Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
'' '
'8''
તાઓ,
શ્રી ભકતામર સ્તોત્ર સાથે સમેત
(ભકતામરપૂજન) સંપાદક : પૂ. મુનિરાજ શ્રી રત્નપ્રભવિજયજી મ. સા.
| ખાનપુર, અમદાવાદ
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી શખેશ્વર પાનાથાય નમ: “ તમે! નમ: શ્રી ગુરુનેમિસૂરચે.”
શ્રી ભકતામર સ્તોત્ર સાર્થ [ પૂજન સહિત ]
5
: સંપાદક :
૫. પૂજ્ય આચાય દેવ શ્રી વિજય યશેાભદ્રસૂરીશ્વરજી મ. સા. ના શિયરત્ન પૂ. મુનિશ્રી રત્નપ્રભ વિજયજી મ. સા.
5
પ્રકાશક :
શ્રી ખાનપુર જૈન, શ્વે.
અમદાવાદ.
સવત ૨૦૩૬, માગસર વદ–૧૦.
શ્રી પાર્શ્વનાથ જન્મ કલ્યાણકદિન
મૂ. સધ
વર સંવત ૨૫૦}
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
દ્રવ્ય સહાયતા ૨૨૪૬) શ્રી ખાનપુર જેન વે. મૂ સંધ. ૨૩૧૦) શ્રી ખાનપુર સંઘના શ્રાવક-શ્રાવિકાઓ તરફથી ૩૫૧) પૂ. સાધ્વીજી શ્રી મણત્રીજી, શ્રી કેમ્પ જૈન સંઘ
કિંમત : ૨-૫૦
પ્રાપ્તિસ્થાન : જસભાઈ લાલભાઇ શાહ
રતનપોળ, શેઠની પોળ, અમદાવાદ, જયંતીલાલ કેશવલાલ શેઠ ૨૬૭૫, વસ્તાગેલજીની પોળ, શાહપુર, અમદાવાદ-3. સેમચંદ ડી. શાહ, પાલીતાણા સુષા કાર્યાલય (સૌરાષ્ટ્ર)
મુદ્રક – નવપ્રભાત પ્રીન્ટીંગ પ્રેસ, ઘીકાંટા રોડ, અમદાવાદ-૧.
2. નં. ૨૦૦૧૯
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
-
એ બોલ
અમારા શ્રી ખાનપુરના વિશાલ સંઘમાં. પ્રથમ જ વાર ચાતુર્માસ કરાવવાની પ્રબળ ઈચ્છા થઈ, અત્યંત આગ્રહભરી વિનંતિને સ્વીકાર કરી, પ. પૂ. આચાર્ય દેવ શ્રી વિજય યશેભદ્રસૂરીશ્વરજી મ. સા. આદિ ઠાણું ચાતુર્માસાથે સં. ૨૦૩પના અષાઢ સુદ ૩ના સસ્વાગત પધાર્યા હતા. પૂ. આચાર્ય ભગવંતશ્રીના પ્રવચનમાં સારી એવી જનમેદની ઉભરાતી હતી. પૂ. ગુરૂ ભગવંતશ્રીની પ્રેરણથી સમુહ આયંબીલ તપ, ૫ અઠમ તથા પારણું, નૂતન ઉપાશ્રયનું શેઠ રાજેન્દ્રકુમારના વરદહસ્તે વિપુલ માનવ મેદની સહ ઉદ્દઘાટન થયેલ હતું. સામુદાયિક ભવ્ય નાત્ર વિશાલ હાજરીમાં સુંદર રીતે, ભણાવાયું હતું. પૂ. મુનિ શ્રી રત્નપ્રવિજયજીની પ્રેરણાથી નવાણું અભિષેકની ભવ્યપૂજા-આયંબીલ થયેલ હતા. પૂ. આચાર્ય ભગવંતશ્રીની પાવનકારી નિશ્રામાં પર્યુષણ પર્વની રૂડી આરાધના થયેલ હતી. ૫૦ પૌષધ, ૮૦ અઠાઈ, ૧ માસ ક્ષમણ, ૪ સોલભથ્થા, ૧૦–૧૦ વિ. ઉપવાસની તપશ્ચર્યા સારા પ્રમાણમાં થઈ હતી. સંઘમાં સાધારણ ખાતાની ઉપજ સારી થઈ હતી. પૂ. આચાર્ય ભગવંતશ્રીની નિશ્રામાં પૂ. મુનિશ્રી મહાબલવિજયજી મ. તથા પૂ. મુનિશ્રી પાર્શ્વચન્દ્ર વિજયજી મ. ને ભગવતી સૂત્રના જોગ તથા પૂ. મુનિશ્રી
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
રત્નપ્રભવિજયજી મ. ને મહાનિશિથ ના જોગની ક્રિયા પૂ. પંન્યાસ પ્રવર શ્રી મુનિચન્દ્ર વિજયજી ગણવર સુંદર કરાવતા હતા. ભાદરવા સુદ-૧૨ ના રવીવારે ભવ્ય ચૈત્ય પરિવાટી તથા બપોરના વીસસ્થાનક મહાપૂજન ભણાવાયું હતું. એક સગૃહસ્થ તરફથી શ્રી સિદ્ધચકે મહાપૂજન ભણાવાયું હતું. આ માસની ઓળીમાં સારી એવી આયંબીલની તપશ્ચર્યા થઈ હતી. આ વદ ૧ થી શ્રી ભક્તામર સ્તોત્રની સમુહભક્તિ પૂ. મુનિરાજશ્રી રત્ન પ્રભ વિજયજી મ. સા સવારના ૬૫ વાગે કરાવતા હતા. વિશાલ હોલ પણ સાંકડે પડતું હતું, ખૂબ જ સુંદર તદ્ વિષય ઉપર પ્રવચન કરતા હતા. તે ભક્તામર સ્તોત્રની ભક્તિ તથા તેના પ્રભાવ સાંભળીને કઈકને અનુભવેલા જાણી આવા પ્રભાવે અનેકને જાણવા અને અનુભવવા મળે એ દષ્ટિએ પૂ. મુનિરાજશ્રીની પ્રેરણાથી અમે આ પુસ્તકનું પ્રકાશન કરવા ઉદ્યમવંત બન્યા છીએ. વિધિકારક શ્રી જસભાઈ લાલભાઈએ તે માટે સારે સહકાર આપે. પૂજન અંગેની માહિતિ આપીને અમને પ્રયત્નશીલ બનાવ્યા, શ્રી જસભાઈ લાલભાઈ આપણે જેને ધર્મને દરેક અનુષ્ઠાને વિધિવિધાન પૂર્વક કરાવે છે તેમણે સિદ્ધચક, ઋષિમંડલ, ભક્તામર, સંતિક, પાર્શ્વનાથ ૧૦૮ અભિષેક, પા. પદ્માવતી, અર્ધપૂજન, નંદ્યાવર્ત પૂજન, વાસસ્થાનક, શાંતિ સ્નાત્ર અષ્ટોત્તરી આ વિગેરે પૂજને ભણાવેલા છે. અને પ્રતાકારે છપાવેલ છે.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
૫. પૂ. આચાર્યદેવ વિજયયશોભદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ આદિનું કારતક સુદ ૧૫ના કેશવલાલ મણીલાલની વિનંતિથી ૧૫૦૦ જન સમુદાય સહિત ચાતુર્માસ પરાવર્તન
ની ફલેટમાં થયેલ, પ્રવચન બાદ શ્રી સંઘપૂજન વિ. થયેલ હતું. શ્રી સંઘસહિત વાજતે ગાજતે શ્રી સિદ્ધગિરિ પટ્ટના દર્શન કર્યા હતા. પૂ. મુનિ શ્રીની પ્રેરણાથી રાજપુરગોમતીપુર શ્રી ચિંતામણી પાર્શ્વનાથ ભગવાનના દહેરાસરની ચૈત્યપરિપાટીમાં ૧૨૦૦ ભાઈ-બહેનેએ લાભ લીધે હતે. અને ત્યાં દરેકને નવકારશી કરાવાઈ હતી. માગસર વદ ૯-૧૦-૧૧ ના સમગ્ર શાડપુરના અઠમ તપની આરાધના ૧૦૮ અભિષેક, વરઘોડે, સ્નાત્ર સહિત થયા હતા. તેમ એક સદ્દગૃહસ્થ તરફથી પારણુ થયાં હતા.
આ ભક્તામર-સ્તોત્રનો પ્રભાવ જગતના જીવે જાણે સમજે, અનુભવે અને બાહ્ય-આત્મિક શાંતિનો અનુભવ કરે અને અન્ય જીવોને તારક પરમાત્માની ભકિતને માર્ગ બતાવે એજ શુભેચ્છા, પુસ્તક પ્રકાશનમાં પૂ. મુનિ શ્રી ચન્દ્રગુપ્ત વિજયજીએ. પ્રફ સંશોધન કરી આપેલ છે, શ્રી નવપ્રભાત પ્રીન્ટીંગ પ્રેસવાળા જગદીશભાઈ એ સુંદર રીતે છાપકામ કરી આપેલ છે તે બદલ તેમને આભાર માનીએ છીએ.
શ્રી ખાનપુર જેન વે. મૂ. સંઘ
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી. ભકતામર સ્તોત્રની ઉત્પત્તિ તથા
પ્રેરક-પ્રભાવ શ્રી ભક્તામર સ્તોત્ર એ નવસ્મરણમાં સાતમું સ્મરણ આવે છેઆ સ્તંત્રના રચયિતા શ્રી માનતુંગ સૂરિ મહારાજા છે, પણ તે નામથી અંકિત ઘણું આચાર્ય ભગવંતે થયેલા છે. પ્રસ્તુત આચાર્ય મહારાજશ્રી ને સંબંધ આ પ્રમાણે જાણવા મળે છે.
વારાણસી નગરીમાં હર્ષદેવ નામનો રાજા હતા. એ નગરીમાં બ્રહ્મક્ષત્રિય જાતિને ધનદેવ નામે શ્રેષ્ટિ હતા. તેમને માનતુંગ નામે પુત્ર હતા. આ પુત્ર સંસારથી વૈરાગ્ય પામીને ચારુકીર્તિ નામે દિગમ્બરાચાર્ય પાસે દિક્ષીત બન્યા. અને મહાકત્તિ તરીકે ઓળખાયા એજ નગરીમાં લક્ષમીધર નામે તેમના બનેવી હતા. તે ધર્માત્મા તથા દાર્શનિક ગ્રંથને સમજનારા આસ્તિક શિરોમણ હતા. કોઈ પ્રસંગે આ માનતુંગષિની [ચારૂકત્તિ] આહાર લેવા માટે લક્ષ્મીધરને ઘેર પધરામણ થઈ કેગળા કરવા માટે કમંડળમાંથી જળ લીધું, તે તેમાં નિરંતર જળ (પણ) ભરી રાખવાથી સંમૂર્ણિમ પિરા (છ) ઉત્પન્ન થયેલા દેખાયા, તેમની બહેને આ વિષય ઉપર લક્ષય આપી જણાવ્યું કે વ્રતમાં, (ધર્મમાં) દયાજ સાર છે દયા વિનાને ધર્મ ફોગટ વ્યર્થ છે. તે દયા પૂર્વકનો ધર્મ સ્વીકારે-ઈત્યાદિ વચનોથી તે માનતુંગઋષીએ ઉપકારી બહેનના વચનને સ્વીકારી હવેતાંબર માર્ગની દીક્ષા શ્રી જિનસિંહસૂરીશ્વરજી મહારાજ પાસે લીધી. શાસ્ત્રોને ગહન અભ્યાસ કરી ગીતાર્થ થયા. અને પૃથ્વી તલ ઉપર વિચરતા હતા.
છે. આહાર
Uી) ભરી રાજળ લીધુંસી થઈ
આપી જણાટ વ્યર્થ માનતુંગના
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
ઘણાં વર્ષો પહેલાં માળવા પ્રાંતની રાજધાની ધારાનગરીમાં રાજા ભોજ રાજ્ય કરતો હતો. તે બહુ જ વિદ્વાન અને ઉદાર હતું. તેના રાજ્યમાં અનેક વિદ્વાન પંડિતે વસતા હતા. રાજા તેઓને બહુ માન આપતે એટલું જ નહિ પણ કેટલીક વખત ધર્મ ચર્ચાઓ કરી, અથવા કઈ કઈ ચમત્કારે બતાવવાનું કહી તેઓની શક્તિની પરીક્ષા કરતું હતું. તે અરસામાં મયુર અને બાણું નામે બે સમર્થ વિદ્વાને ત્યાં રહેતા હતા, તેઓ સસરે જમાઈ થતા હતા. છતાં પરસ્પર વિદ્વત્તા બતાવવા બહુ જ હરિફાઈ કરતા હતા. તેથી રાજા પણ કેણ વધારે વિદ્વાન છે તે નકકી કરી શકતા ન હતે.
એક વખત બાણ પંડિતને અને તેની સ્ત્રીને કઈ કારણસર ઝગડે થયે. તેમાં સ્ત્રીને એટલો કોધ ચઢયે કે બાણ પંડિત ઘણું મનાવે છતાં માને નહિ, એમ કરતાં લગભગ આખી રાત પસાર થવા આવી છતાં સ્ત્રી શાંત થતી નથી. ત્યારે અકળાઈને બાણુ પંડિત તે સ્ત્રીના. પગમાં પડી ક્ષમા માગવા લાગ્યું. ત્યારે કપાયમાન થયેલી સ્ત્રી પોતાના પગથી બાણ પંડિતના મસ્તક ઉપર પ્રહાર કરવા લાગી. તેવામાં તે સ્ત્રીને પિતા મયુર પંડિત જે શૌચ ક્રિયા અથે વહેલો ત્યાંથી પસાર થતો હતો, તેણે આ ઝગડાને થોડા ઘણા શબ્દો સાંભળ્યા. પરંતુ તે વ્યાજબી નહિ લાગવાથી બે “ર્વ મા સુતે.” (એ પ્રમાણે ન
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
કર) તે વચન પુત્રીએ સાંભળ્યું અને પિતાને સાદ ઓળખે, ત્યારે તેણે વિચાર કર્યો કે જમાઈ અને પુત્રીને કલહ પિતાએ જે એ તે વ્યાજબી નથી, એમ વિચારી પાનની પિચકારી નીચે ઊભેલા પિતા ઉપર છાંટી અને શ્રાપ આપે. આથી મયુર પંડિતને જ્યાં પાનની પિચકારીના છાંટા ઉડયા ત્યાં ત્યાં કોઢ નીકળે. પણ થોડા દિવસમાં તેણે સૂર્યદેવની ઉપાસના કરી કોઢ મટાડે, આથી રાજસભામાં મયુર પંડિતની કીર્તિ પ્રસરી ત્યારે દ્વેષીલા બાણુ પંડિતથી આ સહન ન થઈ શકયું. એટલે તેણે પણ કાંઈક ચમત્કાર બતાવવા વિચાર કર્યો. અને રાજાને કહ્યું, “હે રાજન ! મારા હાથ પગ કાપી નાખે, હું દેવીની ઉપાસના કરી તે પાછા સાજા કરી દઈશ” રાજાએ તેમ કર્યું. બાણુ પંડિતે ચંડિકાદેવીની ઉપાસના કરી હાથ પગ સાજા કર્યા. આવા ચમત્કારોથી રાજા ભેજ તથા બીજા અનેક માણસે શૈવ ધર્મની ઉપાસના કરવા લાગ્યા, અને બને પંડિતને પૂજવા લાગ્યા. એક વખત રાજસભામાં ધર્મ ચર્ચા કરતાં વાત નીકળી કે દુનિયામાં શિવ ધર્મ સિવાય બીજા બધા ધર્મોમાં ધતીંગ છે, તેમાંય જૈન ધર્મના સાધુઓ તે નકામા જ શારીરિક કષ્ટ વેઠીને પેટનું ભરણ પોષણ કરે છે. પરંતુ તેમનામાં ધર્મને પ્રભાવ બતાવવાની કોઈ જાતની શક્તિ હોતી નથી. આથી સભામાં બેઠેલા જૈનેને આવું અપમાન સહન ન થવાથી બહુ લાગી આવ્યું, તેથી તેઓએ આ વાત પરમ
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
પ્રભાવિક પૂ. ગુરૂશ્રી માનતુંગાચા ને કરી. ત્યારે પૂ. આચાય જીએ જણાવ્યું કે જૈન “ સાધુએ આત્મ કલ્યાણુ તરફ જ ષ્ટિ રાખે છે.” તેથી મત્ર તત્રાદિ વડે ઇને કષ્ટ આપવાનું ઉચિત સમજતા નથી. છતાં જો રાજાને તે વિષે જાણવું જ હોય તે! ખુશીથી તેમ બની શકશે. '' રૈનાએ રાજાને આ વાત કરી, રાજાને પણ જૈન ધર્મના મહિમા જોવાની ઈચ્છા થવાથી સન્માન સહિત પૂ શ્રી માનતુંગાચાય ને રાજસભામાં લાવ્યા, ત્યારે પૂ. આચાય જીની ઈચ્છાથી રાજાએ હાથ પગમાં મજબુત લાખડની ૪૪ એડીએ પહેરાવી અને એક અંધારા ઉંડા ભોંયરામાં પૂર્યાં, ઉપરાંત ભેાંયરાને મજબુત તાળાં લગાવી · અહાર ચોકી પહેરાના ખરાખર દાબસ્ત કર્યાં.
પૂ. આચાર્ય શ્રીએ ભોંયરામાં શ્રીઆદીનાથ તીથ - કરની સ્તુતિના આરભ કર્યાં, અને જેમ જેમ સ્તુતિના છંદો રચતા ગયા તેમ તેમ તેમની અપાર ભક્તિના પ્રભાવથી એડીના બંધને તુટવા લાગ્યા. બહાર ભોંયરામાં પણ લેખડી તાળાં તુટી ગયાં. અને હાથમાં મેડીએ સહિત આચાય શ્રી રાજસભામાં આવ્યા. અને કહ્યું, હે રાજન! આ આખા નગરમાં જે કઈ સમર્થ પંડિત હાય તેમને ખેલાવે અને તેમની વિદ્યાના ખળથી આ મારા હાથનું અંધન તાડાવી આપે. ;
((
આ સાંભળી રાજાએ મયુર, બાણુ, વિગેરે અનેક પડિતાને તે અશ્વનેા તેાઢવા માટે કહ્યું. ત્યારે રાજાની
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
આજ્ઞાથી તેઓએ પિતાની વિદ્યાનું બળ અજમાવવા માંડયું, પરંતુ કેઈ બેડીનાં બંધન નહિ તોડી શકવાથી બહુ જ શરમીંદા પડી ગયા. ત્યારે રાજાની વિનંતિથી પૂ. આચાર્યજીએ પિતાના તેત્રને છેલ્લે ક ર કે તરત જ એ બધાં બંધને તુટી ગયાં આથી રાજા બહુ જ આશ્ચર્ય પા. એટલું જ નહિ પરંતુ જૈન ધર્મના રહસ્યને જાણવા માટે ઉત્સુક થે. ત્યાં પૂ. આચાર્યજીએ કહ્યું-કે
હે રાજન! જેઓ બીજાને ઠગવા અને મુગ્ધ કરવા પિતાની માયાજાળ દ્વારા આશ્ચર્યકારી વાત બતાવી ભારે અભિમાન દાખવે છે, તેઓ જ ખરેખરી કસેટીને પ્રસંગ આવતાં પાછા પડે છે. માટે આવા ચમત્કારોથી ધર્મની કેસેટી થતી નથી, પરંતુ તેના સિદ્ધાંતને સમજવાથી તથા ધર્મની પ્રરૂપણું કરનાર વીતરાગ દેવની નિઃસ્વાર્થ ભાવના જાણવાથી જ ધર્મને સમજી શકાય છે.” આ ઉપદેશની રાજા ઉપર ઘણી સારી અસર થઈ અને ત્યારથી આ સ્તોત્ર વિશેષ પ્રચારમાં આવ્યું.
પહેલાના વખતમાં પણ શ્રી ભક્તામર સ્તોત્રને પાઠ વહેલી પ્રભાતે સમુહમાં થતો હતે ન્યાયવિશારદ પ. પૂ. ઉપાધ્યાયજી શ્રી યશોવિજયજી મહારાજ જ્યારે પાંચ વરસની નાની ઉંમરના હતા. ત્યારે તેઓ તેમની માતાજી સાથે ઉપાશ્રયમાં (રાજનગરને) સમુહ ભક્તિરૂપ ભક્તામર સ્તોત્ર સાંભળતા હતા. માતાજીને પ્રતિજ્ઞા હતી કે શ્રી
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૧
ભક્તામર સ્તત્રના પાઠ ન સાંભળું ત્યાં સુધી અન્ન-પાણી લેવાં નહિ, ભક્તની કસેાટી થાય અથવા ઉંચા પદાની "ચત્તર વ્યક્તિઓની, મહાપુરુષોની કસેટી થાય, હલકાતુચ્છ પદાર્થાની કસેાટી થતી નથી, સુવર્ણને જ કસેટીએ આવવું પડે છે, લેહાને તે નહિ ? અચાનક વરસાદની રેલી શરૂ થઇ, ધોધમાર વરસાદના કારણે ઉપાશ્રયે જઇ . ના શકાયું, ત્રણ દિવસના ઉપવાસ થયા, માતા દાતણુપાણી કરતા નથી. નાનુ ખાલક (જશવંત કનાડા ગામનાં વ્હાલથી મા, મા તું કેમ દાતણ કરતી નથી. માતાએ વાત્સલ્ય પૂર્ણાંક કહ્યું કે બેટા, ભક્તામર સ્તંત્ર ન સાંભળું ત્યાં સુધી મુખમાં પાણી પણ નહિં મૂ કુ દીકરા તેજસ્વી દીપક તુલ્ય હતા. તુરત કહે....મા તું સાંભળ હું એવુ છું. પાંચ વરસની નાની ઉંમરના બાળકે રાગમદ્ધ ભક્તામરની સંપૂર્ણ` ૪૪ ગાથાઓ સંભળાવી, માતાને આશ્ચ થયું કે- આ મારૂં રતન છૂપુ છે પણ ખૂબ તેજરવી, ઝળહળ તેજના લીસાય કરતાં વધુ દેઢીયમાન છે જે બાળક તે જ આપણા શ્રી સઘના મહાન ઉપકારી, અજોડ ન્યાય વિશારદ, જ્ઞાનમૂતિ પ. પૂ. ઉપાધ્યાયજી શ્રી યશાવિજયજી મહારાજા—
શ્રી ભક્તામર સ્તંત્રને સવારમાં સાંભળવાથી ખેલવાથી, રટણ કરવાથી આખા દિવસ શાંતિમય, કલેશરહિત,. અને આનંદપૂર્ણાંક જાય છે, દુન્યવી ઉપાધીએ દૂર થતાંની . સાથે અંતરના ક્રોધાદિ પણ શમે છે, શાંત અને છે.
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
આ ભક્તામર સ્તોત્રની દરેક ગાથાઓ-મંત્ર-દ્ધિ મંત્રે સંસારથી અલિપ્ત બનાવનાર છે તેમ આધિ-વ્યાધિ ઉપાધિને નાશ કરનાર છે. [ દ્ધિમંત્રે તે યેગી પુરુષે - સાધી શકે છે.] કંઈક દાખલાઓ છે કે આ અપૂર્વ પ્રભાવશાલી ગાથાઓના બલે નિઃસંતાનને સંતાન, નિર્ધનને ધન, રેગી નિગી બન્યા, અવિવાહિતને પ્રશ્નો દૂર થયા. તથા મૂર્ખ વિદ્યાર્થીએ સારે અભ્યાસ કરી સરસ્વતીની કૃપા મેળવતા થયાં, પથ્થરના, લાકડીના મારનારા પણ થંભી ગયા એવા આજે આ ભૌતિક કાલમાં–વિષમ સમ- યમાં પણ પ્રસંગે જોવા મળે છે. વિદ્મ-સંકટ આવનાર હોય તે અગાઉથી કંઇક લાલબત્તી મલે, તેવા અપૂર્વ પ્રભાવો આ ભક્તામર સ્તોત્રની ભક્તિમાં સમાયેલા છે. શ્રી જિનેશ્વર પરમાત્માની ભક્તિનો અદભૂત પ્રભાવ છે જેમ તેજસ્વી ગેપાલને દેખતાં જ ચેરે ચેરેલી ગાય આદિ પશુઓને છોડી ભાગી જાય તેમ. પરમાત્માના દર્શન, પૂજા-સ્મરણમાત્રથી અનેક ભયંકર ઉપદ્રવ નાશ પામે છે. શત્રુના આક્રમણે, જંગલી સિંહ, હોથી, અગ્નિ, સમુદ્રના ઝંઝાવતે વિ. આ સ્તંત્રના પ્રભાવથી રક્ષણ થાય છે - ટૂંકમાં શ્રી જિનભક્તિને સર્વત્ર જય જયકાર છે. આપણે તેનું અનન્ય આલંબન લઈને અભ્યદયના શિખર પર આરેહણ કરી શિધ્ર શિવપદના અધિકારી બનીએ એ જ અભ્યર્થના.
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
શાહે વિમળાબેન કેશવલાલ
જન્મ સ્થળ : બારેજ,
સ્વગ વાસ . સં- ૨૦૭૧, વૈશાખ સુદ
અમદાવાદ,
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૩
સ્વ. વિમળાબેન કેશવલાલનું જીવન ઝરમર
જૈન શાસનને પામેલા અને પામનારા ભવ્યાત્માઓના જીવન અનેકને પ્રેરણાત્મક બને છે, જૈનશાસન ગુણીજનોના. ગુણને યાદ કરી કરીને પ્રશંસા કરે છે. અનેક ભવ્યાત્માઓ. પૈકી. શ્રી વિમળાબેન શ્રાવિકા ધર્મના આચાર-વિચારનું શક્ય તેટલું પાલન કરી આત્મશુદ્ધિ સાચવતા હતા. તેમના જીવનમાં અનેકવિધ તપ-જપ વિગેરે અનુષ્ઠાને સમેત આવશ્યકાદિ કિયાઓ નજરે પડતી હતી, માનવતાના ગુણેથી શ્રાવિકા જીવન દીપી ઉઠ્યું હતું. તેમની પ્રેરણાથી શ્રી કેશવલાલ પ્રેમચંદે તથા, તેમના સુપુત્રો પન્નાલાલ, કીર્તિભાઈ, ભરતભાઈએ અનેક ધાર્મિક પ્રસંગે તેમના આત્મકલ્યાણાર્થે પંકજ સોસાયટી (અમદાવાદ) ના જિનાલયમાં મૂલનાયક શ્રી સંભવનાથ ભગવાનની પ્રતિષ્ઠા, જમાલપુરમાં અજીતનાથ, તથા પાર્શ્વનાથ ભ. ની પ્રતિષ્ઠા, પાલીતાણામાં બાબુના દહેરાસરમાં શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથ ભીની પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ પૂર્વક કરાવેલ છે. બલીહારી છે....... શ્રી જિનેશ્વરના શાસનની, બલીહારી છે...... શ્રી જિનેશ્વરના ધર્મની, બલીહારી છે....... શ્રીજિનેશ્વરનાધમપામેલાની બલીહારી છે...........શ્રી જિનેશ્વરનો ધમપમાડનારાની
શુભ ભાવનાઓ ભાવતા ભાવતા સં-૨૦૩૧ ના વૈશાખ સુદ ૯ ના દિને સ્વર્ગવાસી બન્યા.
જન્મીને આત્મકલ્યાણકારી ક્રિયાને સાધનારા અમારા પૂ. માતુશ્રી વિમળાબેનને અમારી ભાવભરી વંદના.
- લિ. શ્રી પન્નાલાલ, કીર્તિભાઈ, ભરતભાઈ
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
AિGERGRH GEHLIGHTEGRETELGEBRIGHEGEERGEIGરે
XSISES2252525252SESSS!
પહેલી વંદના
જે મહાપુરુષે સિદ્ધાચલ શિખરે વારંવાર વિચરીને
[૯ પૂર્વ વાર વખત] પરમ પવિત્ર કર્યું તથા તેની ઘેરી વૃક્ષ ઘટાઓમાં તપ-જપ-ધ્યાનની ધૂણી ધખાવીને કર્મકાષ્ઠનું દહન
કર્યું તે વીતરાગી શ્રી ઋષભદેવ ભગવાનને
મારી કેટિ કેટિ કેટિ વંદના હે
RIGElGIGHGRIGI]RIGHIGHEIGESTEIGHTEEHISHES
વી. આર. ટેક્ષટાઈલ્સ [ કે. પી. શાહની કુાં. ] આર્ટ સીલ્ક કાપડના વિક્રેતા.
દેડકાની પોળ સામે, મદન ગોપાલની હવેલી રેડ માણેકચોક, અમદાવાદ. ટે. નં. ૩૬૮૪૩૪
ઘર ૪૧૩૪૮૪ SOSES SESE:S2S2S2SPS
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
||
1252
125%
FEE બીજી વંદના
જેમણે .
'
સવ થા 'નિસ્પૃહી નિરીહ બનીને
સર્વ પ્રકારની
તૃષ્ણાઓને મૂળથી ત્યાગી તેથી
પરમ સંતાષને ધારણ કરનારા મુક્તિ મંજિલને પૂર્ણતાએ
પામનારા
તે પરમતારક પરમાત્મા આદીશ્વર ભગવાનને
અમારી કેડિટ કેટિ વંદના
卐
ભારતી રીબીન હાઉસ પાનકાર નાકા, રમકડાં મારકીટ
સુશીલાબેન હિંમતલાલ તલકશીભાઇ દેસાઇ સરાજબેન પ્રવીણચન્દ્ર તલકશીભાઇ દેસાઇ
અમદાવાદ–૧
252.522
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
RE
IFE
FE
ત્રીજી વંદના
અગાધ સ`સારને છેડી ઘાતિકર્મીને નાશ કરવા કટિબદ્ધ બન્યા અતે
કેવલજ્ઞાની તી કર પરમાત્મા થયા; જેમણે ત્રણલાકની ઠકુરાઈ પ્રાપ્ત કરી– છતાં રાગ–મમતા વિનાના
1521
તારક–તારણહાર તેવા આ અવસર્પિણીના પ્રથમ તીર્થંકર
શ્રી આદિનાથ ભગવાનને મારી કેડિટ કેટિ વંદના,
તારાચંદ શંકરલાલ મહેતા C/o પેાપટલાલ તારાચંદ મહેતા
ગગનવિહાર ફ્લેટ A/૯. ખીજે માળે
સાબરહેાટલની ખાજુમાં, ખાનપુર
અમદાવાદ–૧.
TET
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
||E
252525%
ચેાથી વંદના
સમસ્ત શાસ્ત્રોના તત્ત્વ જ્ઞાનથી ઉત્પન્ન થયેલી છે
બુદ્ધિ જેમની એવા દેવેન્દ્રોએ અત્યત ભક્તિ ભાવથી જે તીથ કર પરમાત્માની મહાન સ્તોત્રો વડે સ્તુતિ કરી છે એવા
तं प्रथमं जिनेन्द्र
પ્રથમ તીર્થંકર ઋષભદેવસ્વામિના
ચરણેમાં સેવકની કેડિટ કેટિ વંદના
કુમાર એન્ડ કુાં. [જે. બી. શાહની કાં.] સુતરાઉ તથા રેશમી કાપડના વેપારી. આસ્ટોડીઆ રગાટી કાપડ બજાર
અમદાવાદ–૧.
ટે. ન. ૩૬૮૪૯૭
ઘર ન. ૨૨૪૦૫
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
પાંચમી વંદના
જેઓ સુમ'ગલા તથા સુનદાના સ્વામી હતા,
ભરતાદિ સેા પુત્રાના પિતા હતા,
તથા
ખાન્ની અને સુંદરી જેવી મહાસતીઆના
જનક હતા,
તેમજ તે સર્વને
મેાક્ષમાર્ગે વાળનારા હતા,
તે
અનન્ય ઉપકારી પરમતારક શ્રી ઋષભદેવ ભગવાનને અમારી
કેડિટ ક્રેડિટ ક્રેડિટ વના હા.
卐
શાહે ભુરમલજી વાલાજી પાનકાર નાકા, રમકડાં મારકીટ,
બંગડીના વેપારી
અમદાવાદ-૧.
8525252525;
2525252525252525;
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
S2S2532525252525258
2િeEHERGREERGREEEEEEEEEEEEEEEElGRIERGRIHEIGH
છઠ્ઠી વંદના
જેમની સ્તવન–ભક્તિથી આધિવ્યાધિ-ઉપાધિ દૂર થાય છે
અને દૂર થયા છે–જેમની યશગાથા
ત્રણે જગતના ખૂણે ખૂણે વિસ્તારને પામેલી છે એવા
મરૂદેવાનંદન યુગલિકના રાજા-મહારાજા દેવાધિદેવ શ્રી ઋષભદેવ પ્રભુને
મારી કટિ કોટિ વંદના.
વિIGGREEIGINEERING GRIGGINGERGEIGHIGHED)
બાબુભાઈ મંગળદાસ શાહ ૨૦, શુકવાર પેઠ, ગુપ્ત વાડે - પુના-૨. (મહારાષ્ટ્ર)
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
252525252
T
525
સાતમી વંદના
શ્રી ભક્તામર સ્તંત્રના રચિયતા
માનતુંગ સૂરિ મહારાજાએ જેમની
ભાવ ભક્તિથી—સ્તાત્રના પ્રબલ પ્રભાવે
શરીર પરની ચુમ્માલીસ બેડીઓ તૂટી ગઇ તે
પરમ તારકે-પરમાત્મા આદિનાથ
તથા
નિઃસ્પૃહી ત્યાગી—પંચમહાવ્રત ધારક
શ્રી
માનતુંગ સૂરીશ્વરજીના ચરણેામાં કેડિટ કેડિટ વના
5
અનિલકુમાર ગગલભાઈ શાહ મલાડ ઈસ્ટ વંદના ” ઇ/૩ સુભાષબેન, દફ્તરી રોડ પહેલેમાળે, રૂમ નં. ૪. મુબઈ ૬૪
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________
GEET GEEEEEEEEEEEEEEERS
આઠમી વંદના જે ઉન્નતિને પામનારા ભેગી કરતાં યેગી થવામાં
આનંદ મા –તથા ચમ–નિયમને આગળ કરી કરીને ધારણું–ધ્યાનની શ્રેષ્ઠ સિદ્ધિ કરી
અને કેવલ્યાવસ્થા પ્રાપ્ત કરી તે ગીશ્વર
શ્રી ઋષભદેવ ભગવાનને - મારી કોટિ કોટિ વંદના હો
====aHREGISTRATHREEEEEEEEEEEEEH86
રમણલાલ સરૂપચંદ દોશી વડાલીવાળા લિસા, પ્રેસિઅર્સ તથા બનિાન્સ,
નિર્માતા–અરૂણ ટ્રેડર્સ
૧૦૮૮, રવીવાર પેઠ પુના. ૪૧૧૦૦૨ ફેન નં. ૪૪૬૪૩૪ XS252525252525252SPSES.
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________
IિRRIGEHEIGHIGHER GRIEGEET GEET
નવમી વંદના
જેમણે એક વર્ષ સુધી સહુને દાન આપીને દાન ધર્મની પ્રતિષ્ઠા કરી
મહાભિનિષ્ક્રમણ પૂર્વક સંયમ ધર્મને રવીકાર કરવા પૂર્વક .
સમતા વેગની સાધના કરી
HિEIGILGIRGIGIHEHEIGHIGHEEEEEEEEEEEDS
આદિનાથ શ્રી હર્ષભદેવ
તારક પરમાત્માને અમારી કટિ કોટિ વંદના
વિહારSEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEIGરેલી
નટવરલાલ મહીજીભાઈ શાહ
અનાજના વેપારી ગોમતીપુર ભાટની પળ સીવર ફલેટસ, સીલ્વર મીલ સામે
અમદાવાદ–૨૧ BS2,Sas25252525252SPS*
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________
XS25252525252525252525
દસમી વંદના
જેઓ મહા શ્રમણ તથા મહાતપસ્વી હતા, નિર્દોષ ભિક્ષા ન મળે ત્યાં
સુધી નિરાહારી રહી કાયાને કસતા હતા
તથા અપ્રમત્ત ભાવે શમ–દમની સાધના કરતા હતા
-
-
-
-
-
૨
મુનીશ્વરોના પણ મુનીશ્વર શ્રી ઋષભદેવ પરમાત્માને મારી કટિ કોટિ વંદના
Dિ=GEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEHTS
મહેતા મફતલાલ અંબાલાલ
૧૨૫૫, ચગાનના કુવા પાસે તળીયાની પળ, સારંગપુર–અમદાવાદ–૧,
ખસ, ખરજવું તથા ડાયાબીટીસ ની દવા પૂ. સાધુ-સાધ્વીજીની
વિના મૂલ્ય ભક્તિ થશે. હતી GeGRIGILGRIETIGEIGIBIGGIES
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________
ત્રિHEIGHIGHEEPIGRIERGIEEEEEEEEEEEEEEEEK
- TREMERGEI EISENRISEGREE
અગીઆરમી વંદના
હે ગુણસમુદ્ર પ્રભુ! આપના ગુણેનું કીર્તન ખુદ
બહસ્પતિ જેવા કરવા માટે સમર્થ નથી તેવા
અનંત ગુણાત્મક તારક દેવાધિદેવ શ્રી યુગાદિનાથ આદીશ્વર
ભગવંતના
ચરણમાં કેટિ કોટિ કેટિ વંદના
KિHEIGHT=IGRIEGENERGREENERGEIGElGRIGElGREEIGGSEી
શ્રી સુમનભાઈ પોપટલાલ શાહ
એ સ્ટડીઓ સરસપુર મીલ સામે અમદાવાદ–૧૮, સરસપુર
X5252525252525252525258
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________
બારમી વંદના
જે ભક્તામર સ્તોત્ર ની ભકિતથી સિંહ–ર–અગ્નિ
મદોન્મત્ત ગજેન્દ્ર આદિ પાશવી જનાવરના ભયે
દૂર થાય છે-થયા છે અને સંપૂર્ણ ભયથી બચાવનાર
2525252525252525252525252525252525
તીર્થકર પરમાત્મા ઋષભદેવના ,
ચરણમાં - કોટિ કોટિ કોટિ વંદના
GિRIERGEIGHERGEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEE125)
. જવાંનમલ માસીંગજી શાહ [ અતરીબેન, ચંદુલાલ, નેનમલ; લલીતકુમાર સપરિવાર ]
૬, પ્રેરણા સંસાયટી પહેલે માળે, શાહપુર મિલ કંપાઉન્ડ.
અમદાવાદ-૩૮૦૦૦૧
GEOGLEGETERGENERGalGIRIGIBE
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________
XS252525252525252525258
તેરમી વંદના
:
ત્રણે ભુવનના અદ્વિતીય અલંકાર
સ્વરૂપે રહેલા–શાંત રસની કાંતિવાળા પરમાણુઓથી દેહ
નિર્માણ બને
2િ6 ITI IETENEGGIETREERGILGRIGIGHTIETRIEGELIEFiEIGUE
દેખવા માત્રથી કેને ભાગ્યા સિવાય ઉપાય નથી
એવા પરમ સમતા રસ–શાંત રસના ભંડાર
આદ્ય તીર્થકર શ્રી કષભનાથ પરમાત્માને
કેટિ કેટ કેટિ વંદના
A SEGINEERIEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEE
શશીકાંતભ ઈ એન. શાહ
૫, વર્ધમાન ફલેટ જૈન મર્ચન્ટ સંસાયટી સામે
અમદાવાદ–૭ દિE IT HITES ITE GRIGINGIGE
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________
દિETRIETIGRIGHER GETENEGRETERING
ચૌદમી વંદના
GિENERGETHIGHEGGIERSTGL licelGRETENESISTEE
- જે પરમાત્માના મસ્તક ઉપર ઉપરા ઉપરી ત્રણ છત્રે ચન્દ્રમા જેવા ઉજજવલ
શોભી રહ્યા છે તે સૂર્યના કિરણેના તેજને
અવરોધીને પરમાત્મામાં ત્રણ જગતનું આશ્વર્ય જણાવે
છે–એવા અનંતગણું યેગીશ્વર શ્રી આદિનાથને
કેટિ કોટિ કોટિ વંદના
૨
કપ
મેસર્સ બાલચંદ વખતચંદ
સુતરના વેપારી
સહીતકુંજ સોસાયટી ITI શાહપુર બહાઈસેન્ટર અમદાવાદ–૧ Eq=lTRETRIGre IBE(IT-IGHIGHER
મકર
:
:
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________
IG IGEIGHTEEGEGEGEGEGEGES
પંદરમી વંદના
હે પરમાત્માતમે નિર્વાણ સાધક ચેપગની સાધના
કરનારા - સાધુપુરુષના યાને વેગીઓના
સ્વામી છે
તેથી ગીઓનું વૃંદ તમારા ચરણેની
સેવા કરે છે
તેથી
*25252525252525252SSSSSS2558
હે ચોગીશ્વર આદિનાથ આપ મારા
હૃદયમાં વસે અને આશીર્વાદ આપે આપે આપો
GREESEEEEEEEEEEEEEEG EEGREEles EGISes
શાહ એન્ડ કંપની
બાલજગત રમકડાં-રમત-સ્પોર્ટસ પારેબ્સ ડિપાર્ટમેન્ટ સ્ટેટ્સ
લાલ દરવાજા, અમદાવાદ–૧ S25252525252S2S2S2SS
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________
સલમી વંદના
વિEIGITLEGGENEGGFG[li RGE
હે અનંગ કેતુ પરમાત્મા કામદેવને નાશ કરવામાં કેતુ
સમાન આપ ખરેખર અનંગ કેતુ છે
તેવા હે કામ વિજેતા દેવાધિદેવ આદિનાથ ભગવાનના ચરણમાં
કેટિ કેટિ વંદના
=
* * *:.
- લક્ષ્મી પેપર માર્ટ કાગળ તથા સ્ટાર બોર્ડના વેપારી ૧૯૪૦/૬ ખાડીયા ચાર રસ્તા, ગાંધીરેડ
અમદાવાદ–૧ ફેન–૩૮૭૭૨૦
રવી મેટલ ઈન્ડસ્ટ્રીઝ એલ્યુમિનિયમ તથા એનેડાઈઝડ ફેન્સી વાસણના ઉત્પાદક–વિક્રેતા ૪, સનસાઈન. કો. ઓ. ઈ. સે. સ્ટેટ - મણીયાર ટેલર પાછળ
અતુલ મીલ પાસે રખીયાલ.
અમદાવાદ–૨૩ ફેન–૩૬૩૭૭૯ RelEGEIGHTEEIGHEIGHT====
gિ=GEET GENERALA IS IGE GENERIEGEEEEEEEEEGHEIકા
EGIFE
HEIGIGI HEILBE
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________
EGE IS GREENHEIGILGIGERIES
સત્તરમી વંદના
જેમના નામનું સ્મરણ–તેત્રની ભકિત
કરતાં જ શાંતિ–તુષ્ટિ–પુષ્ટિ વિસ્તરે છે. પરમંત્રને ઉછેદ થાય છે
તથા
સ્વ-મંત્ર શીઘ ફલદાથી થાય છે
25PSSPSTSRS2ES525252525252525X
મંત્રાધિપતિ ત્રિલોકીપતિ - શ્રી યુગલેશ્વર પ્રથમ તીર્થપતિને
' કેરી કેટી વંદના હે
SHREElGREIGNERGEIGHEIGRIGINEERINGINEER
* * *
મોહનલાલ સેમચંદ ગાંધી
૩૦/ ગાંધીગંજ
વા. આણંદ
મુ. બોરસદ SHINESERGERGRIHEIGHEHERIES
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________
અઢારમી વંદના
જેમની માતાએ તથા એકસે આઠ
સુપુત્રએ
& INTERESTIGERGIRISH GREEEEEEEEEERGREERGEI વિ.
તથા પ્રપુત્રોએ તેમ બ્રાહમી-સુંદરીએ
પરમપાવન પુનિત
'પિતાને માગ સ્વીકારી–સ્વપિતાના નામને
ઉજવલ-નિર્મલ બનાવ્યું......તે ઋષભદેવ પરમાત્માના વંશ–વંશપરંપરાને
અમારી ભાવભરી કોટિ કોટિ વંદના .
[26]=EGEGRETRIEGIDERGENERGREFRESHEERLEFINITIES
જનતા પ્રોવીઝન સ્ટોર્સ અનાજ કરીયાણાના વેપારી છોટાલાલ ચંદુલાલ શાહ
જસવંતલાલ ચંદુલાલ શાહ - મુ. ગાંધીચોક, મુ. પાદરા જી. વડોદરા EJEE IHFHEIGHIGHELHIGHL=HREE
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________
52525
એગણીસમી વંદના
જેમના
સુપુત્ર પ્રથમ ચક્રવત્તિ બન્યા જેમના
પ્રપુત્ર પ્રથમ વાસુદેવ બન્યા તેમ તે
પ્રથમ પૃથ્વીપતિ બન્યા, પ્રથમ નિગ્રંથ મુનિ બન્યા,
તથા
પ્રથમ તીર્થકર પદને પામીને કરાડો મનુષ્યાના તારણહાર
અન્યા
તે
યુગાદિ દેવ-તારક પરમાત્મા શ્રી ઋષભદેવ ભગવાનને
અમારી કોટિ કેટ કિટ વંદના
શા. કાન્તિલાલ સાકરચંદ એન્ડ કુાં. અનાજ કરીયાણાના વેપારી
આઝાદ ચેક
વા-આણંદ મુ=રમજ
દા. અરિવંદકુમાર સાકરચંદ
E
P
3
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________
ભક્તામર સ્તોત્રમ્
(વસંત તિલકા છંદ ) ભક્તામર પ્રણતમૌલિ મણિપ્રભાણા,મદ્યોતકંદલિત પાપ તમે વિતાનમ્ | સમ્યક પ્રણમ્ય જિનપાદયુગ યુગાદા–વાલંબન ભવજલે પતતાં જનાના લા યા સંસ્કૃતઃ સકલવા મેયતત્ત્વબોધા-દભૂતબુદ્ધિ પટુભિઃ સુરલેકના સ્તાત્રેર્જગત્રિતયંચિત્તહરે રૂદાર, કિલામપિ તે પ્રથમ જિનેન્દ્ર તારા બુદ્ધયા વિનાડપિ વિબુધાચિત પાદપીઠ ! તેનું સમુ ધમતિવિગતત્રપોહમા બાલંવિહાય જલસંસ્થિત બિંદુબિંબ, મન્ય કઈચ્છતિ જનઃસહસા ગ્રહમારા વકતું ગુન ગુણસમુદ્ર! શશાંક કાંતાન, કતે ક્ષમઃ સુરગપ્રતિમપિબુદ્ધયા | કલ્પાંતકાલયવને દ્ધતનક ચક કે વા તરીકુમલ અંબુનિધિં ભુજાભ્યામ્ સહ તથાપિ તવ ભક્તિ, વશાનુનીશ. તું સ્તવં વિગતશક્તિરપિપ્રવૃત્તાપ્રીત્યાત્મવીર્યમવિચાર્ય, મૃગે મૃગેન્દ્ર, નાભેતિકિંનિજ શિશે પરિપાલનાથ પા અલ્પદ્રુતં શ્રુતવતાં પરિહાસધામ, ભક્તિવમુખ રીકુરૂતે બલાત્મા એ યોકિલ કિલ મધૌ મધુરં વિરૌતિ, તારૂ ચાય કલિકા નિકકહેતુ; In
ભ. સા. ૧
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________
ત્વસંતન ભવસંતતિ સન્નિબદ્ધ, પા૫ક્ષણક્ષયમુ પતિ શરીરભાજામા આક્રાંત લેકમલિનીલમશેષમાશુ, સૂર્યાસુ-ભિન્નમિવ શાર્વરઅંધકાર. કા. મત્વેતિ નાથ! તવ સંસ્તવને મચેદ,મારભ્યતે તનધિ યાપિ તવ પ્રભાવાતુ ચેતે હરિષ્યતિ સતાં નલિની દલેષ, મુક્તાફલ યુતિમુપતિ નનૂદ બિંદુર ૮૧ આસ્તાં તવ સ્તવનમસ્ત સમસ્ત દેષ સંકથાપિ જગતાં દુરિતાનિ હન્તિ દરે સહસ્ત્રકિરણ કુરૂતે પ્રભવ, પધાકરેષુ જલજાનિ વિકાસમાંજિ . નાત્યભૂત ભુવન ભૂષણ! ભૂતનાથ! ભૂતગુણભુવિ ભવંતમભિખુવન્તઃ | તુલ્યા ભવતિ ભવતા નનુ તેનકિંવા ને ભૂત્યાશ્રિતં ય ઈહ નામં સમ કરતા દષ્ફ ભવન્તમનિમેષ વિલેકનીયં, નાન્યત્રતોષમુપ યાતિ જનસ્ય ચક્ષુ પીત્યા પયઃ શશિકરતિદગ્ધ સિંધે ક્ષારં જલ જલનિઘેરશિતું કઈચ્છત ૧૧ ચઃ શાંતરાગ રૂચિભિઃ પરમાણુભિત્વ, નિર્માપિતસ્ત્રિ ભુવનેક લલામભૂત ! I તાવંત એવ ખલુ તેણવઃ પૃથિવ્યાં, યત્ત સમાનમપરં નહિ રૂપમતિ ૧ર વત્ર કવ તે સુર નારગ-નેત્રહારિ, નિઃશેષનિર્જિત જગત્રિતપમાનમા બિંબંકલંકમલિન કવનિશા કિરસ્ય, યદ્રાસરે ભવતિ પાંડુ પલાશ ક૫ ૧૩ાા
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________
જી
117811
112811
સંપૂર્ણ મંડલ શશાંક કલાકલાપ, શુભ્રા ગુણાસ્ત્રિભુવન તવ લ યન્તિ ।। યેસ શ્રિતાસ્ત્રિ જગદીશ્વર નાથએક, કસ્તાન્નિ-વારયતિ સંચરતા યયેષ્ઠમ્ ચિત્રં કિમત્રયદિ તે ત્રિદશાંગ નાભિ, નીત મનાપિ મનેા ન વિકારમા॥ કલ્પાંતકાલ મરૂતા ચલિતા ચલેન, કિંમ ́દરાદ્રિ શિખર ચલિત કદાચિત્ ॥૧૫॥ નિધૂ મવત્તિ ૨પવ િતતૈલપુર, કૃન જગત્પ્રયમિદ પ્રકટીકરાષિ ॥ ગમ્યા ન જાતુ મરૂતાં ચલિતાચલાનાં, દીપાઽપરસ્ત્વમસિ નાથ ! જગત્પ્રકાશઃ નાસ્ત કદાચિદુપયાસિ ન રાહુગમ્યઃ, સ્પષ્ટીકરેાષિ સહસાયુગપજ્જગતિ નાંભાધરાદરનિરૂદ્ધમહાપ્રભાવઃ, સૂર્યાતિ-શાચિ મહિમાસિ મુનીન્દ્ર! લેકે ।।૧૭ણા નિત્યેાદય દલિત માહ મહાંધકાર,ગમ્યન રાહુવદનસ્ય નવારિાનામ્। વિભ્રાજતેતવમુખા་મનલ્પકાંતિ, વિદ્યોતયજ્જગદપૂર્વ શશાંક બિઅમ્ કિ રાશિનાનિ વિવસ્વતા વા, યુધ્મન્મુખે દુદલિતેષુ તમસ્તુ નાથ । નિષ્પન્ન શાલિવન શાલિનિ જીવલેાકે, કાય`` કિયજલધરેજ લભારનમ્રઃ ॥૧॥ જ્ઞાન યથાત્વયિ વિભાતિકૃતાવકાશ, નૈવ તથા હરિ હરાદિષ્ઠ નાયકે ॥ તેજઃ સ્ફુરત્મણિજી યાતિ યથા મહત્ત્વ, નૈવ તુ કાચ શકલે કિરણા લેપ રા
11
112411
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________
મન્યે વર' હરિહરાદય એવ દૃષ્ટા, દૃષ્ટેષુ યેષુ હૃદય યિ તેષમેતિ ! કિ` વીક્ષિતેન ભવતા ભુવિ ચેન નાન્યઃ, કશ્ચિન્મના હરરત નાથ! ભવાંતરેડિપ ॥૧॥ સ્ત્રીણાં શતાનિ શતશાજનયન્તિ પુત્રાન, નાન્યા સુત
ર૪]
દુપમ જનની પ્રસૂતા ॥ સર્વ દિશે। તિ ભાનિ સહસ્રરશ્મિ,પ્રાચ્યેવ દિગ્મનયતિસ્ફુરદૃગુલમ્ ॥૨૨ વામામનન્તિમુનયઃપરમ પુમાંસ-માદિત્યવર્ણ મમલ તમસ: પરસ્તાત્ । ત્વામેવ. સમ્યગુપલભ્ય જયતિ મૃત્યુ, નાન્યઃ શિવઃ શિવપદસ્ય મુનીન્દ્ર પથારો ામવ્યય વિભ્રમચિત્યમસખ્યાધ,બ્રહ્માણમીશ્વર મન તમનંગ કેતુમા યાગીશ્વર વિત્તિયોગમનેકએક, જ્ઞાન સ્વરૂપ અમલ પ્રવૠતિ સતઃ બુદ્ધત્વમેવવિબુધાચિતબુદ્ધિબોધાત્,ત્વ શકરાડિસ ભુવનત્રયશંકરત્વાતા ધાહાસિધીર,શિવમાર્ગ વિધવિ ધાનાત,વ્યક્ત ત્વમેવ ભગવન પુરૂષોત્તમસિારપ તુલ્ય નમન્નિભુવનાત્તિ હરાય નાથ !,તુલ્ય નમઃક્ષિતિ તલામલભૂષણાય ॥ તુભ્ય'નમસ્ત્રિજગત પરમેશ્વરાય, તુલ્ય નમા જિન ! ભવાદિધ શાષણાય. કા વિસ્મયાત્ર ચદિ નામ ગુણશેષ,—સ્ત્ય' સશ્રિત નિરવકાશતયા મુનીશ!! દેખૈરૂપાત્તવિવિધાશ્રયાત ગવે સ્વપ્નાંતરે પિ ન કદાચિદપીક્ષિતાડિસ ।।૨ણા
ર૬
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________
૫
રા
||૩|}
ઉચ્ચરો કતરૂસ શ્રિતમુન્મયુખ,-માલાતિરૂપમમલ’ ભવતા નિતાંત સ્પોક્ષસત્કિરણમસ્તતમાવિતાન, બિમ્બ વેરિવ પયેાધર પાર્શ્વ ત્તિ. || ૨૮ || સિહાસને મણિમયુખ શિખાવિચિત્રે, વિભ્રાજતે તવ વપુઃ કનકાવદાતમ્ । `િ` વિયદ્ગિલસદશુ લતાવિ તાન', તુગા દયાદ્રિ શિરસીવ સહસ્રરમે કુંદાવદાત ચલ ચામર ચારૂં શેાભ, વિદ્યાજતે તવ વપુ કલધૌતકાંતમ્,ઉદ્યચ્છશાંકશુચિનિઝરવારિધાર, મુચ્ચુસ્તટ સુરગિરેરિવ શાતકો‚મ્, છત્રત્રયં તવ વિભાતિશશાંક કાંત,મુચ્ચા સ્થિત સ્થ ગિતભાનું કરપ્રતાપમ્ ! મુક્તાફલપ્રકર ાલ વિરૃદ્ધ શોભ,પ્રખ્યાપયત્રિ જગતઃ પરમેશ્વરત્વમ્ ॥ ૩૧ ॥ ઉન્નિદ્રહેમનવપ ંકજપુંજકાંતિ, પલ્લુસન્નખ મયુખ શિખાભિરામૌ॥ પાૌ પદાનિ તવચત્રજિનેદ્ર ! ધત્તઃ પદ્માનિ તત્ર વિષ્ણુધાઃ પરિકલ્પતિ. શા ઇત્યચથાતવવિભૂતિભૂજિજને દ્રધમાંપદેશન વિધૌ નતથા પરસ્ય | ચાદઙ પ્રભાદિનકૃત : પ્રહતાંધકારા, તાદ્દક કુંતા ગ્રહ ગણસ્ય વિકાશિઽપિ ચ્યાતન્મદાવિલવિલાલ કપોલ મૂલ,મત્તભ્રમભ્રમર નાદ વિષ્ણુદ્દાપમાઐરાવતાભમિભમુદ્દતમાપતન્ત, દેવા ભય ભવિત ના ભવદાશ્રિતાનામ્ ||૩૪૫
||૩૩મા
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________
ભિનેત્મકુંભગલદુજજવલશેણિતા –મુકતા ફલપ્રક રભૂષિતભૂમિભાગ છે બદ્ધ કમર કમગતું હરિણાધિ પોકપિ, નાકામતિ ક્રમયુગાચલસંશ્રિત છે. ૩૫ | કલ્પાંતકાલયવને તવનિ ક૫ દાવાનલ જવલિત મુજજવલમુકુલિંગમ્ | વિજિસુવિ સંમુખ માપતન્ત,વન્નામાંકીત્તેજલ શયત્યશેષમુ. સદા રકતેક્ષણે સમદકિલકંઠનીલક્રોધd ફણિનમુફમાપતખ્તમ્ આકામતિ ક્રમયુગેન નિરસ્તશંકત્વનામ નાગ દમની શુદિ યસ્ય પુસઃ પારકા વગારંગગજ ગર્જિતભીમનાદ-માજ બલ બલવતામપિ ભૂપતીના ઉદ્યદિવાકર મયુખ શિખાપવિદ્ધ. ત્વત્કીર્તનાત્તમ ઈવાશુ ભિદામુપૈતિ છે ૩૮ | કુતાગ્રંભિન્ન ગજશોણિત વારિવાહ,વેગાવતાર તરણાતુરોધભીમે યુદ્ધ જયં વિજિત દુર્જયજેય પક્ષા
સ્વત્પાદ પંકજ વનાશ્રવિણ લભતે છે ૩૯ | અંભેનિધૌક્ષભિતભીષણનકચક્ર,પાડીનપીઠભયબણ વાડવાની રંગત્તરંગ શિખર સ્થિતયાનપાત્રા, સાસં વિહાય ભવતઃ સ્મરણઃ વ્રજતિ I૪ ઉદભૂતભીષણજદરબારમ્ભગ્ના શોચાં દશામુપગતાગ્રુત જીવિતાશાળા –ત્પાદ પંકજ રજે મૃત દિગ્ધદેહા, મર્યા ભવંતિ મકરધ્વજ તુલ્યરૂપા ! ૪૧ |
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________
આપાદકંઠમુરૂ શંખલવેષ્ટિતાગુડા,ગાઢ બહત્રિગડકેટિનિઘષ્ટ જંઘા ત્વજ્ઞાન મંત્ર મનિશં મનુજા મરંતઃ, સ: સ્વયં વિગતબંધભયા ભવંતિ છે ૪૨ . મત્ત દ્વિરેંદ્ર-મૃગરાજ-દવાનલાહિ સંગ્રામ વારિધિ મહોદરબંધનોથમ્ | તસ્યાશુ નાશમુપયાતિ ભયં ભિયેવ, ચસ્તાવક સ્તવમિં મતિમાનધીતે કરી તેંત્રજંતવજિનંદ્ર: ગુણનિબદ્ધાં, ત્યા મયા રૂચિરવર્ણવિચિત્રપુષ્કામાત્તેજનયઈહકંઠગતામજન્ન, તે માનતું ગમવશા સમુપૈતિ લક્ષ્મી એકતા
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી ભકતામર સ્તોત્ર સાથે
વસંતતિલકાવૃતમ્ ભક્તામર પ્રણત મૌલિ મણિ પ્રભાણું ! મુદ્યોતકં દલિત પાપ તમવિતાનમ્ | સમ્યક્ પ્રણમ્ય જિન પાદ યુગ યુગાદા ! વાલંબનું ભવજલે પતતાં જનાનામ / ૧ /
અર્થ :–ભક્ત દેવતાને પ્રણામ કરતાં નમેલા મસ્તકને વિષે રહેલા મુકુટમણિને પ્રકાશિત કરનાર,પાપરૂપી અંધકારના સમુહને નષ્ટ કરનાર તથા યુગાદિથી સંસારરૂપી સમુદ્રમાં પડેલાં મનુષ્યને આશ્રયરૂપ એવા શ્રી જનેન્દ્ર ભગવાનના બે ચરણમાં રૂડા પ્રકારે નમસ્કાર કરીને–
ऋद्धि : ओं ही अहं नमो अरिहंताणं नमो जिणाणं, हाँ
ही हु हाँ हूः असिया उसा अप्रतिचक्रे फुट विचक्राय
औं ाँ स्वाहा
मंत्र : ओं हाँ हाँ हुँ श्री कली ब्लू क्रौं क्रौँ हीं नमः
પ્રથમ ગાથાને અઠમ તપથી સિદ્ધ કરી ઝદ્ધિમત્રને આરાધીને લક્ષ્મી પ્રાપ્તિ અર્થે સંપૂર્ણ રવિ-પુષ્ય નક્ષત્રના દિવસે ડાબી નાડીમાં એક રતિ સેનું, બાર રતિ ચાંદી, સેલ
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________
રતિ તાંબુ એ પ્રમાણે ત્રણ તારની વટી બનાવીને સનાત્ર પૂજા ભણવ્યા બાદ ત્રદ્ધિમંત્રથી ૧૦૮ વાર અભિષેક કરવા, તથા તેના દ્ધિ અને મૂલ મંત્ર તથા પ્રથમ ગાથા ત્રણે ૧૦૮ વાર ગણવાં. અને જમણા હાથની તર્જની આંગળીમાં વીંટી પહેરવી, જમતી વખતે તે વીંટી ડાબા હાથની તર્જની આંગળીમાં પરિધાન કરવાનું ન ભૂલાય તે દારિદ્રયને નાશ થાય અને લક્ષ્મીદેવીની મહેરબાની થાય.
ય સંસ્તુતઃ સકલવાદ્ગમય તત્ત્વબોધા | દુદ્દભૂત બુદ્ધિ પટુભિઃ સુરલેક ના |
તે જંગતુત્રિતય ચિત્ત હરે સદારે . તેંગે કિલામપિ તે પ્રથમ જીનેન્દ્ર ! ૨૫
અર્થ–સમસ્ત શાસ્ત્રોના તત્વજ્ઞાનથી ઉત્પન્ન થયેલી 'નિપુણ બુદ્ધિદ્વારા ત્રણે લેકના ચિત્તનું હરણ કરનાર, ઉદાર મેટાં) તેત્રાથી ઈન્દ્રદેવે પણ જેની સ્તુતિ કરી છે, એવા શ્રી પ્રથમ જનેન્દ્ર ભગવંતની હું સ્તુતિ કરીશ. (૨) ऋद्धि : ओं ही नमो ओहि जिणाण मंत्र : ओं ही श्री कली ब्लू नमः
આ બીજા કાવ્ય તથા મૂલમંત્રને સિદ્ધ કરી જ વાથી તથા ૨૧ દિન સુધી ઋદ્ધિમંત્રની શ્યામ માલા રોજ ૧ ગણવાથી શત્રુઓ વશ થાય.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦
વાર્તા ૧ લી શ્ર્લોક ૧-૨ ધનથી મુક્ત થવાય છે.
આખી ઉજેણીના લેકે આજે ગામના પૂર્વ દરવાજે ટોળે મળ્યા છે. સર્વેના મેાઢા ઉપર શેક અને કુતુહલની મિશ્ર લાગણી નજરે પડે છે. બ્રાહ્મણેાના વચને પરથી ભકતામર સ્તોત્રના મહિમા જાણવાની ઈચ્છાવાળા રાંજા ભોજે ત્રણ ત્રણ દિવસના (અટ્ઠમ) ઉપવાસ પછી દોરડાનાં સખત અંધનેાથી આંધી પાણી વિનાના એક ઉંડા અને અંધારા. કુવામાં દેવચંદ શેઠને ઉતાર્યાં છે.
દેવચંદ શેઠ હતા તેા વૃદ્ધ પણ તેમની ધમ પ્રત્યેની શ્રદ્ધા અચલ હતી. કે દેવ પણ તેમની શ્રદ્ધાને ડગાવી. શકે તેમ ન હતુ,આજે તેવીજ આકરી કસેાટી થઇ રહી હતી.. અંધારા કુવામાં ઉતાર્યાં છતાંયે દેવચંદ શેઠ તે શાંત હતા. તેમનું ધ્યાન ભક્તામરના શ્લામાં પરોવાયેલુ હતુ. એક ચિત્તથી તેઓ તેનું સ્મરણ કરે જ જતા હતા. નહતી તેમને સર્પીની બીક કે ન હતી. તેમને અંધારા કુવાના ર્હિંસક પ્રાણીઓની બીક. એ અંધારામાંયે એમની ભવ્ય મુખમુદ્રાના તેજસ્વી કરણા પ્રસરતા હતા.
અંધકારને આછે છાંયા જગત પર પથરાયે કે તરતજ ઉભરાયેલા લાકોનાં ટોળે ટોળાં કંઈ કંઈ કલ્પનાના ભાવાને વહન કરતાએ ગૂઢ રાત્રિના ગાઢ અંધકારમાં એક પછી એક
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________
અલેપ થઈ ગયા રહ્યા ફક્ત અણનમ અને ટેકીલા વીર એ. દેવચંદ શેઠ તેને અંધકારને ઓછા સ્પર્શી શકી ન હતે. જેમ જેમ બહાર અંધકાર વધતે ગયે, તેમ તેમ તેના હૃદયને શ્રદ્ધાદિપ તેજસ્વી બને, પણ તેના એકાગ્ર ધ્યાનમાં ભંગાણ ન પડ્યું. એ અંધકારના ગાઢ પડદાને તેડીને એકદમ પ્રકાશ પ્રકાશ થઈ ગયે, ક્ષણભર નિરવ શાંતિ. પથરાઈ ગઈ અને એક કોમળ અવાજ આવ્યું—“શું જોઈએ છે ? માગ ? માગ?”
શેઠે ધ્યાન પૂર્ણ કર્યું. ઉંચી નજર કરી તે પ્રત્યક્ષ તેજતેજના અંબાર સરખી દેવીને નિહાળી. અને આંખે બંધ. કરી તો ડીજ વારમાં શેઠના દોરડાના બંધન તુટી ગયા.અંધકારને બદલે ઝળહળતો પ્રકાશ ફેલાઈ ગયે, અને કુવાના સાંકડા તળીયાને બદલે વિશાળ સુશોભિત સ્થળ બની ગયું. દૈવી આભૂષણેથી શેઠની કાયા પણ વિશેષ સ્વરૂપવાન બની..
+ + + આજે પથારીમાં પડયા પડયા રાજા ભેજને નિદ્રા આવતી. નથી, પટને મહાવ્યાધિ ઉત્પન્ન થયે છે. ઘણા વૈદ્ય હકીએ. બનતા બધા ઉપાય કર્યા પણ એ વ્યાધિ શમતે નથી.રાત દિવસ રજા પીડાય છે. એક વૃદ્ધ પુરુષે કહ્યું મહારાજ કદાચ દેવચંદ શેઠના ઉપચારથી આપને વ્યાધિ મટે.” રાજાએ. માણસે મેકયા જાઓ એમના બંધન તેડી નાખે ને કુવામાંથી બહાર કાઢી માનપૂર્વક શેઠને તરત જ અહીં લાવે
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________
રાજાના હુકમથી માણસે દોડ્યા, મોટા મોટા દેરડી લીધા અને શેઠને બહાર કાઢવા કેસ જોડયા અને દેવચંદ શેઠના નામનો અવાજ કર્યો. થોડીવારે કેઈની પણ સહાય વિના આનંદિત ચહેરે શેઠ પિતાની જાતે જ ઉપર આવ્યા. આ
ઈલેકે નવાઈ પામ્યા. તેના શરીર ઉપરનાં ઘરેણાં જઈ હર્ષ પામ્યા. લેકેએ આનંદના પિોકારે કર્યા. તેમના દુશમને પણ તેમનાં વખાણ કરવા લાગ્યા. રાજાની પાસે જઈને શેઠે નમસ્કાર કર્યા. રાજા પણ આ સ્થિતિ જોઈ આશ્ચર્ય પામ્યા. જ્યારે તેણે જાણ્યું કે આ બધે પ્રભાવ ફક્ત એ ભક્તામર સ્તંત્રને છે, ત્યારે તેને ઘણો આનંદ થયે. પિતે પણ ભક્તામર - તેત્રની પ્રશંસા કરી.
શેઠને પિતાના વ્યાધિને ઉપાય પૂ. શેઠે ભક્તામરના પ્રથમ બે કલેકનું જ શુદ્ધ ચિત્તે સ્મરણ કરી અંજલિ ભરી પાણી છાંટયું. રાજાને વ્યાધિ શાંત થયે. તેના બે કલેકને જ આ મહિમા છે તો પછી આખા સ્તોત્રનો તે કેટલે મહિમા હોવું જોઈએ? રાજાએ તેમની પ્રશંસા કરી. ભક્તામરને અભ્યાસ શરૂ કર્યો. જૈન ધર્મ ઉપર તેને પ્રીતિ થઈધન્ય છે એવા શેઠને ખરેખર! જૈન ધર્મને પ્રભાવ અલૌકિક છે. નમસ્કાર હો એવા પુણ્યવંતને.
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૩
બુચ્ચા વિનાપિ વિબુધાચિત પાદપીડ । સ્વેતુ સમુદ્યતમતિવિગતત્રોહમ્ ॥ બાલવિહાય જલસ સ્થિત મિન્દઅિસ્થ્ય । મન્યઃ ક ઇચ્છતિ જનઃ સહસા ગ્રહીતુમ્ || ૩ ||
અ—જેનું ચરણાસન પણ દેવા વડે પૂજાએલ છે,. એ... હે પ્રભુ ! જેમ કોઈ બાળક જળમાં પડેલા પ્રતિમિ અને એકદમ ગ્રહણ કરવાની ઇચ્છા કરે છે. પરન્તુ બીજે કોઈ માણસ ઈચ્છા કરતા નથી, તેવી રીતે મેં બુદ્ધિ વિના પણ લખ્ત વિહીન થઈને તમારી સ્તુતિ કરવામાં પ્રવૃત્તિ કરી છે.(૩) ऋद्धि : ओं ह्रीँ अहँ नमो परमोहिजिगाणं ॥ मंत्र : ह्रीं श्रीं कलीं सिद्धेभ्यो बुद्धेभ्यो
सर्व सिद्धि दायकेभ्यो नमः
આ ત્રીજા કાવ્ય-મંત્રને જપવાથી દુશ્મનની નજર અંધ થાય, જે ૨૧ વાર પાણીમંત્ર [ ઋદ્ધિમંત્રથી ] મુખે છાંટીએ તા સજન પ્રસન્ન થાય.
11
વકતું ગુણાન્ ગુણ સમુદ્ર શશાંક કાન્તાન્ । કસ્તે ક્ષમઃ સુર ગુરૂ પ્રતિમાપિ બુછ્યા ॥ કલ્પાન્ત કાલ પવનાત નમ્રચક્ર । કે વા તરીતુલમ બુનિધિ ભુજાભ્યામ્ ॥ ૪ ॥
અથ—હું ગુણુસમુદ્ર ! પ્રલયકાળના પવનથી જેના વિષે મગરમચ્છાદિ જીવા ઉછળી રહ્યા છે એવા સમુદ્રને
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________
- હાથ વડે તરવાને કઈ શક્તિમાન હોય છે? [અર્થાત કે
નહિ. તેવી રીતે ચંદ્રમા સમાન ઉવલ તમારા ગુણોનું - વર્ણન કરવાને બૃહસ્પતિ સરખે પણ ક્યાંથી શકિતમાન
હોય ? (૪) ऋद्धि : ओं ह्रीँ अहँ नमो सव्योहि जिणाणं ।। मंत्र : ओं ह्रीं श्रीं कली जलदेवताभ्यो नमः ।।
આ ચોથા કાવ્યના મંત્રથી કાંકરી સાત લઈને ૨૧ અથવા ૧૦૮ વાર મંત્રી પાણીમાં નાંખવી, જેથી જળમાં માછલી આવે નહિં અને જીવદયા પળાય.
વાર્તા ૨ ગ્લૅક ૩-૪
દારીદ્ર દુર થાય છે. વીરચંદભાઈ નામે એક શ્રાવક હતો તે દયાળ, નીતિમાન અને બુદ્ધિશાળી હતે. પરંતુ કર્મ સવેગે તે બહુજ ગરીબ હતે. -અનેક ધંધાઓ કરતા છતાં તે તેમાં ફાવ્યું નહિ. આ ગરીબાઈથી તેને હંમેશાં ખૂબ જ દુઃખ થતું. એક વખત તે ગામમાં કોઈ એક મોટા પૂ. આચાર્ય પધાર્યા. લોકોના ટોળે ટોળાં તેમને ઉપદેશ સાંભળવા જવા લાગ્યા. વીરચંદભાઈ પણ એક દિવસ તેમનો ઉપદેશ સાંભળવા ગયા.પૂ.આચાર્યજીની અમૃતમય વાણી સાંભળીને એને ખૂબજ આનંદ થયો.તેને એ વાણી ફરી ફરીને સાંભળવાની ઈચ્છા થઈ. વ્યાખ્યાન પુરૂં થયું કે મહાત્મા પુરૂષનાં વખાણ કરતાં વિખરાયા.પરંતુ વીરચંદભાઈ ત્યાજબેસી
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૫
રહ્યા. આચાય શ્રીએ તેમને જોયા. અને વીચ દ્રભાઈની નજર પણ આચાય જી ઉપર પડી. તે ઉભા થયા. અને પૂ.આચાર્ય જીના ચરણમાં નાના ખાળકની માફક ઢળી પડયા. તેનું હૃદય ભરાઈ ગયું, અને આંખમાં ઝળઝળીયાં આવી ગયાં; તે નમ્ર સ્વરે આલ્યા-પૂજ્ય ! આપના અમૃતમય ઉપદેશ સાંભળ્યે, પર ંતુ એ બધા ધમ જેની મનેાવૃત્તિ શાન્ત હાય. જેનુ જીવન સુખી હોય તેજ આચરી શકે. પરંતુ જેને ઘરમાં એક દિવસના પણ ખાવાના સાંસા હાય તે શી રીતે આવા ધમ આચરી શકે ?
પરમ દયાળુ મહાત્મા દ્રવિત હૃદયે ખેલ્યા. · ભાઈ ! જે સુખ-દુઃખ આવે છે તે પૂર્વ કના ચગે જ આવે છે. જો પૂર્વ જન્મમાં પુણ્યદાન ન કર્યું. હાય તા, આ ભવમાં રિવ્રતા પ્રાપ્ત થાય છે, પરંતુ તે નષ્ટ કરવામાં ધમ એજ એક ઉત્તમ ઉપાય છે. જો તારી ઈચ્છ! હાય તો હું આ બે શ્લાક (૩-૪)તને આપુ છું તેનુ શાંત ચિત્ત ચિ ંતવન કરજે,વળી તેનું એક ધ્યાનથી શ્રદ્ધાપૂર્વક નિરંતર સ્મરણ કરજે, જેથી તને જરૂર લાભ થશે.
વીચ દભાઈ તા આવી અમૂલ્ય પ્રસાદી જ ઈચ્છતા હતા. તેણે એ એ શ્લેાકાને કંઠાગ્ર કરી મહાપુરુષના ચરણમાં નમસ્કાર કરી પેાતાના સ્થાને જઈ તેનુ' નિરંતર શ્રદ્ધા પૂર્ણાંક સ્મરણ કરવા લાગ્યા.
આ વાતને કેટલેાક વખત થઈ ગયા, એક વખત વીરચંદભાઇ નગરના એક પ્રતિષ્ઠિત શેઠની સાથે દેશાવર જવા
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૬
નીકળ્યા. દરિયામાં વહાણુ પાણી કાપતુ કાપતું ધીમે ધીમે આગળ વધતુ જતુ હતુ.... એક દિવસ એકદમ પવન ફર્યાં અને ઘડીવારમાં ચે. તેફાને ચડ્યો. માટા મેટા ભયાનક મેાજાએ વહાણ સાથે અથડાવા લાગ્યા. વહાણમાં રહેલા બધા લેકે ભયભીત થઈ ગયા. દરેક પેાતાના ઇષ્ટ દેવનુ સ્મરણ કરવા લાગ્યા. વીરચંદભાઇએ પણુ લકતામરના શ્લોકાનુ શુદ્ધ મનથી આરાધના કરવા માંડી. થેડીવારમાં વહાણ ભાગ્યું, અને માણસે ડુબવા લાગ્યા.દૈવયોગે વીરચ દભાઈનેએક પાટીયુ હાથમાં આવી ગયું,એજ તાકાનના તફાની મેાજાએ વડે તે કાંઠા પર ઘસડાઈ આવ્યા. આવી સ્થિતિમાં પણ તે ભકતા મરના શ્લેાકાનું સ્મરણ કરતા હતા. તેની આ અચળ શ્રદ્ધાથી શાસન દેવી પ્રસન્ન થયા, અને તેને અનેક કિંમતી રત્ના તથા આભુષણે આપી સુરક્ષિત સ્થાને મુકી અદૃશ્ય થઈ ગઈ.
વીરચંદભાઈ પેાતાને ઘેર પહોંચ્યાં.દેવીની આપેલી ભેટ વડે તે પૈસાદાર બન્યો. કંજુસાઈ ન કરતાં તેણે અનેક દુઃખી જીવાને સહાય કરવા લાગ્યો.
ધન્ય છે એવા અચળ શ્રદ્ધાળુ વીરચંદુભાઇને, વિશ્વહર શ્લોકા.
સાહ તથાપિ તવ ભક્તિવશાન્મુનીશ ! કેતુ" સ્તવ વિગત શક્તિરપિ પ્રવૃત્તઃ; પ્રીત્યાત્મવી મવિચાર્યં મૃગા મૃગેન્દ્ર, નાન્યેતિ કિ નિજશિશ પરિપાલનામ્પ
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૭
ભાવાર્થ :—હે મુનીશ્વર ! હું શકિત વિનાના હોવા છતાં પણુ તમારી ભકિતને લીધે તમારી સ્તુતિ કરવાને પ્રેરાયો છુ’’જેમ મૃગલા પેાતાનું અળવિચાર્યા વગરજ માત્ર પેાતાના બચ્ચા પરની પ્રીતને લીધે જ તે બચ્ચાને માટે શુ' સિ'ની સામે યુદ્ધ કરવા નથી દોડતા ! (૫) ऋद्धि : ओं ह्रीँ अहँ नमो अणंतोहिजिणाणं ॥ मंत्र : ओं ह्रीँ श्रीँ कली क्रोँ सर्व संकट निवारणेभ्यो सुपार्श्वयक्षेभ्यो नमोनमः स्वाहा -
આ પાંચમા કાવ્ય-મ`ત્રથી પતાસા નંગ-૨૧ ને ૨૧-૨૧ વાર મંત્રીને જેને આંખા દુઃખતી હાય તેને આખા દિવસ ભૂખ્યા રાખીને સધ્યાકાળે [ સૂર્યાસ્ત પહેલાં] પાણીમાં ઓગાળીને પાવાં, જેથી આંખે। દુઃખતી મટી જાય, અશ્પશ્રુત શ્રુતવતાં પરિહાસધામ, ભક્તિરેવ મુખી કુરુતે ખલાત્મામ્, યત્કાકિલ કિલ મધૌ મધુર વિૌતિ, તચ્ચા ચા*કલિકાનિકરૅક હેતુઃ । ૬ ।।
ભાવા —હે સ્વામી ! હું અલ્પજ્ઞાનવાળો એટલે જ્ઞાન વિનાના છું તેથી- વિદ્વાનોમાં ' હાંસીને પાત્ર છું.તે પણ તમારા પરની ભક્તિ જ મને બળાત્કારે તમારી સ્તુતિ કરવામાં વાચાળ કરે છે. તે યોગ્ય જ છે. કારણ કે વસંત ઋતુમાં કાયલ જે મધુર શખ્સ કરે છે, તેનું કારણ મનેહર આંખાના મારના સમુહ જ છે. (૬)
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________
દ્ધિ : મ નો ૩ Mિ | - મંત્ર : ર્દી માં શ્રીં શા યા : : સરસ્વતી
भगवती विद्याप्रसाद कुरु कुरु स्वाहा
આ છઠા કાવ્ય અને મંત્રને ભણવાથી વિદ્વાન બનાય, ભૂલેલી વસ્તુ યાદ આવે, દરરોજ ૧૦૮ વાર મંત્ર ગણવાથી મુખનું તેતડાપણું, બેબડાપણું દૂર થાય.
ત્વત્સસ્તન ભવસંતતિસન્નિબદ્ધ, પાપં ક્ષણાતુક્ષયમુપૈતિ શરીરભાનામઃ આક્રાન્ત લોકમલિ નીલમશેષમાશુ, સૂર્યાશુભિન્નમિવ શાર્વરઅંધકારમ્ III
ભાવાર્થ –કેટિ ભવથી ઉપન્ન કરેલું પ્રાણીઓનું પાપ કર્મ તમારી સ્તુતિ કરવાથી તે જ સમયે નાશ પામે છે. જેમ લોકમાં ફેલાયેલું, અને ભમરાની જેવું કાળું, અંધારીઆની રાત્રિ સંબંધીનું સર્વ અંધારૂં સૂર્યના કિરસેથી ભેદાઈને તત્કાળ નાશ પામે છે તેમ. | ૭ | ऋद्धि : ओं ह्रीं अहं नमोबीय बुद्धीणं ॥ मंत्र : ओं ह्रीं श्रीं हं सौं श्रां श्रीं क्रौं क्लीं सर्व दुरित संकट क्षुदोपद्रव कष्ट निवारणं कुरु कुरु स्वाहा- .
આ સાતમા કાવ્ય-મંત્રને ૧૦૮ વાર કાંકરી મંત્રીને સર્પના માથા ઉપર નાંખીએ તે સર્ષ ચાલ્યું જાય, તેમ કર હોય તે સર્પનું ઝેર ચઢે નહિં.
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________
, ૧૯
૫-૬-૭ કલેકેના પ્રભાવની કથા
પાટણ શહેરમાં ધનાવહ નામે શેઠ હતા. પાસે સારા પૈસા હોવા છતાં તે બહુજ પરે પકારી અને ધર્મિષ્ટ હતા તેમણે પાટણ શહેરમાં એક સુશોભિત દહેરાસર બંધાવ્યું હતું. નિરંતર સેવા ભક્તિ કરતા આનંદ પૂર્વક પોતાના દિવસો વિતાવતા હતા. તેવામાં એક દિવસ એ શહેરમાં ધુલીપાત નામે એક વેષધારી સન્યાસી આવ્યું, અને પોતાને મઠ જમાવી રહેવા લાગ્યું. તે કામણ હુમણ જાણતું હતું, એટલે લેકેને અનેક ચમત્કાર બતાવી પિતાને મહિમા વધારતે હતે “દુનિયા ઝુકતી હૈ ઝુકાને વાલા ચાહિયે” એ ન્યાયે અનેક લોકે પિતાના ધર્મને છેડી આ ધૂર્ત સન્યાસીની જાળમાં ફસાવા લાગ્યા, અને ઘણા અનુયાયીઓ થવાથી તે પિતાને માટે મહાત્મા કહેવડાવવા લાગ્યા.
વળી એક વખતે તેણે પોતાના સેવકને ગર્વમાં કહ્યું કે “આખા નગરમાં કેઈ એ માણસ છે કે જે મારા દર્શન કરવા ન આવ્યું હોય?”
સેવકેએ કહ્યું–“હા જી, એક ધનાવહ શેઠ છે, જે જૈનધર્મ પાળે છે, તે તમારા દર્શને કદી આવ્યા જ નથી. તેઓ પિતાના ધર્મ સિવાય બીજા કેઈને માનતા જ નથી.”
ધુલીપાત સન્યાસી તે આ વચનો સાંભળીને એકદમ ક્રોધે ભરાયે અને હલકા દેવેની સહાય વડે તેણે ધનાવહ શેઠના ઘર ઉપર પત્થર તથા ધુળને વરસાદ વરસાવે,
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૦
આખું ઘર પત્થર અને ધુળથી ભરાઈ ગયું. શેઠે આ ધર્મસંકટ જાણીને ભક્તામરના ૫-૬-૭ કલેકેનું ચિંતવન કરવા માંડયું.
સાચી ધીરજ અને સચેટ શ્રદ્ધાથી શાસનદેવી પ્રત્યક્ષ થયા. શેઠની આ પરિસ્થિતિ નિહાળી પિતાના પ્રભાવ વડે એજ ધુળ અને પત્થર ધુલીયાત સન્યાસીને મઠમાં ભર્યા, સન્યાસીએ તેમાંથી ઉગરવા ઘણું ઘણા દેવ દેવીઓને બેલાવ્યા. પણ શાસન દેવીના પ્રભાવ આગળ કઈ ટકી શકયું નહિ. આથી આ સંકટમાંથી બચવા ધુલી પાતે ધનાવહ શેઠની ક્ષમા માગી અને શેઠને વિનંતિ કરી, આ વિનંતિથી શાસન દેવીએ તેને તેમાંથી મુક્ત કર્યો. પરંતુ તેનું સર્વ અભિમાન ઉતરી ગયું, અને નગરના લકે હાંસી કરવા લાગ્યા, પરંતુ આવી હાંસી સહન ન થવાથી શહેરમાંથી તે નાસી ગયે. શાસન દેવીને ચમત્કારથી જૈનધર્મને મહિમા ઘણે જ વળે.
જે પ્રભુના સ્મરણથી અનાદિકાળથી લાગેલી કર્મ રૂપી ધુળ થડી વારમાં જ દુર થાય છે. તે પછી આ બહારની ધુળ દુર થાય તેમાં શું આશ્ચર્ય છે?
તમે પણ નિરંતર આ સ્તંત્ર ભણી તમારા આત્માને ધનાવહ શેઠની જેમ પવિત્ર બનાવજે.
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૧
સત્યંતિ નાથ તવ સસ્તવન મયેદ– મારભ્યતે તનુધિયાઽપિ તવ પ્રભાવાત્; ચેતા હરિષ્કૃતિ સતાં નલિની દલેષુ, મુકતા ફલ વ્રુતિમુપૈતિ નર્દબિન્દુઃ ॥૮॥
ભાવાર્થ :—ઉપર કહ્યા પ્રમાણે તમારૂ સ્તવન કરવું ઘણું અઘરૂ છે પણ સર્વ પાપને હણનારૂં છે એમ માનીને હે નાથ ! મારી અલ્પ બુદ્ધિ છતાં પણ મેં આ તમારૂ સ્તંત્ર રચવાના આરંભ કર્યાં છે,તે તમારાજ પ્રભાવથી સારા પુરૂષાના મનને ર્જન કરશે. કેમકે કમલિનીના પત્ર પર રહેલુ' પાણીનુ બિંદુ પણ મેાતીની Àાભાને પામે છે. (૮)
ऋद्धि
ह्रीं अहं नमो अरिहंताणं नमो
पयाणुसारीणं ॥
मंत्र : ओं ह्रां ह्रीं हूं हू: अप्रतिचक्रे फट् विचक्राय झौं શો. વાદા ll [ † રી↑ SÆળ-રામશ્વન તેŽનમ ]
આ આઠમા કાવ્યમત્રને મીઠાની ૨૧ કાંકરી લઇને ૧૦૮ વાર મંત્રીને ઝડવાથી ઘૃણુ, ગૂમડા વિ મટે, ચામડીના રાગ સારા થાય.
આસ્તાં તવ સ્તવન મસ્ત સમસ્તદોષ, ત્વત્સકથાપિ જગતાં દુરિતાનિ હન્તિ; દરે સહસ્રકિરણઃ કુરુતે પ્રભવ, પદ્મા કરેષુ જલાનિ વિકાસભાંજિ. ॥ ૯ ॥
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________
-
૨૨
ભાવાર્થ –હે સ્વામી ! પાપનો નાશ કરનારું તમારું સ્તવન તે દૂર રહો પણ માત્ર તમારી આ ભવ અને પરભવના ચારિત્રની કથાજ અથવા તમારું નામ જ ત્રણ જગતના પ્રાણીઓનાં પાપ નાશ કરે છે. જેમ સૂર્ય તે દૂર રહે, પણ માત્ર તેની કાંતિજ સરોવરમાં રહેલા કમળને વિકસાવે છે. (૯) ऋद्धि : ओं ही अहं नमो अरिहंताणं हाँ ही हूं फटू
સ્વાદા | મંત્ર :
ર ર ર ર દેન છે આ નવમા કાવ્ય મંત્ર વડે ચાર કાંકરી લઈને ૨૧ અથવા ૧૦૮ વાર મંત્રીને ચારે દિશામાં નાખવી ચાર ચેરી કરી શકે નહિ અને સ્થભિત થાય.
તા. ક. ઠદ્ધિમંત્રને સિદ્ધ કરવા માટે યેગી પુરુષની આસેવન તથા ઉપાસનાની ખાસ જરૂર પડે !
લેક ૮-૯ ને પ્રભાવ બતાવનારી કથા.
વસંતપુરમાં કેશવદત્ત નામે એક વણિક રહેતા હતા. તે બહુજ નિર્ધન અને અધમ હતો, નિર્ધન હોવાથી ગરીબાઈને પાર ન હતે. ઘરમાં એક દિવસનું ભજન કરવાના પણ સાંસા હતા. એક દિવસ કોઈ પ્રભાવશાળી મહાત્મા એજ નગરમાં પધાર્યા અને ગામના બીજા માણસની સાથે કેશવદત્ત પણ એ પવિત્ર મુનિને ઉપદેશ સાંભળવા ગયા. જે કે પિતે ધર્મમાં બીલકુલ શ્રદ્ધાવાન ન હતો,છતાંય આ મુનિના
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૩
ઉપદેશથી તેના હૃદય ઉપર ઘણીજ સારી છાપ પડી. તેણે શાસ્ત્રના અભ્યાસ પણ કરવા માંડયેા. મુનિમહારાજના કહેવાથી તે નિરંતર ભકતામસ્તેાત્રનું ચિંતવન કરવા લાગ્યો.
ધીમે ધીમે તેના ઘરમાંથી ગરીબાઇ ઓછી થવા લાગી, અને થાડા પૈસા પણ તેણે બચાવ્યા.તે લઇને પોતે પરદેશમાં વિશેષ ધન કમાવાને નીકળ્યો. પરંતુ રસ્તામાં જ તેને એક ઠગ મળ્યો. તે ઠગ બહુ ચાલાક અને ખેલવામાં મીઠો હતા. તેણે કેશવદત્તને કહ્યું કે, “તે ભાઈ ! હું પણ તારા જેવાજ ગરીબ છું, અને પૈસા કમાવા નીકળ્યા છું પર ંતુ તપાસ કરતાં મને એક કુવા હાથ લાગ્યા છે. તેમાં એક પ્રકારના એવે! રસ છે કે જો લેાઢા ઉપર તે રસ છાંટીયે તા સાનુ થઈ જાય. માટે જો તમે એ કુવામાં ઉતરીને આ તુંબડું રસથી ભરી આવે! તે આપણા અન્નેનું દારિદ્ર દૂર થાય, ઠગના લાલચ ભર્યા વના સાંભળીને કેશવદત્ત કુવામાં ઉતરવા તૈયાર થયા. ફેડે એક દોરડું' બાંધ્યું અને તેના એક છેડા ઠગના હાથમાં આપ્યા. ધીમે ધીમે દોરડાની મદદથી કેશવદત્ત કુવામાં ઉતર્યાં. રસથી તુંબડુ' ભરી લીધું. પછી કાંઠે ઉભેલા ઠગે ધીમે ધીમે દોરડુ ખેંચ્યુ અને કેશવ દત્ત ખેંચાતા ખે ંચાતા ઠંક કાંઠા લગભગ આન્યા એટલે ઠગે કહ્યું. “તું પહેલાં મને તુંબડું આપ, પછી હું તને ઉપર ખે’ચી લઉ', કારણ કે વખતે તુ ખડામાંથી રસ ઢોળાઈ જાય તે વળી ફરી મહેનત કરવી પડે.''ભાળો કેશવદત્ત ડ્રગની લુચ્ચાઈ સમજ્યે નહિ, અને તુ ંબડું ઠગના હાથમાં આપ્યું.
,
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૪
ઠંગે તુંબડું હાથમાં આવતાં જ એકદમ દોરડું' છેડી દીધુ' એટલે બિચારા કેશવદત્ત કુવાના તળીયે જઈ પડયો.
ખરાખર સીધા પડવાથી બહુ વાગ્યું તે નહિ, પરંતુ મુંઝાવા લાગ્યા, અને અનેક દેવ દેવીઓને આ દુઃખમાંથી છેડાવવા પ્રાર્થના કરવા લાગ્યા. ત્યાંજ તેને ભક્તામરસ્તેાત્રનું સ્મરણ યાદ આવ્યું અને તેના ૮ તથા ૯ મા શ્વેતુ ચિંતવન કરવા લાગ્યા.
એક ચિત્તે આરાધના કરતાં સાક્ષાત ચકકેશ્વરી દેવી પ્રગટ થયાં અને તેને કુવામાંથી બહાર કાઢયેા તથા તેનું દારિદ્ર દૂર કરવા અનેક રા આપી તેને સહીસલામત વસંતપુર પહોંચાડયો.
જો પ્રભુના સ્મરણથી કરૂપી મહાન ઢંગા નાસી જાય તા આ બહારના ઠંગાના ભયમાંથી પાર પમાય એમાં શું આશ્ચય છે? તમે પણ કેશવદત્તની જેમ શુભ ભાવે આ સ્તેાત્રનુ નિરતર સ્મરણ કરજો. તેથી તમારી અનેક મુશ્કેલીઓ દૂર થશે જ. એ હૃદયમાં જરૂર માનજો.
લક્ષ્મી પ્રાપ્ત થાય છે.
નાચંદ્ ભૂત ભુવનભૂષણ ભૂતનાથ ! ભૂતગુ ઊભું વિભવ તમભિખ્ખુ વન્તઃ; તુલ્યા ભવન્તિ ભવતા નનુ તેન કડવા, જીત્યાશ્રિત ધ ઇહ નાત્મસમાં કરાતિ. |૧૦||
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૫
ભાવાઃ:~જગતના ભૂષણ સમાન હૈ નથ! આ પૃથ્વી ઉપર તમને તમારા સાચા ગુણાએ કરીને સ્તુતિ કર ન.રા પ્રાણીએ તમારા જેવા થઈ જાય છે, તેમા કાંઇ આશ્ચય નથી. કારણ કે આ જગતમાં જે કોઈ સ્વામિ પેાતાના સેવકને પેાતાના જેવી સમૃદ્ધિવાળો ન કરે તેા તેવા સ્વામિની ભક્તિ કરવાથી શું? ૫ ૧૦ ॥
ऋद्धि : ओं ह्रीं अहं नमो पत्तेअबुद्धीणं || मंत्र : ओं ह्रीं ह्रीँ हूँ ह्रौं ह्रः श्राँ श्रीँ यूँ श्रः सिद्धि बुद्धि कृतार्थो भव वषट् संपूर्ण स्वाहाः ||
આ કાવ્ય-મંત્રથી મીઠાની કાંકરી સાત લઇને ૨૧ અથવા ૧૦૮ વાર મત્રીને ઝાડવાથી તેમજ પાણી મત્રીને પીવાથી હડકાયા કૂતરાની અથવા ખીજા કૂતરાી દાઢ કરડયાની પીડા શમી જાય.
દા ભવતમનિમેષ વિલાક નીયમ્, નાન્યત્ર તેાષમુપયાતિ જનસ્ય ચક્ષુ, પીત્વા પયઃ શશિકર દ્યુતિ દુગ્ધસિન્ધા ; ક્ષાર' જલ જલનિધેશિતુક ઇચ્છેત્. । ૧૧ ।।
ભાવાઃ—હૈ પ્રભુ ! સ્થિર દૃષ્ટિએ જોવાલાયક તમને જોઇને પછી માણસની દૃષ્ટિએ ખીજાને લેવામાં સંતાષ પામતી નથી. જેમ ચ'દ્રના કિરણાના જેવી ઉજજવળ કાંતિવાળા ક્ષીર
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૬
સમુદ્રના પાણીને પીને, પછી લવણ સમુદ્રનું ખારૂ પાણી પીવાની કાણુ ઇચ્છા કરે ? ।। ૧૧ ।
ऋद्धि : औं ह्रीँ नमो सयंबुद्धीगं ॥
मंत्र :
ह्रीं श्रीं क्लीं श्रीं श्रीं श्रीं कुमति निवारणे महामायायै नमः स्वाहाः ॥
,
પ્રથમ સ્નાન કરીને પવિત્ર થઈ અભાગ એવુ સફેદ વસ્તુ પહેરીને આ કાવ્ય મંત્રથી સરસવના ૧૨૦૦૦ દાણા મંત્રીને ચારે દિશામાં નાંખવા, આય ખીલ કરવુ જેથી જલનું આકષ ણુ થાય, મેઘાગમન થવાથી વરસાદ આવે. શ્લોકા ૧૦-૧૧ ના પ્રભાવ બતાવનારી કથા.
અણહિલપુર પાટણમાં કમદી નામના એક શેઠ રહેતે હતા. તેને ભક્તામરસ્તૂત્ર ઉપર બહુજ શ્રદ્ધા હતી. નિર’તર સવાર-સાંજ અને અપેાર એમ ત્રણ વખત તે ભકતામર સ્તોત્રનું વિધિસર આરાધન કરતા હતા.
એક દિવસ તેની આ સાધનાથી શાસનદેવ પ્રગટ થયા અને કહ્યું, હું તારી ભક્તિથી પ્રસન્ન થયે। ....માગ ! માગ !
શેઠને પોતાની ગરીબ અવસ્થા યાદ આવી અને ખૂબ ધન આપવાની માગણી કરી. ત્યારે શાસનદેવે કહ્યું આજે સાંજન! તારા ઘર પાસે એક કામધેનુ ગાય આવશે તેને તું તારે ઘેર રાખજે અને દરરોજ તેનુ જેટલુ* દૂધ નીકળશે તેટલુ તે ઘડામાં દૂધને બદલે સાનુ થઈ જશે. તે ગાય
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________
તારે ત્યાં એકત્રીસ દિવસ રહેશે. અને એકત્રીસ ઘડા સેનાના ભરાશે.” આટલું કહી શાસનદેવ અંતર્ધાન થઈ ગયા. - શેઠ આ સાંભળીને ખૂબ ખુશ થયા. સાંજને સમય થવા આવ્યું એટલે શેઠના બારણું પાસે એક સુંદર કાળી ગાય આવી. શેઠે તેને પોતાને ત્યાં બાંધી દીધી. બીજે દિવસે ભકતામર સ્તોત્રનું વિધિપૂર્વક સ્મરણ કરી ગાયને દેહી તે ઘરે દૂધથી ભરાઈ ગયે અને દૂધનું સોનું બની ગયું
આ પ્રમાણે એક પછી એક એમ ત્રીસ દિવસ પસાર થઈ ગયા.શેઠે અઠમની તપશ્ચર્યા કરી. છેલ્લા દિવસે શાસનદેવની આરાધના કરી અને ફરી દેવ પ્રગટ થયા. - શેઠે નમસ્કાર કરી વિનંતિ કરી. હે શાસન દેવ!
આપે મને પુષ્કળ ધન આપી મારું દારિદ્ર તે દૂર કર્યું છે, પરંતુ હવે મારી એક ઈચ્છા છે તે પૂર્ણ કરે જેથી જૈન ધર્મને મહિમા વધે.” શેઠને આ નમ્ર વચને સાંભ. ળીને શાસન દેવ બહુ ખુશ થયા અને તેની શી ઈચ્છા છે તે જણાવવા કહ્યું.
ત્યારે શેઠે નમ્રભાવે કહ્યું કે હે દેવ? આ કામધેનુને એક દિવસ વધારે રાખે તે એના અમૃત જેવા દૂધથી આખા નગરના જેને હું ખીરનું ભજન કરાવું એવી મારી ઈચ્છા છે.
શાસનદેવે તેની આ માગણી કબુલ રાખી અને બત્રીશમા દિવસે કમદી શેઠે બધા સાધર્મીકભાઈઓને જમવાનું
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________
- ૨૮
આમંત્રણ આપ્યું. એટલું જ નહિ પણ તે નગરના રાજાને જમવા બોલાવ્યું. દૈવી કામધેનુના દૂધથી બનાવેલ ઉત્તમ ખીરનું ભજન કરી સહુ સંતેષ પામ્યા. શેઠે પ્રભુ ભક્તિથી અને શાસનદેવની કૃપાથી પિતાને જે લાભ મળે તે તે કહી બતાવ્યું, અને દેવે અર્પલ દ્રવ્ય પણ બતાવ્યું. આથી સર્વ માણસો આશ્ચર્ય પામ્યા અને ભકતામસ્તેત્રને આ મહિમા જાણે જૈનધર્મનાં વખાણ કરવા લાગ્યા. રાજા પણ નવાઈ પામ્યા અને કમદી શેઠને મળેલ દ્રવ્યનો સદુપગ કરવાની સારી સલાહ આપી.
જેણે ગરીબાઈના અનેક દુઃખ ભેગવ્યા હોય તે બીજાના ઉપર ઉપકાર કરવાનું કેમ ભૂલે? કમદી શેઠે છૂટે હાથે અનેક ક્ષેત્રમાં ધન વાપર્યું અને પોતે શાંતિમય જીવન વિતાવ્યું.
પ્રભુ ભક્તિના અને ધર્મના પ્રભાવથી જન્મ-જરા અને મરણનાં અનેક દુઃખ દૂર થાય છે તે પછી ગરીબાઈનું દુઃખ દૂર થાય તેમાં શી નવાઈ? તમે પણ એ દુખને દૂર કરવા ઈચ્છતા હો તે નિરંતર કમદી શેઠની પેઠે આ પવિત્ર સ્તોત્રનું આરાધન કરે.
ધર્મની અવગણના કરનારને સજા. ચૈ શાન્તરાગરૂચિભિઃ પરમાણુભિન્દ્ર, નિર્માપિતસ્ત્રિભુવનૈકલલામભૂત ! તાવન્ત એવ ખલુ તેણવઃ પૃથિવ્યાં ! ચત્ત સમાનમપરં નહિ રૂપમસ્તિ ૧૨
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________
ભાવાર્થ-ત્રણ ભુવનના અદ્વિતીય અલંકાર રૂપ હે પ્રભુ! રાગ દ્વેષની કાન્તિને શાંત કરનાર અથવા શાંત રસની. ક્રાંતિવાળા જે પરમાણુ વડે તમારું શરીર બન્યું છે તે પરમાણુઓ પૃથ્વી પર તેટલાજ છે. કેમકે આ જગતમાં તમારા જેવું બીજા કોઈનું અસીમ રૂપ નથી. ૧૨ ऋद्धि : ऑ ही अहं नमो बोहीय बुद्धीणं स्वाहाः ।। मंत्र : ओं अं अं अः सर्व राजा प्रजा मोहिनी सर्व
जन वश्यं कुरु कुरु स्वाहा ॥
આ બારમાં કાવ્ય મંત્રને ૧૦૮ વાર મીઠું તેલ મંત્રીને હાથીને પાવાથી મદ ઉતરે, તેલ મંત્રી મુખે ચોપડવાથી (જેના નામ પૂર્વક) તે વ્યક્તિ વશ થાય.
તા. ક. પૂ. આચાર્ય ભગવંતે સૂરિમંત્રની આરાધનામાં આ બારમી ગાથ થી ૧૯ મી ગાથા સુધી આરાધન કરે છે. શ્રુતદેવતાની ભક્તિ માટે શાસન પ્રભાવનામાં આ ૮ ગાથાઓ અત્યંત ઉપયેગી છે,
સ્ફટીકની માલા, ૧૨ થી ૧૯ ગાથા ગણ ત્યાર બાદ પાંચ પદો પૂર્વક મંત્રાક્ષર ગણે તે સરસ્વતીની કૃપા થાય છે. ટાઈમ જગ્યા આસન માલા એક જ અનિવાર્ય છે.
શ્લેક ૧૨ માના પ્રભાવ બતાવનારી કથા.
ચંપાનગરીમાં કર્ણ નામે એક રાજા હતે. તે બહુ ન્યાયી અને ધર્મિષ્ઠ હતું. તેને સુબુદ્ધિ નામે પ્રધાન
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________
- ૩૦
હતે. તે જૈન ધર્મને વિષે બહુજ ભક્તિવાળે હતે, એક વખત રાજા પિતાને દરબાર ભરીને બેઠો છે, તેવામાં એક જાદુગર આવ્યું. તેણે રાજાને કહ્યું, કે જે આપની રજા હોય તે હું મારી કળા બતાવું.
રાજાની રજા મળવાથી તે અનેક જુદા જુદા વેશ કાઢી આખી સભાને ખુશ કરવા લાગે, ધીમે ધીમે જોનાર માણસો તેનું વખાણ કરવા લાગ્યા. તેથી તે મર્યાદા મૂકવા લાગ્યા. અને સામાન્ય મનુષ્યના વેષ કાઢવાને બદલે અનેક દેવદેવી એના કૃત્રિમ વેશ કાઢી તેમની મશ્કરી કરી બધા લોકોને હસાવવા લાગે. જ્યારે દેવીઓની મશ્કરી કરી તે સારું નહિં અને તે સહન થઈ શકયું નહિ.
ત્યારે સુબુદ્ધિ પ્રધાને તેને કહ્યું: “તું અનેક વેષ ભલે કાઢે, પરંતુ દેવ-દેવીઓના વેશ કાઢવા અને તેમની મશ્કરી કરવી તે વ્યાજબી નથી.” તે ઉચિત નથી.
પરંતુ જે બીજાને ખુશ કરવા જ આવ્યું હતું તે એમ કેમ માને? રાજા વિગેરે પણ જોવામાં મશગુલ હતા એટલે તેમણે આ કાંઈ ગણુકાયું નહિ. જાદુગરે ડીવારે શંકર વિષાગુરામ વિગેરેના વેશ કાઢી મશ્કરી કરી. સર્વને હસાવવા લાગે. વળી આગળ વધી જૈન સાધુ અને તીર્થકરોના પણ વેષ કાઢયા. - સુબુદ્ધિથી આ સહન ન થયું એટલે તેણે ત્યાં બેઠા બેઠા એક ચિત્તે ભક્તામર સ્તોત્રના આ બારમા લેકનું ચિંતવન કર્યું. તરત જ શાસન દેવી આવ્યા અને વેશ કાઢી
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૧
ધર્મની હેલશું કરનાર જાદુગરને ભરસભામાં એક તમાચો લગાવ્યું. તમાચો પડતાની સાથે જાદુગરનું મોટું વાંકુ થઈ ગયું અનેક પ્રકારના પ્રયત્ન કરવા છતાંય સીધું ન થયું, ત્યારે આખી સભા હસવા લાગી.આથી જાદુગર મૂંઝા. છેવટે તેણે એ વેષ છેડી દીધું અને પ્રધાનની ક્ષમા માગી. પ્રધાને પણ દેવીને પ્રાર્થના કરવાથી તેનું વાંકુ થયેલું મોટું સીધું કર્યું. અને રાજાને તથા સભાજનેને જૈન ધર્મને તથા ભક્તામર સ્તોત્રને મહિમા સમજાવ્યો. - જેના એક લેકમાંજ આવી શક્તિ છે તે આખા તેત્રમાં મહાન શક્તિ હોય તેમાં શું આશ્ચર્ય છે? એમ જાણીને રાજા વિગેરે ઘણુ માણસે જૈન ધર્મના રાગી થયા અને જૈન ધર્મને મહિમા ફેલાવે, 1. પ્રભુના સ્મરણથી કર્મરૂપી ઠગો હતાશ થઈ જાય, તો પછી આ મનુષ્યરૂપી ઠગ (જાદુગર) હતાશ થાય તેમાં શી નવાઈ છે પણ માત્ર એક ચિત્તથી અને સાચી શ્રદ્ધાથી તેનું આરાધન કરવું જોઈએ. આ લોકના વારંવાર રટણથી મદારીના ખેલ ફળીભૂત થતા નથી,
વકત્ર કવ તે સુરનરેગનેત્રહારિ, નિઃશેષનિજિત જગત્રિતોપમાનમ બિલ્બ કલંકમલિન ફર્વ નિશાકરસ્ય, ચક્રવાસરે ભવતિ પાંપલાશકલ્પમ્. ૧૩
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૨
ભાવાર્થ-હે સુંદર મુખવાળા પ્રભુ ! દેવ, મનુષ્ય અને ભુવનપતિની આંખને હરનારૂં મને હર તથા ત્રણજગતમાં રહેલી (કમળ, દર્પણ, ચંદ્ર વિગેરે) સર્વ ઉપમાઓને જીતનારૂં મુખ કયાં ? અને કલંકથી મલિન થયેલું તથા દિવસે ખાખરાના પાન જેવું ફીકું દેખાતું ચંદ્રનું બિંબ કયાં ? | ૧૩ છે ઢિ : ગ ર ય નમો નુમ || मंत्र : औं ही श्री हंसः ह्रौं मैं ही ही द्राँ दीं द्रौद्रः मोहिनी सर्व जन वश्यं कुरु कुरु स्वाहा ॥
આ તેરમા કાવ્ય-મંત્રથી સાત કાંકરીને ૨૧ અથવા ૧૦૮ વાર મંત્રિત કરીને કપડાની ગડી કરીને ચારે તરફ ગળ કરવી–જેથી ચેર આવે નહિ. ભુત-પ્રેત આદિને ભય. નહિ લાગે. સપૂર્ણમંડલશાંકકલાકલાપ, શુભ્રા ગુણાત્રિભુવનં તવ લંઘન્તિ; યે સંશ્રિતારિત્રજગદીશ્વરનાથમેક, કસ્તાનિવારયતિ સંચરતે યથેષ્ટમ્ | ૧૪ .
ભાવાર્થ-હે ત્રિલોકના નાથ ! પૂણમાના ચંદ્રની કળાના સમૂહ જેવા ઉજળા તમારા ગુણ આખા ત્રણ જગતને ઓળંગે છે–અથવા તે વ્યાપીને રહેલા છે, તે યંગ્ય જ છે. કારણકે જેઓ સમર્થ સ્વામીના આશ્રિત હોય તેઓ પિતાની ઈચ્છા પ્રમાણે સર્વત્ર) બધી જ્ઞાએ ફરી શકે છે. તેમને કોઈ પણ રેકવા શક્તિમાન નથી. ૧૪ છે
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૩
રદ્ધિ : ગ ર મ નો વિપુi | मंत्र : औं ही नमो भगवती गुणवती महामानसी स्वाहा ॥
આ ચૌદમા કાવ્ય-મંત્ર જપવાથી આંધી-ઝાંખી– વંટોળી-ધૂળવર્ષા આદિ ઊપદ્રને નાશ થાય.
લેક ૧૩–૧૪ નો પ્રભાવ બતાવનારી કથા
અણહિલપુર પાટણમાં સત્યવાન નામે એક શ્રાવક રહેતે હતું. તેને ડાહી નામે એક પુત્રી હતી. પિતાપુત્રી ધર્મ ઉપર ખૂબ જ શ્રદ્ધાળુ હતાં. અને સત્યવાન હંમેશા ત્રિકાળ ભકતામર સ્તોત્રનું ચિંતવન કરતો હતે. તે જોઈને પુત્રીએ પણ દિવસમાં એકવાર તે ભક્તામર સ્તોત્ર ભણવું. એ નિયમ લીધો.ભક્તામર પાઠ કરવા લાગી.
સમય જતાં પુત્રી મટી થઈ અને ભરૂચ શહેરમાં પરણાવી. એક વખત તે કુંટબી માણસો સાથે પાટણથી ભરૂચ જવા નીકળી, રસ્તામાં સખત થાક લાગવાથી તેઓ બધા એક તળાવને કિનારે આરામ લેવા બેઠા ત્યાં જ અચાનક પંદર-વીશ હથીયારબંધ લુંટારાઓએ તેમને ઘેરી લીધા.
સાથેના માણસે લુંટારાઓની સામે થયા પરંતુ લુંટા-- રાઓના બળ આગળ તેઓ ટકી શક્યા નહિ. તેથી નાસી ગયા. ત્યારે લુંટારાઓએ ડાહીને સતાવવા માંડી, તેણે ઘણું. ઘણી આજીજી કરી, પરંતુ લુંટારાએ તે માની નહિ. ત્યારે ડાહીએ શુદ્ધ ચિત્તે ભક્તામરના ૧૩-૧૪ કલેકેનું આરાધના ભ. સા. ૩
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________
કરવા માંડયું. તેના શુદ્ધ શિયળના પ્રતાપે પાણી છાંટવાથી, તરતજ બધા લુટારાએ થંભી ગયા.
પછીથી ઠ!હીએ નાસી ગયેલા પેાતાના સંબધીઓને એલાવી ચાલવાની તૈયારી કરવા માંડી, ત્યારે લુટારાઓના સરદાર નમ્ર ભાવે ખેળ્યે કે હું એત ! અમેએ તમારી જેવા પવિત્ર ખાઇને સતાવી તે માટે અમે દીલગીર છીએ. હુવેથી અમે એવું કામ નહિ કરીએ. પરંતુ મહેરબાની કરી અમને આ દુઃખમાંથી છોડતા જાએ. અમારા હાથ પગ થંભી ગયા છે.”
લુટારાની આજીજીભર્યાં વચન સાંભળીને ડાહીને તથા સાથેના ખધા માણસોને દયા આવી અને બીજી વાર એજ Àાકાનું ચિંતવન કરી પાણી છાંટયું. તેથી સર્વ લુટારાઓ છુટા થઈ ગયા અને ફરીથી કાઈને પણ આવી રીતે નહ સતાવત્રાના સાગરૢ લઈ ત્યાંથી વિદ્યાય થયા.
આ તરફ સાથેના સંબંધી માણસા પણ ડાહીના શીયળના આવે પ્રભાવ જાણી બહુજ આનંદ પામ્યા. અને જ્યારે ભરૂચ નગરમાં આ વાત ફેલાઈ ત્યારે તેા જૈન ધમ ને ઘણાજ પ્રભાવ વધ્યા.
આત્માના સારા ગુણેને લુંટનાર ક્રોધ-માન-માયા અને લેાભ રૂપ લુંટારા પણ જો પ્રભુના સ્મરણથી થંભી જાય છે. તે આ મનુષ્ય લુંટારા થંભે એમાં નવાઈ શી ? કારણ કે પ્રભુ સ્મરણને મહિમા જ અલૌક્કિ છે.
તમે પણ નિર'તર એવી રીતે પ્રભુ સ્મરણુ કરો.
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૫ પિશાચ દૂર થાય છે. ચિત્ર કિમત્ર ચદિ તે ત્રિદશાંગનાભિનતિ મનાગપિ મન ન વિકાર માગ; કપાન્તકાલમરૂતા ચલિતા ચલેન, કિ મંદરાદ્રિશિખરં ચલિતં કદાચિત્ ઉપાય
- ભાવાર્થ –હે નિર્વિકારી પ્રભુ! જે દેવાંગનાઓએ શંગાર વિગેરેની ચેષ્ટા વડે પણ તમારા મનને જરાપણ વિકાર પમાડે નહી તે તેમાં શું આશ્ચર્ય છે! કારણ કે બીજા પર્વતને કંપાવનાર પ્રલયકાળને વાયુ શું કદાપિ મેરૂ પર્વતના શિખરને કંપાવી શકે ? ૧૫ છે
દ્ધિ : ગર્દ નો પુત્રી છે मंत्र : औं नमो भगवती गुणवती सुसिमा पृथिवी क्ज्रशंखला
मानसी महामानसी स्वाहा-॥
આ પંદરમા કાવ્ય-મંત્રથી મીઠું–તેલ અથવા કુલને ૨૧ વાર મંત્રીને મેં ઉપર લગાડવું જેથી સર્વ ઝઘડા મટે, રાજ્ય દરબારમાં માન મલે, જીત થાય, દરરોજ વિધિપૂર્વક ૧૦૮ વાર ગણવાથી મનના તમામ વિકારે મટે અને સંપત્તિ મેળવ્યા વિના રહે નહિ.
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________
બ્લેક ૧૫ ને પ્રભાવ બતાવનારી કથા,
ચંપાનગરીમાં ધુરસેન નામે એક રાજા હતું. તે બહુજ દયાળુ અને નીતિવાન હતું. તેને ગુણચંદ્ર નામે એક પ્રધાન હતા. તે પણ બહુજ ગુણવાન અને ન્યાયી હોવાથી રાજા તથા પ્રજા બન્નેને પ્રિય હતે.
એક વખત અચાનક જ રાજા ધુરસેનને કેઈ કારણના લીધે એક પિશાચ વળગે, તેથી રાજા લગભગ બેભાન સ્થિતિમાં જ રહેવા લાગ્યું. તેથી તે કેટલીક વખત તે અગ્ય કામે પણ કરી બેસતે.
આ પિચાશને કાઢવા માટે પ્રધાન ગુણચંદ્ર બહુ બહુ ઉપાયે કર્યા પરંતુ કેઈથી એ પિશાચ નીકળી શકે નહિ. ત્યારે રાજા તથા પ્રધાન બને ખુબજ મુંઝાવા લાગ્યા.
એવામાં એક વખત એજ નગરીમાં કોઈ બહુ પ્રભાવિક સાધુ મહારાજ પધાર્યા. તેઓ બહુજ શાંત અને પવિત્ર હતા. તેમને અમૃતમય ઉપદેશ સાંભળીને ઘણું માણસેએ પ્રધાનને કહ્યું કે આ જૈન મહાત્માને વિનંતિ કરવામાં આવે તે જરૂર તેઓ રાજાને વળગેલા પિશાચને કાઢી શકે.
પ્રધાનને તે એટલું જ જોઈતું હતું. તે બેચાર સાસ માણસે સાથે એ સાધુ મહાત્માના ઉપાશ્રયે ગયા અને વિનંતિ કરી કે-“હે મહાત્મન્ ! આપ તે પરદુઃખ ભંજન છે, જે આ રાજાના પિશાચને આપ કાઢશે તે તેથી એકપંથને દે કાજ” જેવું થશે. કારણ કે ઘણા માણસોએ પ્રયત્ન કર્યા છતાં
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૭
પણ તેમાં તેઓ નિષ્ફળ નિવડયા છે અને આપ જો કાંઇ કરશે. તા તેથી જૈન ધર્મોના મહિમા વધશે અને જૈન ધર્મ એ પ્રભાવિક ધર્માં છે તથા તેને પાળનાર પુરુષા પણ પવિત્ર છે. એવી લેાકની માન્યતા થશે. માટે જો આપ કાંઈ કૃપા કરે તેા ઠીક.”આપની કીર્ત્તિ જગમાં ફેલાશે.
પ્રધાનના આ પ્રકારના વચને! સાંભળીને અને આ કાય પરિણામે ફળદાયક છે એમ જાણીને મહાત્માએ તેમને આજા દિવસે કહ્યું.
રાત્રિએ મહાત્માએ ભકતામર સ્તેાત્રના ૧૫મા શ્લેાકની આશધના વડે શાસનદેવીને ખેલાવ્યા. અને રાજાના આ દ્રુઃખના ઉપાય પૂછ્યા. ત્યારે દેવીએ કહ્યું કે, · આજ Àાકનું ચિંતવન કરી આ રાખની ચપટીથી રાજાના કપાળમાં ચાંલ્લા કરો એટલે રાજા તે દુઃખથી મુક્ત થશે.”
સવારે પ્રધાન વિગેરે ઘણા માણસા સહિત રાજા તે મહાત્મા જે ઉપાશ્રયે હતા ત્યાં આવ્યા અને વંદન કરી બેઠા. ત્યારે પ્રધાને વિનતિ કરવાથી મહાત્માએ રામની ચપટી ભરી ૧૫મા શ્લાકનું ચિંતવન કરી રાજાના કપાળમાં ચાંલ્લે કર્યાં કે તરત જ રાજાને શાંતિ થઇ ગઈ.
આ ચમત્કારથી સભાના આશ્ચય પામ્યા અને રાજા તથા પ્રજાને જૈન ધર્મ ઉપર શ્રદ્ધા થઈ
ખરેખર ? પ્રભુના સ્મરણથી જો ક રુપી પિશાચા દૂર થાય તો પછી આ બાહ્ય પિશાચા નાસી જાય એ સ્વભાવિક છે
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩૮
નાસ્તિકને આસ્તિક બનાવવા માટે. નિધુ ભવતિ પવજિ તતૈલપૂર, કૃત્સ્ન જગત્પ્રયમિદં પ્રકટીકાષિ; ગમ્યા ન જાતુ મરૂતાં ચલિતા ચલાનાં, દીપેાપરસ્ત્વમસિનાથ જગત્પ્રકાશ ॥૧૬॥
ભાવાર્થ:—હે નાથ ! ધૂમાડા તથા દીવેટ વિનાના તથા ત્યાગ કર્યું છે તેલનુ પુરવું જેણે તમે આ સમગ્ર ત્રણ જગતને પ્રકાશિત કરી છે, તથા જેણે પ તા કપાવ્યા છે એવા વાયુને કદાપિ પામવા લાયક નહિ એવા તથા જગતમાં પ્રસિદ્ધ એવા તમે અલોકિક દીવા રૂપ છે।. ૫૧૬ના ऋद्धि : ओं ह्रीँ अहं नमो चउदसवीं || मंत्र : ॐ नमो सुमंगलासुसीमा वज्रशृंखलानाम देवी सर्व समीहितार्थं कुरु कुरु स्वाहा ||
આ કાવ્ય મંત્રને ૨૧ અથવા ૧૦૮ વાર ભણીને આપણા અમૃતનું તિલક કરવુ. જેથી રાજદરબારે જીત થાય. રાજા ખુશ થાય, દુશ્મન જુઠા પડે.
તા. કે. ઋદ્ધિમત્ર સિદ્ધ કરી ભાજપત્ર ઉપર જેને જીતવા હોય અથવા વશ કરવા હાય તેનું નામ અનામિકા આંગળીના રુધિરથી લખી તે લેાજપત્રને એ કાડીયામાં સંપૂટ કરી મૂકી ખેરના અંગારાથી તપાવે! તેમ તે વ્યક્તિ
વશ થાય.
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________
નાસ્ત કદાચિદુપયાસિ ન રાહુગમ્ય,
સ્પષ્ટીકરષિ સહસા યુગપજજગન્તિ; નારદરનિરૂદ્રમહાપ્રભાવ, સૂર્યાતિશાયિ મહિમાસિ મુનીન્દ્ર લેકે ૧૭
ભાવાર્થ – હે મુનીન્દ્ર ! તમે કોઈ પણ વખત ક્ષય પામતા નથી તથા રાહુ વડે ગ્રસવા લાયક નથી, વળી તત્કાળ એકી વખતે ત્રણ જગતને પ્રગટ કરે છે તથા વાદળાંના મધ્યભાગ વડે રેકા છે મહા પ્રભાવ જેને એવા પણ તમે નથી, તેથી હે મુનીશ્વર ! જગતમાં તમારે મહિમા સૂર્યથી પણ અધિક છે. ૧છા
દ્ધિ : ” ગર્દ ના ગામદનિમિત્ત સિf I मंत्र : औं नमो नमिउण अट्टे मट्टे क्षुद्र विघटे क्षुद्रपीडा
जठर पीडान भंजय भंजय सर्व पीडा निवारय निवारय सर्वरोग निवारणं कुरु कुरु स्वाहा
આ સત્તરમા કાવ્ય મંત્રથી અબોટ (શુદ્ધ) પાને ૨૧ વાર મંત્રીને પેટની પીડાવાલાને પીવડાવું જેથી તે દૂર થશે, શુદ્ધ પવિત્ર કુવાનું પાણી લેવું. - તા. ક. ઋદ્ધિ તથા મૂલમંત્રને આરાધીને નમિઉણ તેત્રને સાથે લઈ વિધિપૂર્વક જે પાણી પીવડાવાય તે તે તાવ-ગ-નજર દૂર થાય છે તેમ મૂલમંત્રને સિદ્ધ કરી દિવાળી અથવા ચન્દ્રગ્રહણમાં નમિઉણ કલ્પને સિદ્ધ
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________
૪૦
કરી પણ જેને આપીએ તેને કઈ દિવસ ભૂત-પ્રેત નડતું નથી, કદાચ હોય તે પણ દૂર થાય છે.
કલેક ૧૬-૧૭ના પ્રભાવને બતાવનારી કથા.
સારંગપુર નામે એક શહેર હતું. તેમાં સગર નામે રાજા હતા. તેને દેવીસિંહ નામે પુત્ર હતું. જે સગર રાજા ધર્મ પ્રત્યે શ્રદ્ધાળુ અને નીતિમાન હતું તે જ દેવીસિંહ નાસ્તિક અને કુર હતે.
રાજાએ પિતાના પુત્રને ધર્મના સંસ્કાર પાડવા માટે બહુ બહુ પ્રયત્ન કરવા માંડયા, પરંતુ તે સર્વ નિષ્ફળ નીવડ્યા.
આ બે દિવસ મઝ મઝા કરવી, સાધુ પુરૂષોને સતાવવા, નિર્દોષ માણસને હેરાન કરવા અને અનેક વ્યસને સેવવા એમાંજ તેના દિવસે પસાર થતા હતા.
રાજા તેના આ વર્તનથી બહુ દુઃખી થતું હતું, પરંતુ તેને એક ઉપાય સૂઝતું ન હતું. ઘણું ઘણું સારા અને વિદ્રાન માણસની સોબતમાં તેને રાખવા પ્રયત્ન કરતે, પરંતુ પરિણામે તેનું સારૂં ફળ કંઈ મળ્યું નહિ.
એક વખત રાજકુમાર પિતાના મિત્ર સાથે વનમાં ફરવા નીકળ્યું હતું. તેવામાં કોઈ તપસ્વી મુનિરાજ ધ્યાનમાં ઉભેલા તેમની નજરે પડયા, રાજકુમાર તથા તેના મિત્રે તે મુનિની પાસે આવ્યા. મુનિએ આ વખતે ધ્યાન પૂર્ણ કર્યું હતું. રાજકુમારે મુનિની મશ્કરી કરી અને કહ્યું, “હે મુનિ !
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________
આ દુનિયાને સુંદર આનંદ છેડી તમે સ્વર્ગ મેળવવા આવું દુઃખ કેમ ભેગવે છે પરંતુ એટલું તે સમજે કે સ્વર્ગ નરક કાંઈ છે જ નહિ. પાપ-પુણ્ય તે ઢગ છે. તમારા જેવા અજ્ઞાન માણસેએ લેકેને ઠગવા માટે આ બધી માયા જાળ ગઠવેલ છે.” | મુનિ મહારાજ તે અજાણ્યા માણસના આવા નાસ્તિક વચન સાંભળીને પ્રથમ તે નવાઈ પામ્યા. પરંતુ આવા મનુષ્યને પ્રતિબંધ જરૂર પમાડે. એમ વિચારીને ભક્તામરના આ બે શ્લોકેનું શાંતિ ચિત્તે આરાધન કર્યું.
આ તરફ રાજકુમાર બેભાન થઈ ગયે, અને જાણે તે સ્વપ્ન અવસ્થામાં હોય તેમ નારકીના દુઃખે નજરે નિહાળવા લાગે. યમરાજ કેઈ મનુષ્યને મારે છે. કોઈને ધગધગતા લોઢાના સળીયા ચાંપે છે, તે કેઈને સીસું ઉકાળીને પાય છે, ન પીએ તે પરાણે મોઢામાં રેડે છે, અને મનુષ્ય અવસ્થામાં કરેલા પાપને આ બદલે છે. એમ કહીને વધારે દુઃખ આપે છે. પેલા માણસો બિચારા તેમાંથી છુટવા આજીજી કરે છે પણ યમરાજ તેમને છેડતા નથી.
આ બધું જોઈને રાજકુમાર ત્યાંથી નાસી જવા પ્રયત્ન કરે છે, પણ તેવામાં જ એક યમ આવીને તેને પકડે છે અને કહે છે. “નાસી કયાં જાય છે ? તે પણ આ લેકેની પેઠે મનુષ્ય ભવમાં ઘણાં જ પાપ કરેલ છે. ધર્મને તે માનતે જ ન હત; અને સાધુ મહાત્માઓને પણ સતાવતો હતે. વળી તેં તારી જીંદગીમાં એક પણ સારું કાર્ય કર્યું નથી, તે તારે
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________
પણ એ પાપનાં ફળ ભેગવવાં પડશે.” એમ કહીને તેને ઘસડી જઈ અનેક પ્રકારના દુઃખ આપવા લાગ્યું. ત્યારે રાજકુમાર ધ્રુજવા લાગ્યું, અને આ ભયંકર દુઃખમાંથી છેડવા. આજીજી કરવા લાગે. તમે જે એક વાર છેડે તે ફરીને આવું કામ નહિ કરું એમ વિનંતિ કરવા લાગે. તેવામાં જ તેની બેભાન અવસ્થા ચાલી ગઈ અને તે જાગ્રત થયે.
જાગીને જુએ છે તે તેની આસપાસ તેના મિત્રે સારવાર કરતાં બેઠા છે અને મુનિરાજ તે ધ્યાન મગ્ન છે.
પ્રથમ તે રાજકુમાર ચકિત થઈ ગયે. તેણે સ્વપ્ન અવસ્થામાં જોયેલા નારકીના ભયંકર દુઃખે તેની નજર સામે તરવા લાગ્યા. પિતે ભેગવેલી સ્થિતિ તથા કરેલ નિશ્ચય યાદ આવવા લાગે.
મુનિ મહારાજનું ધ્યાન પૂર્ણ થતાં રાજકુમાર મુનિના ચરણમાં ઢળી પડે. મુનિએ પણ ચગ્ય શબ્દોમાં ધર્મનું સ્વરૂપ સમજાવ્યું હવે રાજકુમારને ધર્મ ઉપર આસ્થા બેઠી. પિતાની ભૂલ સુધારવા માટે મુનિને ઉપકાર માની તેમને ગુરુપદે સ્થાપી પિતાને સ્થાનકે ગયે. રાજા તથા રૈયત સર્વે આ હકીકત સાંભળી બહુ આનંદ પામ્યા. અને તે પવિત્ર મુનિરાજના કહેવા પ્રમાણે પવિત્ર જીવન ગાળી સુખી થયા.
જે પ્રભુના સ્મરણથી સમર્થ દેવે પણ વશ થાય છે તે પછી મનુષ્ય વશ થાય તેમાં નવાઈ શી? માટે તમે પણ ધર્મ ઉપરની શ્રદ્ધા વિશેષ ખીલવશે, તે તમારું જીવન પણ સુખી બનશે. અને પવિત્ર બનશે.
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________
નિદર્ય દલિત મેહમહધકાર; ગમ્યું ન રાહુવદનસ્ય ન વારિદાના વિભ્રાજતે તવ મુખાજમનલ્પકાન્તિ, વિદ્યોતયજગદપૂર્વ શશાંકબિંબસ્ છે ૧૮
અથ -જે ઉદય રૂ૫ છે, જેણે મેહરૂપી અંધકારને નાશ કરી નાખે છે, જેને રાહુ કદી ગ્રહી શકતો નથી, જેને મેઘ પણ ઘેરી શકતું નથી, એવું આપનું મુખ-કમળ, આ જગતને વિષે અપૂર્વ ચન્દ્રમંડળની જેમ શેભે છે. ऋद्धि : आँ ही अर्ह नमो विउवण इढि पत्ताणं ॥ मत्र : आँ नमो भगवते जये विजये मोहय मोहय स्तंभया स्तंभय स्वाहा ॥
આ અઢારમા કાવ્ય-મંત્ર જપવાથી શત્રુઓ વશ રહે. ૨૧ અથવા ૧૦૮ વાર મંત્ર (પ્રથમ સિદ્ધ કર્યા બાદ) ભણવાથી શત્રુનું મુખ ખંભિત થાય, ઝઘડે. ન્યાયાધિશે. આપણી તરફેણમાં કેસ ચલાવે!
તા-ક. તાંત્રિક પ્રમાણે શત્રુના અમુક પગની રજા અમુક વારે લઈ પૂતળું બનાવી વ્યવસ્થિત સ્થળે દાટવામાં આવે તે શત્રુ નેકર બની જાય એ સહજ વાત છે.
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________
૪૪
શ્લોક ૧૮ ના પ્રભાવ બતાવનારી કથા.
ગુજરાતના મધ્ય ભાગમાં ફુલવાડી જેવુ' મનેાહર પાટણ નામે શહેર છે, ત્યાં કુમારપાળ નામે રાજા રાજ્ય કરે છે. તે • જૈન ધમી અને બહુ જ ન્યાયવંત છે. પશુપંખી પણુ ગાળેલું પાણી પી શકે તેવી સુંદર વ્યવસ્થા તેના રાજ્યમાં કરવામાં આવી છે. તેને બહુ જ બુદ્ધિમાન અને ધર્મિષ્ઠ અખંડ નામે એક પ્રધાન છે.
એક વખત પેાતાની માતાના આગ્રહથી અંખડે કચ્છમાં આવેલા ભદ્રપુર (ભદ્રેશ્વર)ની યાત્રાએ સંધ સહિત જવાના નિશ્ચય કર્યાં. અને ધામધુમ પૂર્ણાંક ઘણા સ્નેહી-સંબંધીઓ · તથા અનેક ધાર્મિક ભાઈ આ સાથે પાટણથી નીકળ્યા.
રસ્તામાં દરેક સ્થળે યાત્રાઓ કરતા અને ચાતરમ્ જૈન ધર્મના વિજયડંકા વગાડતા તેએ ઘણા દિવસે કચ્છના રણને કાંઠે આવી પહોંચ્યા.
ચેાતરફ ઉભા કરેલા નાના-મોટા પચરંગી તબુએથી વિશાળ જગ્યા શે।ભી રહી હતી. અને જાણે એક સુ ંદર નાનુ શહેર વસી ગયુ` હાય તેવા દેખાવ થઈ રહ્યો હતેા. આસપાસના અનેક ગામામાંથી ઉભરાતા લોકો પણ આ ચતુર્વિધ -સંઘના દર્શન કરી પાવન થતા હતાં, અને થાડા દિવસ પહેલાં વર્ષેાંથી ઉજ્જડ પડેલી જગ્યાએ આજે મનુષ્યનાં ટોળે ટોળાં લેાલ કરી રહ્યાં હતાં.
+
+
+
2
+
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________
સાયંકાળ થવા આવ્યું અને થોડીવારમાં તે સફેદ દૂધ જેવા પુનમના ચંદ્રના તેજે આખી પૃથ્વી શેભી રહી આજે આ રણનો લાંબો પટ ઓળંગવાને આ સંઘ, તૈયારી કરી રહ્યો હતે. કે વાગ્યે અને નેબત ગડગડી. અને આખે સંઘ વાજતે-ગાજતે ઉપાડ. દેવને પણ દર્શન દુર્લભ થાય એવા આ પવિત્ર સંઘને નિહાળીને અને જૈન ધર્મની કીતિને ફેલાતી જેઈને એક મિથ્યાત્વી દેવને. અદેખાઈ આવી. તેણે પોતાનું બળ અજમાવ્યું અને સંઘનાં. ગાડાં રણમાં અધવચ્ચે જ અટકાવી દીધાં.
ઘણું ઘણું માણસે એ મહેનત કરી પરંતુ ન ચાલે, બળદો કે ન ચાલે ગાડાં. અરે! માણસે પણ થંભી ગયા.. એક ડગલું આગળ ચાલી શકે નહિ તેવી સ્થિતિ થઈ રહી.
સંઘના માણસોની અને પોતાની આ સ્થિતિ જોઈને અંબડ પ્રધાન પણ ગભરાયે, અને શું શું કરવું તે વિચારવા. લાગ્યું. પરંતુ અબડની માતા બહુ જ ભક્તિવાળી અને નિખાલસ હદયની બાઈ હતી. તેણે પિતાના પુત્રને તથા આખા. સંઘને આ ભક્તામરના ૧૮ મા શ્લોકને જાપ જપવા કહ્યું. પિતે પણ શાંત ચિત્તે આ ભક્તામર સ્તોત્રના ૧૮ મા લેકનું ચિંતવન કર્યું તેથી થોડીવારમાં જ શાસનદેવ હાજર થયા. ભક્તિથી પ્રેરાયેલા વિચારવા લાગ્યા.
સંઘની આ સ્થિતિ નિહાળી શાસનદેવે પેલા મિથ્યાત્વી. દેવને નસાડી મૂક અને સંઘનું સંકટ નિવારી જયજયકારવર્તાવ્યું. .
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________
નિર્વિને યાત્રા કરી પાછા આવ્યા, ત્યારે રાજા કુમારપાળ તથા પાટણના માણસે પણ આ વાત સાંભળીને બહુ જ - નવાઈ પામ્યા અને જૈન ધર્મને પ્રભાવ વળે.
રાગ અને દ્વષ જેવા જબરા શત્રુને પણ પ્રભુ સમરણથી જીતી શકાય છે, તે આમિથ્યાત્વી દેવને જીતવે તેમાં શું - આશ્ચર્ય છે ? એવું પ્રભુ સ્મરણ કરવાને નિરંતર સુખના સમયમાં પણ તમે ભક્તામર સ્તોત્ર ભણવાનું ભૂલશે નહિ.
કિં શર્વરીષ શશિનાન્તિ વિવસ્વતા વા, યુમભૂખેÇદલિતપુ તમન્નુ નાથ નિપન્નશાલિવનશાલિની જીવલોકે, કાર્ય ક્વિજલધજલભાર નમ્ર ૧૯
અર્થ –હે નાથ ! રાત્રે ચંદ્રથી શું? અને દિવસે - સૂર્યથી શું ? કારણ કે તમારા મુખરૂપી ચંદ્રથી એ અંધકારને નાશ થાય છે. પાકી ગયેલ શાલીનાં (ડાંગરનાં) ક્ષેત્રોથી સુશોભિત આ મૃત્યુલેકમાં જલના ભાર વડે નમ્ર બની ગયેલા મેઘનું શું પ્રયોજન છે?
દ્ધિ : શિ અર્દ નો વિકાદur | मंत्र : आँ हाँ ह्रीं हूँ हूः यक्षः ही वषट् फट् स्वाहा ॥
આ કાવ્ય-મંત્રને સિદ્ધ કરીને ૧૦૮ વાર રેજ જપવાથી પરવિદ્યા, મૂઠ-ચેર, કામણુટુમણ કેઈનું ચાલે નહિ.
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________
" તા. ક. શ્રી પાવતી માતાજીની ભક્તિ-તેમ તેના મૂલમંત્રાક્ષરોને અઠમ કરી સિદ્ધ કરે ( છ માસ બ્રહ્મચર્ય પાલન સહિત) દરેજ મંત્રની આરાધના કરે, તે ગમે તેવા કામણ વિના કે મૂઠના પ્રયોગો આપણી ઉપર કઈ કરી ના શકે.
લેક ૧૯ ના પ્રભાવ બતાવનારી કથા.
આ ભરતક્ષેત્રમાં વિશાળી નામે એક નગરી હતી. તેમાં લક્ષમીકાના નામે એક શેઠ રહેતું હતું. તે બહુ જ ધનવાન અને પરોપકારી હતો. વળી જૈનધર્મી હોવાથી પિતાના ગુરૂ પાસેથી વિધિસર ભક્તામર સ્તોત્ર પણ શીખે હતે. વ્યાપારના અનેક કામો હોવા છતાં પણ તે નિરંતર પ્રભાતે એક સામાયિક કરી હાઈ–ધઈ પવિત્ર થઈ ગુરૂએ બતાવ્યા પ્રમાણે સદા ભક્તામર સ્તોત્ર ભણતો હતો.
શ્રદ્ધાની પણ કટી હોય છે. તેમ આ લક્ષમીકાન્ત શેઠની વિધિસરની આરાધનામાં ભંગાણ પાડવા એક વખત એક દેવ આવ્યા અને શેઠના ગુમાસ્તાનું રૂપ ધારણ કરી શેઠના પૂજાના ઓરડામાં દાખલ થઈ ગભરાયેલા અવાજે કહ્યું “શેઠ! શેઠ ! દેડો !! દોડો !આપણી દુકાનમાં મેટી આગ લાગી છે અને લાખ રૂપિયાનો કિંમતી માલ સળગી રહ્યો છે.”
- શેઠ તે આ અવાજથી પ્રથમ ચમક્યા પરંતુ તેમના હદય ઉપર કોઈ અસર થઈ નહિ. તે તે પિતાના ધ્યાનમાં ફરી લીન થયા. ભક્તની કસેટી તે થાય !
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________
દેવ પિતાના દાવમાં નિષ્ફળ જવાથી તેણે ફરી બીજી યુક્તિ અજમાવી અને બહાર જઈ ડીવાર પછી બીજા ગુમાસ્તાનું રૂપ ધારણ કરી એકદમ શેઠની પાસે ગયે. અને ઉતાવળથી ગભરાતા ગભરાતા બે “શેઠ ! ઉઠે ! ! ઉઠો !ત્રીજા માળની બારીએથી અચાનકજ પડી જવાથી આપને પુત્ર એક્ટમ બેભાન થઈ ગયેલ છે, બધા માણસે એકઠા થઈ ગયા છે અને તમને એકદમ બેલાવે છે.”
શેઠ તે સાંભળ્યું ન સાંભળ્યું કરી ફરી પાછા પિતાના ધ્યાનમાં જોડાયા. આ જોઈને દેવ બહુજ પ્રસન્ન થયા અને પ્રત્યક્ષ થઈ શેઠનાં વખાણ કર્યા તથા તેને જે જોઈએ તે માગવા કહ્યું. ત્યારે શેઠે કહ્યું કે મારે આપના પ્રતાપે પૂર્ણ સુખ છે, તેમાં મને સંતોષ છે મારે કાંઈ જોઈતું નથી.” તે પણ “દેવ દર્શન કદી ખાલી હેય નહિ” એમ કહી શેઠને એક સુંદર મણિ આપી દેવ પિતાને સ્થાનકે ચાલ્યા ગયે. ભક્તિ નિષ્ફલ જતી નથી.
એક વખત લક્ષ્મીકાન્ત શેઠ પરદેશથી પુષ્કળ માલ ભરી દેશમાં આવવા નીકળ્યા, પરંતુ રસ્તામાં આવતા જંગલમાં અધવચ્ચે રાત્રી પડી ત્યાં ચેર લુંટારાઓને બહુજ ત્રાસ હતે.જે ત્યાંથી આગળ ન જવાય તે બધી મિલકત લુંટાઈ જાય તેમ હતું. ઉપરાંત અમાસની કાળી ઘેર રાત હેવાથી રસ્તે સૂઝે તેમ ન હતું. શેઠના હૃદયમાં મુંઝવણ થવા લાગી અને આ સંકટમાંથી બચવા તે ઉપાય શોધવા લાગ્યા.
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________
ખૂબ વિચાર કરતાં પ્રથમ દેવે આપેલે ચંદ્રકાન્ત મણિ તેમને યાદ આવ્યું. અને ભક્તામર સ્તોત્રના આ ૧૯મા શ્લેકનું ચિંતવન કરી તે મણિ આકાશને વિષે ઉછાળે તે ચારે તરફ પુનમના ચંદ્ર સરખું ઝળહળતું તેજ ફેલાઈ ગયું અને ચંદ્રની માફક તે મણિ આકાશને વિષે ઊંચે રહી તેજ પ્રસારવા લાગે. એના તેજથી રસ્તે સુજવાથી શેઠના માણસે તથા શેઠ વિગેરે સહિસલામત એ જગલમાંથી પાર ઉતયાં.
પ્રભાત થતાં શેઠે ફરી ૧૯મા લેકનું ચિંતવન કરી એ મણિને પાછો ખેંચી લીધું અને પિતાને ગામ આનંદથી પહોંચી ગયા. આખી નગરીમાં જ્યારે આ મણિના પ્રભાવની વાત પ્રસરી ત્યારે રાજાએ પણ શેઠને બોલાવ્યા, અને વાત પૂછી તે લક્ષ્મીકાન્ત શેઠે ભક્તામરને મહિમા કહી સંભળાવ્યું. આથી રાજા વિગેરે ઘણા માણસોએ આ ભકતામર સ્તોત્રનું આરાધન કરવા માંડ્યું.
જે માણસે વીતરાગ પ્રભુની સ્તુતિ અને ભક્તિ ઘણી જ શ્રદ્ધા પૂર્વક કરે છે. તેના સંકટ નાશ પામી ઇચ્છિત ફળની પ્રાપ્તિ થાય છે. તે પછી આ રાત્રીને અંધકાર નાશ થાય તે સ્વાભાવિક છે. તમે પણ તમારા કર્મરૂપી અંધકાર તેડવા નિરંતર આ સ્તોત્રનું એકવાર તે જરૂર સ્મરણ કરજો
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________
ભવિષ્ય જાણવા માટે જ્ઞાન યથા ત્વયિ વિભાતિ કૃતાવકાશ, નવં તથા હરિહરાદિષિ નાયકેષ, તેજ સ્ફરન્મણિષ યાતિ યથામહત્વ નવં–તું કાચશકલે કિરણકુલેડપિ | ૨૦ |
અર્થ:—આપને વિષે જેવી રીતે યથાવકાશ રૂપ જ્ઞાન શેભે છે તેવી રીતે હરિહરાદિક દેવામાં નથી શોભતું કારણ કે પ્રકાશમાન રત્નમાં તેજ જેવી પ્રબલતાને પામે છે તેવી પ્રબલતાને ચળકતા કાચના કકડામાં નથી પામતું. અસલી અને નકલીમાં અત્યંત તફાવત હોય છે. '
ઢિ ગ ગર્દ ન વાળા ll મિત્ર માં છે જે ૪ થા ટ ટ ટ ાદા |
આ કાવ્યમંત્રને પઢવાથી રાજ્ય, લક્ષમી, જય, સુખની પ્રાપ્તિ થાય. તેમ જીવનમાં જ્ઞાનનો પ્રકાશ પ્રાપ્ત થાય.
લેક ૨૦ ને પ્રભાવ બતાવનારી કથા.
નાના પણ સુંદર બાંધણીવાળા મકાનેથી સુશોભિત લાગતું નાગપુર નામે એક શહેર છે. ત્યાં મહિપતસિંહનામે પ્રજાને પાળનાર અને ન્યાયી રાજા રાજ્ય કરે છે.
એક વખત રાજા પિતાની કચેરી ભરી બેઠો છે. તેમાં અનેક વિદ્વાને–તિષીઓ અને શુરવીરેશભી રહ્યા છે
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________
સર્વત્ર આનંદની વાત ચાલી રહી છે, પરંતુ રાજાને ચહેશે ઉદાસ દેખાય છે. ત્યારે પ્રધાને રાજાને નમ્રતા પૂર્વક પૂછ્યું કે “હે રાજન ! આપના રાજ્યમાં સર્વત્ર શાંતિ છે, સૌ પ્રજા સુખી છે; છતાં આપને ચહેરે ઉદાસ કેમ દેખાય છે?”
ત્યારે રાજાએ કહ્યું કે મારા હૃદયમાં રહેલો એક પ્રશ્ન મને મુંઝવી રહ્યો છે.
પ્રધાને પણ રાજાને શું પશ્ન છે તે જાણવા માટે યુક્તિ પૂર્વક કહ્યું-“હે રાજન આપને શું પ્રશ્ન છે તે કહે. કારણ કે હું નહિ તે આ બેઠેલા વિદ્વાને છે તેનું નિરાકરણ જરૂર કરશે.”
ત્યારે રાજાએ કહ્યું કે મારી રાણી ગર્ભવતી છે. તેને પુત્ર આવશે કે પુત્રી ? કારણ કે મારી હવે અવસ્થા થવા આવી છે અને મારે પુત્ર નહિ હેવાથી કદાચ પુત્રી થાય તે આ રાજ્ય કેણ સંભાળશે ?”
આ પ્રશ્ન સાંભળીને પ્રધાન તથા બીજા વિદ્વાન માણસો પણ નીચું જોઈ રહ્યા. કેઈએ રાજાના પ્રશ્નનો ઉત્તર આપવાની હિંમત કરી નહિ. તિષીઓએ જેષ જોઈ ગણત્રી કરી-વિદ્રાનેએ શાસ્ત્રના આધારે કલ્પના કરી પણ કોઈ ચક્કસ નિર્ણય કરી શક્યા નહિ.
ત્યારે અત્યાર સુધી શાન્ત અને ઉદાસીન લાગતો રાજા પણ પોતાના પ્રશ્નનો ઉત્તર નહિ મળવાથી ધે ભરાયે, અને બે કે “કાલ સાંજ સુધીમાં જે મારા પ્રશ્નને
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________
પર
ઉત્તર કઈ નહિ આપે તે બધા વિદ્વાનો અને તિષીઓને હું મારા રાજ્યની હદપાર કરીશ.” એટલું કહી તે કચેરીમાંથી ચાલે ગયે.
બધા માણસો રાજાના આ વચનથી ખૂબ મુંઝાયા અને તેને શું ઉપાય કરે તે માટે વિચાર કરવા લાગ્યું. ત્યારે એક વૃદ્ધ તિષીએ કહ્યું કે, આ નગરમાં એક જૈન ધર્મના બહુ જ પ્રભાવિક શ્રી પુજ્ય રહે છે. તેમને જે મળીએ તે આપણું કામ ફતેહ થાય.
આથી બધા વિદ્ધાને એકત્ર થઈએ વૃદ્ધ મહાત્માના ઉપાશ્રયે આવ્યા અને રાજાના પ્રશ્નને ખુલાસે પૂ.ત્યારે તેમણે કહ્યું કે, “તમે કોઈ પ્રકારની ચિંતા કરશે નહિ, પણ આવતી કાલે કચેરી ભરાય ત્યારે મને બોલાવો એટલે હું તે પ્રશ્નને ખુલાસે કરી આપીશ”.
આથી બધા વિદ્વાન બહુજ ખુશ થયા અને પિતાના સ્થાનકે પાછા ગયા. ત્યારે એ વૃદ્ધ મહાપુરૂષે ભક્તામર તેંત્રના ૨૦ મા લેકનું વિધિ પૂર્વક આરાધના કરી અને શાસન દેવીને બેલાવી તે પ્રશ્નનું સમાધાન મેળવી લીધું.
બીજે દિવસે જ્યારે કચેરી ભરાઈ ત્યારે એ વૃદ્ધ મહાત્મા પણ પધાર્યા અને રાજાએ પોતાના પ્રશ્નને ખુલાસે મા, ત્યારે એ વૃદ્ધ “શ્રી પૂજ્ય ઉભા થઈને કહ્યું કે “હે રાજન ! આજથી બારમા દિવસે તારી રાણીને એક તેજસ્વી પુત્ર અવતરશે, અને તારી પછી તે રાજા થઈ
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________
૫૩ સુંદર રીતે રાજય ચલાવશે. તેની નિશાની તરીકે તે સમયે રાજ્યને મુખ્ય હાથી (પદ્ધહસ્તી) મરણ પામશે.
રાજા આ જવાબ સાંભળી બહુ જ ખુશ થયે, અને આખા નગરમાં પ્રથમથી જ ઉત્સવ ઉજવવાની તૈયારી કરવા લાગ્યો.
એક પછી એક એમ ૧૧ દિવસ પસાર થયા અને બારમા દિવસે પ્રભાતમાં રાજ્યને મુખ્ય હાથી એકાએક મરણ પામે અને તે જ વખતે રાણીને પુત્ર અવતર્યો.
રાજા આ જાણીને બહુજ ખુશ થયે અને તે જ દિવસે કચેરી બોલાવી બધા સભાજનો સહિત તે વૃદ્ધ મહાત્માના ઉપાશ્રયે ગયા. અને વંદન કરી તેમનું બહુમાન કર્યું.
એ વૃદ્ધ “શ્રી પૂજ્ય પણ અવસર જાણ રાજાને જૈન ધર્મને ઉપદેશ કર્યો અને ભક્તામર તેત્રને મહિમા કહી સંભળાવ્યું. ત્યારે રાજાએ તથા બીજા ઘણા માણસોએ જૈન ધર્મ અંગીકાર કર્યો આથી જૈન ધર્મનો પ્રભાવ ઘણેજ વચ્ચે.
તમે પણ આવા પવિત્ર સ્તોત્રનું સ્મરણ કરવું ચુકશે નહિ. તા. ક. આજના સાધુઓએ આવી ગુપ્ત વાતે કોઈને ન કરવી જોઈએ.
મન્ય વર હરિહરાદય એવ દષ્ટા, દૃષ્ટભુ યેષુ હદયં ત્વયિ તષમેતિ કિં વીક્ષિતેન ભવતા ભુવિ યેન નાન્ય, કશ્ચિન્મને હરતિ નાથ ભવાંતરેડપિ | ૨૧.
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________
અર્થ –હે નાથ ! હરિહરાદિ દેવેને મેં દીઠા, તે સારું જ થયું, કારણ કે એમને દેખ્યાં છતાં મારૂં ચિત્ત આપને વિષેજ સંતુષ્ટ થાય છે. અને આ લેકમાં આપને દેખી લેવાથી વિશેષ લાભ એ થયું કે હવે કોઈ પણ જન્માક્ત ૨માં કઈ અન્ય દેવ મારા મનને હરી શકશે નહિ. સદ્ધિ : માં ચ ન પણ મજા છે मंत्र : औं नमः श्री माणिभद्र जय विजय अपराजितो सर्व
सौभाग्यं सर्व सौख्यं कुरु कुरु स्वाहा
આ એકવીસમા કાવ્ય-મૂલમંત્રને અમિતપથી સિદ્ધ કરીને દરરોજ ત્રણ કાલમાલા ગણવાથી સર્વ લેકો પ્રસન્ન થાય છે.
- લેક ૨૧ નો બતાવનારી કથા.
અનેક ગામમાં વિહાર કરી પવિત્ર ઉપદેશ આપતા આપતા શ્રી દેવસૂરિ મહારાજ આજે ગુજરાતના એક સુંદર પુર નામના ગામમાં આવી પહોચ્યા. ગામમાં તપાસ કરી તે ન મળે જૈન મંદિર કે ન મળે ઉપાશ્રય. સૂરિજીએ ગામના એક વૃદ્ધ પુરૂષને બોલાવીને હકીકત પૂછી તો માલમ પડ્યું કે પહેલાં આ ગામમાં ઘણા જૈન હતા પરંતુ મુનિમહારાજના વિહાર વિના અને બ્રાહ્મણના જોરથી ઘણું જેને અન્ય ધમી થઈ ગયા છે.
આ હકીક્ત સાંભળીને સૂરિજીએ ગામ વચ્ચે આવેલા એક વિશાળ શિવ મંદિરમાં જ ઉતારી નાખ્યા. જૈન
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________
સાધુ શિવ ધર્મને માને, શિવ મંદિરમાં ઉતરે એ હકીકત જાણીને ઘણા માણસે આ સાધુ મુનિરાજને જોવા એકઠા થઈ ગયા. ત્યારે લાગ સાધીને સૂરિએ ધના ઉપદેશ દેવા માંડયે।. તેમાં ધર્માં શું અને સત્ય ધમ કેવા હેાઇ શકે તથા અન્યધમ કરતાં જૈન ધર્મીમાં શું વિશેષતા છે તે બધુ યુતિથી સમજાવ્યું.
[ સિદ્ધપુર પાટણમાં તેજોદ્વેષી બ્રાહ્મણેાને તથા કુમારપાલને ધર્મ પમાડવા માટે કલિકાલસર્વજ્ઞ હેમચન્દ્ર સૂરિશ્વરજી મહારાજ પધાર્યા હતા. અનેકને જૈન ધમ પમાડયા હતા. ]
ઘણા માણસાને જૈન ધર્મ ઉપર શ્રદ્ધા બેઠી.પરંતું આથી બ્રાહ્મણા બહુજ રોષે ભરાયા અને મહારાજને ઘસડી મંદિરમાંથી ` કાઢવા લાગ્યા. ત્યારે સૂરિજીએ આ ભક્તામરનાં ૨૧ મા શ્ર્લાકનુ સ્મરણ કર્યુ અને ઘણી મહેનત કર્યા છતાં મહારાજ તા જરા પણ ત્યાંથી ખસ્યા નહિ. ત્યારે બ્રાહ્મણ્ણાએ તેમને જાડા દેરડાથી આંધવા માંડયા, પરંતુ દોરડાના ટુકડે ટુકડા થઈ ગયા અને સૂરિજીને તે કઈ થયું નહિ. આ ચમત્કાર જાણી બ્રાહ્મણેા પણ આ મહાપુરુષને સતાવવામાં સાર નથી એમ સમજી તેમને નમી પડયા અને ક્ષમા માગી. ત્યારે સૂરિજીએ જૈન ધર્મના ઉપદેશ આપી ઘણાં માણસાને ફરી જૈન મનાવ્યા.
ધન્ય છે એવા પવિત્ર મુનિરાજને કે જેઓ પોતે અનેક કષ્ટો સહન કરીને જૈન ધર્મના મહિમા વધારે છે.
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________
સ્ત્રીણાં શતાનિ શતશે જનયતિ પુત્રાનનાન્યા સુત ત્વદુપમ જનની પ્રસૂતા; સર્વ દિશે દધતિ ભાનિ સહસ્ત્રમિ, પ્રાચેવ દિજનયતિ ખુરદંશુજાલમ્ .રરા
અર્થ –જેવી રીતે તારાને સમુહ સઘળી દિશા ઓ ધારણ કરે છે પરંતુ સ્કુરાયમાન તેજસ્વી હજાર કિરણવાળે સૂર્ય તે માત્ર પૂર્વ દિશાજ ધારણ કરે છે. તેવી રીતે સેંકડો સ્ત્રીઓ સેંકડો પુત્રને જન્મ આપે છે. પરંતુ આપ સરખા પુત્રને કેઈ બીજી માતા જન્મ આપી શકતી નથી.
ऋद्धि औं ही अर्ह नमो आगासगामीणं ।।
मंत्र : औं नमो श्री वीरं जंभय जंभय मोहय मोहय स्तंभयः स्तंभय अवधारणं कुरु कुरु स्वाहा.
આ બાવીસમાં કાવ્ય-મંત્રને સિદ્ધ કરી [ગી પુરુષને સહકાર લઈ આરાધ ] તે મૂલમંત્રથી હલદરની એક ગાંઠ લઈને ૧૦૮ વાર મંત્રીને રેગીને ખવડાવીએ તે રેગીને નડતા શાકીની-ભૂત-પ્રેત આદિ દૂર જાય અથવા રેગને નાશ થાય જેના ઉપર પીડા થતી હોય તેવા સ્ત્રી પુરુષને સવાર-સાંજે બે વાર મંત્રીને ૨૧ દિન સુધી આપવાથી દેષ દૂર થાય.
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________
પ૭
લેક ર૨ ને પ્રભાવ બતાવનારી કથા.
કુન્દનપુરના રાજા દેવધરની સભામાં આજે બૌદ્ધ મુનિ અને જૈન મુનિ વાદવિવાદ કરવાના છે એવી વાત સાંભળીને ઘણા માણસો રાજાની કચેરીમાં એકઠા થયા છે.
સમય થતાં રાજા પણ આવે અને સભાજનના પ્રણામ ઝીલતો ઝીલતે તે પિતાના આસને બેઠો. - આ તરફ બૌદ્ધમુનિ પ્રજ્ઞાકર અને જૈનમુનિ મતિસાગર પણુ રાજાની આજ્ઞા થતાં શાસ્ત્રર્થ કરવા તૈયાર થયા. ત્યારે મતિસાગરે પ્રથમ એક ચિત્તે ભકતામરના આ ૨૨ મા લેકનું ચિંતવન કરી દેવના આશીર્વાદ મેળવ્યા. પછી પ્રજ્ઞાકર સાથે વાદવિવાદ શરૂ કર્યો. તેમાં બૌદ્ધ મતના એકાંતવાદને ઘણી દલીલ વડે તોડીને જૈનના અનેકાંતવાદને સાબીત કર્યો.
આથી રાજા વિગેરે બહુજ ખુશ થયા અને જૈન ધર્મની શ્રેષ્ઠતા સ્વીકારી.
+
+
+ પિતાનું અપમાન થવાથી શરમાયેલે પ્રભાકર ત્યાંથી ચાલ્યા ગયે. અને આ અપમાનનું વેર લેવા તે ઉપાય શોધવા લાગ્યા. પરંતુ તેવામાં અચાનકજ તે અકાળે મરણ પામવાથી યક્ષપણે ઉત્પન્ન થયે, અને રાજા દેવધરને અનેક ચમત્કાર દેખાડી પિતાની પૂજા કરાવવા લાગે. વળી નગરના બધા જૈનેને હેરાન કરવા લાગ્યું.
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________
ઘણા દિવસે એજ મતિસાગર મુનિ ફરતા ફરતા કુદનપુરમાં આવી પહોંચ્યા અને નગરના જેને એ યક્ષ તરફથી થતી હેરાનગતી આ મુનિને કહી દેખાડી, તેથી એ અતિસાગર મહારાજ આ ૨૨ મા કલેકનું સ્મરણ કરી યક્ષને મંદિરમાં જઈ યક્ષની પ્રતિમા સામે પગ કરીને સૂઈ ગયા,
આથી યક્ષ ઘણેજ કોપાયમાન થશે અને મુનિને અનેક પ્રકારને ભય બતાવ્યું. પરંતુ અતિસાગર મહારાજ તે જરાપણ ડગ્યા નહિ. આથી થાકીને યક્ષે રાજાને કહ્યું. કે “હે રાજન ! જે દેવની તમે પૂજા કરે છે અને જેનાથી તમે સુખી થયા છે તે દેવની એક જૈન સાધુ અવગણના કરે છે, તે ઠીક નથી.” - રાજા આ સાંભળીને એકદમ રોષે ભરાયે. અને તત. સાધુને પકડી લાવવા એકદમ માણસે મોકલ્યા.
ઘણુ માણસો પકડવા જાય છે. પરંતુ જનારા આંધળા થઈ જવાથી સાધુને પકડી શકતા નથી. આથી તેઓએ ચારે તરફ ફટકા મારવા માંડયા; પરંતુ તે ફટકા મહારાજના બદલે રાજાની પીઠ ઉપર વાગવા લાગ્યા. તેથી રાજા બૂમાબૂમ કરવા લાગે, અને બીજા રચના કરી, માણસોને એકદમ મોકલીને મહારાજને માર મારતા બંધ રખાવ્યા. ચમત્કાર ત્યાં નમસ્કાર.
રાજા પણ આ ચમત્કારથી એ મુનિના દર્શનાર્થે ઘણું માણસ સહિત યક્ષના મંદિરે ગયો, અને અતિસાગરના
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________
પળ
તારણ
પ૯ ચરણમાં નમી પડે. ત્યારે મતિસાગરે વાદવિવાદ વખતે થયેલ હારને સંભારીને પહેલાંનું વૈર રાખી, પ્રજ્ઞાકર કેવી રીતે અત્યારે યક્ષ થઈ લોકોને હેરાન કરતો હતો તે કહી બતાવ્યું. આથી રાજા ઘણોજ નવાઈ પામ્યું અને જેનધર્મ અંગીકાર કર્યો તથા યક્ષના મંદિરને બદલે સુંદર જિનચૈત્ય બંધાવી ભકિતપૂર્વક સેવા પૂજા કરવા લાગ્યા.
તમે પણ જે શાંત ચિત્તે શ્રદ્ધાપૂર્વક નિરંતર આતેત્રનું સમરણ કરશો તો જરૂર ચમત્કાર જોઈ શકશો. કારણ કે શુદ્ધ ધર્મ ઈચ્છિત ફળને આપનાર છે.
–ામા મનન્તિ મુનયઃ પરમં પુમાંસ, માદિત્યવર્ણમમલં તમસઃ પરસ્તા
ત્વમેવ સમ્યગુપલભ્ય જયન્તિ મૃત્યું, ( નાન્યઃ શિવઃ શિવપદસ્ય મુનીન્દ્ર પત્થા: પારકા
અર્થ –હે મુનીન્દ્ર! મુનિઓ આપને શ્રેષ્ઠ મનુષ્ય માને છે અને અંધકારની સમીપ સૂર્યની સમાન કાંતિવાળા અને નિર્મળ એવા આપને જાણવા પણું તે મૃત્યુને જીતે છે. વળી આપના સિવાય ઉપદ્રવ રહિત મેક્ષને બીજે કઈ. માર્ગ નથી. ऋद्धि : औं ही अर्ह नमो आसीविषाणं ॥ मंत्र : आँ नमो भगवति जयवति परम समीहितार्थ मौक्ष--
सौख्यं कुरु कुरु स्वाहाः ॥
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________
આ વીસમા કાવ્ય મંત્રને જપવાથી શરીરની રક્ષા થાય, તેમ વળગાડ વિગેરે લાગે નહિં.
શ્લોક ૨૩ નો પ્રભાવ બતાવનારી કથા.
ઉજયિની નગરીના પૂર્વ ભાગમાં બે માઈલ દૂર એક ચંડિકા દેવીનું સ્થાનક આવેલું છે. ત્યાં ઘણા હલકા માણસે પિતાથી ઈચ્છાને સંતેષવા માટે દેવીના નામે અનેક પશુઓને વધ કરે છે. મંદિરની આસપાસ નાની ધર્મશાળા છે. વચમાં ચોગાનમાં મંદિર પાસે, ચારે તરફ મરી ગયેલા પશુઓનાં હાડકાં, લેહી, અને ચામડાં ચાર તરફ ગંધાય છે. તેથી તે જગ્યા બહુજ બીહામણી અને ભયંકર લાગે છે.
એક વખત કઈ જૈન મુનિરાજ પિતાના બે ત્રણ શિષ્યો સહિત ઉજયિની તરફ આવવા નીકળ્યા, પરંતુ બે માઈલને છે. દિવસ અસ્ત થવાની તૈયારી થવાથી અને બીજી કઈ જગ્યાએ તે સમયે પહોંચી શકાય તેમ ન રહે વાથી તેઓ નજીકમાં રહેલી ચંડિકા દેવીની ધર્મશાળામાં જ રાત્રી પસાર કરવા માટે રહ્યા.
નિત્ય કાર્યથી પરવારી તે મુનિ રાત્રીના સમયે ધ્યાનસ્થ રહ્યા. તેવામાં ચંડિકા દેવી પ્રગટ થઈ અને પિતાની હદમાં આવા મુનિને જોઈ ક્રોધે ભરાઈ તેમને ઉપસર્ગ કરવા લાગી. દેવ-દેવી ધારે તે કષ્ટ આપી શકે.
ઘડીમાં સિંહનું ભયંકર રૂપ ધારણ કરે છે, તે ઘડીમાં વાઘ થાય, વળી સર્પ થઈને મુનિની સામા ભયંકર કુંકુડા
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________
મારે, પરંતુ મુનિ તે આનાથી જરાય ડગ્યા નહિ, અને ભક્તામર સ્તોત્રના ૨૩મા શ્લોકનું ધ્યાન કરવા લાગ્યા. ત્યારે ક્રોધે ભરાયેલી ચંડિકા દેવી એકદમ તલવાર લઈને મુનિને મારવા દોડી. ત્યાં તે તેની તલવારના ઉચેને ઉંચેજ ટુકડા થઈ ગયા, અને તેજના અંબાર સરખી ચકકેશ્વરી દેવી. પ્રગટ થઈ. ભક્તામરને આ સાક્ષાત પ્રભાવ. | મુનિના મહાન ગુણેનું વર્ણન કર્યું. અને આવા અપરાધથી કેવા દુષ્ટ ફળ ભેગવવા પડે છે તે શાન્ત શબ્દોમાં કહી બતાવ્યું. આથી ચંડિકાદેવીને પિતાની ભૂલ સમજાઈ ત્યારે મુનિની ક્ષમા માગી અને બેલી કે “હે મુનિરાજ ! આપ જે આજ્ઞા ફરમાવે તે પ્રમાણે હું વર્તવાને તૈયાર છું”
મુનિએ પણ સમય અનુકુળ જાણી કહ્યું, “હે દેવી ! જે તું તારું વચન પાળવાને તૈયાર હોય તે હું એટલું જ કહું છું કે તારા નિમિત્ત થતી આ નિર્દોષ પ્રાણીઓની કતલ. બંધ કર અને તારા અજ્ઞાની ભક્તોને દુર્ગતિમાં પડતા. બચાવ,
દેવીને પણ આ ગયું અને ત્યારથી તેણે હિંસા બંધ. કરાવી. પોતાના ભક્તોને પણ મુનિના ઉપદેશ પ્રમાણે વર્તવાની આજ્ઞા કરી .
ધન્ય છે એવા પવિત્ર મુનિરાજને કે જેમણે એક મિથ્યાત્વી દેવીને પણ પ્રતિબંધ પમાડે.
પ્રયત્નથી શું સાધ્યું થતું નથી ? તમે પણ આ પવિત્ર સ્તોત્રને આરાધવાને પ્રયત્ન જરૂર કરજે.
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________
વ્યંતર જાય છે. –ામવ્યયં વિભુમચિંત્યમસંખ્યમાઘ, બ્રહ્માણીશ્વરમનન્તમનગ કેતુમ,
ગીશ્વર વિદિતયેગમનેકમેકે, જ્ઞાનસ્વરૂપમમલં પ્રવદન્તિ સન્તઃ ૨૪
અર્થ –હે પ્રભુ ! સન્તજને આપને ક્ષય રહિત, પ્રભુ, -અચિત્ય, ગુણ સંખ્યા રહિત, પહેલા તીર્થકર. બ્રહ્મરૂપ, ઇશ્વર, અનંત, કામનો નાશ કરવાને કેતુ સરખા, ગીશ્વર, યોગવેત્તા, અનેક, એક જ્ઞાનસ્વરૂપ તથા પાપમલથી રહિત કહે છે. ' ऋद्धि : औं ही अर्ह नगे अरिहंताणं नमो दिद्विविसाणं ॥ मंत्र : औं नमो भगवते वद्धमाण सामिस्स सर्व समीहितं
कुरु कुरु स्वाहा
આ ગ્રેવીસમાં કાવ્ય મંત્રને ૧૦૮ વાર જાપ કરવાથી માથાને વાયુ મટે, આધાશીશી મટે વળી ૨૪–૨૫-૨૬ ત્રણે ગાથાઓ અઠમ તપ કરી સિદ્ધ કરવાથી ગમે તેવી ભયંકરમાં ભયંકર આપત્તિઓ ગાથાઓના પાઠ કરવા માત્રથી જાય છે. વળી મદારીના ખેલ સફલ ન થવા દેવા માટે પણ ભક્તામરની અમુક ગાથાઓ બેલ આપે છે કારણ કે તીર્થકરેની જે ભક્તિ-તીર્થંકર પરમાત્માની જે શક્તિ છે તેવી દુનિયામાં કોઈપણ વ્યક્તિની નથી.
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________
૩
બુદ્ધત્વમેવ વિબુધાચિતબુદ્ધિબાધાત્, ત્વ' શકરાડસ ભુવનત્રયશંકરત્વા ત્; ધાતાસિ ધીર શિવમાર્ગ વિધવિધાનાત્; વ્યક્ત ત્વમેવ ભગવત્પુરુષોત્તમાઽસિ- રપા
અથ હૈ (વષુધાચિત ! આપ બુદ્ધિના આધ કરી તા તેથી આપજ યુદ્ધ છે, અને ત્રણ ભુવનના કલ્યાણના કરવાવાળા હેાવાથી આપજ શંકર છે, હું ધીર ! આપ મેક્ષ માની વિધિનું વિધાન કરનારા છે, તેથી આપજ ધાતાવિધાતા છે, અને હું ભગવન્ ! આપજ સાક્ષાત્ પુરુષાત્તમ
છે !
ઋદ્ધિ:
તે ગઢ નો ઉતયાળ
मंत्र : ओं नमो भगवते जये विजये अपराजिते सर्व सौभाग्यं सर्व सौख्यं कुरु कुरु स्वाहा
આ પચ્ચીસમા કાવ્ય-મત્રને યાગી પુરૂષો જ સાધી શકે, (ચેાગી હૈાય તે ભાગી ન હાય) ભાગી પુરુષા કદાચ સાધે તે સફળતા મળવી તે તેના ભાગ્યની ખલીહારી, આ મંત્રને ૧૦૮ વાર જપીને ( હાથમાં કંઈક લગાડીને ) ઉકળતા તેલની કઢાઈ માં હાથ નાંખા તેા બળે નહિ, ગરમ ગાળા પકડેલા દાઝે નહિ.
શ્લાક ૨૪-૨૫ ના પ્રભાવ બતાવનારી કથા.
વસંતઋતુ પુર બહારમાં ખીલી રહી હતી. લીલા
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________
આંબા ઉપર બેસી કેયલ મીઠા ટહુકા કરતી હતી, ચારે તરફથી સુવાસિત મીઠે પવન પ્રસરી રહ્યો હતો. તેવા સુંદર ઉપવનમાં આજે સૂર્યપુરને રાજા અજિતસિંહ પિતાની પટ્ટરાણીઓ સહિત વસંતને ઉત્સવ ઉજવવા આવ્યું હતું. રાણીઓ તે આવા મીઠા આનંદને અનુભવવા તલસી રહી હતી. એટલે ઉપવનમાં ચારે તરફ ભમતી, મનગમતા ફૂલેને ચુંટતી, અને અંદર અંદર મીઠી મશ્કરી કરી આનંદ લુંટી. રહી હતી, તેવામાં તેના જેવામાં એક પત્થર આવ્યું. તેના ઉપર સિંદુર અને તેલ ચઢાવેલું હતું, તેલની ચીકાશથી આ પત્થર ગંદો દેખાતું હતું. એટલે એક રાષ્ટ્રને સૂગ ચઢી અને તેના ઉપર થુંકી. ડીવારે બીજી રાણી પણ થુંકી અને તેમને જોઈને મઝા ખાતર બધી રાણીઓએ વારાફરતી તે પત્થર ઉપર થુંક ઉડાડયું.
પરંતુ એકાએક આ શું ? બધી રાણીઓ ગેળ ગોળ ફરવા જ લાગી. હસતી જાય-ચાળા કરતી જાય અને ગાતી જાય પણ ફરતી બંધ જ ન રહે. ખૂબ ફર્યા પછી જ્યાં ત્યાં ગાંડાની માફક દોડવા લાગી. રાજા-પ્રધાન વિગેરેએ આ જોયું. પ્રથમ તે તેઓ આનંદ કરતા હશે એમ માન્યું; પણ જ્યારે મર્યાદા પણ ન સચવાવા લાગી ત્યારે તેઓને લાગ્યું કે નક્કી કઈક વળગાડ વળગે લાગે છે. ખરેખર હતું પણ તેમજ. કારણ કે જે પત્થર ઉપર તેઓ બધી થુકી હતી તે પત્થરમાં એક વ્યંતરને વાસ હતે. અને પિતાના ઉપર થુંકવાથી તે બધી રાણીઓને વળ હતે.
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________
ચારે તરફ આનંદ આનંદ વર્તતે હતે. તેમાં ભંગાણ પડયું અને રાજા, પ્રધાન વિગેરે વિચારમાં પડયા. તરત જ મંત્ર-તંત્ર જાણનારાઓને બોલાવ્યા. ચારે તરફ માણસે દેડાવ્યા, ખૂબ ધૂમધુમાડા કર્યા અનેક પ્રકારના મંત્રો ભણાયા, માથું પછાડી પછાડી ભૂવાએ ધુણવા લાગ્યા; પણ કેપથી વ્યંતર જરા પણ ખચ્ચે નહિ. આથી રાજા તે ખૂબ મુંઝાવા લાગ્યું અને તેના ઉપાય માટે વિચાર કરવા લાગ્યા.
ગામે ગામ વિહાર કરી પવિત્ર ચારિત્રને પાળતા શાંતકીતિ મુનિરાજ અચાનકજ પિતાના શિષ્ય મંડળ સહિત આગલા ગામથી વિહાર કરી સૂર્યપુર તરફ જતા હતા. તેઓ આ ઉપવન પાસેથી પસાર થતા થાક લાગવાથી એક વૃક્ષની છાયામાં જરા આરામ લેવા બેઠા. ત્યાંજ રાજાના દેડધામ કરતા માણસેએ આ શાંતકીર્તિ મુનિરાજને જોયા. અને કદાચ આ મંહાત્મા પણ કાંઈક ઉપચાર જાણતા હશે એમ ધારીને તેઓ રાજા પાસે ગયા અને નિવેદન કર્યું કે “કઈ પવિત્ર મુનિરાજ આ ઉપવનની નજીકમાં જ એક ઝાડ નીચે વિસામે લેવા બેઠા છે. જે આપની રજા હોય તે બોલાવીએ, કદાચ તેઓ કંઈક ઉપચાર પણ જાણતા હશે.” - રાજા તો આ સ્થિતિથી કંટાળ્યું હતું, એટલે તુરતજ રજા આપવાને બદલે પિતે જ તે માણસની સાથે જ્યાં શાંત, કીતિ મુનિ વિસામે લેવા બેઠા હતા ત્યાં પહોંચ્યું. અને નમસ્કાર કરી નીચે બેઠો. પછી પોતાને આવેલી મુશ્કેલી કહી સંભળાવી. મુનિરાજ, તે. આ અચાનક આવી પડેલા ભ. સા. ૫
*
.
-
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________
ક
શ્લેાકેાનું સ્મરણ મંત્ર વડે મ`ત્રી
પ્રસંગના વિચાર કરી પરિણામે. લાભ જાણી ત્યાંજ શાન્ત ચિત્ત ભક્તામર સ્તંત્રના ૨૪-૨૫ એ એ કરી અને એક લોટો પાણી એ શ્લોકોના આપ્યા. આ કાર્ય ગીતાથ મુનિને જ શોભે, રાજાએ તે મ`ત્રેલુ પાણી રાણીઓને છાંટયું તે વળગેલે પિશાચ ચીસ પાડી નાસી ગયા.
રાજા આ ચમત્કારથી એટલેા બધે નવાઈ પામ્યા કે ત્યારથી તેણે જૈનધમ અગીકાર કર્યાં; અને શાંતકીતિ સુનિ પાસેથી ભક્તામર સ્તંત્રના વિધિપૂર્વક અભ્યાસ કર્યાં.
જે પ્રભુના સ્મરણથી માહ જેવા ભયંકર વ્યંતર પણુ નાસી જાય છે, તેા પછી આ વળગાડ દૂર થાય તેમાં આશ્ચય
• નથી.
તમે એવુ... પ્રભુ સ્મરણુ કયારે કરશે?
તુલ્ય નમન્નિભુવનાતિ હરાય નાથ, તુલ્ય નમઃ ક્ષિતિતલામલભૂષણાય; તુલ્ય નમન્નિજગતઃ પરમેશ્વરાય, તુલ્ય નમા જિન ભવાધિશાષણાય. ॥ ૨૬ ॥
અથઃ—હે નાથ ! ત્રિભુવનના દુઃખાને નષ્ટ કરનાર આપને મારા નમસ્કાર છે. પૃથ્વીના તળને વિષે નિર્મળ અલ કારરૂપ આપને મારા નમસ્કાર છે. હે ત્રણ જગતના
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________
પરમેશ્વર ! આપને મારા નમસ્કાર છે. હે જિનેન્દ્ર ! ભવ સમુદ્રનું શેષણ કરનારા! આપને નમસ્કાર હો. ऋद्धि : आँ ही अहं नमो दित्ततवाणं ॥ मंत्र : औं नमो भगवति आँ ह्रीं श्रीं क्लीं हूँ ह्रः परजन
शांति व्यवहारे जयं कुरु कुरु स्वाहा-अथवा आँ नमो भगवति आँ ह्रीं श्रीं कली हूँ ह्रः पुरुष स्त्रीजनजन्म जीवआत्ति पीडानिवारणं कुरु कुरु साहा ॥. - આ છવીસમા કાવ્ય મંત્રને ૨૧ વાર ગણી તેલ અથવા પાણી મંત્રીને સ્ત્રીને પાવાથી છૂટા છેડા થાય છે-અથવા સ્વ. પતિના અંગૂઠાનું જલ ઉપરોક્ત મંત્ર-ગાથાથી. મંત્રિત કરી પીવડાવવાથી પણ ગર્ભવતી સ્ત્રીના છૂટા છેડા થાય છે.
બ્લેક ૨૬ ને પ્રભાવ બતાવનારી કથા * પાટલીપુર નગરમાં ધનમિત્ર નામે એક શેઠ રહેતા હતા. નામ તે ધનમિત્ર હતું. છતાં ધનની સાથે તેમને મિત્રતા ન હતી. ઉલટી દુશ્મનાવટ હતી. એટલે જન્મથીજ તેઓ બહુ ગરીબ હતા. તે પણ માતાપિતાના સંસ્કાર એવા સારા કે ધનમિત્ર શેઠ નિરંતર ધર્મકાર્યમાં તત્પર રહેતાં.
તે નગરમાં વિજ્યદેવ નામે કોઈ પવિત્ર મુનિરાજ ફરતા ફરતા આવી ચડ્યા. તેમને સુંદર ઉપદેશ ને પવિત્ર
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________
te
ચારિત્ર જોઈને ધનમિત્ર શેઠ નિરંતર તેમનું વ્યાખ્યાન સાંભળવા જવા લાગ્યા.
એક વખત વિજયદેવસૂરિએ ‘ બ્રહ્મચય ' એ વિષય ઉપર સુંદર વ્યાખ્યાન આપ્યું, અને ધનમિત્ર શેઠે ત્યાંજ એ નિયમે ં લીધા.
મ
૧. પરસ્ત્રીને માતા સમાન માનવી.
૨. ભક્તામર સ્તોત્રનું દરરોજ
ભાજન કરવું.
આ નિયમાને ખરાખર પાળતા ગયા. તેવામાં એકવાર ધનમિત્ર' શેઠે પરદેશ જવા વિચાર `yk અને પ્રયાણ કર્યું .કેટલાક દિવસે તે
સ્મરણ
કર્યાં પછીજ
કેટલીક સમય વીતી ધન મેળવવા માટે બનતી થોડી ઘણી તૈયારી કરી વસતપુરમાં આવી પહેાંચ્યા.
પેાતે અજાણ્યા હોવાથી કયાં જવું ? શું કરવું, વિગેરે વિચાર કરતાં એક મકાનના એટલા ઉપર બેઠા. ત્યાંજ નજીકમાંથી પસાર થતી એક રૂપ યૌવન સપનશાળી સ્ત્રીએ તેમને ખેલાવ્યા અને કહ્યુ, “ હું શેઠ! તમે આમ કેમ એઠા છે ? ચાલેા મારે ત્યાં” શેઠ તે પ્રથમ આવી અજાણી આવા વચનથી નવાઈ પામ્યા. પરંતુ પોતે અજાણ્યા હાવાથી કાંઈક રાહત મળશે, એમ ધારીને તે સ્ત્રીની સાથે ચાલ્યે.
આ
પેાતાનુ મકાન આવ્યા પછી પેલી સ્ત્રીએ શેઠના એ પહેરેલા કપડાં ઉતરાવીને ખીજા નવા કપડા આપ્યા અને
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________
૬૯
ન્હેવરાવી–ધાવરાવી શેઠના થાક ઉતાર્યાં. પછી પેાતે શેઠને કહેવા લાગી હે શેઠ!. આ સમન આપનુ જ છે, આપ અહી... રહી અને મારી સાથે રહીને આનંદ કરો.'
ધનમિત્ર શેઠ તેા આ વચના સાંભળી પાતે કેવી રીતે ફસાયા હતા તે સમજી ગયા. તેને પેાતાને નિયમ યાદ આન્યા અને તરત ઉભેા થઇ ચાલવા લાગ્યા. તેટલામાં પેલી સ્ત્રીના માણસોએ તેને રાયા અને ઘણા ઘણા સમજાવ્યે પરંતુ શેઠ તેા પેાતાના નિયમમાં મક્કમ રહ્યા. અને આ ધર્મ સસ્પેંકટમાંથી ખચવા ત્યાંજ આંખા બંધ કરી એક ચિત્ત ભકતામર સ્તેાત્રના–૨૬ મ! લેાકનુ સ્મરણ કરવા લાગ્યા. ઘેાડીવારમાં તે એ મકાન ન મળે અને કોઈ સ્ત્રી પણુ ન મળે. પર ંતુ એ ધનમિત્ર શેઠની સામે તેજ તેજના અંબાર સરખા ધ્રુવ પ્રત્યક્ષ થયા અને બેષે કે, “ હે શેઠ ! તમારો નિયમ તેડાવવા માટેજ મે' આ પ્રમાણેની માયા ાળ ઉભી કરી હતી, પરંતુ તમારી મક્કમતાથી હું બહું ખુશ થયા છું અને તમારૂં દારિદ્ર દૂર કરવા આ પાંચ રત્ના આપું છું, એમ કહીને દેવ પાંચ કિંમતી રત્ના . આપીને પેાતાને સ્થાને ચાલ્યો ગયે. ત્યારે શેઠ તે આ બધુ એકદમ શી રીતે અન્યું તેના વિચાર કરતા કરતે પાંચ રત્ના લઇને પાટલીપુર નગર તરફ આવવા માટે નીકળ્યે; પ્રથમ કરતાં પણા વિશેષ શ્રદ્ધા પૂર્વક એ ભક્તામર સ્તૂત્રનું આરાધન કરવા લાગ્યો. અનુભવ થયા પછી ભક્તિમાં વધુ માનદ તે શક્તિ વધે છે.
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________
૭૦
ત્યારથી તે શેઠ હુ ંમેશાં દુ:ખના સમયમાં તે દરેકને ભક્તામર સ્તેાત્રનું જ આરાધન કવાની સલાહ આપતા,કારણ કે આ પવિત્ર સ્નેાત્રના આરાધનથી જો કમરૂપી વિકાર શાંત થાય છે તે। આ કૃત્રિમ વિકાર શાંત થાય તેમાં શી નવાઈ છે?
કા વિસ્મયાX યદિ નામ ગુણરશેષેસ્વ સશ્રિતા નિવકાશતા મુનીશ! દેખૈરુપાત્તવિવિધાશ્રયન્તતગવે, સ્વપ્નાંતરેઽપિ ન કદાચિદપીક્ષિતેઽસિ ારા
•
અઃ—હે મુનીશ્વર ? આપ સમસ્ત ગુણાના પરિપૂર્ણ આશ્રયરૂપ સ્થાન હેા તે તેમાં આશ્રય શું છે ? વિવિધ આશ્રયાથી ઉત્પન્ન થયેલા અહંકારરૂપ દોષોએ કરી તમને લોકાએ સ્વપ્નામાં પણ કદી દીઠેલા નથી.
ऋद्धि : आँ ह्रीँ अर्ह नमो तत्ततवाणं ॥
मंत्र : ॐ नमो चक्रेश्वरीदेवी चक्रधारिणी चक्रेणानु कुलंसाधय साधय शत्रुन् उन्मूलय उन्मूलय स्वाहा ॥
આ સત્તાવીસમા કાવ્ય—મત્રનાં કાળી માળાથી જાપ કરીને સિદ્ધ કરવા. ત્યારબાદ જાપ કરતાં કાળી ધેાતી પહેરવી, કાળા કપડા આઢવા, મરી પ્રમુખને હામ કરવા. અણુ જમવું. જેથી શત્રુ તરીકેનુ જેનુ ઉચ્ચારણ હશે તે
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________
૭૧
પરેશાન થશે. તાંત્રિકા પણુ શત્રુના ઉચ્ચાટન માટે કાળાં કપડાં તથા અમુક દિવસની ગધેડાના પગની રજને ઉપયેગ કરી શત્રુની પીઠ ઉપર નાંખે છે.
શ્લાક ૨૭ના પ્રભાવ બતાવનારી કથા.
ગુજરાતના રમ્ય પ્રદેશમાં ગેદાવરી નદી વહી રહી છે. તેના કિનારા ઉપર વસેલુ' પૈઠણુપુર નગર પણ અનેક ઉંચાનીચા સુંદર મકાનાથી શોભી રહ્યું છે, વળી ત્યાંના હરિસિંહ રાજા પણ ન્યાયી અને પ્રજાને ઘણા પ્રિય છે. ‘
રાજા સવ વાતે સુખી છે, પરંતુ તેને એકે પુત્ર નહિ હાવાથી તે બહુજ કલ્પાંત કર્યાં કરે છે. અનેક દેવ દેવીઓના હામ કર્યાં, અનેક પ્રકારની માધાએ લીધી અને અનેક પ્રકારના જોષી વિદ્વાનાને દ્રવ્ય આપ્યા, પરંતુ તેને કોઈ સંતાન ન થવાથી તે ખહુજ ચિંતાતુર રહે છે. તેથી રાજ્યનું કામકાજ પણ ખરાખર થઈ શકેતુ' નથી.
તેના પ્રધાન બહુજ ચતુર અને વિદ્વાન હતા, તેણે વિચાર કર્યાં કે જો રાજા આમને આમ ચિંતા કર્યાં કરશે તા તેમના શરીરની અને રાજ્યની બન્નેની ખરાબી થશે. માટે તેનેા તાત્કાલિક ઉપાય કરવા જોઈ એ એમ વિચાર કરીને તેણે નગરની બહાર ચારે તરફ પેાતાના માણસાને એસાડચા અને હુકમ કર્યાં કે કાઈ પણ સાધુ-સંત-સન્યાસી આવે તા . તુરતજ મને ખબર આપવા એ પ્રમાણે ઘણા દિવસે
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________
ર
સુધી તે પ્રધાન એ સત–સન્યાસીઓને રાજાની ચિતાની ઉપાય પુછવા લાગ્યા, પણ કાંઈ નિકાલ આવ્યે નહિ. એવામાં એક વખત સુઘોષાચાર્ય નામના મહા પ્રભાવિક મુનિરાજ વિહાર કરતા કરતા એ પૈઠણુપુર નગરમાં આવી પહોંચ્યા, ત્યારે માણસાએ પ્રધાનને ખખર આપી કે તરત જ પ્રધાન ત્યાં ગયા, અને મહારાજના ચરામાં નમસ્કાર કરી તેમને બધી હકીક્તથી વાકેફ કર્યાં.
મુનિરાજ તે શાંત ચિત્તે સાંભળી જ રહ્યા અને કહ્યું, ભાઇ ! પુત્ર થવા ન થવા એ તે કર્માધિન છે, પરંતુ કાલે તમેા રાજાને તેડીને અહી' આવજો.'’
પ્રધાનને તે। કાંઈક આશા બંધાણી અને ખીજે દિવસે રાજા તથા મિત્ર મંડળ સહિત તે સુઘોષાચાય પાસે ગયા.
વિશાળ કપાળ, તેજસ્વી કાન્તિ અને ચારિત્રના પ્રભાવ જોઇને રાજાના હૃદયમાં તે મુનિરાજ પ્રત્યે ખૂબ શ્રદ્ધા બેઠી. સુઘોષાચાર્યે પણ રાજાને મનની શાંતિ રાખવા માટે સુંદર આપ આપ્યા કે હું રાજન્ ! કોઈપણ વસ્તુ મલવી યા ન મળવી એ પાતાના કર્માનુસાર છે. તેા તમારે પણ કમ ભાગવવાં પડે તે સ્વાભાવિક છે. પણ ધમ અને પ્રભુ સ્મરણુ જો એક ચિત્તથી થાય તે અશુભ કમના નાશ થઈ કદાચ તમારી મનોકામના પણ પૂર્ણ થાય.’
1
ハ
ત્યારે રાજાએ કહ્યું કે હું મુનિરાજ ! પત્થર એટલા દેવ માન્યા, પણ મને ક્યાંયથી સતષ થયા નથી.’·
";
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________
૭૩
ત્યારે મહાત્માએ લાશનું કારણ જાણી ભક્તામર તેત્રને ઉપદેશ કર્યો અને કેવિમત્ર” એ શ્લેકને વિધિપૂર્વક જાપ બતાવ્યું. વર્તમાનના મુનિઓએ સંતાન પ્રાપ્તિ માટે મેલા કે સાત્વિક કઈ પ્રાગ ન જ કરવા જોઈએ પણ કમ સત્તા ઉપર ધ્યાન દેવું જોઈએ,
રાજાને મુનિરજ પ્રત્યે તે શ્રદ્ધા ઉત્પન્ન થઈ હતી. તેમાં આ જાપથી તેનું મન આનંદ પામ્યું. અને આચાર્ય શ્રીના કહેવા પ્રમાણે નિરંતર એક ચિત્તથી જાપ કરવા લાગ્યા.
બરાબર છ માસની આ સાધના પૂર્ણ થયે, શાસનદેવી પ્રસન્ન થઈ રાજાને ફૂલની એક સુંદર માળા આપી કહ્યું કે “હે રાજન ! તારી રાણીના ગળામાં આ માળા પહેરાવજે, તેથી તારી ઈચ્છા પૂર્ણ થશે.”
દેવીના કહ્યા પ્રમાણે રાજાએ કર્યું અને યથા સમયે રણુએ એક તેજસ્વી પુત્રને જન્મ આપે. ' રાજાએ આખા નગરમાં આનંદ મહોત્સવ ઉજ, અને બ્રાહ્મણ અતિથિઓને દાન આપ્યું અને દરેક જિન અત્યમાં પૂજા મહત્સવ કરાવ્યું, ત્યારથી રાજાને જૈનધર્મ ઉપર એટલી બધી શ્રદ્ધા બેઠી કે પિતે બારવ્રત અંગીકાર કરી શુદ્ધ શ્રાવક થયે.
પ્રભુ મરણથી અથુભ કર્મો તુટીને ઇચ્છિત વસ્તુ અવશ્ય પ્રાપ્ત થાય છે. જો
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________
ઉશ્ચરકસંશ્રિતમુન્મયૂખમાભાતિ રુપમમલં ભવતે નિતાંતમ્
સ્પષ્ટોલસકિરણમસ્તતમવિતાનમ્, બિલ્બ રવેરિવપયોધર પાવર્તિ. આરટા
અર્થ:—જેવી રીતે પ્રકાશમાન કિરવાનું અને અંધકારના સમુહને નષ્ટ કરવાવાળું સૂર્યનું બિંબ વાદળાંની સમીપે શેભે છે, તેવી રીતે ઉંચા અશોક વૃક્ષની નીચે ઉંચા કિરણોવાળું આપનું સ્વરૂપ પણ અત્યંત નિર્મળ છે. ભગવંતની કાયા–કરતાં અશેક વૃક્ષ—ઘણે ઉંચે હોય છે. રદ્ધિ શિૉ કઈ નો મતવા | मंत्र : औं नमो भगवते जये विजये जंभय जंभय जंभय
मोहय मोहय सर्व रिद सिद्धि संपत्ति सौख्यं कुरू कुरु स्वाहाः ॥
આ અઠ્ઠાવીસમા કાવ્ય-મંત્રને જપવાથી રાજાને માન્ય થવાય, વ્યાપારમાં લાભ, રણમાં જય-વિજય થાય. આ સદ્ધ કરવા માટે તા–જપની મુખ્ય પ્રધાનતા હોય છે.
કેદ્ર મટી જવા માટે, સિંહાસને મણિમય ખશિખાવિચિત્ર, વિશ્વાજતે તવ વપુઃ કનકાવદાત;
બંબ વિયદિલસદંશુલતાવિતાનં, તુંગેાદયાદ્વિશિરસીવ સહસ્રરમે રહા
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________
૭૫
અથ ઃ—જેવી રીતે ઉંચા ઉયાચળ પર્વતના શિખર ઉપર આકાશમાં ઉદ્યોતમાન કિરણાની શાખાઓના સમુહ વડે સૂર્યનું બિંબ શોભે છે, તેવી રીતે મણુિએના કિરણેાની કાંતિથી વિચિત્ર શિખરવાળા સિંહાસન પર સુવણુ જેવું આપનું શરીર વિશેષે કરી શોભે છે.
ऋद्धि : ह्रीँ अह नमो घोरतवाणं ॥
मंत्र : ओं नमो नमिउण पास विसहर फुलिंग मंतो सव्व-सिद्धे समीदेउ जो समरंताणं मणे जागइ कप्पदुम्म सर्व सिद्धिं ओं नमः स्वाहा ॥
આ એગણત્રીસમા કાવ્ય-મંત્રથી ૧૦૮ વાર પાણી મંત્રીને પીવાથી આકડા, ધંતુરો, સપ` વિગેરે તમામ સ્થાવર વિષ દૂર થાય.
તા. ૩. શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવંતના મૂળસ્તંત્ર-મંત્રનુ વિધિવત આરાધન થાય તેા ક્ષય-ટાઈફાયડ હા, કેન્સર, નજર, ભૂત-કોઈની નજર વિ. દૂર થાય છે. તેમાં ગુરૂગમ ભાવ સમજવાની આવશ્યકતા હાય છે. આ આરાધના માટે વિશાખા નક્ષત્ર તથા શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવંતનું કલ્યાણક શ્રેષ્ઠ હાય છે
શ્લાક ૨૮-૨૯ ના પ્રભાવ અતાવનારી કથા
ધારાનગરીના રાજા વિજયપાલ મહુજ ન્યાયી અને ઉદાર હતા. તેને રૂપકુમારી નામે એક સ્વરૂપવાન
વી
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________
G
હતી. એકની એક પુત્રી હાવાથી રાજા-રાણીએ તેને બહુ જ લાડમાં ઉછરેલી હતી. તેથી કુંવરીમાં અભિમાન રૂપી મોટો દણુ ઉત્પન્ન થયા હતા. પોતાના કરતાં તે બધાને હલકા ગણતી અને તિરસ્કારતી હતી.
એક વખત પોતાની સખીએ સાથે તે નગરના મહારના ઉદ્યાનમાં ફરવા ગઈ, ત્યાં ધ્યાનમાં રહેલા કોઈ મુનિને જોઈને તે મશ્કરી કરી ખાલવા લાગી કે “ હું સખી ! જો તે ખરી ? આ ભિક્ષુક કેવા ગદા છે? કદી ન્હાતા ધોતા લાગતા નથી. તેના શરીર ઉપર કેટલે! બધો મેલ ચી અયેલા છે? વળી અંગ ઉપર ઢાંકવા પુરાં વસ્ત્ર પણ રાખતા નથી. ખરેખર મનુષ્યના રૂપમાં પશુ જેવા જ મને તેા લાગે છે. તેથી સૂગ ચઢે છે. ચાલે! અહીથી જતા રહીએ.” એમ કહીને જતાં જતાં ખૂબ પત્થર-કાંકરા ને ધુળ વડે મુનિના શરીરને ઢાંકી દીધુ .
ઘેર પહોંચતાની સાથે જ રૂપકુમારીનું શરીર મેડાળ થઈ ગયું. આંખે ઉડી પેસી ગઈ-હાઠ મડાઈ ગયા—નાક એસી ગયું અને એ રીતે આખા શરીરનું સ્વરૂપ બદલાઈ જવાથી રૂપકુમારી કુરૂપકુમારી જેવી થઈ ગઈ. રાજા રાણી તા આ જોઈને આશ્ચય પામ્યા અને પુત્રીને વારંવાર પૂછ્યા
લાગ્યા કે હું હેન ! તે કોઈ દેવ-દેવીના સ્થાનકની અથવા કોઈ 'મહા પુરૂષની અવગણના કરી છે ?” નહિતર એક્દમ
તારૂ' આ સુંદર રૂપ કેમ બદલાઈ જાય ? કુંવરી તા ભયને લીધે કાંઈ બોલી શકી નહિ. પરંતુ દાસીએ' કહ્યું કે હૈ
4.
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________
૭૭..
..
મહારાજા ! આજે ઉદ્યાનમાં અમે ફરવા ગયા હતા ત્યાં. ધ્યાનસ્થ રહેલા એક મુનિનુ' અમે અપમાન કર્યુ હતુ. એ સિવાય કાઈ દેવ-દેવીના સ્થાનકે ગયા નથી.
રાજા પણ આ સાંભળી ખોલી ઉઠર્યા કે ખરેખર એ. પવિત્ર મુનિને સતાવ્યાનું જ આ ફળ હોવુ જોઇએ. માટે ચાલે! એકદમ રથ તૈયાર કરે અને રૂકુમારીને તેમાં બેસાડી, તે પવિત્ર મુનિરાજ પાસે લઈ જઈ માફી માગીએ.
થોડીવારે રથમાં બેસી રાજા રાણી, રૂપકુમારી, તથા . બીજા ઘણા માણસા સાથે તેઓ ઉદ્યાનમાં આવી પહેાંચયા, ત્યાં મુનિને ધ્યાનમાં રહેલા દીઠા, આસપાસ પત્થર અને ધૂળના ઢગલા જોઈને રાજાની આંખમાં ઝળહળીયાં આવી ગયાં અને, તે મુનિરાજના ચરણમાં નાના માળાની માફક ઢળી પડયા.
મુનિરાજે ધ્યાન પૂર્ણ કર્યું એટલે રાજાએ બહુ બહુ ક્ષમા યાચી. કુંવીએ પણ આવા મહાત્માને સતાવવા માટે કરેલી ભૂલના પશ્ચાત્તાપ કરી મુનિરાજની ક્ષમા માગી. મુનિએ તે જાણે કાંઈ બન્યું જ ન હોય તેમ શાંત ચિત્તે કહ્યુ કે ૪ રાજન ! કરેલા કમ સૌને ભાગવવા પડે છે, પરંતુ પ્રચંડ પાપના ફળતા તરત જ ભોગવવા પડે છે; માટે ધનુ શરણુ એજ એક તેના ઉત્તમ ઉપાય છે તો તમે ભક્તામર સ્તાત્રના આ ૨૮-૨૯ એ એ શ્લેાકાનું શુદ્ધ ભાવે સ્મરણુ કરી ત્રણ દિવસ પાણી છાંટશો તે આ વ્યાધિ શાંત થશે. એમ કહી એ એ શ્લેાકાનુ વિધિ પૂર્વકનું આરાધન બતાવી.
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________
૭૮
મુનિ તે ફરી ધ્યાનમાં લીન થયા. અને રાજાએ એ પ્રમાણે ત્રણ દિવસના આરાધન વડે રૂપકુમારીને રોગ મટાડો. આથી ઘણું માણસો આ ભક્તામર સ્તોત્રનું આરાધન કરવા લાગ્યા, અને રાજા,રાણ તથા રૂપકુમારી પણ ચુસ્ત જૈનધમી થયા.
તમે પણ એવા પવિત્ર તેત્રને નિરંતર સંભાર. કુદાવદાતચલચામર ચારશોભે, વિજાજતે તવ વપુઃ કલધીતકાન્તમ ઉદ્યચ્છશાંડકશુચિનિઝરવારિધારમુચ્ચસ્ત૮ સુરગિરેરિવ શાતકૌંભમ્ ૩૦
અર્થ –જેવી રીતે ઉદય પામેલા ચન્દ્રમાના જેવા 'નિર્મળ ઝરણાનાં પાણીની ધારાઓથી,સુવર્ણમય મેરૂપર્વતનું ઉંચું શિખર શોભે છે, તેવી રીતે મેગરાના પુષ્પ જેવું અને ધેળા વીંઝાતા ચામરે વડે મનેહર શોભાવાળું સુવર્ણ કાતિમય આપનું શરીર અત્યંત શોભામય બની રહ્યું છે. દિ ૉ દૂf ય નમો ધોળાશં मंत्र : औं नमो श्री पार्श्वनाथाय ही धाणेन्द्र पद्मावती
सहिताय अट्टे-मट्टे [क्षुद्र-विघटे] क्षुद्रान् स्तंभय-स्तंभय रक्षां कुरु कुरु स्वाहा.
આ ત્રીસમાં કાવ્ય-મંત્રથી ૧૦૮ વાર જપીને કપડાંના છેડે ગાંઠ દેવી-ચોર આવે નહિ, માર્ગમાં સિંહ વિગેરે 'ઉપદ્રવ કરે નહિ—ઉપદ્રથી રક્ષણ થાય.
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________
- તા. ક. અઠ્ઠમ તપ આરાધી એક જ પલાંઠીયે દરરોજ મૂલ મંત્રને ૧રા હજાર જાપ થાય તો જીવનમાં અલૌકિકતા જોવા મળ્યા વિના રહે નહિં.
છત્રત્રયં તવ વિભાતિ શશાંકડકાંત મુચ સ્થિતં સ્થગિતભાનુકરપ્રતાપમ્;
મુકતાફલપ્રકરજાલવિવૃદ્ધશાભં, . પ્રખ્યપત્રિજગત પરમેશ્વરમ્ | ૩૧ .
" અર્થ :—ચન્દ્રમાં સમાન મનહર, સૂર્યનાં કિરણેના પ્રભાવને હરનારું અને મોતીની માળાઓના સમુહથી વધારે બનેલી શોભાવાળું આપનું છત્રત્રય શોભે છે. તયા ત્રણ જગતના પરમેશ્વરપણાને પ્રખ્યાત કરે છે. નહિ ગૉ ગઈ નમો ઘોryજ પરમi . मंत्र : आँ उवसग्गहरं पासं पासं वंदामि, कम्मघणमुक्कं
विसहर विसनिमासं मंगल कल्लाण आवासं ? औं ही नमः स्वाहा
આ એકત્રીસમા કાવ્ય-મંત્રને ગણવાથી રાજા–માન આપે, સંકટ દૂર થાય, બંદીખાનાથી છૂટાય, રાજા રૂક્યો હેય તે માની જાય, સંતાનાદિ સુખ ઉપજે, શાંતિ વ.
શ્લોક ૩૦-૩૧નો પ્રભાવ બતાવનારી કથા.'
જંગલની મઝા માણતે વિરે ગોવાળ પિતાના રે સાથે રાત-દિવસ વનમાંજ રહેતે હતે. ન હતી તેને જંગલી
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________
પ્રાણુઓની બીક કે ન હતી તેને પોતાની માલ-મિલ્કત લુંટાઈ જવાની બીક. વનના મીઠા ફળ ખાય,ઝરણના નિર્મળ પાણી પીએ અને પત્થરની શિલાઓ ઉપર પથારી કરે એવું તેનું સુખી જીવન હતું.
એક વખત કેઈ જૈન મુનિ રસ્તે : ભૂલવાથી વનમાં ચારે તરફ રખડે પરંતુ ખરે રસતે હાથ લાગે નહિ. તેવામાં ફરતા ફરતા આ ભસ્વાડની ઝુંપડી પાસે આવી પહોચ્યા; પણ ઘણુ દિવસથી પુરતા આહાર પાણી નહિ મળવાથી અને રખડવાથી લાગેલા થાકને લીચે ચક્કર આવવાથી મુનિ તે ધબ દઇને નીચે પડયો. ભરવાડે આ જોયું. અને એકદમ દેડીને મુનિને ઉંચકી પિતાની ઝુંપડીમાં લાગે તથા તેમની બહુજ સારવાર કરી. સ્વસ્થ થયા પછી ભરવાડે મુનિને ભક્તિ પૂર્વક વંદન કરી તેમને એ રસ્તે દેખી : - એક ભરવાડ જેવીની આટલી બધી સેવા ભક્તિ જોઇને સેન હરાજે તેને ભકતામરની – એ બે લોકોનું આરાધન વિધિ વિધાન પૂર્વક કરવાનું બતાવ્યું
સાચી શ્રદ્ધા અને ભક્તિ વૈ મુનિ મહારાજે બતાવ્યા પ્રમાણે આ બે ભેંકનું ચિંતવન કરતાં વીરા ભરવાડનાં છ માસ ચાલ્યા ગયા. કેળી પાટી ઉપરે જેવું ચિતરવું હોય તેવું ચીતરામ, 1
એક વખત સાયંકાળની આછી સMા ખીલી રહી છે, અને વીરે-ભરવાડ એક પ્રાને પ્રભુ સ્મરણ કરી રહ્યો છે;
લબંધી ,
આરાધન છે તને ભક્તો
*
* *
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________
તેવામાં ઘોડા ઉપર સવાર થયેલા બે ત્રણ માણસે અચાનકજ વીરા ભરવાડ પાસે આવી પહોંચ્યા, અને તેને સખ્ત બંધનેથી બાંધી ઉપાડી ચાલવા લાગ્યા. ચાલતાં ચાલતાં રાતે રાત તેઓ છુપા રસ્તે સિંહપુર નગરમાં આવી પહોંચ્યા, અને વીરા ભરવાડને એક સુંદર રાજમહેલમાં લઈ ગયા. વીરા ભરવાડને તો આ બધું શું થયું તે કાંઈ સમજાયું નહિ. પરંતુ વાત એમ બની હતી કે, સિંહપુર નગરને રાજા અચાનક મરણ પામે વળી રાજ્ય ઉપર દુશમને ચડી આવ્યા હતા. એટલે જે તેઓ કેઈને પણ રાજા તરીકે ન સ્થાપે તે રાજ્ય દુમનના હાથમાં જાય અને પ્રજા હેરાન થાય. તેથી આ. વીરા ભરવાડને તેઓ ઉપાડી લાવ્યા અને રાતમાં જ તેને રાજા તરીકે સ્થાપી આખા નગરમાં વીરસેન રાજા તરીકે તેની આણ વરતાવી દીધી.
પ્રભાતે પેલા ચઢી આવેલા દુશ્મને સાથે લડાઈ કરવા સેના તૈયાર થઈ ત્યારે વીરસેન રાજાએ ભકતામર સ્તોત્રના. ૩૦-૩૧ એ બે લોકોનું આરાધન કર્યું કે તરતજ શાસનદેવી હાજર થઈ અને કહ્યું કે “હે વીરા ! તારી ભકિતથી હું પ્રસન્ન થઈ હતી માટે જ મેં આ રાજ્ય વિગેરે તને અપાવેલ છે અને આ લડાઇમાં પણ તારેજ વિજયવિગેરે થશે.”
આખરે બન્યું પણ તેમજ દુશ્મને વીરસેનના પ્રતાપથી
હારીને નાસી ગયા અને વીરસેનેપ્રજાને બહુજ સુખીકરીજુઓ, કયાં ભરવાડ ને ક્યાં રાજા ! '
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________
૮૨
એ બધા પ્રતાપ આ ભકતામર સ્તૂત્રનેજ છે.' માટે આ સ્તેાત્રને એકવાર ભણવાનુ' તા ભુલશોજ નહિ.
તમે પણ
O
O
d
ઉન્નિદ્રહેમનવપકજપુજકાંતી, પયુ ફ્લસન્નખમયુખશિખાભિરામૌ; પાૌ પદાતિ તવ ચત્ર જિનેન્દ્ર ધત્ત; ; પદ્માનિ તત્ર વિબુધાઃ પરિક પયન્તિ, ॥ ૩૨ ॥
અથ ઃ—3 જિનેન્દ્ર ! વિકાસ પામેલા સુવર્ણ ના નવ કમળના સમુહની કાંતિ સમાન ઝળહળતા નખના કિરણેયના પ્રકાશથી મને હર તમારાં ચરણે જ્યાં જ્યાં પૃથ્વીપર પગલાં ભરે છે ત્યાં ત્યાં દેવતાએ કમળની રચના કરે છે,
ऋद्धि : आँ ह्रीं ॐ नमो विप्पोसह पत्ताणं ॥ त्राहः ओं ह्रीं श्रीं कलिकुंड दंड वामिन् आगच्छ आगच्छ आत्ममंत्रान् आकर्षय आकर्षय आत्ममंत्रान् रक्ष क्ष परमन्त्रान् छिन्द छिन्द मम मीहितं कुरु कुरु स्वाहा।।
I
આ ખત્રીસમા કાવ્ય-તથા મંત્રને અઠ્ઠમતપથી [ગુરૂગમ સહવાસથી ગુપ્ત ભેદ જાણીને] આરાધી સિદ્ધ કરવા ખૂબ જ આવશ્યક છે. ૧૨ હજારના જાપ કરતાં સફેદ જાયના ફૂલ-ચમેલીના ફૂલ તથા ચિંતામણી કલ્પ પ્રમાણે આહુતિ બાદ આ મંત્રાક્ષર-કાવ્યના પ્રભાવે લક્ષ્મી-સ’પદ્મા ખૂબ વૃદ્ધિને પામે છે.
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________
ઈન્ધ યથા તવ વિભુતિ ભુજિનેન્દ્ર ધર્મોપદેશનવિધ ન તથા પરસ્ય! યાદફપ્રભા દિનકૃત પ્રહતાંધકાર, તાદકતો ચહેગણુસ્ય વિકાશિનપિ૩૩
અર્થ :–હે જિનેન્દ્ર ! ઉપર્યુક્ત પ્રકારની વિભુતિઓ. ધર્મોપદેશ કરતી વખતે આપને જે પ્રકારે થઈ તેવી બીજા દેવેની થઈ નથી. અંધકારને નાશ કરનાર સૂર્યની જેવી પ્રભા હોય છે. તેવી પ્રભા પ્રકાશિત થયેલા ગ્રહના સમુદાયની પણ કયાંથી હોય ? . અદ્ધિ : આ જ ગર્દ ન વોલપિત્ત જે | मंत्र : आँ नमो भगवती अप्रतिचक्रे ही ठः ठः ठः स्वाहा 1 . આ તેત્રીસમા કાવ્ય-મંત્રથી ૨૧ અથવા ૧૦૮ વાર પાણી મંત્રીને આપણા મુખે છાંટવું, જેથી શત્રુને ભય દૂર થાય. શત્રુ વશ થાય-વિશ્વ નડે નહિં.
લેક ૩૨-૩૩ નો પ્રભાવ બતાવનારી કથા.
માળવા દેશને રાજા જયસેન બહુજ પરાક્રમી અને ધર્મિષ્ટ હતે. પત્ની મદનસુંદરી બહુજ કુરૂપી અને બેડોળ હતી, છતાં રાજાને તેના ઉપર બહુજ પ્રેમ હતે. તેથી રાજા રાણીના રેગને મટાડવા બહુ બહુ ઉપચાર કરતો હતે. અનેક તંત્ર-મંત્ર-જાણનારાઓને તથા વિદ્યોને પણ પુષ્કળ દ્રવ્ય આપતો હતે; છતાં રાણીના શરીરમાં કાંઈ ફેર પડતે નહી.
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________
એક વખત રાજાને ખબર મળ્યા કે કેઈ ધર્મસેન નામના મહાન જૈન આચાર્ય તેમની નગરીમાં આવ્યા છે. તેઓ બહુજ પ્રભાવિક પુરુષ છે. રાજા પણ આ સાંભળીને રાણી સહિત તેમને ઉપાશ્રયે વંદન કરવા ગયે, અને તેમને ધર્મોપદેશ તેને એટલે બધે ગમે કે નિરંતર તે વ્યાખ્યા નમાં જવા લાગ્યું.
એક દિવસ લાગ જોઈને રાજાએ ધર્મસેન આચાર્યને રાણીના રંગને ઉપાય પૂછ્યું, ત્યારે આચાર્યો પૂર્વકર્મનું એ ફળ હોય છે. એમ કહીને વિશેષ જવાબ ન આપે. પરંતુ જ્યારે રાજાએ ખૂબ ખૂબ વિનંતી કરી કહ્યું કે હે પૂજ્ય ! જે રાણીને આરામ થશે તે આપ કહેશો તે કરીશ, ત્યારે આચાર્યો લાભનું કારણ જાણીને એક ચાંદીના પતરા ઉપર ભક્તામર સ્તોત્રના ૩૨ ને ૩૩ કોને મંત્રાક્ષરપૂર્વક લખાવી નિરતર તેનું આરાધન કરવા કહ્યું. વળી નિર્મળ પાણીથી પતરાને ધોઈને તે પાણી અડધું રાણીને શરીરે ચે પડવા અને અડધું રાણીને પીવરાવવા કહ્યું.
આવી રીતે રાજાએ વિધિસર ૧૦૮ દિવસ ર્યું, તે રાણીનું શરીર સુંદર સ્વરૂપવાન બની ગયું. આથી રાજા બહુજ ખુશ થયે,અને પિતે જૈન ધર્મ અંગીકાર કર્યો એટલું નહી પણ આખા નગરમાં જૈનેને વેરે સદાને માટે માફ કર્યો.
ધન્ય છે એવા મહામુનિને.
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________
૮૫
ચ્ચેાતન્મદાવિલવિલાલ કાલમૂલ, મત્ત ભ્રમભ્રમરનાદ વિદ્યાપમ્; અરાવતાભમિભમુદ્દતમાપતન્ત, દુર્વા ભય ભવિતના ભવદાશ્રિતાનામ્. ।।૩૪।
અઃ—ઝરતા મદથી ત્રિલિપ્ત, ચંચળ ગંડસ્થળથી મટ્ઠાન્મત્ત. તથા અહીં તહીં ભમતા ભમરઆના શબ્દોએ કરીને વધ્યા છે જેને ક્રોધ તેવા અરાવત જેવા સામે આવતા હાથીને દેખીને તમારા આશ્રિત જના ભય પામતા નથી. ऋद्धि : आँहीँ अहं नमो मयबलीणं ||
मंत्र : ॐ नमो भगवते अष्टमहानाग कुलोच्चाटिनी, कालदष्टमृतकोत्थापिनी परमंत्र प्रणाशिनी देवी शासन देवते ह्रीं नमो नमः स्वाहा ||
આ ચોત્રીસમા કાવ્ય-મંત્ર તથા ઋદ્ધિ મત્રને સિદ્ધ કર્યાં બાદ. જો દરરોજ ૧૦૮ વાર ગણવામાં આવે તેા કયારે પણુ કાઇની વિદ્યા આપણી ઉપર અસર ન કરે તેમ હાથી, સિહ, વાઘ, ચિત્તા જેવા પ્રાણી સ્થભિત કરી શકાય છે.
ભિન્નેભકુ ભગલદુંજવલશાણિતાક્તમુક્તાફલપ્રકર ભૂષિત ભૂમિભાગઃ; અદ્ ક્રમઃ ક્રમગત' હરિણાધિપોઽપિ, નાકામતિ ક્રમયુગાચલ સશ્રિત તે, રૂપા
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________
(૬
અર્થ :—હાથીઓના બેઠેલા કુભસ્થળથી પડતાં શ્વેત અને લે હાથી લિપ્ત થયેલાં માતીના સમુહથી વિભૂષિત કરી છે પૃથ્વી જેણે, તેવા અને જેણે મરવાનો સંકલ્પ કર્યાં છે, તેવા સિંહની ફાળમાં આવી પડેલા જના આપના ચરણ કમલરૂપ પર્વતના આશ્રયથી મરતા નથી.
ऋद्धि : आँहीँ अई नमो वयणवलीणं मंत्र :
दत्तेषु वद्धमाग तत्त तव भयहर वृत्ति वर्णायेषु मंत्राः पुनः पुनः स्मर्त्तव्याः अतो ना परमंत्र निवेदनाय नमः स्वाहा ॥
આ કાવ્ય મંત્ર જપવાથી હેડકી દૂર થાય. વધુ રહસ્ય ગુરૂ ગમથી જાણી શકાય તેમ છે.
શ્લોક ૩૪-૩૫ ના પ્રભાવ બતાવનારી કથા
નન્દન વન જેવી સૌંદયતાને ધારણ કરતા ગંગા નદીના કિનાાન રશ્ય પ્રદેશ શાલી રહ્યો છે. ત્યાં પાંતલ પુરનું નાનું રાજ્ય આવેધુ છે. ત્યાંને ભીમસેન રાજા બહુજ દયાળુ અને પ્રજાને સુખ આપનાર હતેા. પ્રજા પણ રાજા તરફ બહુ પ્રેમ-રાખતી હતી. કુદરતની આટલી બધી બક્ષીસ હોવાથી રાજાને વૈભવ ઘણુંા હતા, છતાં તેના શરીરમાં એક પ્રકારના દાહજવર [મળતરીયા તાવ ઉત્પન્ન થવાથી તે બહુજ પીડા પામતે। હતા. તેથી રાજ્યના વૈભવ પણ તેને કંટાળારૂપ થઈ પડયેા હતેા.
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________
62
કર્યા પણ
ઘણા ઘણા વૈદ્ય-હકીમાએ તેના ઉપાયે કોઈ રાજાના તાવ મટાડી શકયું નહિ ત્યારે રાજા પણ ખૂબ અકળાયા અને મરવા તૈયાર થયે.
સમજાવ્યે પણ ગામને પાદર એક પણ આવી પહોંચ્યા.
ઘણા ઘણા સારા માણસોએ તેને રાજાએ તે પેાતાની હઠ છાડી નહી. મોટી ચિંતા તૈયાર કરાવી, ત્યાં રાજા
ત્યારે
ભડભડ અગ્નિ સળગે છે, તેમાં રાજા જ્યાં દર કુદી પડવાની તૈયારી કરે છે, તેવામાં ઘણું દુરથી વિહાર કરી આવતા કોઈ જૈન મુનિરાજ ત્યાં આવી પહેાંચ્યા. અને કહેવા લાગ્યા, ‘‘હે રાજન્ ! એવી રીતે આપઘાત કરી મરવાથી ખીજા અનેક ભવા પણ દુઃખમાંજ ભાગવવા પડે છે. માટે આવું અકાર્ય કરવું તે ચેોગ્ય નથી.” જેમ મંત્રની અસર ઝેર ઉપર થાય તેમ મુનિના પવિત્ર વચનોની અસર રાજા ઉપર થઈ અને રાજા થંભી ગયા.
ખીજા માણુસે પણ આ મુનિર:જની પ્રભા જોઈ અંજાઈ ગયા અને રાન્ત તા ખાલકની માફક મુનિના ચરણમાં પડી અત્યંત વેદનાથી રોવા લાગ્યા.મુનિએ પણ લાભનુ કારણ જાણી રાજાને આ ભકતામર સ્તંત્રના૩૪-૩૫એએ ક્ષેાકેા વડે મત્રેલું જળ છાંટયું' તેથી રાજાને કઈક શાંતિ થઇ,પછી આનંદ પૂક રાજા–મુનિરાજ તથા બધા માણસો ગામમાં પાછા આવ્યા. અને મુનિના ઉપાશ્રયે ગયા. મુનિએ ફ્રીથી વળી રાજાને એ મ ંત્રેલું જળ છાંટયું તે તેનાથી હતુ તે કરતાં પણ વિશેષ શાંતિ થઇ. મુનિએ રાજાને દિવસમાં ત્રણ વખત
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________
ઉપાશ્રયે આવવાનું કહી, તેના મહેલે પાછા મોકલ્યા.રાજા પણ નિરંતર દિવસમાં ત્રણ વખત ઉપાશ્રયે આવવા લાગે. અને ત્રણ દિવસમાં બરાબર મંત્રેલું પાણી છાંટવાથી રાજાને તાવ નાશ પામ્યું. આથી રાજાએ બાર વ્રત અંગીકાર કરી ખરે જૈન થયું અને અનેક માણસોને જૈન ધર્મી બનાવ્યા.
એક દિવસ રાજા પિતાની અગાશીમાં શાંત ચિત્તો બેઠો છે. સામે સુવર્ણ સંધ્યા પુર બહારમાં ખીલી રહી છે. પણ
ડીવારમાં તે એ ખીલેલી સંસ્થાને અંત આવ્યું. અને ચારે તરફ અંધકાર ફેલાઈ ગયે. આથી રાજાને વૈરાગ્ય થયે કે ખરેખર, આ જીવન પણ આ નાશવંત સંધ્યાના રંગ સરખું છે, તો પછી શા માટે તેને ખરે ઉપયોગ ન કરી લે ? એમ વિચારી રાજ્ય પિતાના પુત્રને સેંપી પોતે ચારિત્ર અંગીકાર કર્યું. (દીક્ષા લીધી. ) ધન્ય છે એ ભીમસેન રાજાને કે જેણે પિતાનું જીવન પવિત્ર કર્યું.
અગ્નિ શાંત થાય છે. કલ્પાંત કાલ પવને તવહિકલ્પ, દાવાનલં જવલિતમુજવલમુકુલિંગમ, વિશ્વ જિઘન્સમિવ સંમુખમાપદંત, ત્વન્નામકીર્તનજલં શમયત્યશેષમ્. સદા
અર્થ–પ્રલય કાળના પવનના જોરથી ઉંચા તણખા ઉડી રહ્યા છે તે, અને જગતનું ભક્ષણ કરવાની ઈચ્છાવાળો
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________
૮૯
દાવાનળ સન્મુખ આવતાં તમારા નામ-કી નરૂપ જળ તેને સંપૂર્ણ રીતે શમાવે છે.
ऋद्धि : ओ ह्रीँ नमो कायबलीणं
मंत्र : ओ ह्रीँ श्रीँ कलीँ हाँ ह्रीँ अग्नि उपशमनं कुरु
कुरु स्वाहा ||
આ છત્રીસમા કાવ્ય-મંત્રને આરાધીને પાણીને ૧૦૮ વાર અભિમ`ત્રિત કરીને ખળતાં ઘરમાં છાંટાતા 'અગ્નિ શાંત થાય અને કાળીચૌદશના દિને ઘરની ચારે તરફ કાળી દોરીને અભિમ’ત્રિત કરી લગાવી દે તે અગ્નિ ( આગ ) ક્યારે લાગે નહિં.
શ્લાક ૩૬ ના પ્રભાવ બતાવનારી કથા.
વસંતપુર નામના નગરમાં જિનદાસ નામે કોઈ એક વ્યાપારી રહેતા હતા. પહેલાં તે તે બહુજ પૈસાદાર અને પ્રતિષ્ઠિત માણુસ ગણાતા હતા. પરંતુ કોઇ પૂર્વે કમના ચાગે ધીમે ધીમે તેના પૈસે આછે થવાથી તે ગરીમ અવસ્થામાં આવી ગયે. · વસુ વિના નર પશુ' એ ન્યાયે સગા સંબંધીએ પણ ધીમે ધીમે તેના સબંધ છે।ડવા લાગ્યા.
આવી સ્થિતિમાં દેશમાં રહેવું તેના કરતાં પરદેશમાં મેળવવુ એવા વિચાર કરી ઘણું સાધન હતું, તે લઈ ને
જઈ ને કાંઈક ઉદ્યમ કરી ધન પોતાની પાસે જે કાંઈ થેાડુ જિનદાસ પરદેશ જવા નીકયૈ.
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________
૯૦
અનેક ગામામાં ફરતા ફરતા તે આબુ પર્વત પાસે. આવી પહાંચ્યા. ત્યાં પવ તાના શાંત વાતાવરણમાં કોઈ નાની ગુફામાં એક મુનિને તપ કરતા જૈયા. જિનદાસનું મન આકર્ષાયું. તે મુનિની પાસે ગયા અને તેમની સેવા-ભક્તિ કરવા લાગ્યા. ઘણા દિવસે એ પ્રમાણે વીતાવતા એક દિવસ કોઈ મોટો ગૃહસ્થ એ મુનિને વંદન કરવા આવ્યા. તેના અંગ ઉપર અનેક પ્રકારના દાગીના શૈાભી રહ્યા હતા તથા તેના કિંમતી વસ્ત્રો જોઇને જિનદાસને પેાતાની પૂર્વ સ્થિતિ સાંભળી આવી, તેની આંખમાંથી, અજાણ્યે આંસુ ટપકયાં મુનિએ આ જોયુ. અને પેલા ગૃહસ્થના ગયા પછી જિનદાસને આંસુ આવવાનું કારણ પૂછ્યું ત્યારે તેણે બધી હકીકત કહી દેખાડી. આથી મુનિશે કહ્યું, ભાઈ ! સુખ-દુઃખ એ કર્માધીન છે, તેા તેને હ-શેક કરવા એ નિરથ ક છે, માટે જે સ્થિતિ આવી પડે તેમાંજ સતે।ષ માનવા છતાં ભક્તામર સ્તોત્રના ૩૭ મા શ્લેાકનુ' હું' બતાવું તે પ્રમાણે આરાધન કર તા સુખી થઇશ.”
જિનદાસ પણ પૂજ્ય મુનિવરના બતાવ્યા પ્રમાણે નિરંતર આરાધન કરે છે એમ કરતાં કેટલાક મહિનાઓ વીતી ગયા. એક વખત કોઈ વણઝારા પાટીયા ઉપર માલ ભરીને ત્યાંથી નીકલ્યા. તે વસ'તપુર તરફ જતા હૈાવાથી જિનદાસ પણ મુનિરાજની રજા લઇ તેની સાથે જવા નીકળ્યેા. રસ્તામાં એક જ ગલમાં થઇને કાલે પસાર થતા હતા, તેવામાં અંદર અંદર ઝાડાના ઘર્ષણ થવાથી એકાએક દાવાનલ લાગ્યા અને
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧
ચારે તરફ અગ્નિની જ્વાળાઓ પ્રસારવા લાગી, આખા કલાની એવી સ્થિતિ આવી પડી કે ન પાછા જવાય કે ન આગળ જવાય. વણઝારા પણ ખૂબ અકળાવા લાગ્યા. તેણે ધાયુ`' કે નકકી આખા કાફલા અગ્નિના ઝપાટામાં આવી જશે. આવી સ્થિતિમાં જિનદાસે વિચાર કર્યાં કે આ અગ્નિથી બચી શકાય તેમ તે નથી ત્યારે શા માટે શુભ ભાવમાં ન મરવું? એમ વિચારી તે ભક્તામર—સ્તત્રના આ ૮ કલ્પાન્તકાલ ’ એ શ્ર્લોકનુ મુનિ મહારાજે બતાવ્યા પ્રમાણે આરાધન કરવા લાગ્યા.
ܕܣ
ખરા દુઃખના સમયમાં ધર્મનું આલેખન એજ એક ઉગરવાને ઉત્તમ ઉપાય છે. તેમ સાચી શ્રદ્ધાના પ્રભાવથી તુરતજ શાસનદેવ હાજર થયા અને જિનદાસને એક પાણીથી ભરેલેા ઘડે આપીને પેાતાના સ્થાનકે ચાલ્યા ગયા. જિનદાસ . પણ ધ્યાન પૂણુ કરી ઘડાના પાણીને છાંટતા તેઓના આખા . કાલા સહિસલામત જંગલની બહાર નીકળી આવ્યેા. જ્યાં જ્યાં ઘટાના પાણીનું એક ટીપું પણ પડે ત્યાં ત્યાં મેટી અગ્નિની જ્વાળાઓ પણ શાંત થઇ જાય,
આ ચમત્કારથી વણઝારા બહુ જ ખુશ થઈ ગયા અને જિનદાસના ઉપકાર માન્ય; એટલુ જ નહિ પણ પેાતાના નફાને અડધા અડધ ભાગ આપવા કરી સદાને માટે તેને પેાતાને ભાગીદાર બનાવ્યેા. થોડા વખતમાં તે તે સારા. પૈસાદાર થયે અને ધમમાં વિશેષ શ્રદ્ધાળુ બન્યા.
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________
જે ભગવંતના વચનેથી સંસારરૂપી દાવાનલ શાંત થાય છે તે પછી આ અગ્નિ શાંત થાય તેમાં શું નવાઈ છે?
તમે જરૂર એવા પ્રભાવિક તેત્રનું આરાધન કરજે.
નાગદમન રકતેક્ષણ સમદકોકિલ કંઠનીલ, કોદ્ધત ફણિનમુસ્કુણમાપદંતમ્; આઝામતિ કંમયુગેન નિરસ્તશંકત્વનામનાગદમની હદિ યસ્ય પુંસારા
અર્થ :-જે પુરૂષના હૃદયમાં તમારા નામરૂપી નાગદમની ઔષધિ ભરેલી છે, તે પુરૂષ શંકા (ભય) રહિત થઈને, લાલ નેત્રવાળા, મદોન્મત્ત કેફિલ પક્ષીના કંઠ જેવા કાળા, ક્રોધે કરીને ઉદ્વત થયેલા, ઉંચી ફણાવાળા અને ઉતાવળે સામે આવતા સર્પને પિતાના ચરણ યુગલે કરીને ઉલ્લંઘે છે. તેવા સપથી ડરતા નથી.
દ્ધિઃ વો જ મર્દ નમો ક્ષીરસવીf I मंत्र : ओ नमो श्रां श्रीं श्रृं श्रः जलदेव्यापद्महद् निवासिनी पद्मोपरिसंस्थिते सिद्धि देहिमनोवांछितं कुरु कुरु स्वाहा॥
આ કાધ્યમંત્રથી લક્ષમીદેવીની ઉપાસના થાય છે. સ્વયં સિદ્ધ કરીને તે મહાલક્ષ્મીની કૃપા મેળવી શકાય છે.
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________
લેક ૩૭ નો પ્રભાવ બતાવનારી કથા.
દેવપુર નામનું એક સુંદર શહેર હતું. તેમાં સીરચંદ નામે એક શેઠ રહેતું હતું. તેને સુવ્રતા નામે એક પુત્રી. હતી. એક વખત કોઈ વિદ્યાચંદ્ર નામે એક પ્રસિદ્ધ વ્યાપારી. તે નગરીમાં આવ્યું. તે બહુ હોંશિયાર અને ચાલાક હતે. તેણે વ્યાપાર કરી સારૂં ધન મેળવ્યું એટલું જ નહિ પણ. ઘણા સારા માણસો સાથે તેને બહુ સારે પરિચય થયે. વ્યાપારના કામને અંગે સીરચંદ શેઠ તે તેની ચાલાકી જોઈ એટલા બધા અંજાઈ ગયા કે તેણે પિતાની પુત્રી પણ એ વિદ્યાચંદ્રને પરણવી.
વિદ્યાચંદ્ર જ્ઞાતે બ્રાહ્મણ હતું એટલે શૈવ ધર્મ પાળતે. હતા. તેના કુટુંબીઓ પણ શૈવ ધર્મ પાળતા હતા, એટલે
જ્યારે સુત્રતા સાસરે ગઈ ત્યારે તેને બહુ જ મુશ્કેલી પડવા લાગી. માતા પિતાના સુંદર સંસ્કારમાં ઉછરેલી સુત્રતા. પિતાના ધર્મમાં એટલી બધી દઢ હતી કે સાસુ સસરાની અનેક પજવણું છતાં તે પિતાને ધર્મ છોડતી નહિ. - એક વખત તેના સાસુ સસરાએ સુત્રતા ઉપર જેન. ધર્મ પ્રત્યેની દાઝ વાળવા પિતાના પુત્રને એક બીજી વસુમતી નામ નામે બ્રાહ્મણ કન્યા પરણાવી. આથી વિદ્યાચંદ્રને પ્રેમ પણ. સુત્રતા ઉપરથી ઓછો થયો. તે પણ આ સ્થિતિને સહન
એ તો પણ કરતી સુવ્રતા ધર્મમાં દઢ રહીને પોતાની ધર્મ સાધના કરતી. દિવસે વિતાવતી હતી. આથી વસુમતીને બહુ જ અદેખાઈ આવતી અને તેણે વિદ્યાચંદ્રને એકવાર એ
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________
સમજાવ્યું કે તે સુવ્રતાને મારવા તૈયાર થયું. એક દિવસ તેણે કઈ ગારૂડીને સાધીને એક ઝેરી સાપ ઘડામાં ભરાવ્યા. તે ઘડે તેણે સુવ્રતાના ઓરડામાં છાની રીતે મૂકાવ્યું અને પિતે સાંજના સમયે સુવ્રતાને ત્યાં ગમે ત્યારે સુત્રતાએ પણ ઘણા દિવસે આવેલા પોતાના પતિને નમ્ર વચનથી આવકાર આપે અને હર્ષ ઘેલી થઈ ગઈ. થોડીવારે વસુમતી પણ ત્યાં આવી અને સુવતાને હાવભાવપૂર્વક બોલાવવા લાગી. ભળી સુત્રતા તો આવા અચાનક આવકારના રહસ્યને સમજી શકી નહિ, પરંતુ કપટી વિઘાચ સુવ્રતાને હસાવી લાવી કહ્યું કે “હે સુતા ! આજે હું તારા માટે એક સુંદર ફૂલહાર લાવ્યો છું, તે આ ઘડામાં છે. માટે તું તેને પહેરીને આનંદ કર.”
ભેળી સુત્રતાએ આવા હર્ષના સમયમાં પણ ભક્તામર તેત્રના આ ૩૭ મા શ્લોકનું ચિંતવન કરી ઘડામાં હાથ નાખે તે ભય કર ઝેરી સપને બદલે સુંદર ફૂલહાર થઈ ગયે. વિદ્યાચંદ્ર તે એ ચમત્કાર જોઈને આશ્ચર્ય પામ્ય. પરંતુ કપટ ભાવે બેલ્યા કે “તને આ હાર કેટલો બધો સુંદર લાગે છે ? ” ભેળી સુત્રતાએ “આ હાર તમારા ગળામાં શે” એમ કહી જ્યાં પતિના ગળામાં પહેરાવવા જાય છે ત્યાંજ શાસનદેવી પ્રગટ થયા અને એકદમ સુવ્રતાને હાથ ઝાલી બોલ્યા કે “હે વિદ્યાચંદ્ર! આ હાર તારા ગળામાં પડતાની સાથે જ તે આણેલ ઝેરી સર્પના રૂપમાં ફેરવાઈ જાત અને તેના દંશથી તારૂં મરણનીપજત. પરંતુ તેથી સુવ્રતાને વૈધવ્યનું મોટું સંકટ આવી પડે તે ખાતરજ મેં તેને
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________
હાથ પકડેલ છે. નહિતર ખરી રીતે તે આવી પવિત્ર સુવ્રતા ઉપર જુલમ ગુજારનાર તારા જેવાને તે તેવી જ શિક્ષા થવી જોઈએ. પરંતુ સુત્રતાના પુત્ય પ્રતાપે જ તને છેડી દઉં છું. ધિક્કાર છે તને કે આવી પવિત્ર સ્ત્રી મળ્યા છતાં તું તેને તિરસ્કાર કરે છે. “આટલું બેલી જ્યાં દેવી જવાની તૈયારી કરે છે ત્યાં જ વિદ્યાચંદ્ર અને વસુમતીએ ઉભા થઈ દેવીના ચરણમાં નમસ્કાર કર્યા અને સુત્રતાની પણ ક્ષમા યાચી જૈન ધર્મ અંગીકાર કર્યો. - સાચી પ્રભુ ભક્તિથી ક્રોધ-માન-માયા અને લેભ જેવા ભયંકર શત્રુઓ જે વશ થાય છે તે પછી આ ભયંકર સર્પ–પુષ્પની માળા બની જાય તેમાં શું આશ્ચર્ય છે? - તમે જરૂર આ સ્તોત્રનું આરાધન કરવું ચુકશે નહિ.
વલ્ગરંગ ગજગજિતભીમનાદ, માજૈ બલ બલવતામપિ ભુપતીનામું; ઉદિવાકરમયુખ શિખાપવિદ્ધ, ત્વત્કીર્તનાત્તમ છવાશુ ભિદામુપૈતિ ૧૩૮
અર્થ :–જેમાં યુદ્ધ કરતા ઘોડા અને હાથીઓની ગર્જનાએ કરી ભયંકર શબ્દો થઈ રહ્યા છે, તેવા રણસંગ્રામમાં અતિ બળવાન રાજાઓની સેના પણ, ઉદય પામેલા સૂર્યનાં કિરણોની શિખાઓએ કરી અંધકારની જેમ તમારા નામ કીર્તનથી નાશ પામે છે.
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________
૯૬.
ऋद्धि : ओं ह्रीँ अहं नमो सोपवणं ॥
મંત્ર : જૈ નમો નમિઙળ વિસદર વિસ પ્રળાશન. રોગ-ગોષ્ઠ दोषग्रह कप्पदुमच्च जायइ सुहनाम गहण सकल सुहदे ો નમઃ વાદા ||
આ આડત્રીસમા કાવ્ય-મંત્રને અઠ્ઠમ તપથી સિદ્ધ કરીને સંગ્રામમાં જાએ અને સાત કાંકરી, મૂલમંત્રથી ૧૦૮ વાર મ ંત્રિત કરીને ચારે દિશામાં નાંખે! – ( ત્રણ કાંકરી પાસે રાખા) તા સંગ્રામમાં જય જય જય પ્રાપ્ત થશે. કુતાગ્રંભિન્નગજશાણિતવારિવાહ, વેગાવતારતરણા તુરાધભીમે; યુદ્ધે જયં વિજિતદું યત્રેય પક્ષા, સ્વપાદપકજવના શ્રયિણાલભતે ॥૩૯ના આપના ચરણુ-કમલરૂપી વનના આશ્રયે રહેલા છે તેએ, ભાલાની અણીથી ભેઠેલા હાથી એના રૂધિરરૂપ જેવા પ્રવાહમાં પાર ઉતરવાને આતુર થઈ ગયેલા ચેાદ્ધાઓ વડે ભયાનક થયેલા સંગ્રામમાં પણું નહિ જીતી શકાય તેવા શત્રુના સમુહને જીતનારા થઇને જય. પ્રાપ્ત કરે છે.
અથ ઃ—જે
ऋद्धि : ओ ह्रीँ अहं नमो महुआसवीणं
मंत्र : ओं नमो चक्रेश्वरीदेवी चक्रधारिणी जिनशासन, सेव । कारिणी, जिनशासन क्षुद्रो पद्रवविनाशिनी धर्मશાંતિ. ૪, સ્વાહા ||
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________
આ કાવ્ય મંત્ર અને ૩૮ મી ગાથાથી પણ સંગ્રામમાં જય થાય તેમ શાંતિ પ્રાપ્ત થાય છે.
શ્લોક ૩૮-૩૯ ને પ્રભાવ બતાવનારી કથા.
મિથિલા નગરીને રાજા રણકેતુ બહુજ વિલાસી અને રાજ્યના કામ પ્રત્યે બેદરકાર હતું. તેને ગૃહવર્મા નામે એક ભાઈ હતા તે બહુજ લાયક દયાળુ અને ધર્મિષ્ટ હતે. એટલે ઘણું ખરું રાજ્યનું કામકાજ તે કરતે હતે. તેથી, પ્રજા કંઈક સુખી હતી.
ગૃહવને એક વૃદ્ધ જૈન યતિ ઉપર બહુજ પ્રેમભાવ હ. નિરંતર દિવસમાં એક વખત તો તેમને ઉપાશ્રયે વંદન કરવા જતો અને તેમની સલાહ પ્રમાણે રાજ્યનું કામકાજ કરતો હતો. આવી રીતે ગૃહવમાં પોતાની ઈચ્છા પ્રમાણે હુકમ કરી રાજ્ય ચલાવે તે રણકેતુની રાણીને ગમ્યું નહિ. તેથી તેણે કઈ રીતે ગૃહવર્માને દૂર કરવા પ્રયત્ન કરવા માંડયા.
એક વખત લાગ જોઈને રાજાને રાણીએ સમજાવ્યું કે તમારા ભાઈ તમને મારીને પોતે રાજા થવા ઈચ્છે છે.. અને તે માટે બધી તૈયારી કરી રહ્યા છે, માટે જે ચેતશે નહિ તે પાછળથી પસ્તાવું પડશે.” અવિચારી રાજાએ રાણુના વચનને સાચા માની ગૃહવર્માને એકદમ પિતાના રાજ્યમાંથી કાઢી મૂકો. સુખ અને દુઃખને સમાન ગણનાર ગૃહવર્મા પણ પોતાના આત્માના કલ્યાણ અર્થે સમય મળે સમજીને નજીકમાં આવેલા એક પર્વતની ગુફામાં રહી ધમ ધ્યાન કરવા લાગ્યા. ભ. સ. ૭
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________
ટ
એક વખત રણકેતુ રાજા કોઇ પડેશના રાંજ્ય સાથે તકરાર થવાથી મેટું લશ્કર લઈ તે રાજાને હરાવવા નીકળ્યે, પરંતુ રસ્તામાંજ સાંજ પડવાથી પર્વત પાસેના એક ભાગમાં લશ્કર સહિત પડાવ નાખ્યા. ત્યારે ગુફામાં ધ્યાન ધરતા ગૃહવ ર્માને લશ્કરના કોઈ માણસે જોયા અને રાજાને જણાવ્યું.
રાજાએ તેા જાણે પેાતાના માટે। દુશ્મન ન હેાય તેમ તેને મારવા માણસે માકલ્યા. કોઈ દિવસ નઠુિ અને આજે ટોળામાં આવતા ઘણા માણસાને જોઇને ગૃહવાં ગુફામાંથી બહાર નીકળ્યા ત્યાં તે ચારે તરફથી લશ્કરે તેને ઘેરી લીધે. ત્યારે તરતજ ગૃહવમાં બધી સ્થિતિ સમજી ગયે અને પેાતાને મારવાજ આ યુક્તિ રચાય છે, તે જાણી પાતે ભક્તામર સ્તંત્રના વૃદ્ધ યતિએ બતાવ્યા પ્રમાણે ૩૮-૩૯ આ છે શ્લાકનુ સ્મરણ કરવા લાગ્યા.
સાચા પ્રભુના મરણુ આગળ શું અશકય છે ? તરતજ રણકેતુનું આખુ સૈન્ય આંધળુ થઈ ગયુ અને ખરી દિશા -હિ સુઝવાથી ચારે તરફ ભટકાવા લાગ્યું. રાજા રણકેતુ તે આચમત્કારથી નવાઈ પામ્યા અને તેને ખરી બુદ્ધિ સુઝી કે મારા ભાઈ એ કોઈ સામાન્ય મનુષ્ય નથી પણ મહાન ચમત્કારી પુરુષ છે, તે પછી આવા ગુણવાન માણસને મે શિક્ષા કરી એ વ્યાજબી કયુ· નથી. એમ વિચારી ગૃહવર્માની પાસે જઈ તેની ક્ષમા યાચી. એટલું જ નહિ પણ સાચા પશ્ચાતાપ થવાથી તેણે પેાતાના મુગુટ ગૃહવર્માને માથે મૂકી રાજ્ય તેને સોંપ્યું, અને પાતે વૈરાગ્ય થવાથી ચારિત્ર અંગીકાર કર્યું. ગૃહવર્માએ પણ બીજા રાજાઓને જીતી પેાતાનું રાજ્ય નીતિથી ચલાવ્યું.
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________
જે પ્રભુના સ્મરણથી આ સંસારને પણ પારં પામી મેાક્ષ મેળવાય છે. તેા પછી આવા ભયંકર સગ્રામના પાર પામી રાજ્ય પ્રાપ્ત કરાય તેમાં શી નવાઈ છે ? એવે નિયમ લઈ અનુભવ તે કરી જોજો. તેનાથી તમે કાંઈક નવીન પ્રેરણા મેળવી શકશે.
અભાનિધૌ ક્ષુભિતભીષણ નકચક્ર, પાડીનપીડભય અણુવાડવાગ્ની; ર‘ગત્તર ગશિખર સ્થિતયાન પાત્રા, સ્રાસ વિહાય ભવતઃ સ્મરણાતૢ વ્રજન્તિ ॥૪૦॥ અર્થ :—જેના વિષે ભયંકર ન-ચક્રાદિ મગરમચ્છ ઉછળી રહ્યા છે અને પાઠીન અને પીઠ નામના મત્સ્યથી ભયને ઉત્પન્ન કરના રા પ્રમળ વાડવાગ્નિ પ્રજ્વલિત થઇ રહ્યો છે. તેવા સમુદ્રમાં ઉછળતામાજાંના શિખર પર રહેલા વહાણવાળા પુરૂષા પણુ તમારૂ સ્મરણ કરીને ભયને ત્યાગ કરી સમુદ્રપાર જાય છે.
ऋद्धि : आँ ह्रीँ अहं नमो अमीआसवीणं ॥
मंत्र : ओं नमो रावणाय बिभीषणाय कुंभकरणाय लंकाधिपतये महाबल पराक्रमाय मनश्चितितं कार्यं कुरु कुरु સ્વાહા
આ ચાલીસમાં કાવ્ય-મંત્રને અઠ્ઠમ તપથી આરાધીને દરરોજ ૧૦૮ વાર ગણે તે કયારે પણ જલ ડુબાડી ન શકે !
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧oo
કલેક ૪૦ નો પ્રભાવ બતાવનારી કથા.
તીરપુર બંદરને પ્રખ્યાત વ્યાપારી વિજયશેઠ ધર્મમાં એટલે બધે ચુસ્ત હતા કે નિરંતર પ્રભાતે વહેલા ઉઠી હાઈ–ધંઈ પવિત્ર થઈ શુદ્ધ રીતે ભક્તામર સ્તોત્રનું ૨૧ વાર એક ચિત્તે સ્મરણ કરતે. ન હતું તેને મંત્રનું જ્ઞાન કે ન હતું વિધિ-વિધિનનું જ્ઞાન પણ તેનામાં હતી શુદ્ધ શ્રદ્ધા ને સાચી ભક્તિ.
હજારો ને લાખ રૂપિયાની મિલ્કતના તેના વહાણ હંમેશાં દરિયામાં ફરતાજ રહેતા. દૂર—દૂરના દેશ દેશમાં તેની પેઢીઓ ચાલતી હતી. અજાણ્યા પ્રદેશમાં પણ તેની હુંડી સ્વીકારવામાં આવતી. એટલી તે તેની શાખ હતી.
એકવાર પુષ્કળ કિંમતી માલ પિતાના વહાણમાં ભરી વિજયશેઠ સિંહલદ્વીપમાંથી આવતા હતા. વહાણો સડસડાટ પાણી કાપતા આગળ વધતા હતા. પવન પણ અનુકૂળ હતું, ત્યાં એકાએક બધા વહાણે થંભી ગયા.
ખારવાઓએ શેઠને કહ્યું કે અહીં દેવીનું સ્થાનક છે, તેથી વહાણ થંભી ગયા છે. જે દેવીને ભેગ આપે તોજ વહાણ આગળ ચાલે તેમ છે. શેઠ ચુસ્ત જેન હતા એટલે નિર્દોષ પ્રાણીને વધ કરી દેવી આગળ ચડાવે એ તે કેમજ બને ? ખાવાએ ભેગ આપવા તૈયાર થયા પણ શેઠે ના પાડી અને પિતે ત્રણ દિવસ સુધી ત્યાં જ વહાણે રાખી અઠમની તપશ્ચર્યા કરી ત્યારે પેલી હિંસક દેવીની શક્તિ ઢીલી પડી અને પોતે પ્રગટ થઈ કહેવા લાગી કે “હે શેઠા હું તમારી ઉપરપ્રસન્ન થઈ છું માટે જે જોઈએ તે માગો!” શેઠ તો એકાએક આવા ચમત્કારથી નવાઈ પામ્યા અને
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦૧
ઃઃ
ખેલ્યા કે “ હે દેવી ! જો આપ ખરેખર જ પ્રસન્ન થઇ અને આપવાજ ઈચ્છતા હા તા મારે ધન દોલત જોઇતાં નથી પણ હું એટલું જ માગું છું કે આપ આ નિર્દોષ પ્રાણીએની હિંસા છેડી દે અને અહિ ંસા ધર્મોનુ પાલન કરી. દેવી
આ સાંભળી બહુ ખુશ થઈ અને ત્યારથી સદાને માટે હિ ંસા છેડી દેવાની કબુલાત આપી, એટલું જ નહિ પણ જ્યારે જયારે જરૂર પડે ત્યારે ‘અભા નિધૌ’ એ ગાથાના સ્મરણુ કરવાથી પાતે હાજર થશે એમ જણાવી પેાતાને સ્થાને ચાલી ગઈ.
વહાણા પણ પ્રથમની માફકજ આગળ ચાલવા લાગ્ય’. અને વિજયશેઠ જ્ઞાન્તિ પૂર્વક પેાતાના નગરમાં પહોંચી ગયા. પણ જયારે રસ્તામાં બનેલી વાત લેાકેાએ સાંભળી ત્યારે તેા જૈન ધર્મ ને મહિમા ઘણું જ વધ્યું.
જે પ્રભુના સ્મરણથી અઅેક મિથ્યાત્વી દેવેા પણ સમિતી બને છે, તેા પછી આ દેવી જૈનધર્મી પ્રત્યે અનુ રાગવાળી થાય તેમાં શું આશ્ચય છે?
તમે પણ સ્મરણ કરવાનું શરૂ કરશેા કે તરત જ તમારામાં અજબ ફેરફાર તમને માલૂમ પડશે એવા મહાન ચમત્કાર આ તેત્રમાં છે.
જલેાદરાદિક વિનાશક,
ઉદ્ભૂત ભીષણ જલોદર ભારભુગ્માઃ ; શાચ્યાં દશામુપગતા ચુતવિતાશા; ત્વત્પાદ પંકજ દ્વેશ્રૃતદિગ્ધદેહા, સર્યાં ભવન્તિ મકરધ્વજgલ્યરૂપાઃ ॥૪॥
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦૨
અર્થ :—જેઓ ઉત્પન્ન થયેલા ભયકર જલેાદરના રોગના ભારે કરીને વળી ગયેલા છે અને શોચનીય દશાને પ્રાપ્ત થવાથી જીવવાની આશા છેડી બેઠા છે. એવા મનુષ્ય આપના ચરણ કમળના રજ રૂપી અમૃતથી પેાતાનુ શરીર લિપ્ત કરવાથી કામદેવ સરખા રૂપવાન થયા છે. ऋद्धि : आँ ह्रीँ अहं नमो अक्षीण महाणसीणं ॥ मंत्र : ॐ नमो भगवति क्षुद्रोपद्रवशांतिकारिणी रोगकष्ट जवरोपशमनं शांति कुरु कुरु स्वाहा ॥
આ એકતાલીસમા કાવ્ય-મંત્રને દરરોજ વિધિપૂર્વક આરાધનાર આરાધકને વાત્ત-પિત્ત કફ, જલેાદર. આદિ રોગ પરેશાન કરી શકતા નથી, અર્થાત પ્રવેશી શકતા નથી
શ્લોક ૪૧ નો પ્રભાવ અતાવનારી કથા.
કૌશાંખી નગરીના રાજા જયશેખરને વિમળા નામે એક રાણી હતી. તે બહુ ગુણવાન અને સતી હતી. તેને વિજયસિંહ નામે એક પુત્ર હતા. તે બહુજ બુદ્ધિમાન અને હાંશીયાર હતા. પરંતુ તે યોગ્ય ઉ ંમરના થાય ત્યાર પહેલાં તા તેની માતા સ્વર્ગવાસી થઈ અને રાજા કમળા નામે ખીજી સ્ત્રી પરણ્યા. સમય જતાં કમળાને પણ એક પુત્ર થયા. અને જેમ જેમ માટે થવા લાગ્યા તેમ તેમ કમળાને ચિંતા થવા લાગી કે જ્યાં સુધી વિજયસિંહ પાટવી કુંવર તરીકે હયાત હોય ત્યાં સુધી મારા પુત્રને રાજ્ય મળશે નહિ; કારણકે મારા પુત્ર કરતાં વિજયસિંહ હોશિયાર અને બુદ્ધિમાન છે. વળી રાજાને પણ તેના ઉપર સારા પ્રેમ છે એટલે ગુજા
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦૩ .
થવાને મારા પુત્રને તે કઈ દિવસ સમય આવવાને જ નથી, પણ હું જે યુકિત કરી વિસિંહને પુરે કરું તે મારા પુત્રનું ભાગ્ય ખીલે અને રાજ્યમાં મારું પણ માન વધે. પરંતુ જે. એમને એમ મારી નાખવામાં આવે તે કદાચ વાત ઉઘાડી પડી જાય અને તેથી બધી બાજી બગડી જાય. એટલે કેઈ એ ઉપાય કરવું જોઈએ કે તે તેનાજ રેગે મરણ પામે.
એક વખત જયશેખર રાજ દેશે જીતવાને બહાર ગયેલ છે તે વખતે રેણુએ ધીમે ધીમે વિજયસિંહ તરફ પ્રેમભાવ દર્શાવી ખોરાકમાં એવી ઔષધિ ખવડાવી કે વિજયસિંહને અનેક રોગો ઉત્પન્ન થયા. તેમાં ખાસ કરીને જલેદરને મહાવ્યાધિ ઉત્પન્ન થયે. અને તે બહુજ દુઃખી થવા લાગ્યું. તેને માલમ પડયું કે આ બધા કામ સાવકી માતાનાજ છે. તેથી જે હું અહી રહીશ તે હજુ પણ મને બીજા અનેક દુઃખો આપવામાં બાકી રાખશે નહિ. માટે મારે આ કરતાં પરદેશમાં ચાલ્યા જવું જોઈએ.
દુઃખ અને રેગથી કંટાળલે રાજકુમાર વિજયસિંહ ફરતો ફરતો હસ્તિનાપુર આવી પહોંચ્યા અને ત્યાંજ ગામ બહાર આવેલી એક ધર્મશાળામાં રહેવા લાગ્યો. દુઃખને પણ અંત હોય છે તેમ ઘણા દિવસે કેઈ જૈન મુનિ ફરતા. ફરતા એજ ધર્મશાળામાં આવી પહોંચ્યા. ત્યારે રાજકુમાર વિજયસિંહ તેમની પાસે ગયે અને પિતાના જલોદરના રોગથી અત્યંત પીડા પામતે તે કહેવા લાગ્યું કે “હે પરમ ઉપકારી મહાપુરૂષ ! હું આ દુખથી બહુજ કંટાળી
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦૪
ગયા છું. એટલે આ કરતાં તેા મરવુ વધારે સારૂ છે. માટે મને કંઈ ધમસભળાવા તા આવતા ભવ પણ કંઈક સુધરે, આ ભવમાં તેા મેં કાંઇ પુણ્યકાર્ય કર્યું નથી.'' આટલુ ખેલતાં ખેલતાં તેા તે બહુજ દુઃખ પામવા લાગ્યા. ત્યારે મુનિરાજે તેને દિલાસા આપ્યા અને કહ્યું કે કરેલા કમ`તા રાજા કે રંકને પણ ભોગવવા જ પડે છે. માટે શાંતિ રાખવી અને ફરીથી એવા પાપકર્મી ન થાય તે માટે કાળજી રાખવી. તારે મરવાની કે અકળાવાની કાંઇ જરૂર નથી પણ દુઃખના સમયમાં ઇશ્વર સ્મરણ કરવું. જેથી અંતે સુખ પ્રાપ્ત થાય છે. “ હું તને આ એક લેાક આપું છુ તેનુ તુ સ્મરણ કર્યાં કરીશ તા સુખી થઈશ’એટલુ કહીને મુનિ મહારાજે તેને ભક્તામર સ્તોત્રને ‘ઉદ્ભૂતભીષણ’ એ બ્લેક શુદ્ધિપૂર્વક શીખવ્યેા અને પેાતે ત્યાંથી વિહાર કરી ગયા.
રાજકુમાર પણ નિરંતર એ લોકનું શ્રદ્ધાપૂર્ણાંક સ્મરણ કરવા લાગ્યા અને ધીરેધીરે તેનુ ં મન પણુ કાંઇક શાંત થવા લાગ્યું. આ પ્રમાણે દિવસે ઉપર દિવસે વીતવા લાગ્યાં
જે વખતે વિજયસિંહ હસ્તિનાપુરમાં રહેતા હતા તે વખતે હસ્તિનાપુરના રાજા દેવીસિંહ હતા, તેને એક પુત્ર અને ત્રણ પુત્રીઓ હતી. તેમાં સૌથી નાનીનુ નામ શીલવતી હતું. એક વખત રાજાએ પેાતાની પુત્રીઓને હસતાં હસતાં પૂછ્યું કે ‘તમારૂ' સુખ કાના હાથમાં છે?” ત્યારે માટી બહેને એ કહ્યું કે ‘હે પિતાજી ! અમારૂ ખરૂ સુખ આપનાજ હાથમાં છે. ત્યારે નાની શીલવતીએ કહ્યું ‘નહિ પિતાજી, ખરૂ સુખ અમારા કમને આધિન છે' ત્યારે રાજાને એટલી રીસ
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૫
ચઢી કે તેણે આ શીલવતીને પરણાવવા માટે કઈ રોગીમાં રગી માણસને શોધવા માટે માણસે મેકલ્યા. આખા નગરમાં ફરતા ફરતા કેટલાક માણસે ગામને પાદર આવેલી ધર્મશાળામાં ગયા અને અત્યંત વેદનાથી પીડા પામતા, જલે દરવાળા રાજકુમાર વિજયસિંહને તેઓ પકડી લાવ્યા. અને રાજા પાસે હાજર કર્યા. રાજાએ પણ ક્રોધના આવેશમાં શીલા વતીને તેની સાથે પરણાવી દીધી. ડાહી શીલવતીએ જરા પણ આનાકાની કર્યા સિવાય રાજકુમારને પતિ તરીકે અંગીકાર કરી તેની સારવાર કરવા લાગી. એકવાર ફરતા ફરતા એ જ મુનિરાજ ત્યાં આવી ચઢયા અને રાજકુમાર વિજયસિંહ તથા શીલવતીએ તેમને વંદન કર્યું, ત્યારે શીલવતી બેલી “હે પવિત્ર મુનિરાજ ! આપના દર્શનથી અમે કૃતાર્થ થયા છીએ, પરંતુ જે કૃપા કરી આ રાજકુમારના વ્યાધિને શાંત કરે તે આપને મહાન ઉપકાર માનીશું. આપ જેવા પવિત્ર પુરૂષના વચનથી જે અમે શાંતિ નહિ પામીએ તે પછી કોના શરણે જઈશું ?' આવા અત્યંત નમ્ર વચને સાંભળી મુનિરાજનું હૃદય દયાદ્ર બન્યું. અને ભક્તામર સ્તોત્રના ૪૧ મા લોકનું વિધિપૂર્વકનું વિધાન તેમને બતાવી પોતે બીજે સ્થળે ચાલ્યા ગયા.
બીજે દિવસે હાઈ ધોઈ પવિત્ર થઈ મુનિરાજે બતાવ્યા પ્રમાણે શીલવતીએ ભક્તામર સ્તોત્રના ૪૧ મા શ્લોકનું આરાધન કર્યું અને તેનાથી મંત્રેલું જળ રાજકુમારને પીવરાવ્યું તો ફક્ત ૧૧ દિવસમાં જલદરનો મહાન વ્યાધિ નાશ પામે એટલું જ નહિ પણ પ્રથમના જેવું સુંદર તેજસ્વી સ્વરૂપ રાજકુમારનું બની ગયું.
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________
- ૧૦૬
હસ્તિનાપુરને રાજા પણ આ કમાધીન સિદ્ધાંતને સત્ય માની બહુજ માનપૂર્વક રાજકુમારને તથા શીલવતીને પિતાના મહેલે તેડી લાવે, અને તેમને રહેવા માટે દરેક પ્રકારની સગવડ કરી આપી..
આ તરફ ઘણા દિવસે જયશેખર રાજા વિજય પ્રાપ્ત કરી કૌશાંબી નગરીમાં પાછો આવે ત્યારે રાજકુમારના રેગની તથા તેને ચાલ્યા જવાની ખબરથી તે બહુ દુઃખ પામ્ય અને તેણે તપાસ કરવા ચારે તરફ માણસો દોડાવ્યા. ફરતા ફરતા માણસે હસ્તિનાપુર પહોંચ્યા અને રાજકુમારના કુશળ સમાચાર સાંભળી તેને જયશેખર રાજાને સંદેશે કહી સંભળાવે રાજકુમાર પણ પિતાશ્રીની આતુરતા જાણી શીલવતી સહીત કૌશાંબી ગયું અને હર્ષઘેલા પિતા. પુત્ર ભેટયા આ રીતે અત્યંત દુઃખી અવરથામાં આવી પડયા છતાં ફક્ત આ પવિત્ર સ્તોત્રના પ્રતાપે રાજય અને રદ્ધિસિદ્ધિ પામ્યા, આ મહાન પ્રભાવ આ સ્તંત્રમાં છે. તેની ખાત્રી કરવી હોય તો એકવાર નિરંતર સ્મરણ કરવા નિયમ લે એટલે તેનો ચમત્કાર તમે તરતજ જોઈ શકશે.
આપાદકંઠમુરૂશંખલવેષ્ટિતાંગા, ગાઢ બહત્રિગડ કોટિનિષ્ટ સંધા, ત્વન્નામમમનિશં મનુજા: મરતા. સધી સ્વયં વિગતબંધભયા ભવન્તિ, તેરા
અર્થ-પગથી કંઠ સુધી મોટી મોટી બેડીઓએ કરી શરીર બંધેલા હેય, તથા અત્યંત મટી બેડીઓના અગ્ર
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦૭
ભાગથી જેમની જ ધા ઘસાઇ ગઈ હૈાય. તેવા મનુષ્યા તમાર નામરૂપી મ`ત્રનું સ્મરણ કરતાં તત્કાંળ પેાતાની મેળે અંધનના ભયથી રહિત બની જાય છે.
ऋद्धि : आँ ह्रीँ अर्ह नमो सिद्धादयादमाणं || मंत्र : ॐ नमो ह्रीँ श्रीँ हूँ हूँ हाँः ठः ठः ठः जः जः
100
G
क्षां क्षीं क्षं क्षौं क्षः स्वाहा ॥
આ બેંતાલીસમા કાવ્ય-મંત્રને અઠ્ઠમતપ યા ત્રણ આયંબીલ પૂર્ણાંક આરાધીને આરાધના કરનાર બંદીખાનામાંથી છૂટેતેમ ખીજને પણ છેડાવી શકે.
શ્લોક ૪ર નો પ્રભાવ બતાવનારી કથા. ઘણા વખતથી દિલ્હીના ખાદશાહ અજમેર જીતવા પ્રયત્ન કરતા હતા. પરંતુ એ શહેરના કિલ્લા બહુજ મજબુત હાવાથી અને ત્યાંના રાજા નરપાળ પણ બહુ સાવધ હોવાથી તેમાં તે ફાવી શકતા ન હતા. અજમેરથી ઘેાડે દૂર આવેલા પલાશપુરમાં પણ નરપાળના પુત્ર રણધીર રાજ્ય ચલાવતા. હતા. તે પણ લાગ સાધીને વારંવાર અજમેર ચડી આવતા બાદશાહના લશ્કરને હેશન કરવા ચૂકતા નહિ. એટલે બાદશાહે ખીજાઈ ને એકવાર પલાશપુર ઉપર ચઢાઈ કરી અને ત્યાંના કિલ્લે તેાઢી રણધીરને કેદ પકડી દિલ્હી લઈ ગયા.
।
કેદખાનામાં લેઢાની એડીએ પહેરાવી રણધીરને ખાદશાહ બહુજ દુઃખ આપતા. પરંતુ રણધીર મહુજ ધમ સસ્કારી અને જૈન ધર્મીમાં અનુરાગવાળા હાવાથી પેાતાના ગુરૂએ.
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦૮
શીખવેલા ભક્તામરસ્તેત્રનું નિરંતર આરાધન કરતે દુઃખના સમયમાં ધર્મ એજ એક આલંબન હોવાથી રણધીર પણ શ્રદ્ધાપૂર્વફ ગુરૂએ બતાવ્યા પ્રમાણે તેત્ર પાઠ કરવા લાગ્યો. તેમાં ખાસ કરીને કર મા લેકનું આરાધન કરવાથી કાચા સુતરના તાંતણાની જેમ બેડીને બધા બંધન તુટી ગયા અને કેઈ પહેરગીરે સહાય કરી હશે એમ સમજીને ફરી તેને સખત બેડીઓના બંધનમાં નાખ્યો અને દેખરેખ માટે વિશ્વાસુ પહેરગીને મૂક્યા, આમ થવા પછી પણ ફરીવાર રણધીરે અનન્ય શ્રદ્ધાથી પ્રભુ ભક્તિ કરવા માંડી અને - “આપાદકંઠ મુરૂ” લેકના આરાધનની સાથેજ બેડીના સપ્ત આ બંધને તુટી ગયા અને તે બાદશાહ સામે ખડો થયે.
બાદશાહ પણ આ કેઈ ચમત્કારી પુરૂષ છે અને તેને છે. એ વ્યાજબી નથી. એમ ધારી તેને સન્માન સહિત છૂટો કર્યો, અને ઉત્તમ વસ્ત્ર આભૂષણ વિગેરે આપી પલાશ પુર પાછો મેક. પલાશપુરના લેકેએ પણ માન સહિત
આવતા રાજાને જોઈ શહેરમાં આન દેત્સવ ઉજવ્યા અને - જ્યારે તેના પિતાએ આ વાત સાંભળી ત્યારે તે તે બહુજ
ખુશ થયે, બાદશાહ પણ ત્યારથી અજમેર ઉપર ચઢાઈ કરવાનું ભૂલી ગયે.
જે પ્રાણીને શુદ્ધ સ્મરણથી અનાદિ કાળના કર્મરૂપી - બંધન તુટી જાય છે, તે પછી આ માત્ર લોઢાની બેડીઓ તુટે તેમાં શું આશ્ચર્ય છે?
આ મહાન ચમત્કારિક તેત્રનું સ્મરણ કરવામાં જે તમે આળસ કરશો, તે તમે એક અમૂલ્ય તક ગુમાવી રહ્યા છે, એ ચક્કસ સમજજે.
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૦૯
મત્તદ્વિપેન્દ્રભૃગરાજદવાનલાહિ, સગ્રામ વારિધિ મહેાદર અધનોત્થ; તસ્યાણુ નાશ મુપયાતિ ભય ભયેવ; યસ્તાવક સ્તવમિમ' મતિમાનધીતે જણા
અર્થ :—જે બુદ્ધિમાન માણસ આ ભક્તામર સ્તોત્રને ભણે છે, તેના મદોન્મત્ત હાથીથી, સિંહુથી, અગ્નિથી, સથી, સંગ્રામથી, અને સમુદ્રથી ઉત્પન્ન થયેલો ભય તેમજ કેદથી ઉત્પન્ન થયેલો ભય પણ ઝટ નાશ પામે છે.
ऋद्धि : ओं ह्रीँ अहं नमो वड्ढमागाणं ।। मंत्र : ॐ नमो हाँ ह्रीँ हूँ हाँ ह्रः यः क्षः श्रीँ ह्रीँ फट् स्वाहा ।।
1
આ તેંતાલીસમા કાવ્ય-મંત્રને ગુરૂગમના સહવાસથી સિદ્ધ કરીએ તે. સર્વ કામની સિદ્ધિ થાય, આશાએ સફલ નિવડે, પરદેશ જાય તેા કુબેર ભંડારીની જેમ પાછા વળે, વૈરીને વશ કરે, કાઇના તલવાર કે કટારીનેા ઘા પણ સ્પશી ન શકે, મંત્ર સિદ્ધ કર્યાં બાદ દરાજ સાધનમાં કહ્યા. પ્રમાણે વિધિપૂર્વક ૧૦૦૮ વાર મ`ત્ર આરધવા જરૂરી કહેવાય..
સ્તોત્રણજ તવ જિનેન્દ્ર ગુણૈનિ બદ્ધાં; ભત્યા મયા રુચિરવ વિચિત્ર પુષ્પામ્; ધત્તેજનાય ઇહ કઠ ગતામજસ્ત્ર; ત માનતુ ગમવા સમુપૈતિ લક્ષ્મીઃ ॥૪૪
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૧૦
— હે
અર્થ :— હું જીનેન્દ્ર ! તમારા ગુણરૂપી સૂત્રે કરી ગુંથેલી અને ભક્તિએ કરી યુક્ત તથા મનેહર અક્ષરરૂપ વિચિત્ર પુષ્પાવાળી આ સ્નેાત્ર રૂપી માળા જે માણસ હંમેશાં કઠે ધારણ કરે છે. તે માળાથી ઉન્નત પુરુષને (અથવા આ સ્તંત્રના કર્તા માનતુ ંગને) અસ્વતંત્ર, લક્ષ્મી રૂપ મેક્ષ નજીક આવે છે.
ऋद्धि : आँ ह्रीँ अहं नमो भयवं महावीर वहुमाणं हूाँ ટોટો છે; કણિયાસા શો કો સ્વાદ,
છ
मंत्र : ओं नमो बंमचेर धारिणस्स अठार सहस्स शीलांगरथ धारणेभ्यो नमः स्वाहा ॥
.
આ ચુમ્માલીસમા કાવ્ય-મ'ત્રને સિદ્ધ કરીને દરાજ આરાધવાથી રિદ્ધિ સિદ્ધિની પ્રાપ્તિ થાય છે, મનની ધારણા પૂર્ણ થાય છે. જે કાની ચાહના કરીને જાપ કરે તે ચાહન પૂર્ણ થાય; લક્ષ્મીની પ્રાપ્તિ થાય, સર્વત્ર જય પામે છે, તા. કે. શ્રી જસભાઈ લાલભાઈ તરફથી મ ંત્રા પ્રાપ્ત થયા છે. તેા તેમની સજ્જનતા (ભાવના) પ્રમાણે સૌ કાઈ - જીવા ભક્તામર સ્તત્રની અપૂર્વ ભક્તિ કરી સર્વથા સૌ સુખી અના ત્રણ દિવસમાં ત્રણ આયંબીલ કરી મૌન અવસ્થા પૂર્ણાંક—અસિયા ઉસા દજ્ઞાચાતેભ્યો નમઃ એ મંત્રાક્ષર સવા લાખ જપવામાં આવે ત્યારબાદ આ ભક્તામર સ્તંત્રની ભક્તિ જીવનમાં ધર્મની ક્રાંતિ અનેરી પ્રાપ્ત થશે.
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી ભક્તામર મહાપૂજન ૧. બાર નવકાર ગણી મંત્રાક્ષર ગણવા २. औं ही श्री नमो अरिहंताणं, सिद्धाणं, सूरीणं,
उपज्झायाणं साहूणं मम ऋद्धि वृद्धि समीहितं कुरु
३. आँ ह्रीं श्री आदिनाथाय नमः मम सर्व सिद्धि
ર ર દાફા- * ४. असिया उसा दज्ञा चातेभ्यो नमः
[ અમતપ આરાધીને-પૂ. ગુરૂભગવંતની કૃપા મેળવી. - આમ્નાય પ્રાપ્ત કરી સિદ્ધ કરી અનેકનું હિત કરવું–કયારે પણ કોઈનું અહિત ન થાય તે ધ્યાન રાખવું. ] પ્રથમ સ્નાત્ર પૂજા ભણવ્યા બાદ
પ્રાર્થના અર્ધનતે ભગવન્ત મહિતા સિદ્ધાશ્ચ સિદ્ધિસ્થિતા આચાર્યા જિનશાસનેન્નતિકરાઃ પૂજ્યા ઉપાધ્યાયકા : શ્રી સિદ્ધાન્ત પાઠકા મુનિવર : રત્નત્રયારાધકાઃ પંચતે પરમેષ્ટિનઃ પ્રતિદિન કુવતુ મંગલમ્ ૧ાા ત્યાર પછી પાર્શ્વનાથ સ્તોત્ર બલવું તે આ પ્રમાણે
શ્રી ચિન્તામણિ પાશ્વનાથ સ્તોત્ર કિં કર્પરમયં સુધારસમય કિ ચર્મિયં, કિ લાવણ્યમયં મહામણિમય કારુણ્યકેલિમયં; વિશ્વાનંદમયં મહદયમય શોભાયં ચિન્મયં, શુકલધ્યાનસમંવયુ નિપતે યાદુ ભવાલંબનમ. ૧
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૧૨
પાતાલ કલયન ધર ધવલયનાકાશમાં પૂરયન, * દિફચકં ક્રમયનું સુરાસુરનરશ્રેણીં ચ વિમાપયન; બ્રહ્માડું સુખયનું જલનિ જલધે ફેનચ્છલાલેલયન, શ્રી વિનામણિ પાર્થસંભવશે હંસશ્ચિાં રાજતે. ૨ પુણ્યાનાં વિપણિ સ્તદિનમણિ કામેકુંભઋણિ-,
ક્ષે નિસ્સરણિ સુરેન્દ્રકરિણી તિઃ પ્રકાશારણિ; દાન દેવમણિ તત્તમ જનશ્રેણિઃ કૃપાસારિણિન, વિશ્વાનંદ સુધા ધૃણિ ર્ભવસિદે શ્રી પાર્શ્વ ચિન્તામણિ ૩ શ્રી ચિન્તામણિ પાશ્વ વિશ્વજનતા સંજીવનસ્તવ મયા, દષ્ટતાત તતઃ શ્રિય સમભવનાશકમાચકિણમ; મુક્તિઃ કડતિ હસ્તાર્બહુવિધ સિદ્ધ મને વાંચ્છિતમ, દુવં દુરિત ચ ટુર્દિનભય કષ્ટ પ્રણષ્ટ મમ. ૪ યસ્ય પ્રૌઢતમપ્રતાપતપનઃ પ્રેદ્દામધામાવજગત
જેઘાલ કલિકાલ કેલિદલનો મોહાંધવિધ્વંસક, નિત્યદ્યોતપદં સમસ્તકમલા કેલિગ્રુહં રાજ, સ શ્રી પાર્શ્વજિજને હિતકૃત ચિંતામણિ પાતુ મામ, ૫ વિશ્વવ્યાપિત હિનસ્તિ તરણિ બંડપિ કલ્પાંકરે, દારિદ્રાણિ ગજાવહિં હરિશિશુઃ કાછાનિ વહને કણ, પિયૂષસ્ય લપિ રેગનિવë યદુવતું તથા તે વિભે ! મૂતિઃ કુતિમતી સતી ત્રિજગતિ કટ્ટાનિ હતું ક્ષમા. ૬ શ્રી ચિન્તામણિ મન્નતિયુત હકારસારાશ્રિત, શ્રીઅર્વ નિમિઉણુ પાશકલિતં ગેલેક્યવશ્યાવહ;
ધાભૂત વિષાપહં વિષહરં શ્રેયઃ પ્રભાવાશ્રયં, સેલાસં વડાંક્તિ જિન કુલિંગાનંદને દેહિનામ. ૨
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૧૩
હિીં શ્રીંકારવાં નમકક્ષરપર ધ્યાયન્તિ યે ગિન, હત્પમે:વિનિવેશ્ય પાર્શ્વ મધિપચિન્તામણિ સંજ્ઞકમ; ભાલે વામ ભુજે ચ નાભિક ભૂલે ભુજે દક્ષિણે, પશ્ચાદwદલેષ તે શિવપદં દ્વિગૅ ભર્યાન્યહે. ૮ નો રેગા નૈવ શેકા ન કલહકલના નારિમારિપ્રચાર, નવાધિન સમાધિન ચ દરદુરિતે દુષ્ટદારિદ્રતા ને; નો શાકિ ગ્રહ ને ન હરિકરિંગણ–વ્યાલતાલાલા, જાયંતે પાર્શ્વચિંતામણિ નતિવશતઃ પ્રાણિનાં ભક્તિભાજામ. ૯ ગીર્વાણદ્મઘેનુ કુમ્ભમણયઃ સ્તસ્યાંગણે રંગિણે, દેવા દાનવમાનવાઃ સવિનય તમે હિતધ્યાયિન લફમસ્તસ્ય વશવશવ ગુણિનાં બ્રહ્માંડસંસ્થાયિની, શ્રી ચિન્તામણિપાર્થ નાથમનિશ સંસ્તીતિ થાયતે. ૧૦ ઈતિજિનપતિપાW પાર્શ્વ પર્યાખ્યયક્ષ, સુદલિત દુરિતૌઘઃ પ્રીણિત પ્રાણિસાર્થક ત્રિભુવનજનવાંછા દાનચિન્તામણિકા, શિવપદતરૂબીજ બધિબીજે દદાતુ.
૧૧ નીચેનાં પાંચ પદ ત્રણ વખત બેલવાં અને નમસ્કાર કર૧ છે હી નમો અરિહંતાણું ૨ હી મે સિદ્ધાણું ૩ % હી* નમો આયરિયાણું ૪૩ હી નમે ઉવઝાયાણું ૫ % હી નમે લોએ સવ્વસાહૂણું. ' ૧ ભૂમિ શુદ્ધિમંત્ર બેલવે તે મંત્રઃ છે હી વાતકુમારાય વિMવિનાશકાય મહીં પુતાં કુરુ કુરુ સ્વાહા આ મંત્ર બેલીને દાભ-દર્ભના ઘાસથી ભૂમિનું પ્રમાર્જનકરવું. ભ સ ૮
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૧૪
૨ જલ છંટકાવ મંત્રઃ » હી મેઘકુમારાય ધરાં પ્રક્ષાલય પ્રક્ષાલય દૂ કુન્ સ્વાહા
આ મંત્ર બોલી દર્ભ પાણીમાં ભેળી ભૂમિ ઉપર છાંટવું. ૩ ચંદન છંટકાવ મંત્રઃ » ભૂરસિ ભૂતધાત્રિ સર્વભૂતહિત ભૂમિશુદ્ધિ કુરુ કુરુ સ્વાહા આ મંત્ર બેલી ભૂમિ ઉપર ચંદનનાં છાંટણાં કરવાં-ભૂમિ શુદ્ધિ ૪ ચેષ્ટા પૂર્વક સ્નાન મંત્ર: નમે વિમલ નિર્મલા સર્વતીર્થજલાય પાં વાં જવી હવી
અશુચિ: શુચિ ર્ભવામિ સ્વાહા આ મંત્ર બેલી ચેષ્ટા પૂર્વક સ્નાન કરવું. ૫ ભૂજા સ્પર્શ મંત્ર: છે વિદ્યુત કુલિંગે મહાવિદ્ય સર્વ કલ્મષ દહ દહ સ્વાહા
આ મંત્ર બોલી બને ભૂજાઓને સ્પર્શ કરે. ૬ અક્ષર બલવા પૂર્વક અંગ રક્ષા મંત્રઃ ક્ષિ ૫ સ્વાહા હા સ્વા ૪ ૫ ક્ષિ છે એ મંત્રાક્ષ
અનુક્રમે ચડુત્તર આહિ -અવરહ ક્રમે નીચેના અવય ૧ ઢીંચણ ૨ નાભિ ૩ હૃદય ૪ મુખ પ લલાટ-મસ્તક એમ પાંચે સ્થળે સ્થાપી આત્મરક્ષા કરવી. પછી.
શ્રી વજીપંજર સ્તોત્ર બોલવું પરમેષ્ઠિનમસ્કાર, સારં નવપદાત્મક, આત્મરક્ષાકરે વજ-પંજરાસં સ્મરામ્યહે છે
છે નમે અરિહંતાણું, શિરષ્ઠ શિરસિ સ્થિતમ * * નમે સવસિદ્ધાણું, મુખે મુખપટ વરમ ારા
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૧૫
» નમે આયરિયાણું અંગરક્ષાતિશાયિની
નમો ઉવઝાયાણું, આયુધં હસ્તાદંઢ પાડા ૐ નમે એ સવ્વસાહૂણં, મેચકે પાદ; શુભે, એ પંચ નમુક્કારે, શિલાવજયી તલે સવ્વપાવપણાસણ, વછે વજમ વહિ, મંગલાણં ચ સર્વેસિં, ખાદિષ્ટાંગારપાતિકા પા
સ્વાહાંત ચ પદે શેય, પઢમં હવઈ મંગલં; વપ્રે પરિ વજીમયં, પિધાન દેહરક્ષણે પદ મહા પ્રભાવ રક્ષેય, શુદ્રોપદ્રવના શિની, પરમેષ્ટિપદ્રભૂતા, કથિતાઃ પૂર્વસૂરિભિઃ છા યચૈવ કુરુતે રક્ષાં. પરમેષ્ટિપદૈઃ સદા, તસ્ય ન સ્વાદુભય વ્યાધિ, રાધિસ્થાપિ કદાચન ૮
ક્ષેત્રપાલપૂજન ૩૦ અત્રસ્થ ક્ષેત્રપાલાય સ્વાહા - આ મંત્ર બોલી ક્ષેત્રપાલની અનુજ્ઞા કરવી અને મંડળમાં ક્ષેત્રપાલને સ્થાનકે એક નાળીયેર સ્થાપન કરવું અને તેને ઉપર ચમેલીનાં તેલનાં છાંટણાં કરવાં. કુલ જાસુદનું મુકવું પ્રભુ સ્થાપન
મંત્ર વિધિવાળાએ કરી લે. » હૈં કૈં કુટૂ કિરિટિ કિરિટિ ઘાતય ઘાતય પરકૃતવિનાનું ફેટ્ય સફેદ્ય સહસ્ત્રખંડાન્ કુરુ કુરુ પરમુદ્રાં છિન્દ છિન્દ પરમંત્રાનું ભિન્દ ભિન્દ હૈ ક્ષઃ કુંદ્ સ્વાહા ! રક્ષા મંત્ર
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૧૬
આ મંત્ર સાત વાર ખેલી સરસવ રક્ષામંત્રવી. મંત્રપૂક રક્ષા પાટલી હાથે માંધવી. ૐ નમાડહતે રક્ષ રક્ષક હૈં કુર્ સ્વાહા પરમેશ્વર પરમેષ્ઠિન્, પરમગુરો પરમનાથ પરમાન્ । પરમાનન્ત ચતુષ્ટય, પરમાત્તુભ્યમસ્તુ નમઃ । અહી કુસુમાંજલીથી પૂજા કરી, નમ્રુત્યુણુ ખાલવુ .
અધિષ્ઠાયક દેવાના પૂજનનું આહવાહન કરવું, ૐ હી શ્રી અહું ગૌમુખ ચક્રેશ્વરી મુખદેવાદિ સહિત આદિનાથ પ્રભુ અત્ર અવતર અવતર સ ંવાષર્ । અત્ર તિષ્ઠ તિષ્ઠ ઠઃ ઠં$ 1 મમ સન્નિહિતા ભવત ભવત વષટ્। પૂજા ચાવજૈવ સ્થાતવ્ય નમઃ । પષામદેશ્યા ભવત ભવત ફૅટ્ ઇમાં પૂજા પ્રતિષ્ઠત પ્રતિચ્છત નમઃ આદિનાથાય સ્વાહા ।
ॐ ह्रीँ गोमुखाय स्वाहा ॥
ॐ ह्रीँच
॥
ॐ ह्रीँ क्षेत्रपालाय स्वाहा ॥
ॐ ह्रीँ अनंतान्त गुरुपादुकाभ्य स्वाहा || તા. કે—અધિષ્ઠાયકદેવનું આહ્વાહન કરવુ, ૩૨ મી ગાથાએ પ્રભુ પાદુકા, પૂજન લેવું, ૪૪ દીપક અવશ્ય લેવા, અધિષ્ઠાયક પૂજનમાં માંડલામાં સાકર કાળું મૂકવું, ૪૪ અભિષેક અષ્ટપ્રકારી પૂજાથી કરવાના છે—
ઋદ્ધિ--મંત્રની નવકારવાળી ગણવી, માટી શાંતિ ખેલીને શાંતિકળશ, દેવવંદન, આરતિ, મંગલ દીવા કરવા. આદિનાથ પ્રભુના રાયણના પગલા મુજબનુ' માંડલ' બનાવવું.
સમાપ્ત
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________
શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવંતના અત્યંત ચમત્કારી મંત્રાક્ષરને કલ્પ–
શ્રી ચિંતામણી પાર્શ્વનાથ ભગવાનની આરાધનાની વિધિ–
ओ ही श्रीँ अर्ह नमिण पास बिसहर वसह जिण - फुलिंग ह्रीं श्रीं नमः -
શુકલ પક્ષમાં શુભ ઘડી, શુભ દીન, શુભ લગ્ન, શ્રેષ્ઠચન્દ્ર પહેાંચતા હાય ત્યારે આ વિધાન કરવું–૨૧ દિન આયંબીલના તપ, બ્રહ્મચર્ય પાલન, ભૂમિશયન, મિતભાષણ, શુદ્ધભાવના, ૨૧ દિનમાં [માલા-આસન વિ. ગુપ્ત ભાવ પૂ॰ ગુરુભગવંત પાસે સમજવા ] સવાલાખ જાપ ઉપરના મંત્રાક્ષરના કરવા, ઈશાન ખૂણામાં કુંભ સ્થાપી કુંભમાં સેાપારી, ચાખા નાંખવા કુંભ ચાંદી અથવા તાંબાનેા જોઈએ, ઉપર શ્રીફળ મૂકી, રેશમી લીલા કપડા લપેટીનાડાછડીથી કુંભનુ મોઢું બાંધવુ, દશાંગધૂપ ચાલુ [જાપ વેલાએ અવશ્ય] રાખવા, ૨૧ દિન સુધી અખંડ ગાયના ઘીને દીવા રાખી શ્રી ચિંતામણી પાર્શ્વનાથ ભગવંતની પ્રતિમા યા ચિત્ર સ્થાપન કરી તેની સન્મુખ જાપ કરવા, જાપ કરતાં અગાઉ
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________
અને ૨૧ દિનને અંતે પંચપરમેષ્ઠિ મુદ્રા, સૌભાગ્ય મુદ્રા, ગરુડ મુદ્રા બતાવવી. [મંત્રના અધિષ્ઠાતા શાસનદેવ-દેવીનું આહ્વાન વિસર્જન ભૂલાય નહિં] જાપ પૂર્ણ થયા બાદ ૨૧માં દિનની મધ્યરાત્રિએ A ત્રીકણ આકારે નવ ઇંચ ઉંડી, નવ ઇંચ. પહોળી વેદિકા બનાવીને આહૂતિ ૧૨૫૦ વખત મંત્રના અંતે સ્વાહા શબ્દ ઉમેરીને આપવી-- આહૂતિ બાદ મંત્રાક્ષર સિદ્ધ થવાથી દુન્યવી રીદ્ધિ, સિદ્ધિ, ઋદ્ધિને અપાર ભંડારની સાથે મનની સવ શુભ ઇચ્છાઓ પૂર્ણ થાય છે. આહુતિ માટે પૂ. ગીતાર્થોની સલાહ લેવી.
આહુતિની સામગ્રી (૧) દશાંશધૂપ-૫ (૨) અગર-૫ (૩) તગરતે-પ (૪) કેશર-૧ (૫) સુખડ-૧૦ (૬) કસ્તુરીતે– (૭) બદામ–૫ (૮) પીસ્તા-પા (૯) ચારોળી-૫ (૧૦) ખારેક–૫ (૧૧) સાકર-૧૦ (૧૨) ગદ્યુત શેર૧
ચંપેલીના ફૂલે–આ સામગ્રી ભેગી કરીને આહવાન વિગેરે કરી આહૂતિ આપવાથી મૂળમંત્ર સિદ્ધ થશે અને જ્યાં જ્યાં ફરશે. વિચરશે ત્યાં જય જય કાર થશે.
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________
[ ગુપ્તભેદ પૂ. ગુરૂ ભગવંત પાસેથી જાણી લે].
૪ શ્રી નરમ એ સિદ્ધચક ભગવંતને મૂલ મંત્રાક્ષર છે. દિવાળીના દિવસે માં અથવા શુભચન્દ્ર દિન—નક્ષત્ર બલ જોઈ અમ તપ સહિત સવાર-બપોર સાંજે દરેક વખતે ત્રણ દિવસ ૨૭-૨૭ માલા ગણવી, અખંડ દીવો-ધૂપ, પૂર્વ યા ઉત્તર દિશા સન્મુખ બેસી મંત્રજાપ આરાધ, બની શકે તે ત્રણ દિવસમાં ૧૨૫૦ માલા ગણવી. વિશેષ સફેદ પાટલા ઉપર મંત્રાક્ષરને પવિત્ર દ્રવ્યથી આલેખીને સન્મુખ રાખવો તે મંત્રાલરથી મનોકામના સંપૂર્ણ પૂરી થશે. માળા કપડાં સફેદ જ જોઈએ. પાટલાની વિધિ ગુરૂગમથી જાણવી.
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________
Sિ REGREEEEEEEEEJEEEEEEEEEEEEEE RETRIES
EGETEGREERINGIGIGATEGEGGAGA - શ્રી ભક્તામર સ્તોત્રના રચયિતા
તથા જગતમાં જિનભક્તિને મહિમા બતલાવનાર પરમપૂજ્ય આચાર્ય દેવ શ્રી માનતુંગ સૂરીશ્વરજી મ. ના ચરણોમાં.
તથા પરમ ઉપકારી પરમ ગુરૂદેવ પરમપૂજ્ય આચાર્યદેવ શ્રી વિજય યશભદ્ર સૂરીશ્વરજી મ, ના ચરણોમાં
કેટિ કોટિ વંદના
Sિ EIGHERGENEFIGHEHEIGHLIGHTFGGGGGGGERIES
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ માનવતાના વિકાસ માટે કંઈક કરો 1 પાપ મિત્રોને સંગ તો, ધમ મિત્રો સંગ કરશે. પ્રાણીમાત્ર પ્રત્યે પ્રેમ ભાવ મિત્રતા રાખે. દુશ્મનને પણ મિત્ર બનાવતા શીખો. 4 થાડામાંથી થોડું બીજાને આપે. 5 દુ:ખીઓના દુઃખ દૂર કરી આશીર્વાદ મેળવે. 6 ધમી બનવા માટે નિર્દયતાને છોડજો. 7 દુ:ખના સમયે ધંય રાખો. | 8 માથે મૃત્યુ છે માટે મરણને હસતા મુખે વધાવજો. પારકી (ભૌતિક) સારામાં સારી ચીજ જોઈને મેળવવાની ઝંખના કરશે નહિં. 10 પરિણામના વિચા, * . " કહો, 11 સંસ્કૃતિ આચા નાટક–વેશભુષાથી દુર રહેજો સરલ ગુ. પત તૈયાર છે પ્રાપ્તિસ્થાન : જયંતિલાલ કેશવલાલ શેઠ 26 75, વસ્તાગેલજીની પાળ, શાહપુર, અમદાવાદ. કવાલીટી પ્રિન્ટરી, શાહપુર મ્હાઈ સેન્ટર, અમદાવાદ. ટે. નં. 28094 (ટાઈટલ )