________________
શ્રી. ભકતામર સ્તોત્રની ઉત્પત્તિ તથા
પ્રેરક-પ્રભાવ શ્રી ભક્તામર સ્તોત્ર એ નવસ્મરણમાં સાતમું સ્મરણ આવે છેઆ સ્તંત્રના રચયિતા શ્રી માનતુંગ સૂરિ મહારાજા છે, પણ તે નામથી અંકિત ઘણું આચાર્ય ભગવંતે થયેલા છે. પ્રસ્તુત આચાર્ય મહારાજશ્રી ને સંબંધ આ પ્રમાણે જાણવા મળે છે.
વારાણસી નગરીમાં હર્ષદેવ નામનો રાજા હતા. એ નગરીમાં બ્રહ્મક્ષત્રિય જાતિને ધનદેવ નામે શ્રેષ્ટિ હતા. તેમને માનતુંગ નામે પુત્ર હતા. આ પુત્ર સંસારથી વૈરાગ્ય પામીને ચારુકીર્તિ નામે દિગમ્બરાચાર્ય પાસે દિક્ષીત બન્યા. અને મહાકત્તિ તરીકે ઓળખાયા એજ નગરીમાં લક્ષમીધર નામે તેમના બનેવી હતા. તે ધર્માત્મા તથા દાર્શનિક ગ્રંથને સમજનારા આસ્તિક શિરોમણ હતા. કોઈ પ્રસંગે આ માનતુંગષિની [ચારૂકત્તિ] આહાર લેવા માટે લક્ષ્મીધરને ઘેર પધરામણ થઈ કેગળા કરવા માટે કમંડળમાંથી જળ લીધું, તે તેમાં નિરંતર જળ (પણ) ભરી રાખવાથી સંમૂર્ણિમ પિરા (છ) ઉત્પન્ન થયેલા દેખાયા, તેમની બહેને આ વિષય ઉપર લક્ષય આપી જણાવ્યું કે વ્રતમાં, (ધર્મમાં) દયાજ સાર છે દયા વિનાને ધર્મ ફોગટ વ્યર્થ છે. તે દયા પૂર્વકનો ધર્મ સ્વીકારે-ઈત્યાદિ વચનોથી તે માનતુંગઋષીએ ઉપકારી બહેનના વચનને સ્વીકારી હવેતાંબર માર્ગની દીક્ષા શ્રી જિનસિંહસૂરીશ્વરજી મહારાજ પાસે લીધી. શાસ્ત્રોને ગહન અભ્યાસ કરી ગીતાર્થ થયા. અને પૃથ્વી તલ ઉપર વિચરતા હતા.
છે. આહાર
Uી) ભરી રાજળ લીધુંસી થઈ
આપી જણાટ વ્યર્થ માનતુંગના