________________
આવા ગુણો આર્ય પ્રજામાં ઉતરે તો પ્રજાનાં કેટલાય કષ્ટો ટળી જાય; એ હેતુથી આર્ય પ્રજા માટે આવી માગણી શ્રીમદ્રજી ભગવાન સમક્ષ મૂકે છે. આટલથી જ નહીં અટકતા સમસ્ત વિશ્વને સુખી દેખવા ઈચ્છતાં શ્રીમદ્જી અવનીની ભલાઈ માટે પણ પ્રભુ પાસે યાચના કરે છે.
સમસ્ત વિશ્વના નાનાં-મોટાં સહુ દેહધારીનાં તન તંદુરસ્ત-નિરોગી રેહ, મન શાંત અને સમાધિપૂર્ણ રહે, કોઈ પણ પ્રકારનો માનસિક પરિતાપ કોઈને પણ ન પડે. ધન એ જીવન જીવવા માટેનું એક અને આવશ્યક સાધન છે. તે સાધન શુદ્ધ અને સાત્વિક મળે. એટલું જ નહીં પણ તન, મન, ધન અને અન્ન સહુ અમૃત સમાન પરિણમે. આમ આખા યે વિશ્વને તેની પ્રાથમિક જરૂરિયાતો મળી રહે. એ જ પ્રભુ પાસે પ્રાર્થના છે.
આ કડીઓમાં ભરેલો ભાવ એ સૂચવે છે કે તેઓનાં હૈયે આર્ય પ્રજા તેમજ સમસ્ત સૃષ્ટિની ભલાઈ કરવાનાં કોડ પણ વસ્યા હતા.
અહીં એક વાત વિચારવા જેવી છે, તે એ કે જે વ્યક્તિ પ્રભુ પાસે આવી પ્રાર્થના મૂકી શકતી હોય તે વ્યક્તિ પોતે પણ એ માટે કંઈક કરવાની ઈચ્છા અને ક્ષમતા ધરાવતી હોય; તો જ આવી પ્રાર્થના કરે. કારણ માત્ર પ્રભુ સમક્ષ પ્રાર્થના કરવાથી કે ભક્તિ વડે પ્રભુને રીઝવવાની કોશિષ કરી લેવાથી કાર્ય થઈ જતું નથી. જેમ ભગવાન પાસે આવી માગણી મૂકે તેમ પોતે પણ તે માટે સક્રિય બનવું પડે. આ સક્રિયતા કોઈ કારણે શારીરિક ન બની શકે તો પણ માનસમાં આવા ભાવોનું ઘૂટન અને તેની પ્રબળતા એટલી હોય કે તે આસપાસના વાતાવરણને આંદોલિત કરે. જે આંદોલનો પ્રસરતાં-પ્રસરતાં વિશ્વના છેડા સુધી પહોંચે અને તેમાંથી કોઈ નક્કર કાર્ય ઊભું થાય.
શ્રીમદ્રજીની બાબતમાં પણ આમ જ બન્યું. તેઓ દેહ દ્વારા સક્રિય ન બની શક્યા પરંતુ તેમનાં માનસમાં વ્યાપેલા ચેતસિક આંદોલનો ગાંધીજીએ ઝીલ્યા અને તેને સક્રિય રૂપ આપી વ્યક્તિ ચેતનાથી માંડી વિશ્વ ચેતના સાથે અનુસંધાન કર્યું. જો કે આ બાબત પણ એક જુદા જ લેખનો વિષય છે. પરંતુ અહીં તો એટલું જ કહેવું છે કે શ્રીમજીનાં અંતરમાં રહેલી પ્રજા હિતની લાગણી અને પ્રજા દુઃખનું કારૂણ્ય તેમનાં
