________________
નિર્દોષ સુખ નિર્દોષ આનંદ, લ્યો ગમે ત્યાંથી ભલે, એ દિવ્ય શક્તિમાન જેથી જંજીરેથી નીકળે; પર વસ્તુમાં નહિ મૂંઝવો, એની દયા મુજને રહી,
એ ત્યાગવા સિદ્ધાંત કે પશ્ચાય દુઃખ તે સુખ નહી. (૩) નિર્દોષ સુખ અને નિર્દોષ આનંદ એટલે કે નવાકર્મનું બંધન ન થાય અને તેની પ્રાપ્તિ થાય તે સુખ અને આનંદ ગમે ત્યાંથી પ્રાપ્ત કશે કે જેથી દિવ્ય શક્તિવાળો આત્મા સંસારરૂપી સાંકળમાં જકડાયેલો છે તેનાથી મુક્ત થાય. પરંતુ તે આત્મા પરવસ્તુ, પરપદાર્થમાં રાચી રહ્યો છે તેની મને દયા આવે છે. પરવસ્તુનો ત્યાગ કરવા સિદ્ધાંત રહેલો છે જેથી સમજાય છે કે જે વસ્તુનો ભોગવટો કર્યા પછી તેની પાછળ દુઃખ જ રહેલું થે તે સુખ નથી. (૩)
હું કોણ છું? ક્યાંથી થયો? શું સ્વરૂપ કે મારું ખરું? કોના સંબંધે વળગણા છે? રાખું કે એ પરહરું? એના વિચાર વિવેકપૂર્વક, શાંત ભાવે જો કર્યા, તો સર્વ આત્મિકજ્ઞાનનાં સિદ્ધાંત તત્વ અનુભવ્યાં. (૪)
હું કોણ છું? ક્યાંથી આવ્યો છું? મારું સાચું સ્વરૂપ શું છે ? આ બધી બાહ્ય વળગણા ક્યાં સંબંધોથી ગ્રહણ કરી રાખી છે ? આ બધી વળગણા રાખવા જેવી છે કે છોડવા જેવી છે? એનો વિચાર વિવેકપૂર્વક યથા-તથ્યપણે શાંત ભાવથી કરવામાં આવે તો સર્વ આત્મિકજ્ઞાનના સિદ્ધાંત તત્વો અનુભવમાં આવે (૪)
તે પ્રાપ્ત કરવા વચન કોનું સત્ય કેવળ માનવું ? નિર્દોષ નરનું કથન માની તેહ જેણે અનુભવ્યું ; . રે! આત્મ તરો ! આત્મ તારો ! શીધ્ર એને ઓળખો, સર્વાત્મમાં સમષ્ટિ દ્યો આ વચનને હદયે લખો. (૫)
આત્મજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવા માટે કોનું વચન સાચું માનવું ? જેણે પોતાના આત્માનો સાક્ષાત્કાર કર્યો છે તેવા નિર્દોષ નરનું વચન કેવળ સત્ય માનવું. હે ભવ્ય જીવો ! તમે તમારા આત્મને તારો તારો સંસારી બંધનથી છોડાવી અને ત્વરાથી તેની ઓળખાણ કરી લ્યો. આત્મસાક્ષાત્કાર કરો. આ સ્થિતિ મેળવવા માટે જગતના બધાજ જીવોમાં પોતા સમાન “આત્મદષ્ટિ” કેળવો.આ વચનને તમારા હૃદયમાં કોતરી રાખો. (૫)
– પ્રા. રસિકભાઈ ટી. શાહ (સાયલા)