________________
વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભાગ-૮ છત્ર ૮ એ આઠ જિનેશ્વર મહારાજાના શ્રેષ્ઠ પ્રાતિહાર્યો છે.
૧ અશોક વૃક્ષ ભગવાનના મસ્તકના ઉપર દેવતાઓએ રચેલો, ભગવાનથી બારગણો ઉંચો હોય છે. તેમાં આ હુંડાવસર્પિણી કાળમાં પ્રથમ આદિનાથના મસ્તક ઉપર ત્રણ ગાઉનો અશોક વૃક્ષ દેવોએ કર્યો હતો, કારણ કે ભગવાનની પાંચસો ધનુષ્યની કાયા હતી, પરંતુ શ્રી અજિતનાથજીથી શ્રી પાર્શ્વનાથ મહારાજ સુધી બાવીશ તીર્થંકર મહારાજાઓના મસ્તકના પર તેમના દેહપ્રમાણથી બારગણો ઉંચો અશોક વૃક્ષ દેવોએ કરેલો હતો. ભગવાન મહાવીર રાજાના મસ્તક ઉપર બત્રીશ ધનુષ્ય ઊંચો અશોક વૃક્ષ દેવોએ કરેલો હતો. ભગવાનની સાત હાથની કાય, તેને બારે ગુણવાથી એકવીશ ધનુષ્ય થાય. અને જે શાલ વૃક્ષના નીચે ભગવાનને કેવલજ્ઞાન થયું તે અગ્યાર ધનુષ્યનું હોવાથી ઉપરના એકવીશ ને અગ્યાર મળવાથી બત્રીશ ધનુષ્ય થયા, તેથી મહાવીર મહારાજાના મસ્તકના ઉપર બારગણો બત્રીશ ધનુષ્ય પ્રમાણ અશોક વૃક્ષ હતો.
૨. સુરપુષ્પવૃષ્ટિ - દેવતાઓ એક યોજન ભૂમિમાં, ચારે બાજુ, પંચવર્ણી સચિત્ત પુષ્પોની વૃષ્ટિ કરે છે.
શંકા - સમવસરણમાં દેવોયે કરેલી પુષ્પની વૃષ્ટિ સચિત્ત છે. કે અચિત્ત ?
સમાધાન-પ્રાયઃ કરી જલDલરૂપ સચિત્ત હોય છે. શ્રી સમવાયાંગ સૂત્રમાં ચોત્રીશ અતિશય ના અધિકારમાં કહ્યું છે કે-જલસ્થલ સંબંધી પાંચ પ્રકારના સચિત્ત પુષ્પોની વૃષ્ટિ ઢીંચણ પ્રમાણે, નીચે બિંટ રહેલાની, દેવતાઓ કરે છે.
પ્રવચનસારોદ્ધારમાં ઓગણચાલીશમા દ્વારમાં પણ વિશેષ કરીને કહેલ છે કે- દેવતાઓ સમવસરણને વિષે એક યોજન પ્રમાણ ભૂમિમાં. નીચે બિંટવાળા, પાંચ પ્રકારના સચિત્ત પુષ્પોની ઢીંચણ પ્રમાણ વૃષ્ટિ કરે છે, આ ઉપરથી તે પુષ્પો સચિત્ત હોય છે તેવી સંભાવના થાય
છે,
શંકા-જીવદયારસિક સાધુ, સાધ્વીઓ તે પુષ્પોના ઉપર કેવી રીતે
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org