________________
જીવનસાધના
૨૦૩
“સત – સત્” એનું રટણ છે...અધિક શું કહીએ? ઈશ્વરની ઈચ્છા એવી છે અને તેને રાજી રાખ્યા રહ્યા વિના છૂટકે નથી. નહિ તે આવી ઉપાધિયુક્ત દશામાં ન રહીએ; અને ધાર્યું કરીએ, પરમ પીયૂષ અને પ્રેમભક્તિમય જ રહીએ! પણ પ્રારબ્ધ કર્મ બળવત્તર છે!”
આમ શ્રીમનું ચિત્ત અસંગતા તરફ વળતું જાય છે. છતાં સંપ્રાપ્ત વ્યવહારોને તેઓ નિષ્કામભાવે અદા કરવાની શુભ નિષ્ઠા પણ જાળવતા જાય છે. પોતે કયા લક્ષ પર પહોંચવાનું છે એની સજાગતા પણ તેમનામાં એટલી જ મક્કમપણે જોવા મળે છે. તેમનું નિશ્ચયબળ પણ એટલું જ દઢીભૂત રહે છે. ફાગણ સુદ, દશમ ૧૯૪૮ના પત્રમાં શ્રીમદ્દ લખે છેઃ
ઘણું ઘણું જ્ઞાની પુરુષે થઈ ગયા છે, તેમાં અમારા જે ઉપાધિ પ્રસંગ અને ચિત્ત-સ્થિતિ ઉદાસીન,* અતિ ઉદાસીન, તેવા ઘણું કરીને પ્રમાણમાં થોડા થયા છે. ઉપાધિ પ્રસંગને લીધે આત્મસંબંધી જે વિચાર તે અખંડપણે થઈ શકતું નથી, અથવા ગૌણપણે થયા કરે છે, તેમ થવાથી ઘણે કાળ પ્રપંચ વિશે રહેવું પડે છે; અને તેમાં તે અત્યંત ઉદાસ પરિણામ થઈ ગયેલ
• ઉદાસીનતાને અર્થ સમજવા જેવો છે. ઉદાસીનતા એટલે સમભાવ; વૈરાગ્ય; શાંતતા; મધ્યસ્થતા. શ્રીમદે સં. ૧૯૪૫માં લખ્યું છે:
“સુખકી સહેલી હૈ, અકેલી ઉદાસીનતા. અધ્યાત્મની જનની તે ઉદાસીનતા.”
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org