna thaI gayo. 10. (te vicAravA lAgyA ke,)-...." meM A zreSTha putrane tenA pitAnI padavIe joI lIdho; arthAt tene rAjAnA padapara pratiSThita joI lIdho. ane pahelAM jemaNe upakAra karyo hato, te paNa yathAyogya kRtakRtya karavAmAM AvyA arthAt te badhAno pratyupakAra karavAmAM Avyo. 11. ane puNya pApanuM phaLa zAstrA sivAya meM pote potAnAmAMja joI lIdhuM. pachI karmonuM paripakvapaNuM anyatra jovAnuM zuM prayojana che ? 12. tethI have huM putrano moha choDI daIne jevU joIe tevU tapa karIza, kAraNa ke sarva kaI jANIne paNa saMsArarupI kuMDamAM paDI rahevU nIca manuSyanuM kAma che. 13. vijayAnA A rIte virakta thaI javAthI sunandAne paNa vairAgya thaI gayo, kAraNa ke puNya ane pApano udaya thavAmAM koIne koI bAhya kAraNa avazya hoya che; arthAt vijyAnA vairAgyanuM kAraNa maLavAthI tene paNa vairAgya thaI gayo. 14. ane pachI te banne zokayukta rAjA pAsethI koIne koI rIte sammati laIne tyAMthI cAlI gaI ane bannee vidhipUrvaka jInadIkSA laI lIdhI. 15. te vakhate badhI ArjIkAomAM zreSTha je padmA nAmanI ArjIkA hatI, te A banne rAjamAtAone ArjIkArnu pada Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "" 109 ApIne jIvaMdhara mahArAjane pratibodhita karavA lAgI; 16 - buddhimAnone e ucita nathI ke, koIne saMnyAsinI thatAM roke. AkAzathI jo ratnonI varSA thatI hoya, to te rokAtI nathI. 17. je buddhimAna che, te avasthAnA aMtamAM paNa arthAt vRddha thavA chatAM paNa dIkSA levAnI apekSA kare che - dIkSA levAnuM icche che; kAraNa ke paMDitajana ratnonA hArane bhasmane mAMTe bALatA nathI; arthAt A manuSya janmarupI ratnAnA hArane saMsAra sukharupa nissAra bhasma mATe naSTa karatA nathI, tapaja kare che. 18. jIvaMdhara mahArAjane padmA ArjIkAe jyAre A rIte prabodhita karI dIdhA - samajAvI dIdhA, tyAre te namaskAra karIne potAnA mAtAnI pAsethI namratApUrvaka pAchA AvyA, ane potAnA rAjamahalamAM cAlyA gayA. 19, buddhimAne nAM hRdaya lAMbA vakhata sudhI vikAra yukta rahetAM nathI. malinatA to ratnamAM paNa lAgI jAya che, paraMtu tenuM sApha thavaM kaMI kaThaNa hotuM nathI. bhAva e che ke,- mAtAnI dIkSAthI rAjAnA hRdayamAM ne zokano vikAra thayo hato, te tarataja dUra thaI gayo - bahu vakhata sudhI rahyo nahi, jema ratnamAM lAgelo DAgha sahajaja sApha thaI jAya che tema. 20. tyAra pachI kSatravidyAne jANanAra jIvaMdhara mahArAje devatAo sarakhAM sukhothI pRthvIne bhogavIne trIsa varSa eka kSaNa vAranA samAna vyatIta karI dIdhAM; arthAt temaNe trIsa varSa rAjya Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 karyu. ane te samaya sarva prakAranAM sukhane lIdhe vAtanI vAtamAM vAtI gayo. 21. ___ eka vakhate temaNe vasantarutumA potAnI AThe strIo sAthe moTA kautakathI jaLakrIDAno mahAn utsava karyo. 22. te utsavamA jaLADAnA zramathI thAkIne mahArAja eka latAmaMDapayukta ( velAonA mAMDavAvALA ) udyAnamAM vAMdarA sAthe krIDA karavA lAgyA ane temanI pAse sArI sArI ceSTAo karAvavA lAgyA. 23. te vakhate koI eka vAMdare koI bIjI vAMdarI sAthe upabhoga karyo, tethI tenI pyArI vAMdarI krodha karavA lAgI. vAMdarAe potAnI vAMdarIne bahuja upAya karIne manAvA dhAryu, paraMtu te tene prasanna karI zakyo nahi. 24. pachI te vAMdaro kapaTathA maraNa tulya thaIne jamInapara paDI rahyo. e joIne te vAMdarI DarI gaI ane vAMdarAnI pAse jaIne teNe tenI te maraNatulya avasthAne dUra karI dIdhI. 25. tyAre vAMdarAe paNa harSita thaIne potAnI vAMdarIne eka phaNasa phaLa bheTa tarIke ApyuM, paraMtu eka vanapAle vAMdarIne mArIne te phaLa chInavI lIdhuM. 26. __ A badhI ghaTanA joIne vizeSa vAtonA jANanAra vidvAna rAjAne te vakhate vairAgya thaI gayo. ane teo A rIte 12 anuprekSAotuM citavana karavA lAgyA;-27. 1 anitya bhAvanA. __ A vanapALa mArA samAna che, vAMdaro kASThAMgAra samAna che, ane phaNasa phaLa rAjya samAna che, tethI A phaLa mAre Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAgavAMja yogya che. 28. prANIonI e prathA che ke, temaNe janma ladhio, puSTa thayo, ane pachI nAza thayo. sthira koI raghu nathI, tathA he AtmA! sthirasthAna arthAt mokSa tarapha dhyAna Apa athavA mokSa prApta kara. 29. A jIvana kSaNa mAtra paNa sthAyI jaNAtuM nathI, topaNa bahu khedanI vAta che ke, prANIonI IcchAo karoDothI paNa adhika che. 30. viSayabhoga lAMbA vakhata sudho rahIne paNa Akhare nAza pAme che. " jyAre evo nizcaya che, tyAre tene poteja choDI devo joIe. kAraNa ke ame nahi choDIe, topaNa te nAza thavAthI bacaze nahi. jo ame lene pote choDI daIzu, to amArI mukti thaI jaze, nahi to janma maraNaruSa saMsAranI - vRddhi thaze. 31. jo nAzavAn zarIrarthI avinAzI sukha athavA mokSa prApta thaI zake, to he AtmA ! vyartha samaya kema khuve che ? tAre samayane saphaLa karavo joIe. arthAt mukti prApta karavAno yatna karavo joIe. 32. 2. azaraNa bhAvanA. he jIva ! jema nAvanA DUbavAthI samudramAM pakSIne koI paNa zaraNa hotuM nathI, teja rIte mRtyu samaye tAraM koIpaNa zaraNa thaI zakatuM nathI. svAsthya rahetAMja arthAt sArI bhalAimAMja hajAro zaraNa sahAyaka jaNAya che. 33. jo A jIvanI rakSA .mATe enA pyArA baMdhu bahuja Ayudha laine cAre tarapha gherAelA hoya, topaNa te jota jotAmAMja nAza pAme che. 34. he AtmA! maMtrayaMtrAdika paNa tArA sAcA svataMtra rakSaka nathI. puNya hovA Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thIja te badhA sahAya kare che ane jo puNyano udaya na hoya, to tenu hovU paNa niSphaLa che. 35. 3 saMsAra bhAvanA. he AtmA ! tuM potAnA karmane vaza thaIne naTanI mAphaka nAnA prakAranA veSa dhAraNa karIne bhramaNa karyA kare che. pApathI tiryaMca ane narakagatimA, puNyathI svargalokamAM ane puNya pApathI manuSyagatimAM janma dhAraNa kare che. 36. he jIva bahu khedanI vAta che ke, tuM loDhAnA pAMjarAmAM purelA siMhanA mAphaka eka kSaNa mAtra paNa je sahana thatuM nathI evA dussaha dehamAM kevI rIte rahe che ? 37. ___A pudgalomAM koI paNa paramANuM evaM nathI, ke jene teM koIvAra bhogavyu hoya nahi. pachI zuM e pudgaLonA aMza ke je pIdhela samudranA biMdunI mAphaka che, tethI tArI tRpti thaI zake cha ? kadApi nahi. 38. je vastu bhogavIne choDI dIdhI che, te ucchiSTane tuM pharI bhogavavA icche che. have tuM bhogavyA vinAnI ane sarvottama muktinA Anandane bhogavavAnI icchA kema karato nathI ? saMsAramA rAgadveSathI karma baMdhAya cha, karmathI bIjA zarIramAM javAnuM thAya che, zarIrathI iMdriyo utpanna thAya che, iMdriyodvArA rAgadveSAdi thAya che ane rAgadveSAdithI pharI Aja rIte saMsAra cakramA bhramaNa karavU paDe che. 40, A kAryakAraNarupa prabandha anAdithI cAlI rahyo che. temAM nitya duHkhaja maLe che, tethI he AtmA ! tuM tene hamaNAMja choDI de. 41. Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 113 4 ekatva bhAvanA. he AtmA ! jo ke tuM eka zarIrane choDIne bIjuM dhAraNa kare che ane potAnA karmane anusAra bhramaNa karato rahe che; paraMtu janma ane maraNa vakhate tuM sadA ekaloja rahe che. 42. baMdhujana phakta smazAna paryanta sAthe jAya che, upArjIta karelaM dhana gharamA rahe che, ane zarIra bhasma thaI jAya che. kevaLa eka dharma tArI sAtha rahezeH arthAt dharma tAro sAtha choDaze nahi. bIjA sarva choDI deze . 43. putra, mitra, strI tathA bIjA loka je sAtha vacamAMja tAre sobata thaI gaI che, te jo tArI sAthai jatA nathI, to temAM kaMI Azcarya nathI. Azcarya to e che ke, tAruM zarIra paNa je A paryAyanA prAraMbhathIja sAthe che, te tArI sAthe jaze nahi. 44. tuMja karmono karttA ane phaLano bhoktA che ane tuMja muktino prApta karanAra che, pachI he tAta ! tuM potAne AdhIna muktine levAmAM icchA kema karato nathI : 45. he AtmA ! karmodvArAja ajJAnI thaine tuM svAdhIna sukha arthAt mokSasukhane pAmavAne tenA upAyomA abhilASA karato nathI; arthAt mokSa prApta karavAnA je je upAya che, te te karato nathI; ane ulaTo duHkhanAM kAramAM lAgI rahyo cha 46. anyatva bhAvanA. he AtmA ! huM deharUpa chu, e vAta tuM kadApi potAnA cittamAM lAvIza nAhe. karma karavAthIja tAro zarIra sAtha saMbaMdha che. tuM to myAnamA rahenAra talavAra samAna che. 47, he AtmA ! Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 anitya, apavitra ane cetanArahita hovAthI A zarIra tArAthI du che ane sacetana, avinAzI, tathA pavitra hovAne ladhi tuM A zararithI judo che. 48. je buddhi ApoApaja azubha kAryamA lAge che ane yatna karavAthI paNa zubha kAmamAM pravRtta thatI nathI, teno hetu pUrva janmanAM duSkarma che, ane A hetuthI AtmA paNa tevAM karma karavA mAMDe che. 49. 6 azucitva bhAvanA. jenA saMbaMdhathI pavitra vastuo paNa apavitra thaI jAya che ane je rudhira vIryAdi maLothI utpanna thaela che, zuM te zarIra apavitra nathI ? avazya che. 10. karmarupI kArIgaranI khUbIthI A zarIra spaSTa dekhAtuM nathI, tethI ramaNIya bhAse che, paraMtu vicAra karavAthI temAM maLa, mAMsa, hADakAM ane majjA sivAya bIjuM zuM che ! arthAt zarIra eja apavitra padArthono piMDa che. 51. he AtmA ! bIjuM to zuM, jo daivayogathI A zarIranuM antaHsvarupa arthAt aMdaranA bhAga zarIranI bahAra nakaLI Ave, to teno anubhava na karavAnI icchA to dUraja rahI, paraMtu koI tene joze paNa nahi. 12. A rIte he AtmA ! nAzane prApta karanAra, paraMtu avinAzI mokSanA sAdhanabhUta A mAMsapiMDamaya zararine AthI je mokSarupa phaLa maLe che, tene teno nAza thavA pahelAMja prApta karIne choDI de; arthAt zarIrathI tapasyAdika karIne mokSa prApta kara ane pachI tene choDa. 53. he AtmA ! tuM A zarIrano sArAMza laI le, cha Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 115 A zarIrano nAza thavA chatAM paNa buddhimAna puruSa zoka karatA nathI. jemake zeraDIno rasa laI lodhA pachI jo zeraDIne bALI nAMkhavAmAM Ave to kaI zoka thato nathI tema 54. " 7 Azrava bhAvanA. he AtmA ! karmarupI pudgala je moTA duHkhathI dUra hoya che, nirantara Agamana karyA kare che, ane te karmathI bharela thaine tuM pANIthI bharelA nAvanI mAphaka nIceja nIce cAlyo jAya che arthAt adhogatie pahoMce che. 55. he AtmA ! A AmravanuM kAraNa tArAja yoga ane kaSAya che, je sadA utpanna thayA kare che. AtmAnA pradezomAM caMcaLatA hovAne yoga ane zubha azubha rupa pariNAmone kaSAya kahe che. 56. he AtmA ! A karmano A Asrava che, ane A karmano A Asrava che, e rIte sArI rIta jANIne je je karmoMnA je je Asrava che, tenA tyAga karIne karma ane tenA kAraNarUpa Asrava choDIne mokSagAmI thai jA. 57. 8 saMvara bhAvanA. dhAraNa karato he AtmA ! tuM anuprekSAonuM ( bhAvanAonuM ) ciMtavana karato karato, samiti ane guptionuM pAlana karato karato, ane tapa, saMyama tathA dharmane karato, nAnA prakAranA pariSahone he AtmA ! jyAre tuM evo thaI jAya, tyAre karmoMno Asrava rokAI javAthI A saMsArarUpI samudramAM te nAvanA jevo thaI jA, ke jenA pANI AvavAnA cheda baMdha thaI jAya che, ane tethI je jIta. 58. Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 vighna vagara abhISTa sthAnapara pahoMcI jAya che. 59. vikathAdi paMdara pramAdone choDIne, ane AtmabhAvanAmAM lavalIna thaIne bAhya parigrahathI mamatva choDI de. pachI gupti vagere to tArA hAtha paraja rAkhI che; arthAt te to sahajaja pALI zakAya che. 60. A rIte sadA AtmAdhIna thaIne sukhathI prApta thanAra muktimArgamAM potAnI buddhi lagADa. duHkhadAyI bAhya mArgamAM buddhi lagAvavAthI zo lAbha thaze : 61. he AtmA ! bAhya padArtho sAthai nissAra saMbaMdha joDIne tuM moha kare che; tethI tArA hRdayamAM pratyakSaja vyathA utpanna thAya che, je sAkSAt narake laI janAra che. 62. 9. nirjarAnuprekSA. traNe ratnonI arthAt samyagjJAna, samyagdarzana ane samyakucAritranI vRddhithI tArAM pUrva saMcita karmoMno paNa nAza thaI zake che, kAraNa ke koI kAraNathI udvIpta thalo ani zuM dAhA vastumAM kaMI bAkI rAkhe che : nahi. 63. he AtmA ! tuM pUrva karmono nAza karIne ane AgaLa AvanAra karmone rokIne teramA guNasthAnavartI kevaLI thaI jA. jyAre taLAvanuM badhuM pANI nIkaLI jAya che, ane navuM pANI AvavA pAmatuM nathI, tyAre mAM pANI kyAM rahI zake che ! 64. he AtmA ! pachI tuM e traNe ratnone sugamatAthI pUrNa karI zake che, kAraNa ke mohanA kSobhathI rahita thaI javAthI pariNAma nirmaLa thaI jAya che. bhAvArtha e che ke, teramA guNasthAnathI caudamA guNasthAnamAM javaM Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahuja sahaja che. 65. pariNAmanI zuddhi mATe bAhya tapa kara, joIe. kAraNa ke agni vagereno nAza thavAthI cokhA pakAvI (rAMdhI) zakAtA nathI. 66. jyAre tuM bAhya padArthomAM IcchA karIza nahi, tyAreja pariNAma vizuddhi thaze ane IcchA na karavAmAMja sukha che, tethI tuM bAhya padArthomAM kema vRthA mohita thAya cha ? 67. he AtmA ! mokSa sukhanI vAta to javA de, haju tuM potAnI iMdriyone TuMka vazamAM rAkhIne pote jAteja potAnA svarupane potAmAMja vicArIne tenA sukhanoja anubhava kara. 68. zAnta aMtaHkaraNavALA puruSane potAnA anubhavamAM AvanArI je prIti utpanna thAya che, teja prIti A vAtane mATe pramANa che ke, AtmAthI utpanna thaela koI ananta sukha paNa hoya che. 69. 10. lokabhAvanA. A loka taNa pavanothI gherAelA, caraNa phelAelA ane kamara para hAtha rAkhelA puruSa samAna che. tenA udhvaM, madhya ane adho e traNa bhAga che; arthAt urvaloka, madhyaloka ane adholoka. 70. he AtmA ! A asaMkhyAta pradezavALA lokamAM je janma ane maraNatuM sthAna che, temAM evo eka paNa pradeza nathI, ke jyAM tuM anantavAra janmyo ane maryo haze nahi. 71. he AtmA ! ajJAna athavA mithyAjJAnamA hovAthI tuM pahelAM pramANe pharI saMsAramA bhramaNa karaze, kAraNake kAraNa- prabaLa thavAthI kAryano nAza thato nathI. 72. he AtmA ! mUDha mANasone bhogavavA yogya sukhano tyAga karIne tapa karavAmAM yatna kara, kAraNake prakAza thavAthI cirasthAyI aMdhakAra paNa nAza pAme che.73. Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 bodhidurlabha bhAvanA. A karmabhUmapAM janma levo, manuSya paryAya- pAmavaM, bhavyatA arthAt traNe ratnono prakAza karavAnI AvazyaktA, svaMgavaMzyatA arthAt avayavonuM suMdara sudRDha hovU ane sArA kuLamAM utpatti, he AtmA ! A badhI vAtonuM maLavU eka ekathI vizeSa kaThINa che ane sarvanuM ekadama maLa to bahuja kaThaNa che. tenI durlabhatAnA viSayamAM to kahevAnuja zuM che ? 74. paraMtu he AtmA ! jo tArI dharmamAM buddhi na hoya, to e badhI vAtonuM ekatra thavU paNa niSphaLa che. jo annanA choDamAM dANA na hoya, to khetara vagere sAmagrIonA uttama hovAthIja zuM ? kaI paNa nahi. 75. tethI he mUDha ! A durlabha zarIrane dharmamAM lagAva. je manuSya rAkhane mATe ratnane bALI nAkhe che, tethI adhika mUrkha bIjo koNa haze ? abhiprAya e che ke, dharma karyA vinA viSayAdi sevanamAM zarIrane lagAvavu rAkhane mATe ratnane bALavA jevU che. 76. dharma ane pApathI kutage deva thaI jAya che, ane deva kutaro thaI jAya cha, tethI tuM durlabha dharmane dhAraNa kara, kAraNa ke dharmaja saMsAramA manorathone pUrNa karanAra che. 77. he AtmA ! tane bhavyatA, antaragadRSTi, jIva mAtra para dayA, ane aMtamAM adhaHkaraNa apUrvakaraNa tathA anivRttikaraNathI pariNAmonI nirmaLatA e badhAnI prApti karIne tuM samyagdarzana, samyagjJAna ane samyakcAritranI vRddhiyukta thA. 78. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 119 12 dharma bhAvanA. he AtmA ! dharmanu mahAtmya jo ! dharma kArya karanAra kadI zoka karato nathI. badhA prANI dhArmika puruSamA vizvAsa phare che ane AzcaryanI vAta e cha ke, dharmAtmA loka banne lokamAM sukhI rahe che. 79. he AtmA ! jyAM sudhI teM mokSaprApti karI nathI, tyAM sudhI tArI A hitakArI ane atizaya nirmaLa jaina dharmamAM mokSa ApanArI atyanta sthira sAce raho. 80. A rIte bAra bhAvanAonA ciMtavanathI rAjAne sthira athavA nizcaLa vairAgya thaI gayo. thavoja joIe, kAraNa ke sajjanonI e prakRtija che ke, temanA vicAromA sthiratA hoya che. ane pachI A viSayamAM sahAyatA maLavAthI to kaheja ? arthAt pachI to bIjI paNa sthiratA AvI jAya che. 81. virakta thaIne mahArAjA jIvaMdhara potAnA rAjyane tathA bIjA padArthone tRNa samAna paNa gaNyA nahi. satya cha ke jo hAthamAM amRta AvA jAya, to pachI kaDavI vastune koNa pIe ? 82. Akhare jaina zAstronA jANanAra te jIvaMdhara svAmIe tyAMthI cAlIne jinendra bhagavAnanI pUjA karI ane eka cAraNa RddhinA dhAraNa karanAra yogIndra pAse dharma zravaNa karyo. 83. ane tenA zravaNa karavAthI te atizaya nirmaLa mahArAja dharma vidyAnA jANanAra thayA, kAraNa ke ratnonA saMskAra karavAmAM je maNikAra catura hoya che, tene pANIdAra banAvavAno ane caLakAvavAno prayatna karavAthI ratna bahuja ujvaLa thaI jAya che.84. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 tyAra pachI rAjA potAno pUrva janmano vRtAnta jANavAnI IcchAthI te cAraNa munine prazna karyo. tyAre temaNe mahArAjanA pUrvajanmanI A rIte kathA kahI ; - 85. " he rAjA ! tuM pahe lAM dhAtakIkhaMDanA bhUmitilaka nagaramAM rAjA pacanapegano yazodhara nAme putra hato. 8 6. he rAjazreSTha ! koI vakhate tuM rAjahaMsanA baccAne tenA mALAmAMthI khelavA mATe laI Avyo ane tenuM teM nirdoSatAthI pAlaNapoSaNa karyu. 87. e bAta tArA dharmajJa pitAe kazethI sAMbhaLI lIdhI, tetho teNe te vakhate tane dharmano upadeza Apyo; arthAt samajAvyo ke, A rIte pakSIone baMdhanamAM rAkhavA e sAruM nathI, temAM doSa lAge che. kAraNa ke A bacAne ekato baMdhananuM duHkha thAya che ane bIjuM tenAM mAtrApa tenA viyogathI atizaya duHkhI thaze. tethI A upadeza sAMbhaLavAthI tuM atizaya dharmAtmA banI gayo. 88. te vakhate tane atyanta vairAgyaI gayo. pitA paNa rokyo, paraMtu teM mAnyuM nahi ane potAnI strIo suddhAM teM jinadIkSA laI lIdhI. tuM digambara muni thaI gayo. 89. he bhavyottama ! pachI ghora tapazcaraNa karIne tenA prabhAvathI tuM potAnI AThe strIo sAthe deva thayoH arthAt tuM deva thayo ane tArI AThe strIo devAMganAo thaI pachI svarga lokathI cavIne tuM potAnI strIo suddhAM ahIM rAjA thayo. 90. pUrvajanmamAM teM haMsanA baccAne tenA mAbApathI tathA tenA sthAnathI juduM karyu hatuM ane potAne ghera lAvAMne pAMjarAmAM pUrvaM hatuM, tethI tana juduM karavAthI ne viyoga ane tene bAMdhavAthI tane baMdhana * Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thayu. 91. yogIndranu A vAkya sAMbhaLIne jIvaMdhara mahArAja rAjyathI evA DaryA ke jemake sApa vIjaLInA kharavAthI Dare che ane pachI namaskAra karIne potAnA nagaramAM AvyA. 92. tyAra pachI temanA nandAvya Adi nAnA bhAIoe ane temanI AThe strIoe paNa saddharmarupI amRtanuM pAna kyuM ane tethI te sarva viSayabhogonA sukhane viSa tulya samajhyA. 93. tyAre tyAM vidvAna jIvaMdhara svAmI gaMdharvadattAnA putra satyaMdharano rAjyAbhiSeka karIne arthAt tene gAdIpara besADIne pote potAnI AThe strIo sAthe bhagavAna, samosaraNa prApta karyu. 94. __samavasaraNa sabhAmAM AvIne pUjya rAjAe zrImahAvIra tIrthakaranI pUjA karI ane vAraMvAra stuti karI 95.-he bhagavAna ! huM saMsAranA janmamaraNanA rogathI sadA pIDita ane bhayabhIta rahuM cha, tethI Apa jevA akAraNa vaidyanA upasthita hovA chatAM paNa zu te tIvra paDiA sahevA yogya cha ? arthAt Apa evo upAya karo ke, jethI A pIDA sahevI paDe nahi.96. Apa badhAnA hitakArI cho, sarva kaI jANo cho, prArabdhanA badhAM karmono nAza karI zako cho, ane huM eka bhavya chu. pachI mAro A janmamaraNarupa bhavaroga kema dUra thato nathI ? 97. he moharahita bhagavAna ! huM A deharupI purANA ane moTA vanamA moharupI dAvAnaLathI baLI rahyo chu. ane tethI nirantara mohita thaI rahyo chu, mArI rakSA karo! rakSA karo! 98.he vatirAga! badhI vipattionuM phaLa ApanAra saMsArarupI viSavRkSanA mArA rAgarupI aMkurone jaDathI ukheDAne pheMkI do ! 99. he rakSA karanAra Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'bhagavAna ! saMsAra sAgaranA madhyamAM DUbatAM meM ratnatrayarupI naukA bahu kaThINAIthI prApta karI che, tethI e naukA mane mokSapAra pahoMcADanArI che. 100. . A rIte traNa jagatanA guru zrImahAvIra bhagavAnanI stuti karyA pachI jIvaMdhara mahArAje AjJA laIne jinadIkSA mATe gaNadhara devane namaskAra ko. 101. pachI buddhimAna rAjAe digambarI dIkSA laIne te mahAvIra bhagavAna AgaLa bahu kaThaNa tapa karyu, ke jethI jJAnAvaraNIya, darzanAvarAya, vedanI, mohanIya, aMtarAya vagere AThe karmono anukrame nAza thaI jAya che.102. ___ tyArapachI jIvaMdhara mahAmuni traNe ratnonI pUrtine mATe anantajJAna, anantasukhAdi guNothI puSTa thayA. 103. ane aMtamAM temaNe siddhapadavI prApta karIne alaukika zobhAyukta kevaLajJAnarupI atulya,amukhya ane ananta mokSalakSmIno anubhava ko.104. A rIte je mahAna icchAvALo puruSa te mahAna sukhane prApta karavAnI icchA kare che, ke je pavitra jainadharmadvArA badhAM kono nAza thavAthI maLe che, te buddhimAne kalyANanI prAptine mATe pavitra jainadharmarnu avalambana kara joIe ke je jainadharma kumatirupI hAthIne mAravAmAM siMha samAna che. 105. . guNoe karIne badhA kSatrIonA cUDAmaNi (ziromaNi ), prabhAva ane yuvAvasthAe karIne zUravIra, ane mahAna aizvaryathI kuberatulya e rAjAonA rAjA javiMdhara zobhAyamAna ho!106. __ A pramANe zrImAn vAdIbhIsaMhamUrie racela kSatracUDA maNi granthamAM muktizrIlambha nAme agIAramuM prakaraNa pUrNa thayu Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DECEREBERRIERRECTCCEEEEEEEEEEN. di sect aneka pustako tadana maphata!!! RECTEEEEEETECCCCCCCCCCCEEEEEEEEEEEE E EECTECREEEEEEEEEEEE REEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEE dara varSe sacitra khAsa aMka, jaina paMcAMga ana aneka citro bheTa ApatuM tathA dhArmika-vyavahArika-aitihAsika lekho ane jaina samAcArothI bharapura evaM koI paNa mAsika patra samagra jainomAM prakaTa thatuM hoya, to te suratathI niyamitarIte prakaTa thatuM hiMdI-gujarAtI bhASAnuM mAsika patra "digaMbara jaina"ja che, jenA grAhakone dara varSe lavAjamanA karatAM paNa vadhu kiMmatanA aneka hIMdI-gujarAtI pustako to tadana bheTa apAya che, jethI A patra AkhA hiMdustAnamAM eTalaM badhuM lokapriya thai paDayuM che ke hAla A patra digaMbara jainonA samasta patromAM sauthI vadhu grAhakasaMkhyA dharAve che. bheTonA posTeja sAthe vArSika mulya ru.1-12-0 agAuthI levAya che. namunAno aMka aDadhA AnAnI TIkITa bIDavAthI tadana maphata mokalAya che. menejara, "digaMbara jaina", caMdAvADI-surata. FREEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEE HRESREEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEN