________________
[૭] ર૩ઃ નિષ્ક્રિયત્નશક્તિ –સમસ્ત કર્મના ઉપરમથી પ્રવર્તતી આત્મપ્રદેશોની નિષ્પદતાસ્વરૂપ (-અકંપતાસ્વરૂ૫) નિષ્ક્રિયત્નશક્તિ. (સકળ કર્મનો અભાવ થાય ત્યારે પ્રદેશોનું કંપન મટી જાય છે માટે નિષ્ક્રિયત્નશક્તિ પણ આત્મામાં છે.)
૨૪: નિયતપ્રદેશત્વશક્તિ – જે અનાદિ સંસારથી માંડીને સંકોચવિસ્તારથી લક્ષિત છે અને જે ચરમ શરીરના પરિમાણથી કાંઈક ઊણા પરિમાણે અવસ્થિત થાય છે એવું લોકાકાશના માપ જેટલા માપવાળું આત્મ -અવયવપણું જેનું લક્ષણ છે એવી નિયત પ્રદેશવશક્તિ. (આત્માના લોકપરિમાણ અસંખ્ય પ્રદેશો નિયત જ છે. તે પ્રદેશો સંસાર-અવસ્થામાં સંકોચ-વિસ્તાર પામે છે અને મોક્ષ-અવસ્થામાં ચરમ શરીર કરતાં કાંઈક ઓછા પરિમાણે સ્થિત રહે છે.)
૨૫: સ્વધર્મવ્યાપકત્વશક્તિ –સર્વ શરીરમાં એકસ્વરૂપાત્મક એવી સ્વધર્મવ્યાપકત્વશક્તિ. (શરીરના ધર્મરૂપ ન થતાં પોતાના ધર્મોમાં વ્યાપવારૂપ શક્તિ તે સ્વધર્મવ્યાપકત્વશક્તિ.)
૨૬ : સાધારણ-અસાધારણ-સાધારણાસાધારણધર્મત્વશક્તિ –સ્વ -પરના સમાન, અસમાન અને સમાનાસમાન એવા ત્રણ પ્રકારના ભાવોના ધારણસ્વરૂપ સાધારણ–અસાધારણ–સાધારણાસાધારણધર્મત્વશક્તિ.
૨૭: અનંતધર્મત્વશક્તિ –વિલક્ષણ (-પરસ્પર ભિન્ન લક્ષણોવાળા) અનંત સ્વભાવોથી ભાવિત એવો એક ભાવ જેનું લક્ષણ છે એવી અનંતધર્મત્વશક્તિ.
૨૮: વિરુદ્ધધર્મત્વશક્તિ –તરૂપમયપણું અને અતદુરૂપમયપણું જેનું લક્ષણ છે એવી વિરુદ્ધધર્મત્વશક્તિ.
૨૯ઃ તત્ત્વશક્તિ –તરૂપ ભવનરૂપ એવી તત્ત્વશક્તિ. (તસ્વરૂપ હોવારૂપ અથવા તસ્વરૂપ પરિણમનરૂપ એવી તત્ત્વશક્તિ આત્મામાં છે. આ શક્તિથી ચેતન ચેતનપણે રહે છે–પરિણમે છે.) '
૩૦: અતત્ત્વશક્તિ –અતરૂપ ભવનરૂપ એવી અતત્ત્વશક્તિ. (તસ્વરૂપ ન હોવારૂપ અથવા સ્વરૂપે નહિ પરિણમવારૂપ અતત્ત્વશક્તિ
