Shrimad Rajchandra Vachanamrut

Author(s): Shrimad Rajchandra Ashram Agas
Publisher: Shrimad Rajchandra Ashram

Page 954

http://www.ShrimadRajchandra.org
८८०
શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર
આજ્ઞા આરાધક-આજ્ઞા પ્રમાણે ચાલનાર. આજ્ઞાધાર-આજ્ઞાંકિતપણે. આત્મસિદ્ધિ ગાથા ૩૫ આઠ સમિતિ-ત્રણ ગુપ્તિ ને પાંચ સમિતિ. આતાપનયોગ-તડકામાં બેસી અથવા ઊભા રહી ધ્યાન કરવું તે.
આત્મવાદ-આત્માને કહેનાર.
આત્મવીર્ય-જીવની શક્તિ.
આત્મસંયમ આત્માને વશ કરવો. આત્મલાઘા-પોતાની પ્રશંસા. આત્મા-જ્ઞાનદર્શનમયી અવિનાશી પદાર્થ, આત્માર્થી આત્માની ઇચ્છાવાળો. “કષાયની ઉપ- શાંતતા. માત્ર મોક્ષ અભિલાષ; ભવે ખેદ પ્રાણી દયા, ત્યાં આત્માર્થ નિવાસ' આત્મસિદ્ધિ ગાથા ૩, આત્માનુભવ-આત્માનો સાક્ષાત્કાર, આત્યંતિક અત્યંતપણે.
આદિ અંત-શરૂઆત અને છેડો.
આદિ પુરુષ-પરમાત્મા,
આદેશ આશ.
આધાર-ટેકો.
આધિ-માનસિક પીડા,
આધુનિક-હમણાંનું
આર્ય આચાર-મુખ્ય કરીને દયા, સત્ય, ક્ષમાદિ ગુણોનું આચરવું તે. પત્રાંક ૩૧૩.
આર્ય
દેશ-ઉત્તમ દેશ. જ્યાં આત્માદિતત્ત્વોની
વિચારણા થઈ શકે. આત્મોન્નતિ થઈ શકે તેવી અનુકૂળતાવાળો દેશ
આર્ય વિચાર-મુખ્ય કરીને આત્માનું અસ્તિત્વ, નિત્યત્વ, વર્તમાન કાળ સુધીમાં તે સ્વરૂપનું અજ્ઞાન, તથા તે અજ્ઞાન અને અમાનનાં કારણોનો વિચાર, પત્રાંક ૭૧૭, આલેખન-લખવું: ચીતરવું, આવરણ પડદો; વિઘ્ન
આવશ્યક-અવશ્ય કરવો યોગ્ય કાર્યો, નિયમો, સંયમીયોગ્ય ક્રિયાઓ.
આવિર્ભાવ-પ્રગટવું.
આશંકા મોહનીય-પોતાથી ન સમજાય તે; સાચું જાણ્યું હોય છતાં ખરેખરો ભાવ આવે નહીં તે. (ઉપદેશ છાયા)
આશુપ્રજ્ઞ-જેની બુદ્ધિ તરત જ કામ કરે; હાજર- જવાબી. આશ્રમ-વિશ્રામનું સ્થાન; બ્રહ્મચર્ય આદિ જીવન- વિભાગો.
આસક્ત અનુરક્ત; ચોંટેલું; રાગી,
આનંદધન આનંદથી ભરપૂર; શ્રી લાભાનંદજી મુનિનું આસક્તિ-ગાઢ રાગ,
બીજાં નામ છે.
આપ્ત-વિશ્વાસલાયક; (ઉપદેશછાયા) સર્વ પદાર્થોને
જાણી તેના સ્વરૂપનો સત્યાર્થ પ્રગટ કરનાર. પૃષ્ઠ ૭૬૧.
આમ્નાય સંપ્રદાય પરંપરા,
આરત-ગરજ.
આરંભ-કોઈ પણ ક્રિયાની તૈયારી; હિંસાનું કામ. આરાધના-પૂજા, સેવા, સાધના. આરાધ્ય-રાધવા યોગ્ય
આરો-કાલ; ઉત્સર્પિણી-અવસર્પિણીનો વિભાગ, આર્ત્ત પીડિત.
આર્તધ્યાન-કોઈ પણ પર પદાર્થને વિષે ઇચ્છાની પ્રવૃત્તિ છે, અને કોઈ પણ પર પદાર્થના વિયોગની ચિંતા છે, તેને શ્રી જિન આર્તધ્યાન કહે છે, પત્રાંક ૫૫૧.
આસ્તિત્ર્ય-માહાત્મ્ય જેનું પરમ છે એવા નિઃસ્પૃહી પુરુષોનાં વચનમાં જ તલ્લીનતા તે. પત્રાંક
૧૩૫.
આસવ-જ્ઞાનાવરણીયાદિ કર્મોનું આવવું. આસવભાવના-રાગ, દ્વેષ, અજ્ઞાન, મિથ્યાત્વ ઇત્યાદિક સર્વ આસવ છે, તે રોકવા કે ટાળવા યોગ્ય છે એમ ચિંતવવું તે. (ભાવનાબોધ).
ઇતિહાસ-ભૂતકાળનું વૃત્તાંત.
ઇ
ઇષ્ટદેવ-જેની ઉપર આસ્થા બેઠેલી હોય તે દેવ. ઇષ્ટસિદ્ધિ ઇચ્છેલા કાર્યની સિરિ ઇંદ્ર-સ્વર્ગનો અધિપતિ
ઇંદ્રવરણું-દેખીનું જેટલું સુંદર તેટલું જ કડવું એવું એક
ફળ. ઇંદ્રાણી ઇદ્રની સ્ત્રી,
આર્ય-ઉત્તમ (શ્રી જિનેશ્વરને મુમુક્ષુને, તથા આર્ય ઇંદ્રિય-જ્ઞાનનું બાહ્ય સાધનો
દેશમાં રહેનારને સંબોધાય છે.)