Sutrona Rahasyo Part 2

Author(s): Meghdarshanvijay
Publisher: Akhil Bharatiya Sanskrutirakshak Dal

Page 5

સૂત્રો રૂપે ગૂંધ્યાં છે. હવે જો તે સૂત્રોને તેના અર્થોને જાણવા-સ્પર્શવા-સમજવાજીવનમાં ઉતારવા આપણે તૈયાર થઈએ, તે માટે જરુરી સમય-સંપત્તિ આદિ ન ફાળવી શકત પણે કેવાં કહેવાઈએ માટે આપણે રોજે સમય કાઢીને તમામ સૂત્રોના અર્થો તથા રહસ્યોને સમજવા પ્રયત્ન કરવો જોઈએ. ગુરુવંદન તેથસામાયિક લેવા-પારવાના સૂત્રો, તેના અર્થો તથા તેના રહસ્યોની વિચારણા આપણે “સૂત્રોના રહસ્યો ભાગ-એકમાં કરી છે. અહીં આપણે ચૈત્યવંદનાના સૂત્રો, તેના અર્થો તથા રહસ્યોને સ્પર્શવાનો પ્રયત્ન કરીએ.
જે પરમાત્માએ આપણા સર્વના કલ્યાણ માટે આત્મહિતકર જૈનશાસન પ્રવર્તાવેલ છે, તે પરમાત્માના ગુણોને નજર સમક્ષ રાખીને, કૃતજ્ઞતા ભાવને વ્યક્ત કરવા ચૈત્યવંદન રોજ કરવું જોઈએ. માત્ર એક વાર જ નહિ, અનુકૂળતા હોય તો. ત્રિકાળ જિનાલયમાં જઈને ત્રણવાર ચૈત્યવંદન કરવું જોઈએ. વંદના કરવાથી અનંતા પાપોની નિકંદના થાય છે.
. તે સિવાય પણ બીજા ચાર ચૈત્યવંદન કરવાનાં હોય છે, તે ચાર ચૈત્યવંદનો ક્રમશઃ (૧) જગચિંતામણિ, (૨) વિશાલલોચન, (૩) નમોસ્તુવર્ધમાનાય તથા (૪) ચઉકસાય સૂત્રોને બોલવા દ્વારા કરાય છે. સવાર-સાંજના પ્રતિક્રમણ સાથે હાલ આ ચાર ચૈત્યવંદનો સંકળાયેલા છે.
પરમાત્માના ત્રિકાળ દર્શન – ત્રિકાળ પૂજન કરવાની સાથે જે ત્રિકાળ ચૈત્યવંદન કરવાના છે, તે ત્રણ તથા ઉપર જણાવેલ ચાર ચૈત્યવંદનો મળીને કુલ ૭ ચૈત્યવંદનો દરેક શ્રાવક-શ્રાવિકાઓએ રોજ કરવાનાં હોય છે. દૈરાસરમાં ચૈત્યવંદન કરતી વખતે સૌ પ્રથમ ખમાસમણ દઈને, ઈરિયાવહીયા કરીને (ઈરિયાવહીતસ્સ ઉત્તરી- અન્નત્ય કહીને “ચંદેસુ નિમ્મલયારા સુધી એક લોગસ્સનો કાઉસ્સગ કરીને, પારી એક લોગસ્સ બોલી) એક ખમાસમણ દઈને,
ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્! ચૈત્યવંદન કરું?” આદેશ માંગવો. પછી યોગમુદ્રામાં બેસવું.
"' મુદ્રાઃ મુદ્રા એટલે શરીરની વિશેષ પ્રકારની આકૃતિ. મનની અસર જેમ શરીર પર પડે છે, તેમ શરીરની અસર મન ઉપર પણ પડતી હોય છે.
જે વ્યકિતના મનમાં ગુસ્સો પેદા થાય, તે વ્યક્તિનું શરીર કંપવા લાગે છે. આંખમાં લાલાશ આવે છે. શબ્દોમાં કડવાશ આવે છે. બોલતી વખતે મુખ વિકૃત થાય છે. હાથ-પગ પણ ધમપછાડા કરવા લાગે છે. આ છે મનની શરીર પર એક
સૂત્રોનારહોભાગ-૨ હજાર