________________
રાખડી બાંધવા વગેરે પ્રકાર કરવામાં આવે છે, એ સંસ્કાર ગર્ભ રહ્યા પછી પાંચમા મહિનામાં કરવાનું શાસ્ત્રમાં લખેલું છે, તેથી પંચમાસ ઉપરથી પંચમાસી બની ગયું.
ત્રીજે સીમાંતોન્નયન સંસ્કાર જેને સંસ્કૃત અગ્રગ્રહણ ઉપરથી ગુજરાતીમાં અગરણી કહે છે કે, સીમંતોન્નયન એટલે “ ભાથું હેળી સે (સીમંત) પાડે તે વગેરે જેમાં કરવામાં આવે છે તે.
આ ત્રણે સંસ્કાર એકજ જાતના છે. વળી સંસ્કારના બે ભેદ છે. (૧) આધાર સંસ્કાર અને (૨) આધેય સંસ્કાર. કાંઈ વાવવું હોય તો તેના રક્ષણ માટે ખેતરની આસપાસ વાડ કરવી તે આધાર, અને તેમાં બીજવાવવું, પાણી છીંપવું એ વિગેરે કરવું તે આધેય. જેમ વાડ એકવાર બાંધે તે તે બસ છે, પ્રત્યેક વાવેતરે તે બાંધવાની જરૂર નથી, તેમ ઉપલા ત્રણે આ ધાર સંસ્કાર છે, માટે તે પ્રત્યેક ગર્ભ વખતે કરવાની જરૂર પડતી નથી.
ચોથે જાતકર્મ સંસ્કાર, તેમાં પિતા પિતાનું જુનું જોઈ નાળ બાંધવાને માટે આપે છે, તે વગેરે કરવાનું છે.
પાંચમો નામકર્મ સંસ્કાર. તેમાં પિતાએ છોકરાનું અગીઆરમે દહાડે નામ પાડવું તે. હાલ કોઈ પાસે નામ પડાવે છે તે શાસ્ત્ર પ્રમાણે નથી, કેમકે પિતાના ઈષ્ટ દેવ કે કુળદેવતા તેમજ પિતાના વંશના પૂર્વ પુરૂષોના નામને વિચાર કરીને પિતાને - ગ્ય લાગે તે નામ પોતાના બાલકનું પાડવું જોઈએ.
છ નિષ્ક્રમણ સંસ્કાર જેમાં છોકરાને ઘરથી બહાર કહાડવામાં આવે છે તથા સૂર્યદર્શન કરાવવામાં આવે છે તે.
