________________
પકિનીમણા નામ છે
રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધીજીના સમગ્ર જીવનમાં જૈન ધર્મના સિદ્ધાંતો વણાઈ ગયા હતા. તેમના જીવનના કેટલાંક પ્રેરક પ્રસંગો તેની સ્પષ્ટ પ્રતીતિ કરાવે છે.
જૈનાચાર્ય પૂ. બહેચરજી સ્વામીની પ્રેરણાથી ગાંધીજીએ વિલાયતમાં માંસ, મદિરા અને સ્ત્રીસંગથી દૂર રહેવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી તી. મહાત્મા ગાંધીજીએ આ ત્રણેય પ્રતિજ્ઞાઓ વિલાયતમાં પાળી. ભારત પાછા આવ્યા તેજ દિવસે યુગપુરુષ શ્રીમદ્ રાજચંદ્રનો મેળાપ થતાં તે સંયમનો તંતુ લંબાયો. શ્રીમદ્જીના સમાગમને કારણે ગાંધીજીના જીવનમાં જૈનધર્મની વ્યાપક અસર જોવા મળે છે.
ગાંધીજી કરતાં શ્રીમજી લગભગ પોણાબે વર્ષ મોટા હતા, બાવીસ વર્ષની ઉમરે ગાંધીજી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રના સંપર્કમાં આવ્યા, આ વયે, ઈંગલેન્ડ જઈ બેરિસ્ટર થઈ આવેલા યુવાન ગાંધીજી, જેમણે કોલજનો કે શાળાનો મેટ્રિક સુધીનો પણ અભ્યાસ કર્યો ન હતો અને જેમને અંગ્રેજી ભાષા આવડતી ન હતી, એવા રાજચંદ્રજીથી અત્યંત પ્રભાવિત થઈ ગયા.
આ બન્ને મહાન વિભૂતિઓ પ્રથમ મિલન વખતે કોઈ ભૌતિક નહીં પણ આધ્યાત્મિકતાના સ્તર પર બિરાજતી હોવી જોઈએ. યુવાન વયે મહાત્મા ગાંધીજી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રને પોતાના આધ્યાત્મિક માર્ગદર્શક તરીકે સ્વીકારે એ ઘટના ગાંધીજી તથા શ્રીમજી બન્ને પ્રત્યે અહોભાવ પ્રેરે તેવી છે. ગાંધીજી આફ્રિકામાં હતા ત્યારે ત્યાં આશ્રમમાં સાપનો ઘણો ઉપદ્રવ હતો. બાળવયથી ગાંધીજીના અજ્ઞાત મનમાં સાપનો ડર પેસી જ ગયો હતો. એ કાળમાં હિંસક પ્રાણીના નાશનો વિચાર ગાંધીજીના અજ્ઞાત મનમાં ગુંચળ વાળીને બેઠેલા સાપ જેમ ફેણ ચડાવતો. ગાંધીજીને જ્યારે
જ્યારે ધર્મ કે અધ્યાત્મ સંબંધી કોઈ મૂંઝવણ થતી ત્યારે ત્યારે તેઓ શ્રીમજી સાથે પત્રવ્યવહાર દ્વારા સમાધાન મેળવતા. ગાંધીજીએ પત્ર લખ્યો,
