Sarvagnashatakam

Author(s): Labhsagar
Publisher: Aagamoddharak Granthmala

Page 291

266 सर्व-शतकवृत्ती किश्च-गत्यनुरोधेन भवानां गुणकारकल्पनमपि गत्यपेक्षया भवानां न्यूनत्वे सत्येव स्यात् / तच्च प्रकृते नास्ति / प्रत्युत भवदभिप्रायेण तिस्रो गतयो भवाश्च पञ्चेति वैपरीत्यात् / किश्च-तिर्यग्योनिकभवा अपि एकेन्द्रियादिपञ्चेन्द्रियपर्यन्तानां प्रत्येकं क्रमेणानियमेन वा सर्वत्राऽपि विवेकेन वक्तुमशक्यत्वात् , नियामकाभावात् / किञ्च-यथा जमालिसूत्रे पञ्चशब्दस्त्रिगुणीकृत्य पञ्चदशभवाभिधायको विकल्पितः, तथा सामान्यसूत्रे च चतुःपञ्चशब्दावपि कल्पनीयौ / अथ द्वयोः शब्दयोर्नियमेन तथाकल्पना अशक्येति चेत् / चिरंजीव, तर्हि सामान्यसूत्रे यत् किमपि चतुःपञ्चशब्दाभ्यां वाच्यं तदेवेहाऽपि पञ्चशब्देन वाच्यं वक्तव्यम् / तच्चानन्यगत्या जातिवाचकत्वेनाभ्युपगन्तव्यम् / तथाच सिद्धमुक्तप्रकारेण नवसु पश्चसु वा जातिषु चतसृषु तिसृषु च गतिषु तिर्यग्योनिकभवग्रहणेन सामान्यसूत्रोक्तानामिव जमालेरप्यनन्तसंसारित्वमिति बोध्यम् / किञ्च-जमालिसूत्रे पञ्चशब्दो यदि भवसङ्ख्यावाचको भवेत् , तर्हि तिसृष्वपि गतिष्विव सामान्यसूत्रेऽपि चतुःपञ्चशब्दाभ्यां चतसृष्वपि गतिषु यदृच्छया गुणकारेऽपि आशातनाबहलानामप्यन्ते मुक्तिगामिनां जघन्यतः सप्तदश भवाः, उत्कर्षतः एकोनविंशतिर्भवा भवेयुः ( गतिभिर्गुणकारेऽपि तथैव सम्भवात् ) एतच्च प्रवचनविदामनभिमतमेव आगमबाधितत्वात् / आगमस्तु-' उम्मग्गमग्गसंपद्विआण 'मित्यादिरूपेण 'आसायणबहलाण 'मित्यादिरूपेण च दर्शित एव / अन्यथा साधुभक्तस्य द्रव्यतस्तीर्थकृतोऽपि मरीचेः कापिलीयदर्शनप्रवृत्तिहेतुसन्दिग्धोत्सूत्रभोषणनिमित्तदुर्वचनमात्रेणाप्येकेन्द्रियादिषु असङ्ख्येयभवभ्रमणं तथा जिनाज्ञाराधकस्य सुबाहुकुमारस्य षोडश भवाः तेऽपि जमाल्यपेक्षया बहुकाललभ्याः, जमालेस्तु साक्षात्तीर्थकरदूषकस्य (जैनप्रवचनविध्वंसकस्याऽपि ) કરી પ્રામાણ્ય સિદ્ધ થઈ હુતે પંચદશભાવક૯૫નાને વિષે પ્રમાણના અભાવથી. કેઈ આગમને વિષે જમાલીને પનરભવ હુયે એહવું તો કિહાંએ કહિઉં નથી. જેણે ગુણકાર તે સમ્યમ્ હુઈ. વલી ગતિને વશે ગુણકાર કલપના તે ગતિની અપેક્ષા ભવને ન્યૂનપણાઈઈ હુઈ. તે તે ઈહાં નથી. સાતમું તાંરે અભિપ્રાયે ગતિત્રિષ્ટિ અને ભવ પાંચ એમ વિપરીત પણું વલી તિર્યનિના ભવપણિ એકેદ્રિય આદે દેઈ પચેંદ્રિય પર્ય તને પ્રત્યેક અનક્રમે અથવા અનિયમેં સઘલેં પણિ વિકિ કહેવાને અશક્યપણાથી. નિયામકનો અભાવ છે. વલી જિમ જમાલિસૂત્રને વિષે પંચશબ્દને ત્રિગુણકરી પનરભવને અભિધાયક કહિએ, તિમ સામાન્યસૂત્રને વિષે યાર પંચશબદ પણિ ક૯પવા. હિવે બે શબ્દને તિમ કપના અશકશે એહવું જે, ચિરકાલે જીવ તઓ સામાન્યસૂત્રને વિષે જે કાંઈ ચતુઃ૫ ચશબ્દ વાગ્યે તેહજ ઈહ પણિ પંચશબદે કહેવું. તે તો બીજી ગતિ નહીં વતી જાતિવાચક પણે માનવું. તિવારે સિદ્ધ થયું ઉક્તપ્રકારે નવ અથવા પાંચ જાતિને વિષે યાર અથવા ત્રિણિ ગતિને વિષે તિર્યગનિને વિષે ભવને' ગ્રહણે સામાન્યસૂત્રે ઉક્તની પરે જમાલિને પણિ અનંત સંસારીપણું જાણવું. વલી જમાલિસૂત્રને વિષે પંચશબ્દ તે જઉ ભવસંખ્યાને વાચક હુઈ તઉ ત્રિણી ગતિની પરે સામાન્ય સૂત્રિ પણિ ચાર પાંચ શબ્દ ચાર ગતિને વિષે સ્વેચ્છાઈ ગુણકાર કરતે આશાતનાબહલને પણિ અને મુક્તિગામીને' જઘન્ચે સત્તર ભવ, ઉલ્કા તો એ ગુણીસ ભવ થઇ. એ તે अवयनना नगुने अयुत माग माचितपणाथा. मागमता उम्मग्गमग्ग त्या३ आसायणाबहलाणं अत्याहि हेमायो. ઈમ નહિ તે સાધુભત દ્રવ્યતીર્થકર પણિ મરીચિને કપિલીયદર્શનનું પ્રવૃત્તિ હેતુ જે સંદેહાલું ઉસૂત્ર, તેહના ભાષણનું નિમિત્ત જે દુર્વચન, તે માર્ગે પછુિં એકૅકિયાદિકને વિષે અસંખ્યાત ભવનું ભ્રમણ, વલી જિનાજ્ઞાને આરાધક જે સુબાહુકુમાર તેહને સેલ ભવ, તે પણ જમાલિની અપેક્ષ ઈ