________________
18! <<
પ્રબળ અસર ગાંધીજી પર પડી કે તેઓ દઢપણે માનતા થયાં કે સત્યશોધક, અહિંસાવાદી, પરિગ્રહ ન કરી શકે. જીવનના દરેક સ્તરે ગાંધીજીએ અપરિગ્રહવ્રતની પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા કરી અને આ શ્રદ્ધા જ્યારે ઐચ્છિક ગરીબાઈ વ્રતમાં પરિણમી ત્યારે એ વિચારધારાએ સમગ્ર રાષ્ટ્રને સમાજવાદનો આદર્શ આપ્યો.
બ્રહ્મચર્ય અને સાંધનશુદ્ધિના વિચારોની અસર પણ ગાંધીજીના જીવનમાં જોવા મળે છે. રાજકારણ અને સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામના વિવિધ પ્રસંગોમાં તેમની અનેકાંત દષ્ટિનાં દર્શન થયા વિના રહેતા નથી. દરેક વ્યક્તિ, સાથે કામુ કરવાવાળી હોય કે સામા પક્ષની હોય, તેના મતને લક્ષમાં લેવો ધીરજપૂર્વક તેનું ચિંતન કરવું, તે અભિગમમાં પરમત સહિષ્ણુતાના સિદ્ધાંતને સ્વીકારાતો જોવા મળે છે. જૈનદર્શનની સૂક્ષ્મ અને બ્રિાંડી અહિંસા ગાંધીજીએ આત્મસાત કરી શ્રીમદ્જીએ જૈન દર્શનના પુરુષાર્થવાદની વાત કરી તો એજ વાતને ગાંધીજીએ અનાસક્ત કર્મયોગમાં મૂર્તિમંત કરીને ચરિતાર્થ કરી. આમ ગાંધીજીના સમગ્રજીવનમાં જૈનધર્મ - વિચારધારા અને જૈન સંતોની વ્યાપક અને પ્રબળ અસર જોવા મળે છે. -. .
- ગુણ્વત બરવાળિયા ગુંજન હે પરમકૃપાળુદેવ
- - આપ મળતા અને પરમાર્થનું દુખ તો મચ્યું છે. પણ એ માર્ગે ચાલવાની-માસ મંદ દશાનું દુઃખ સનત, વર્તે છે. તારા વચનો વિચારતા જણાય છે કે કોઈ પણ પ્રકારે મૂચ્છ પાત્ર આ દેહ નથી. અને દેહનાં દુઃખે દુઃખી થવા યોગ્ય આત્મા પણ નથી, આત્માનેલી અજ્ઞાન અને મોહનું દુઃખ છે. એ સિવાય બીજું કંઈપણ દુઃખ લાગે એ તો દેહબુદ્ધિ છે. તારી કૃપાથી આ વાત સાંભળવા, સમજવા અને વિચારવા મળી છે. દેહ છતાં તારી દેહાતીત સ્થિતિ અમે જોઈએ છીએ. તું અમને આવી દશાનું દાન કર. અને અજ્ઞાન અને મોહના દુઃખો દૂર કરી શાશ્વતા સુખની પ્રાપ્તિ કરાવ. એ જ ભાવના.
.
ૐ શાંતિઃ શાંતિઃ શાંતિ
TI
