Book Title: Sanskrit Prakrit Hindi Evam English Shabdakosh Part 03
Author(s): Udaychandra Jain
Publisher: New Bharatiya Book Corporation
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
संस्कृत-प्राकृत-हिन्दी एवं अंग्रेजी शब्द कोश
1487
• अधिगम, प्रवीणता, [शिक्षा + यत्], learn
ing.
शेषं,सेस, नपुं० चढ़ावे से बचा हुआ, anything
left out. शेषक्रिया, सेसकिरिया, स्त्री० क्रिया की समाप्ति,
ended of work. शेषकीर्तिः,सेसकित्ति, स्त्री० कीर्ति का विनाश,de-
struction of shine. शेषखण्डं, सेसखंड, नपुं० अवशिष्ट हिस्सा, remain-
ing part. शेषगत, सेसगअ, वि० अवशिष्टता को प्राप्त, gone
of residue. शेषग्रन्थि, सेसगंठि, स्त्री० गांठ की समाप्ति, ended
of knot. शेषजरस, सेसजरो, स्त्री० जन्म का शेष रहना, re
maining of life. शेषजातिः, सेसजाइ, स्त्री० उत्पत्ति का अन्त, end
of born. शेषभागः,सेसभागो, पुं० शेष हिस्सा, restof part. शेषभोजनं, सेसभोयणं, पुं० शेषनाग, • एक प्रसिद्ध
साधिराज, • सहस्त्र कलीन्द्र, serpant. शेषनागधारित्व, सेसणाग-धारित्त, वि० शेषनाग के
नृप को धारण करने वाला, having of
snake. शेषमय,सेसमय, वि०विशेषकर, specialprop
erty. शेषयोनिः, सेसजोणि, स्त्री० योनि का अन्त, end of
born. शैक्षः, सेक्खो/सिक्खो, पुं० [शिक्षा वेत्त्यधीते अण्
वा] शिक्षा को ग्रहण करने वाला विद्यार्थी, a student who studies, • मुनिचर्या में उद्यत शिष्य, a student who studies of sage act, • शिक्षाशील। पठन बगैर शिक्षा पाना ही जिनका काम हो, (स० सू० 9/24), (त०स०ए० 152), 'अचिरप्रव्रजितः शिक्षयितव्यः शिक्षः, शिक्षामहंतीति शैक्षो वा' (त० भा० 9/24),• शास्त्राभ्यासी, studies of religious text, • अभिनव प्रव्रजित,
newly gone abroad. शैक्षिकः,सेक्खिगो, पुं० [शिक्षा + ठक्] शिक्षा, शास्त्र
में निपुण, skilled in religious siksha,
शैध्रयं,सेधयं, नपुं० [शीघ्र + ष्य] स्फूर्ति, तत्परता,
शीघ्रता, सत्वरता, quickness. शैत्यं, सेच्च, नपुं० [शीत + ष्य] ठंडक, ठंडा,
quickness. शैथिल्यं,सेथिल्लं,नपुं० [शिथिल + ष्य],Loose
ness, • ढीलापन, शिथिलता, नरमी, slackness, • मन्थरता, मंदता, weakness, . कमजोरी, भीरुता, cowardice,an atten
tion. शैथल्य, सेढिल्लं, वि० शिथिलता, weakness. शैलः, सेलो, पुं० [शिला + अण्] गिरि, पर्वत, पहाड़,
mountain hill, . चट्टान, प्रस्तर खण्ड,
rock hill, big stone. शैलं, सेल, नपुं० सुहागा, धूप, गुगगुल, Borax,
benzion, • शिलाजीत, benzoion, .
अंजन विशेष, a kind of collyrium. शैलकं, सेलगं, नपुं० [शैल + कन] धूप, शैलेय
गन्ध, Benzoin. शैलकटकः, सेलगडगो, पुं० पर्वत ढलान, गिरि ढलान,
पर्वत उतार, slope of a mountain. शैलकर्मन्, सेलकम्मं नपुं० प्रस्तर कर्म, पत्थर पर
उत्कीर्ण कार्य, 'सेलो पतथरो, तम्हि
घड़िदपउिमाओ सेलकम', stone work. शैलगन्धं, सेलगंधं, नपुं० एक चन्दन विशेष, a kind
of Sandal. शैलज, सेलजं, नपुं० धूप, शैलयगन्ध, Benzoin,
Ritumen, • शिलाजीत। शैलजा, सेलजा, स्त्री० गौरी, पार्वती, Gori,
parvati. शैलजातः, सेलजाअ,वि० पर्वत से उत्पन्न हुई. born
of mountain. शैलतति, सेलतति, स्त्री० पर्वत माला, mountain
line. शैलतनया, सेलतणआ, स्त्री० गौरी, पार्वती, शिवाना,
Gori, parvati, Sivana. शैलधन्वन्, सेलधणु, पुं. शिव, महादेव, Siva. शैलधरः, सेलहरो, पुं० कृष्ण, वासुदेव, Krishna.
For Private and Personal Use Only