Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 04

Author(s): Vimalkirtivijay
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad

Page 328

अथ चतुर्थाध्यायस्य चतुर्थः पादः ॥
३११
__ [वान्तः, वमितः] 'टुवमू उगिरणे' (९६९) वम् । वमति स्म । 'गत्यर्था-ऽकर्मक-पिव-भुजेः' (५।१।१) क्तप्र० | 'स्ताद्यशितोऽत्रोणादेरिट' (४।४।३२) इट् । 'अहन्पञ्चमस्य क्वि-क्डिति' (४।१।१०७) दीर्घः ।
[वमितवान्, वान्तवान्] वम् । वम्यते स्म । 'क्त-क्तवतू' (५।१।१७४) क्तवतुप्र० → तवत् । ‘स्ताद्यशितोऽत्रोणादेरिट' (४।४।३२) इट् । 'अहन्पञ्चमस्य क्वि-क्डिति' (४।१।१०७) दीर्घः ।
[रुष्टः, रुषितः] कष (५०७) - शिष (५०८) - जष (५०९) - झष (५१०) - वष (५११) - मष (५१२) मुष (५१३) - 'रुष हिंसायाम्' (५१४) रुष । 'रुषच रोषे' (१२१५) रुष । रोषति स्म । रुष्यति स्म । ज्ञानेच्छाऽर्चाऽथेजीच्छील्यादिभ्यः क्तः' (५।२।९२) क्तप्र० । ‘स्ताद्यशितोऽत्रोणादेरिट' (४।४।३२) इट् ।
- [रुष्टवान्, रुषितवान्] रुष्यते स्म । 'क्त-क्तवतू' (५।१।१७४) क्तवतुप्र० → तवत् । 'स्ताद्यशितोऽत्रोणादेरिट' (४।४।३२) इट् ।
तिर्णः, त्वरितः] 'जित्वरिष सम्भ्रमे' (१०१०) त्वर । त्वरति(ते) स्म । 'ज्ञानेच्छा०' (५।२।९२) क्तप्र०→ त । 'मव्यवि-श्रिवि-ज्वरि-त्वरेरुपान्त्येन' (४191१०९) ऊट् । 'रदादमूर्छ-मदः क्तयोर्दस्य च' (४२१६९) त० → न० । 'रवर्णान्नो ण०' (२।३।६३) न० → ण० । ‘स्ताद्यशितोऽत्रोणादेरिट' (४।४।३२) इट् ।
[तूर्णवान्, त्वरितवान्] त्वर् । त्वर्यते स्म । 'क्त-क्तवतू' (५।१।१७४) क्तवतुप्र० → तवत् । ‘मव्यवि-श्रिवि-ज्वरित्वरेरुपान्त्येन' (४।१।१०९) ऊट् । 'रदादमूर्च्छ०' (४।२।६९) त० → न० । 'र-वर्णान्नो ण०' (२।३।६३) न० → ण० । इट् ।
[संघुष्टं, संघुषितं वाक्यम्] 'घुष शब्दे' (४९७) घुष्, सम्पूर्व० । संघुष्यते स्म । 'क्त-क्तवतू' (५।१।१७४) क्तप० →त । ‘स्ताद्यशितोऽत्रोणादेरिट' (४१४३२) इट । 'तवर्गस्य श्चवर्ग-ष्टवर्गाभ्यां०' (१३।६०) त० → ट० । सि-अम् ।
[संघुष्टी, संघुषितौ दम्यौ] संघुष्यन्ते(येते) स्म । 'क्त-क्तवतू' (५।१।१७४) क्तप्र० → त । ‘स्ताद्यशितोऽत्रोणादेरिट' (४।४।३२) इट | 'तवर्गस्य श्चवर्ग०' (१३१६०) त० →ट० ।
[संधुष्टवान्, संघुषितवान् वाक्यम्] संघोषति स्म । ‘क्त-क्तवतू' (५।१।१७४) क्तवतुप्र० → तवत् । 'तवर्गस्य श्ववर्ग' (१।३।६०) त० → ८० । 'स्ताद्यशितोऽत्रोणादेरिट' (४।४।३२) इट् ।
[आस्वान्तः, आस्वनितश्चैत्रः] स्तन (३२३)- धन (३२४) - ध्वन (३२५) - चन (३२६)- ‘स्वन शब्दे' (३२७) स्वन्, आड्पूर्व० 1 आस्वन्यते स्म । 'क्त-क्तवतू' (५।१।१७४) क्तप्र० →त । 'अहन्पशमस्य०' (४।१।१०७) दीर्घः । इट।
[संघुष्टा रज्जुः, संघुषिता रज्जुः मनस्यपि] संघुष्टा रज्जुः, पूर्ववत् ।
[अभ्यान्तः, अभ्यमितः] ‘अम गतौ' (३९२) अम्, अभिपूर्व० ।+ अभ्यम्यते स्म । 'क्त-क्तवतू' (५।१।१७४) क्तप्र० त । 'अहन्पञ्चमस्य क्वि-विडति' (४।१।१०७) दीर्घः । ‘स्ताद्यशितोऽत्रोणादेरिट' (४।४।३२) इट् ।
[अभ्यान्तवान्, अभ्यमितवान्] अम्, अभिपूर्व० । अभ्यमति स्म । 'क्त-क्तवतू' (५1१1१७४) क्तवतुप्र० → तवत् । 'अहन्पञ्चमस्य०' (४११०७) दीर्घः । ‘स्ताद्यशितोऽत्रोणादेरिट' (४।४।३२) इट् ||छ।।
आस्वनति स्म ।
P. 'गत्यर्था०' (५1१1११) क्तप्र० → त । P. P. + अभ्यमति । 'गत्यर्था०' (५।१११) क्तप० → त ।