________________
૨૦૮
શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર પણ વખતે આવી વૃત્તિ રહે. પણ આત્માને ઘણી વાર તાવી જેમાં તે સંભવ હવેની દશામાં છે જ દેખાય છે, અને કંઈક સત્તાગત રહ્યો હશે તે તે ક્ષીણ થશે એમ અવશ્ય ભાસે છે; કેમ કે યથાયેગ્યતા વિના દેહ છૂટી જાય તેવી દઢ કલ્પના હોય તે પણ માર્ગ ઉપદેશ નહિ એમ આત્મનિશ્ચય વર્તે છે. એક એ બળવાન કારણથી પરિગ્રહાદિ ત્યાગ કરવાનું વિચારી રહ્યા કરે છે. મારા મનમાં એમ રહે છે કે વેદોક્ત ધર્મ પ્રકાશ અથવા સ્થાપ હોય તે મારી દશા યથાયોગ્ય છે. પણ જિનેક્ત ધર્મ સ્થાપ હોય તે હજુ તેટલી ગ્યતા નથી, પણ વિશેષ યેગ્યતા છે, એમ લાગે છે.”
તેથી જ્યાં સુધી લોકોમાં બુદ્ધિભેદ ઉત્પન્ન થાય તેવી બાહ્ય ઉપાધિ પિતાને છે, ત્યાં સુધી લેકમાં ધર્મોપદેશક તરીકે બહાર ન પડવું એવા નિર્ણય ઉપર શ્રીમદ્દ આવે છે. કારણ કે તેમને એવી પ્રતીતિ થયેલી હોય છે કે, લોકોને અંદેશે પડે એવી જાતનો બાહ્ય-વ્યવહાર–ને ઉદય છે. તેવા વ્યવહાર સાથે બળવાન નિગ્રંથ પુરુષ જે ઉપદેશ કરે તે માગને વિરોધ કરવા જેવું છે.”
પરંતુ ઊંડે ઊંડે શ્રીમમાં નિશ્ચલ શ્રદ્ધા પ્રસ્થાપિત થયેલી તો છે જ કેઃ
યથા હેતુ જે ચિત્તને, સત્ય ધર્મને ઉદ્ધાર રે; થશે અવશ્ય આ દેહથી, એમ થયે નિર્ધાર રે.
ધન્ય રે દિવસ આ અહે!” પણ આ કાર્ય કેટલું વિકટ છે એનો પણ ખ્યાલ
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org